Goście Dwójki

- Zaraz po maturze dostałam się do zespołu Spiritual Singers Band. Dla mnie, 18-letniej dziewczyny, która dopiero skończyła szkołę muzyczną, z marzeniami o wielkiej scenie, to było naprawdę jak złapanie Pana Boga za nogi - mówiła w Dwójce Olga Bończyk. Słynna aktorka swoją karierę rozpoczęła od śpiewu i dziś powraca do muzyki albumem pt. "Wracam".

Komunistyczna Polska w powszechnej opinii uchodzi za państwo, z którego było ciężko wyjechać. W ten sposób wyglądała polityka komunistów w pierwszych latach. Później jednak rzeczywistość była inna. O wyjazdach zagranicznych w PRL w audycji "Rzeczypospolite" w Programie 2 Polskiego Radia opowiedział prof. Dariusz Stola.

W 12. Międzynarodowym Konkursie Wiolonczelowym im. Witolda Lutosławskiego pozostało 18 uczestników. Członek jury tego konkursu - prof. Tomasz Strahl - opowiedział w "Poranku Dwójki" o tym, jak wygląda przebieg konkursu i czego możemy spodziewać się w końcowym etapie.

Podczas akcji "Wiersze w mieście", która trwa od 6 maja do 2 czerwca, czytelnicy poznają wiersze, których tematem są zmiany w życiu osobistym, rodzinnym, społecznym i politycznym, zmiany technologiczne czy klimatyczne, wreszcie - zmiany, które przynosi naszym ciałom oraz naszemu myśleniu czas. Natalia Malek, kurator wydarzenia, opowiedziała w Programie 2 Polskiego Radia o założeniach i przebiegu akcji.

"Fantasias" to najnowsza płyta grupy Equilibrium String Quartet. W audycji "Wybieram Dwójkę" Sulamita Ślubowska i Artur Malke zdradzili, skąd pomyśl na tę formę muzyczną, oraz opowiedzieli o tym, jak wyglądała droga od Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Dawnej Improwizowanej "All'Improvviso" do wydawania płyt.

Straż pożarna to formacja, która cieszy się jednym z największych poziomów zaufania w Polsce. To właśnie strażacy najczęściej ruszają na ratunek, kiedy grozi nam jakieś niebezpieczeństwo. W Małopolskim Muzeum Pożarnictwa możemy podziwiać sprzęt jaki towarzyszy ratownikom od wielu lat. O eksponatach i pracy strażaków opowiedzieli w Programie 2 Polskiego Radia dyrektor muzeum - Marek Bębenek oraz historyk Dominik Knapik.

Pomiędzy tanecznością oberka a powagą rytualnej pieśni leży głęboki namysł nad brzmieniami polskiej wsi. Tam spotykają się Nagrania Terenowe Snów i Lumpeks - dwie grupy nieobawiające się eksperymentu, z ciekawością badające to, co przypadkowe, improwizowane i przekraczające, na pograniczu dawnej muzyki ludowej i szeroko pojętej współczesności. W audycji "Filharmonia Dwójki" Remigiusz Mazur-Hanaj, Olga Koziel i Sebastien Beliah opowiedzieli o swoich projektach i inspiracjach.

- Pewną tradycją festiwalową jest to, że koncerty są różnorodne. Jak mawiam, muzyka jest tak pojemną skarbnicą różnych gatunków, rodzajów muzycznych, stylów, technik kompozytorskich, że chcemy zaprezentować właśnie tę różnorodność, tę całą paletę barw - mówiła w Dwójce prof. Marta Wierzbieniec, dyrektorka Muzycznego Festiwalu w Łańcucie.

- Gdy miałam 20 lat, pokochałam jazz. Byłam w Szkole Muzycznej II stopnia im. F. Chopina w Warszawie i szukałam swojej drogi. Miałam taki pomysł, będąc jeszcze w licealnej grupie teatralnej, żeby zdawać na PWST. Do egzaminów przygotowywał mnie nikt inny, jak pan Krzysztof Majchrzak. Miałam wybranej już wszystkie teksty, ale pojawiła się okazja, żeby zdawać do klasy pani Ewy Bem - mówiła w Dwójce Aga Zaryan.

Maj to nie tylko kwitnące rośliny, ale również czas egzaminu dojrzałości. Z czym kojarzy nam się matura i koniec szkoły średniej? W audycji "Dwie do setki" Magdalena Zawadzka, Jerzy Satanowski, dr hab. Jacek Dobrowolski, Adam Rozlach i Kaja Tomczyk podzielili się swoimi wspomnieniami i przemyśleniami na ten temat.

- Koncerty zespołów Polskiego Radia to są godziny nagrań archiwalnych, to są godziny koncertów transmitowanych, tak że to jest spuścizna, na którą składa się praca całych pokoleń. Miło w tej sztafecie być jakimś drobnym elementem - mówił dyrygent Łukasz Borowicz po odebraniu Fryderyka w kategorii "Album Roku: Muzyka Oratoryjna i Operowa".

