1. Dünya Savaşı Podcast Serisi

Rota Ailesinin sponsorluğundaki bu bölümde, Türk Ordusu Irak Cephesi'ndeki kötü gidişe bir dur diyecek ve Yüzbaşı Cemil'in komuta ettiği sol cenah grubu İngilizleri Rota Çayı'nda mağlup edecek.

Kaynaklar:

1- Serdar Sakin, Birinci Dünya Savaşı’nda Irak Cephesinde Osmanlı Devleti ile İngiltere Arasındaki Çarpışmalar (1915), Gazi Akademik Bakış, 4(7), 133-152, 2010 

2- Osmanlı Belgelerinde Birinci Dünya Harbi I: T.C. Başbakanlık Devlet Arşi̇vleri̇ Genel Müdürlüğü Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı Yayın Nu: 130 

3- Said Olgun ve Resul Babaoğlu, Dönemi̇n Kaynaklarına göre Kutü’l-Amare Zaferi̇ (toplu bir değerlendi̇rme), Tarih Araştırmaları Dergisi, 39(67), 477-502, 2020 

4- Berk Erol, Bi̇ri̇nci̇ Dünya Savaşı’nda: Irak Cephesi̇’ndeki̇ Askeri̇ ve Si̇yasi̇ Gelişmeler, Lisans Tezi, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi - Tarih Bölümü Anabilim Dalı, 2022 

5- Gökhan Buluş, İngi̇li̇z Basınında Kut’ül Amare Kuşatması (1915-1916), T.C. İstanbul Üni̇versi̇tesi̇ Atatürk İlkeleri̇ ve İnkilap Tari̇hi̇ Ensti̇tüsü Atatürk İlkeleri̇ ve İnkilap Tari̇hi̇ Anabilim Dalı, 2021 

6- A. J. Barker, The First Iraq War--1914-1918: Britain's Mesopotamian Campaign, Enigma Books, 2009 

7- Paul Knight, The British Army in Mesopotamia, 1014-1918, McFarland & Company, Inc., Publishers, 2013 

8- Levent Ünal, Kûtü’l Amâre Zaferi̇ Öncesi̇ ve Sonrasında Irak-İran Cephesi̇ Geli̇şmeleri, Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergi, Volume: 45, 36-63, 2020 

9- Muharrem Özdemir, Süleyman Askerî Bey'in Irak ve Havalisi Umum Kumandanlığı Dönemi Faaliyetleri, Yüksek Lisans Tezi, T.C. Ağrı İbrahi̇m Çeçen Üni̇versi̇tesi̇ Sosyal Bi̇li̇mler Ensti̇tüsü Tari̇h Anabi̇lim Dalı, 2018 

10- Burak Candaş, Devlet-i̇ Âli̇yye’ye Adanmış Bir Ömür; Süleyman Askerî Bey, Babıâli Dergisi, 2021 

11- Musa Çadırcı, Anadolu’da Redif Askeri Teşkilatının Kuruluşu, Tarih Araştırmaları Dergisi, 8(14), 63-75, 1963 

12- Tuncay Öğün ve Halit Başı, Dicle-Fırat’ta Geleneksel Nehir Taşımacılığı ve I. Dünya Savaşı’nda Irak Cephesinde Kullanımı, History Studies, 8, 3, s. 83-109, 2016 

13- Hamza Osman Erkan, Bir Avuç Kahraman, İnkılap Kitabevi, İstanbul 1946. 

14- Ahmet Tetik, Sema Kiper, Ayşe Seven, Askerî Tarih Belgeleri Dergisi, Genelkurmay Basım Evi, Yıl: 53, Sayı: 118, 2004  

15- Nurettin Şimşek, Teşkilât-ı Mahsûsa’nın Reisi Süleyman Askerî Bey Hayatı, Siyasî ve Askerî Faaliyetleri, Altınordu Yayınları, 2018 

16- Betül Ulutin, Birinci Dünya Savaşı’nda Kutülamare Muharebeleri, Yüksek Lisans Tezi, T. C. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bi̇li̇mler Ensti̇tüsü Tari̇h Anabi̇li̇m Dalı Türki̇ye Cumhuri̇yeti̇ Tari̇hi Bilim Dalı, 2016 

Asomder (Mengen Aşçılık Okulu Mezunları Derneği) ve Ekol Food'un sponsorluğunda hazırlanan bu bölümde, yüz yıldır süregelen Çanakkale'deki askerlerimizin buğday çorbası/üzüm hoşafından başka bir şey yemediği, aç bilaç savaştığı algısını makaleler ve hatıratlarla kırıyoruz. Çıkardıkları duman sebebiyle sürekli bombardıman riski altında, askerlerimizi doyurmak için kazanlarını kaynatan tabur aşçılarımızın bakalım gerçek menülerinde neler varmış? Bölüm Sponsorları: Asomder, Ekol Food Sponsor web siteleri: https://asomder.org/; https://ekolfood.com.tr/ Sponsor instagram hesapları: @asomder_ ; @ekolfood Kaynaklar  1- Dilber Alkama, Bi̇ri̇nci̇ Dünya Savaşı’nda Türk Askeri̇ni̇n Si̇per Hayatı, Yüksek Lisans Tezi, T. C. İstanbul Üni̇versi̇tesi̇ Sosyal Bi̇li̇mler Ensti̇tüsü Tari̇h Anabi̇li̇m Dalı Türki̇ye Cumhuri̇yeti̇ Tari̇hi Bilim Dalı, 2019  2- Yaşar Baytal, Çanakkale Cephesinde Günlük Hayat, Journal of History Studies, Cilt:8, Sayı: 4, s. 1-18, 2016  3- Oral Ateş, Osmanlı Sefer Organi̇zasyonlarında Asker İaşesi, KAREFAD, ÇKÜ Edebiyat Fakültesi Dergisi, Cilt: 8, Sayı: 2, 2020  4- Aylin Öney Tan, ANZAC Biscuits versus Turkish Peksimet: How Food Logistics Affected the Gallipoli Campaign, Dublin Gastronomy Symposium, Food and Revolution, 2016  5- Mehmet Çevik ve Yavuz Selim Çeloğlu, Çanakkale Cephesi’nde Türk Ordusunun İaşe ve İkmal Faaliyetleri, Çanakkale Araştırmaları Türk Yıllığı Yıl: 13, Sayı: 18, ss. 299-347, 100. Yıl, Bahar 2015  6- M. Mutlu Karakaya, Çanakkale Savaşı’nda Askeri̇n Yemeği̇ Hakkında Bazi Tespi̇tler ve Yeni̇ Belgeler, Güney-Doğu Avrupa Araştırmaları Dergisi, Sayı: 29 S. 65-83, 2016  7- Abdullah Lüleci, Birinci Cihan Harbinde Osmanlı Ordusunda Hamal Taburları, Journal of History Studies, Cilt:13, Sayı: 2, 2016  8- Ahmet Esenkaya, Çanakkale Cephesi’nde İdari Faaliyetler ve Lojistik Hizmetleri, Çanakkale Araştırmaları Türk Yıllığı, Sayı: 17, ss. 45-83, 2014  9- Yavuz Selim Çeloğlu, Çanakkale Cephesi’nde 5’inci Ordu Menzil Teşkilatı, Çanakkale Araştırmaları Türk Yıllığı, Sayı: 24, ss. 133-173, 2018  10- Ayten Kiriş Avaroğulları ve Gülser Kutluay, Çanakkale Savaşında Türk Ordusunun İaşe ve İkmali, Araştırma ve Deneyim Dergisi, 2 (1), 2017  11- Nevin Yazıcı, Çanakkale Savaşı’nda Siper Hayatı ve Cephede Sosyal Faaliyetler, Erdem, Sayı: 59, s. 199-228, 2011  12- İbrahim Naci, Allahaısmarladık, Yeditepe Yayınevi, 2013  13- Selahattin Adil Paşa, Çanakkale Cephesinden Mektuplar-Hatıralar, Yeditepe Yayınevi, 2007  14- Münim Mustafa, 1914-1918 ihtiyat zabiti bulunduğum sırada Cihan Harbinde Kanal ve Çanakkale cephelerine ait hatıralarım, Arma Yayınları, 2002

Bu bölümde Kerim Rota'nın sponsorluğunu üstlendiği Irak Cephesi'ne giriş yapıyoruz.

Kaynaklar: 

1- Serdar Sakin, Birinci Dünya Savaşı’nda Irak Cephesinde Osmanlı Devleti ile İngiltere Arasındaki Çarpışmalar (1915), Gazi Akademik Bakış, 4(7), 133-152, 2010 

2- Gökhan Bolat, Anglo-Persian Oil Company’den British Petroleum’a (BP): İngiltere’nin İran’daki Petrol Macerası, History Studies, Volume 5 Issue 2, A Tribute to Prof. Dr. Halil INALCIK p. 57-77, March, 2013 

3- Osmanlı Belgelerinde Birinci Dünya Harbi I: T.C. Başbakanlık Devlet Arşi̇vleri̇ Genel Müdürlüğü Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı Yayın Nu: 130 

4- Said Olgun ve Resul Babaoğlu, Dönemi̇n Kaynaklarına göre Kutü’l-Amare Zaferi̇ (toplu bir değerlendi̇rme), Tarih Araştırmaları Dergisi, 39(67), 477-502, 2020 

5- Berk Erol, Bi̇ri̇nci̇ Dünya Savaşı’nda: Irak Cephesi̇’ndeki̇ Askeri̇ ve Si̇yasi̇ Gelişmeler, Lisans Tezi, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi - Tarih Bölümü Anabilim Dalı, 2022 

6- Gökhan Buluş, İngi̇li̇z Basınında Kut’ül Amare Kuşatması (1915-1916), T.C. İstanbul Üni̇versi̇tesi̇ Atatürk İlkeleri̇ ve İnkilap Tari̇hi̇ Ensti̇tüsü Atatürk İlkeleri̇ ve İnkilap Tari̇hi̇ Anabilim Dalı, 2021 

7- A. J. Barker, The First Iraq War--1914-1918: Britain's Mesopotamian Campaign, Enigma Books, 2009 

8- Levent Ünal, Kûtü’l Amâre Zaferi̇ Öncesi̇ ve Sonrasında Irak-İran Cephesi̇ Geli̇şmeleri, Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergi, Volume: 45, 36-63, 2020 

9- Muharrem Özdemir, Süleyman Askerî Bey'in Irak ve Havalisi Umum Kumandanlığı Dönemi Faaliyetleri, Yüksek Lisans Tezi, T.C. Ağrı İbrahi̇m Çeçen Üni̇versi̇tesi̇ Sosyal Bi̇li̇mler Ensti̇tüsü Tari̇h Anabi̇lim Dalı, 2018 

Bu bölümde Halil (Kut) Paşa'nın yer yer muzip yer yer duygulu bir dille kaleme alınmış hatıratının, Paris'ten Trablusgarp'a yaptığı yolculuğuyla ilgili kısmını seslendirdim. Toplam uzunluğu 35 dk 47 sn olan bu bölümün tamamı sadece Patreon ve Buy me a Coffee'de. Patreon: patreon.com/user?u=54848884 Buy me a Coffee: https://www.buymeacoffee.com/kulubetarih Bu seri gibi, yayınlanacak olan Balkan Savaşları Serisi, 1. Dünya Savaşı’nda silah teknolojileri, az bilinen hatıratlar, biyografiler, kadın askerler, savaşan ünlü yazarlar (J. R. R. Tolkien, E. Hemingway vs.), savaşla ilgili hurafeler, tuhaf olaylar vb. hiçbir yerde yayınlanmayacak ilginç bölümler, ekstra içerikler kapsamında Patreon ve Buy me a Coffee üyelerine özel olacak.

- İtalyan Başkomutanı Luigi Cadorna, müttefiklerinin de teşviğiyle, 1915 yazında, İsonzo Vadisi'den bir taarruz daha planlıyor.

- Kuzeyde, dağcıların bile zorlanacağı karlı Jülyen Alpleri'nde, güneydeyse, sivri kayalarla kaplı sıcak Carso Platosu'nda süngü süngüye acımasız çarpışmalar yaşanıyor.

- İki taraf da, düşmandan ziyade, coğrafyaya ve iklime yenik düşüyor.

Kaynaklar 

- Mark Thompson, The White War: Life and Death on the Italian Front 1915-1919, Faber and Faber, 2008 

- David Jordan, The Balkans, Italy & Africa 1914-1918, Amber Book Ltd, 2011 

- John Gooch, The Italian Army and the First World War, Cambridge University Press, 2014 

- P. Kołodziejczyk, M. Czarnowicz, Great War in Mountain Landscape: Case of Italian Dolomites, Landscape in the past & forgotten landscapes, 2016 

- Michael Wachtler, The First World War in the Alps, Athesia Spectrum, 2006 

- Alessondro Salvador, Battles of Isonzo, International Encyclopedia of the First World War, 2016 

- Filippo Cappellano, Warfare 1914-1918 (Italy), International Encyclopedia of the First World War, 2017 

- Petra Svoljšak, The social history of the Soča/Isonzo region in the First World War, Mitteilungsblatt des Instituts für soziale Bewegungen / Heft 41, 2009 

- https://www.isonzobattlefields.com/second-battle-of-the-isonzo-18-july-3-august-1915/ 

