Podkasty Dwutygodnika

Punktem wyjścia do rozmowy w 25. odcinku „Podkastu Dwutygodniku” jest tekst J Szpilki pod tytułem „Wywłoka, zwierzyniec, kostnica” (https://www.dwutygodnik.com/artykul/11216-wywloka-zwierzyniec-kostnica.html). Tekst odnosi się do polskiego przekładu książki Camilii Sosy Villady, którego autorką jest Maria Broda i który ukazał się niedawno nakładem Wydawnictwa Filtry pod tytułem „Kurewny”. O problemach z polskim przekładem „Las malas”, o trans literaturze, którą wybierają polscy wydawcy, o tym, jak można byłoby portretować zwykłe trans życie, jacy autorzy i autorki starają się to robić, o tym, czym się zajmują trans studies i dlaczego ich potrzebujemy, Barbara Klicka rozmawia z autorką tekstu: J Szpilką – osobą absolwencką kulturoznawstwa i historii, pracującą na Uniwersytecie SWPS, zajmującą się teorią queer i studiami trans. Podkast prowadzi: Barbara Klicka Partner podkastu: Studio PLAC Dżingiel: Małgorzata „Tekla” Tekiel Oprawa graficzna: Jan Kallwejt

„Dwutygodnik” obchodzi 15. urodziny. Pierwszy numer magazynu ujrzał światło dzienne 4 kwietnia 2009 roku. W jubileuszowym tekście, który ukazał się na łamach magazynu, Olga Drenda wspomina, że „Dwutygodnik” „pojawił się w świecie poczekalni, świecie – przygrywce do Polski współczesnej”. Jej zdaniem „z doniesień medialnych z 2009 roku wynika, że żyliśmy w Nudnopolsce, 70% ankietowanych przez CBOS deklarowało, że czują się «raczej szczęśliwi». Komentatorzy, na ogół rozczarowani, wspominali o postpolityce, o wycofaniu ludzi w prywatność, o tym, że ważny jest spokój, a rolą osób publicznych powinno być nieprzeszkadzanie”. Trudno sobie wyobrazić opis świata bardziej odbiegający od tego, co dziś o nim myślimy. Przez ostatnie 15 lat radykalnie zmieniła się nie tylko otaczająca nas rzeczywistość i to, w jaki sposób jesteśmy skłonni o niej opowiadać, ale też kontekst medialny i technologiczny. „Dwutygodnik” stara się towarzyszyć tym przeobrażeniom. Czy jednak niektóre z założeń przyświecających pomysłodawczyniom i pomysłodawcom magazynu pozostały niezmienne do dziś? Jeśli tak, to jak brzmi przewodnia myśl, która zdołała przetrwać te 15 lat? Jak przeszłość i przyszłość „Dwutygodnika” widzi jego redaktor naczelna? O tym, co się zmieniło, a co pozostaje niezmienne, Barbara Klicka rozmawia z redaktorką naczelną „Dwutygodnika”, Zofią Król. Podkast prowadzi: Barbara Klicka Partner podkastu: Studio PLAC Dżingiel: Małgorzata „Tekla” Tekiel Oprawa graficzna: Jan Kallwejt

23. odcinek „Podkastu Dwutygodnika” krąży wokół eseju Łukasza Najdera „Miasto świata” (https://www.dwutygodnik.com/artykul/11148-miasto-swiata.html). Najder pisze w nim o dwóch „Ziemiach obiecanych” – tej Wajdy i tej Reymonta, a stawką jego tekstu wydaje się zarówno rozbrojenie utartych opinii dotyczących filmu i powieści, jak i wydobycie zza nich innego obrazu miasta. Bardzo konkretnego, aroganckiego – pisze autor – miasta: Łodzi. O przedziwnym, nieidealnym organizmie, jakim jest Łódź, o tym, jak próbowali się z nim mierzyć i je badać artyści różnych dziedzin i pokoleń, Barbara Klicka rozmawia z: Jerzy Jarniewiczem – poetą, tłumaczem, eseistą, profesorem Uniwersytetu Łódzkiego i Honorowym Obywatelem Miasta Łódź. Podkast prowadzi: Barbara Klicka Partner podkastu: Studio PLAC Dżingiel: Małgorzata „Tekla” Tekiel Oprawa graficzna: Jan Kallwejt

22. odcinek „Podkastu Dwutygodnika, magazynu o kulturze” nawiązuje do tekstu Olgi Drendy pod tytułem „Stan jajcarni” (https://www.dwutygodnik.com/artykul/11107-stan-jajcarni.html). Autorka, bądź co bądź specjalistka od poczucia humoru, zdaje w nim relację z wizyty na festiwalu Zacieralia i przygląda się polskiej scenie dowcipasowej; jej prekursorom, frontmenom, wielkim i małym zwycięstwom w bitwach o najabsurdalniejsze nakrycie głowy. Czym jest, i czy wciąż jest?, polski rock jajcarski? Czy da się tego słuchać w domu? Czy to zjawisko zakorzenione jest w jakiś ponadnarodowych wzorcach, czy też jest tylko lokalnym wykwitem muzyczno-słownej inwencji? O tym wszystkim i o związkach polityki z żartowaniem do muzyki, i o tym, czym był „zlew”, i czy ktoś podjął i kontynuuje zlewową tradycję, Barbara Klicka rozmawia z: Jarkiem Szubrychtem – dziennikarzem piszącym o muzyce, autorem książek, twórcą i wieloletnim wydawcą „Gazety Magnetofonowej" oraz emerytowanym wokalistą metalowym. Podkast prowadzi: Barbara Klicka Partner podkastu: Studio PLAC Dżingiel: Małgorzata „Tekla” Tekiel Oprawa graficzna: Jan Kallwejt

W 21. odcinku „Podkastu Dwutygodnika” rozmowa dotyczy poezji. Co słychać u polskojęzycznych wierszy? Dlaczego niektóre osoby upierają się przy tym, że poezją warto się zajmować? Jak zmieniają się trendy, tendencje i wpływy, którym ulegają poetyckie dykcje? O tym oraz o poetyckich radościach i olśnieniach Barbara Klicka rozmawia z Joanną Mąkowską – literaturoznawczynią, amerykanistką, wykładowczynią w Ośrodku Studiów Amerykańskich Uniwersytetu Warszawskiego, krytyczką i tłumaczką. Podkast prowadzi: Barbara Klicka Partner podkastu: Studio PLAC Dżingiel: Małgorzata „Tekla” Tekiel Oprawa graficzna: Jan Kallwejt

W 20. odcinku „Podkastu Dwutygodnika” rozmowa dotyczy kultury w czasach kryzysu klimatycznego. Punktem wyjścia jest tekst Anny Pajęckiej „Instytucjonalny blackout” (https://www.dwutygodnik.com/artykul/11079-instytucjonalny-blackout.html), poświęcony reakcjom polskich i zagranicznych instytucji kultury na globalne ocieplenie i politykę ograniczania zużycia energii. „Odkąd wzrosły ceny energii elektrycznej, widać lukę w teatralnych kalendarzach. Mniej przedstawień to mniejsze zarobki aktorek i aktorów” – zauważa autorka. Jak bardzo nieekologiczne są rozrywka i kultura? Jak światowe i polskie instytucje reagują na wyzwania związane ze zmianami klimatu? Jakie reformy wdrażają? I czy odbiorcy sztuki boją się ekologicznej transformacji instytucji kultury? Barbara Klicka rozmawia z: Dorotą Ogrodzką – pedgagożką teatru, artystką społeczną, dramaturżką i reżyserką, i Anną Pajęcką – redaktorką działu teatr i sekretarzynią redakcji „Dwutygodnika”. Podkast prowadzi: Barbara Klicka. Partner podkastu: Studio PLAC. Dżingiel: Małgorzata „Tekla” Tekiel. Oprawa graficzna: Jan Kallwejt.