Choć serce jako organ odpowiada za pompowanie krwi, to jego znaczenie dla człowieka jest znacznie szersze. Fascynacji ludzkim sercem przyjrzał się Vincent Figueredo - autor książki "Historia ludzkiego serca". W audycji "Rozmowy po zmroku" opowiedział m.in. o swojej inspiracji tym tematem oraz o tym, jak ludzie interpretowali funkcje serca.

Świętujemy kolejną rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 maja. Prof. Włodzimierz Wróbel opowiedział w Programie 2 Polskiego Radia m.in. o tym jakie znaczenie ma dla nas świętowanie tego wydarzenia oraz co sprawia, że konstytucja cieszy się szczególnym szacunkiem w państwie.

Zapiski wędrowca, czyli "Wanderer's Notes", to najnowszy album Krzysztofa Herdzina. Kompozytor opowiedział w "Poranku Dwójki", jak doszło do powstania tego dzieła oraz co możemy znaleźć na jego najnowszej płycie.

Wrocław i Dolny Śląsk to bardzo ważne miejsca dla Waldemara Krzystka - reżysera, który co i rusz wraca w ten region z kamerą. O swoim zamiłowaniu do Dolnego Śląska, wspomnieniach z dzieciństwa oraz filmowych inspiracjach opowiedział w Programie 2 Polskiego Radia.

Tom wierszy zatytułowany "Okres ochronny" autorstwa Moniki Harceg i przetłumaczony przez Aleksandrę Wojtaszek został wyróżniony nagrodą Europejski Poeta Wolności. Obie panie opowiedziały w audycji "Rozmowy po zmroku" w Programie 2 Polskiego Radia, skąd wziął się pomysł na start w konkursie oraz dlaczego temat kobiet jest dla chorwackiej poetki tak ważny.

- Członkostwo w Unii Europejskiej zmieniło wiele dziedzin życia społecznego Polaków. Kultura była za to czymś, co udowadniało słuszność naszych aspiracji do UE na długo przed akcesją - ocenił Waldemar Dąbrowski. Były minister kultury podzielił się w Programie 2 Polskiego Radia swoimi wspomnieniami z czasu wstąpienia naszego kraju do Wspólnoty oraz ocenił zmiany, jakie przyniosła nam Unia Europejska.

Prof. Witold Orłowski był doradcą głównego negocjatora członkostwa Polski w Unii Europejskiej - Jana Kołakowskiego. W "Poranku Dwójki" ekonomista opowiedział, jak przez dwie dekady członkostwa we Wspólnocie zmieniła się Polska oraz co groziłoby nam, gdybyśmy do Unii Europejskiej nie weszli.

- Ten konkurs bardzo zmienił moje życie, ożywił moją działalność koncertową, umożliwił mi tyle spotkań ze wspaniałymi artystami, pojawienie się w nowych salach koncertowych. To wszystko jest solą życia dla muzyka - mówił w Dwójce Marcin Zdunik, juror tegorocznego Międzynarodowego Konkursu Wiolonczelowego im. W. Lutosławskiego i zwycięzca z 2007 roku.

Z początkiem maja startuje 12. Konkurs Wiolonczelowy im. Witolda Lutosławskiego. Anne-Sophie Mutter opowiedziała w audycji "Wybieram Dwójkę" o kulisach pracy z tym wybitnym polskim kompozytorem oraz jego wpływie na muzyków.

Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie jak co roku hucznie świętuje w pierwszych dniach maja. Dr Marianna Otmianowska, dyrektor Muzeum, opowiedziała w "Poranku Dwójki, co przez osiem pierwszych dni maja przygotowała jej instytucja dla odwiedzających Łazienki.

Maria Prymaczenko to autorka ukraińska, której prace można podziwiać na wystawie "Tygrys w ogrodzie" w Muzeum Sztuki Nowoczesnej. O dziełach artystki i samej wystawie opowiedział w audycji "Rozmowy po zmroku" Szymon Maliborski, kurator wystawy.

W ramach 15. Leo Festiwalu muzycy mają wędrować po całym Wrocławiu i występować w niecodziennych miejscach. W audycji "Wybieram Dwójkę" nowy dyrektor artystyczny festiwalu - Christian Danowicz zdradził, czym inspirował się tworząc taką formę i czego możemy spodziewać się po festiwalu.

Gościem audycji z cyklu "Rachunek myśli" był dr Piotr Stankiewicz, filozof i pisarz. Tym razem rozmawialiśmy o egocentryzmie.

Jak jadali nasi przodkowie? Jakie potrawy towarzyszyły Polakom podczas przełomowych momentów w historii naszego kraju? Odpowiedzi na te pytania przynosi nowy serial - "Historia kuchni polskiej". Możemy dowiedzieć się o tym, co jedli dawniej nasi rodacy oraz spróbować odtworzyć te potrawy. Prof. Jarosław Dumanowski zdradził w audycji "Droga przez mąkę" w Programie 2 Polskiego Radia kulisy powstania tego dzieła.