- https://academic-accelerator.com/encyclopedia/second-battle-of-the-isonzo 

- https://www.firstworldwar.com/battles/isonzo2.htm 

- http://www.100letprve.si/en/mejniki/the_isonzo_front/index.html  Destekçilerime teşekkür ederim: Akın Akgün, Mesut Akyol, Dilan Fatma Öncevarlık, Umut Can Özay, Ahmet İbrahim Oğuzulgen, Mustafa Engin Emekli, Semin Yıldırım , Yener Dayı, Elif Demirci Sivlim, Ahmet Özden, Deniz Turhan, Selim Karaca, Tolga Akgöl, İbrahim Selçuk Şahin, Onat Periyadılı, Mehmet Çöl, Cem Çelik, Korcan Kavusan, Yekta Kocaoğlu, Tuğser Serttaş, Ersan Dündar, Onat Angı, İbrahim Ethem Şenoğlu, Gökay Günay, Bülent Tunga Yılmaz, Ahmet Turan Han, Özgün İçli, Mesut Çiftçi, Kutlu Kutluer, Sevgi, Eren Yıldırım, Alperen, Efe Fener, Mustafa Çakmak, Yusuf Geçen, Enes Silgu, Halil Yeşilyurt, Hakan Karayılmaz, Mustafa Vuslat, Furkan Karip, Pınar Kaya, Sude Teke, Ahmet Akçay, Ahmet Büyükyılmaz, Ayşenur Yılmaz, Moris Ciprut, Görkem Verdi, Berkay Küçükbaşlar, Uçar Sayıl Gündem, Burak Can Çelik, Ahmet Tütüncü, Ufuk a, Fuat Demir, Fırat Toptan, Gürkan Ercoşkun, İnci Dönmez Noyan, Ömer Selim Yiğit, Ali Niyazi Eriş, İbrahim Çakır, Ahmet Alperen Özdemir, Alper Karadağ, Alper Sönmez, Kaan Yaren, Atabey Kalkan, Yusuf Eren Suyolcu, Horatio Nelson, Berk Burak Berber, Melikşah Yılmaz, Burhan, Oğuzhan Yılmaz, Burak, Onur Yağcıoğlu, Samet, Musa Yurt, Kağan Yumak, Hilmi Can Özdemir, Erinç Erdoğan, Erden Baha Gökyüzü, Mustafa Tan, Ata Özcan, Kaya Erdem Kaya, Mustafa Karatok, Elif Cengiz, Onur Acar, Nihat Özer, Sibel Yılmaz, Alpgiray Zengin, Buluthan Sayılgan, Alphan Aybet, La Puerta İzmir, Zekeriya Kazancı, Bekir Sekman, Özgür, T. Can Çelik, İstem Ayçetin, Kerim Rota, Recep Köse, Eray Çelik, Erman Yurdakan, Haktan Cömertpay, Güzide Çelikbilek, Vakur Yardımcı, Taner Tıraşçı, Harlan Sandıkçı, Akın Rota, Gönenç Yücel, Kaan Taşkın, Mehmet Süer, Bora Saçkesen, İlkercan Özoran, Hayrettin Kürklü, Emre Yardım, Bahadır Giray, Ahmet Emre Çetin, Selim Üstün, Abdullah Ocak, Mustafa Can Ağaner, Cihan, Yiğit Menzilcioğlu, Hakan İlter, Yavuz Akbulut, moderntanri, Ozan, Mert Engin, Barış Aldemir, Raci Alper, Oğuz Sünger, Elif Almıla Beyaz, Taner Tıraşçı, Mehmet Kurt, Ümit Demirbağ, Ahmet Turan Han, Ferhat Genç, Kasım Selçuk Camcı, Şahin Birkan Özcan, Özge Tüfekçi, Serkan Temizel, Ali Aşbay, Kerem, Serhat Aydoğmuş, Yavuz Y., Yunus Emre Karagöz, Arda İnan, Ata Kayıkçı, H. Halil Ünlüeser, İhsan Karademirler, Çağdaş Karademir, Mert Göksüzoğlu, Ahmet Berat Akıncı, Ahmet Engiz, Emre Memo, Mert Şatır, Mehmet Emin Köse, Hande Karaca, Zeynep Hilal Çetinay, Adem Tuncar, biraz kitap oku, Ahmet Erkasap, Alp Özçelik, Salih Beyaz, Emre Gündoğdu, Kürşat Ergin

- Zığındere'den sonra Türk tarafında köklü değişiklikler oluyor.

- Fakat daha bu değişiklikler tamamlanmadan İtilaf Kuvvetleri'nin yeni bir saldırısı başlıyor.

Kaynaklar 

1- Şükrü Erkal, Birinci Dünya Harbi’nde Türk Harbi V. Cilt Çanakkale Cephesi Harekâtı 1 nci, 2 nci ve 3 ncü Kitapların Özetlenmiş Tarihi (Haziran 1914 - 9 Ocak 1916), Ankara Genelkurmay Basım Evi, 1997 

2- Peter Hart, Gelibolu, Alfa Yayınları, 2014 

3- Tuncay Yılmazer, Alçıtepe'den Anafartalar'a Çanakkale Kara Muharebeleri, Yeditepe Yayınevi, 2007 

4- Muzaffer Albayrak (editör), Yakın Tarih İncelemeleri I: Çanakkale Savaşı, Yeditepe Yayınevi,  2007 

5- Muallim Kurmay Albay Fahri Belen, Harp Akademisi 1934-1935 Tedrisatından: Çanakkale Savaşı’ndan Alınan Dersler, Yeditepe Yayınevi, 2009 

6- https://canakkalemuharebeleri1915.com/makale-ler/yucel-ozkorucu/331-zigindere-muharebeleri-3 

7- Baturhan Kaya, Türk Ve Fransız Belgeleri Işığında Kerevizdere Muharebeleri, 105. Yılında Çanakkale Muharebelerine Bakış, 2021 

8- Abdullah İlgazi ve Mustafa Bıyıklı, Mehmet Vehip (Kaçi) Paşa’nın Çanakkale Muharebelerindeki Yeri ve Önemi, Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, Cilt XXVIII, Sayı 82, 2012 

9- http://dardanelles.1915-2015.sam2g.fr/2015/08/24/12-juillet-1915-un-dernier-effort-sur-le-kereves-dere/ 

10- http://dardanelles.1915-2015.sam2g.fr/2015/09/04/lassaut-du-12-juillet-1915-vu-par-pierre-lacourt/ 

11- https://csatt.org/sehit-kusagin-evladi-yusuf-kostek/ 

12- https://csatt.org/mehmet-vehip-kaci-pasa-1877-1940/ 

Destekçilerime teşekkür ederim: Akın Akgün, Mesut Akyol, Dilan Fatma Öncevarlık, Umut Can Özay, Ahmet İbrahim Oğuzulgen, Mustafa Engin Emekli, Semin Yıldırım , Yener Dayı, Elif Demirci Sivlim, Ahmet Özden, Deniz Turhan, Selim Karaca, Tolga Akgöl, İbrahim Selçuk Şahin, Onat Periyadılı, Mehmet Çöl, Cem Çelik, Korcan Kavusan, Yekta Kocaoğlu, Tuğser Serttaş, Ersan Dündar, Onat Angı, İbrahim Ethem Şenoğlu, Gökay Günay, Bülent Tunga Yılmaz, Ahmet Turan Han, Özgün İçli, Mesut Çiftçi, Kutlu Kutluer, Sevgi, Eren Yıldırım, Alperen, Efe Fener, Mustafa Çakmak, Yusuf Geçen, Enes Silgu, Halil Yeşilyurt, Hakan Karayılmaz, Mustafa Vuslat, Furkan Karip, Pınar Kaya, Sude Teke, Ahmet Akçay, Ahmet Büyükyılmaz, Ayşenur Yılmaz, Moris Ciprut, Görkem Verdi, Berkay Küçükbaşlar, Uçar Sayıl Gündem, Burak Can Çelik, Ahmet Tütüncü, Ufuk a, Fuat Demir, Fırat Toptan, Gürkan Ercoşkun, İnci Dönmez Noyan, Ömer Selim Yiğit, Ali Niyazi Eriş, İbrahim Çakır, Ahmet Alperen Özdemir, Alper Karadağ, Alper Sönmez, Kaan Yaren, Atabey Kalkan, Yusuf Eren Suyolcu, Horatio Nelson, Berk Burak Berber, Melikşah Yılmaz, Burhan, Oğuzhan Yılmaz, Burak, Onur Yağcıoğlu, Samet, Musa Yurt, Kağan Yumak, Hilmi Can Özdemir, Erinç Erdoğan, Erden Baha Gökyüzü, Mustafa Tan, Ata Özcan, Kaya Erdem Kaya, Mustafa Karatok, Elif Cengiz, Onur Acar, Nihat Özer, Sibel Yılmaz, Alpgiray Zengin, Buluthan Sayılgan, Alphan Aybet, La Puerta İzmir, Zekeriya Kazancı, Bekir Sekman, Özgür, T. Can Çelik, İstem Ayçetin, Kerim Rota, Recep Köse, Eray Çelik, Erman Yurdakan, Haktan Cömertpay, Güzide Çelikbilek, Vakur Yardımcı, Taner Tıraşçı, Harlan Sandıkçı, Akın Rota, Gönenç Yücel, Kaan Taşkın, Mehmet Süer, Bora Saçkesen, İlkercan Özoran, Hayrettin Kürklü, Emre Yardım, Bahadır Giray, Ahmet Emre Çetin, Selim Üstün, Abdullah Ocak, Mustafa Can Ağaner, Cihan, Yiğit Menzilcioğlu, Hakan İlter, Yavuz Akbulut, moderntanri, Ozan, Mert Engin, Barış Aldemir, Raci Alper, Oğuz Sünger, Elif Almıla Beyaz, Taner Tıraşçı, Mehmet Kurt, Ümit Demirbağ, Ahmet Turan Han, Ferhat Genç, Kasım Selçuk Camcı, Şahin Birkan Özcan, Özge Tüfekçi, Serkan Temizel, Ali Aşbay, Kerem, Serhat Aydoğmuş, Yavuz Y., Yunus Emre Karagöz, Arda İnan, Ata Kayıkçı, H. Halil Ünlüeser, İhsan Karademirler, Çağdaş Karademir, Mert Göksüzoğlu, Ahmet Berat Akıncı, Ahmet Engiz, Emre Memo, Mert Şatır, Mehmet Emin Köse, Hande Karaca, Zeynep Hilal Çetinay, Adem Tuncar, biraz kitap oku, Ahmet Erkasap, Alp Özçelik, Salih Beyaz 

Bölüm Sponsoru: Carbin Grafit (web sitesi: https://www.carbinltd.com/ Linkedin: https://www.linkedin.com/company/carbin-grafit-karbon/)

- Zığındere'de Türk karşı taarruzları başlıyor.

- Fakat 28 Haziran'da 5 Temmuz'a kadar geçen bir haftalık süreç, Çanakkale Cephesi'nin Türkler için en kanlı haftası oluyor.

Kaynaklar

1- Stephen Chambers, Gallipoli: Gully Ravine, Pen & Sword Books Ltd, 2002

2- Şükrü Erkal, Birinci Dünya Harbi’nde Türk Harbi V. Cilt Çanakkale Cephesi

Harekâtı 1 nci, 2 nci ve 3 ncü Kitapların Özetlenmiş Tarihi (Haziran 1914 - 9 Ocak

1916), Ankara Genelkurmay Basım Evi, 1997

3- Peter Hart, Gelibolu, Alfa Yayınları, 2014

4- Tuncay Yılmazer, Alçıtepe'den Anafartalar'a Çanakkale Kara Muharebeleri,

Yeditepe Yayınevi, 2007

5- Muzaffer Albayrak (editör), Yakın Tarih İncelemeleri I: Çanakkale Savaşı, Yeditepe

Yayınevi, 2007

6- Selahattin Adil Paşa, Çanakkale Cephesinden Mektuplar-Hatıralar, Yeditepe

Yayınevi, 2007

7- Muallim Kurmay Albay Fahri Belen, Harp Akademisi 1934-1935 Tedrisatından:

Çanakkale Savaşı’ndan Alınan Dersler, Yeditepe Yayınevi, 2009

8- https://canakkalemuharebeleri1915.com/makale-ler/yucel-ozkorucu/327-

zigindere-muharebeleri-1

9- https://www.canakkalemuharebeleri1915.com/makale-ler/yucelozkorucu/328-zigindere-muharebeleri-2

10- https://canakkalemuharebeleri1915.com/makale-ler/yucel-ozkorucu/331-

zigindere-muharebeleri-3

11- http://www.geliboluyuanlamak.com/1601_zigindereyi-anlamak-tuncayyilmazer.html#_ftn2

Destekçilerime teşekkür ederim: Akın Akgün, Mesut Akyol, Dilan Fatma Öncevarlık, Umut Can Özay, Ahmet İbrahim Oğuzulgen, Mustafa Engin Emekli, Semin Yıldırım , Yener Dayı, Elif Demirci Sivlim, Ahmet Özden, Deniz Turhan, Selim Karaca, Tolga Akgöl, İbrahim Selçuk Şahin, Onat Periyadılı, Mehmet Çöl, Cem Çelik, Korcan Kavusan, Yekta Kocaoğlu, Tuğser Serttaş, Ersan Dündar, Onat Angı, İbrahim Ethem Şenoğlu, Gökay Günay, Bülent Tunga Yılmaz, Ahmet Turan Han, Özgün İçli, Mesut Çiftçi, Kutlu Kutluer, Sevgi, Eren Yıldırım, Alperen, Efe Fener, Mustafa Çakmak, Yusuf Geçen, Enes Silgu, Halil Yeşilyurt, Hakan Karayılmaz, Mustafa Vuslat, Furkan Karip, Pınar Kaya, Sude Teke, Ahmet Akçay, Ahmet Büyükyılmaz, Ayşenur Yılmaz, Moris Ciprut, Görkem Verdi, Berkay Küçükbaşlar, Uçar Sayıl Gündem, Burak Can Çelik, Ahmet Tütüncü, Ufuk a, Fuat Demir, Fırat Toptan, Gürkan Ercoşkun, İnci Dönmez Noyan, Ömer Selim Yiğit, Ali Niyazi Eriş, İbrahim Çakır, Ahmet Alperen Özdemir, Alper Karadağ, Alper Sönmez, Kaan Yaren, Atabey Kalkan, Yusuf Eren Suyolcu, Horatio Nelson, Berk Burak Berber, Melikşah Yılmaz, Burhan, Oğuzhan Yılmaz, Burak, Onur Yağcıoğlu, Samet, Musa Yurt, Kağan Yumak, Hilmi Can Özdemir, Erinç Erdoğan, Erden Baha Gökyüzü, Mustafa Tan, Ata Özcan, Kaya Erdem Kaya, Mustafa Karatok, Elif Cengiz, Onur Acar, Nihat Özer, Sibel Yılmaz, Alpgiray Zengin, Buluthan Sayılgan, Alphan Aybet, La Puerta İzmir, Zekeriya Kazancı, Bekir Sekman, Özgür, T. Can Çelik, İstem Ayçetin, Kerim Rota, Recep Köse, Eray Çelik, Erman Yurdakan, Haktan Cömertpay, Güzide Çelikbilek, Vakur Yardımcı, Taner Tıraşçı, Harlan Sandıkçı, Akın Rota, Gönenç Yücel, Kaan Taşkın, Mehmet Süer, Bora Saçkesen, İlkercan Özoran, Hayrettin Kürklü, Emre Yardım, Bahadır Giray, Ahmet Emre Çetin, Selim Üstün, Abdullah Ocak, Mustafa Can Ağaner, Cihan, Yiğit Menzilcioğlu, Hakan İlter, Yavuz Akbulut, moderntanri, Ozan, Mert Engin, Barış Aldemir, Raci Alper, Oğuz Sünger, Elif Almıla Beyaz, Taner Tıraşçı, Mehmet Kurt, Ümit Demirbağ, Ahmet Turan Han, Ferhat Genç, Kasım Selçuk Camcı, Şahin Birkan Özcan, Özge Tüfekçi, Serkan Temizel, Ali Aşbay, Kerem, Serhat Aydoğmuş, Yavuz Y., Yunus Emre Karagöz, Arda İnan, Ata Kayıkçı, H. Halil Ünlüeser, İhsan Karademirler, Çağdaş Karademir, Mert Göksüzoğlu, Ahmet Berat Akıncı, Ahmet Engiz, Emre Memo, Mert Şatır, Mehmet Emin Köse

Merhabalar! Merak edenler için bu ekstra bölümde, 1. Dünya Savaşı Podcast Serisi'nin bir bölümünün hazırlanma ve yayınlanma sürecini anlatıyorum.

- Bir bölüme nasıl karar veriyorum?

- Araştırmalarımı nasıl yapıyorum?

- Metinleri nasıl yazıyorum?

- Kayıt alırken ve kurgu yaparken nelere dikkat ediyorum?

- Bu süreç ne kadar zamanımı alıyor?

Bu tarz sorulara cevap verdiğim bu bölümde, 2 yıllık tecrübelerime dayanarak, belki de bu işe yeni başlayacak olan arkadaşlara kendimce bir yol göstermiş olmak istiyorum. İyi dinlemeler!