Podkast Dwutygodnika, magazynu o kulturze (19): Śmiechy W 19. odcinku „Podkastu Dwutygodniku” rozmawia się o humorze. Za przykład czegoś, co wzbudziło ostatnio stosunkowo powszechną wesołość, posłużył serial „1670”, a za punkt wyjścia do rozmowy wywiad, który z reżyserem tego serialu, Maciejem Buchwaldem, przeprowadziła Marta Bałaga (https://www.dwutygodnik.com/artykul/11053-komedia-bardziej-laczy-niz-dzieli.html). Dlaczego wywoływanie śmiechu nie cieszy się w Polsce zbyt dobrą prasą? Czy istnieje coś takiego, jak „polskie poczucie humoru”? Czy najgłośniejsza od dawna polska komedia (w odcinkach) wprowadza do polskiej filmografii śmiechu jakieś nowe wzorce, czy może kultywuje stare? O żartach i śmiechach z Barbarą Klicką rozmawiają: Maciej Buchwald – niezależny reżyser filmowy, aktor, scenarzysta, improwizator, performer i stand-uper, członek grupy teatru improwizowanego Klancyk. Od 2023 roku współprowadzący programu „KS Poranek” w Kanale Sportowym. Reżyser serialu „1670”. Kornelia Sobczak - doktor kulturoznawstwa, redaktor miesięcznika „Dialog”, przez lata pracowała w redakcji satyrycznych serwisów sportowych Ciacha.net i Zczuba.pl, gdzie zajmowała się relacjonowaniem na żywo ważnych wydarzeń sportowych. Podkast prowadzi: Barbara Klicka Partner podkastu: Studio PLAC Dżingiel: Małgorzata „Tekla” Tekiel Oprawa graficzna: Jan Kallwejt

W ostatnim w tym roku odcinku „Podkastu Dwutygodnika” podsumowujemy ostatnie 12 miesięcy w kulturze. Redaktorki i redaktorzy „Dwutygodnika” opowiadają o najważniejszych zjawiskach, tendencjach, przełomach i po prostu – tytułach. Bez rankingowania, szeregowania, układania zjawisk nad i pod podium, przyglądamy się żywemu i ruchliwemu krajobrazowi kultury. O napiętych relacjach teatru z tańcem, o muzeach w podziemiach, o wielkiej fali debiutów, filmach zaangażowanych, mizerii muzycznego popu, a także o tym, co z polską kulturą robią historie ludowe i czego można się spodziewać po zmianie władzy, Barbara Klicka rozmawia z redaktorkami i redaktorami „Dwutygodnika”: Anną Pajęcką, Pauliną Wrocławską, Jakubem Sochą, Janem Błaszczakiem i Maciejem Jakubowiakiem. Odcinek towarzyszy tradycyjnemu już podsumowaniu roku w kulturze, które ukazuje się na łamach „Dwutygodnika”. Literatura, film, muzyka, sztuka, teatr i (od 2022 roku) kultura ukraińska w Polsce – w pięciu punktach i z całym mnóstwem linków. Podkast prowadzi: Barbara Klicka Partner podkastu: Studio PLAC Dżingiel: Małgorzata „Tekla” Tekiel Oprawa graficzna: Jan Kallwejt

W 17. odcinku „Podkastu Dwutygodnika” Barbara Klicka rozmawia z Agnieszką Holland o jej ostatnim filmie „Zielona granica” – o tym, jak etyka wpływa na estetykę, polityce, kryzysie na granicy, Europie i kinie, które reaguje. O tym, czy i jak projektować wyjście z kryzysu i czy obywatelskie nieposłuszeństwo to dużo, czy mało. Na łamach Dwutygodnika o „Zielonej granicy” pisała Iwona Kurz w tekście „Raz, dwa, trzy, baba jaga patrzy” (https://www.dwutygodnik.com/artykul/10918-raz-dwa-trzy-baba-jaga-patrzy.html). Kurz przywoływała metaforę „leniwego oka”, która odnosiła się do tekstów kultury dotyczących kryzysu migracyjnego w Europie. To „leniwe oko” należałoby interpretować jako opór wobec widzenia, aktywny sprzeciw dotyczący dostrzegania niewygodnych zjawisk. A jednak „Zieloną granicę” widzieli tak zwani wszyscy: zarówno wielbiciele twórczości Holland, jak i jej krytycy, film został wpleciony w logikę ostatniej kampanii wyborczej, a jego otwarte pokazy organizowały na przykład wspólnoty mieszkaniowe. W świecie, w którym algorytmy chcą wyznaczać granice naszej wyobraźni, wydaje się to niezwykłe. Agnieszka Holland – reżyserka filmowa i teatralna, scenarzystka, aktorka, od 2020 roku przewodnicząca Europejskiej Akademii Filmowej, twórczyni takich filmów, jak „Kobieta samotna”, „Europa, Europa”, „Tajemniczy ogród”, „W ciemności”. Podkast prowadzi: Barbara Klicka Partner podkastu: Studio PLAC Dżingiel: Małgorzata „Tekla” Tekiel Oprawa graficzna: Jan Kallwejt

Nowy odcinek „Podkastu Dwutygodnika” jest poświęcony książce „Śnialnia. Śląski underground” Rafała Księżyka. To imponująca monografia niezwykłego i – jak się wydaje – z gruntu śląskiego zjawiska artystyczno-intelektualno-towarzyskiego. W latach 60. XX wieku grupa przyjaciół i artystów stworzyła przy ulicy Piastowskiej 1 w Katowicach miejsce, które nazwała Pracownią. Pracownia przetrwała przez 60 lat, do 2020 roku, a od marca bieżącego roku wznowiła swoją działalność. Przez cały ten czas była przestrzenią transferu idei i transgresyjnych praktyk. Księżyk opisuje, jak to niezwykłe miejsce – wymiany myśli, wspólnej pracy, zabawy i ekscesu – inspirowało osoby o pewnym typie wrażliwości, przedstawicieli i przedstawicielki różnych pokoleń i estetyk. W rozmowie z Maciejem Bobulą (https://www.dwutygodnik.com/artykul/10982-snialnia-znaczy-wolnosc.html) na łamach „Dwutygodnika” Rafał Księżyk mówi: „Wrzuciłbym to wszystko do jednego worka: i ludzi, i miejsce, i wszystko, co iskrzyło pomiędzy nimi – tak w sytuacjach realnych, jak i w legendzie czy nawet plotce; a do tego dorzuciłbym jeszcze wszelkie powstałe na tej bazie artefakty. I ta całość to właśnie Śnialnia. Sami twórcy z Piastowskiej najczęściej mówili o sobie „Krąg”, bo to pojęcie pełne symbolicznych konotacji, które dodatkowo miało wskazywać, że nie było między nimi żadnej hierarchii. Miejscem, w którym organizowano wszystkie ich obrządki i akcje, była Pracownia na Piastowskiej 1 w Katowicach. O niej należałoby mówić jako o „Miejscu” pisanym dużą literą. To była przestrzeń nasycona symboliką, energią ludzi, którzy tam działali. A potencjał, którym przyciągała, dalece przewyższał sumę spotykających się tam osobowości”.   Przez Śnialnię przewinął się imponujący tłum twórczych, poszukujących ludzi: od Urszuli Broll, Henryka Wańka czy Ryszarda Krynickiego po Darka Misiunę, Michała „Nihila” Kuźniaka, Annę Cieplak. Gościnią Barbary Klickiej w „Podkaście Dwutygodnika” jest jeszcze jedna bywalczyni Śnialni: Olga Drenda – pisarka, eseistka, tłumaczka, autorka m.in. „Duchologii polskiej”, „Wyrobów” i „Słowa humoru”. Podkast prowadzi: Barbara Klicka Partner podkastu: Studio PLAC Dżingiel: Małgorzata „Tekla” Tekiel Oprawa graficzna: Jan Kallwejt

