Nach Genre filtern
Podcast Copernicus to cykl wykładów i wywiadów Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych UJ. Zadajemy sobie rozmaite pytania: Czym różnimy się od innych zwierząt? Czy świat, który postrzegamy, istnieje obiektywnie, niezależnie od nas i naszych zmysłów? Jak wygląda kosmos i jaką rolę w całej przyrodzie odgrywa człowiek? W jaki sposób zdobywamy wiedzę o świecie? Zapraszamy do słuchania!
- 154 - Czy narracje rządzą naszym życiem: Dwie prawdy o człowieku
Człowieka rozumiemy dziś na dwa sposoby – potocznie i naukowo. Z jednej strony widzimy w nas samych osoby obdarzoną wolną wolą i świadomością, z drugiej zaś nauka opowiada nam o niewidzialnych dla nas procesach zachodzących w naszym mózgu. Jak pogodzić ze sobą te dwie, zdawałoby się, nieprzystające do siebie narracje? W ostatnim odcinku serii z pytaniem tym zmierzy się dr hab. Mateusz Hohol, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, kognitywista, kierownik Mathematical Cognition and Learning Lab, obecnie realizujący grant Narodowego Centrum Nauki pt. “Cognitive artifacts on various time scales: An integrative approach” (OPUS, nr 2021/43/B/HS1/02868).
Od setek lat ludzie snują i otaczają się najróżniejszymi narracjami: mitami, legendami i baśniami. We współczesnym świecie wciąż opowiadamy sobie historie – te o codziennym życiu albo o epickich przygodach – ale też próbujemy nieustannie upleść z otaczających nas, globalnych wydarzeń, jedną spójną opowieść. Stykamy się też z narracjami opowiadanymi w zupełnie nowy sposób: na ekranie komputera lub w formie teorii naukowych. Skąd bierze się w nas potrzeba tworzenia i słuchania narracji? Z czego składają się różne narracje i jakie spełniają funkcje? I wreszcie: czy można powiedzieć, że wręcz kierują one naszym życiem? W niniejszej serii podcastów, Piotr Szymanek, kognitywista i doktorant na Uniwersytecie Jagiellońskim, rozmawia z pięcioma ekspertami z różnych dziedzin by odpowiedzieć na te i inne pytania na temat narracji.
Dofinansowano ze środków Ministerstwa Edukacji i Nauki z programu Społeczna Odpowiedzialność Nauki w ramach projektu „Nauka na żywo: Człowiek".
Wesprzyj kanał Copernicus: https://www.youtube.com/channel/UCCehmsLClWwxA_SDLtff6xA/join https://patronite.pl/copernicus
Fri, 01 Mar 2024 - 47min - 153 - Czy narracje rządzą naszym życiem: Nasza własna opowieść
Każdego dnia opowiadamy na swój temat jakąś narrację. Co zawierają te opowieści i jakie spełniają funkcje? Czy pomagają nam one zrozumieć samych siebie? W czwartym odcinku serii na powyższe pytania odpowiada dr Jędrzej Grodniewicz, filozof, pracownik Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych, który realizuje obecnie grant SONATA 18 pt. „Terapeutyczne samorozumienie” fundowany przez Narodowe Centrum Nauki (nr 2022/47/D/HS1/00923).
Od setek lat ludzie snują i otaczają się najróżniejszymi narracjami: mitami, legendami i baśniami. We współczesnym świecie wciąż opowiadamy sobie historie – te o codziennym życiu albo o epickich przygodach – ale też próbujemy nieustannie upleść z otaczających nas, globalnych wydarzeń, jedną spójną opowieść. Stykamy się też z narracjami opowiadanymi w zupełnie nowy sposób: na ekranie komputera lub w formie teorii naukowych. Skąd bierze się w nas potrzeba tworzenia i słuchania narracji? Z czego składają się różne narracje i jakie spełniają funkcje? I wreszcie: czy można powiedzieć, że wręcz kierują one naszym życiem? W niniejszej serii podcastów, Piotr Szymanek, kognitywista i doktorant na Uniwersytecie Jagiellońskim, rozmawia z pięcioma ekspertami z różnych dziedzin by odpowiedzieć na te i inne pytania na temat narracji.
Dofinansowano ze środków Ministerstwa Edukacji i Nauki z programu Społeczna Odpowiedzialność Nauki w ramach projektu „Nauka na żywo: Człowiek".
Wesprzyj kanał Copernicus: https://www.youtube.com/channel/UCCehmsLClWwxA_SDLtff6xA/join https://patronite.pl/copernicus
Fri, 01 Mar 2024 - 44min - 152 - Czy narracje rządzą naszym życiem: Czy nauka przegrywa wojnę na narracje?
Trzeci odcinek naszej serii poświęcony jest tematyce narracji obecnych w nauce oraz pseudonauce, a także w teoriach spiskowych. Gość odcinka, dr Szymon Makuła z Uniwersytetu Śląskiego, zajmujący się logiką, metodologią badań oraz myśleniem krytycznym, rzuca światło na problem popularyzacji nauki, a także bierze na warsztat postępującą siłę pseudonauki oraz narracji spiskowych. Czyżby nauka była na straconej pozycji?
Od setek lat ludzie snują i otaczają się najróżniejszymi narracjami: mitami, legendami i baśniami. We współczesnym świecie wciąż opowiadamy sobie historie – te o codziennym życiu albo o epickich przygodach – ale też próbujemy nieustannie upleść z otaczających nas, globalnych wydarzeń, jedną spójną opowieść. Stykamy się też z narracjami opowiadanymi w zupełnie nowy sposób: na ekranie komputera lub w formie teorii naukowych. Skąd bierze się w nas potrzeba tworzenia i słuchania narracji? Z czego składają się różne narracje i jakie spełniają funkcje? I wreszcie: czy można powiedzieć, że wręcz kierują one naszym życiem? W niniejszej serii podcastów, Piotr Szymanek, kognitywista i doktorant na Uniwersytecie Jagiellońskim, rozmawia z pięcioma ekspertami z różnych dziedzin by odpowiedzieć na te i inne pytania na temat narracji.
Dofinansowano ze środków Ministerstwa Edukacji i Nauki z programu Społeczna Odpowiedzialność Nauki w ramach projektu „Nauka na żywo: Człowiek".
Wesprzyj kanał Copernicus: https://www.youtube.com/channel/UCCehmsLClWwxA_SDLtff6xA/join https://patronite.pl/copernicus
Fri, 01 Mar 2024 - 55min - 151 - Czy narracje rządzą naszym życiem: Gra czy opowieść?
W drugim odcinku serii rozmawiamy o narracjach o i w grach komputerowych. Czym są „polskie gry wideo”? Co przyciąga graczy do historii przedstawionych na ekranie? Jak prowadzone są narracje w grach? Na te i inne pytania odpowiada dr hab. Tomasz Majkowski, kierownik Ośrodka Badań Groznawczych na Wydziale Polonistyki UJ oraz wiceprezes Digital Games Association, obecnie prowadzący badania w ramach grantu Narodowego Centrum Nauki pt. „Polskie gry wideo? Kultury grania i branża gier w kontekście narodowym” (OPUS 19, nr 2020/37/B/HS2/00169).
Od setek lat ludzie snują i otaczają się najróżniejszymi narracjami: mitami, legendami i baśniami. We współczesnym świecie wciąż opowiadamy sobie historie – te o codziennym życiu albo o epickich przygodach – ale też próbujemy nieustannie upleść z otaczających nas, globalnych wydarzeń, jedną spójną opowieść. Stykamy się też z narracjami opowiadanymi w zupełnie nowy sposób: na ekranie komputera lub w formie teorii naukowych. Skąd bierze się w nas potrzeba tworzenia i słuchania narracji? Z czego składają się różne narracje i jakie spełniają funkcje? I wreszcie: czy można powiedzieć, że wręcz kierują one naszym życiem? W niniejszej serii podcastów, Piotr Szymanek, kognitywista i doktorant na Uniwersytecie Jagiellońskim, rozmawia z pięcioma ekspertami z różnych dziedzin by odpowiedzieć na te i inne pytania na temat narracji.
Dofinansowano ze środków Ministerstwa Edukacji i Nauki z programu Społeczna Odpowiedzialność Nauki w ramach projektu „Nauka na żywo: Człowiek".
Wesprzyj kanał Copernicus: https://www.youtube.com/channel/UCCehmsLClWwxA_SDLtff6xA/join https://patronite.pl/copernicus
Fri, 01 Mar 2024 - 55min - 150 - Czy narracje rządzą naszym życiem: Co kryje się w mitach?
Co mają wspólnego Luke Skywalker, Czarna Wołga i gryzonie? Wygląda na to, że bardzo wiele! Pierwszy odcinek naszej serii podcastów poświęcony jest być może najbardziej pierwotnym z narracji, czyli mitom, których duch - zdaniem niektórych - przenika wszystkie znane nam opowieści. O pochodzeniu, strukturze oraz funkcjach mitu opowiada dr hab. Maciej Czeremski, pracownik Instytutu Religioznawstwa Uniwersytetu Jagiellońskiego, autor kilku pozycji poświęconych badaniom nad mitem (ostatnio, m.in., "Mit w umyśle", 2021).
Od setek lat ludzie snują i otaczają się najróżniejszymi narracjami: mitami, legendami i baśniami. We współczesnym świecie wciąż opowiadamy sobie historie – te o codziennym życiu albo o epickich przygodach – ale też próbujemy nieustannie upleść z otaczających nas, globalnych wydarzeń, jedną spójną opowieść. Stykamy się też z narracjami opowiadanymi w zupełnie nowy sposób: na ekranie komputera lub w formie teorii naukowych. Skąd bierze się w nas potrzeba tworzenia i słuchania narracji? Z czego składają się różne narracje i jakie spełniają funkcje? I wreszcie: czy można powiedzieć, że wręcz kierują one naszym życiem? W niniejszej serii podcastów, Piotr Szymanek, kognitywista i doktorant na Uniwersytecie Jagiellońskim, rozmawia z pięcioma ekspertami z różnych dziedzin by odpowiedzieć na te i inne pytania na temat narracji.
Dofinansowano ze środków Ministerstwa Edukacji i Nauki z programu Społeczna Odpowiedzialność Nauki w ramach projektu „Nauka na żywo: Człowiek".
Wesprzyj kanał Copernicus: https://www.youtube.com/channel/UCCehmsLClWwxA_SDLtff6xA/join https://patronite.pl/copernicus
Fri, 01 Mar 2024 - 54min - 149 - No to pięknie #10 | W świecie NFT i sztuki cyfrowej - Adriana Krawcewicz
Powszechna cyfryzacja ma wpływ na sztukę i pojęcia z nią związane, takie jak: piękno, artysta czy dzieło. Obecnie twórcze algorytmy i sposób zapisu prac za pomocą tokenów NFT stanowią nie lada wyzwanie dla tradycyjnych definicji tych pojęć. Czy jednak wirtualne galerie i zawarte w nich obrazy mogą wzbudzić takie same wrażenia estetyczne, jak tradycyjne obcowanie ze sztuką? O tym rozmawiamy z artystką NFT Adrianą Krawcewicz https://www.adrianaillustration.com/bio Głębiej, w świat sztuki cyfrowej zabierze nas Maksim Nikalayevich, ekspert od grafiki w firmie Exadel (https://exadel.com/). Wyjaśni podstawowe pojęcia z zakresu projektowania a także przedstawi swoje prognozy dotyczące tego sektora. Goszczący w studio obraz to “Marabut” autorstwa Adelajdy Kot Projekt powstał przy wsparciu: ArtInfo.pl, Exadel, Fundacja Rodziny Staraków, YES Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego. „No to pięknie!” to cykl rozmów z ekspertami w których poszukiwać będziemy odpowiedzi na pytanie czym jest piękno. Wspólnie z postaramy się stawić czoło pytaniom o ewolucyjną naturę piękna, jego kontekst kulturowy, uniwersalne czy też subiektywne kryteria. Projekt realizowany we współpracy z Muzeum Narodowym w Krakowie
Sat, 16 Dec 2023 - 39min - 148 - No to pięknie #9 | Co warto wiedzieć o sztuce współczesnej? Anna Muszyńska
Potrzeba obcowania z pięknem to chleb powszedni kolekcjonerów, którzy realizują ją “za wszelką cenę”. Pasję kolekcjonowania, budowanie zbiorów i ich wpływ na kształtowanie trendów rozumie doskonale nasz kolejny gość, Pani Anna Muszyńska, kuratorka Spectra Art Space Fundacji Rodziny Staraków i Starak Collection. To właśnie pod jej bacznym okiem powstają wystawy oparte o kolekcję rodziny Staraków a także innowacyjne, przenikliwe projekty _SOON, w których przedstawione są pomysły młodych artystów, do 30 roku życia. Goszczący w studio obraz to “Marabut” autorstwa Adelajdy Kot Projekt powstał przy wsparciu: ArtInfo.pl, Exadel, Fundacja Rodziny Staraków, YES Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego. „No to pięknie!” to cykl rozmów z ekspertami w których poszukiwać będziemy odpowiedzi na pytanie czym jest piękno. Wspólnie z postaramy się stawić czoło pytaniom o ewolucyjną naturę piękna, jego kontekst kulturowy, uniwersalne czy też subiektywne kryteria. Projekt realizowany we współpracy z Muzeum Narodowym w Krakowie
Sat, 16 Dec 2023 - 31min - 147 - No to pięknie #8 | Czy piękno da się kupić? - Wojciech Szafrański
W ostatnich latach rynek sztuki stał się jednym z najbardziej rozwijających się rynków inwestycyjnych. Czy spowodowała to potrzeba obcowania z pięknem, czy też może rynek ten jest niedocenionym sektorem? Jakimi prawami rządzi się rynek aukcyjny? Czy występują na nim uniwersalne trendy? Co wpływa na cenę dzieła? Czy wartości estetyczne mogą być wymierzone za pomocą pieniędzy? A także - czy piękno da się kupić? O tym porozmawiamy z Profesorem Wojciechem Szafrańskim Goszczący w studio obraz to “Marabut” autorstwa Adelajdy Kot Projekt powstał przy wsparciu: ArtInfo.pl, Exadel, Fundacja Rodziny Staraków, YES Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego. „No to pięknie!” to cykl rozmów z ekspertami w których poszukiwać będziemy odpowiedzi na pytanie czym jest piękno. Wspólnie z postaramy się stawić czoło pytaniom o ewolucyjną naturę piękna, jego kontekst kulturowy, uniwersalne czy też subiektywne kryteria. Projekt realizowany we współpracy z Muzeum Narodowym w Krakowie
Sat, 16 Dec 2023 - 43min - 146 - No to pięknie #7 | Piękno, dobro, prawda? - Piotr Augustyniak
Dawniej pojęcie piękna należało do kanonu cnót moralnych a ideał człowieka oparty był o regułę kalos kagathos - piękny i dobry. Z kolei u Platona spotykamy piękno jako jedną z najwyższych wartości, które łączy się nie tylko z dobrem, ale także prawdą. Dlaczego piękno było tak ważne dla starożytnych greków? Czy dzisiaj jesteśmy w stanie zrozumieć antyczne ideały? O tym porozmawiamy z Profesorem Piotrem Augustyniakiem Goszczący w studio obraz to “Marabut” autorstwa Adelajdy Kot Projekt powstał przy wsparciu: ArtInfo.pl, Exadel, Fundacja Rodziny Staraków, YES Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego. „No to pięknie!” to cykl rozmów z ekspertami w których poszukiwać będziemy odpowiedzi na pytanie czym jest piękno. Wspólnie z postaramy się stawić czoło pytaniom o ewolucyjną naturę piękna, jego kontekst kulturowy, uniwersalne czy też subiektywne kryteria. Projekt realizowany we współpracy z Muzeum Narodowym w Krakowie
Sat, 16 Dec 2023 - 30min - 145 - No to pięknie #6 | Każdy widzi inny kolor? - Monika Koperska
Kolory i składniki potrzebne do ich stworzenia dziś pomagają nam w datowaniu obrazów, badania z zakresu optyki pozwalają zrozumieć procesy stojące za naszym postrzeganiem barw a konserwatorzy często korzystają z wiedzy ekspertów z zakresu chemii, aby przywrócić dziełom dawny blask. Czy na pewno widzimy to samo? Czy kolor różowy istnieje? Jak otoczenie naturalne wpływa na dzieła sztuki? Na te i inne pytania poszukamy odpowiedzi wraz z doktor Moniką Koperską Goszczący w studio obraz to “Marabut” autorstwa Adelajdy Kot Projekt powstał przy wsparciu: ArtInfo.pl, Exadel, Fundacja Rodziny Staraków, YES Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego. „No to pięknie!” to cykl rozmów z ekspertami w których poszukiwać będziemy odpowiedzi na pytanie czym jest piękno. Wspólnie z postaramy się stawić czoło pytaniom o ewolucyjną naturę piękna, jego kontekst kulturowy, uniwersalne czy też subiektywne kryteria. Projekt realizowany we współpracy z Muzeum Narodowym w Krakowie
Sat, 16 Dec 2023 - 39min - 144 - No to pięknie #5 | Wielka rewolucja? Grzegorz Jankowicz
Na pojęcie piękna wpływ miała historia, dana epoka i jej kultura, która określała kanon sztuki. Artyści jednak doskonale wiedzieli o tym, że najlepiej sprzedaje się kontrowersja i przekraczanie granic. Tematem odcinka będzie oparty o klasyczne reguły renesans i rewolucyjny manieryzm, oparcie o złotą proporcję a deformacja. Jak manieryzm wpłynął na przyjęte zasady renesansowej sztuki? Czy wraz ze zmianą estetyki zmienił się sposób postrzegania człowieka? W studio gościmy doktora Grzegorza Jankowicza Goszczący w studio obraz to “Marabut” autorstwa Adelajdy Kot Projekt powstał przy wsparciu: ArtInfo.pl, Exadel, Fundacja Rodziny Staraków, YES Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego. „No to pięknie!” to cykl rozmów z ekspertami w których poszukiwać będziemy odpowiedzi na pytanie czym jest piękno. Wspólnie z postaramy się stawić czoło pytaniom o ewolucyjną naturę piękna, jego kontekst kulturowy, uniwersalne czy też subiektywne kryteria. Projekt realizowany we współpracy z Muzeum Narodowym w Krakowie
Sat, 16 Dec 2023 - 32min - 143 - No to pięknie #4 Twórczy szał? Dominika Dudek
O tym, jak sztuka wpływa na człowieka a także jak komunikują się przez nią osoby zaburzone psychicznie rozmawiamy w czwartym odcinku. Dzięki sztuce potrafimy lepiej przedstawić uczucia i doświadczenia. Jednak, co jeśli nasze postrzeganie rzeczywistości jest zaburzone? Jak postrzegają świat osoby cierpiące na chorobę dwubiegunową albo schizofrenię? Jak interpretować prace tworzone przez artystów zaliczanych do nurtu art brut? Naszym gościem jest Profesor Dominika Dudek Goszczący w studio obraz to “Marabut” autorstwa Adelajdy Kot Projekt powstał przy wsparciu: ArtInfo.pl, Exadel, Fundacja Rodziny Staraków, YES Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego. „No to pięknie!” to cykl rozmów z ekspertami w których poszukiwać będziemy odpowiedzi na pytanie czym jest piękno. Wspólnie z postaramy się stawić czoło pytaniom o ewolucyjną naturę piękna, jego kontekst kulturowy, uniwersalne czy też subiektywne kryteria. Projekt realizowany we współpracy z Muzeum Narodowym w Krakowie
Sat, 16 Dec 2023 - 34min - 142 - No to pięknie #3 | Sztuka przetrwania? Jerzy Luty
Dzisiejszy ewolucjonizm w naukach humanistycznych opiera się o ponad stulecie badań nad zapoczątkowaną przez Darwina teorią. Nie jest to tylko język „kłów i pazurów” ale także najnowsze odkrycia z zakresu estetyki ewolucyjnej, która dowodzi, że piękno to pojęcie, które możemy rozumieć przez pryzmat rozwój człowieka jako gatunku. Jak ewolucja tłumaczy popularność Mona Lisy? Czy sztuka i piękno odegrały w antropogenezie istotną rolę? Na te i inne pytania postaramy się odpowiedzieć w rozmowie z Profesorem Jerzym Lutym Goszczący w studio obraz to “Marabut” autorstwa Adelajdy Kot Projekt powstał przy wsparciu: ArtInfo.pl, Exadel, Fundacja Rodziny Staraków, YES Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego. „No to pięknie!” to cykl rozmów z ekspertami w których poszukiwać będziemy odpowiedzi na pytanie czym jest piękno. Wspólnie z postaramy się stawić czoło pytaniom o ewolucyjną naturę piękna, jego kontekst kulturowy, uniwersalne czy też subiektywne kryteria. Projekt realizowany we współpracy z Muzeum Narodowym w Krakowie
Sat, 16 Dec 2023 - 33min - 141 - No to pięknie #2 | Po co nam kreatywność? Edward Nęcka
Proces powstawania dzieł sztuki a także wszelkie formy artystycznego wyrazu od zawsze budziły zainteresowanie psychologów. Aktywna potrzeba przekształcania rzeczywistości i tworzenie artystycznych interpretacji towarzyszą nam od dziecka - malujemy, lepimy i rysujemy coś, co jest wyrazem naszej indywidualności. Dlaczego kreatywność jest dla nas niemalże naturalna? Co stoi za potrzebą tworzenia? Tymi zagadnieniami zajmuje się psychologia twórczości, o której opowie nasz gość, Profesor Edward Nęcka Goszczący w studio obraz to “Marabut” autorstwa Adelajdy Kot Projekt powstał przy wsparciu: ArtInfo.pl, Exadel, Fundacja Rodziny Staraków, YES Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego. „No to pięknie!” to cykl rozmów z ekspertami w których poszukiwać będziemy odpowiedzi na pytanie czym jest piękno. Wspólnie z postaramy się stawić czoło pytaniom o ewolucyjną naturę piękna, jego kontekst kulturowy, uniwersalne czy też subiektywne kryteria. Projekt realizowany we współpracy z Muzeum Narodowym w Krakowie
Sat, 16 Dec 2023 - 34min - 140 - No to pięknie #1 | Neurony piękna? Włodzisław Duch
To, jak sztuka oddziałuje na nasze ośrodki poznawcze jest tematem zainteresowania kognitywistów, zajmujących się zupełnie nowym obszarem badawczym - neuroestetyką. Od lat dziewięćdziesiątych naukowcy badają wpływ tych procesów na naszą estetyczną ocenę, biorąc pod lupę reakcje i funkcje ludzkiego mózgu. Czy tak abstrakcyjne pojęcia, jak piękno mogą mieć swój odpowiednik neuronalny? Czy możemy wyróżnić uniwersalne kryteria, które na poziomie biologii determinują, czy coś nam się podoba? O tym porozmawiamy z naszym gościem, Profesorem Włodzisławem Duchem Goszczący w studio obraz to “Marabut” autorstwa Adelajdy Kot Projekt powstał przy wsparciu: ArtInfo.pl, Exadel, Fundacja Rodziny Staraków, YES Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego. „No to pięknie!” to cykl rozmów z ekspertami w których poszukiwać będziemy odpowiedzi na pytanie czym jest piękno. Wspólnie z postaramy się stawić czoło pytaniom o ewolucyjną naturę piękna, jego kontekst kulturowy, uniwersalne czy też subiektywne kryteria. Projekt realizowany we współpracy z Muzeum Narodowym w Krakowie
Sat, 16 Dec 2023 - 34min - 139 - Zastosowanie cyfrowej humanistyki w naukach biomedycznych | Tomasz Żuradzki, Karolina Mania
Rozmowa z dr hab. Tomaszem Żuradzkim, prof. UJ (Interdyscyplinarne Centrum Etyki UJ) o bioetyce i
narzędziach wspierania interakcji między humanistyką, a nauki biomedycznymi.