- İtilaf Kuvvetleri Seddülbahir'de mahdut hedefli taarruzlarının ikinci aşamasını devreye sokuyor.

- Ağır bombardımanda Türkler siperlerde can verirken, İngilizler Zığın Sırtı'nda büyük ölçekli bir ilerleme kaydediyorlar.

- Kritikleşen durum üzerine Osmanlı Güney Grubu Komutanı General Weber birlikleri Alçıtepe önlerine kadar çekmek istiyor.

Kaynaklar 

1- Stephen Chambers, Gallipoli: Gully Ravine, Pen & Sword Books Ltd, 2002 

2- Şükrü Erkal, Birinci Dünya Harbi’nde Türk Harbi V. Cilt Çanakkale Cephesi Harekâtı 1 nci, 2 nci ve 3 ncü Kitapların Özetlenmiş Tarihi (Haziran 1914 - 9 Ocak 1916), Ankara Genelkurmay Basım Evi, 1997 

3- Peter Hart, Gelibolu, Alfa Yayınları, 2014 

4- Tuncay Yılmazer, Alçıtepe'den Anafartalar'a Çanakkale Kara Muharebeleri, Yeditepe Yayınevi, 2007 

5- Muzaffer Albayrak (editör), Yakın Tarih İncelemeleri I: Çanakkale Savaşı, Yeditepe Yayınevi, 2007 

6- Selahattin Adil Paşa, Çanakkale Cephesinden Mektuplar-Hatıralar, Yeditepe Yayınevi, 2007 

7- Muallim Kurmay Albay Fahri Belen, Harp Akademisi 1934-1935 Tedrisatından: Çanakkale Savaşı’ndan Alınan Dersler, Yeditepe Yayınevi, 2009 

8- https://canakkalemuharebeleri1915.com/makale-ler/yucel-ozkorucu/327-zigindere-muharebeleri-1 

9- https://www.canakkalemuharebeleri1915.com/makale-ler/yucel-ozkorucu/328-zigindere-muharebeleri-2 

Destekçilerime teşekkür ederim: Akın Akgün, Mesut Akyol, Dilan Fatma Öncevarlık, Umut Can Özay, Ahmet İbrahim Oğuzulgen, Mustafa Engin Emekli, Semin Yıldırım , Yener Dayı, Elif Demirci Sivlim, Ahmet Özden, Deniz Turhan, Hande Karaca, Selim Karaca, Tolga Akgöl, İbrahim Selçuk Şahin, Onat Periyadılı, Mehmet Çöl, Cem Çelik, Korcan Kavusan, Yekta Kocaoğlu, Tuğser Serttaş, Ersan Dündar, Onat Angı, İbrahim Ethem Şenoğlu, Gökay Günay, Bülent Tunga Yılmaz, Ahmet Turan Han, Özgün İçli, Mesut Çiftçi, Kutlu Kutluer, Sevgi, Eren Yıldırım, Alperen, Efe Fener, Mustafa Çakmak, Yusuf Geçen, Enes Silgu, Halil Yeşilyurt, Hakan Karayılmaz, Mustafa Vuslat, Furkan Karip, Pınar Kaya, Sude Teke, Ahmet Akçay, Ahmet Büyükyılmaz, Ayşenur Yılmaz, Moris Ciprut, Görkem Verdi, Berkay Küçükbaşlar, Uçar Sayıl Gündem, Burak Can Çelik, Ahmet Tütüncü, Ufuk a, Fuat Demir, Fırat Toptan, Gürkan Ercoşkun, İnci Dönmez Noyan, Ömer Selim Yiğit, Ali Niyazi Eriş, İbrahim Çakır, Ahmet Alperen Özdemir, Alper Karadağ, Alper Sönmez, Ali Ekin Filiz, Kaan Yaren, Atabey Kalkan, Çağdaş Ilgaz Şenel, Yusuf Eren Suyolcu, Horatio Nelson, Berk Burak Berber, Melikşah Yılmaz, Burhan, Oğuzhan Yılmaz, Burak, Onur Yağcıoğlu, Samet, Musa Yurt, Kağan Yumak, Hilmi Can Özdemir, Erinç Erdoğan, Erden Baha Gökyüzü, Mustafa Tan, Ata Özcan, Kaya Erdem Kaya, Mustafa Karatok, Elif Cengiz, Onur Acar, Nihat Özer, Sibel Yılmaz, Alpgiray Zengin, Buluthan Sayılgan, Alphan Aybet, La Puerta İzmir, Zekeriya Kazancı, Bekir Sekman, Özgür, T. Can Çelik, İstem Ayçetin, Kerim Rota, Recep Köse, Eray Çelik, Erman Yurdakan, Haktan Cömertpay, Güzide Çelikbilek, Vakur Yardımcı, Taner Tıraşçı, Harlan Sandıkçı, Akın Rota, Gönenç Yücel, Kaan Taşkın, Mehmet Süer, Bora Saçkesen, İlkercan Özoran, Hayrettin Kürklü, Emre Yardım, Bahadır Giray, Ahmet Emre Çetin, Selim Üstün, Abdullah Ocak, Mustafa Can Ağaner, Cihan, Yiğit Menzilcioğlu, Hakan İlter, Yavuz Akbulut, moderntanri, Ozan, Mert Engin, Barış Aldemir, M. Yusuf Özçelik, Raci Alper, Oğuz Sünger, Elif Almıla Beyaz, Taner Tıraşçı, Mehmet Kurt, Ümit Demirbağ, Ahmet Turan Han, Ferhat Genç, Kasım Selçuk Camcı, Şahin Birkan Özcan, Özge Tüfekçi, Serkan Temizel 

- Dar bir cepheden yoğun bir bombardımanla başlayan Fransız taarruzu, kısmî başarılar yakalıyor fakat yine de Türkler Kerevizdere'de geçit vermiyorlar.

- Fransızlar bu taarruzlarında, birçok yeni silah deniyorlar. Buna zehirli gazlar da dahil.

Kaynaklar 

1- Şükrü Erkal, Birinci Dünya Harbi’nde Türk Harbi V. Cilt Çanakkale Cephesi Harekâtı 1 nci, 2 nci ve 3 ncü Kitapların Özetlenmiş Tarihi (Haziran 1914 - 9 Ocak 1916), Ankara Genelkurmay Basım Evi, 1997 

2- Peter Hart, Gelibolu, Alfa Yayınları, 2014 

3- Tuncay Yılmazer, Alçıtepe'den Anafartalar'a Çanakkale Kara Muharebeleri, Yeditepe Yayınevi, 2007 

4- Koyuncu, Aşkın, haz. Çanakkale Savaşları Bibliyografyası./Hazl: Aşkın Koyuncu, Özkan Keskin ve Cahide Sınmaz Sönmez.-Ankara: AKDTYK. Atatürk Araştırma Merkezi, 2010. 

5- Selahattin Adil Paşa, Çanakkale Cephesinden Mektuplar-Hatıralar, Yeditepe Yayınevi, 2007 

6- Muallim Kurmay Albay Fahri Belen, Harp Akademisi 1934-1935 Tedrisatından: Çanakkale Savaşı’ndan Alınan Dersler, Yeditepe Yayınevi, 2009 

7- Necdet Uysal, Çanakkale Savaşları’nda Hukuk İhlalleri: Kimyasal Gaz ve Domdom Kurşunu Kullanımı, 4th International Symposium on Gallipoli, Konferans Bildirisi, 2015  

8- Yusuf Sarınay, Osmanlı Belgelerinde Çanakkale Muharebeleri II, T. C. Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü, no: 73, 2005 

9- https://canakkalemuharebeleri1915.com/genel/muharebe-alani-yer-isimleri/seddulbahir/544-kemal-bey-tepesi-hari-cot 

10- https://wordsinwartime.wordpress.com/tag/black-maria/ 

11- https://www.bbc.com/news/magazine-26277732 

12- https://canakkalemuharebeleri1915.com/makale-ler/87-saban-murat-armutak/477-siperde-karakedi-miyavlarsa 

13- https://www.museedelagrandeguerre.com/en/collections/crapouillot-t-n-2-58-mm-mortar/ 

14- https://canakkaletarihialan.gov.tr/ziyaret/mezarliklar-ve-anitlar/fransiz-toplari 

15- https://canakkalemuharebeleri1915.com/genel/muharebe-alani-yer-isimleri/seddulbahir/268-kereviz-dere 

Teşekkürler: Akın Akgün, Mesut Akyol, Cemal Dinçer, Ahmet Eren İspir, Dilan Fatma Öncevarlık, Umut Can Özay, Ahmet İbrahim Oğuzulgen, Mustafa Engin Emekli, Semin Yıldırım , Yener Dayı, Elif Demirci Sivlim, Ahmet Özden, Deniz Turhan, Hande Karaca, Selim Karaca, Tolga Akgöl, İbrahim Selçuk Şahin, Onat Periyadılı, Mehmet Çöl, Cem Çelik, Korcan Kavusan, Yekta Kocaoğlu, Tuğser Serttaş, Serhat Akkaya, Ersan Dündar, Onat Angı, İbrahim Ethem Şenoğlu, Gökay Günay, Bülent Tunga Yılmaz, Ahmet Turan Han, Özgün İçli, Mesut Çiftçi, Kutlu Kutluer, Sevgi, Eren Yıldırım, Alperen, Efe Fener, Mustafa Çakmak, Yusuf Geçen, Enes Silgu, Halil Yeşilyurt, Hakan Karayılmaz, Mustafa Vuslat, Furkan Karip, Pınar Kaya, Sude Teke, Ahmet Akçay, Ahmet Büyükyılmaz, Ayşenur Yılmaz, Moris Ciprut, Görkem Verdi, Berkay Küçükbaşlar, Uçar Sayıl Gündem, Burak Can Çelik, Ahmet Tütüncü, Ufuk a, Fuat Demir, Fırat Toptan, Gürkan Ercoşkun, İnci Dönmez Noyan, Ömer Selim Yiğit, Ali Niyazi Eriş, İbrahim Çakır, Ahmet Alperen Özdemir, Alper Karadağ, Alper Sönmez, Ali Ekin Filiz, Kaan Yaren, Atabey Kalkan, Çağdaş Ilgaz Şenel, Yusuf Eren Suyolcu, Horatio Nelson, Berk Burak Berber, Melikşah Yılmaz, Burhan, Oğuzhan Yılmaz, Burak, Onur Yağcıoğlu, Samet, Musa Yurt, Kağan Yumak, Hilmi Can Özdemir, Erinç Erdoğan, Erden Baha Gökyüzü, Mustafa Tan, Ata Özcan, Kaya Erdem Kaya, Mustafa Karatok, Elif Cengiz, Onur Acar, Nihat Özer, Sibel Yılmaz, Alpgiray Zengin, Buluthan Sayılgan, Alphan Aybet, La Puerta İzmir, Zekeriya Kazancı, Bekir Sekman, Özgür, T. Can Çelik, İstem Ayçetin, Kerim Rota, Recep Köse, Eray Çelik, Erman Yurdakan, Haktan Cömertpay, Güzide Çelikbilek, Vakur Yardımcı, Taner Tıraşçı, Harlan sandıkcı, Akın Rota, Gönenç Yücel, Kaan Taşkın, Mehmet Süer, Bora Saçkesen, İlkercan Özoran, Hayrettin Kürklü, Emre Yardım, Baho G, Ahmet Emre Çetin, Selim Üstün, Abdullah Ocak, Mustafa Can Ağaner, Cihan, Yiğit Menzilcioğlu, Hakan İlter, Yavuz Akbulut, moderntanri, Ozan, Mert Engin, Barış Aldemir, M. Yusuf Özçelik, Raci Alper, Oğuz Sünger, Elif Almıla Beyaz, Taner Tıraşçı, Mehmet Kurt, Ümit Demirbağ

Toplam uzunluğu 21 dk 43 sn olan bu bölümün tamamı sadece Patreon ve Buy me a Coffee'de.

Patreon: patreon.com/user?u=54848884

Buy me a Coffee: https://www.buymeacoffee.com/kulubetarih

Bu seri gibi, yayınlanacak olan Balkan Savaşları Serisi, 1. Dünya Savaşı’nda silah teknolojileri, az bilinen hatıratlar, biyografiler, kadın askerler, savaşan ünlü yazarlar (J. R. R. Tolkien, E. Hemingway vs.), savaşla ilgili hurafeler, tuhaf olaylar vb. hiçbir yerde yayınlanmayacak ilginç bölümler, ekstra içerikler kapsamında Patreon üyelerine özel olacak.

Bölüm Sponsoru: Carbin Grafit (web sitesi: https://www.carbinltd.com/ Linkedin: https://www.linkedin.com/company/carbin-grafit-karbon/)

- İngiliz 42. Tümeni'nin cephenin ortasında gerçekleştirdiği taarruz çok başarılı oluyor ve Manchester Alayı Türklerin 3. siperlerini de ele geçirerek cepheyi yarma noktasına getiriyor.

- Hunter-Weston taarruza nasıl devam edileceği konusunda kritik bir karar veriyor.

- İngilizler oyalanırken, Türkler karşı taarruza geçerek kaybettikleri siperlerin çoğunu geri alıyor.

- İtilaf kuvvetleri, ele geçirdikleri yarım kilometrekarelik bir alan için 2 günde 8 bin kayıp veriyor Türklerse vatanlarını savunma pahasına 9 bin kayıp veriyor.