Nowy odcinek „Podkastu Dwutygodnika, magazynu o kulturze” jest skupiony wokół dwóch tekstów, które ukazały się w cyklu „Państwo na granicy”, realizowanym we z Fundacją im. Heinricha Bölla. W „La, la, la" Olga Hund opowiada o doświadczeniach aktywistki pracującej na granicy polsko-białoruskiej (https://www.dwutygodnik.com/artykul/10235-la-la-la.html). Natomiast w „Granicach nie do zniesienia” Piotr Kubkowski opisuje działalność ruchu „Rodziny bez granic”, którego był współinicjatorem (https://www.dwutygodnik.com/artykul/10801-granice-nie-do-zniesienia.html). O tym, czy kryzys migracyjny jest jeden, czy jest ich wiele, jak kształtują się narracje dotyczące uchodźców, o osobistych zaangażowaniach i wieloznaczności słowa „granica” z Barbarą Klicką rozmawiają: Olga Hund – pisarka i tłumaczka, autorka książek „Łyski liczą do trzech” oraz „Psy ras drobnych”, i Piotr Kubkowski – kulturoznawca i historyk kultury, adiunkt w Instytucie Kultury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego. Podkast prowadzi: Barbara Klicka Partner podkastu: Studio PLAC Dżingiel: Małgorzata „Tekla” Tekiel Oprawa graficzna: Jan Kallwejt

Pretekstem do rozmowy w 14. odcinku „Podkastu Dwutygodnika” stał się tekst Renaty Lis „Ciasto na koniec świata” (https://www.dwutygodnik.com/artykul/10922-ciasto-na-koniec-swiata.html). Autorka zarysowuje w nim krajobraz wielopoziomowego kryzysu, wobec którego literatura radykalnie zmienia swoje stawki i zainteresowania. Lis pisze: „wypisałam się z fanklubu literackich Gilgameszów, Hektorów, Rolandów, którzy latami rzeźbili jedno zdanie, otaczali czcią swoje bruliony i wieczne pióra, a także wzajemnie się celebrowali w nadziei, że po ich śmierci pisarskie archiwa będą żywić pokolenia badaczy i komentatorek…”. I dalej: „oto formuła mojego paradoksu: jestem pisarką i chcę być z innymi”. Do tekstu Lis odniósł się polemicznie Piotr Paziński, wskazując między innymi na to, że jest to – jego zdaniem – „kolejna wypowiedź z ostatnich miesięcy, w której kwestionuje się sens literatury, ale też mówi, czym literatura powinna być w czasach kryzysu, a czym być nie powinna”. O literaturze w czasach kryzysu, zaangażowaniu i potrzebie autonomii Barbara Klicka rozmawia z: Renatą Lis – pisarką, tłumaczką, autorką m.in. książek „Ręka Flauberta” oraz „Moja ukochana i ja” i Piotrem Pazińskim – pisarzem, tłumaczem, filozofem, autorem m.in. książek „Pensjonat” i „Przebierańcy w nicości. Rzecz o malarstwie Witolda Wojtkiewicza”. Podkast prowadzi: Barbara Klicka Partner podkastu: Studio PLAC Dżingiel: Małgorzata „Tekla” Tekiel Oprawa graficzna: Jan Kallwejt

W stolicy trwa właśnie, organizowany przez Dom Spotkań z Historią, Warszawski Tydzień Kobiet. To cykl spotkań z artystkami, działaczkami, kobietami, które w wielu różnych sensach współtworzą krajobraz tego miasta. W ramach Tygodnia Kobiet ukazuje się też numer tematyczny „Dwutygodnika” zatytułowany „Artystyki”, w którym rozmawiają ze sobą pisarki, reżyserki, muzyczki, aktorki i badaczki. W „Podkaście Dwutygodnika” Barbara Klicka pyta swoje gościnie o to, co to znaczy być feministką i artystką, czy od zawsze czuły się bardziej twórczyniami niż twórcami, jak zmieniło się ich postrzeganiu feminizmu od czasu, kiedy same zaczęły się z nim identyfikować, oraz czy w polskich realiach politycznych możliwa jest wewnętrzna krytyka ruchów kobiecych. Gościniami odcinka są: Joanna Mueller-Liczner – poetka, redaktorka, literaturoznawczyni, współtwórczyni kultowego już feminarium o literaturze kobiet „Wspólny pokój”, oraz Weronika Szczawińska – reżyserka, dramaturżka i kulturoznawczyni. Podkast prowadzi: Barbara Klicka Partner podkastu: Studio PLAC Dżingiel: Małgorzata „Tekla” Tekiel Oprawa graficzna: Jan Kallwejt

Jakiś czas temu na jednym z najpopularniejszych portali społecznościowych pojawił się mem przedstawiający grupkę smutnych, młodych osób stojących przy krawędzi przerzuconej nad bardzo ruchliwą szosą estakady. Fotografia jest utrzymana w stylistyce pełnej wysokich kontrastów; gwałtowny ruch samochodów podkreśla nieruchomość industrialnej architektury i grupy postaci na brzegu kładki. Te postacie trzymają w rękach szmatę z napisem: „WERNER HERZOG, WHERE ARE YOU?”. Pretekstem do kolejnego odcinka „Podkastu Dwutygodnika” stał się tekst „Na krańcach czasu” Pawła Mościckiego (https://www.dwutygodnik.com/artykul/10882-na-krancach-czasu.html), będący posłowiem do książki Wernera Herzoga „Zmierzchanie świata”. O tym, co właściwie oznacza przymiotnik „herzogowski” i co takiego w snutych przez Herzoga opowieściach sprawia, że twórcy internetowych memów mają ochotę wołać go po imieniu, Barbara Klicka rozmawia z: Pawłem Mościckim – filozofem, eseistą, tłumaczem, pracownikiem Instytutu Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk w Warszawie. Podkast prowadzi: Barbara Klicka Partner podkastu: Studio PLAC Dżingiel: Małgorzata „Tekla” Tekiel Oprawa graficzna: Jan Kallwejt