Gość: dr hab. Tomasz Żuradzki, prof. UJ (Interdyscyplinarne Centrum Etyki UJ)
Prowadzący: adw. dr Karolina Mania (Katedra Zarządzania Strategicznego w Wydziale Zarządzania i
Komunikacji Społecznej UJ)
Dofinansowano ze środków Ministerstwa Edukacji i Nauki z programu Społeczna Odpowiedzialność
Nauki w ramach projektu „Nauka na żywo: wszechświat, życie, umysł". Kwota dofinansowania 540
200,00 zł, całkowita wartość zadania 600 200 zł.
Sat, 28 Oct 2023 - 20min - 138 - Technologie napędowe i eksploracja Księżyca | Aleksander Kopyto, Karolina Mania
Rozmowa z Aleksandrem Kopyto (sekcja rakiet AGH Space Systems) o rozwoju polskiej branży
kosmicznej, eksploracji księżyca i przyszłości w obszarze technologii napędowych.
Gość: Aleksander Kopyto, AGH Space Systems.
Prowadzący: adw. dr Karolina Mania, adiunkt w Katedrze Zarządzania Strategicznego w Wydziale
Zarządzania i Komunikacji Społecznej UJ
Dofinansowano ze środków Ministerstwa Edukacji i Nauki z programu Społeczna Odpowiedzialność
Nauki w ramach projektu „Nauka na żywo: wszechświat, życie, umysł". Kwota dofinansowania 540
200,00 zł, całkowita wartość zadania 600 200 zł.
Fri, 27 Oct 2023 - 14min - 137 - Zmysłowa nauka: Zapachy w roślinach| Wokół życia: Podcast #7
Cześć, nazywam się Mariusz Gogól i zapraszam Cię do posłuchania podcastu z cyklu “Wokół Życia”. Tematem dzisiejszego odcinka są roślinne zapachy.
Czym jest zapach i jak powstaje? Jaka jest rola „wonnych cząsteczek” w świecie roślin? Czy można je wykorzystać w niekonwencjonalny sposób? To tylko niektóre pytania, które padną w rozmowie z dr. Pawłem Jedynakiem z Zakładu Biochemii i Fizjologii Roślin WBBiB UJ.
Posłuchacie także o metodach wydobywania zapachów z roślin, w tym również niekonwencjonalnym sposobie, który otrzymał nagrodę IG Nobla
Dr Mariusz Gogól – biolog, biochemik, edukator i popularyzator nauki. Więcej o jego działaniach dowiesz się z profilu na Instagramie: https://www.instagram.com/drmariuszgogol/
Dofinansowano ze środków Ministerstwa Edukacji i Nauki z programu Społeczna Odpowiedzialność Nauki w ramach projektu „Nauka na żywo: wszechświat, życie, umysł". Kwota dofinansowania 540 200,00 zł, całkowita wartość zadania 600 200 zł.
Thu, 26 Oct 2023 - 45min - 136 - O teorii ewolucji nieco inaczej | Wokół życia: Podcast #6
Cześć, nazywam się Mariusz Gogól i zapraszam Cię do posłuchania podcastu z cyklu “Wokół Życia”. Tematem dzisiejszego odcinka jest teoria ewolucji Darwina.Jakie są główne założenia teorii? Czym różni się teoria od hipotezy? Czy na pewno dobrze rozumiemy, co oznaczają te terminy? Na te oraz inne pytania odpowiemy z naszym ekspertem - dr. Pawłem Jedynakiem z Zakładu Biochemii i Fizjologii Roślin WBBiB UJ.
W trakcie rozmowy wyjaśnimy, skąd w ogóle wiemy, że ewolucja zachodzi, jakie wzorce w przyrodzie i ich zmienność obserwowali naukowcy. Porozmawiamy też o tym, czym jest gatunek i dlaczego jego definicja czasem stwarza problemy. Zastanowimy się nad powodami odrzucania teorii ewolucji, a także jej przydatności w życiu.
Dr Paweł Jedynak zawodowo zajmuje się badaniem molekularnych mechanizmów, które kontrolują rozwój roślin, zajmuje się także poszukiwaniem nowych rozwiązań biotechnologicznych opartych o wykorzystanie mikroorganizmów.
Dr Mariusz Gogól – biolog, biochemik, edukator i popularyzator nauki. Więcej o jego działaniach dowiesz się z profilu na Instagramie: https://www.instagram.com/drmariuszgogol/
Dofinansowano ze środków Ministerstwa Edukacji i Nauki z programu Społeczna Odpowiedzialność Nauki w ramach projektu „Nauka na żywo: wszechświat, życie, umysł". Kwota dofinansowania 540 200,00 zł, całkowita wartość zadania 600 200 zł.
Thu, 02 Nov 2023 - 41min - 135 - Farmakoterapia depresji | Zdrowie psychiczne z perspektywy #5
W tym odcinku rozmawiamy o tym od czego rozpoczęła się farmakoterapia depresji, gdzie jesteśmy teraz i czego możemy się spodziewać w przyszłości. Prowadząca: dr Kinga Wołoszyn-Hohol Gość: dr Bartłomiej Pochwat W tym cyklu dr Kinga Wołoszyn-Hohol rozmawia ze swoimi gośćmi o rozlicznych aspektach chorowania na zaburzenia psychiczne i ich leczenia. Dofinansowano ze środków Ministerstwa Edukacji i Nauki z programu Społeczna Odpowiedzialność Nauki w ramach projektu „Nauka na żywo: wszechświat, życie, umysł". Kwota dofinansowania 540 200,00 zł, całkowita wartość zadania 600 200 zł.
Tue, 24 Oct 2023 - 58min - 134 - Czy przyczyną depresji jest niedobór serotoniny? | Zdrowie psychiczne z perspektywy #4
W tym odcinku rozmawiamy o fascynującej złożoności neurobiologii depresji. Prowadząca: dr Kinga Wołoszyn-Hohol Gość: dr Bartłomiej Pochwat W tym cyklu dr Kinga Wołoszyn-Hohol rozmawia ze swoimi gośćmi o rozlicznych aspektach chorowania na zaburzenia psychiczne i ich leczenia. Dofinansowano ze środków Ministerstwa Edukacji i Nauki z programu Społeczna Odpowiedzialność Nauki w ramach projektu „Nauka na żywo: wszechświat, życie, umysł". Kwota dofinansowania 540 200,00 zł, całkowita wartość zadania 600 200 zł.
Tue, 24 Oct 2023 - 1h 02min - 133 - Gdy farmakoterapia zawodzi | Zdrowie psychiczne z perspektywy #3
W tym odcinku rozmawiamy o tym, co może być przyczyną lekooporności i jak można sobie z nią poradzić. Prowadząca: dr Kinga Wołoszyn-Hohol Gość: prof. Dominika Dudek W tym cyklu dr Kinga Wołoszyn-Hohol rozmawia ze swoimi gośćmi o rozlicznych aspektach chorowania na zaburzenia psychiczne i ich leczenia. Dofinansowano ze środków Ministerstwa Edukacji i Nauki z programu Społeczna Odpowiedzialność Nauki w ramach projektu „Nauka na żywo: wszechświat, życie, umysł". Kwota dofinansowania 540 200,00 zł, całkowita wartość zadania 600 200 zł.
Tue, 24 Oct 2023 - 35min - 132 - Świat mikrobiomu jelitowego | Kinga Zielińska, Karolina Mania
Rozmowa z dr Kingą Zielińską (Małopolskie Centrum Biotechnologii UJ) o tym czym jest mikrobiom
jelitowy i ile możemy się dowiedzieć analizując jego stan.
Gość: dr Kinga Zielińska (Małopolskie Centrum Biotechnologii UJ)
Prowadzący: adw. dr Karolina Mania (Katedra Zarządzania Strategicznego w Wydziale Zarządzania i
Komunikacji Społecznej UJ)
Dofinansowano ze środków Ministerstwa Edukacji i Nauki z programu Społeczna Odpowiedzialność
Nauki w ramach projektu „Nauka na żywo: wszechświat, życie, umysł". Kwota dofinansowania 540
200,00 zł, całkowita wartość zadania 600 200 zł.
Fri, 13 Oct 2023 - 13min - 131 - Zioła – problem, czy nadzieja medycyny? | Wokół życia: Podcast #5
Cześć, nazywam się Mariusz Gogól i zapraszam Cię do posłuchania podcastu z cyklu “Wokół Życia”. Tematem dzisiejszego odcinka są zioła, a dokładnie leki ziołowe.
Czy zioła są jedynie legendarnymi lekami z przeszłości, czy może nadal stanowią cenne źródło substancji aktywnych dla współczesnej nauki? Są nadzieją czy raczej problemem medycyny? A może granica jest trudna do postawienia? To tylko niektóre pytania, na które będę szukał odpowiedzi w rozmowie z naszą ekspertką – dr. hab. Agnieszką Zagórską z Katedry Chemii Farmaceutycznej CM UJ.
Podczas naszej rozmowy porozmawiamy także między innymi o tym, czy istnieją zioła, które zawsze mogą być stosowane w sposób bezpieczny, jakie restrykcje warto zachować w dawkowaniu i czy istnieją sytuacje, które wymagają całkowitego unikania kuracji z ich udziałem. Wspólnie przemyślimy, skąd najlepiej pozyskiwać leki ziołowe, by mieć pewność co do ich jakości i skuteczności.
Dr hab. Agnieszka Zagórska w swojej pracy poszukuje nowych związków chemicznych o aktywności biologicznej. Ponadto brała udział w realizacji projektu opracowania nowego leku we współpracy z przemysłem farmaceutycznym. Współtworzyła zgłoszenia patentowe i patenty.
Dr Mariusz Gogól – biolog, biochemik, edukator i popularyzator nauki. Więcej o jego działaniach dowiesz się z profilu na Instagramie: https://www.instagram.com/drmariuszgogol Dofinansowano ze środków Ministerstwa Edukacji i Nauki z programu Społeczna Odpowiedzialność Nauki w ramach projektu „Nauka na żywo: wszechświat, życie, umysł". Kwota dofinansowania 540 200,00 zł, całkowita wartość zadania 600 200 zł.Tue, 10 Oct 2023 - 34min - 130 - Prawne uregulowania przestrzeni kosmicznej | Marek Czajkowski, Karolina Mania
Rozmowa z dr hab, prof. UJ Markiem Czajkowskim (Katedra Bezpieczeństwa Narodowego, Wydział
Studiów Międzynarodowych i Politycznych UJ) o dotychczasowych regulacjach prawnych przestrzeni
kosmicznej i największych zagrożeniach i profitach jakie wynikają z jej dynamicznej eksploatacji.
Gość: dr hab. Marek Czajkowski, prof. UJ (Katedra Bezpieczeństwa Narodowego, Wydział Studiów
Międzynarodowych i Politycznych UJ)
Prowadzący: adw. dr Karolina Mania (Katedra Zarządzania Strategicznego w Wydziale Zarządzania i
Komunikacji Społecznej UJ)
Dofinansowano ze środków Ministerstwa Edukacji i Nauki z programu Społeczna Odpowiedzialność
Nauki w ramach projektu „Nauka na żywo: wszechświat, życie, umysł". Kwota dofinansowania 540
200,00 zł, całkowita wartość zadania 600 200 zł.
Fri, 06 Oct 2023 - 25min - 129 - Leki: tworzenie, działanie, bezpieczeństwo | Wokół życia: Podcast #4
Cześć, nazywam się Mariusz Gogól i zapraszam Cię do posłuchania podcastu z cyklu “Wokół Życia”. Tematem dzisiejszego odcinka są leki: ich tworzenie, działanie i bezpieczeństwo.
Czym są leki? Czy ich forma ma znaczenie? Dlaczego nie powinno się leków popijać sokiem grejpfrutowym? Jakich domowych leków nie należy z sobą mieszać? To tylko niektóre pytania, na które będę szukał odpowiedzi w rozmowie z naszą ekspertką – dr. hab. Agnieszką Zagórską z Katedry Chemii Farmaceutycznej CM UJ.
Ponadto porozmawiamy o procesie tworzenia leków, śledząc go od pomysłu, po jego dostępność w aptekach. Dowiemy się, dlaczego niektóre substancje nie przechodzą pomyślnie pierwszych etapów badań i czy testy na zwierzętach można już dziś pominąć.
Dr hab. Agnieszka Zagórska w swojej pracy poszukuje nowych związków chemicznych o aktywności biologicznej. Ponadto brała udział w realizacji projektu opracowania nowego leku we współpracy z przemysłem farmaceutycznym. Współtworzyła zgłoszenia patentowe i patenty.
Dr Mariusz Gogól – biolog, biochemik, edukator i popularyzator nauki. Więcej o jego działaniach dowiesz się z profilu na Instagramie: https://www.instagram.com/drmariuszgogol
Dofinansowano ze środków Ministerstwa Edukacji i Nauki z programu Społeczna Odpowiedzialność Nauki w ramach projektu „Nauka na żywo: wszechświat, życie, umysł". Kwota dofinansowania 540 200,00 zł, całkowita wartość zadania 600 200 zł.
Tue, 03 Oct 2023 - 43min - 128 - Historia eksploatacji przestrzeni kosmicznej | Marek Czajkowski, Karolina Mania
Rozmowa z dr hab, prof. UJ Markiem Czajkowskim (Katedra Bezpieczeństwa Narodowego, Wydział
Studiów Międzynarodowych i Politycznych UJ) o historii eksploatacji przestrzeni kosmicznej, jej
społecznym wymiarze i aspektach bezpieczeństwa.
Gość: dr hab. Marek Czajkowski, prof. UJ (Katedra Bezpieczeństwa Narodowego, Wydział Studiów
Międzynarodowych i Politycznych UJ)
Prowadzący: adw. dr Karolina Mania (Katedra Zarządzania Strategicznego w Wydziale Zarządzania i
Komunikacji Społecznej UJ)
Dofinansowano ze środków Ministerstwa Edukacji i Nauki z programu Społeczna Odpowiedzialność
Nauki w ramach projektu „Nauka na żywo: wszechświat, życie, umysł". Kwota dofinansowania 540
200,00 zł, całkowita wartość zadania 600 200 zł.
Fri, 29 Sep 2023 - 18min - 127 - GMO: Tajemnice modyfikowanych roślin | Wokół życia: Podcast #3
Cześć, nazywam się Mariusz Gogól i zapraszam Cię do posłuchania podcastu z cyklu “Wokół Życia”. Tematem dzisiejszego odcinka są transgeniczne rośliny.