Teatr Telewizji przygotował w wiosennej ramówce wiele nowości. W "Poranku Dwójki" nowy dyrektor Teatru - Michał Kotański - zdradził, z jakimi problemami wiąże się przygotowywanie telewizyjnych spektakli i czego możemy się spodziewać.

Tadeusz Różewicz wraz ze swoją żoną Wiesławą tworzyli wyjątkowe małżeństwo. O kulisach ich życia i wyjątkowej relacji opowiedzieli w "Strefie literatury" w Programie 2 Polskiego Radia ich znajomi oraz rodzina.

Miłośnicy sztuki mogą podziwiać w Warszawie dzieło Vincenta van Gogha. To jedyny obraz holenderskiego twórcy, który znajduje się w naszym kraju. O szczegółach obrazu oraz badaniach i konserwacji opowiedzieli w audycji "Kunstkamera" eksperci.

Piwnica pod Baranami będzie obchodziła niedługo 68. rocznicę powstania. Miejsce to stało się kultowym na kulturalnej mapie Polski. Wszystko dzięki jego założycielowi - Piotrowi Skrzyneckiemu - oraz wielu artystom, których można było podziwiać w ciągu tego czasu. W audycji "Dwie do setki" w Programie 2 Polskiego Radia Aleksandra Mauer, Jolanta Drużyńska, Jan Kanty Pawluśkiewicz i Sebastian Kudas opowiedzieli o fenomenie tego miejsca.

- Muszę przyznać, że naprawdę uwielbiam współpracę z muzykami z Polski. Naprawdę mam wrażenie, że w ich pracy jest wiele szczerej pasji - mówił w Dwójce brytyjski dyrygent Paul Goodwin, który coraz częściej występuje z polskimi orkiestrami.

- Jest to jedno z przedstawień, który Teatr Współczesny jako teatr repertuarowy miał w swoim rocznym projekcie. Po prostu coś naturalnego w cyklu pracy teatru. A że akurat ta premiera jest ostatnia dla mnie jako dyrektora... Nie znaczy to, że próbowałem podsumować swoje życie - mówił w Dwójce Maciej Englert o reżyserowanym przez siebie spektaklu "Vanitas", którym żegna się z funkcją dyrektora Teatru Współczesnego w Warszawie.

W Bibliotece Uniwersyteckiej w Poznaniu odnaleziono, uznane wcześniej za zaginione, księgi braci Grimm. Autorki tego odkrycia - prof. Eliza Pieciul-Karmińska i Renata Wilgosiewicz-Skutecka - opowiedziały w audycji "Wybieram Dwójkę", jak dokonały tego znaleziska i co oznacza ono dla nich i całego Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu.

Polska Platforma Tańca wróciła po przerwie na mapę kulturalnych wydarzeń w naszym kraju. Finał imprezy, który w tym roku gościł w Łodzi, zapewnił widzom wiele wrażeń. O kulisach Polskiej Platformy Tańca i jej uczestnikach rozmawiali w audycji "O wszystkim z kulturą" Aleksandra Dziurosz, Katarzyna Gardzina i Bartosz Przybylski.

Wim Wenders wrócił na ekrany kinowe w dobrym stylu. Filmy "Perfect Days" i "Anselm", to najnowsze dzieła tego znanego reżysera. W audycji "O wszystkim z kulturą" Adriana Prodeus i Piotr Gociek przyjrzeli się tym tytułom i porozmawiali także o całej twórczości niemieckiego reżysera.

- Czuję, że mogę trafniej dobierać elementy kompozycji na tej płycie, że zespół też gra lepiej, że ja się czuję lepiej i że jestem w dobrym miejscu, lepszym niż parę lat temu, że to idzie w dobrą stronę - mówił w Dwójce Tomasz Dąbrowski. Trębacz wraz ze swoim septetem Istnienia Poszczególne wydał właśnie płytę "Better".

Powieść "Kolumbowie. Rocznik 20" ukształtowała myślenie wielu Polaków o II wojnie światowej i Powstaniu Warszawskim. Emil Marat wydał właśnie biografię autora tej książki - Romana Bratnego - pt. "Bratny. Hamlet rozstrzelany".

- Szykuje się premiera, która zostanie w repertuarze Teatru Wielkiego w Łodzi, a będzie to balet "Romeo i Julia" w choreografii Sashy Waltz, legendarnej choreografki niemieckiej, z muzyką Hectora Berlioza - mówiła w Dwójce rzeczniczka prasowa Łódzkich Spotkań Baletowych Katarzyna Sanocka.

- Krzysztof Komeda buduje przestrzeń, w której można się naprawdę wypowiedzieć. Dając muzykowi nuty, pisał je w sposób tak bezpieczny, ale i zręczny, żeby można było poszukać tego klejnotu, który ma się w sobie ukryty. Tej wrażliwości i poczucia piękna. Tego, co w człowieku jest najważniejsze - mówił w Dwójce Leszek Możdżer o legendarnym jazzmanie, od którego śmierci minęło we wtorek (23.04) 55 lat.