Punktem wyjścia kolejnego odcinka „Podkastu Dwutygodnika” jest tekst Zuzanny Berendt „Ekosystem tańca”. Autorka pisze w nim: „Z dyskusji, jakie od początku roku prowadzi środowisko tańca, wynika, że odpowiedzialność za ekosystem nigdy nie jest jednostkowa, choć nie wszyscy mają na niego taki sam wpływ. Zmiana sytuacji sztuki tańca w Polsce wymaga zaangażowania nie tylko osób tańczących, produkujących, kuratorujących, piszących i edukujących w tej dziedzinie, ale również wsparcia ze strony Ministerstwa Kultury oraz politycznych środowisk, które chcą budować alternatywę. Pomoc powinna nadejść również od samorządów i miejskich wydziałów kultury. Każda spośród tych jednostek organizacyjnych, tak samo jak instytucje, organizacje pozarządowe i osoby pracujące w sektorze kultury, tworzy przecież ekosystem tańca”. O ekosystemie tańca współczesnego, o jego potrzebach i uwarunkowaniach, o tym, jak może się rozwijać i czego właściwie potrzebują tancerki i tancerze, żeby tańczyć, Barbara Klicka rozmawia z: Zuzanną Berendt – badaczką i kuratorką, redaktorką „Dialogu Puzyny”, oraz Joanną Szymajdą – badaczką tańca i kuratorką. Podkast prowadzi: Barbara Klicka Partner podkastu: Studio PLAC Dżingiel: Małgorzata „Tekla” Tekiel Oprawa graficzna: Jan Kallwejt

Punktem wyjścia do rozmowy w 10. odcinku „Podkastu Dwutygodnika” stały się dwa esej Agaty Sikory poświęcone problemom krytyki literackiej. Pierwszy z tekstów, „Czy my się przypadkiem nie znamy?”, dotyczył – najszerzej rzecz ujmując – problemów związanych z autonomią tekstu krytycznego w kontekście nowych kanałów i modeli komunikacji. Drugi natomiast, „Ja w pudełku”, skupia się na problemach związanych z krytyką narracji czerpiących czytelnie i wprost z autobiografii autorek. Czym właściwie są autofikcje? Kto i dlaczego je uprawia? Czy można w tym samym momencie być i nie być autorką? – to nie które z pytań, które Barbara Klicka stawia swoim gościniom:  Dorocie Kozickiej – profesorce nadzwyczajnej Uniwersytetu Jagiellońskiego, krytyczce, badaczce literatury i krytyki, oraz Agacie Sikorze – autorce wspomnianych tekstów, eseistce i (właśnie: czy wciąż?) krytyczce literackiej. Podkast prowadzi: Barbara Klicka Partner podkastu: Studio PLAC Dżingiel: Małgorzata „Tekla” Tekiel Oprawa graficzna: Jan Kallwejt

Punktem wyjścia do kolejnego odcinka „Podkastu Dwutygodnika” stał się tekst Marty Madejskiej pod tytułem „Fantomowe ciało klasy ludowej” (https://www.dwutygodnik.com/artykul/10754-fantomowe-cialo-klasy-ludowej.html). Autorka przygląda się w nim kilku ostatnio wydanym książkom dotyczącym chłopów, chłopek, historii ludowej i temu, jak była na przestrzeni czasu opowiadana. Czego dowiadujemy się o naszym dziedzictwie? Jak kultura ludowa opowiada się przez nas na nowo? Czego, poza dostępem do samych faktów, wymaga jej zrozumienie? I w jaki sposób da się wyjść poza – jak pisze autorka tekstu – dychotomię wstydu i aspiracji? O tym Barbara Klicka rozmawia z: Martą Madejską – łodzianką z wyboru, archiwistką społeczną, kwerendzistką, autorką książki „Aleja Włókniarek”, współautorką i redaktorką książek „Wielki Przemysł, wielka cisza. Łódzkie zakłady przemysłowe 1945-2000” i „Proszę mówić dalej… Historia społeczna Muzeum Sztuki w Łodzi”; oraz Antoniną Tosiek – autorką książki poetyckiej „storytelling”, badaczką XX-wiecznej diarystyki ludowej, prowadzącą na łamach „Czasu Kultury” autorski cykl o pamiętnikach chłopskich. Podkast prowadzi: Barbara Klicka Partner podkastu: Studio PLAC Dżingiel: Małgorzata „Tekla” Tekiel Oprawa graficzna: Jan Kallwejt

W nowym odcinku rozmowa toczy się wokół „Sukcesji”. Niemal od początku głośna i szeroko komentowana, uzyskała w międzyczasie status „kultowej”, jej scenariusz porównuje się do sztuk Szekspira i tragedii greckich, w jej kontekście rozmawia się o psychoanalizie, kapitalizmie, polityce i przemianach w mediach. O tym, na czym polega fenomen serialu, którego fabułę dałoby się przecież streścić w dwóch zdaniach, oraz o tym, jak zapełnić bolesną pustkę po nim, Barbara Klicka rozmawia z: Dorotą Masłowską – pisarką, autorką sztuk teatralnych i autorką tekstu o języku Sukcesji „Szumny, trzymający w napięciu” (https://www.dwutygodnik.com/artykul/9812-szumny-trzymajacy-w-napieciu.html) oraz Jakubem Sochą – krytykiem filmowym, pisarzem, redaktorem działu filmowego „Dwutygodnika”. Uwaga, spoilerujemy! Podkast prowadzi: Barbara Klicka Partner podkastu: Studio PLAC Dżingiel: Małgorzata „Tekla” Tekiel Oprawa graficzna: Jan Kallwejt

Punktem wyjścia rozmowy jest reportaż Jakuba Knery „My, niezależny garaż” (https://www.dwutygodnik.com/artykul/10724-my-niezalezny-garaz.html) o fenomenie niezależnej, słupskiej sceny muzycznej lat 90. Pod koniec zeszłego stulecia przez słupskie sale prób, knajpy i garaże przewinął się cały kalejdoskop osobowości muzycznych. Na stałe grały tam wtedy zespoły takie jak Ewa Braun, Karcer, Geurnika Y Luno, a na ich zaproszenie do Słupska zjeżdżali muzycy z całego kraju. Na czym polegał fenomen tamtego twórczego fermentu i jak potoczyły się dalsze losy związanych z tamtym czasem osób, Barbara Klicka rozmawia z: Jakubem Knerą – autorem tekstu, dziennikarzem i kuratorem, twórcą strony noweidzieodmorza.com, współzałożycielem Fundacji Palma; Piotrem Sulikiem – jednym z bohaterów reportażu, w latach 90. wtedy muzykiem zespołów Ewa Braun i Guernica Y Luno, dziś nauczycielem oraz założycielem i gitarzystą zespołu Titanic Sea Moon. Podkast prowadzi: Barbara Klicka Partner podkastu: Studio PLAC Dżingiel: Małgorzata „Tekla” Tekiel Oprawa graficzna: Jan Kallwejt

W 6. odcinku Podkastu Dwutygodnika rozmowa toczy się wokół tekstu Przemysława Wielgosza „Ogrody Orwella” (https://www.dwutygodnik.com/artykul/10697-ogrody-orwella.html). Esej odnosi się do książki amerykańskiej pisarki, historyczki i działaczki feministycznej, Rebecki Solnit „Róże Orwella” (przeł. Dawid Czech, wydawnictwo Karakter). Solnit i Wielgosza zajmują nieoczywiste wątki z biografii autora „Folwarku zwierzęcego”, oboje też traktują je jako punkt wyjścia do snucia własnych rozważań na temat polityczności natury. O tym, o czym właściwie mówimy, kiedy mówimy o naturze, i czy rozmowa o drzewach może być niewinna, Barbara Klicka rozmawia z: Julią Fiedorczuk – współzałożycielką i współtwórczynią koncepcji programowej Szkoły Ekopoetyki, współtwórczynią Centrum Humanistyki Środowiskowej, pisarką i tłumaczką, która ostatnio spolszczyła dla Wolnych Lektur „Rok 1984” Orwella; oraz Grzegorzem Czemielem - adiunktem w Zakładzie Anglistyki i Amerykanistyki na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, wykładowcą i koordynatorem w Szkole Ekopoetyki, tłumaczem. Podkast prowadzi: Barbara Klicka Partner podkastu: Studio PLAC Dżingiel: Małgorzata „Tekla” Tekiel Oprawa graficzna: Jan Kallwejt