Müzik kaynağı: Sakarya Marşı - Ankara Devlet Opera ve Balesi

Kaynaklar 

1- Şükrü Erkal, Birinci Dünya Harbi’nde Türk Harbi V. Cilt Çanakkale Cephesi Harekâtı 1 nci, 2 nci ve 3 ncü Kitapların Özetlenmiş Tarihi (Haziran 1914 - 9 Ocak 1916), Ankara Genelkurmay Basım Evi, 1997 

2- Peter Hart, Gelibolu, Alfa Yayınları, 2014 

3- Tuncay Yılmazer, Alçıtepe'den Anafartalar'a Çanakkale Kara Muharebeleri, Yeditepe Yayınevi, 2007 

4- https://canakkalemuharebeleri1915.com/makale-ler/yucel-ozkorucu/305-ucuncu-kirte-muharebesi-2 

5- https://csatt.org/general-hanri-joseph-etienne-gouraud-1867-1946/ 

6- https://www.canakkaleharbi.com/2021/05/23/kolunu-canakkalede-kaybeden-general-gouraud-tekrar-canakkalede/ 

7- https://www.firstworldwar.com/battles/krithia3.htm 

Destekçilerime teşekkür ederim: Akın Akgün, Mesut Akyol, Cemal Dinçer, Ahmet Eren İspir, Dilan Fatma Öncevarlık, Umut Can Özay, Ahmet İbrahim Oğuzulgen, Mustafa Engin Emekli, Semin Yıldırım , Yener Dayı, Elif Demirci Sivlim, Ahmet Özden, Deniz Turhan, Hande Karaca, Selim Karaca, Tolga Akgöl, İbrahim Selçuk Şahin, Onat Periyadılı, Mehmet Çöl, Cem Çelik, Korcan Kavusan, Yekta Kocaoğlu, Tuğser Serttaş, Serhat Akkaya, Ersan Dündar, Onat Angı, İbrahim Ethem Şenoğlu, Gökay Günay, Bülent Tunga Yılmaz, Ahmet Turan Han, Özgün İçli, Mesut Çiftçi, Kutlu Kutluer, Sevgi, Eren Yıldırım, Alperen, Efe Fener, Mustafa Çakmak, Yusuf Geçen, Enes Silgu, Halil Yeşilyurt, Hakan Karayılmaz, Mustafa Vuslat, Furkan Karip, Pınar Kaya, Sude Teke, Ahmet Akçay, Ahmet Büyükyılmaz, Ayşenur Yılmaz, Moris Ciprut, Görkem Verdi, Berkay Küçükbaşlar, Uçar Sayıl Gündem, Burak Can Çelik, Ahmet Tütüncü, Ufuk a, Fuat Demir, Fırat Toptan, Gürkan Ercoşkun, İnci Dönmez Noyan, Ömer Selim Yiğit, Ali Niyazi Eriş, İbrahim Çakır, Ahmet Alperen Özdemir, Alper Karadağ, Alper Sönmez, Ali Ekin Filiz, Kaan Yaren, Atabey Kalkan, Çağdaş Ilgaz Şenel, Yusuf Eren Suyolcu, Horatio Nelson, Berk Burak Berber, Melikşah Yılmaz, Burhan, Oğuzhan Yılmaz, Burak, Onur Yağcıoğlu, Samet, Musa Yurt, Kağan Yumak, Hilmi Can Özdemir, Erinç Erdoğan, Erden Baha Gökyüzü, Mustafa Tan, Ata Özcan, Kaya Erdem Kaya, Mustafa Karatok, Elif Cengiz, Onur Acar, Nihat Özer, Sibel Yılmaz, Alpgiray Zengin, Buluthan Sayılgan, Alphan Aybet, La Puerta İzmir, Zekeriya Kazancı, Bekir Sekman, Özgür, T. Can Çelik, İstem Ayçetin, Kerim Rota, Recep Köse, Eray Çelik, Erman Yurdakan, Haktan Cömertpay, Güzide Çelikbilek, Vakur Yardımcı, Taner Tıraşçı, Harlan sandıkcı, Akın Rota, Gönenç Yücel, Kaan Taşkın, Mehmet Süer, Bora Saçkesen, İlkercan Özoran, Hayrettin Kürklü, Emre Yardım, Baho G, Ahmet Emre Çetin, Selim Üstün, Abdullah Ocak, Mustafa Can Ağaner, Cihan, Yiğit Menzilcioğlu, Hakan İlter, Yavuz Akbulut

- MEF Komutanı Orgeneral Sir Ian Hamilton, Londra'dan takviye talep ediyor fakat istediği yanıtı alamıyor.

- Sahadaki komutanlar, takviyeler gelmeden Türklere bir an önce taarruz edilmesi gerektiğini düşünerek planlarını yapıyorlar.

- Seddülbahir'de uzayan siper muharebesi Türklerin avantajına dönüyor.

- Kirte'ye doğru taarruzlarında, ilk iki denemede başarısız olan İtilaf Kuvvetleri, bakalım bu sefer nasıl bir iş çıkaracak?

Kaynaklar 

1- Şükrü Erkal, Birinci Dünya Harbi’nde Türk Harbi V. Cilt Çanakkale Cephesi Harekâtı 1 nci, 2 nci ve 3 ncü Kitapların Özetlenmiş Tarihi (Haziran 1914 - 9 Ocak 1916), Ankara Genelkurmay Basım Evi, 1997 

2- Peter Hart, Gelibolu, Alfa Yayınları, 2014 

3- Tuncay Yılmazer, Alçıtepe'den Anafartalar'a Çanakkale Kara Muharebeleri, Yeditepe Yayınevi, 2007 

4- https://canakkalemuharebeleri1915.com/makale-ler/yucel-ozkorucu/305-ucuncu-kirte-muharebesi-2 

5- https://csatt.org/general-hanri-joseph-etienne-gouraud-1867-1946/ 

6- https://www.canakkaleharbi.com/2021/05/23/kolunu-canakkalede-kaybeden-general-gouraud-tekrar-canakkalede/ 

7- https://www.firstworldwar.com/battles/krithia3.htm 

Destekçilerime teşekkür ederim: Akın Akgün, Mesut Akyol, Cemal Dinçer, Ahmet Eren İspir, Dilan Fatma Öncevarlık, Umut Can Özay, Ahmet İbrahim Oğuzulgen, Mustafa Engin Emekli, Semin Yıldırım , Yener Dayı, Elif Demirci Sivlim, Ahmet Özden, Deniz Turhan, Hande Karaca, Selim Karaca, Tolga Akgöl, İbrahim Selçuk Şahin, Onat Periyadılı, Mehmet Çöl, Cem Çelik, Korcan Kavusan, Yekta Kocaoğlu, Tuğser Serttaş, Serhat Akkaya, Ersan Dündar, Onat Angı, İbrahim Ethem Şenoğlu, Gökay Günay, Bülent Tunga Yılmaz, Ahmet Turan Han, Özgün İçli, Mesut Çiftçi, Kutlu Kutluer, Sevgi, Eren Yıldırım, Alperen, Efe Fener, Mustafa Çakmak, Yusuf Geçen, Enes Silgu, Halil Yeşilyurt, Hakan Karayılmaz, Mustafa Vuslat, Furkan Karip, Pınar Kaya, Sude Teke, Ahmet Akçay, Ahmet Büyükyılmaz, Ayşenur Yılmaz, Moris Ciprut, Görkem Verdi, Berkay Küçükbaşlar, Uçar Sayıl Gündem, Burak Can Çelik, Ahmet Tütüncü, Ufuk a, Fuat Demir, Fırat Toptan, Gürkan Ercoşkun, İnci Dönmez Noyan, Ömer Selim Yiğit, Ali Niyazi Eriş, İbrahim Çakır, Ahmet Alperen Özdemir, Alper Karadağ, Alper Sönmez, Ali Ekin Filiz, Kaan Yaren, Atabey Kalkan, Çağdaş Ilgaz Şenel, Yusuf Eren Suyolcu, Horatio Nelson, Berk Burak Berber, Melikşah Yılmaz, Burhan, Oğuzhan Yılmaz, Burak, Onur Yağcıoğlu, Samet, Musa Yurt, Kağan Yumak, Hilmi Can Özdemir, Erinç Erdoğan, Erden Baha Gökyüzü, Mustafa Tan, Ata Özcan, Kaya Erdem Kaya, Mustafa Karatok, Elif Cengiz, Onur Acar, Nihat Özer, Sibel Yılmaz, Alpgiray Zengin, Buluthan Sayılgan, Alphan Aybet, La Puerta İzmir, Zekeriya Kazancı, Bekir Sekman, Özgür, T. Can Çelik, İstem Ayçetin, Kerim Rota, Recep Köse, Eray Çelik, Erman Yurdakan, Haktan Cömertpay, Güzide Çelikbilek, Vakur Yardımcı, Taner Tıraşçı, Harlan sandıkcı, Akın Rota, Gönenç Yücel, Kaan Taşkın, Mehmet Süer, Bora Saçkesen, İlkercan Özoran, Hayrettin Kürklü, Emre Yardım, Baho G, Ahmet Emre Çetin 

Toplam uzunluğu 23 dk 19 sn olan bu bölümün tamamı sadece Patreon ve Buy me a Coffee'de.

Patreon: patreon.com/user?u=54848884

Buy me a Coffee: https://www.buymeacoffee.com/kulubetarih

Bu seri gibi, yayınlanacak olan Balkan Savaşları Serisi, 1. Dünya Savaşı’nda silah teknolojileri, az bilinen hatıratlar, biyografiler, kadın askerler, savaşan ünlü yazarlar (J. R. R. Tolkien, E. Hemingway vs.), savaşla ilgili hurafeler, tuhaf olaylar vb. hiçbir yerde yayınlanmayacak ilginç bölümler, ekstra içerikler kapsamında Patreon üyelerine özel olacak.

- Aubers Sırtı'nda felaketi yaşayan İngilizler, şanslarını bu sefer Festubert adında bir çiftlik köyünden deniyorlar.

- İlk defa gerçekleştirecekleri gece taarruzu boğaz boğaza mücadeleye sahne oluyor.

- Fransızlar Vimy Sırtı'na hücum etmeden önce çevre köyleri ele geçirmek harekete geçiyorlar.

- Köyler, ev ev, sokak sokak temizlenmek sorunda kalıyor.

- Uygulan rekor bombardımanlarda artık bombalar cesetlerin üstüne düşüyor.

- Batı Cephesi İtilaf Kuvvetleri'nin tüm çabalarına rağmen yerinden pek fazla oynamıyor. Fransızlar verdikleri 103 bin kayba karşın 16 km2'lik bir kazanımla yetiniyorlar.

Kaynaklar:

1- Michael S. Neiberg, The Western Front 1914-1916, amber BOOKS, 2011 

2- Jack Sheldon, The German Army on the Western Front 1915, Pen & Sword Military, 2012 

3- Nick Lloyd, The Western Front A History of the First World War 1914-1918, Viking, 2021 

4- Malcolm Brown, The Imperial War Museum Book of the Western Front, Sidgwick & Jackson, 1993 

5- G. J. Meyer, A World Undone: The Story of the Great War, 1914 to 1918, Bantam, 2007 

6- Alex Watson, 'For Kaiser and Reich': The Identity and Fate of the German Volunteers, 1914–1918, War in History, Vol. 12, No. 1 (January 2005), pp. 44-74

7- https://www.mentalfloss.com/article/64075/wwi-centennial-second-battle-artois 

8- https://www.worldwar1luton.com/event/second-battle-artois 

9- https://www.archivespasdecalais.fr/Decouvrir/Chroniques-de-la-Grande-Guerre/Histoires-de-la-Grande-Guerre/Debut-de-la-deuxieme-bataille-d-Artois 

10- https://www.cheminsdememoire.gouv.fr/fr/les-batailles-dartois-1914-1918 

Destekçilerime teşekkür ederim:Akın Akgün, Mesut Akyol, Cemal Dinçer, Ahmet Eren İspir, Dilan Fatma Öncevarlık, Umut Can Özay, Ahmet İbrahim Oğuzulgen, Mustafa Engin Emekli, Semin Yıldırım , Yener Dayı, Elif Demirci Sivlim, Ahmet Özden, Deniz Turhan, Hande Karaca, Selim Karaca, Tolga Akgöl, İbrahim Selçuk Şahin, Onat Periyadılı, Mehmet Çöl, Cem Çelik, Korcan Kavusan, Yekta Kocaoğlu, Tuğser Serttaş, Serhat Akkaya, Ersan Dündar, Onat Angı, İbrahim Ethem Şenoğlu, Gökay Günay, Mert Kacar, Bülent Tunga Yılmaz, Ahmet Turan Han, Özgün İçli, Mesut Çiftçi, Kutlu Kutluer, Sevgi, Eren Yıldırım, Alperen, Efe Fener, Mustafa Çakmak, Yusuf Geçen, Enes Silgu, Halil Yeşilyurt, Hakan Karayılmaz, Mustafa Vuslat, Furkan Karip, Pınar Kaya, Sude Teke, Ahmet Akçay, Ahmet Büyükyılmaz, Ayşenur Yılmaz, Moris Ciprut, Görkem Verdi, Berkay Küçükbaşlar, Uçar Sayıl Gündem, Burak Can Çelik, Ahmet Tütüncü, Ufuk a, Fuat Demir, Fırat Toptan, Gürkan Ercoşkun, İnci Dönmez Noyan, Ömer Selim Yiğit, Ali Niyazi Eriş, İbrahim Çakır, Ahmet Alperen Özdemir, Alper Karadağ, Alper Sönmez, Ali Ekin Filiz, Kaan Yaren, Atabey Kalkan, Çağdaş Ilgaz Şenel, Yusuf Eren Suyolcu, Horatio Nelson, Berk Burak Berber, Melikşah Yılmaz, Burhan, Oğuzhan Yılmaz, Burak, Onur Yağcıoğlu, Samet, Musa Yurt, Kağan Yumak, Hilmi Can Özdemir, Erinç Erdoğan, Erden Baha Gökyüzü, Mustafa Tan, Ata Özcan, Kaya Erdem Kaya, Mustafa Karatok, Elif Cengiz, Onur Acar, Nihat Özer, Sibel Yılmaz, Alpgiray Zengin, Buluthan Sayılgan, Alphan Aybet, La Puerta İzmir, Zekeriya Kazancı, Bekir Sekman, Özgür, T. Can Çelik, İstem Ayçetin, Kerim Rota, Recep Köse, Eray Çelik, Erman Yurdakan, Haktan Cömertpay, Güzide Çelikbilek, Vakur Yardımcı, Taner Tıraşçı, Monk Harlan, Akın Rota, Gönenç Yücel, Kaan Taşkın, Mehmet Süer

- 1915 Mayıs'ına gelindiğinde, Batı Cephesi tam bir çıkmaza giriyor.

- Bu düğümü çözmek için komutanlar her taktiği deniyor fakat olmuyor.

- 3-9 Mayıs arasında tam 1368 parça topla gerçekleştirdikleri 7 gün aralıksız süren bombardımanla, Dünya savaş tarihinin en ağır bombardımanı rekoru Fransızlara geçiyor.

- Özellikle İngilizler için felaketle sonuçlanan bu taarruzlar, Vimy Sırtı'nı birkaç saatliğine ele geçirebilen Philippe Pétain için yeni ve parlak bir dönemin başlangıcı oluyor.