Jak wygląda materiał genetyczny zmodyfikowanej rośliny? Jakie geny najczęściej dodawane są do roślin? Które rośliny poddano takim zmianom i jakie były tego skutki? To tylko niektóre pytania, na które będę szukał odpowiedzi w rozmowie z naszym ekspertem – dr. Pawłem Jedynakiem z Zakładu Biochemii i Fizjologii Roślin WBBiB UJ.
W podcaście porozmawiamy też o technikach tworzenia roślin GMO i innych, bardziej “kontrowersyjnych” sposobach kreowania nowych odmian roślin, które można spotkać na sklepowych półkach. Na koniec przyjrzymy się również aktualnej sytuacji prawnej GMO w Polsce oraz temu, w jaki sposób może się ona zmieniać w najbliższych latach.
Dr Paweł Jedynak zawodowo zajmuje się badaniem molekularnych mechanizmów, które kontrolują rozwój roślin, zajmuje się także poszukiwaniem nowych rozwiązań biotechnologicznych opartych o wykorzystanie mikroorganizmów.
Dr Mariusz Gogól – biolog, biochemik, edukator i popularyzator nauki. Więcej o jego działaniach dowiesz się z profilu na Instagramie: https://www.instagram.com/drmariuszgogol
Dofinansowano ze środków Ministerstwa Edukacji i Nauki z programu Społeczna Odpowiedzialność Nauki w ramach projektu „Nauka na żywo: wszechświat, życie, umysł". Kwota dofinansowania 540 200,00 zł, całkowita wartość zadania 600 200 zł.
Thu, 28 Sep 2023 - 49min - 126 - Roślinne trucizny – toksyczne pułapki wokół nas | Wokół życia: Podcast #2
Cześć, nazywam się Mariusz Gogól i zapraszam Cię do posłuchania podcastu z cyklu “Wokół Życia”. Tematem dzisiejszego odcinka są trucizny roślinne. Czym jest trucizna? Po co rośliny je produkują? Co jest najmocniejszą trucizną roślinną? Czy trucizny działają tak samo na wszystkie organizmy? To tylko niektóre pytania, na które będę szukał odpowiedzi w rozmowie z naszym ekspertem – dr. Pawłem Jedynakiem z Zakładu Biochemii i Fizjologii Roślin WBBiB UJ. Podczas naszych rozmów wyjaśnimy też, dlaczego, w kontekście trucizn, dawka ma tak istotne znaczenie oraz co się dzieje z człowiekiem po zjedzeniu toksyny. Poznacie również różne zastosowania trujących substancji - również historyczne. Poruszymy także temat “cudownych” plastrów, które wyciągają toksyny z organizmu. Czy faktycznie działają? Dr Paweł Jedynak zawodowo zajmuje się badaniem molekularnych mechanizmów, które kontrolują rozwój roślin, zajmuje się także poszukiwaniem nowych rozwiązań biotechnologicznych opartych o wykorzystanie mikroorganizmów. Dr Mariusz Gogól – biolog, biochemik, edukator i popularyzator nauki. Więcej o jego działaniach dowiesz się z profilu na Instagramie: https://www.instagram.com/drmariuszgogol Dofinansowano ze środków Ministerstwa Edukacji i Nauki z programu Społeczna Odpowiedzialność Nauki w ramach projektu „Nauka na żywo: wszechświat, życie, umysł". Kwota dofinansowania 540 200,00 zł, całkowita wartość zadania 600 200 zł.
Wed, 27 Sep 2023 - 31min - 125 - Bakterie i ludzie – co nas łączy, a co dzieli? | Wokół życia: Podcast #1
Cześć, nazywam się Mariusz Gogól i zapraszam Cię do posłuchania podcastu z cyklu “Wokół Życia”. Tematem dzisiejszego odcinka są podobieństwa i różnice między komórkami ludzi i bakterii. Jakie mamy podobieństwa biochemiczne? Czym się różnimy? Czy te podobieństwa i różnice możemy w jakiś sposób wykorzystać? To tylko niektóre pytania, na które będę szukał odpowiedzi w rozmowie z naszym ekspertem - dr. Mariuszem Madejem z Zakładu Mikrobiologii WBBiB UJ. W trakcie rozmowy porozmawiamy na temat ekspresji genów w mikroorganizmach, edycji genów metodą CRISPR/Cas oraz o antybiotykach. Poruszymy także temat zmienności bakterii. Czy ją także możemy jakoś wykorzystać? Dr Mariusz Madej w pracy badawczej interesuje się biologią strukturalną bakteryjnych białek błonowych, a jako modelowy organizm bada bakterię Porphyromonas gingivalis – główną bakterię odpowiedzialną za rozwój paradontozy. Dr Mariusz Gogól – biolog, biochemik, edukator i popularyzator nauki. Więcej o jego działaniach dowiesz się z profilu na Instagramie: https://www.instagram.com/drmariuszgogol Dofinansowano ze środków Ministerstwa Edukacji i Nauki z programu Społeczna Odpowiedzialność Nauki w ramach projektu „Nauka na żywo: wszechświat, życie, umysł". Kwota dofinansowania 540 200,00 zł, całkowita wartość zadania 600 200 zł.
Tue, 26 Sep 2023 - 43min - 124 - Technologie przemysłu kosmicznego w rękach studentów | Radosław Rejman, Karolina Mania
Rozmowa z Radosławem Rejmanem - członkiem zespołu AGH Space Systems. Z odcinka dowiecie się:
*czym jest zespół AGH Space Systems
*jak buduje się rakiety i łaziki marsjańskie
*jak wyglądają międzynarodowe naukowe konkursy eksperymentalne w przemyśle kosmicznym
*co wiemy o geologicznych uwarunkowaniach na Marsie
Gość: inż. Radosław Rejman, AGH Space Systems.
Prowadzący: adw. dr Karolina Mania, adiunkt w Katedrze Zarządzania Strategicznego w Wydziale Zarządzania i Komunikacji Społecznej UJ
Dofinansowano ze środków Ministerstwa Edukacji i Nauki z programu Społeczna Odpowiedzialność Nauki w ramach projektu „Nauka na żywo: wszechświat, życie, umysł". Kwota dofinansowania 540 200,00 zł, całkowita wartość zadania 600 200 zł.
Tue, 26 Sep 2023 - 23min - 123 - Co możemy wyczytać z uszkodzeń nici DNA? | Magda Kordon-Kiszala, Karolina Mania
Rozmowa z dr Magdą Kordon-Kiszala o komercjalizacji wyników badań i pracy nad narzędziami umożliwiającymi precyzyjną detekcję pęknięć DNA.
Gość: dr Magda Kordon-Kiszala (intoDNA)
Prowadzący: adw. dr Karolina Mania, adiunkt w Katedrze Zarządzania Strategicznego w Wydziale Zarządzania i Komunikacji Społecznej UJ
Dofinansowano ze środków Ministerstwa Edukacji i Nauki z programu Społeczna Odpowiedzialność Nauki w ramach projektu „Nauka na żywo: wszechświat, życie, umysł". Kwota dofinansowania 540 200,00 zł, całkowita wartość zadania 600 200 zł.
Fri, 08 Sep 2023 - 17min - 122 - Neuromorfizm – układy komputerowe niczym nasz mózg | Michał Krupiński, Karolina Mania
Rozmowa z dr hab. Michałem Krupińskim (Instytut Fizyki Jądrowej PAN) o inżynierii materiałowej i przyszłości rozwoju komputerów neuromorficznych i kwantowych.
Gość: dr hab. Michał Krupiński (Instytut Fizyki Jądrowej PAN)
Prowadzący: adw. dr Karolina Mania, adiunkt w Katedrze Zarządzania Strategicznego w Wydziale Zarządzania i Komunikacji Społecznej UJ
Dofinansowano ze środków Ministerstwa Edukacji i Nauki z programu Społeczna Odpowiedzialność Nauki w ramach projektu „Nauka na żywo: wszechświat, życie, umysł". Kwota dofinansowania 540 200,00 zł, całkowita wartość zadania 600 200 zł.
Fri, 01 Sep 2023 - 20min - 121 - Matematyczność świata | Sebastian Szybka, Karolina Mania
Rozmowa z prof. Sebastianem Szybką (Wydział Fizyki,Astronomii i Informatyki UJ, Obserwatorium Astronomiczne UJ) o matematyczności świata, relacji matematyki i fizyki i różnym rozumieniu znaczenia liczb w naszym życiu.
Gość: dr hab. Sebastian Szybka, prof. UJ, Wydział Fizyki, Astronomii i Informatyki UJ, Obserwatorium Astronomiczne UJ
Prowadzący: adw. dr Karolina Mania, adiunkt w Katedrze Zarządzania Strategicznego w Wydziale Zarządzania i Komunikacji Społecznej UJ
Dofinansowano ze środków Ministerstwa Edukacji i Nauki z programu Społeczna Odpowiedzialność Nauki w ramach projektu „Nauka na żywo: wszechświat, życie, umysł". Kwota dofinansowania 540 200,00 zł, całkowita wartość zadania 600 200 zł.
Fri, 25 Aug 2023 - 23min - 120 - Co wiemy o promieniowaniu kosmicznym? | Marek Jamrozy, Karolina Mania
W kolejnym odcinku podcastu "Wszechświat" prof. Marek Jamrozy z Obserwatorium Astronomicznego UJ wyjaśnia czym są radiogalaktyki i czego dowiedzieliśmy się o promieniowaniu kosmicznym od kiedy odkryto je przeszło 100 lat temu.
Gość: dr hab. Marek Jamrozy, prof. UJ, Obserwatorium Astronomiczne UJ
Prowadzący: adw. dr Karolina Mania, adiunkt w Katedrze Zarządzania Strategicznego w Wydziale Zarządzania i Komunikacji Społecznej UJ
Dofinansowano ze środków Ministerstwa Edukacji i Nauki z programu Społeczna Odpowiedzialność Nauki w ramach projektu „Nauka na żywo: wszechświat, życie, umysł". Kwota dofinansowania 540 200,00 zł, całkowita wartość zadania 600 200 zł.
Fri, 18 Aug 2023 - 19min - 119 - Od supernowej do Betelgezy | Andrzej Odrzywołek, Karolina Mania
W kolejnym odcinku podcastu "Wszechświat" dr hab. Andrzej Odrzywołek z Instytutu Fizyki Teoretycznej UJ opowiada o ewolucji gwiazd, supernowych i gorącym temacie potencjalnego wybuchu Betelgezy.
Gość: dr hab. Andrzej Odrzywołek, Zakład Teorii Względności i Astrofizyki, Instytut Fizyki Teoretycznej UJ
Prowadzący: adw. dr Karolina Mania, adiunkt w Katedrze Zarządzania Strategicznego w Wydziale Zarządzania i Komunikacji Społecznej UJ
Dofinansowano ze środków Ministerstwa Edukacji i Nauki z programu Społeczna Odpowiedzialność Nauki w ramach projektu „Nauka na żywo: wszechświat, życie, umysł". Kwota dofinansowania 540 200,00 zł, całkowita wartość zadania 600 200 zł.
Fri, 11 Aug 2023 - 21min - 118 - Czym są galaktyki i ich środowiska międzygwiazdowe? | Marian Soida, Karolina Mania
Czym są galaktyki i ich środowiska międzygwiazdowe?
Czego dowiadujemy się z analizy środowiska międzygwiazdowego?
W kolejnym odcinku podcastu "Wszechświat" dr Karolina Mania i dr hab. (prof. UJ) Marian Soida (dyrektor Instytutu Obserwatorium Astronomicznego UJ) rozmawiają o galaktykach i roli pola magnetycznego w tzw. środowisku międzygwiazdowym. Z odcinka dowiecie się jak badamy galaktyki, czym jest synteza miary rotacji i w czym pomocny jest LOFAR (ang. LOw Frequency ARray).
Gość: dr hab. Marian Soida, prof. UJ, dyrektor Instytutu Obserwatorium Astronomicznego UJ, prowadzący badania nad polem magnetycznym w środowisku międzygwiazdowym.
Prowadzący: adw. dr Karolina Mania, adiunkt w Katedrze Zarządzania Strategicznego w Wydziale Zarządzania i Komunikacji Społecznej UJ
Dofinansowano ze środków Ministerstwa Edukacji i Nauki z programu Społeczna Odpowiedzialność Nauki w ramach projektu „Nauka na żywo: wszechświat, życie, umysł". Kwota dofinansowania 540 200,00 zł, całkowita wartość zadania 600 200 zł.
Sat, 05 Aug 2023 - 28min - 117 - Katarzyna Figura. Per aspera ad astra, czyli o aktorskiej drodze. Prowadzenie: Bogusław SkowronekWed, 24 May 2023 - 43min
- 116 - Aleksander Wolszczan. Ziemie obiecane. Prowadzenie: Tomasz Miller
Profesor Aleksander Wolszczan to odkrywca pierwszych pozasłonecznych planet, tzw. egzoplanet - choć ich istnienie przewidywało wielu naukowców, dopiero Woloszan był w stanie skutecznie "wytropić" taki obiekt i udowodnić jego istnienie na mapie nieba. Wraz z radioastronomem Dalem Frailem w roku 1992 ogłosili odkrycie trzech planet pozasłonecznych, znajdujących się w układzie planetarnym pulsara PSR 1257+12. Dziś, czterdzieści lat po tym odkryciu, wiemy, że egzoplanet krążących wokół gwiazd innych niż słońce jest co najmniej kilka tysięcy.
--- Copernicus Festival jest dofinansowany ze środków Programu Strategicznego Inicjatywa Doskonałości w Uniwersytecie Jagiellońskim
Projekt jest współfinansowany ze środków Miasta Kraków
Projekt dofinansowany ze środków budżetu państwa w ramach programu Ministra Edukacji i Nauki pod nazwą Copernicus Festival 2023: Kosmos, nr projektu SONP/SN/549957/2022 kwota dofinansowanie 299 100 zł, całkowita wartość projektu 340 600 zł.
Fri, 19 May 2023 - 54min - 115 - Agnieszka Pollo. Warto patrzeć w niebo. Prowadzenie: Grzegorz Jasiński
Co dzisiaj wiemy o Kosmosie na pewno a jakie obszary pozostają dla nas zagadką? Mimo coraz lepszych technologii nadal nie potrafimy wyjaśnić czym jest ciemna energia ani ciemna materia - wiemy, że istnieją tylko dlatego, że obserwujemy ich wpływ na grawitację. Profesor Agnieszka Pollo patrzy na Wszechświat holistycznie i sądzi, że remedium na naszą niewiedzę może być połączenie kilku dyscyplin naukowych i lepsza komunikacja badawcza.
--- Copernicus Festival jest dofinansowany ze środków Programu Strategicznego Inicjatywa Doskonałości w Uniwersytecie Jagiellońskim
Projekt jest współfinansowany ze środków Miasta Kraków
Projekt dofinansowany ze środków budżetu państwa w ramach programu Ministra Edukacji i Nauki pod nazwą Copernicus Festival 2023: Kosmos, nr projektu SONP/SN/549957/2022 kwota dofinansowanie 299 100 zł, całkowita wartość projektu 340 600 zł.
Fri, 19 May 2023 - 52min - 114 - Jerzy Dzik. Piękno wymarłego życia. Prowadzenie: Łukasz Lamża
Profesor Jerzy Dzik to człowiek, który zdawałoby się, że o ewolucji wie wszystko. Sukcesy wykopaliskowe towarzyszyły mu w Chinach, Jakucji i Kazachstanie. W rozmowie w ramach Copernicus Festival opowiada o tym, jak dokumentujemy przeszłość z perspektywy paleontologa, czy ewolucja przebiega linearnie i czy ma przed nami jeszcze jakieś niewiadome na bazie badanych przez naukowców szczątków, liczących miliony lat.
--- Copernicus Festival jest dofinansowany ze środków Programu Strategicznego Inicjatywa Doskonałości w Uniwersytecie Jagiellońskim
Projekt jest współfinansowany ze środków Miasta Kraków
Projekt dofinansowany ze środków budżetu państwa w ramach programu Ministra Edukacji i Nauki pod nazwą Copernicus Festival 2023: Kosmos, nr projektu SONP/SN/549957/2022 kwota dofinansowanie 299 100 zł, całkowita wartość projektu 340 600 zł.
Fri, 19 May 2023 - 1h 01min - 113 - Wojciech Bonowicz. Między wierszami. Prowadzenie: Anna Goc
Bonowicz opisuje świat dookoła nas za pomocą metafor, emocji czy wspomnień. Czy jednak takie zadanie w ogóle jest możliwe? Czy język poezji potrafi opisać niesprawiedliwość wojny, ból doświadczeń historii a może ten indywidualny, wypływający z intymnej rozmowy? O lekcjach płynących z książek i wierszy Wojciecha Bonowicza, o jego poradach dla początkujących literatów, w końcu o inspiracjach i wspólnotowości, porozmawiamy w kolejnym Śniadaniu Mistrzów.
--- Copernicus Festival jest dofinansowany ze środków Programu Strategicznego Inicjatywa Doskonałości w Uniwersytecie Jagiellońskim
Projekt jest współfinansowany ze środków Miasta Kraków
Projekt dofinansowany ze środków budżetu państwa w ramach programu Ministra Edukacji i Nauki pod nazwą Copernicus Festival 2023: Kosmos, nr projektu SONP/SN/549957/2022 kwota dofinansowanie 299 100 zł, całkowita wartość projektu 340 600 zł.
Fri, 19 May 2023 - 52min - 112 - Jak walczyć ze stygmatyzacją? | Zdrowie Psychiczne z perspektywy #2 | Wołoszyn-Hohol, Banaś, Gazda-Grzesiak
W tym odcinku rozmawiamy o tym, czym jest stygmatyzacja osób chorujących psychicznie, jak wpływa na wychodzenie z kryzysu psychicznego i jak można z nią walczyć wykorzystując własne doświadczenie.
Prowadząca: dr Kinga Wołoszyn-Hohol
Goście: Barbara Banaś, Agnieszka Gazda-Grzesiak
W cyklu "Zdrowie Psychiczne" dr Kinga Wołoszyn-Hohol rozmawia ze swoimi gośćmi o rozlicznych aspektach chorowania na zaburzenia psychiczne i ich leczenia. Kinga Wołoszyn-Hohol to doktor psychologii, specjalizująca się w badaniach z zakresu psychofizjologii emocji, wykładowczyni UJ, psychoterapeutka poznawczo-behawioralna, Wyniki swoich badań opublikowała m.in. w czasopismach Brain Structure and Function, Frontiers in Human Neuroscience, Biological Psychology. Tłumaczka książek z zakresu psychologii i neuronauki.
Mon, 27 Mar 2023 - 48min - 111 - Czy schizofrenia to choroba mózgu? | Zdrowie Psychiczne z perspektywy #1 | Wołoszyn-Hohol, Cechnicki, Piętniewicz
W tym odcinku rozmawiamy o tym co to znaczy chorować na schizofrenię i czym jest proces zdrowienia - o rozpadzie Ja i tworzeniu się na nowo.