Specjalny interwencyjny odcinek podcastu poświęcony miesięcznikowi „Dialog”. „Dialog” jest jednym z czasopism patronackich, a więc finansowanych w całości z budżetu państwa. Wydawcą czasopism patronackich, w tym „Dialogu” właśnie, jest Instytut Książki. Pod koniec kwietnia do siedziby redakcji „Dialogu” został przyprowadzony przez dyrektora Instytutu Książki, Dariusza Jaworskiego, nowy redaktor naczelny, Antoni Winch. Jego mianowanie na to stanowisko spotkało się z protestami zarówno zespołu redakcyjnego, jak i ogromnej części środowiska teatralnego. O tym, czym jest „Dialog” i dlaczego warto go bronić przed autorytatywnym przejęciem, Barbara Klicka rozmawia z: Ewą Hevelke – sekterarzynią redakcji, teatrolożką i ekonomistką; Joanną Krakowską – zastępczynią redaktora naczelnego „Dialogu”, profesorą w Instytucie Sztuki Polskiej Akademii Nauk; Piotrem Olkuszem – teatrologiem i romanistą, wykładowcą Instytutu Kultury Współczesnej Uniwersytetu Łódzkiego, zajmującym się w „Dialogu” dramaturgią zagraniczną. Dodatkowo do przeczytania: rozmowa Aleksandry Boćkowskiej z Justyną Jaworską, redaktorką prowadzącą w „Dialogu” dział dramaturgii polskiej, i Jackiem Sieradzkim, byłym już redaktorem naczelnym: https://www.dwutygodnik.com/artykul/9545-decyzje-montazowe.html Podkast prowadzi: Barbara Klicka Partner podkastu: Studio PLAC Dżingiel: Małgorzata „Tekla” Tekiel Oprawa graficzna: Jan Kallwejt

O poczuciu beznadziei, typologii wykończeń, kapitalizmie bez dekoracji, selflowie i selfkerze, o tym, czy jesteśmy zmęczeni bardziej niż kilka lat temu, czy może tym, co naprawdę się zmieniło, jest język, jakim mówimy o wyczerpaniu – w 4. odcinku „Podkastu Dwutygodnika” Barbara Klicka rozmawia z: Joanną Bednarek – filozofką, pisarką i tłumaczką, autorką książek filozoficznych i powieści „O pochodzeniu rodziny” i „Próba”; oraz Anną Zawadzką – socjolożką pracującą w Instytucie Slawistyki Polskiej Akademii Nauk, autorką książki „Ten pierwszy raz. Konstruowanie heteroseksualności”. Nowy „Podkast Dwutygodnika. Magazynu o kulturze” to cykl rozmów inspirowanych tekstami zamieszczonymi na łamach magazynu. Co dwa tygodnie gościniami i gośćmi Barbary Klickiej będą autorki i autorzy dwutygodnikowych tekstów, twórcy i twórczynie, osoby zajmujące się kulturą, które lubią też o niej rozmawiać. Podkast prowadzi: Barbara Klicka. Realizacja: Studio Plac. Dżingiel: Małgorzata „Tekla” Tekiel. Oprawa graficzna: Jan Kallwejt.

Punktem wyjścia do rozmowy w tym odcinku „Podkastu Dwutygodnika” jest tekst Filipa Springera – relacja z wyprawy autora na Mierzeję Wiślaną, przez okolicznych mieszkańców nazywaną po prostu Pasem (https://www.dwutygodnik.com/artykul/10609-pas.html). Zaproszenie do rozmowy przyjęli autor oraz Stanisław Łubieński. O przyrodopisaniu, polityczności krajobrazu i sposobach na literackie uchwycenie pejzażu antropocenu z zaproszonymi gośćmi rozmawia Barbara Klicka. Filip Springer – pisarz i fotograf. Współpracuje z „Pismem”, „Znakiem” i „Dwutygodnikiem”. Autor reportaży poświęconych przestrzeni i architekturze. Nominowany do najważniejszych nagród literackich w kraju. Jego książki tłumaczone są na chiński, angielski, niemiecki, rosyjski i węgierski. Współtwórca Szkoły Ekopoetyki przy Instytucie Reportażu. Ostatnio ukazała się jego książka „Mein Gott, jak pięknie!” Stanisław Łubieński – pisarz. Autor reportażu historycznego „Pirat stepowy” (Czarne 2012) o ukraińskim anarchiście Nestorze Machno oraz zbiorów esejów – „Dwanaście srok za ogon” (Czarne 2016) i „Książka o śmieciach” (Agora 2020). Pisuje dla „Tygodnika Powszechnego” i „Gazety Wyborczej”. Prowadzi bloga Dzika Ochota poświęconego przyrodzie miasta (i nie tylko). Nowy „Podkast Dwutygodnika. Magazynu o kulturze” to cykl rozmów inspirowanych tekstami zamieszczonymi na łamach magazynu. Co dwa tygodnie gościniami i gośćmi Barbary Klickiej będą autorki i autorzy dwutygodnikowych tekstów, twórcy i twórczynie, osoby zajmujące się kulturą, które lubią też o niej rozmawiać. Podkast prowadzi: Barbara Klicka. Realizacja: Studio Plac. Dżingiel: Małgorzata „Tekla” Tekiel. Oprawa graficzna: Jan Kallwejt.

Punktem wyjścia do tego odcinka „Podkastu Dwutygodnika. Magazynu o kulturze” jest film „Tár” Todda Fielda oraz poświęcony mu tekst Jana Topolskiego „Prawda ekranu, prawda muzyki”. Z Barbarą Klicką, prowadzącą podkast, rozmawiają trzy kobiety o różnych temperamentach i wrażliwościach muzycznych, od lat z powodzeniem funkcjonujące i odnoszące sukcesy na trzech różnych scenach. Lilianna Krych – dyrygentka, zajmującą się głównie operą, muzyką współczesną i dawną, jedna z osób, które komentowały film „Tár” w tekście Jana Topolskiego. Paulina Owczarek – saksofonistka zajmującą się głównie muzyką swobodnie improwizowaną; pomysłodawczyni, założycielka i dyrygentka Krakowskiej Orkiestry Improwizowanej. Małgorzata „Tekla” Tekiel – basistka, kompozytorka, aranżerka, autorka muzyki teatralnej i filmowej, ostatnio współtworząca takie przedsięwzięcia jak „Janerka na Basy i Głosy” czy „Morświn”. Czy rozpoznają się w głównej bohaterce filmu? Czy żeby zostać muzyczkami, musiały przejąć genderowo męskie postawy? Czy skoro istnieje coś takiego jak „męskie granie”, to dałoby się też mówić o kobiecym? * Nowy „Podkast Dwutygodnika. Magazynu o kulturze” to cykl rozmów inspirowanych tekstami zamieszczonymi na łamach magazynu. Co dwa tygodnie gościniami i gośćmi Barbary Klickiej będą autorki i autorzy dwutygodnikowych tekstów, twórcy i twórczynie, osoby zajmujące się kulturą, które lubią też o niej rozmawiać. Podkast prowadzi: Barbara Klicka Realizacja: Studio Plac Dżingiel: Małgorzata „Tekla” Tekiel Oprawa graficzna: Jan Kallwejt