Kaynaklar:

1- Michael S. Neiberg, The Western Front 1914-1916, amber BOOKS, 2011 

2- Jack Sheldon, The German Army on the Western Front 1915, Pen & Sword Military, 2012 

3- Nick Lloyd, The Western Front A History of the First World War 1914-1918, Viking, 2021 

4- Malcolm Brown, The Imperial War Museum Book of the Western Front, Sidgwick & Jackson, 1993 

5- G. J. Meyer, A World Undone: The Story of the Great War, 1914 to 1918, Bantam, 2007 

6- https://www.mentalfloss.com/article/64075/wwi-centennial-second-battle-artois 

7- https://www.worldwar1luton.com/event/second-battle-artois 

8- https://www.archivespasdecalais.fr/Decouvrir/Chroniques-de-la-Grande-Guerre/Histoires-de-la-Grande-Guerre/Debut-de-la-deuxieme-bataille-d-Artois 

9- https://www.cheminsdememoire.gouv.fr/fr/les-batailles-dartois-1914-1918 

Destekçilerime teşekkür ederim: Akın Akgün, Mesut Akyol, Cemal Dinçer, Ahmet Eren İspir, Dilan Fatma Öncevarlık, Umut Can Özay, Ahmet İbrahim Oğuzulgen, Mustafa Engin Emekli, Semin Yıldırım , Yener Dayı, Elif Demirci Sivlim, Ahmet Özden, Deniz Turhan, Hande Karaca, Selim Karaca, Tolga Akgöl, İbrahim Selçuk Şahin, Onat Periyadılı, Mehmet Çöl, Cem Çelik, Eren Alpyürür, Korcan Kavusan, Yekta Kocaoğlu, Tuğser Serttaş, Serhat Akkaya, Ersan Dündar, Onat Angı, İbrahim Ethem Şenoğlu, Gökay Günay, Mert Kacar, Bülent Tunga Yılmaz, Ahmet Turan Han, Özgün İçli, Mesut Çiftçi, Kutlu Kutluer, Sevgi, Eren Yıldırım, Alperen, Efe Fener, Mustafa Çakmak, Yusuf Geçen, Enes Silgu, Halil Yeşilyurt, Ünal Sayılır, Hakan Karayılmaz, Mustafa Vuslat, Furkan Karip, Pınar Kaya, Sude Teke, Ahmet Akçay, Ahmet Büyükyılmaz, Ayşenur Yılmaz, Moris Ciprut, Görkem Verdi, Berkay Küçükbaşlar, Murat Gezer, Uçar Sayıl Gündem, Merve Kardelen Uslu, Burak Can Çelik, Ahmet Tütüncü, Ufuk a, Fuat Demir, Fırat Toptan, Gürkan Ercoşkun, İnci Dönmez Noyan, Ömer Selim Yiğit, Ali Niyazi Eriş, İbrahim Çakır, Ahmet Alperen Özdemir, Alper Karadağ, Alper Sönmez, Ali Ekin Filiz, Kaan Yaren , Atabey Kalkan, Çağdaş Ilgaz Şenel, Yusuf Eren Suyolcu, Horatio Nelson, Berk Burak Berber, Melikşah Yılmaz, Burhan, Oğuzhan Yılmaz, Burak, Onur Yağcıoğlu, Samet, Musa Yurt, Kağan Yumak, Hilmi Can Özdemir, Erinç Erdoğan, Erden Baha Gökyüzü, Mustafa Tan, Ata Özcan, Kaya Erdem Kaya, Mustafa Karatok, Elif Cengiz, Onur Acar, Nihat Özer, Sibel Yılmaz, Alpgiray Zengin, Buluthan Sayılgan, Alphan Aybet, La Puerta İzmir, Zekeriya Kazancı, Bekir Sekman, Özgür, T. Can Çelik, İstem Ayçetin, Kerim Rota, Recep Köse, Eray Çelik, Erman Yurdakan, Haktan Cömertpay, Güzide Çelikbilek, Vakur Yardımcı

Türk kadınının 20. yüzyılın başlarındaki eşitlik mücadelesine de değinen bu bölümde, 1917'de Osmanlı Ordusu'nda kurulan 1. Kadın İşçi Taburu özelinde, genel olarak Türk kadınının savaş zamanı faaliyetlerini anlatıyorum. Not: Bu bölümde kaynak olarak kullanılan 15 yayının 12'si kadınlar tarafından yazılmıştır.

Kaynaklar 

1- Elif Gözdaşoğlu Küçükalioğlu, Narrating Turkish Women’s Past: Intersections of Nationalism, Gender and Modernisation, Ufuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Yıl:9 Sayı:17, 2020 

2- Şeyma Dereci, Balkan Savaşları Sırasında Dul, Yetim ve Kimsesizleri Korumaya Yönelik Sosyal Yardım Uygulamaları, Trakya Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, Cilt: 3, Sayı: 5, s. 191-211, 2013 

3- Ayşe Zamacı, Müdafaa-i Milliye Cemiyeti ve Faaliyetleri, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilim Dalı Doktora Tezi, 2015 

4- Özlem Köse, Geç Osmanlı ve Erken Cumhuriyet Dönemlerinde Kadınların Var Olma Mücadelesi, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt: 13 Sayı: 71 Haziran 2020 

5- Ümüt Akagündüz, 2. Meşrutiyet Dönemi Düşünce ve Kadın Dergilerinde Kadın Tartışmaları (1908-1918), Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih (Türkiye Cunhuriyeti Tarihi) Anabilim Dalı Doktora Tezi, 2012 

6- Ceren Çilek, Hilal-i Ahmer Hanımlar Merkezi ve Faaliyetleri (1912-1923), Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, 2018 

7- Nuray Özdemir, I. Dünya Savaşı’nda İstihlak-ı Milli Kadınlar Cemiyeti’nin Faaliyetleri, Yakın Dönem Türkiye Araştırmaları Sayı: 36, 2019 

8- Nicole van Os, Women's Mobilization for War (Ottoman Empire/ Middle East), in: 1914-1918-online. International Encyclopedia of the First World War, 2018 

9- Sadık Sarısaman, Birinci Ordu Birinci Kadın İşçi Taburu, Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi 8: 695-723, 1997 

10- Yavuz Selim Karakışla, Osmanlı Ordusu’nda Kadın Askerler: Birinci Kadın İşçi Taburu (1917-1919), 1914’ten 2014’e 100’üncü Yılında Birinci Dünya Savaşı’nı Anlamak, Uluslararası Sempozyum 20-21 Kasım 2014 İstanbul, s: 215, 2014 

11- Sinem Göçmener, Osmanlı Kadınları Çalıştırma Cemiyeti [Osmanlı İmparatorluğu’nda savaş yılları ve çalışan kadınlar: Kadınları Çalıştırma Cemiyeti (1916 - 1923) kitabının değerlendirmesi, Y. S. Karakışla]. Sosyoloji Dergisi, 36, 315–318, 2016 

12- Zafer Toprak, Kadın Askerler ve Milli Aile, Tarih ve Toplum Dergisi, s: 162 Mart 1988 

13- Aliye Kaçar, Kadınlar Halk Fırkasından Türk Kadınlar Birliğine Kadın Hareketi ve Basına Yansıması (1923-1935), Bursa Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilim Dalı Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, 2020 

14- Ömür Saylıgil ve Elif Begüm Elçioğlu, Osmanlı Ordusu’nda Birinci Kadın İşçi Taburu (1917-1919), I. Uluslararası Kadın Araştırmaları Sempozyumu, Konferans Bildirisi, 2017 

15- Umut Karabulut ve Sema Doğan, İstanbul Semalarında Uçan İlk Türk Kadını: Belkıs Şevket Hanım, Belgi, Sayı: 10, 2015

16- https://theconversation.com/why-war-evolved-to-be-a-mans-game-and-why-thats-only-now-changing-101473 

17- https://theconversation.com/mums-army-the-forgotten-role-of-women-in-the-home-guard-54194 

18- https://americanhistory.si.edu/collections/object-groups/women-in-wwi 

19- https://kids.nationalgeographic.com/history/article/womens-suffrage-movement 

Kullanılan müzik: Muammer Sun, Bozkırın Sesi

Bölüm Sponsoru: La Puerta İzmir (instagram sayfası: https://instagram.com/lapuertaizmir?igshid=MzRlODBiNWFlZA==) - İngilizler Almanlara uyguladıkları blokajı sertleştirirken, Almanlar da bir misilleme olarak "Kısıtlamasız Denizaltı Savaşı"nı ilan ediyor. - Bu yeni savaş türünün kurbanı 1266 yolcusuyla New York'tan Liverpool'a giden lüks transatlantik gemisi RMS Lusitania oluyor. - İrlanda açıklarında Titanik benzeri bir trajedi yaşanırken, Almanlar barbar ilan ediliyor. - Fakat RMS Lusitania gerçekten iddia edildiği kadar masum muydu? Kaynaklar 1- Bailey, Thomas A. “The Sinking of the Lusitania.” The American Historical Review, vol. 41, no. 1, 1935, pp. 54–73. JSTOR, 2- Trommler, Frank. “The Lusitania Effect: America’s Mobilization against Germany in World War I.” German Studies Review, vol. 32, no. 2, 2009, pp. 241–66. JSTOR, 3- Wood MG, Smith DI, Hayns MR. The sinking of the Lusitania: reviewing the evidence. Science & Justice : Journal of the Forensic Science Society. 2002 JulSep;42(3):173-188. 4-https://openaccess.nhh.no/nhhxmlui/bitstream/handle/11250/2444206/DP%2007.pdf?sequence=1 5- https://historicengland.org.uk/images-books/publications/iha-ships-boats1840-1950/heag133-ships-and-boats-1840-1950-iha/ 6- https://www.independent.ie/news/inside-the-lusitania-a-liner-built-forspeed-and-luxury/31168493.html 7- http://melbourneblogger.blogspot.com/2015/07/a-magnificent-luxury-linertorpedoed.html 8- https://www.npr.org/2015/03/07/391221505/the-lusitania-mystery-whybritish-codebreakers-didnt-try-to-save-it 9- https://www.oldsaltblog.com/2014/05/was-the-lusitania-carrying-highexplosives-in-1915-newly-released-documents-raise-questions/ 10- https://www.irishexaminer.com/news/arid-20074007.html 11- https://www.rmslusitania.info/ 12- https://www.loc.gov/collections/world-war-i-rotogravures/articles-andessays/the-lusitania-disaster/ 13- https://www.iwm.org.uk/history/18-minutes-that-shocked-the-world 14- https://www.liverpoolmuseums.org.uk/stories/lusitanias-last-voyage 15- https://www.britannica.com/topic/Lusitania-British-ship 18- https://www.nytimes.com/2017/08/03/world/europe/lusitaniatelegraph.html 19- https://www.navyhistory.org/2020/03/the-lusitania-sinking-eyewitnessaccounts-from-survivors/ 20- https://www.washingtonpost.com/opinions/remember-thelusitania/2015/05/01/349d8424-ef87-11e4-a55f-38924fca94f9_story.html Destekçilerime teşekkür ederim: Akın Akgün, Mesut Akyol, Cemal Dinçer, Ahmet Eren İspir, Dilan Fatma Öncevarlık, Umut Can Özay, Ahmet İbrahim Oğuzulgen, Mustafa Engin Emekli, Semin Yıldırım , Yener Dayı, Elif Demirci Sivlim, Ahmet, Deniz Turhan, Hande Karaca, Selim Karaca, Tolga Akgöl, İbrahim Selçuk Şahin, Onat Periyadılı, Mehmet Çöl, Cem Çelik, Eren Alpyürür, Korcan Kavusan, Yekta Kocaoğlu, Tuğser Serttaş, Serhat Akkaya, Ersan Dündar, Onat Angı, İbrahim Ethem Şenoğlu, Gökay Günay, Mert Kacar, Bülent Tunga Yılmaz, Ahmet Turan Han, Özgün İçli, Mesut Çiftçi, Kutlu Kutluer, Sevgi, Eren Yıldırım, Alperen, Efe Fener, Mustafa Çakmak, Yusuf Geçen, Enes Silgu, Halil Yeşilyurt, Ünal Sayılır, Hakan Karayılmaz, Mustafa Vuslat, Furkan Karip, Pınar Kaya, Sude Teke, Ahmet Akçay, Ahmet Büyükyılmaz, Ayşenur Yılmaz, Moris Ciprut, Görkem Verdi, Berkay Küçükbaşlar, Murat Gezer, Uçar Sayıl Gündem, Merve Kardelen Uslu, Burak Can Çelik, Ahmet Tütüncü, Ufuk a, Fuat Demir, Fırat Toptan, Gürkan Ercoşkun, İnci Dönmez Noyan, Ömer Selim Yiğit, Ali Niyazi Eriş, İbrahim Çakır, Ahmet Alperen Özdemir, Alper Karadağ, Alper Sönmez, Ali Ekin Filiz, Kaan Yaren , Atabey Kalkan, İlker Yelbay, Çağdaş Ilgaz Şenel, Yusuf Eren Suyolcu, Horatio Nelson, Berk Burak Berber, Melikşah Yılmaz, Burhan, Oğuzhan Yılmaz, Burak, Onur Yağcıoğlu, Samet, Musa Yurt, Kağan Yumak, Hilmi Can Özdemir, Erinç Erdoğan, Erden Baha Gökyüzü, Mustafa Tan, Ata Özcan, Kaya Erdem Kaya, Mustafa Karatok, Elif Cengiz, Onur Acar, Nihat Özer, Sibel Yılmaz, Alpgiray Zengin, Buluthan Sayılgan, Alphan Aybet, La Puerta İzmir, Zekeriya Kazancı, Bekir Sekman, Özgür, T. Can Çelik

- 1. Dünya Savaşı'nda, karada olduğu gibi denizlerde de cepheler açılıyor.

- İngilizler, savaş başlar başlamaz Alman halkını aç bırakmak için katı bir blokaj uyguluyor.

- Blokajdan canı yanmaya başlayan Almanlar, Heligoland'ı terk ederek İngiliz sahillerine baskınlar düzenliyor.

- Dünya'nın o zamana kadar gördüğü en büyük iki donanması, Kuzey Denizi'nde karşı karşıya getiriyor.

- Kuzey Denizi'nin ortasında yer alan Dogger Bank adlı sığ havza, büyük bir deniz muharebesine sahne oluyor.

Kaynaklar:

1- Max Hastings, Catastrophe: Europe Goes to War 1914, Knopf, 2014 

2- Robert K. Massie, Castles of Steel: Britain, Germany, and the Winning of the Great War at Sea, Ballantine Books, 2003 

3- G. J. Meyer, A World Undone: The Story of the Great War, 1914 to 1918, Delacorte, 2006 

4- Jorit Wintjes, Before Jutland: The naval war in northern European waters, August 1914–February 1915, The Mariner's Mirror, 102:1, 109-110, 2016 

5- Eric Grove, Battle of Dogger Bank: The first Dreadnought engagement, January 1915, The Mariner's Mirror, 102:1, 110-112, 2016 

6- L.F.E. Goldie, Targeting Enemy Merchant Shipping: An Overview of Law and Practice, International Law Studies, 1993 

7- Daniel Larsen Intelligence in the First World War: The State of the Field, Intelligence and National Security, 29:2, 282-302, 2014 

8-http://www.inquiriesjournal.com/articles/899/2/the-british-blockade-during-world-war-i-the-weapon-of-deprivation  Destekçilerime teşekkür ederim: Akın Akgün, Mesut Akyol, Cemal Dinçer, Ahmet Eren İspir, Dilan Fatma Öncevarlık, Umut Can Özay, Ahmet İbrahim Oğuzulgen, Mustafa Engin Emekli, Semin Yıldırım , Yener Dayı, Elif Demirci Sivlim, Ahmet, Deniz Turhan, Hande Karaca, Selim Karaca, Tolga Akgöl, İbrahim Selçuk Şahin, Onat Periyadılı, Mehmet Çöl, Cem Çelik, Eren Alpyürür, Korcan Kavusan, Yekta Kocaoğlu, Tuğser Serttaş, Serhat Akkaya, Ersan Dündar, Onat Angı, İbrahim Ethem Şenoğlu, Gökay Günay, Mert Kacar, Bülent Tunga Yılmaz, Ahmet Turan Han, Özgün İçli, Mesut Çiftçi, Kutlu Kutluer, Sevgi, Eren Yıldırım, Alperen, Efe Fener, Mustafa Çakmak, Yusuf Geçen, Enes Silgu, Halil Yeşilyurt, Ünal Sayılır, Hakan Karayılmaz, Mustafa Vuslat, Furkan Karip, Pınar Kaya, Sude Teke, Ahmet Akçay, Ahmet Büyükyılmaz, Ayşenur Yılmaz, Moris Ciprut, Görkem Verdi, Berkay Küçükbaşlar, Murat Gezer, Uçar Sayıl Gündem, Merve Kardelen Uslu, Burak Can Çelik, Ahmet Tütüncü, Ufuk a, Fuat Demir, Fırat Toptan, Gürkan Ercoşkun, İnci Dönmez Noyan, Ömer Selim Yiğit, Ali Niyazi Eriş, İbrahim Çakır, Ahmet Alperen Özdemir, Alper Karadağ, Alper Sönmez, Ali Ekin Filiz, Kaan Yaren , Atabey Kalkan, İlker Yelbay, Çağdaş Ilgaz Şenel, Yusuf Eren Suyolcu, Horatio Nelson, Berk Burak Berber, Melikşah Yılmaz, Burhan, Oğuzhan Yılmaz, Burak, Onur Yağcıoğlu, Samet, Musa Yurt, Kağan Yumak, Hilmi Can Özdemir, Erinç Erdoğan, Erden Baha Gökyüzü, Mustafa Tan, Ata Özcan, Kaya Erdem Kaya, Mustafa Karatok, Elif Cengiz, Onur Acar, Nihat Özer, Sibel Yılmaz 

Toplam uzunluğu 23 dk 36 sn olan bu bölümün tamamı sadece Patreon'da. Patreon linki: patreon.com/user?u=54848884

Bu seri gibi, yayınlanacak olan Balkan Savaşları Serisi, 1. Dünya Savaşı’nda silah teknolojileri, az bilinen hatıratlar, biyografiler, kadın askerler, savaşan ünlü yazarlar (J. R. R. Tolkien, E. Hemingway vs.), savaşla ilgili hurafeler, tuhaf olaylar vb. hiçbir yerde yayınlanmayacak ilginç bölümler, ekstra içerikler kapsamında Patreon üyelerine özel olacak.