Gościem "Poranka Dwójki" była Beata Chomątowska, a okazją do spotkania - jej najnowsza książka pt. "Miasto dzieci świata". - Z Rabką mam związki rodzinne, rodzina mojej mamy zakotwiczyła tam na kilka pokoleń - mówiła pisarka.

- W Europie toczy się wojna, także wojna o europejskie wartości, także wojna o tożsamość kulturową Europy. Stan wojenny w kulturze oznacza wykreślenie Szostakowicza. Tak pojmujemy to w Dwójce, ale to nie jest pogląd powszechny - mówił Andrzej Sułek, prowadzący Debatę Dwójki. Zapraszamy do obejrzenia zapisu wideo.

Zofia Kiniorska zwyciężyła w przesłuchaniu na asystentkę dyrygenta Jonathana Notta w Orchestre de la Suisse Romande. Polka została wybrana spośród sześćdziesięciorga kandydatów. Dyrygentka opowiedziała w audycji "Wybieram Dwójkę", jakie towarzyszą jej emocje oraz jak wyglądał sam proces przesłuchań.

- To był człowiek, który chciał zastąpić Karola Marksa w I Międzynarodówce. I pewnie gdyby Rosjanie zdecydowali się zainwestować w niego większe pieniądze, toby się mogło powieść - mówił pisarz Wacław Holewiński o bohaterze swojej najnowszej powieści pt. "A potem już tylko mgła".

Wykluczenie to motyw przewodni XVI Tyskiego Festiwalu Monodramu MoTyF. Paweł Drzewiecki - organizator festiwalu, opowiedział w audycji "Wybieram Dwójkę" w Programie 2 Polskiego Radia, dlaczego monodram jest wyjątkowy i z jakiego powodu aktorzy tak późno po niego sięgają.

Rozwój mediów społecznościowych dotyka każdej dziedziny życia i wyjątkiem nie jest kuchnia. Restauracje i twórcy wykorzystują media do promowania swoich przepisów i dań. Małgorzata Minta opowiedziała w audycji "Drogą przez mąkę" w Programie 2 Polskiego Radia m.in. o zjawisku jedzenia instagramowego, za którym niekoniecznie musi iść smak.

Raport na temat czytelnictwa z ubiegłego roku pokazuje, że Polacy coraz częściej sięgają po książki. Mają z czego wybierać. Na rynku dostępne są książki polskich i zagranicznych autorów. O tym jak wygląda wydanie książki zagranicznego pisarza opowiedział w "Poranku Dwójki" Marcin Biegaj, dyrektor agencji literackiej Andrew Nurnberg Associates Warsaw.

- Festiwale walczą i zabiegają o swoich odbiorców. My mamy ten komfort, na co pracujemy przez cały rok, że do nas wielbiciele kina przyjeżdżają z własnej woli. Chcą się cieszyć filmami, aurą i wielością pozycji programowych - mówił w Dwójce Łukasz Maciejewski, dyrektor programowy 26. Przeglądu Filmowego Kino na Granicy w Cieszynie.

- W Dwójce się czuję bardzo domowo i bardzo się cieszę, że mogę tutaj pokazać pierwszy raz przy premierze właśnie ten materiał - ważny dla mnie, bo widzę go jako kolejny krok na swojej ścieżce. Stawiać go tutaj jest po prostu przyjemnością - mówił na antenie Programu 2 Pianohooligan (Piotr Orzechowski), który wkrótce wystąpi w cyklu "Jazz.PL".

Gościem audycji "Wybieram Dwójkę" w Programie 2 Polskiego Radia był prof. Adam Kostecki, który wydał niedawno płytę pt. "Chaconne in Two / Meditation". Opowiedział m.in. o tym, dlaczego sięgnął po ten utwór dopiero teraz.

Ich dwoje V Wzlot, 1927, według wersji gipsowej z 1919 - to tytuł rzeźby Augusta Zamoyskiego, o której opowiadaliśmy w audycji "Kunstkamera".

- Jest to historia ostatniego pokolenia Żydów polskich, które dorastało w II RP, a także historia kobiet z ruchu oporu i ich udziału w powstaniu w getcie warszawskim - mówił w "Poranku Dwójki" Rafael Lewandowski, reżyser filmu dokumentalnego pt. "Bojowniczki!".

Antoni Libera - pisarz, tłumacz i reżyser, 19 kwietnia obchodził swoje 75. urodziny. To doskonała okazja do rozmowy o Samuelu Becketcie, czyli pisarzu niezwykle ważnym dla jubilata. Dlaczego Beckett zachwyca i skąd wzięła się fascynacja jego twórczością? O tym w audycji "Strefa literatury" opowiedział sam Antoni Libera.

Książka "Podziemny Muranów" prof. Jacka Leociaka to szansa na poznanie warszawskiego Muranowa, który został zniszczony w trakcie II wojny światowej. W audycji "O wszystkim z kulturą" autor podzielił się m.in. sposobem na poznawanie miejsc, których już w Warszawie nie ma.