Nowy „Podkast Dwutygodnika, magazynu o kulturze”, to cykl rozmów inspirowanych tekstami zamieszczonymi na łamach magazynu. Co dwa tygodnie gościniami i gośćmi Barbary Klickiej będą autorki i autorzy dwutygodnikowych tekstów, twórcy i twóczynie, te z osób zajmujących się kulturą, które lubią też o niej rozmawiać. Punktem wyjścia do pierwszej w tym cyklu rozmowy jest zamieszczony w Dwutygodniku wywiad „Teatr wzmacniający” (https://www.dwutygodnik.com/artykul/10524-teatr-wzmacniajacy.html), który z radą programową TR Warszawa - Anką Herbut, Pawłem Kulką, Justyną Lipko-Konieczną i Anną Rochowską – przeprowadzili Piotr Morawski i Katarzyna Niedurny. Zaproszenie do tego spotkania przyjęli Mateusz Atman i Agnieszka Jakimiak – teatralny kolektyw twórczy odpowiedzialny za takie spektakle, jak „Martwa natura”, „Kongres futurologiczny” czy „Chamstwo”, oraz Stach Szabłowski – krytyk i kurator sztuki. Rozmawiamy o odkrywanej na nowo sile kolektywów twórczych, o tym, czy instytucje są gotowe na nowe modele zarządzania, i które artystyczne wspólnoty są najbliższe naszej wyobraźni i codziennej praktyce. Podkast prowadzi: Barbara Klicka Partner podkastu: Studio PLAC Dżingiel: Małgorzata „Tekla” Tekiel Oprawa graficzna: Jan Kallwejt

Rozmowa z aktywistą, fotografem, opiekunem rzeki i okazjonalnie bobrem – chodzimy i wykonujemy pracę wyobraźni. Dlaczego? Posłuchajcie. Więcej informacji: https://www.dwutygodnik.com/artykul/10405-delfin-w-malinach-odc-23-mala.html

To już trzeci, zamykający odcinek delfinowego „Uprawiania wspólnoty”. Rozmawiamy z zespołami dwóch aktywnych kolektywów, które wspólnie opiekują się ziemią: La Bolina z Andaluzji i Osadą – Centrum Regeneratywnego Życia z Pomorza. Trzy odcinki podkastu DELFIN W MALINACH o wspólnotowym uprawianiu ziemi prowadzi Krzysztof Marciniak. Seria zatytułowana "Uprawianie wspólnoty" powstała we współpracy z Fundacją im. Heinricha Bölla w Warszawie.

Tego lata podkast DELFIN W MALINACH prowadzi Krzysztof Marciniak. Seria trzech odcinków zatytułowanych „Uprawianie wspólnoty” powstała we współpracy z Fundacją im. Heinricha Bölla w Warszawie. W drugim odcinku „Uprawiania wspólnoty” Krzysztof Marciniak robi dłuższą wycieczkę w naukowy dyskurs o neoruralsach i nowochłopach, ruchach nowowiejskich i ekowioskowych, naukowczynie Agata Hummel z Uniwersytetu Warszawskiego i Aleksandra Jaszczyk z Uniwersytetu Jagiellońskiego dzielą się wnioskami ze swoich badań i opowiadają o inspirujących je gospodarstwach w Katalonii i w Szwecji. Jeśli zaciekawia Was, co w nauce piszczy na temat wspólnotowości w agroekologii, te rozmowy mogą się okazać pomocne. Jednak ten odcinek nie jest też pozbawiony poezji – dosłownie – trzeci rozmówca Kalina Jaglarz w ogrodzie swojego gospodarstwa w Beskidzie Wyspowym czyta własne wiersze i tłumaczy, dlaczego nie czuje się do końca komfortowo z koncepcją rolniczego kolektywu. Jego wizji wspólnoty bliżej do grzybni. Przywykliśmy do sztuki ekologicznej, czy możemy już mówić o sztuce nowowiejskiej? Na końcu znajdziecie też kilka słów o przygotowaniach do ostatniego, trzeciego, nowowiejskiego odcinka Delfina. Wciąż aktualne jest pytanie o współczesny agroekologiczny kolektywizm, w oddali majaczą pomorskie krajobrazy, a w tle pobrzmiewają już andaluzyjskie cykady. Nagrania zostały przeprowadzone za pomocą nausznych mikrofonów binauralnych, które tworzą bardziej realistyczną i przestrzenną iluzję dźwięku – polecamy posłuchać w słuchawkach. * Artykuł 23. Konstytucji RP brzmi: „Podstawą ustroju rolnego państwa jest gospodarstwo rodzinne.” Ów zapis z lat 90. był tyleż stwierdzeniem stanu faktycznego co pokłosiem traumy kolektywizacji rolnictwa z poprzedniego systemu. W ostatnim trzydziestoleciu zaszło jednak wiele zmian społecznych. Z jednej strony obserwujemy coraz silniejszą tendencję do politycznej ideologizacji i zawężania pojęcia „rodziny”, z drugiej jednak w wielu dziedzinach wychodzi się poza tę kategorię. Powstają oddolne demokratyczne kolektywy, grupy, wspólnoty, społeczności. W Polsce powstają też powoli alternatywy dla „gospodarstwa rodzinnego”: gospodarstwo prowadzone przez kolektyw / spółdzielnię / grupę nieformalną. W reportażu przyglądamy się inicjatywom zmierzającym w stronę wspólnotowego modelu uprawy ziemi i ekologicznej produkcji żywności. Sposoby organizacji gospodarstw są przykładem na to, jak budujemy relacje między ludźmi, oraz między grupami ludzi i ekosystemem. DO CZYTANIA, OGLĄDANIA, ODWIEDZENIA: - Earthly stories – blog Aleksandry Jaszczyk: https://earthlystories.wixsite.com/permaculture-stories - Wiersze Kaliny Jaglarza w Dwutygodniku: https://www.dwutygodnik.com/artykul/8555-wiersze.html i https://www.dwutygodnik.com/artykul/9796-notatki-z-puszczy.html, wkrótce nakładem Wydawnictwa Biblioteki Śląskiej ukaże się debiutancki tomik Kaliny Jaglarza. - „Praca w polu to rewolucja”. Infrapolityka samorządnych inicjatyw wiejskich – wykład Agaty Hummel: https://www.youtube.com/watch?v=298cgjNrmzk. - „Szkic o antropologii aktywistycznej. Badanie nowo-wiejskich inicjatyw w Katalonii – tekst: https://www.researchgate.net/publication/322985690_SZKIC_O_ANTROPOLOGII_AKTYWISTYCZNEJ_BADANIE_NOWO-WIEJSKICH_INICJATYW_W_KATALONII. - Współpracowniczką Agaty Hummel jest Paula Escribano z Universidad de Barcelona https://www.paulaescribano.com/es/home-2/ - Baltic Ecovillage Network: https://balticecovillagenetworkorg.wordpress.com/ - Szuflada tekstów Krzysztofa Marciniaka o ekologii akustycznej: https://kadebeem.wordpress.com/ O PODKAŚCIE DELFIN W MALINACH – podkast o najnowszych obyczajach i zjawiskach w kulturze. Autorzy „Dwutygodnika” i rozmówcy Agnieszki Słodownik przyglądają się latom 20. i opowiadają o tym, co widzą i co to znaczy. Scenariusz i realizacja odcinka: Krzysztof Marciniak Wiersze: Kalina Jaglarz Redaktorka prowadząca: Agnieszka Słodownik Podkast na licencji Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe (CC BY-SA 4.0)