Bölüm görseli kaynağı: @AtaturkArsivi Twitter hesabı

Bu bölümde ilk defa bir konuk ağırlıyorum ve Emrecan Kartal'la 1. Dünya Savaşı'ndaki donanmalar hakkında dolu dolu bir sohbet gerçekleştiriyoruz.

- İngilizlerle Almanlar arasındaki donanma rekabeti nasıl sonuçlandı?

- Dretnotlar neydi ve ne işe yaradılar?

- Savaşa katılan ülkeler donanma konusunda ne durumdaydı?

- Osmanlı Devleti İngiltere'ye sipariş ettiği gemilerine kavuşsaydı ne olurdu?

- 2. Dünya Savaşı'na ön hazırlık: U-boat'ların 1. Dünya Savaşı'na etkileri.

- Antalya dolaylarında batırılan İngiliz uçak gemisi.

Patronlarıma teşekkür ederim:

Akın Akgün, Mesut Akyol, Cemal Dinçer, Ahmet Eren İspir, Dilan Fatma Öncevarlık, Umut Can Özay, Ahmet İbrahim Oğuzulgen, Mustafa Engin Emekli, Semin Yıldırım , Yener Dayı, Elif Demirci Sivlim, Ahmet, Deniz Turhan, Hande Karaca, Selim Karaca, Tolga Akgöl, İbrahim Selçuk Şahin, Onat Periyadılı, Mehmet Çöl, Cem Çelik, Eren Alpyürür, Korcan Kavusan, Yekta Kocaoğlu, Tuğser Serttaş, Serhat Akkaya, Ersan Dündar, Onat Angı, İbrahim Ethem Şenoğlu, Gökay Günay, Mert Kacar, Bülent Tunga Yılmaz, Melih, Ahmet Turan Han, Özgün İçli, Mesut Çiftçi, Kutlu Kutluer, Sevgi, Eren Yıldırım, Alperen, Efe Fener, Mustafa Çakmak, Yusuf Geçen, Enes Silgu, Halil Yeşilyurt, Ünal Sayılır, Hakan Karayılmaz, Mustafa Vuslat, Furkan Karip, Pınar Kaya, Sude Teke, Ahmet Akçay, Ahmet Büyükyılmaz, T.Can Çelik, Ayşenur Yılmaz, Moris Ciprut, Görkem Verdi, Berkay Küçükbaşlar, Murat Gezer, Uçar Sayıl Gündem, Merve Kardelen Uslu, Burak Can Çelik, Ahmet Tütüncü, Ufuk a, Fuat Demir, Fırat Toptan, Gürkan Ercoşkun, İnci Dönmez Noyan, Ömer Selim Yiğit, Ali Niyazi Eriş, İbrahim Çakır, Ahmet Alperen Özdemir

- İtalyanlar da sonunda 1. Dünya Savaşı'nın acı gerçekleriyle yüzleşiyor.

- Jülyen Alpleri'nin ve İsonzo Vadisi'nin dağlık coğrafyasında, İtalyanlar, tepelere gizlenmiş Avusturya-Macaristan birliklerine karşı ümitsizce saldırıyor.

- İtalyan başkomutanı Luigi Cadorna'nın birkaç gün içinde girmeyi umduğu Trieste, çok uzakta kalıyor.

- 109 yaşındaki bir İtalyan savaş gazisinin anlattıkları tüyleri diken diken ediyor.

Kaynaklar

1- Mark Thompson, The White War: Life and Death on the Italian Front 1915-1919, Faber and Faber, 2008 

2- David Jordan, The Balkans, Italy & Africa 1914-1918, Amber Book Ltd, 2011 

3- https://www.firstworldwar.com/battles/isonzo.htm 

4- http://www.worldwar1.com/itafront/isonzo11.htm 

5- https://www.britannica.com/event/World-War-I/Italy-and-the-Italian-front-1915-16 

6- https://alphahistory.com/worldwar1/italian-front/ 

Patronlarıma teşekkür ederim:

Akın Akgün, Mesut Akyol, Cemal Dinçer, Ahmet Eren İspir, Erden Baha, Dilan Fatma Öncevarlık, Umut Can Özay, Onur Özbay, Ahmet İbrahim Oğuzulgen, Mustafa Engin Emekli, Semin Yıldırım , Yener Dayı, Elif Demirci Sivlim, Ahmet, Novrat NADY, Deniz Turhan, Hande Karaca, Selim Karaca, Tolga Akgöl, İbrahim Selçuk Şahin, Onat Periyadılı, Mehmet Çöl, Oğuzhan Yılmaz, Cem Çelik, Eren Alpyürür, Korcan Kavusan, Yekta Kocaoğlu, Tuğser Serttaş, Serhat Akkaya, Ersan Dündar, Onat Angı, İbrahim Ethem Şenoğlu, Gökay Günay, Mert Kacar, Bülent Tunga Yılmaz, Melih, Mustafa Tan, Ahmet Turan Han, Burak Sarper Bayramoğlu, Özgün İçli, Mesut Çiftçi, Kutlu Kutluer, Sevgi, Eren Yıldırım, Alperen, Efe Fener, Mustafa Çakmak, Yusuf Geçen, Enes Silgu, Halil Yeşilyurt, Ünal Sayılır, Hakan Karayılmaz, Mustafa Vuslat, Furkan Karip, Pınar Kaya, Sude Teke, Ahmet Akçay, Ahmet Büyükyılmaz, T.Can Çelik, Ayşenur Yılmaz, Moris Ciprut, Görkem Verdi, Berkay Küçükbaşlar, Murat Gezer, Uçar Sayıl Gündem, Merve Kardelen Uslu, Burak Can Çelik

Toplam uzunluğu 16 dk 47 sn olan bu bölümün tamamı sadece Patreon'da. Patreon linki: patreon.com/user?u=54848884

Bu seri gibi, yayınlanacak olan Balkan Savaşları Serisi, 1. Dünya Savaşı’nda silah teknolojileri, az bilinen hatıratlar, biyografiler, kadın askerler, savaşan ünlü yazarlar (J. R. R. Tolkien, E. Hemingway vs.), savaşla ilgili hurafeler, tuhaf olaylar vb. hiçbir yerde yayınlanmayacak ilginç bölümler, ekstra içerikler kapsamında Patreon üyelerine özel olacak.

2. Dünya Savaşı'nın meşhur liderleri ve komutanları 1. Dünya Savaşı'nda ne yaptılar? Hangi cephede savaştılar, rütbeleri neydi, komutanları onlar hakkında ne düşünüyordu, ve karakterleri nasıldı? Bu bölümde Luftwaffe'nin en tepesindeki isim Hermann Göring'in gençliğini ve 1. Dünya Savaşı tecrübelerini anlatıyorum. Patreon destekleriniz için: patreon.com/user?u=54848884 Kullanılan müzik: "Miguel Johnson - A Better Future" is under a Creative Commons (CC-BY 3.0) license Music promoted by BreakingCopyright: https://bit.ly/bkc-classical

Kaynaklar 

1- Peter Kilduff, Hermann Göring: Fighter Ace, Grub Street, 2010 

2- Eldridge Golda, Hermann Göring - Fighter Ace, Air Power History, Rockville Vol. 58, Iss. 1, 44, 2011 

3- Osman Yalçın, Havacılık, Hava Gücünün Doğuşu ve Birinci Dünya Savaşına Etkisi, Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi Sayı: 59, s. 181-236, Güz 2016 

4- Karl Bodenschatz, Hunting with Richthofen Jagd in Flanderns Himmel: The Bodenschatz Diaries: Sixteen Months of Battle with JG Freiherr von Richthofen No. 1 Foreword by Herman Goring (English Edition),haz.: Jan Hayzlett, Grub Street, 1998 

5- Frank N. Magill, The 20th Century Go-N: Dictionary of World Biography, Volume 8, Routledge, 2014 

6- https://www.britannica.com/biography/Hermann-Goring 

7- https://www.militaer-wissen.de/the-german-air-force-during-the-first-world-war/?lang=en 

Patronlarıma teşekkür ederim: Akın Akgün, Mesut Akyol, Cemal Dinçer, Ahmet Eren İspir, Erden Baha, Dilan Fatma Öncevarlık, Umut Can Özay, Onur Özbay, Ahmet İbrahim Oğuzulgen, Mustafa Engin Emekli, Semin Yıldırım , Yener Dayı, Elif Demirci Sivlim, Ahmet, Novrat NADY, Deniz Turhan, Hande Karaca, Selim Karaca, Tolga Akgöl, İbrahim Selçuk Şahin, Onat Periyadılı, Mehmet Çöl, Oğuzhan Yılmaz, Cem Çelik, Eren Alpyürür, Korcan Kavusan, Yekta Kocaoğlu, Tuğser Serttaş, Serhat Akkaya, Ersan Dündar, Onat Angı, İbrahim Ethem Şenoğlu, Gökay Günay, Mert Kacar, Bülent Tunga Yılmaz, Melih, Mustafa Tan, Ahmet Turan Han, Burak Sarper Bayramoğlu, Özgün İçli, Mesut Çiftçi, Kutlu Kutluer, Sevgi, Eren Yıldırım, Alperen, Efe Fener, Mustafa Çakmak, Yusuf Geçen, Enes Silgu, Halil Yeşilyurt, Ünal Sayılır, Mustafa Vuslat, Furkan Karip, Pınar Kaya, Sude Teke, Ahmet Akçay, Ahmet Büyükyılmaz.

Resmiyette Almanya ve Avusturya-Macaristan'la beraber Üçlü İttifak'ta yer alan İtalya, savaşın seyrinin değişir gibi olmasıyla İtilaf Devletleriyle flörtleşmeye başlıyor, fakat İttifak Kuvvetleri'nden de kopamıyor. İtalya 9 ay süren derin pazarlıklarıyla herkesin gözünden düşüyor. Peki buna değiyor mu?

Kaynaklar

- Mark Thompson, The White War: Life and Death on the Italian Front 1915-1919, Faber and Faber, 2008

- William A. Renzi, Italy's Neutrality and Entrance into the Great War: A Re-examination, The American Historical Review, Vol. 73, No. 5, pp. 1414-1432, 1968

- Roy Prince, Italy and the Outbreak of the First World War, The Cambridge Historical Journal, Vol. 11, No. 2, pp. 219-227, 1954

- Timothy W. Crawford, The Alliance Politics of Concerted Accommodation: Entente Bargaining and Italian and Ottoman Interventions in the First World War, Security Studies, 23:1, 113-147, 2014

- Paul du Quenoy, With Allies Like These, Who Needs Enemies?: Russia and the Problem of Italian Entry into World War I, Canadian Slavonic Papers/Revue canadienne des slavistes Vol. XLV, Nos. 3-4, September- December 2003

- https://www.britannica.com/event/World-War-I/Italy-and-the-Italian-front-1915-16

- https://alphahistory.com/worldwar1/italian-front/

Patreonlarıma teşekkür ederim: Akın Akgün, Mesut Akyol, Cemal Dinçer, Ahmet Eren İspir, Erden Baha, Dilan Fatma Öncevarlık, Onur Özbay, Ahmet İbrahim Oğuzulgen, Mustafa Engin Emekli, Semin Yıldırım, Umut Can Özay, Yener Dayı, Elif Demirci Sivlim, Ahmet, Novrat NADY, Deniz Turhan, Hande Karaca, Selim Karaca, Tolga Akgöl, Eren Alpyürür, Korcan Kavusan, Yekta Kocaoğlu, Kutlu Kutluer, Sevgi, Eren Yıldırım, Alperen, Efe Fener, Mustafa Çakmak, Yusuf Geçen, Enes Silgu, Halil Yeşilyurt, Ünal Sayılır, İbrahim Selçuk Şahin, Onat Periyadılı, Ahmet Turan Han, Mehmet Çöl, Oğuzhan Yılmaz, Cem Çelik, Özgün İçli

Siz de Patreon'dan destekleyin, birçok ayrıcalığa sahip olun: patreon.com/user?u=54848884

2. Dünya Savaşı'nın meşhur liderleri ve komutanları 1. Dünya Savaşı'nda ne yaptılar? Hangi cephede savaştılar, rütbeleri neydi, komutanları onlar hakkında ne düşünüyordu, ve karakterleri nasıldı? Bu bölümde 2. Dünya Savaşı denince akla ilk gelen isim olan Adolf Hitler'i anlatıyorum.

Kullanılan müzik: "Miguel Johnson - A Better Future" is under a Creative Commons (CC-BY 3.0) license Music promoted by BreakingCopyright: https://bit.ly/bkc-classical

- Azap'taki geri çekiliş orduda bazı tartışmalara ve komutan değişikliklerine yol açıyor.

- İstanbul'daki üst kademeden önce Genelkurmay İkinci Başkanı Hafız Hakkı Bey, sonra da bizzat Başkomutan Vekili Enver Paşa Erzurum'a geliyor.

- Rusların Sarıkamış dolaylarındaki kolordusunu imha etmek için bir kuşatma harekatı planlanıyor.

- Hasan İzzet Paşa, bir kış harekatına karşı olduğu için istifasını veriyor, ve Enver Paşa komutayı üzerine alıyor.

- Harekatın ilk iki günü Türkler açısından başarılı geçiyor fakat, 10. Kolordu Komutanı Hafız Hakkı Bey'in üçüncü gün aldığı bir insiyatif, felaketin başlangıcı oluyor. Teşekkür notu: Bu bölümün hazırlanmasında kitap desteği sağlayan İlhan Bey'e çok teşekkür ediyorum.