W związku z kolejnym projektem rewitalizacji Warszawy zapadła decyzja o konieczności dokumentacji tego procesu. Zawodowi fotografowie, ale przede wszystkim mieszkańcy, ruszyli z telefonami i aparatami, aby uwiecznić zmieniającą się stolicę. Za projekt odpowiada Muzeum Warszawskiej Pragi.

- Zespół pod moim imieniem i nazwiskiem czy nawet mój portret na okładce to są ruchy, których wcześniej nie robiłem. Nie jest to dla mnie też super komfortowa sytuacja, ale właśnie taki był pomysł, żeby na 100 procent pójść w to i zrobić coś, od czego nie ma odwrotu - mówił w "Poranku Dwójki" Teo Olter o swojej debiutanckiej płycie pt. "In Pursuit of Happiness".

Tegoroczny, 30. Bydgoski Festiwal Operowy zainauguruje premiera opery komicznej "Don Pasquale" w wykonaniu zespołu Opery Nova. - Sądząc po próbach, których byłem świadkiem, widzów czeka dobra zabawa, bardzo ciekawie nawiązująca do jednej z ikon filmu gangsterskiego - powiedział w Dwójce Maciej Figas, dyrektor Opery Nova w Bydgoszczy. Festiwal rusza w najbliższą sobotę (20.04) pod patronatem Programu 2.

- Jest mi niezmierne miło, że mamy możliwość zrobić pełnometrażowy spektakl familijny. Przede wszystkim dla dzieci, ale tak naprawdę dla wszystkich - mówiła w "Poranku Dwójki" dyrygentka Marta Kluczyńska o spektaklu baletowym "Pinokio" w Teatrze Wielkim - Operze Narodowej.

Naszym gościem była dr Marta Michalska - badaczka dźwięków w przeszłości, absolwentka Kolegium MISH oraz Instytutu Historycznego Uniwersytetu Warszawskiego, członkini Song Studies Network.

Narodowe Centrum Kultury, organizator Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Europy Środkowo-Wschodniej Eufonie, informuje o zmianie formuły budowania oferty repertuarowej festiwalu. - Chcielibyśmy pokazać tym gestem to, że dobrze jest, kiedy na festiwalach dochodzi do odnowienia zespołu programowego i pojawia się nowa perspektywa - mówił w Dwójce Robert Piaskowski, dyrektor NCK.

W najbliższy piątek (19.04)  mistrz polskiego saksofonu - Adam Pierończyk w Studiu Polskiego Radia im. Władysława Szpilmana wystąpi w ramach cyklu "Jazz.PL" z materiałem ze swojej jubileuszowej płyty "Monte Albán". - To, co dajemy od siebie na każdym koncercie jest zmienne i improwizowane - zapowiedział artysta w radiowej Dwójce.

Wytwórnia Filmów Fabularnych we Wrocławiu świętuje swoje 70. urodziny. Tutaj swoje filmy kręcili choćby Wajda, Polański czy Has. Właściwie nie ma polskiego reżysera, który nie zetknąłby się z wrocławską wytwórnią. W "Rozmowach po zmroku" pracownicy WFF opowiedzieli m.in. o jej historii. - Idąc kiedyś od obecnej Hali Stulecia, zauważyłem napis "Wytwórnia Filmów Fabularnych". Drzwi były otwarte, więc wszedłem do środka - wspomina Henryk Tas, oświetleniowiec pracujący tu niemal od samego początku.

W warszawskim Teatrze IMKA we wtorek (16.04) odbyła się uroczysta premiera spektaklu "Wypiór" według książki Grzegorza Uzdańskiego pod tym samym tytułem. - Rzecz tratuje o parze milenialsów żyjących w Warszawie. Jest w tym taki sznyt hipsterski. Życie naszych bohaterów przewraca się do góry nogami w momencie, gdy orientują się, że w ich szafie, pod postacią wampira, mieszka dwustuletni Adam Mickiewicz - mówiła w Dwójce aktorka Magdalena Boczarska.

- Zapominamy o tym, że jest to jeden z najstarszych krajów europejskich, który leży na granicy geograficznej, a przede wszystkim kulturowej, Europy i Azji; który wytworzył fenomenalną kulturę, zupełnie unikalną w skali Starego Kontynentu - tak o Gruzji mówił Andrzej Szczerski, dyrektor Muzeum Narodowego w Krakowie. Instytucja ta zaprasza na wystawę "Złote runo. Sztuka Gruzji".

W kolejnym odcinku audycji "Kręgi bliskości" mówiliśmy o fascynacji Kazimierza Wierzyńskiego postacią Fryderyka Chopina i o biografii kompozytora, którą napisał Wierzyński.