Prowadząca: dr Kinga Wołoszyn-Hohol
Goście: prof. Andrzej Cechnicki, dr Michał Piętniewicz
W cyklu "Zdrowie Psychiczne z perspektywy" dr Kinga Wołoszyn-Hohol rozmawia ze swoimi gośćmi o rozlicznych aspektach chorowania na zaburzenia psychiczne i ich leczenia. Kinga Wołoszyn-Hohol to doktor psychologii, specjalizująca się w badaniach z zakresu psychofizjologii emocji, wykładowczyni UJ, psychoterapeutka poznawczo-behawioralna, Wyniki swoich badań opublikowała m.in. w czasopismach Brain Structure and Function, Frontiers in Human Neuroscience, Biological Psychology. Tłumaczka książek z zakresu psychologii i neuronauki.
Mon, 27 Mar 2023 - 50min - 110 - Epigenetyka. Czy nad biologią nadal unosi się duch Lamarcka? Szymon Drobniak, Łukasz Kwiatek | Ewolucje
W mini serii "Ewolucje" dr hab. Szymon Drobniak i Łukasz Kwiatek rozmawiają o współczesnych trendach w biologii ewolucyjnej. W czwartym odcinku mówią o epigenetyce, czyli badaniu wpływu chemicznych cząsteczek przyczepionych do DNA na ekspresję genów. Jaką rolę w zmianach epigenetycznych odgrywają czynniki środowiskowe? Czy nabyte zmiany epigenetyczne można przekazać potomstwu? Czy epigenetyka dowodzi, że dramatyczne wydarzenia (np. klęski głodu, wojny, trauma) mogą wywierać wpływ na kolejne pokolenia? I czy stanowi epigenom stanowi pewien "bufor" dla organizmów, umożliwiający im lepsze dostosowanie do środowiska i szybsze reagowania na jego zmienność?
Szymon Drobniak pracuje w Instytucie Nauk o Środowisku UJ na Uniwersytecie Nowej Południowej Walii w Sydney. Zajmuje się m.in. genetyką i ekologią ewolucyjną. Popularyzator nauki związany z "Przekrojem", "Tygodnikiem Powszechnym" i naszym kanałem Youtube, członek stowarzyszenia Rzecznicy Nauki.
Dofinansowano ze środków Ministerstwa Edukacji i Nauki z programu Społeczna Odpowiedzialność Nauki w ramach projektu „Nauka na żywo: wszechświat, życie, umysł". Kwota dofinansowania 540 200,00 zł, całkowita wartość zadania 600 200 zł.
Sat, 04 Mar 2023 - 30min - 109 - Mikrobiom. Co robią nasze własne bakterie? Szymon Drobniak, Łukasz Kwiatek | Ewolucje
W mini serii "Ewolucje" dr hab. Szymon Drobniak i Łukasz Kwiatek rozmawiają o współczesnych trendach w biologii ewolucyjnej. W trzecim odcinku mówią o tym, jak w biolodzy ewolucyjni zainteresowali się badaniem mikrobiomu - czyli wszystkich mikroorganizmów, które występują na powierzchni ciał zwierząt (w tym ludzi) i zamieszkują ich układ pokarmowy.
W jakie interakcje wchodzą te organizmy między sobą i z komórkami gospodarzy? Czy mikrobiom można dziedziczyć? Od czego zależy jego skład? I czy jego zaburzenia wpływają na nasze zdrowie? Szymon Drobniak pracuje w Instytucie Nauk o Środowisku UJ na Uniwersytecie Nowej Południowej Walii w Sydney. Zajmuje się m.in. genetyką i ekologią ewolucyjną. Popularyzator nauki związany z "Przekrojem", "Tygodnikiem Powszechnym" i naszym kanałem Youtube, członek stowarzyszenia Rzecznicy Nauki.
Dofinansowano ze środków Ministerstwa Edukacji i Nauki z programu Społeczna Odpowiedzialność Nauki w ramach projektu „Nauka na żywo: wszechświat, życie, umysł". Kwota dofinansowania 540 200,00 zł, całkowita wartość zadania 600 200 zł.
Sat, 04 Mar 2023 - 31min - 108 - Osobowości zwierząt: czy mysz może być optymistką? Szymon Drobniak, Łukasz Kwiatek | Ewolucje
W mini serii "Ewolucje" dr hab. Szymon Drobniak i Łukasz Kwiatek rozmawiają o współczesnych trendach w biologii ewolucyjnej. W drugim odcinku rozmawiają o zwierzęcych osobowościach, czyli powtarzalnych i mierzalnych schematach zachowań właściwych dla danego osobnika, które mają wpływ na jego dostosowanie do środowiska. Jak pojęcie zwierzęcych osobowości trafiło do współczesnej biologii? Jakie typy osobowości można wyróżnić? Czy warto się tym pojęciem posługiwać? Jak bada się osobowości u zwierząt - i czy badania te pokazują, że zwierzęta mogą mieć pewną psychiczną głębię?
Szymon Drobniak pracuje w Instytucie Nauk o Środowisku UJ na Uniwersytecie Nowej Południowej Walii w Sydney. Zajmuje się m.in. genetyką i ekologią ewolucyjną. Popularyzator nauki związany z "Przekrojem", "Tygodnikiem Powszechnym" i naszym kanałem Youtube, członek stowarzyszenia Rzecznicy Nauki.
Dofinansowano ze środków Ministerstwa Edukacji i Nauki z programu Społeczna Odpowiedzialność Nauki w ramach projektu „Nauka na żywo: wszechświat, życie, umysł". Kwota dofinansowania 540 200,00 zł, całkowita wartość zadania 600 200 zł.
Wed, 22 Feb 2023 - 28min - 107 - Ewolucyjne trendy. Szymon Drobniak, Łukasz Kwiatek | Ewolucje
W mini serii "Ewolucje" dr hab. Szymon Drobniak i Łukasz Kwiatek rozmawiają o współczesnych trendach w biologii ewolucyjnej. W pierwszym odcinku odwołują się do samego pojęcia trendu ewolucyjnego, czyli podobnych zmian ewolucyjnych występujących u różnych grup organizmów. Czy takie pojęcie jest dziś naukowo użyteczne? Czy można mówić o globalnych trendach ewolucji? W rozmowie pojawia się także temat dydaktyki biologii, a zwłaszcza różnic między obecnym nauczaniem na temat ewolucji w Polsce i Australii.
Szymon Drobniak pracuje w Instytucie Nauk o Środowisku UJ na Uniwersytecie Nowej Południowej Walii w Sydney. Zajmuje się m.in. genetyką i ekologią ewolucyjną. Popularyzator nauki związany z "Przekrojem", "Tygodnikiem Powszechnym" i naszym kanałem Youtube, członek stowarzyszenia Rzecznicy Nauki.
Dofinansowano ze środków Ministerstwa Edukacji i Nauki z programu Społeczna Odpowiedzialność Nauki w ramach projektu „Nauka na żywo: wszechświat, życie, umysł". Kwota dofinansowania 540 200,00 zł, całkowita wartość zadania 600 200 zł.
Fri, 10 Feb 2023 - 39min - 106 - Czego nie wiemy o umyśle? #7 | O czym gadać z robotem?
Czy w przyszłości będziemy rozmawiać ze “sztucznymi umysłami”? Skąd się wzięła sztuczna inteligencja? Czy udało się już zdać test Turinga? Czy “ogólna” sztuczna inteligencja jest możliwa? Czy robot może być naszym terapeutą? Czy korzystanie z aplikacji terapeutycznej jest jak czytanie książki samopomocowej czy jak rozmowa z człowiekiem?
„Czego nie wiemy o umyśle?” to podcast skoncentrowany na pytaniach. Mimo że ludzkość od tysiącleci głowi się nad tym, czym umysł jest i jak działa, dalej na ten temat więcej nie wiadomo, niż wiadomo. Dynamiczny rozwój psychologii, neuronauki i kognitywistyki w ostatnich kilku dekadach pozwolił odpowiedzieć tylko na nieliczne spośród zadawanych dotychczas pytań. Równocześnie otworzył horyzont nowych tajemnic, odsłaniając zagadnienia, o których nawet nie wiedzieliśmy, że o nich nie wiemy. Celem naszego podcastu jest wspólne spojrzenie na (a może nawet poza!) ten horyzont.
Czego nie wiemy o umyśle, starają się ustalić dwaj badacze z Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych Uniwersytetu Jagiellońskiego. Dr hab. Mateusz Hohol, prof. UJ zajmuje się szeroką gamą zagadnień z zakresu kognitywistyki i psychologii, w szczególności poznaniem matematycznym. Jest kierownikiem Mathematical Cognition and Learning Lab na Uniwersytecie Jagiellońskim. Dr Jędrzej Grodniewicz zajmuje się filozofią umysłu i jej punktami stycznymi z filozofią psychiatrii, języka i epistemologią.
Dofinansowano ze środków Ministerstwa Edukacji i Nauki z programu Społeczna Odpowiedzialność Nauki w ramach projektu „Nauka na żywo: wszechświat, życie, umysł". Kwota dofinansowania 540 200,00 zł, całkowita wartość zadania 600 200 zł.
Fri, 03 Feb 2023 - 34min - 105 - Czego nie wiemy o umyśle? #6 | Czy poznawanie świata jest jak układanie puzzli?
Czym są i skąd biorą się pojęcia? Które pojęcia są wrodzone? Jaką rolę pojęcia pełnią w naszym życiu mentalnym? Czy wszystkie pojęcia są tak samo skomplikowane? Co to znaczy, że nasz system pojęciowy jest “produktywny” i “systematyczny”? Czy można mieć pojęcia nie mając języka?
„Czego nie wiemy o umyśle?” to podcast skoncentrowany na pytaniach. Mimo że ludzkość od tysiącleci głowi się nad tym, czym umysł jest i jak działa, dalej na ten temat więcej nie wiadomo, niż wiadomo. Dynamiczny rozwój psychologii, neuronauki i kognitywistyki w ostatnich kilku dekadach pozwolił odpowiedzieć tylko na nieliczne spośród zadawanych dotychczas pytań. Równocześnie otworzył horyzont nowych tajemnic, odsłaniając zagadnienia, o których nawet nie wiedzieliśmy, że o nich nie wiemy. Celem naszego podcastu jest wspólne spojrzenie na (a może nawet poza!) ten horyzont.
Czego nie wiemy o umyśle, starają się ustalić dwaj badacze z Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych Uniwersytetu Jagiellońskiego. Dr hab. Mateusz Hohol, prof. UJ zajmuje się szeroką gamą zagadnień z zakresu kognitywistyki i psychologii, w szczególności poznaniem matematycznym. Jest kierownikiem Mathematical Cognition and Learning Lab na Uniwersytecie Jagiellońskim. Dr Jędrzej Grodniewicz zajmuje się filozofią umysłu i jej punktami stycznymi z filozofią psychiatrii, języka i epistemologią.
Dofinansowano ze środków Ministerstwa Edukacji i Nauki z programu Społeczna Odpowiedzialność Nauki w ramach projektu „Nauka na żywo: wszechświat, życie, umysł". Kwota dofinansowania 540 200,00 zł, całkowita wartość zadania 600 200 zł.
Fri, 27 Jan 2023 - 40min - 104 - Czego nie wiemy o umyśle? #5 | Siebie nie oszukasz?
Kto i po co oszukuje samego siebie? Czy jest to zjawisko powszechne? Jak rozwikłać związane z tym paradoksy? Czy nasz umysł jest podzielony na częściowo niezależne od siebie fragmenty?
„Czego nie wiemy o umyśle?” to podcast skoncentrowany na pytaniach. Mimo że ludzkość od tysiącleci głowi się nad tym, czym umysł jest i jak działa, dalej na ten temat więcej nie wiadomo, niż wiadomo. Dynamiczny rozwój psychologii, neuronauki i kognitywistyki w ostatnich kilku dekadach pozwolił odpowiedzieć tylko na nieliczne spośród zadawanych dotychczas pytań. Równocześnie otworzył horyzont nowych tajemnic, odsłaniając zagadnienia, o których nawet nie wiedzieliśmy, że o nich nie wiemy. Celem naszego podcastu jest wspólne spojrzenie na (a może nawet poza!) ten horyzont.
Czego nie wiemy o umyśle, starają się ustalić dwaj badacze z Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych Uniwersytetu Jagiellońskiego. Dr hab. Mateusz Hohol, prof. UJ zajmuje się szeroką gamą zagadnień z zakresu kognitywistyki i psychologii, w szczególności poznaniem matematycznym. Jest kierownikiem Mathematical Cognition and Learning Lab na Uniwersytecie Jagiellońskim. Dr Jędrzej Grodniewicz zajmuje się filozofią umysłu i jej punktami stycznymi z filozofią psychiatrii, języka i epistemologią.
Dofinansowano ze środków Ministerstwa Edukacji i Nauki z programu Społeczna Odpowiedzialność Nauki w ramach projektu „Nauka na żywo: wszechświat, życie, umysł". Kwota dofinansowania 540 200,00 zł, całkowita wartość zadania 600 200 zł.
Fri, 20 Jan 2023 - 32min - 103 - Czego nie wiemy o umyśle? #4 | Czy widzimy tylko rzeczy, które są?
Czym różnią się iluzje od halucynacji? Skąd się biorą i z czego wynikają? Czy związane są tylko z zaburzeniami psychicznymi? Czy synestezja jest rodzajem halucynacji? Czym halucynacje różnią się od urojeń? Jakie jest prawdopodobieństwo, że żyjemy w symulacji?
„Czego nie wiemy o umyśle?” to podcast skoncentrowany na pytaniach. Mimo że ludzkość od tysiącleci głowi się nad tym, czym umysł jest i jak działa, dalej na ten temat więcej nie wiadomo, niż wiadomo. Dynamiczny rozwój psychologii, neuronauki i kognitywistyki w ostatnich kilku dekadach pozwolił odpowiedzieć tylko na nieliczne spośród zadawanych dotychczas pytań. Równocześnie otworzył horyzont nowych tajemnic, odsłaniając zagadnienia, o których nawet nie wiedzieliśmy, że o nich nie wiemy. Celem naszego podcastu jest wspólne spojrzenie na (a może nawet poza!) ten horyzont.
Czego nie wiemy o umyśle, starają się ustalić dwaj badacze z Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych Uniwersytetu Jagiellońskiego. Dr hab. Mateusz Hohol, prof. UJ zajmuje się szeroką gamą zagadnień z zakresu kognitywistyki i psychologii, w szczególności poznaniem matematycznym. Jest kierownikiem Mathematical Cognition and Learning Lab na Uniwersytecie Jagiellońskim. Dr Jędrzej Grodniewicz zajmuje się filozofią umysłu i jej punktami stycznymi z filozofią psychiatrii, języka i epistemologią.
Dofinansowano ze środków Ministerstwa Edukacji i Nauki z programu Społeczna Odpowiedzialność Nauki w ramach projektu „Nauka na żywo: wszechświat, życie, umysł". Kwota dofinansowania 540 200,00 zł, całkowita wartość zadania 600 200 zł.
Fri, 13 Jan 2023 - 39min - 102 - O krwiotwórczych komórkach macierzystych i metodach ich mobilizacji | dr Agata Szade | NNŻ #6
W najnowszym odcinku podcastu „Nauka na żywo” rozmawiamy o zaletach najnowszych metod mobilizacji komórek szpiku kostnego do krwi. Omawiamy mechanizmy różnicowania się komórek macierzystych. Dyskutujemy możliwości potencjalnego zastosowania klinicznego protoporfiryny kobaltu.
Czym są i w jaki sposób różnicują się komórki macierzyste? Na czym polega mechanizm wymiany komórek krwi? W jaki sposób można pobudzić organizm do produkcji takich komórek? Jakie nadzieje dają wyniki bieżących badań w tym zakresie? Jak można te wyniki wykorzystać klinicznie? M.in. na takie pytania odpowiadała dr Agata Szade.
Agata Szade – biotechnolog pracująca na Uniwersytecie Jagiellońskim. Odbywała staże w Laboratoire d’Immunology et d’Embryologie Moléculaires w Orleanie oraz na Uniwersytecie Stanforda. Podczas studiów doktoranckich na Wydziale Biochemii, Biofizyki i Biotechnologii UJ, badając rolę oksygenazy hemowej w raku płaskonabłonkowym, zaobserwowała nieznane wcześniej działanie protoporfiryny kobaltu wywołujące mobilizację komórek szpiku kostnego do krwi.
Rozmowę poprowadził Piotr Urbańczyk.
Dofinansowano ze środków Ministerstwa Edukacji i Nauki z programu Społeczna Odpowiedzialność Nauki w ramach projektu „Nauka na żywo: wszechświat, życie, umysł". Kwota dofinansowania 540 200,00 zł, całkowita wartość zadania 600 200 zł.
Tue, 10 Jan 2023 - 30min - 101 - Czego nie wiemy o umyśle? #3 | O czym mówisz, gdy nikt nie słucha?
Czym jest mowa wewnętrzna i czym różni się od zewnętrznej? Z jakich elementów się składa i czego dotyczy? Kto mówi do siebie i o czym? Kiedy mowa wewnętrzna pomaga, a kiedy przeszkadza? Czy mowa wewnętrzna to “język myśli”? Co było pierwsze: mówienie do siebie czy mówienie do innych?
„Czego nie wiemy o umyśle?” to podcast skoncentrowany na pytaniach. Mimo że ludzkość od tysiącleci głowi się nad tym, czym umysł jest i jak działa, dalej na ten temat więcej nie wiadomo, niż wiadomo. Dynamiczny rozwój psychologii, neuronauki i kognitywistyki w ostatnich kilku dekadach pozwolił odpowiedzieć tylko na nieliczne spośród zadawanych dotychczas pytań. Równocześnie otworzył horyzont nowych tajemnic, odsłaniając zagadnienia, o których nawet nie wiedzieliśmy, że o nich nie wiemy. Celem naszego podcastu jest wspólne spojrzenie na (a może nawet poza!) ten horyzont.
Czego nie wiemy o umyśle, starają się ustalić dwaj badacze z Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych Uniwersytetu Jagiellońskiego. Dr hab. Mateusz Hohol, prof. UJ zajmuje się szeroką gamą zagadnień z zakresu kognitywistyki i psychologii, w szczególności poznaniem matematycznym. Jest kierownikiem Mathematical Cognition and Learning Lab na Uniwersytecie Jagiellońskim. Dr Jędrzej Grodniewicz zajmuje się filozofią umysłu i jej punktami stycznymi z filozofią psychiatrii, języka i epistemologią.
Dofinansowano ze środków Ministerstwa Edukacji i Nauki z programu Społeczna Odpowiedzialność Nauki w ramach projektu „Nauka na żywo: wszechświat, życie, umysł". Kwota dofinansowania 540 200,00 zł, całkowita wartość zadania 600 200 zł.
Fri, 06 Jan 2023 - 40min - 100 - O celach i motywacjach w ujęciu psychologii | dr Ewa Szumowska | NNŻ #5
W kolejnym odcinku podcastu „Nauka na żywo” rozmawiamy o psychologicznych badaniach celów i motywacji. Rozważamy, co wpływa na natężenie podstawowych potrzeb psychologicznych, co je uruchamia i w jaki sposób się je zaspokaja. Przyglądamy się genezie ekstremizmów i zachowań ekstremalnych.