Kaynaklar:

1- Hakkı Altınbilek ve Naci Kır, Birinci Dünya Harbi’nde Türk Harbi Kafkas Cephesi 3 Ncu Ordu Harekâtı Cilt II Birinci Kitap, Ankara Genelkurmay Basımevi, 1993

2- Fevzi Çakmak, Birinci Dünya Savaşı’nda Doğu Cephesi Harekâtı 1935 Yılında Harp Akademisinde Verilen Konferanslar, yay. haz.: Ahmet Tetik, Sema Kiper, Ayşe Seven ve Serdar Demirtaş, Genelkurmay ATASE ve Genelkurmay Denetleme Başkanlığı Yayınları, Ankara Genelkurmay Basımevi, 2005

3- Ziya Yergök, Sarıkamış’tan Esarete (1914-1920), yay. haz.: Sami Önal, Tarihçi Kitabevi Yayınları, 2019  

4- General Nikolski, Sarıkamış Harekatı, Gnkur. Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Yayınları, 1990

6- Hümmet Kanal, Sarıkamış Harekâtı Esnasında Cephede Yaşananlar ve Anadolu’ya Etkileri, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, 54, 2, 87-114, 2014

7- Yavuz Gölbaşı, Sarıkamış Düş-tü, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2013

8- Köprülülü Şerif İlden, Sarıkamış, yay. haz.: Sami Önal, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2006

9- Ali İhsan Sabis, Harp Hatıralarım Birinci Dünya Harbi, c. II,. Nehir Yayınları. 1990

Kullanılan müzik: Musa Eroğlu - Sarıkamış Dramı (Netd Müzik Video Dijital Platform Ve Ticaret A.Ş (DUYGU MUZIK PLAK adına) ve 1 Müzik Hakları Topluluğu)

- Kafkasya Cephesi, dağlık arazisi ve -40 dereceye düşen sıcaklığıyla, 1. Dünya Savaşı'nın en çetin cephesidir.

- Erzurum bölgesinde konuşlu Osmanlı 3. Ordusunun cephane, yiyecek, ve de özellikle giyecek sıkıntısı vardır.

- Çoğu yazlık kıyafetiyle olan askerler, daha savaş başlamadan hastalanmaya başlamıştır bile.

- 1 Kasım 1914'te Rusların Türk topraklarına girmesiyle muharebeler başlayacaktır.

Kaynaklar:

1- Hakkı Altınbilek ve Naci Kır, Birinci Dünya Harbi’nde Türk Harbi Kafkas Cephesi 3 Ncu Ordu Harekâtı Cilt II Birinci Kitap, Ankara Genelkurmay Basımevi, 1993

2- Aziz Samih İlter, Birinci Dünya Savaşı’nda Kafkas Cephesi Hatıraları, yay. haz.: Zekeriya Türkmen ve Elmas Çelik, Genelkurmay Askerî Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Yayınları, Ankara Genelkurmay Basımevi, 2007  

3- Fevzi Çakmak, Birinci Dünya Savaşı’nda Doğu Cephesi Harekâtı 1935 Yılında Harp Akademisinde Verilen Konferanslar, yay. haz.: Ahmet Tetik, Sema Kiper, Ayşe Seven ve Serdar Demirtaş, Genelkurmay ATASE ve Genelkurmay Denetleme Başkanlığı Yayınları, Ankara Genelkurmay Basımevi, 2005

4- Sadık Erdaş, Hatıralar Işığında Kafkas Cephesi’nde Yaşanan Temel Sorunlar ve Gözlemler, 100. yıl münasebetiyle I. Dünya Savaşı’nda Kafkas (Doğu) Cephesi uluslararası sempozyumu; Erzurum, 25-27 Eylül 2014, yay. haz.: Merve Uğur. — Ankara: AKDTYK Atatürk Araştırma Merkezi, 2015

5- Tuncay Öğün, Köprüköy ve Azap Muharebelerinin Osmanlı Basınındaki Yansımaları, Osmanlı Hakimiyetinin 500. ve Kurtuluşun 100. Yılında Uluslararası Erzurum Sempozyumu Bildiriler, Erzurum Teknik Üniversitesi Yayınları, s. 678, 2018

6- Ramazan Balcı, Sarıkamış Harekatı (Doktora Tezi), T.C. Yükseköğretim Kurulu Dokümantasyon Merkezi, İstanbul, 1999

- Almanlar Doğu Prusya'yı Ruslardan tamamen arındırmak için harekete geçiyor.

- Doğa harikası Mazurya Gölleri, 1915 Şubat'ında ikinci bir muharebeye daha sahne oluyor.

- Karlar altında, ilginç hatıratların da yazıldığı muharebede, Almanlar Rusları kıskaca almak isteseler de, Ruslar kurtulmayı başarıyor.

- Yine de sonuç bir Alman zaferi oluyor, ve Doğu Cephesi kuzeyde Litvanya'ya taşınıyor.

Kaynaklar:

1- Prit Buttar, Germany Ascendant: The Eastern Front 1915, Osprey Publishing, 2017

2- Andrei Pogaciaş, Review of Military History, Issue 3/4, p19-27. 9p., 2015

3- Sławomir Jan Maksymowicz, East Prussia as the only province of the German Empire occupied during the Great War. Wartime histories of East Prussia, Geschichte - Erinnerung - Politik 13, 2016

4- Rickard, J (28 August 2007), Second battle of the Masurian Lakes, 7-21 February 1915, http://www.historyofwar.org/articles/battles_masurianII.html

5- https://www.euronews.com/2014/07/21/second-battle-of-the-masurian-lakes

- Doğu Cephesi'ne kış gelirken, iki taraf da toplantılar düzenliyor.

- Almanları bir süper güç yapacak Mitteleuropa planı, Doğu Cephesi komutanlarının iştahını kabartıyor

- Ruslar Krakow'u ele geçirmek için harekete geçiyor, ve çetin muharebeler yaşanıyor. 

- Hötzendorf, kışlık elbiseleri olmayan askerleriyle, sıcaklığın -25 dereceye düştüğü karlı dağlarda, bir faciaya sebebiyet veriyor. 

Kaynaklar:

1- Prit Buttar, Collision of Empires: The War on the Eastern Front in 1914, Osprey Publishing, 2014

2- Prit Buttar, Germany Ascendant: The Eastern Front 1915, Osprey Publishing, 2017

3- John Keegan, The First World War, Knopf Doubleday Publishing Group, 2000

4- http://www.arsbellica.it/pagine/battaglie_in_sintesi/Limanowa_eng.html

5- David Hazemali, Ana Šela, The Great Battles of 1914 Between Austria-Hungary and the Russian Empire on the Eastern Front: A Slovenian Perspective, The Slavs from the turn of 19th and 20th Centuries until Now: Linguistic, Historical and Political Changes and Literature. Conference e-compendium, 2019

6- https://military-history.fandom.com/wiki/Battle_of_Limanowa

7- https://encyclopedia.1914-1918-online.net/article/eastern_front

8- https://www.historynet.com/carpathian-catastrophe/

9- "The battle of Limanowa Łapanow - December 1914", Youtube videosu, kanal: Prof. Centek's Military History Channel, link: https://www.youtube.com/watch?v=tF2P-ynGxbY

10- "Battle of Limanowa (1–13 December 1914) - Austro-Hungarian Monarchy vs Russia", Youtube videosu, kanal: mustbefunny*, link: https://www.youtube.com/watch?v=pJum7qRdPrU

1. Dünya Savaşı Podcast Serisi fragmanıdır.

Kullanılan müzik:

Kevin MacLeod adlı sanatçıya ait Dangerous, Creative Commons Atıf 4.0 kapsamında lisanslanmıştır. https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/

Kaynak: http://incompetech.com/music/royalty-free/index.html?isrc=USUAN1100414

Sanatçı: http://incompetech.com/

- 1. Kirte zaferinden sonra Türkler düşmanı denize dökmek için 1-4 Mayıs günleri bazı taarruzlarda bulunuyor fakat bu girişimler başarısız oluyor.

- Şarapnellerden korkan Senegalli askerlerde çözülmeler başlarken, Hamilton bir karşı taarruz için baskı kuruyor. 

- 6 Mayıs'ta, Kirte ve Alçıtepe'yi ele geçirmek için harekete geçen çok uluslu İtilaf Ordusu, Türk makineli tüfekleri karşısında acı tecrübeler yaşıyor.

- Özellikle Arıburnu'ndan Seddülbahir'e nakledilen iki ANZAK tugayının akıbeti feci oluyor.

- Bahar çiçekleriyle harika bir manzara sunan Kirte Köyü önleri, savaşın korkunçluğuyla bir kontrast yaratıyor. 

Bölümde bahsi geçen kitap: Walter von Schön, Gelibolu Cehennemi "Bir Alman Gözüyle Çanakkale", Işık Yayıncılık Ticaret (e-kitap), 2014

Kaynaklar:

1- Peter Hart, Gelibolu, Alfa Yayınları, 2014

2- Tuncay Yılmazer, Alçıtepe'den Anafartalar'a Çanakkale Kara Muharebeleri, Yeditepe Yayınevi, 2007

3- Walter von Schön, Gelibolu Cehennemi "Bir Alman'ın Gözüyle Çanakkale", Işık Yayıncılık Ticaret (e-kitap), 2014 

4- Ahmet Esenkaya, Çanakkale Cephesi'nde Karargahlar, ÇOMÜ Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi 1(2), 47-80, 2016  

5- https://lafabriquedesmemoires.com/1915-les-fusilles-des-dardanelles/

6- https://www.awmlondon.gov.au/battles/krithia

7- https://nzetc.victoria.ac.nz/tm/scholarly/tei-WaiNewZ-c9.html

8- https://www.anzacmemorial.nsw.gov.au/krithia

9- https://www.firstworldwar.com/battles/krithia2.htm

- 24 Mayıs Türk-Anzak Ateşkesi esnasında, Türk askerleri, göğsünde Osmanlı madalyaları olan bir Anzak subayı görüyor.

- Adı Charles Snodgrass Ryan olan bu tabip subayın Melbourne'den İstanbul'a, Plevne'den Erzurum'a uzanan macera dolu bir hayat hikayesi vardır.

- Yıllarca Osmanlı'nın Melbourne'de fahri konsolosluğunu da yapmış olan Ryan, Atatürk'e bir hayranlık mektubu da yazmıştır.

Kaynaklar:

1- Charles S. Ryan, Under the Red Crescent: Adventures of an English Surgeon with the Turkish Army at Plevna and Erzeroum, 1877-1878, 1897

2- Fikret Yılmaz, Anzaklar arasında eski bir Osmanlı subayı, 2015

3- Haluk Oral, Gallipoli 1915 Through Turkish Eyes, 2012

4- Mehmet Önder, "Atatürk’e Mektuplar". Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi 4, 91-132, 1987

5- https://www.sbs.com.au/language/turkish/en/article/saving-anzac-ryan-meet-the-australian-war-hero-who-also-fought-for-turkey/gdz2g2jcs

6- https://www.pusulahaber.com.tr/dusman-saflarinda-turk-dostu-avustralyali-bir-hekim-236033h.htm

7- https://www.arkeotekno.com/pg_633_plevnede-osmanli-subayi-canakkalede-anzac-subayi-avustralyali-ryan-ve-gumushane-anilari

8- https://csatt.org/vefa-charles-snodgrass-ryan/

9- https://www.balturk.org.tr/

- 19 Mayıs'taki hüsrandan sonra Türkler sahipsiz bölgede yatan yaralılarına ulaşmak istiyor.

- 25 Nisan'dan bu yana süregelen muharebeler sonucu, meydanda yatan ölülerden kötü kokular yükseliyor ve her yeri sinekler kaplıyor. 

- Sağlık gerekçeleri gözetilerek iki taraf arasında cesetlerin defnedilmesi için bir ateşkes imzalanıyor.

- 24 Mayıs 1915'te, saat 07:30'la 16:30 arasında silahlar susuyor ve iki taraf ölülerini gömüyor.

- 1. Dünya Savaşı'nda eşine bir daha rastlanmayan bu resmi ateşkese, yaşanan dostluk gösterileri damgasını vuruyor. 

- İki tarafın, düşmanları hakkındaki algısı değişiyor.

Kaynaklar:

1- Charles Bean, The Story of Anzac, Vol II, 162

2- Aslıhan Kervan, "Çanakkale Cephesi'nde 19 Mayıs Türk Taarruzu ve 24 Mayıs Ateşkesi", Turkish Journal of War Studies, Cilt 3, Sayı 1, 32 - 50, 2022

3- Mesut Uyar, "Who Called for a Ceasefire?", Wartime, issue 73, 54, 2016

4- Kemal Çiçek, “Turkish Perception of the Anzacs in the Dardanelles Campaign”, KTÜEFAD, 2, 70-75, 2022

5- Charles Saunders, The Penguin book of New Zealanders at war, Penguin, Auckland, 2009. p. 143

6- https://www.anzacmemorial.nsw.gov.au/24-may-truce-gallipoli

7- https://www.smh.com.au/world/gallipolis-one-brief-shining-moment-20080519-gdse8h.html

8- https://ww100.govt.nz/an-anzac-armistice

9- https://www.sbs.com.au/language/turkish/en/article/saving-anzac-ryan-meet-the-australian-war-hero-who-also-fought-for-turkey/gdz2g2jcs

10- https://today-in-wwi.tumblr.com/post/119818730688/truce-at-anzac-cove-to-bury-dead 

11- Peter Hart, Gelibolu, Alfa Yayınları, 2014

- 25 Nisan 1915'te Arıburnu'nda karaya çıkan Anzak birlikleri dar bir alana hapsoluyor.

- Derhal siperler kazılırken, taraflar birbirine el bombası atabilecek mesafeye geliyor.

- Muharebenin bir siper savaşına döndüğü Arıburnu'nda, taarruzlar fayda etmiyor.

- Özellikle 19 Mayıs günü yapılan kapsamlı taarruz, Türkler için acı bir tecrübe oluyor.

- Yaklaşık bir ayın sonunda muharebe alanı iki taraftan da binlerce ölüyle kaplanıyor. 

- Türklerden cesetlerin gömülmesi için bir ateşkes teklifi geliyor.

Detaylı ve ücretsiz yazılı kaynaklar için tavsiye ettiğim web sitesi: https://canakkalemuharebeleri1915.com/

- Almanlar Batı Cephesi'nde "bir tür deney" olarak gördükleri bir saldırı planlıyor.

- Bu saldırıda, yıllardır üstünde çalışılan bir proje hayata geçiriliyor.

- 22 Nisan 1915'te, saat 17:00'da, cepheye taşınan 6000 gaz tüpünün vanaları açılıyor 

- Bu tüplerden yayılan sarımsı-yeşilimsi gaz bulutları, Fransız siperlerine ulaşınca, kıyamet kopuyor.

- Almanlar bu muharebede La Haye Sözleşmeleri'nce yasak olmasına rağmen, ilk defa zehirli gaz kullanıyor.

- Fransızlar, karlı havada gerçekleştirdikleri Artois ve Champagne Taarruzları'ndan bir sonuç alamıyor.

- Savaşın başından beri herhangi bir taarruz gerçekleştirmemiş olan İngilizler pasif bir imaj sergiliyor.

- Bu imajı kırmak, ve Batı Cephesi'nde insiyatif kazanmak için, İngilizler kendi başlarına yürüteceği bir taarruz planlıyor.

- Fransa'nın Neuve Chapelle kasabası civarında gerçekleşecek taarruzda, dünyanın o ana kadar gördüğü en ağır bombardıman uygulanıyor.

Teşekkür notu: Bilgisayarımı çökmekten kurtararak, bu bölümü sizlere zamanında yetiştirmemde büyük pay sahibi olan Abdülkadir Bey'e teşekkürler!    