- Kinematografia na dzień dobry go nie przyjęła, więc poszedł do telewizji, stając się jej mistrzem, i przez telewizję powrócił też do kina. Ale przede wszystkim był wielką postacią telewizji, balowicz, imprezowicz - tak o reżyserze serialu "Czterdziestolatek" Jerzym Gruzie mówił gość Dwójki Rafał Dajbor, autor książki "40-latek. Kulisy kultowego serialu".

- Za tym projektem stoi kolektyw Open Group, czyli Yuriy Biley, Pavlo Kovach i Anton Varga. Pavlo jest w Ukrainie i służy w tym momencie w armii, Yuriy mieszka we Wrocławiu i częściowo w Berlinie, a Anton mieszka w Nowym Jorku. Sama praca również dotyczy uchodźców i osób, które rozproszyły się dzisiaj po całym świecie, uciekając przed konfliktem zbrojnym w Ukrainie - mówiła w Dwójce Marta Czyż, kuratorka projektu "Powtarzajcie za mną II" zgłoszonego na tegoroczne Biennale w Wenecji.

Zapraszamy do wysłuchania rozmowy z Jackiem Hajdukiem o książce "Józef Wittlin w Ameryce" przybliżającej biografię i twórczość jednego z najwybitniejszych polskich prozaików i eseistów, tłumacza Homera, emigranta wojennego do Stanów Zjednoczonych.

- Teraz podwyższamy poprzeczkę o kilka leveli. Na festiwalu pojawią się propozycje z zagranicy, które są tak ważne dla nas i które możemy skonfrontować z najlepszymi propozycjami w Polsce - tak o nowej formule szczecińskiego festiwalu teatralnego Kontrapunkt mówił w Dwójce jego współorganizator Tomasz Lewandowski, dyrektor Teatru Lalek Pleciuga.

W wieku 72 lat odszedł filozof i historyk religii, Zbigniew Mikołejko. Zmarłego profesora wspominał w studiu Dwójki Anton Marczyński - filozof, tłumacz i publicysta.

Kunstkamera Dwójki wzbogaci się w tym tygodniu o piękną rzeźbę. Jej historia zaczyna się w pierwszej połowie XVII wieku i duża jej część łączy się z wodami Wisły.

- W marszu biorą udział rekonstruktorzy. Koledzy, którzy przyjeżdżają z różnych miast całej Polski. Zapraszamy ich, a oni słyszą ten głos, mając poczucie misji. Bo to nie jest inscenizacja czy rekonstrukcja. My nie płacimy za przyjazd. Jeżeli to czujesz, to po prostu jesteś z nami - mówił w Dwójce Jarosław Wróblewski, koordynator XVII Katyńskiego Marszu Cieni, który w niedzielę (14.04) przejdzie przez Warszawę.

- To jest taki dylemat, o którym pewnie korespondenci bardzo często myślą, tzn. czy ja jako świadek tych tragicznych wydarzeń, umierających dzieci, kobiet ginących od wybuchu bomby, mogę coś z tym zrobić? To jest pytanie, czy korespondenci wojenni mają wpływ na rzeczywistość, czy ich rola jest taka, że naprawią świat, że uświadomią coś ludziom, czy jest to utopia - mówił w Dwójce Sławomir Grzymkowski, który wciela się w rolę Waldemara Milewicza w monodramie "Prime Time".

Znamienici goście pojawili się 11 kwietnia w Sali koncertowej Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia. Katowicki zespół poprowadził francuski dyrygent Franck Ollu, a w roli solistki wystąpiła holenderska skrzypaczka Rosanne Philippens. W przerwie koncertu wysłuchaliśmy rozmowy z dyrygentem Franckiem Ollu (autor: Michał Dębski).

Ośmiu dojrzałych już mężczyzn spotyka się po latach na zlocie klasowym. Za namową jednego z nich, postanawiają utworzyć "fundusz ostateczny" – każdego miesiąca każdy z nich będzie wpłacał określoną kwotę pieniędzy, a ten który przeżyje wszystkich, otrzyma je na własność.

- To właśnie najbardziej mnie zaciekawiło w tej biografii, że on był inny, że odcinał się od PRL-owskiej szarzyzny, od takich wzorców szorstkiej, brutalnej męskości, które wówczas obowiązywały, ale też od tych smutnych panów w garniturach, którzy wtedy opowiadali o muzyce. Dodawał też element baśniowy - mówił o dziennikarzu i prezenterze telewizyjnym Bogusławie Kaczyńskim autor jego biografii Bartosz Żurawiecki.

- Pomysł narodził się kilka lat temu w związku z rocznicą urodzin prof. Wojciecha Sadleya. Wystawa pierwotnie była planowana rok temu, natomiast ze względu na nasz kalendarz wystawienniczy i pewnie niespodziewane ruchy musieliśmy przesunąć wystawę na kwiecień bieżącego roku. Niestety profesor już nie doczekał jej otwarcia - mówiła w Dwójce Katarzyna Haber, kuratorka wystawy "Sadley i uczniowie" w warszawskiej Kordegardzie.