Czym dla psychologia są cele? Czym różnią się od motywacji i potrzeb? Jak i w jakich kontekstach się je bada? Jak ludzie przełączają się miedzy celami i jak funkcjonują w złożonym, wielocelowym systemie? Czy można mówić o strukturze celów? Do czego może doprowadzić zaburzenie równowagi takiej struktury? Czym różni się psychologia poznawcza od psychologii społecznej? W jaki sposób nabywamy wiedzę? M.in. na takie pytania odpowiadał dr Ewa Szumowska.
Ewa Szumowska – badaczka w Zakładzie Psychologii Społecznej w Instytucie Psychologii UJ oraz członkini Center for Social Cognitive Studies, Association for Psychological Science i European Association of Social Psychology. Autorka i współautorka publikacji naukowych w czasopismach takich jak „Psychological Review”, „Psychological Inquiry”, „Perspectives on Psychological Science”, „Cognition” i „Personality and Individual Differences”. Zajmuje się motywacją, formowaniem wiedzy, wielozadaniowością i ekstremizmem.
Rozmowę poprowadził Piotr Urbańczyk.
Dofinansowano ze środków Ministerstwa Edukacji i Nauki z programu Społeczna Odpowiedzialność Nauki w ramach projektu „Nauka na żywo: wszechświat, życie, umysł". Kwota dofinansowania 540 200,00 zł, całkowita wartość zadania 600 200 zł.
Słuchaj nas w formie podcastu:
https://open.spotify.com/show/6NGqEBjecA1J0SXx6tdYw8
https://www.google.com/podcasts?feed=aHR0cHM6Ly9hbmNob3IuZm0vcy9kMmQzOWI0L3BvZGNhc3QvcnNz
https://podcasts.apple.com/us/podcast/granice-nauki/id1475638662?uo=4
https://anchor.fm/copernicus-center
Wed, 04 Jan 2023 - 56min - 99 - Czego nie wiemy o umyśle? #2 | Jak wyjaśnić świadomość?
Jakie są najważniejsze teorie na temat powstania i działania świadomości? Czy świadomość to rzecz czy funkcja? Co to znaczy być dualistą? Czy cząstki świadomości są wszędzie? Czy być świadomym to oglądać, co dzieje się w naszym umyśle? Czy rozwiązanie zagadki świadomości leży w fizyce kwantowej?
„Czego nie wiemy o umyśle?” to podcast skoncentrowany na pytaniach. Mimo że ludzkość od tysiącleci głowi się nad tym, czym umysł jest i jak działa, dalej na ten temat więcej nie wiadomo, niż wiadomo. Dynamiczny rozwój psychologii, neuronauki i kognitywistyki w ostatnich kilku dekadach pozwolił odpowiedzieć tylko na nieliczne spośród zadawanych dotychczas pytań. Równocześnie otworzył horyzont nowych tajemnic, odsłaniając zagadnienia, o których nawet nie wiedzieliśmy, że o nich nie wiemy. Celem naszego podcastu jest wspólne spojrzenie na (a może nawet poza!) ten horyzont.
Czego nie wiemy o umyśle, starają się ustalić dwaj badacze z Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych Uniwersytetu Jagiellońskiego. Dr hab. Mateusz Hohol, prof. UJ zajmuje się szeroką gamą zagadnień z zakresu kognitywistyki i psychologii, w szczególności poznaniem matematycznym. Jest kierownikiem Mathematical Cognition and Learning Lab na Uniwersytecie Jagiellońskim. Dr Jędrzej Grodniewicz zajmuje się filozofią umysłu i jej punktami stycznymi z filozofią psychiatrii, języka i epistemologią.
Dofinansowano ze środków Ministerstwa Edukacji i Nauki z programu Społeczna Odpowiedzialność Nauki w ramach projektu „Nauka na żywo: wszechświat, życie, umysł". Kwota dofinansowania 540 200,00 zł, całkowita wartość zadania 600 200 zł.
Fri, 30 Dec 2022 - 49min - 98 - Czego nie wiemy o umyśle? #1 | Co skleja nasze doświadczenia?
Co to znaczy, że jesteśmy świadomi i czego możemy być świadomi? Jak to jest być kotem, nietoperzem lub filozofem? Skąd wzięła się świadomość? Czy wszystkie problemy z nią związane są tak samo trudne? Jak świadomość ma się do samoświadomości, a jak do nieświadomości?
„Czego nie wiemy o umyśle?” to podcast skoncentrowany na pytaniach. Mimo że ludzkość od tysiącleci głowi się nad tym, czym umysł jest i jak działa, dalej na ten temat więcej nie wiadomo, niż wiadomo. Dynamiczny rozwój psychologii, neuronauki i kognitywistyki w ostatnich kilku dekadach pozwolił odpowiedzieć tylko na nieliczne spośród zadawanych dotychczas pytań. Równocześnie otworzył horyzont nowych tajemnic, odsłaniając zagadnienia, o których nawet nie wiedzieliśmy, że o nich nie wiemy. Celem naszego podcastu jest wspólne spojrzenie na (a może nawet poza!) ten horyzont.
Czego nie wiemy o umyśle, starają się ustalić dwaj badacze z Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych Uniwersytetu Jagiellońskiego. Dr hab. Mateusz Hohol, prof. UJ zajmuje się szeroką gamą zagadnień z zakresu kognitywistyki i psychologii, w szczególności poznaniem matematycznym. Jest kierownikiem Mathematical Cognition and Learning Lab na Uniwersytecie Jagiellońskim. Dr Jędrzej Grodniewicz zajmuje się filozofią umysłu i jej punktami stycznymi z filozofią psychiatrii, języka i epistemologią.
Dofinansowano ze środków Ministerstwa Edukacji i Nauki z programu Społeczna Odpowiedzialność Nauki w ramach projektu „Nauka na żywo: wszechświat, życie, umysł". Kwota dofinansowania 540 200,00 zł, całkowita wartość zadania 600 200 zł.
Wed, 28 Dec 2022 - 32min - 97 - O wiodących eksperymentach w fizyce cząstek | dr hab. Paweł Malecki | NNŻ #3
Bohaterami kolejnego podcastu z cyklu „Nauka na żywo” są fizyka eksperymentalna, fizyka cząstek elementarnych oraz dr hab. Paweł Malecki. Rozmawiamy o najnowszych trendach i o praktyce eksperymentów w fizyce cząstek. Dyskutujemy powody, dla których sensownie można rozważać istnienie ciężkich bozonów Higgsa spoza Modelu Standardowego, oraz metody detekcji neutrin.
Jak zderza się ze sobą dwa protony? W jakich sytuacjach Model Standardowy staje się niewystarczający? Jak fizyk cząstek patrzy na projekty unifikacyjne w fizyce? Jak udało się odkryć cząstkę Higgsa a jak zbadać masę neutrin? M.in. na takie pytania odpowiada prof. Malecki.
Paweł Malecki – pracuje w Instytucie Fizyki Jądrowej Polskiej Akademii Nauk. Zajmuje się fizyką cząstek elementarnych i poszukiwaniem teorii fizycznych wykraczających poza Model Standardowy cząstek elementarnych. Uczestniczył m.in. w badaniach prowadzonych w CERN oraz w eksperymencie ATLAS.
Rozmowę poprowadził Piotr Urbańczyk.
Dofinansowano ze środków Ministerstwa Edukacji i Nauki z programu Społeczna Odpowiedzialność Nauki w ramach projektu „Nauka na żywo: wszechświat, życie, umysł". Kwota dofinansowania 540 200,00 zł, całkowita wartość zadania 600 200 zł.
Fri, 23 Dec 2022 - 56min - 96 - O neurobiologicznych badaniach „ja” i tożsamości | Ilona Kotlewska | NNŻ #4
W kolejnym odcinku podcastu „Nauka na żywo” przyglądamy się współczesnym neurobiologicznym badaniom nad tożsamością oraz formowaniem i postrzeganiem „ja”. Z dr Iloną Kotlewską rozmawiamy o teoretycznych podejściach oraz sposobach operacjonalizacji „ja” a także o metodach badawczych biopsychologii.
Gdzie błądzą nasze myśli, gdy nie myślimy o niczym? Na jakiej podstawie możemy sądzić, że siebie z przeszłości postrzegamy jak przyjaciela? Jakie są problemy i zalety współcześnie wykorzystywanych technik obrazowania mózgu? M.in. na takie pytania odpowiadał dr Kotlewska.
Ilona Kotlewska – doktor nauk biologicznych, specjalność psychofizjologia. Prowadzi badania nad świadomością własnej osoby w oparciu o techniki obrazowania pracy mózgu. Bada, w jaki sposób odróżniamy od siebie bliskich przyjaciół i obcych nam ludzi. Próbuje odkryć, jak mózg łączy fakty z życia i wspomnienia związane z innymi osobami w jedną spójną całość, tworzącą podstawę naszego JA.
Rozmowę poprowadził Piotr Urbańczyk.
Dofinansowano ze środków Ministerstwa Edukacji i Nauki z programu Społeczna Odpowiedzialność Nauki w ramach projektu „Nauka na żywo: wszechświat, życie, umysł". Kwota dofinansowania 540 200,00 zł, całkowita wartość zadania 600 200 zł.
Fri, 23 Dec 2022 - 1h 10min - 95 - Społeczne zaufanie do nauki | Otwarta nauka w Centrum Kopernika #20
Celem odcinka jest przedyskutowanie problemu szeroko pojętego zaufania do nauki. Po zdefiniowaniu
na czym polegać może analiza zaufania w kontekście nauki przyjrzymy się w jaki sposób
niereplikowalność badań może wpłynąć na ich ocenę oraz w jaki sposób praktyki otwartej nauki modą
zmieniać nasze postrzeganie nauki, naukowców i naukowczyń.
Gospodarzami podcastu są dr Katarzyna Jaśko (Uniwersytet Jagielloński) oraz dr Bartosz Janik
(Uniwersytet Śląski w Katowicach).
Dofinansowano z programu „Społeczna odpowiedzialność nauki” Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego
w ramach projektu „Otwarta Nauka w Centrum Kopernika”.
Thu, 20 Oct 2022 - 40min - 94 - Czy otwarta nauka może mieć negatywne konsekwencje? | Otwarta nauka w Centrum Kopernika #19
Celem odcinka jest omówienie potencjalnych skutków ubocznych wdrażania praktyk otwartej nauki w życie. Przedstawimy kwestie związane z rytualizacją i moralizacją tych praktyk. Omówimy także konsekwencje stosowania nowych standardów metodologicznych i statystycznych dla nierówności w nauce i wielkości uzyskiwanych efektów.
Gospodarzami podcastu są dr Katarzyna Jaśko (Uniwersytet Jagielloński) oraz dr Bartosz Janik (Uniwersytet Śląski w Katowicach).
Dofinansowano z programu „Społeczna odpowiedzialność nauki” Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w ramach projektu „Otwarta Nauka w Centrum Kopernika”.
Literatura i linki:
Claesen, A., Gomes, S., Tuerlinckx, F., & Vanpaemel, W. (2021). Comparing dream to reality: an assessment of adherence of the first generation of preregistered studies. Royal Society Open Science, 8(10), 211037. https://royalsocietypublishing.org/doi/10.1098/rsos.211037
Primbs, M. A., Pennington, C. R., Lakens, D., Silan, M. A. A., Lieck, D. S., Forscher, P. S., ... & Westwood, S. J. (2022). Are Small Effects the Indispensable Foundation for a Cumulative Psychological Science? A Reply to Götz et al.(2022). Perspectives on Psychological Science. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/36126652/
Wilson, B. M., Harris, C. R., & Wixted, J. T. (2022). Theoretical false positive psychology. Psychonomic Bulletin & Review, 1-25. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35501547/
Wilson, B. M., Harris, C. R., & Wixted, J. T. (2020). Science is not a signal detection problem. Proceedings of the National Academy of Sciences, 117(11), 5559-5567. https://www.pnas.org/doi/10.1073/pnas.1914237117
Corker, K. (2019). Open Science is a Behavior. https://www.cos.io/blog/open-science-is-a-behavior
Pojęcie „otwartej nauki” przywoływane jest nieustannie w aktualnych dyskusjach toczonych w środowisku naukowym. Rozumie się przez nie otwarty (nieodpłatny i nieograniczony czasowo ani terytorialnie) dostęp do publikacji naukowych, a także udostępnianie przez naukowców zarówno wyników badań, jak i zgromadzonych danych oraz algorytmów wykorzystanych do ich przetwarzania. Celem postulowanych przez zwolenników „otwartej nauki” praktyk i rozwiązań jest zwiększenie przejrzystości całego procesu prowadzenia badań naukowych i publikacji ich wyników, unikanie patologii (takich jak oszustwa naukowe) i zwiększenie społecznego zaufania do nauki. Postulaty te wyłoniły się m.in. w odpowiedzi na kryzys replikacyjny, który obejmuje coraz większą liczbę dyscyplin naukowych, wstrząsa podstawami naszej wiedzy i podkopuje społeczne zaufanie do samej nauki. Nie mamy wątpliwości, że nauka odpowiedzialna społecznie musi spełniać kryteria “otwartej nauki”.
Słuchaj nas także w:
https://open.spotify.com/show/6NGqEBjecA1J0SXx6tdYw8
https://radiopublic.com/granice-nauki-WYYdZr
https://www.google.com/podcasts?feed=aHR0cHM6Ly9hbmNob3IuZm0vcy9kMmQzOWI0L3BvZGNhc3QvcnNz
https://podcasts.apple.com/us/podcast/granice-nauki/id1475638662?uo=4
https://anchor.fm/copernicus-center
Mon, 17 Oct 2022 - 41min - 93 - Nauka obywatelska | Otwarta nauka w Centrum Kopernika #18
Celem odcinka jest omówienie kwestii nauki obywatelskiej (citizen science), czyli takich badań naukowych, w przeprowadzeniu których pomagają i uczestniczą osoby, które nie zajmują się nauką w sposób zawodowy. Przedstawimy różne formy, w jakich amatorzy i amatorki nauki mogą włączać się w badania naukowe i zilustrujemy je przykładami z astronomii, biologii, i badań medycznych. Omówimy, jakie korzyści oraz jakie potencjalne ryzyko może się wiązać z rozszerzeniem dostępu do badań naukowych.
Gospodarzami podcastu są dr Katarzyna Jaśko (Uniwersytet Jagielloński) oraz dr Bartosz Janik (Uniwersytet Śląski w Katowicach).
Dofinansowano z programu „Społeczna odpowiedzialność nauki” Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w ramach projektu „Otwarta Nauka w Centrum Kopernika”.
Sat, 01 Oct 2022 - 49min - 92 - Najnowsze badania w zakresie metanauki – książka: „Science of Science” | Otwarta nauka w Centrum Kopernika #17
W tym odcinku omawiamy książkę „Science of science”. Książka (opublikowana w otwartym dostępie w 2021 roku) przedstawia najnowsze badania w zakresie metanauki i systematyzuje aktualna wiedzę w tym obszarze.
Dashun Wang i Albert-László Barabási odpowiadają na pytania m.in. o to, czym charakteryzują się odnoszące sukcesy zespoły naukowe, komu przypisywane są zasługi za odkrycie naukowe, czy obecność w mediach pomaga w zwiększeniu wpływu artykułów naukowych, oraz co należałoby uratować z Biblioteki Aleksandryjskiej.
W odcinku przedstawiamy wybrane badania dotyczące trajektorii kariery naukowej, sieci współpracy między naukowcami, produktywności badaczek i badaczy i wpływu pojedynczych artykułów.
Gospodarzami podcastu są dr Katarzyna Jaśko (Uniwersytet Jagielloński) oraz dr Bartosz Janik (Uniwersytet Śląski w Katowicach).
Dofinansowano z programu „Społeczna odpowiedzialność nauki” Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w ramach projektu „Otwarta Nauka w Centrum Kopernika”.
Literatura i linki:
https://www.dashunwang.com/book/the-science-of-science
Sat, 01 Oct 2022 - 50min - 91 - Kultura organizacyjna wspierająca naukową rzetelność | Otwarta nauka w Centrum Kopernika #16
Celem odcinka jest zastanowienie się, czy sposób funkcjonowanie instytucji naukowej i kultura organizacyjna mają znaczenie dla otwartej nauki. Omówimy m.in. narzędzia do diagnozy instytucji oraz przykładowe materiały szkoleniowe oraz zastanowimy się, jak wprowadzać pożądane zmiany w kulturze organizacyjnej tak, aby wspierała ona rzetelność naukową.
Gospodarzami podcastu są dr Katarzyna Jaśko (Uniwersytet Jagielloński) oraz dr Bartosz Janik (Uniwersytet Śląski w Katowicach).
Dofinansowano z programu „Społeczna odpowiedzialność nauki” Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w ramach projektu „Otwarta Nauka w Centrum Kopernika”.
Literatura i linki:
UKRIO’s Self-Assessment Tool for The Concordat to Support Research Integrity https://ukrio.org/publications/concordat-self-assessment-tool/ https://ukrio.org/wp-content/uploads/UKRIO-Self-Assessment-Tool-for-The-Concordat-to-Support-Research-Integrity-V2.pdf
Robson, S. G., Baum, M. A., Beaudry, J. L., Beitner, J., Brohmer, H., Chin, J. M., ... & Thomas, A. (2021). Promoting Open Science: A holistic approach to changing behaviour. Collabra: Psychology, 7(1), 30137. https://online.ucpress.edu/collabra/article/7/1/30137/119214/Promoting-Open-Science-A-Holistic-Approach-to
FORRT Framework for Open and Reproducible Research Training https://forrt.org https://forrt.org/syllabus/
Berkeley Initiative for Transparency in the Social Sciences HTTPS://WWW.BITSS.ORG/ https://www.bitss.org/resource-library/
The University of Cambridge's guidelines on Good Research Practice https://www.research-integrity.admin.cam.ac.uk/research-integrity/research-integrity-statement https://www.research-integrity.admin.cam.ac.uk/research-integrity/good-research-practice https://www.research-integrity.admin.cam.ac.uk/research-integrity/research-integrity-and-good-research-practice-checklist
Gernsbacher, M. A. (2018). Rewarding research transparency. Trends in cognitive sciences, 22(11), 953-956. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6195839/
Mon, 29 Aug 2022 - 45min - 90 - Czy grupa można przewidzieć wyniki badań? O zastosowaniu rynków predykcyjnych w nauce | Otwarta nauka w Centrum Kopernika #15
W tym odcinku zajmiemy się pytaniem, czy zagregowane opinie grupy osób są w stanie trafnie przewidzieć wyniki badań naukowych np. to, czy badanie uda się zreplikować czy nie. Opowiemy o kilku inicjatywach opierających się na wykorzystaniu w tym celu rynków predykcyjnych, dyskusji grupowej oraz AI.
Gospodarzami podcastu są dr Katarzyna Jaśko (Uniwersytet Jagielloński) oraz dr Bartosz Janik (Uniwersytet Śląski w Katowicach).
Dofinansowano z programu „Społeczna odpowiedzialność nauki” Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w ramach projektu „Otwarta Nauka w Centrum Kopernika”.