- 1. Dünya Savaşı'yla özdeşleşen siperlerde, yaşam hiç de kolay değildir.

- Ateş hattındaki bir asker 24 saatini nasıl geçirir, ne yer, ne içer, ne tür işlerle meşgul olur ve nasıl tehlikelere maruz kalır?

- Łódź'un doğusunda kapana kısılan Alman kolordusundan iyi haberler gelmezken, Ruslar olası 20 bin Alman esirini taşıyacak trenleri dahi hazır ediyor.

- Alman kolordusunun komutanı Scheffer, 72 saat uyumayarak birliklerini organize ediyor.

- Tümen komutanlarının da insanüstü çabasıyla Brzeziny kasabasını ele geçiren Almanlar, bu çemberi kırmayı başarıyor.

- Muharebeden sonra üç Alman komutanına "Pour Le Mérite" madalyası veriliyor, ve Łódź şehri Almanların eline geçiyor.

- Doğu Cephesi, kazılan siperlerle yavaş yavaş Batı Cephesi'ne benzemeye başlıyor.

- Vistül Nehri Muharebesi'ndeki başarısızlığın ardından Almanlar kendi başlarına yürütecekleri bir operasyon planlıyorlar.

- Polonya'nın Toruń şehrinde yığınak yapan Alman 9. Ordusu Ruslara sürpriz bir darbe indirmek istiyor.

- Öte yandan Ruslarsa Almanya'yı istila etmek için hazırlanıyor.

- Polonya'nın en büyük üçüncü şehri olan Łódź'da yoğunlaşan muharebelerde, bir Alman kolordusu tamamen düşman içinde kalıyor.

- Hötzendorf, Vistül Nehri'nde artık son kozlarını oynuyor.

- Ruslar sayısal üstünlükleriyle nehirleri aşıyor ve tüm cephelerden hareket geçiyor.

- Almanlar kendi sınırlarına geri çekilirken, Kayzer Avusturya-Macaristan İmparatoru'na çarpıcı bir teklifte bulunuyor.

- Ruslar Krakow kapılarına kadar dayanıyor.

- Almanlar sayıca üstün Ruslar karşısında Polonya'dan geri çekilirken, Avusturya-Macaristan kaybettiği Galiçya toprakları için saldırıya hazırlanıyor. 

- Fakat tecrübeli subaylarını yitirmiş olan ordu çok güçsüzdür. Üstelik askerler Karpatlar'a düşen karlarla, bir yaşam mücadelesi vermektedir. 

- Macar süvarisi Pal Kelemen, günlüğünde, Karpatlar'da yaşanan zorluklara dair harika bir kesit sunuyor.

- Doğu Prusya'daki sınırını güvence altına alan Almanlar, hem güney sınırını korumak hem de Avusturya-Macaristan'a yardım etmek amacıyla güneye yöneliyor.

- Ludendorff'la Hötzendorf ilk defa yüz yüze görüşüyor, ve müttefik iki ordu, Ruslara karşı ortak hareket edecekleri bir plan yapıyor.

- Almanlar Varşova'yı alma amacıyla Vistül Nehri boyunca ilerlerken, sonbahar yağmurlarıyla çamura dönen yollar iki tarafın da kabusu oluyor.

- Ruslar Almanlara karşı Varşova önlerinde stratejik bir galibiyet elde ediyor, Varşova Rusların elinde kalıyor.

- Doğu Cephesi'nin kuzeyinde, Doğu Prusya'da Almanlarla Ruslar karşı karşıya geliyor.

- Görkemli Tannenberg zaferinden sonra Almanlar, bölgedeki diğer Rus ordusu olan Rennenkampf'ın 1. Ordusu'nu kuşatmak için plan yapıyor.

- Bir doğa harikası olan Mazurya Gölleri'nde geçen, ve Alman komutan General Hermann von François'nın ön plana çıktığı bu muharebede kazanan Almanlar oluyor.

- 2 Eylül'de başlayan ve 10 gün süren muharebede Ruslar 155 bin kayıp verirken, Almanlar 40 bin kayıp veriyor.

- Doğu Cephesi'ne sonbahar yağmurları düşüyor.

- Galiçya Muharebesi'nin son safhasını oluşturan bu muharebede, Avusturya-Macaristan'ın tüm Galiçya cephesi çöküyor.

- Hötzendorf'un ordusu, sayıca üstün Rus birliklerine karşı yenik düşüyor ve 150-200 km geriye, Karpatlar'a kadar çekiliyor.

- Ruslar, Avusturya-Macaristan'ın kale şehri Przemyśl'i kuşatıyor.

- 2 milyon askerin savaştığı Galiçya Muharebesi'nde, toplam kayıp 600 bini buluyor. 

- Galiçya Muharebesi'nin üçüncü safhasını oluşturan bu muharebede, Rus 3. ve 8. Ordu'ları, Avusturya-Macaristan'ın 3. Ordu'suyla karşı karşıya geliyor.

- Batıda zaferler kazanan Hötzendorf, cephenin doğusundan yaklaşık büyük Rus tehdidini göz ardı ediyor.

- Avusturya-Macaristan askerleri Rus toplarıya adeta bozguna uğrayarak travma yaşıyor.

- Stanislau sakinleri gece bombardımanına uyanıyor ve şehri apar topar terk etmek zorunda kalıyor.

- Galiçya'nın başkenti Lemberg (bugünkü adıyla Lviv) Rusların eline geçiyor.

- Galiçya Muharebesi'nin ikinci safhasını oluşturan bu muharebede, Rus 5. Ordusu'yla Avusturya-Macaristan'ın 4. Ordu'su karşı karşıya geliyor.

- Arpa-buğday tarlalarında geçen muharebede makineli tüfekler ölüm saçıyor.

- Bir hafta süren, ve askerlerin susuzluktan bitkin düştüğü çetin muharebenin galibi Avusturya-Macaristan oluyor. 

- Fakat tarihçilere göre bu zafer "yarım kalmış" bir zaferdir.

- Doğu Cephesi'nde artık nefeslerin tutulduğu 1914'ün Ağustos ayında, Avusturya-Macaristan ve Rusya orduları birbirini süvarilerle yokluyor ve Jarosławice'de 1. Dünya Savaşı'nın en büyük süvari muharebesi gerçekleşiyor. 

- Avusturya-Macaristan ordusunun Galiçya'daki taarruz planının bir casus tarafından Ruslara aktarıldığı anlaşılıyor.

- Hötzendorf taarruzdan vazgeçmiyor ve 23 Ağustos 1914'te iki taraf Galiçya'nın Kraśnik şehri yakınlarında karşılaşıyor. 

- Galiçya Muharebesi'nin ilk safhasını oluşturan Kraśnik Muharebesi'nde zafer Avusturya-Macaristan'ın oluyor.

- 3 günde toplam 35 bin kayıp veriliyor.

- Almanya, Avusturya-Macaristan ve Rusya, Orta ve Doğu Avrupa'da büyük bir savaşa hazırlanıyor.

- 1600 km'lik Doğu Cephesi'nde durumlar Batı Cephesi'nden farklı işliyor.

- 1914 yılında 2 milyon askerin savaşacağı bu karlı dağların hüküm sürdüğü zorlu coğrafyada, askerleri çok kötü günler bekliyor.

- 1914 Aralık ayında siperler karlarla kaplanıyor ve yaşam koşulları gitgide kötüleşiyor.

- Buna rağmen Fransızlar, Almanlara karşı Artois ve Champagne'dan taarruz ediyor, fakat başarılı olamıyor.

- 25 Aralık günü, Noel zamanı, Almanlarla İngilizler arasında eşine az rastlanır bir hadise yaşanıyor.

- Silahlarını bırakan askerler, iki siper arasında buluşarak dostluklar kuruyor.

- Rivayete göre, taraflar arasında bir futbol maçı dahi oynanıyor.

- Batı Cephesi'nde savaş kısa bir süreliğine duruyor.

- Marne Muharebesi'nden sonra iki taraf da gözünü kuzeydeki liman kentlerine dikiyor.

- Denize doğru yarıştan sonra iki taraf Belçika'nın Ypres kasabasında karşı karşıya geliyor.

- Bir ay süren muharebede toplam 255 bin kayıp veriliyor, fakat muharebenin kazananı çıkmıyor.

- Kışın bastırmasıyla biten muharebeyle Batı Cephesi iyice şekilleniyor.

- Hamilton'un isteği üzerine bir oyalama hamlesi olarak Fransızlar Kumkale'ye bir çıkarma yapıyor.

- 2800 askerlik 6. Sömürge Alayı karaya gecikmeli de olsa çıkıyor ve çoğu Afrikalı sömürge askerleriyle Osmanlılar arasında göğüs göğüse kanlı çatışmalar başlıyor.

- Kumkale Köyü ve köyün mezarlığı tam bir karmaşaya sahne oluyor ve iki taraf da büyük kayıplar veriyor.

- İki gün aralıksız süren muharebelerden sonra bulundukları yerden daha fazla ilerleyemeyen Fransızlar, oyalama görevini tamamladığını düşünerek geri çekiliyor.

Detaylı ve ücretsiz yazılı kaynaklar için tavsiye ettiğim web sitesi: https://canakkalemuharebeleri1915.com/

- İngilizler Gelibolu'da V sahili diye adlandırdıkları Ertuğrul Koyu'na yapacakları çıkarmada farklı bir taktik deniyorlar.

- Karaya oturtulan içi asker dolu River Clyde gemisi adeta modern bir truva atını andırıyor.

- Gemiden sahile çıkmaya çalışan 10 askerden 9'u vuruluyor.

- Ezineli Yahya Çavuş insanüstü savunmasıyla tarihe geçiyor.

- Denizin renginin 50 metre açıkta bile kırmızıya döndüğü V sahilinde İngiliz savaş tarihine geçecek bir kıyım yaşanıyor.

Detaylı ve ücretsiz yazılı kaynaklar için tavsiye ettiğim web sitesi: https://canakkalemuharebeleri1915.com/

- İngilizlerin ana çıkarma noktalarından biri olan W sahiline Lancashire Fusiliers birliğinden 1 tabur asker çıkarmanın ilk dalgası olarak çıkıyor. 

- Osmanlılar tarafından iyi tahkim edilmiş bu koyda ilk saatlerde adeta kıyım yaşanıyor. 

- Denizin renginin kırmızıya döndüğü bu sahilde Türkler amansızca direniyor.

- İngilizler sayısal üstünlükleriyle sahile çıkabilseler de fazla ilerleyemiyorlar.

Detaylı ve ücretsiz yazılı kaynaklar için tavsiye ettiğim web sitesi: https://canakkalemuharebeleri1915.com/

- 25 Nisan 1915'te, ana çıkarma noktalarını desteklemek için X sahiline (İkiz Koyu'na) 1250 asker çıkaran Ingilizler kısmî bir başarı yakalıyor.

- Bölgeye yetişen Yüzbaşı Yusuf Kenan, insiyatif kullanarak kendinden kat kat daha kalabalık birliğe taarruz ediyor ve olası bir tehlikeyi önlüyor.

- Aynı zamanlarda İngilizler S sahiline (Morto Koyu'na) 750 asker çıkarıyor.

- Bölgedeki 80 Türk askeri fazla direnemese de, İngilizler avantajlarını kullanmıyorlar.

- Günün sonunda iki tarafın da planlarındaki çatlaklar gün yüzüne çıkmaya başlıyor.

Detaylı ve ücretsiz yazılı kaynaklar için tavsiye ettiğim web sitesi: https://canakkalemuharebeleri1915.com/

- Ingilizler Y sahili diye adlandırdıkları Pınariçi Koyu'na 25 Nisan sabahı şafak sökerken 2000 asker çıkarıyor.

- Saatlerce hiçbir direnişle karşılaşmayan bu kuvvet avantajını kullanamıyor.

- 25 Nisan akşamüstü başlayan Türk taarruzları 26 Nisan sabahına kadar sürüyor ve ağır kayıpların verildiği kanlı bir muharebe yaşanıyor.

- Çok zor durumda kalan Ingilizler 26 Nisan saat 11.30'da sahili terk ediyor.

Detaylı ve ücretsiz yazılı kaynaklar için tavsiye ettiğim web sitesi: https://canakkalemuharebeleri1915.com/

- 25 Nisan 1915 şafak sökmeden Anzak askerleri Arıburnu Sahili'ne çıkarma yapıyor.

- Onları karşılayan 3 takım Türk askeri kendini feda ediyor.

- Tam işler kötüye giderken Yarbay Mustafa Kemal insiyatif kullanarak ortaya atılıyor.

- "Ben size taarruzu emretmiyorum, ölmeyi emrediyorum!" Yarbay Mustafa Kemal.

- Günün sonunda iki taraf da 4 biner kayıp verirken, Anzak birlikleri dar bir sahile sıkışıp kalıyor.

Detaylı ve ücretsiz yazılı kaynaklar için tavsiye ettiğim web sitesi: https://canakkalemuharebeleri1915.com/

- Itilaf Devletleri dünyanın dört bir yanından topladıkları 75 bin askerlik bir orduyu Limni Adası'na yığıyor.

- Osmanlılar Mareşal Liman von Sanders komutasındaki 5. Ordu'sunu boğazın Anadolu ve Avrupa yakalarına konuşlandırıyor.

- 1915 yılı 24 Nisan'ı 25 Nisan'a bağlayan gece, saat 02:00'da ilk düşman gemileri Yüzbaşı Faik tarafından farkediliyor.

- Saat 04:30'da 27. Alay'dan 2. Tabur'un ANZAK askerlerine sıktığı ilk kurşunla Çanakkale Kara Muharebeleri resmen başlıyor.

- Yaklaşık 150 gemilik itilaf donanması Çanakkale Boğazı'nı zorluyor.

- Türk topçusu başarılı atışlarla kendinden daha üstün savaş gemilerini yıpratıyor.

- Nusret'in tarihi mayınları 3 savaş gemisini batırıyor.

- "Gittiler, geçemediler, geçemeyecekler!" Çanakkale Müstahkem Mevkii Komutanı Cevat Paşa 

"Yırtıcılar toplanmıştı. Artık gereken tek şey Türklerin yenilgisiydi." Peter Hart (Gelibolu kitabından)

- Alman ordusu Schlieffen Planı'nı devreye sokarak Belçika üzerinden Fransa'ya karşı saldırıya geçiyor.

- Ingiltere Fransa'ya yardım amaçlı 6 tümen gönderiyor.

- Almanlar Paris önlerinde, Marne Nehri kıyılarında durduruluyor.

- Iki taraf toplamda 513 bin kayıp veriyor.

- Avusturya-Macaristan'ın Belgrad'ı bombalaması üzerine büyük güçler restleşiyor.

- Sırplar beklentinin çok üstünde bir direniş sergiliyor.

- Almanların Belçika ve Fransa'ya saldırması üzerine Ruslar doğudan Almanlara saldırıyor.

- Tannenberg'de Ruslar tarihi bir yenilgi alıyor.

- Alman komutanlar Hindenburg ve Ludendorff Almanya'nın kurtarıcı kahramanları oluyor.

- Savaş öncesi 5 büyük Avrupa devletindeki son durum

- Büyük devletlerin savaş gayesi

- Franz Ferdinand'ın suikasti

- Savaşın resmen başlaması