W odcinku Krzysztof Marciniak rozmawia z ekologicznymi rolniczkami, edukatorkami i rzemieślniczkami z Gór Izerskich, o ich działalności i o tym, czym są dla nich wspólnota, współpraca i kolektyw. To czynnie integrująca się społeczność złożona w dużej mierze z osób, które wyprowadziły się z miasta na wieś. Po angielsku nazwalibyśmy ich neorurals – nowochłopami, nowoosadnikami, neoruralsami. Impulsem do drogi w Izery były nawiązujące do tradycji uniwersytetów ludowych warsztaty „Ścieżki twórcze” organizowane w Gminie Leśna przez Fundację Brwi i zespół Stowarzyszenia ISERIS. Ale podróży Krzysztofa Marciniaka przyświeca myśl, że może gdzieś w Polsce, wśród miliona rodzinnych i tysięcy ekologicznych gospodarstw znajdzie się takie, które prowadzone byłoby przez demokratyczny kolektyw. W podkaście swoimi myślami i doświadczeniami dzielą się socjolożka KAJA KIETLIŃSKA, należący do Stowarzyszenia ISERIS – edukator i cieśla PRZEMYSŁAW HATŁAS i psycholożka MARTA ŁUKOWSKA, a także rolniczki – działaczka na rzecz suwerenności żywnościowej RENATA KORN i edukatorka AGNIESZKA MALINA PSZONAK. Odcinek powstał we współpracy z Fundacją im. Heinricha Bölla w Warszawie. „Podkast na licencji Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe (CC BY-SA 4.0)”.

Jakie opowieści o starości kobiet znajdujemy dziś w filmach, reklamach i serialach (oraz produktach medialnych)? Odcinek o potrzebie widzialności, próbach ucieczki od norm, odzyskiwaniu seksualności. Po obejrzeniu dokumentu „Calendar Girls” na festiwalu 19. Millennium Docs Against Gravity zastanawiamy się z szefową Instytutu Kultury Polskiej UW nad strategiami wychodzenia z szafy zarezerwowanej dla starszych kobiet. DO CZYTANIA, OGLĄDANIA, ODWIEDZENIA - Antologia „Cała siła, jaką czerpię na życie. Świadectwa, relacje, pamiętniki osób LGBTQ+ w Polsce” https://www.dwutygodnik.com/artykul/10078-czas-niemal-odnaleziony.html - „Cicha miłość”, reż. Marek Kozakiewicz https://youtu.be/KDlMKwya7UE - Podkast „Duża ta szafa” Sylwii Chutnik i Bartosza Żurawieckiego https://www.dwutygodnik.com/cykl/83-podkast-duza-ta-szafa.html - „Calendar girls”, reż. Maria Loohufvud, Love Martinsen https://youtu.be/bOBDJkFuU6o - Podkast „Jak się starzeć bez godności” Ewy Winnickiej i Magdaleny Grzebałkowskiej https://www.youtube.com/c/JakSi%C4%99Starze%C4%87BezGodno%C5%9Bci - „Podróże Guliwera” Jonathana Swifta https://wolnelektury.pl/katalog/lektura/podroze-guliwera/ - Projekt „Advanced style” oraz „Advance love” Ariego Seth Cohena https://www.advanced.style/ - „Darling I lowe ju”, reż. Anna Błaszczak https://www.filmweb.pl/film/Darling+I+Lowe+Ju-2010-614512 - „Lekcja miłości”, reż. Małgorzata Goliszewska, Katarzyna Mateja https://www.filmweb.pl/film/Lekcja+mi%C5%82o%C5%9Bci-2019-856784 - Serial „Klan” https://vod.tvp.pl/website/klan,1667844 - „Tulipany”, reż. Jacek Borcuch https://www.filmweb.pl/film/Tulipany-2004-109803 - Serial „Grace i Frankie” https://www.filmweb.pl/serial/Grace+i+Frankie-2015-718441 - Serial „Metoda Komińskiego” https://www.filmweb.pl/serial/The+Kominsky+Method-2018-808065 - Serial „Białe tango” https://www.filmweb.pl/serial/Bia%C5%82e+tango-1981-36085 - Julia Fiedorczuk „Cyborg w ogrodzie” https://lubimyczytac.pl/ksiazka/257681/cyborg-w-ogrodzie-wprowadzenie-do-ekokrytyki - Irena Grudzińska-Gross o poezji Anny Świerszczyńskiej https://www.dwutygodnik.com/artykul/4641-ksiazka-jak-uderzenie.html O PODKAŚCIE Podkast o najnowszych obyczajach i zjawiskach w kulturze. Autorzy „Dwutygodnika” i rozmówcy Agnieszki Słodownik przyglądają się latom 20. i opowiadają o tym, co widzą i co to znaczy. Utwory „Apero Hour” i „On Hold for You” Kevina MacLeoda na licencji https://filmmusic.io/standard-license Lektorka: Maria Maj

Uwielbiamy się bawić: imprezować, randkować, robić skandale i dramy. Czas na ostatni i najbardziej podniecający odcinek naszego podkastu! W odcinku: Sergiusz Wróblewski, Radek Oliwa, Katarzyna Szustow i Yga Kostrzewa. Jak wyglądało zamieszczanie ogłoszeń towarzyskich M+M i K+K i nawiązywanie kontaktów przed telefonami komórkowymi i internetem? W latach 90. powoli pojawiają się portale internetowe i wielkie przyspieszenie. Na czym polegała wyjątkowość klubu Le Madame? Gdzie w Polsce jeździło się spotkać inne queery? O PODKAŚCIE W podkastowym serialu Dwutygodnika „Duża ta szafa” opowiadamy o naszej polskiej powojennej queerstorii i o tym, co ukształtowało współczesny ruch praw osób nieheteroseksualnych. Od czasów PRL-u, przez lata 90., do dziś. Od akcji „Hiacynt”, przez pierwsze internetowe strony gejowskie, po kluby dla „kochających inaczej”. Koncepcja podkastu: Bartosz Żurawiecki Scenariusz i prowadzenie: Sylwia Chutnik i Bartosz Żurawiecki Redaktorka prowadząca: Agnieszka Słodownik Montaż: Sylwia Chutnik, Agnieszka Słodownik, Studio Plac Realizacja i produkcja: Studio Plac Podkast realizowany przy wsparciu Ambasady USA w Polsce / The podcast is supported by the U.S. Embassy in Poland. This podcast was funded by a grant from the United States Department of State. The opinions, findings and conclusions stated herein are those of the author and do not necessarily reflect those of the United States Department of State.