Literatura i linki:
Dreber, A., Pfeiffer, T., Almenberg, J., Isaksson, S., Wilson, B., Chen, Y., ... & Johannesson, M. (2015). Using prediction markets to estimate the reproducibility of scientific research. Proceedings of the National Academy of Sciences, 112(50), 15343-15347. https://www.pnas.org/doi/full/10.1073/pnas.1516179112
Gordon, M., Viganola, D., Dreber, A., Johannesson, M., & Pfeiffer, T. (2021). Predicting replicability—Analysis of survey and prediction market data from large-scale forecasting projects. Plos one, 16(4), e0248780. https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0248780
Viganola, D., Buckles, G., Chen, Y., Diego-Rosell, P., Johannesson, M., Nosek, B. A., ... & Dreber, A. (2021). Using prediction markets to predict the outcomes in the Defense Advanced Research Projects Agency's next-generation social science programme. Royal Society Open Science, 8(7), 181308. https://royalsocietypublishing.org/doi/10.1098/rsos.181308
Yang, Y., Youyou, W., & Uzzi, B. (2020). Estimating the deep replicability of scientific findings using human and artificial intelligence. Proceedings of the National Academy of Sciences, 117(20), 10762-10768. https://www.pnas.org/doi/full/10.1073/pnas.1909046117
Hanson, R. (1995). Could gambling save science? Encouraging an honest consensus. Social Epistemiology. 9, 3-33. https://www.tandfonline.com/doi/pdf/10.1080/02691729508578768?casa_token=mAsxzbQ4T9wAAAAA:wkIUcFNJfqu6TeFH2yfeRHQPQUU4Lg_vgXxbVDccbn0Lv0hizCtIugZieHYC2L3XE-jc7SnuzBU
Metascience 2021 "Forecasting Scientific Outcomes" https://www.youtube.com/watch?v=PF5gUL3hGac
Pojęcie „otwartej nauki” przywoływane jest nieustannie w aktualnych dyskusjach toczonych w środowisku naukowym. Rozumie się przez nie otwarty (nieodpłatny i nieograniczony czasowo ani terytorialnie) dostęp do publikacji naukowych, a także udostępnianie przez naukowców zarówno wyników badań, jak i zgromadzonych danych oraz algorytmów wykorzystanych do ich przetwarzania. Celem postulowanych przez zwolenników „otwartej nauki” praktyk i rozwiązań jest zwiększenie przejrzystości całego procesu prowadzenia badań naukowych i publikacji ich wyników, unikanie patologii (takich jak oszustwa naukowe) i zwiększenie społecznego zaufania do nauki. Postulaty te wyłoniły się m.in. w odpowiedzi na kryzys replikacyjny, który obejmuje coraz większą liczbę dyscyplin naukowych, wstrząsa podstawami naszej wiedzy i podkopuje społeczne zaufanie do samej nauki. Nie mamy wątpliwości, że nauka odpowiedzialna społecznie musi spełniać kryteria “otwartej nauki”.
Mon, 01 Aug 2022 - 47min - 89 - Naukowe checklisty | Otwarta nauka w Centrum Kopernika #14
W tym odcinku zajmiemy się tym, czy checklisty mogą się przydać w pracy naukowej i jeśli tak, to w jaki sposób. Przedstawimy przykładowe listy przydatne w procesie transparentnego raportowania, udostępniania danych, recenzowania czy ustalania autorstwa. Omówimy też użyteczność lab manuala i pokażemy kilka przykładowych dokumentów tego typu.
Gospodarzami podcastu są dr Katarzyna Jaśko (Uniwersytet Jagielloński) oraz dr Bartosz Janik (Uniwersytet Śląski w Katowicach).
Dofinansowano z programu „Społeczna odpowiedzialność nauki” Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w ramach projektu „Otwarta Nauka w Centrum Kopernika”.
Literatura i linki:
Aczel, B., Szaszi, B., Sarafoglou, A. et al. A consensus-based transparency checklist. Nat Hum Behav 4, 4–6 (2020). https://doi.org/10.1038/s41562-019-0772-6 https://www.nature.com/articles/s41562-019-0772-6
Transparency Checklist: http://www.shinyapps.org/apps/TransparencyChecklist/
Data Sharing checklist: https://www.teamscopeapp.com/data-sharing-checklist
UK Research Integrity Office Recommended Checklist for Researchers: https://ukrio.org/wp-content/uploads/UKRIO-Recommended-Checklist-for-Researchers.pdf
Reviewer checklist: https://editorresources.taylorandfrancis.com/REVIEWER-GUIDELINES/REVIEW-CHECKLIST/
Contributor Roles Taxonomy - https://credit.niso.org/about/
Aly, M. (2018). The key to a happy lab life is in the manual. Nature, 561(7721), 7-8. https://www.nature.com/articles/d41586-018-06167-w
Peelle Lab Manual: http://jpeelle.net/peellelab_manual.pdf
Aly Lab Manual: https://github.com/alylab/labmanual/blob/master/aly-lab-manual.pdf
Pojęcie „otwartej nauki” przywoływane jest nieustannie w aktualnych dyskusjach toczonych w środowisku naukowym. Rozumie się przez nie otwarty (nieodpłatny i nieograniczony czasowo ani terytorialnie) dostęp do publikacji naukowych, a także udostępnianie przez naukowców zarówno wyników badań, jak i zgromadzonych danych oraz algorytmów wykorzystanych do ich przetwarzania. Celem postulowanych przez zwolenników „otwartej nauki” praktyk i rozwiązań jest zwiększenie przejrzystości całego procesu prowadzenia badań naukowych i publikacji ich wyników, unikanie patologii (takich jak oszustwa naukowe) i zwiększenie społecznego zaufania do nauki. Postulaty te wyłoniły się m.in. w odpowiedzi na kryzys replikacyjny, który obejmuje coraz większą liczbę dyscyplin naukowych, wstrząsa podstawami naszej wiedzy i podkopuje społeczne zaufanie do samej nauki. Nie mamy wątpliwości, że nauka odpowiedzialna społecznie musi spełniać kryteria “otwartej nauki”.
Thu, 14 Jul 2022 - 52min - 88 - Śniadanie Mistrzów: Jan Peszek
Reżyser, dramaturg, scenarzysta, dźwiękowiec, twórca kostiumów - w pracy nad spektaklem teatralnym każdy z nich wytwarza olbrzymie ilości informacji, których odbiorcą jest aktor. Od jakości tej komunikacji (a także umiejętności osób w niej uczestniczących) zależy ostateczny kształt tego, co możemy zobaczyć na scenie. Dlatego na aktorze ciąży szczególna odpowiedzialność, bo musi on dokonać syntezy tysięcy przekazywanych mu informacji. A potem przekazać je nam, widzom. Jak wygląda ten alchemiczny proces? Czy ważniejsza jest w nim wypracowana technika, czy raczej wrodzona intuicja? A może chodzi o ten najmniej uchwytny element, czyli po prostu talent? Kolejnym gościem pasma "Śniadanie Mistrzów" jest Jan Peszek, aktor i reżyser.
Prowadzenie: Paulina Puślednik
Projekt “Copernicus Festival 2022: Informacja” jest współfinansowany ze środków Miasta Krakowa. Środki z budżetu Państwa: “Copernicus Festival 2022: Informacja.” w ramach programu “Społeczna odpowiedzialność nauki” przyjętego do finansowania w drodze konkursu ogłoszonego w dniu 8 marca 2021 r. przez Ministra Edukacji i Nauki. Wartość dofinansowania: 188 400,00 zł Całkowita wartość zadania: 221 900,00 zł
Sun, 22 May 2022 - 1h 03min - 87 - Śniadanie Mistrzów: Monika Soćko, Bartosz Soćko
W paśmie „Śniadanie Mistrzów” Monika Soćko i Bartosz Soćko rozmawiają z Filipem Zielińskim o swojej drodze do gry na poziomie arcymistrzowskim, roli szachów w edukacji, a także o tym, jak przechytrzyć najgroźniejszych rywali na szachownicy – w grze, w której wszystkie ruchy i decyzje podejmowane przez zawodników są jawne, a gracze mają identyczny dostęp do informacji o aktualnej pozycji.
Projekt “Copernicus Festival 2022: Informacja” jest współfinansowany ze środków Miasta Krakowa. Środki z budżetu Państwa: “Copernicus Festival 2022: Informacja.” w ramach programu “Społeczna odpowiedzialność nauki” przyjętego do finansowania w drodze konkursu ogłoszonego w dniu 8 marca 2021 r. przez Ministra Edukacji i Nauki. Wartość dofinansowania: 188 400,00 zł Całkowita wartość zadania: 221 900,00 zł
Sat, 21 May 2022 - 1h 07min - 86 - Śniadanie Mistrzów: Jakub Zakrzewski
Na czym polegają symulacje kwantowe? Co wspólnego ma fizyka attosekundowa z oglądaniem meczy tenisowych? Czym są, a czym nie są kryształy czasowe? O tym wszystkim podyskutujemy przy Śniadaniu Mistrzów z fizykiem Prof. Jakubem Zakrzewskim, kierownikiem Zakładu Optyki Atomowej w Instytucie Fizyki Teoretycznej UJ.
Prowadzenie: Tomasz Miller
Projekt “Copernicus Festival 2022: Informacja” jest współfinansowany ze środków Miasta Krakowa. Środki z budżetu Państwa: “Copernicus Festival 2022: Informacja.” w ramach programu “Społeczna odpowiedzialność nauki” przyjętego do finansowania w drodze konkursu ogłoszonego w dniu 8 marca 2021 r. przez Ministra Edukacji i Nauki. Wartość dofinansowania: 188 400,00 zł Całkowita wartość zadania: 221 900,00 zł
Fri, 20 May 2022 - 55min - 85 - Śniadanie Mistrzów: Wojciech Jagielski
W Śniadaniu Mistrzów Krzysztof Story rozmawia z Wojciechem Jagielskim o jego życiu i pracy reportera wojennego – o najtrudniejszych wyjazdach oraz gromadzeniu i weryfikowaniu informacji w strefie wojny.
Projekt “Copernicus Festival 2022: Informacja” jest współfinansowany ze środków Miasta Krakowa. Środki z budżetu Państwa: “Copernicus Festival 2022: Informacja.” w ramach programu “Społeczna odpowiedzialność nauki” przyjętego do finansowania w drodze konkursu ogłoszonego w dniu 8 marca 2021 r. przez Ministra Edukacji i Nauki. Wartość dofinansowania: 188 400,00 zł Całkowita wartość zadania: 221 900,00 zł
Thu, 19 May 2022 - 50min - 84 - Co można wyczytać z twarzy? Michał Kosiński
Michał Kosiński (ur. 8 maja 1982 w Warszawie) – polski psycholog społeczny i data scientist zajmujący się badaniem ludzi poprzez pozostawiane przez nich cyfrowe ślady. Wykładowca Uniwersytetu Stanforda. Jeden z czołowych specjalistów w dziedzinie psychometrii. W ramach Copernicus Festival opowie o swoich badaniach nad sztuczną inteligencją, m.in. o tym, że te same algorytmy, które wykorzystuje Facebook, potrafią na podstawie zdjęć twarzy przewidzieć z dużym prawdopodobieństwem wiele prywatnych cech danej osoby: jej poglądy polityczne, orientację seksualną, osobowość itd. Prof. Kosiński mówi także o tym, co badania z wykorzystaniem narzędzi big data wnoszą do współczesnej psychologii.
Projekt “Copernicus Festival 2022: Informacja” jest współfinansowany ze środków Miasta Krakowa. Środki z budżetu Państwa: “Copernicus Festival 2022: Informacja.” w ramach programu “Społeczna odpowiedzialność nauki” przyjętego do finansowania w drodze konkursu ogłoszonego w dniu 8 marca 2021 r. przez Ministra Edukacji i Nauki. Wartość dofinansowania: 188 400,00 zł Całkowita wartość zadania: 221 900,00 zł
Tue, 17 May 2022 - 48min - 83 - O współczesnych trendach biologii ewolucyjnej | Szymon Drobniak | NNŻ #2
Bohaterami kolejnego podcastu z cyklu „Nauka na żywo” są biologia ewolucyjna oraz dr hab. Szymon Drobniak. Dyskutujemy sensowność biologii uprawianej w oderwaniu od ewolucji, rozmawiamy o najnowszych trendach tej dyscypliny.
Czy teoria ewolucji wyjaśniła w biologii wszystko i ostatecznie? Czy biologia ma podłoże matematyczne? Co wspólnego mają sikorki na Gotlandii i pożary w Australii? Na takie pytania odpowiada prof. Drobniak.
Szymon Drobniak – biolog zajmujący się ewolucją ptaków, plastycznością organizmów w odpowiedzi na zmiany klimatu oraz biologicznym znaczeniem koloru i widzenia barwnego; projektant graficzny, ilustrator; autor reportażu „Czarne lato. Australia płonie”.
https://szdrobniak.pl
drobnekreski@gmail.comDofinansowano ze środków Ministerstwa Edukacji i Nauki z programu Społeczna Odpowiedzialność Nauki w ramach projektu „Nauka na żywo: wszechświat, życie, umysł".
Mon, 27 Dec 2021 - 56min - 82 - O cudownej stosowalności matematyki w naukach fizycznych | dr Tomasz Miller | NNŻ #1
W pierwszym odcinku podcastu „Nauka na żywo” przyglądamy się przykładom niepojętej skuteczności matematyki w naukach przyrodniczych, o której sześćdziesiąt lat temu pisał Eugene Paul Wigner. Z drem Tomaszem Millerem rozmawiamy o matematyce, fizyce oraz przyczynowości na zakrzywionych czasoprzestrzeniach.
Czy istnieje matematyka bez liczb? Czy możliwa jest fizyka bez matematyki? Jak może wyglądać przyszła fizyka? M.in. na takie pytania odpowiada dr Miller.
Tomasz Miller – doktor, fizyk matematyczny, zgłębia struktury geometryczne leżące na pograniczu ogólnej teorii względności i mechaniki kwantowej, autor i współautor kilkunastu artykułów naukowych i popularnonaukowych, adiunkt w Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Dofinansowano ze środków Ministerstwa Edukacji i Nauki z programu Społeczna Odpowiedzialność Nauki w ramach projektu „Nauka na żywo: wszechświat, życie, umysł".
Tue, 21 Dec 2021 - 59min - 81 - Naukowo o nauce, czyli czym zajmuje się metanauka | Otwarta nauka w Centrum Kopernika #13
Na zakończenie pierwszego sezonu przyglądamy się, czym zajmuje się metanauka, czyli nauka o nauce i jakimi metodami dysponuje. Zastanawiamy się, w jaki sposób naukowo odpowiedzieć na takie pytania o to:
Jaka jest relacja między liczbą publikacji a liczbą nowych idei?
Jaką rolę odgrywają sieci społeczne dla rozpowszechniania nowych idei naukowych?
Jaka jest rola wielkości zespołu dla charakteru odkryć naukowych?
Co pozwala przewidzieć, kto opublikuje artykuł w "Science"?
Czy losowanie grantów na badania to dobry pomysł?
Gospodarzami podcastu są dr Katarzyna Jaśko (Uniwersytet Jagielloński) oraz dr Bartosz Janik (Uniwersytet Śląski w Katowicach).
Dofinansowano z programu „Społeczna odpowiedzialność nauki” Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w ramach projektu „Otwarta Nauka w Centrum Kopernika”.
Literatura i linki:
Fortunato, S., Bergstrom, C. T., Börner, K., Evans, J. A., Helbing, D., Milojević, S., ... & Barabási, A. L. (2018). Science of science. Science, 359(6379). https://science.sciencemag.org/content/359/6379/eaao0185
Sekara, V., Deville, P., Ahnert, S. E., Barabási, A. L., Sinatra, R., & Lehmann, S. (2018). The chaperone effect in scientific publishing. Proceedings of the National Academy of Sciences, 115(50), 12603-12607. https://www.pnas.org/content/pnas/115/50/12603.full.pdf
Locher, C., Moher, D., Cristea, I. A., & Naudet, F. (2021). Publication by association: how the COVID-19 pandemic has shown relationships between authors and editorial board members in the field of infectious diseases. BMJ Evidence-Based Medicine. https://ebm.bmj.com/content/ebmed/early/2021/03/30/bmjebm-2021-111670.full.pdf
Azoulay, P., Graff Zivin, J. S., & Wang, J. (2010). Superstar extinction. The Quarterly Journal of Economics, 125(2), 549-589.
Gross, K., & Bergstrom, C. T. (2019). Contest models highlight inherent inefficiencies of scientific funding competitions. PLoS biology, 17(1), e3000065. https://journals.plos.org/plosbiology/article?id=10.1371/journal.pbio.3000065
Pojęcie „otwartej nauki” przywoływane jest nieustannie w aktualnych dyskusjach toczonych w środowisku naukowym. Rozumie się przez nie otwarty (nieodpłatny i nieograniczony czasowo ani terytorialnie) dostęp do publikacji naukowych, a także udostępnianie przez naukowców zarówno wyników badań, jak i zgromadzonych danych oraz algorytmów wykorzystanych do ich przetwarzania. Celem postulowanych przez zwolenników „otwartej nauki” praktyk i rozwiązań jest zwiększenie przejrzystości całego procesu prowadzenia badań naukowych i publikacji ich wyników, unikanie patologii (takich jak oszustwa naukowe) i zwiększenie społecznego zaufania do nauki. Postulaty te wyłoniły się m.in. w odpowiedzi na kryzys replikacyjny, który obejmuje coraz większą liczbę dyscyplin naukowych, wstrząsa podstawami naszej wiedzy i podkopuje społeczne zaufanie do samej nauki. Nie mamy wątpliwości, że nauka odpowiedzialna społecznie musi spełniać kryteria “otwartej nauki”.
Wed, 02 Jun 2021 - 55min - 80 - Otwarta nauka dla młodych | Otwarta nauka w Centrum Kopernika #12
Robisz doktorat i nie wiesz, czy otwarta nauka jest dla Ciebie? Kolejny odcinek dedykowany jest badaczkom i badaczom na początkowym etapie kariery naukowej, którzy zastanawiają się nad zastosowaniem praktyk otwartej nauki w swojej pracy. Opowiemy o pragmatycznych i idealistycznych powodach, dla których nigdy nie jest za wcześnie na wdrażanie tych praktyk. Przedstawimy także konkretne kroki, jakie młodzi naukowcy i naukowczynie mogą podjąć w tym kierunku oraz źródła wiedzy, z których mogą korzystać na tej drodze.
Gospodarzami podcastu są dr Katarzyna Jaśko (Uniwersytet Jagielloński) oraz dr Bartosz Janik (Uniwersytet Śląski w Katowicach).
Dofinansowano z programu „Społeczna odpowiedzialność nauki” Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w ramach projektu „Otwarta Nauka w Centrum Kopernika”.
Kathawalla, U., Silverstein, P., & Syed, M. (2020, May 8). Easing Into Open Science: A Guide for Graduate Students and Their Advisors. https://doi.org/10.1525/collabra.18684 https://psyarxiv.com/vzjdp/
Podcasty:
https://everythinghertz.com/
https://www.theblackgoatpodcast.com/
https://reproducibilitea.org/about/
Sylabusy do kursów nt otwartej nauki
https://osf.io/vkhbt/
Źródła wiedzy o otwartej nauce:
https://www.bitss.org/
https://www.cos.io/
https://twitter.com/OSFramework
https://www.youtube.com/c/RIOTScienceClub/videos
Miedzynarodowa wspolpraca np.https://psysciacc.org/about/get-involved/
Wed, 02 Jun 2021 - 42min - 79 - Śniadanie Mistrzów – Karol Życzkowski
Jak zawodowy fizyk wyobraża sobie świat kwantów? Na czym polega kwantowe splątanie i czym skorelowane fotony różnią się od skarpetek? Czym są (a czym nie są) komputery kwantowe?