- Konkursów w Polsce jest dużo, natomiast konkursów online, bo taką przyjęliśmy formułę, z całą pewnością jest mało, więc uznaliśmy, że to jest dobry kierunek - mówił w Dwójce Szymon Stec, dyrektor II Ogólnopolskiego Konkursu Instrumentalnego dla uczniów szkół muzycznych I i II stopnia "VIRTUOSO!".

11 kwietnia to dzień premiery książki pt. "Nowa gra w Chińczyka". My już dzień wcześniej rozmawialiśmy z jej współautorami: Tomaszem Sajewiczem, wieloletnim korespondentem Polskiego Radia w Chinach, oraz prof. Bogdanem Góralczykiem, sinologiem.

- Zastałem muzeum funkcjonujące troszeczkę na zasadzie obrony pewnej tradycyjnej wizji myślenia o tym, czym jest muzeum, czym jest tożsamość. Wyczuwalna jest atmosfera troszeczkę oblężonej twierdzy. Nie mówię o ludziach, tylko o sposobie opowiadania o przeszłości - mówił w Dwójce prof. Rafał Wnuk, p.o. dyrektor Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku.

Gościem audycji z cyklu "Rzeczpospolite" był Przemysław Prekiel, autor książek poświęconych działalności polskich socjalistów.

Tegoroczna odsłona festiwalu Musica Polonica Nova rozpocznie się 10 kwietnia w Narodowym Forum Muzyki we Wrocławiu. O programie imprezy we wtorkowej audycji z cyklu "Wybieram Dwójkę" (9.04) opowiedział Paweł Hendrich - jej dyrektor artystyczny.

Gościem "Poranka Dwójki" był Piotr Stasik. Reżyser - nagrodzony Orłem za film dokumentalny "21 x Nowy Jork", autor dokumentu "Odmienne stany świadomości" czy filmu "Ćmy" - powraca z fabułą pt. "Film dla kosmitów".

- Mam wrażenie, że my jako społeczeństwo się rozwarstwiamy. Wśród części Polaków, raczej z wielkich miast i raczej kobiet, czytanie rzeczywiście jest popularne. Część natomiast w ogóle odchodzi od czytania i przechodzi bardzo mocno w świat ikoniczny, obrazkowy - mówił w Dwójce dr Tomasz Kowalczuk z Instytutu Polonistyki Stosowanej Uniwersytetu Warszawskiego.

Z różnych powodów obiekty sztuki przyciągają naszą uwagę. Na ekspozycji Muzeum Uniwersytetu Warszawskiego wyróżnia się niewątpliwie średniej wielkości model – korkowa kopia Łuku Konstantyna w Rzymie, o której opowiedzieliśmy w pierwszym wydaniu audycji "Kunstkamera".

- Praca w języku Miłosza jest pracą właściwie na filozofii, ale też przecież jest to język, który mówi o prostych rzeczach. Jest taki mój absolutnie ukochany wiersz zatytułowany "Dar", z tomu "Gdzie wschodzi słońce i kędy zapada" z 1974 roku, i mamy tam opisany moment jakiegoś niesamowitego pogodzenia ze światem - mówiła w Dwójce poetka Małgorzata Lebda.

- Każdy rodzaj sztuki, albo czegoś, co stara się w tej materii poruszać, dotyka uczuć i emocji. Naszym podstawowym kodem, partyturą, są te rzeczy, które można przeżyć - mówił w Dwójce reżyser Adam Wojtyszko, który właśnie obejmuje stanowisko dyrektora Teatru Polskiego Radia.

- Jerzey Hoffman dał mi wolność i to było niesamowite. Pamiętam, jak go pytałem parę razy: "Panie Jerzy, panie Jerzy, a czy to się panu podoba?". A on mówi: "słuchaj ,stary, mnie naprawdę nic nie obchodzi, co mi się podoba. Zrób i mi pokaż, ja ci dopiero wtedy powiem, czy mi się podoba"- mówił w Dwójce montażysta filmowy Marcin "Kot" Bastkowski, który wkrótce będzie gościem Przeglądu Filmów Jerzego Hoffmana.

Klasyka to jest moja taka największa miłość. Bardzo lubię to słowo, kojarzy mi się ze wszystkim, co najlepsze. Z czymś sprawdzonym, z czymś, co jest jak wino, z czymś, co zawsze będzie aktualne, ale też zawsze będzie z nami rezonować - mówił w Dwójce Sebastian Smoliński, szef artystyczny nowego filmowego wydarzenia - Timeless Film Festival Warsaw.

- Atmosfera tych koncertów jest nie do opisania. W miarę upływu czasu ilość słuchaczy wokół muzyków na scenie zwiększa się - przyznaje Michał Klauza, dyrektor artystyczny Orkiestry Polskiego Radia w Warszawie. Kolejny z nich, zatytułowany "Mały Książę i piegowata księżniczka. Opowieść słodka jak cukierniczka", odbędzie się 6 kwietnia; powracający po przerwie cykl będzie pierwszym z występów na żywo w ramach obchodów 9. urodzin Polskiego Radia Dzieciom.