Serdecznie zapraszamy na Śniadanie Mistrzów, podczas którego o tym i o wielu innych rzeczach porozmawiamy z prof. Karolem Życzkowskim, fizykiem teoretykiem z Uniwersytetu Jagiellońskiego i Centrum Fizyki Teoretycznej PAN, dyrektorem Krajowego Centrum Informatyki Kwantowej.
Prowadzenie: Tomasz Miller.
Sun, 23 May 2021 - 1h 02min - 78 - Śniadanie Mistrzów – Agnieszka Taborska
Sen zazwyczaj służy nam do odpoczynku. Marzymy o nim po ciężkim dniu i traktujemy jak oczywistą potrzebę organizmu. Biologia wszak ma swoje prawa. Co jednak, gdy sen, a konkretniej marzenia senne to metoda pracy? W krainie surrealizmu sen gra pierwsze skrzypce i traktowany jest jak pełnoprawny narząd do pracy. A metody takie jak automatyczne zapisywanie (tworzenie przypadkowych zdań i ciągów zdań z zachowaniem poprawnej składni) czy automatyczne malowanie (tłumienie świadomej kontroli nad procesem twórczym) bazują właśnie na charakterze doświadczania przez śniącego obrazów. Najsłynniejszym dziełem powstałym właśnie w ten sposób jest „Pies Andaluzyjski” wyreżyserowany przez Luisa Bunuela. Scenariusz do filmu powstał według metody automatycznego zapisu w przeciągu zaledwie sześciu dni. Współautorem był sam Salvador Dali. Mimo tak intensywnej onirycznej dawki, Bunuel poczynił solidne konkretne przygotowania do premiery. Podobno niepewny reakcji krytyków i widzów na wszelki wypadek wypchał kieszenie spodni kamykami. Miały stanowić namacalny środek obrony w razie nieprzychylnego odbioru. O surrealizmie i jego nieskrępowanej sile dowiemy się więcej w czasie rozmowy Grzegorza Jankowicza z pisarką i historyczką sztuki Agnieszką Taborską.
Sat, 22 May 2021 - 50min - 77 - Śniadanie Mistrzów – Tamara Berdowska
Kiedyś to było, a teraz to nie ma. To zdanie mógłby przypisać sobie niejeden amator portretów czy akwarelowych pejzaży. Faktycznie, współczesna sztuka pojmowana jest zupełnie inaczej i dawne kanony piękna nie mają w niej zastosowania. Jak zatem rozumieć sztukę współczesną? Czy da się jej przypisać te same wartości? Jakie emocje budzi i jak znaleźć w niej swój subiektywny styl? O tym rozmawiamy z artystką Tamarą Berdowską.
Prowadzenie: Diana Sałacka
Fri, 21 May 2021 - 23min - 76 - Śniadanie Mistrzów – Zofia Stasicka, Iwona Wybrańska, Katarzyna Wybrańska
Jesteśmy gatunkiem pedantycznym, który lubi mieć wszystko usystematyzowane. Dlatego wprowadziliśmy podział wiedzy na dyscypliny: to jest chemia, to będzie biologia, a tamto nazwiemy materiałoznawstwem. W praktyce rozróżnienia te nie mają większego sensu, bo współczesna nauka wymaga szerokiego, interdyscyplinarnego spojrzenia. Najlepszym przykładem jest zdrowie człowieka – aby o nie zadbać, potrzebujemy wiedzy, umiejętności i technologii z niemalże każdej dyscypliny nauki. I właśnie przekraczaniem tych sztucznych granic zajmują się na co dzień nasi goście: prof. Zofia Stasicka (chemia koordynacyjna), prof. Iwona Wybrańska (farmakogenetyka) i dr Katarzyna Wybrańska (inżynieria materiałowa). Prowadzenie: Grzegorz Jasiński.
Thu, 20 May 2021 - 1h 04min - 75 - Śniadanie Mistrzów – Andrzej Borowski
Gdzie leżą granice wyobraźni w tworach kultury? Czym są wyobrażenia w poezji, widmowe osoby dramatu, fantazmaty w malarstwie?
Jaki status ma na przykład słynna Imaginacja, która dręczy Kordiana ? Czym jest ta hipostaza – upostaciowany stan psychiczny bohatera stworzonego przez Juliusza Słowackiego?
Co wchodzi w zakres imaginarium romantycznego – fantastycznego świata, uznawanego przez wielu artystów tego okresu za równie prawdziwy jak ten realny? Nawet jeśli źródłem wizji jest doświadczenie narkotyczne jak w „Lambro” – „opiumowej” powieści poetyckiej Słowackiego.
Dlaczego mottem ballady „Romantyczność” Adama Mickiewicza jest fragment „Hamleta” : „Methinks, I see… Where?/ – In my mind’s eyes.” „Zdaje mi się, że widzę… Gdzie?/ Przed oczyma duszy mojej”? Z jakiego powodu wyobraźnia dla Wieszcza jest narzędziem poznawczym doskonalszym niż „szkiełko i oko” uczonego?
Czy twory swobodnych fantazji są tylko bezładnym kłębowiskiem przypadkowych obrazów?
Jaki – na przykład – może być klucz do odczytania hermetycznych dzieł plastycznych Hieronima Boscha?
Czy wizja końca świata, wyobraźnia apokaliptyczna może połączyć artystów różnych epok?
Czy Boschowskie „Piekło muzykantów” z tryptyku „Ogród rozkoszy ziemskich” ma cokolwiek wspólnego z Witkacowskim „Pocałunkiem mongolskiego księcia w lodowej pustyni”?
Na te i inne tematy w porannym paśmie RMF Classic Bogdan Zalewski rozmawia z historykiem literatury i tłumaczem profesorem Andrzejem Borowskim z Uniwersytetu Jagiellońskiego
Wed, 19 May 2021 - 43min - 74 - Krytyka, krytykanctwo czy nagonka, czyli jak można się nie zgadzać w nauce | Otwarta nauka w Centrum Kopernika #11
Krytyka badań jest nieodłącznym elementem nauki. Niektórzy naukowcy twierdzą, że bez krytyki
niemożliwy byłby postęp w nauce a jej obecność sprawia, że robimy coraz lepsze badania. W tym
odcinku podcastu spróbujemy porozmawiamy o tym, jaka jest różnica pomiędzy rzetelną krytyką a
krytykanctwem, które spotykamy w środowisku naukowym.
Gospodarzami podcastu są dr Katarzyna Jaśko (Uniwersytet Jagielloński) oraz dr Bartosz Janik
(Uniwersytet Śląski w Katowicach).
Dofinansowano z programu „Społeczna odpowiedzialność nauki” Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego
w ramach projektu „Otwarta Nauka w Centrum Kopernika”.
Pojęcie „otwartej nauki” przywoływane jest nieustannie w aktualnych dyskusjach toczonych w środowisku
naukowym. Rozumie się przez nie otwarty (nieodpłatny i nieograniczony czasowo ani terytorialnie)
dostęp do publikacji naukowych, a także udostępnianie przez naukowców zarówno wyników badań, jak i
zgromadzonych danych oraz algorytmów wykorzystanych do ich przetwarzania. Celem postulowanych
przez zwolenników „otwartej nauki” praktyk i rozwiązań jest zwiększenie przejrzystości całego procesu
prowadzenia badań naukowych i publikacji ich wyników, unikanie patologii (takich jak oszustwa
naukowe) i zwiększenie społecznego zaufania do nauki. Postulaty te wyłoniły się m.in. w odpowiedzi na
kryzys replikacyjny, który obejmuje coraz większą liczbę dyscyplin naukowych, wstrząsa podstawami
naszej wiedzy i podkopuje społeczne zaufanie do samej nauki. Nie mamy wątpliwości, że nauka
odpowiedzialna społecznie musi spełniać kryteria “otwartej nauki”.
Sun, 02 May 2021 - 55min - 73 - Nic dwa razy? O replikacjach w nauce | Otwarta nauka w Centrum Kopernika #9
Ten odcinek podcastu poświęcony będzie szczegółowemu omówieniu tzw. kryzysu replikacyjnego w nauce. Zastanowimy się, po co nam replikacje badań (bo przecież chcemy odkrywać nowe rzeczy) i porozmawiamy o tym, kiedy replikację można uznać za udaną. Po drodze pojawią się kontrowersje dotyczące samej replikacji oraz sposobów interpretacji wyników badań replikacyjnych oraz pytanie dotyczące tego co powinniśmy replikować (jeżeli już chcemy).
Gospodarzami podcastu są dr Katarzyna Jaśko (Uniwersytet Jagielloński) oraz dr Bartosz Janik (Uniwersytet Śląski w Katowicach).
Dofinansowano z programu „Społeczna odpowiedzialność nauki” Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w ramach projektu „Otwarta Nauka w Centrum Kopernika”.
Pojęcie „otwartej nauki” przywoływane jest nieustannie w aktualnych dyskusjach toczonych w środowisku naukowym. Rozumie się przez nie otwarty (nieodpłatny i nieograniczony czasowo ani terytorialnie) dostęp do publikacji naukowych, a także udostępnianie przez naukowców zarówno wyników badań, jak i zgromadzonych danych oraz algorytmów wykorzystanych do ich przetwarzania. Celem postulowanych przez zwolenników „otwartej nauki” praktyk i rozwiązań jest zwiększenie przejrzystości całego procesu prowadzenia badań naukowych i publikacji ich wyników, unikanie patologii (takich jak oszustwa naukowe) i zwiększenie społecznego zaufania do nauki. Postulaty te wyłoniły się m.in. w odpowiedzi na kryzys replikacyjny, który obejmuje coraz większą liczbę dyscyplin naukowych, wstrząsa podstawami naszej wiedzy i podkopuje społeczne zaufanie do samej nauki. Nie mamy wątpliwości, że nauka odpowiedzialna społecznie musi spełniać kryteria “otwartej nauki”.
Fri, 16 Apr 2021 - 1h 08min - 72 - W poszukiwaniu wolnej woli | Rozmowy o umyśle #12
W niniejszym odcinku rozmawiamy o jednym z największych problemów zachodniej myśli: wolnej woli. Czy jesteśmy sprawcami własnych działań? Czy bez wolności możliwa jest odpowiedzialność? Co nauka mówi o uwarunkowaniach naszych decyzji? Jak mają się do siebie prawniczy i naukowy obraz człowieka? Zagadnienia te przybliża dr Łukasz Kurek, filozof i prawnik z Katedry Filozofii Prawa i Etyki Prawniczej UJ, autor książki "Dualizm przekonań" (Kraków: Copernicus Center Press 2016). Czym jest umysł? Jak działa? W cyklu "Rozmowy o umyśle" dr Mateusz Hohol (Centrum Kopernika Uniwersytetu Jagiellońskiego; więcej informacji: www.hohol.pl) i jego goście: psychologowie, neuronaukowcy i filozofowie, rozmawiają o różnych obliczach współczesnej kognitywistyki, czyli interdyscyplinarnej perspektywy badawczej, której celem jest zrozumienie ludzkich (i nie tylko) procesów poznawczych.
Tue, 23 Mar 2021 - 25min - 71 - Lub czasopisma? O roli czasopism w kształtowaniu otwartej nauki | Otwarta nauka w Centrum Kopernika #9
Kolejny odcinek podcastu poświęcony zostanie roli czasopism w kształtowaniu otwartej nauki. Porozmawiamy o złych, drapieżnych czasopismach i ich praktykach biznesowych oraz o strategiach walki z takimi czasopismami. Ważne dla nas będzie pokazanie w jaki sposób, za pomocą wytycznych dotyczących transparentności i otwartości, z problemem złych i drapieżnych czasopism starają się radzić sobie naukowcy.
Gospodarzami podcastu są dr Katarzyna Jaśko (Uniwersytet Jagielloński) oraz dr Bartosz Janik (Uniwersytet Śląski w Katowicach).
Dofinansowano z programu „Społeczna odpowiedzialność nauki” Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w ramach projektu „Otwarta Nauka w Centrum Kopernika”.
Literatura:
Grudniewicz et al., Predatory journals: no definition, no defence, Nature 576, 210-212 (2019) https://www.nature.com/articles/d41586-019-03759-y
Eriksson, S., & Helgesson, G. (2017). The false academy: predatory publishing in science and bioethics. Medicine, Health Care and Philosophy, 20(2), 163-170. https://link.springer.com/article/10.1007/s11019-016-9740-3
Stop this waste of people, animals and money https://www.nature.com/news/stop-this-waste-of-people-animals-and-money-1.22554
https://predatoryjournals.com/journals/
TOP Guidelines: https://osf.io/9f6gx/
TOP Factor: https://www.topfactor.org/
Kidwell, M. C., Lazarević, L. B., Baranski, E., Hardwicke, T. E., Piechowski, S., Falkenberg, L. S., ... & Nosek, B. A. (2016). Badges to acknowledge open practices: A simple, low-cost, effective method for increasing transparency. PLoS biology, 14(5), e1002456. https://journals.plos.org/plosbiology/article?id=10.1371/journal.pbio.1002456
Social Psychological Bulletin: https://spb.psychopen.eu/index.php/spb
Pojęcie „otwartej nauki” przywoływane jest nieustannie w aktualnych dyskusjach toczonych w środowisku naukowym. Rozumie się przez nie otwarty (nieodpłatny i nieograniczony czasowo ani terytorialnie) dostęp do publikacji naukowych, a także udostępnianie przez naukowców zarówno wyników badań, jak i zgromadzonych danych oraz algorytmów wykorzystanych do ich przetwarzania. Celem postulowanych przez zwolenników „otwartej nauki” praktyk i rozwiązań jest zwiększenie przejrzystości całego procesu prowadzenia badań naukowych i publikacji ich wyników, unikanie patologii (takich jak oszustwa naukowe) i zwiększenie społecznego zaufania do nauki. Postulaty te wyłoniły się m.in. w odpowiedzi na kryzys replikacyjny, który obejmuje coraz większą liczbę dyscyplin
Tue, 16 Mar 2021 - 39min - 70 - O celach systemu ewaluacji pracy naukowej (wywiad z Emanuelem Kulczyckim) | Otwarta nauka w Centrum Kopernika #8
W kolejnym odcinku naszym gościem był Emanuel Kulczycki, filozof kultury, specjalista z zakresu komunikacji społecznej i oceny badań naukowych. Profesor Kulczycki omówił z nami temat celów jakie stawiamy (oraz możemy stawiać) przed ewaluacją nauki oraz to, w jaki sposób możemy te cele projektować tak, aby urzeczywistniać pewne ogólne wartości, które przypisujemy praktyce badawczej.
Gospodarzami podcastu są dr Katarzyna Jaśko (Uniwersytet Jagielloński) oraz dr Bartosz Janik (Uniwersytet Śląski w Katowicach). Gościem niniejszego odcinka jest dr hab. Emanuel Kulczycki, prof. UAM https://ekulczycki.pl
Dofinansowano z programu „Społeczna odpowiedzialność nauki” Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w ramach projektu „Otwarta Nauka w Centrum Kopernika”.
Pojęcie „otwartej nauki” przywoływane jest nieustannie w aktualnych dyskusjach toczonych w środowisku naukowym. Rozumie się przez nie otwarty (nieodpłatny i nieograniczony czasowo ani terytorialnie) dostęp do publikacji naukowych, a także udostępnianie przez naukowców zarówno wyników badań, jak i zgromadzonych danych oraz algorytmów wykorzystanych do ich przetwarzania. Celem postulowanych przez zwolenników „otwartej nauki” praktyk i rozwiązań jest zwiększenie przejrzystości całego procesu prowadzenia badań naukowych i publikacji ich wyników, unikanie patologii (takich jak oszustwa naukowe) i zwiększenie społecznego zaufania do nauki. Postulaty te wyłoniły się m.in. w odpowiedzi na kryzys replikacyjny, który obejmuje coraz większą liczbę dyscyplin naukowych, wstrząsa podstawami naszej wiedzy i podkopuje społeczne zaufanie do samej nauki. Nie mamy wątpliwości, że nauka odpowiedzialna społecznie musi spełniać kryteria “otwartej nauki"
Wed, 10 Mar 2021 - 49min - 69 - Jak oceniać pracę badaczy i badaczek? | Otwarta nauka w Centrum Kopernika #7
Kolejny odcinek poświecony jest kwestii oceny pracy naukowej. Zastanowimy się, po czym można poznać dobrego badacza i dobrą badaczkę i jaką rolę dla tej oceny odgrywa (a jaką powinno odgrywać) publikowanie w czasopismach o wysokim Impact Factor. Przeanalizujemy alternatywne wobec Impact Factor kryteria oceny. Przyjrzymy się także temu, jak oceniać wkład w pracę zespołową.
Gospodarzami podcastu są dr Katarzyna Jaśko (Uniwersytet Jagielloński) oraz dr Bartosz Janik (Uniwersytet Śląski w Katowicach).
Dofinansowano z programu „Społeczna odpowiedzialność nauki” Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w ramach projektu „Otwarta Nauka w Centrum Kopernika”.
Pojęcie „otwartej nauki” przywoływane jest nieustannie w aktualnych dyskusjach toczonych w środowisku naukowym. Rozumie się przez nie otwarty (nieodpłatny i nieograniczony czasowo ani terytorialnie) dostęp do publikacji naukowych, a także udostępnianie przez naukowców zarówno wyników badań, jak i zgromadzonych danych oraz algorytmów wykorzystanych do ich przetwarzania. Celem postulowanych przez zwolenników „otwartej nauki” praktyk i rozwiązań jest zwiększenie przejrzystości całego procesu prowadzenia badań naukowych i publikacji ich wyników, unikanie patologii (takich jak oszustwa naukowe) i zwiększenie społecznego zaufania do nauki. Postulaty te wyłoniły się m.in. w odpowiedzi na kryzys replikacyjny, który obejmuje coraz większą liczbę dyscyplin
Thu, 04 Mar 2021 - 51min - 68 - Kto płaci za publikacje naukowe a kto powinien. O otwartym dostępie do artykułów naukowych a raczej jego braku | Otwarta nauka w Centrum Kopernika #6
Kolejny odcinek poświęcony jest zagadnieniu otwartego dostępu do publikacji. Porozmawiamy o tym, jaki mamy obecnie model dostępu do treści naukowych i w jaki sposób dostęp ten można ułatwić poprzez publikowanie w otwartym dostępie. Porozmawiamy również o buncie akademii przeciwko wielkim korporacjom stojącym za czasopismami naukowymi oraz o nielegalnych próbach otworzenia dostępu do publikacji naukowych.
Gospodarzami podcastu są dr Katarzyna Jaśko (Uniwersytet Jagielloński) oraz dr Bartosz Janik (Uniwersytet Śląski w Katowicach).
Dofinansowano z programu „Społeczna odpowiedzialność nauki” Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w ramach projektu „Otwarta Nauka w Centrum Kopernika”.
Pojęcie „otwartej nauki” przywoływane jest nieustannie w aktualnych dyskusjach toczonych w środowisku naukowym. Rozumie się przez nie otwarty (nieodpłatny i nieograniczony czasowo ani terytorialnie) dostęp do publikacji naukowych, a także udostępnianie przez naukowców zarówno wyników badań, jak i zgromadzonych danych oraz algorytmów wykorzystanych do ich przetwarzania. Celem postulowanych przez zwolenników „otwartej nauki” praktyk i rozwiązań jest zwiększenie przejrzystości całego procesu prowadzenia badań naukowych i publikacji ich wyników, unikanie patologii (takich jak oszustwa naukowe) i zwiększenie społecznego zaufania do nauki. Postulaty te wyłoniły się m.in. w odpowiedzi na kryzys replikacyjny, który obejmuje coraz większą liczbę dyscyplin naukowych, wstrząsa podstawami naszej wiedzy i podkopuje społeczne zaufanie do samej nauki. Nie mamy wątpliwości, że nauka odpowiedzialna społecznie musi spełniać kryteria “otwartej nauki”.
Thu, 25 Feb 2021 - 35min - 67 - Ukryte dane. Jak dzielić się danymi z badań naukowych | Otwarta nauka w Centrum Kopernika #5
Kolejny odcinek poświęcony jest problemowi ograniczonego dostępu do danych z badań naukowych. Powiemy o uzasadnionych powodach braku dostępu takich jak ochrona danych wrażliwych oraz o tym, jak sobie z nimi radzić. Omówimy standardy, jakie powinny spełniać dane, aby mogły służyć innym. Zastanowimy się również nad kwestią, kiedy udostępniać dane oraz przedstawimy korzyści, jakie wynikają z dzielenia się danymi.
Gospodarzami podcastu są dr Katarzyna Jaśko (Uniwersytet Jagielloński) oraz dr Bartosz Janik (Uniwersytet Śląski w Katowicach).
Pojęcie „otwartej nauki” przywoływane jest nieustannie w aktualnych dyskusjach toczonych w środowisku naukowym. Rozumie się przez nie otwarty (nieodpłatny i nieograniczony czasowo ani terytorialnie) dostęp do publikacji naukowych, a także udostępnianie przez naukowców zarówno wyników badań, jak i zgromadzonych danych oraz algorytmów wykorzystanych do ich przetwarzania. Celem postulowanych przez zwolenników „otwartej nauki” praktyk i rozwiązań jest zwiększenie przejrzystości całego procesu prowadzenia badań naukowych i publikacji ich wyników, unikanie patologii (takich jak oszustwa naukowe) i zwiększenie społecznego zaufania do nauki. Postulaty te wyłoniły się m.in. w odpowiedzi na kryzys replikacyjny, który obejmuje coraz większą liczbę dyscyplin naukowych, wstrząsa podstawami naszej wiedzy i podkopuje społeczne zaufanie do samej nauki. Nie mamy wątpliwości, że nauka odpowiedzialna społecznie musi spełniać kryteria “otwartej nauki”.
Dofinansowano z programu „Społeczna odpowiedzialność nauki” Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w ramach projektu „Otwarta Nauka w Centrum Kopernika”.
Mon, 22 Feb 2021 - 38min - 66 - Przewidywanie przyszłości w badaniach naukowych, czyli do czego służy prerejestracja
W kolejnym odcinku opowiemy więcej o jednej z praktyk otwartej nauki, jaką jest prerejestracja badań. Przyjrzymy się temu, w jaki sposób pozwala ona poradzić sobie z problemem nadmiernej elastyczności badaczy w zakresie stawania hipotez po tym, jak znane są rezultaty badań (tzw. HARKing = Hypothesizing After the Results are Known). Przeanalizujemy najczęściej pojawiające się wątpliwości związane z prerejestracją oraz zastanowimy się, czy prerejestracja „działa” w praktyce. Na końcu omówimy specjalny format artykułów (Registered Report), w którym m.in. metoda badania i plan analiz wyników są recenzowane jeszcze przed zebraniem danych.
Pojęcie „otwartej nauki” przywoływane jest nieustannie w aktualnych dyskusjach toczonych w środowisku naukowym. Rozumie się przez nie otwarty (nieodpłatny i nieograniczony czasowo ani terytorialnie) dostęp do publikacji naukowych, a także udostępnianie przez naukowców zarówno wyników badań, jak i zgromadzonych danych oraz algorytmów wykorzystanych do ich przetwarzania. Celem postulowanych przez zwolenników „otwartej nauki” praktyk i rozwiązań jest zwiększenie przejrzystości całego procesu prowadzenia badań naukowych i publikacji ich wyników, unikanie patologii (takich jak oszustwa naukowe) i zwiększenie społecznego zaufania do nauki. Postulaty te wyłoniły się m.in. w odpowiedzi na kryzys replikacyjny, który obejmuje coraz większą liczbę dyscyplin naukowych, wstrząsa podstawami naszej wiedzy i podkopuje społeczne zaufanie do samej nauki. Nie mamy wątpliwości, że nauka odpowiedzialna społecznie musi spełniać kryteria “otwartej nauki”.
Gospodarzami podcastu są dr Katarzyna Jaśko (Uniwersytet Jagielloński) oraz dr Bartosz Janik (Uniwersytet Śląski w Katowicach).
Dofinansowano z programu „Społeczna odpowiedzialność nauki” Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w ramach projektu „Otwarta Nauka w Centrum Kopernika”.
Tue, 16 Feb 2021 - 54min - 65 - Oblicza sztucznej inteligencji
Tematem niniejszego odcinka jest rozwój sztucznej inteligencji, począwszy od czasów pionierskich, aż po te zupełnie współczesne. Omawiając cztery podejścia do sztucznej inteligencji: symbolizm, koneksjonizm, obliczeniowe modelowanie mózgu i biorobotykę, próbujemy odpowiedzieć na pytanie czego dokonać muszą inżynierowie by najlepiej odwzorować nasze umysły. Zastanawiamy się ponadto na czym polega natura naszego myślenia. „Od mózgu do umysłu” to cykl w którym dr Mateusz Hohol (Centrum Kopernika Uniwersytetu Jagiellońskiego) przybliża różne oblicza współczesnej kognitywistyki, czyli interdyscyplinarnej perspektywy badawczej, której celem jest zrozumienie ludzkich (i nie tylko) procesów poznawczych.
Fri, 29 Jan 2021 - 36min - 64 - Jak wyewoluował język?
Choć niemal wszystkie zwierzęta potrafią się komunikować za pomocą rozmaitych sygnałów, tylko ludzie wykorzystują w tym celu symboliczny język. W jaki sposób go nabyliśmy? Czy język jest adaptacją biologiczną, czy wynalazkiem kulturowym? Czym różni się od systemów komunikacji występujących u naszych najbliższych krewnych? I kiedy nasi przodkowie zaczęli się nim posługiwać? Dr hab. Sławomir Wacewicz, prof. UMK jest językoznawcą i ewolucjonistą, kieruje Centrum Badań nad Ewolucją Języka na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Współautor książki "Ewolucja języka. W stronę hipotez gesturalnych" (WN UMK 2015).
Fri, 29 Jan 2021 - 1h 11min - 63 - Otwarta nauka, czyli jaka? | Otwarta nauka w Centrum Kopernika #3
W trzecim odcinku podcastu „Otwarta nauka w Centrum Kopernika” będziemy przyglądać się cyklowi życia badania naukowego i zastanawiać się, jak ten cykl powinien być przeprowadzany w duch transparentnej i rzetelnej „otwartej” nauki.
Pojęcie „otwartej nauki” przywoływane jest nieustannie w aktualnych dyskusjach toczonych w środowisku naukowym. Rozumie się przez nie otwarty (nieodpłatny i nieograniczony czasowo ani terytorialnie) dostęp do publikacji naukowych, a także udostępnianie przez naukowców zarówno wyników badań, jak i zgromadzonych danych oraz algorytmów wykorzystanych do ich przetwarzania. Celem postulowanych przez zwolenników „otwartej nauki” praktyk i rozwiązań jest zwiększenie przejrzystości całego procesu prowadzenia badań naukowych i publikacji ich wyników, unikanie patologii (takich jak oszustwa naukowe) i zwiększenie społecznego zaufania do nauki. Postulaty te wyłoniły się m.in. w odpowiedzi na kryzys replikacyjny, który obejmuje coraz większą liczbę dyscyplin naukowych, wstrząsa podstawami naszej wiedzy i podkopuje społeczne zaufanie do samej nauki. Nie mamy wątpliwości, że nauka odpowiedzialna społecznie musi spełniać kryteria “otwartej nauki”.
Gospodarzami podcastu są dr Katarzyna Jaśko (Uniwersytet Jagielloński) oraz dr Bartosz Janik (Uniwersytet Śląski w Katowicach).
Thu, 14 Jan 2021 - 39min - 62 - Źródła problemów z nauką | Otwarta nauka w Centrum Kopernika #2
W drugim odcinku podcastu „Otwarta nauka w Centrum Kopernika” zastanowimy się, jak przebiega i jak powinien przebiegać proces produkcji wiedzy i nauki, i na których etapach tego procesu może dojść do nadużyć oraz dlaczego system, w ramach którego ten proces przebiega, sprzyja dokonywaniu tych nadużyć.
Pojęcie „otwartej nauki” przywoływane jest nieustannie w aktualnych dyskusjach toczonych w środowisku naukowym. Rozumie się przez nie otwarty (nieodpłatny i nieograniczony czasowo ani terytorialnie) dostęp do publikacji naukowych, a także udostępnianie przez naukowców zarówno wyników badań, jak i zgromadzonych danych oraz algorytmów wykorzystanych do ich przetwarzania. Celem postulowanych przez zwolenników „otwartej nauki” praktyk i rozwiązań jest zwiększenie przejrzystości całego procesu prowadzenia badań naukowych i publikacji ich wyników, unikanie patologii (takich jak oszustwa naukowe) i zwiększenie społecznego zaufania do nauki. Postulaty te wyłoniły się m.in. w odpowiedzi na kryzys replikacyjny, który obejmuje coraz większą liczbę dyscyplin naukowych, wstrząsa podstawami naszej wiedzy i podkopuje społeczne zaufanie do samej nauki. Nie mamy wątpliwości, że nauka odpowiedzialna społecznie musi spełniać kryteria “otwartej nauki”.
Gospodarzami podcastu są dr Katarzyna Jaśko (Uniwersytet Jagielloński) oraz dr Bartosz Janik (Uniwersytet Śląski w Katowicach).
Thu, 14 Jan 2021 - 35min - 61 - Czy mamy problem z nauką? | Otwarta nauka w Centrum Kopernika #1
W pierwszym odcinku podcastu „Otwarta nauka w Centrum Kopernika” spróbujemy przedstawić diagnozę stanu współczesnej nauki. Na pierwszy rzut oka wydawać by się mogło, że przeżywa ona okres rozkwitu i triumfu – codzienne doniesienia prasy popularnonaukowej niejednokrotnie informują o przełomowych badaniach i odkryciach. W tym odcinku pochylimy się jednak nad ciemniejszą stroną działalności naukowej i spróbujemy wskazać błędy i nadużycia, jakie zdarzają się w procesie badań naukowych i ich raportowaniu.
Gospodarzami podcastu są dr Katarzyna Jaśko (Uniwersytet Jagielloński) oraz dr Bartosz Janik (Uniwersytet Śląski w Katowicach).
Pojęcie „otwartej nauki” przywoływane jest nieustannie w aktualnych dyskusjach toczonych w środowisku naukowym. Rozumie się przez nie otwarty (nieodpłatny i nieograniczony czasowo ani terytorialnie) dostęp do publikacji naukowych, a także udostępnianie przez naukowców zarówno wyników badań, jak i zgromadzonych danych oraz algorytmów wykorzystanych do ich przetwarzania. Celem postulowanych przez zwolenników „otwartej nauki” praktyk i rozwiązań jest zwiększenie przejrzystości całego procesu prowadzenia badań naukowych i publikacji ich wyników, unikanie patologii (takich jak oszustwa naukowe) i zwiększenie społecznego zaufania do nauki. Postulaty te wyłoniły się m.in. w odpowiedzi na kryzys replikacyjny, który obejmuje coraz większą liczbę dyscyplin naukowych, wstrząsa podstawami naszej wiedzy i podkopuje społeczne zaufanie do samej nauki. Nie mamy wątpliwości, że nauka odpowiedzialna społecznie musi spełniać kryteria “otwartej nauki”.
Thu, 14 Jan 2021 - 43min - 60 - Skazani na współpracę, czyli co psychologia ewolucyjna mówi o moralności?
Psychologia ewolucyjna to jeden z obszarów badań psychologii tłumaczący ludzkie zachowania w kontekście ewolucji biologicznej i kulturowej jako wynik stopniowego rozwiązywania problemów adaptacyjnych pierwotnych ludzi. O tym, co psychologia ewolucyjna może powiedzieć o ludzkiej moralności, oraz jakie zastrzeżenia możemy przeciw temu wyprowadzić opowiadał dr Mateusz Hohol.
Tue, 12 Jan 2021 - 1h 01min - 59 - Czy psychologia zrewolucjonizowała ekonomię?
Czym jest umysł? Jak działa? W cyklu "Rozmowy o umyśle" dr Mateusz Hohol (Centrum Kopernika Uniwersytetu Jagiellońskiego) i jego goście rozmawiają o różnych obliczach współczesnej kognitywistyki. Gościem odcinka jest dr hab. Marcin Gorazda, prawnik oraz filozof ekonomii, autor książek "Filozofia ekonomii", "Granice naturalizacji prawa". W trakcie dyskusji stara się on odpowiedzieć na pytanie czy ustalenia psychologii, czy też szerzej nauk o poznaniu, zrewolucjonizowały ekonomię? Nie tylko w teorii, ale też w praktyce. Dr hab. Gorazda wskazuje również perspektywy i granice stosowania modeli matematycznych w ekonomii oraz przygląda się metodologicznemu statusowi ekonomii.
Tue, 12 Jan 2021 - 23min - 58 - Wirtualność czy realność? Czym jest ontologia sieci?
Czym jest realność a czym wirtualność? Czy ten podział nadal jest aktualny? Czy to, co rozumiemy przez wirtualność, może tworzyć realne doświadczenie? Naszym przewodnikiem po filozofii sieci będzie Sidey Myoo, który podczas wywiadu analizuje ontologię, jaka towarzyszy światom wirtualnym. To właśnie w tej rzeczywistości tworzymy awatary, prowadzimy rozmowy, budujemy alternatywne światy.
Tue, 05 Jan 2021 - 27min - 57 - Jak nowe technologie wpływają na życie polityczne? Rozmowa z prof. Jarosławem Flisem
Choć nowe technologie zmieniają życie społeczne i polityczne, to trudno o jednoznaczną ocenę tych zmian. Wpływ rewolucji informatycznej na proces wyłaniania władz publicznych należy oceniać ze szczególną ostrożnością. Korzyści płynące z wykorzystania innowacyjnych sposobów głosowania (e-voting) wcale nie są oczywiste, a zagrożenia jak najbardziej realne. Jeżeli weźmiemy pod uwagę możliwości oszustwa, jakie daje rozwój technologiczny (np. w kontekście zjawiska "deepfake"), to niebezpieczeństwa stają się jeszcze lepiej dostrzegalne. Te inne kwestie zostają poruszone przez prof. Jarosława Flisa. Jarosław Flis - doktor habilitowany socjologii, publicysta, komentator polityczny. Pracownik Instytutu Dziennikarstwa, Mediów i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Wed, 16 Dec 2020 - 17min - 56 - Samotność w świecie Tindera. Rozmowa z prof. Bogdanem de Barbaro
Codziennie wymieniamy interakcje, wchodzimy w dyskusje czy tworzymy opinie o świecie za pomocą internetu i odpowiednich aplikacji. Nawet nasze najbliższe relacje ulegają zmianie a emocje często zapośredniczamy w znakach dwukropka i nawiasu. Czy w erze cyfryzacji inaczej realizujemy potrzeby bliskości, uznania czy bycia kochanym? Jak nasze relacje kształtują się, gdy korzystamy z aplikacji randkowych? Czy możemy opisać się w kilku słowach i dzięki nim stać się atrakcyjnymi dla wirtualnego partnera? O tym i innych zagwozdkach internetowego świata rozmawiamy z prof. Bogdanem de Barbaro. Nagranie zrealizowane w ramach programu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego pod nazwą "DIALOG" w latach 2016-2019.
Tue, 08 Dec 2020 - 16min - 55 - O zatrzymywaniu czasu | Rozmowy na czasie: Tomasz Stawiszyński
Tomasz Stawiszyński to filozof, publicysta i eseista, autor audycji radiowych. Tym razem przyjechał do Krakowa, by porozmawiać ze mną o przemijaniu, starzeniu się, względności odczuwania upływu czasu, stosunku do czasu narcystycznego człowieka XXI wieku. Nie będziemy unikać trudnych tematów naszego podejścia do choroby, cierpienia, niesprawności. Zastanowimy się nad COVID-owym zatrzymaniem świata i jego skutkami. Zadamy sobie pytanie w jakim znaczeniu pandemia stała się serum prawdy. Prowadzenie: Dominika Dudek
Nagranie w ramach Copernicus Festival
Organizatorzy: Copernicus Center, Fundacja Tygodnika Powszechnego, Uniwersytet Jagielloński, Tygodnik Powszechny
Przy wsparciu: Miasto Kraków, Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Templeton Religion Trust
Projekt współfinansowany ze środków Miasta Kraków
Tue, 24 Nov 2020 - 1h 13min
Podcasts ähnlich wie Copernicus
- Gość Radia ZET Bogdan Rymanowski
- Wojna według Wołoszańskiego Bogusław Wołoszański
- Historia Jakiej Nie Znacie Cezary Korycki
- Raport o stanie świata Dariusza Rosiaka Dariusz Rosiak
- Podcast Wojenne Historie Historia II wojny światowej
- MÓWI SIĘ Joanna Kołaczkowska i Szymon Majewski
- Kryminalne Historie Kryminalne Historie
- WojewódzkiKędzierski Kuba Wojewódzki , Piotr Kędzierski
- Finanse Bardzo Osobiste: oszczędzanie | inwestowanie | pieniądze | dobre życie Marcin Iwuć
- Kryminatorium Marcin Myszka
- ZŁO - Zbrodnia Łowca Ofiara Marta Kiermasz
- Psychologia, którą warto znać Mirosław Brejwo
- Stan Wyjątkowy Onet
- Ale kosmos! Polskie Radio S.A.
- Teatr Polskiego Radia Polskie Radio S.A.
- Radio Naukowe Radio Naukowe - Karolina Głowacka
- Radio Wnet Radio Wnet
- Podcast Historyczny Rafał Sadowski
- Dorwać bestię RMF FM
- Misja specjalna RMF FM
- Poranna rozmowa w RMF FM RMF FM
- Sceny zbrodni RMF FM
- Kwadrans na angielski Szymon Marciniak
- Nauka To Lubię Tomasz Rożek