- Mogę powiedzieć z pewną radością, że zostawiam sobie na czas koncertu pewien margines poszukiwań i ciekaw jestem tego, co przyjdzie mi do głowy podczas wykonywania tego programu w Studiu im. Witolda Lutosławskiego - mówił w Dwójce przed piątkowym koncertem "Radiohead Through The Glass" (5.04) Bartek Wąsik, pianista, kompozytor i aranżer.

- Widząc jak wygląda wchodzenie na tzw. muzyczny rynek przez młode zespoły, zupełnie się tego nie spodziewałem. Wiadomo, że bardzo wierzę w swoją muzykę. Dlatego dzielę się nią z ludźmi. Nie spodziewałem się jednak, że tak wiele osób też uwierzy w tę muzykę - mówił w Dwójce kontrabasista Michał Aftyka, którego kwintet wystąpi w najbliższy piątek w cyklu "Jazz.PL" (5.04).

- Pierwsze pojęcie, które kojarzy mi się z Hasem, typem jego wyobraźni, to jest pojęcie rupieciarni. To jest reżyser, który lubi inscenizować różnego rodzaju rupieciarnie, zabierać nas do jakichś umarłych, nieistniejących już światów przeładowanych bibelotami z przeszłości - mówił w Dwójce krytyk filmowy Jakub Majmurek. 1 kwietnia minęła 99. rocznica urodzin Wojciecha Jerzego Hasa.

- Emocje są zawsze dla mnie najważniejsze, bo do kina na dobry film chodzimy właśnie po to, aby wzbudzić w sobie emocje. Film dokumentalny przez to, że pokazuje prawdziwe historie, prawdziwych ludzi w swoich uwikłaniach, zarówno osobistych, jak i historycznych, przybliża nam tych ludzi i te historie zostają w nas dłużej - mówił w Dwójce Artur Liebhart, dyrektor festiwalu Millennium Docs Against Gravity.

Stół przez wieki był nieodłącznym miejscem spotkań, rozmów i doświadczeń. I choć "pański stół" wskazywał, że biesiadował przy nim szlachcic, a nie chłop, to ten okrągły symbolizował spotkanie, w trakcie którego panuje równość i chęć rozwiązania sporu.

- W mojej głowie są dziesiątki, a może setki ukochanych dla mnie utworów mistrzów renesansu. Dobrałem więc istniejącą muzykę. Na przykład pieśni Cypriana Bazylika z Sieradza czy sztandarowy polski utwór pasyjny z tekstem Władysława z Gielniowa - "Jezusa Judasz sprzedał za pieniądze nędzne", od którego zaczyna się spektakl - mówił w Dwójce kompozytor Jacek Urbaniak przed premierą "Gry o męce i zmartwychwstaniu" w Polskiej Operze Królewskiej.

- Pierwszoplanowym elementem tego dzieła powinno być współczucie. Założeniem jest tu bowiem zwrócenie uwagi na cierpienie Jezusa. Nie chodzi jednak o to, żeby dokładnie odtworzyć biblijną historię, tym bardziej że dobrze ją znamy. Nie chodzi też o to, żeby podkreślać elementy dramatyczne. Rzecz w tym, żeby w Jezusie rozpoznać przede wszystkim człowieka - mówił w Dwójce o płycie "Passionsoratorium" Alexander Grychtolik, klawesynista i dyrygent.

"Wskrzeszenie Łazarza" to dowód przyjaźni pomiędzy wielkim artystą z Florencji – Michałem Aniołem, a mniej znanym Wenecjaninem Sebastianem del Piombo. Spotkali się w Rzymie w 1511 roku. Razem stworzyli kilka dzieł o ogromnej sile i wyrazie. Artystyczna współpraca w dużej mierze wynikała z rywalizacji z trzecim wielkim mistrzem ich czasów – Rafaelem.

- Poprzez naszą działalność, te kontakty, które mamy od kilkudziesięciu lat, udało nam się zdobyć dzieła o niezaprzeczalnej wartości dla polskiej historii sztuki, takie wręcz ikoniczne okazy - mówił Andrzej Starmach. Niedawno te cenne prace zostały przekazane miastu Kraków.

- Wybór Vincenta Dumestre na dyrektora artystycznego mógł się wydawać osobisty, bo jak niewielu może zagranicznych artystów czuje idealnie genius loci, a także potencjał artystyczny miasta - mówiła w "Poranku Dwójki" Magdalena Łoś, która gości w Krakowie na festiwalu Misteria Paschalia.

- Gdańsk jest przepięknym miastem z wieloma pięknymi zakątkami. Ciekawie jest poznawać nowe przestrzenie, nie tylko ze względu na to, że gra się w nich koncerty, ale także ze względu na ich architekturę. A najlepsze jest to połączenie, gdy architektura ożywa w zetknięciu z piękną muzyką - mówił w Dwójce czeski dyrygent Vaclav Luks, który gościł na tegorocznym festiwalu Actus Humanus.