Początek XXI wieku to także początek polskiego ruchu queerowego w nowoczesnym wydaniu. Mimo niesprzyjających okoliczności, homofobii czy transofobii obecnych w życiu politycznym i społecznym powstają kolejne organizacje i media LGBTQIA+: Innastrona.pl, Kampania Przeciw Homofobii, pismo Replika, Fundacja Trans-Fuzja, Stowarzyszenie Miłość Nie Wyklucza, audycja „Lepiej późno niż wcale” i „Gejzer”, kolektyw UFA. Wiele z nich działa prężnie do dzisiaj. O nich opowiadamy w tym odcinku. W odcinku: Radek Oliwa, Lalka Podobińska, Katarzyna Szustow, Natalia Judzińska. O PODKAŚCIE W podkastowym serialu Dwutygodnika „Duża ta szafa” opowiadamy o naszej polskiej powojennej queerstorii i o tym, co ukształtowało współczesny ruch praw osób nieheteroseksualnych. Od czasów PRL-u, przez lata 90., do dziś. Od akcji „Hiacynt”, przez pierwsze internetowe strony gejowskie, po kluby dla „kochających inaczej”. Koncepcja podkastu: Bartosz Żurawiecki Scenariusz i prowadzenie: Sylwia Chutnik i Bartosz Żurawiecki Redaktorka prowadząca: Agnieszka Słodownik Montaż: Sylwia Chutnik, Agnieszka Słodownik, Studio Plac Realizacja i produkcja: Studio Plac Projekt realizowany przy wsparciu Ambasady USA w Polsce / The project is supported by the U.S. Embassy in Poland This podcast was funded by a grant from the United States Department of State. The opinions, findings and conclusions stated herein are those of the author and do not necessarily reflect those of the United States Department of State.

Przyglądamy się polskiej literaturze queerowej. Jak czyta się dziś klasyków w nowym kluczu? Jak wątki nieheteronormatywne przedstawiane były w latach 80. i 90.? Czy młodsi czytelnicy LGBTQIA+ mieli się z kim identyfikować w ówczesnych powieściach? W ODCINKU „Gdy dziś patrzę na to, jak antologia była czytana, to najbardziej zauważone zostały teksty XIX-wieczne. To tam znajduje się polski kanon romantyczny – coś szalenie istotnego dla polskiej literatury.” – Błażej Warkocki opowiada o antologii polskiej literatury queer „Dezorientacje”. „Wszyscy znamy pojęcie pinkwashingu. Izrael jest oskarżany o to, że manipuluje swoim obrazem jako kraju, który jest bardzo przyjazny gejom po to, żeby odwrócić uwagę od swojej polityki względem Palestyny. Moim zdaniem władze PRL’u, władze decydujące o kulturze, grały także kartą gejowską.” – mówi Piotr Sobolczyk, krytyk literacki. „Nie zdawałam sobie sprawy z tego, jak bardzo ludzie mają wpisane w głowy to, że o «tym» piszą osoby, które też są nie hetero. Gdy przyjechałam do Warszawy w 1996 roku, Beata Chmiel momentalnie chciała mnie kontaktować z osobami LGBT w Warszawie. A ja byłam po wielu latach pracy nad tym, żeby stworzyć siebie jako osobę heteronormatywną. Byłam tym kompletnie zaskoczona, a jednocześnie cała ta sztuczna konstrukcja momentalnie się rozsypała.” – wyznaje Izabela Morska, pisarka. „Na początku chciałem przetłumaczyć tytuł «Notre dame de fleur» jako «Madonna kwietna», ale Piotr Sommer powiedział, że to nie jest dobry tytuł, bo «madonna» to nie jest polskie słowo i że powinna być «Matka boska kwietna». Niektórzy mówili, że jak to? Jak prostytutka może być matką boską kwietną. Ale w końcu tak zostało. Potem jeszcze okazało się, że w Senacie jest senatorka z ZChN’u, bardzo katolicka, która miała ksywę «matka boska senacka». To mnie uspokoiło. Jak może być «matka boska senacka», to może być i «matka boska kwietna».” – przypomina sobie Krzysztof Zabłocki, tłumacz. DO CZYTANIA I OGLĄDANIA • „Poganka” Narcyzy Żmichowskiej (1846) • „Pożegnanie jesieni” Witkacego (1927) • „Adam Grywałd” Tadeusza Brezy (1936) • „Transatlantyk” Witolda Gombrowicza (1953) • „Bramy raju” Jerzego Andrzejewskiego (1960) • „Miazga” Jerzego Andrzejewskiego (1979) • „Rudolf” Mariana Pankowskiego (1980) • „Jasnozielono-ciemno” Jerzego Nasierowskiego (pod pseudonimem Jerzy Trębicki) (1981) • Film „Inne spojrzenie” Károlya Makka (1982) • „Stan płynny” Grzegorza Musiała (1982) • „Czeska biżuteria” Grzegorza Musiała (1983) • „Ciepły brat. Dwadzieścia scen z cudzego życia”, dramat Ryszarda Marka Grońskiego (1985) • Artykuł „Jesteśmy inni” Dariusza Proroka (pod pseudonimem Krzysztof Darski) opublikowany został w Polityce w 1985 roku • Film „Zygfryd” Andrzeja Domalika wg opowiadania Jarosława Iwaszkiewicza (1986) • Film „Zad wielkiego wieloryba” Mariusza Trelińskiego (1987) • „Gorące uczynki” Witolda Jabłońskiego (1988) • „W ptaszarni” Grzegorza Musiała (1989) • Film „Pożegnanie jesieni” Mariusza Trelińskiego (1990) • „Zakazana miłość” Tadeusza Gorgola (1990) • „Śmierć i spirala” Izabeli Morskiej (1991) • „Ból istnienia” Marcina Krzeszowca (1991) • „Nieznany świat” Antoniego Romanowicza (1992) Więcej tytułów wraz z linkami na stronie Dwutygodnika: https://www.dwutygodnik.com/artykul/10091-duza-ta-szafa-3-queerkultura.html O PODKAŚCIE W podkastowym serialu Dwutygodnika „Duża ta szafa” Sylwia Chutnik i Bartosz Żurawiecki opowiadają o naszej polskiej powojennej queerstorii i o tym, co ukształtowało współczesny ruch praw osób nieheteroseksualnych. Od czasów PRL-u, przez lata 90., do dziś. Od akcji „Hiacynt”, przez pierwsze internetowe strony gejowskie, po kluby dla „kochających inaczej”. Projekt realizowany przy wsparciu Ambasady USA w Polsce / The project is supported by the U.S. Embassy in Poland

W podkastowym serialu Dwutygodnika opowiadamy o naszej polskiej powojennej queerstorii i o tym, co ukształtowało współczesny ruch praw osób nieheteroseksualnych. W ODCINKU Agonia PRL-u, energia pierwszych lat III RP. Akcja „Hiacynt” i wybuch wolności. Jaki to miało wpływ na tęczowe postulaty? Jak działacze i działaczki LGBT odnajdywali i odnajdywały się w ówczesnym społeczeństwie? W odcinku usłyszymy historię powstania pierwszego polskiego magazynu gejowskiego „Filo” i opowieść o pewnym szczególnym biwaku, który odbył się w 1992 roku. „Najpierw była łapanka Hiacynt. Któryś ze znajomych znalazł broszurę zrobioną chyba przez prawnika Jacka Taylora z Solidarności, jak obywatel ma się zachować wobec zatrzymania przez milicję czy służbę bezpieczeństwa. Powieliłem ją na moim punkcie kserograficznym i komu było trzeba, podsyłałem kolejne egzemplarze” – opowiada Ryszard Kisiel, założyciel „Filo”, pierwszego polskiego pisma gejowskiego. „Żeby zebrać piętnaście osób do założenia stowarzyszenia, należało pozyskać osoby «w orbicie», często heteronormatywne – z racji tego, że mało kto decydował się na ujawnienie swoich prawdziwych danych, imienia i nazwiska, a te dane trzeba było podać do rejestracji w KRS. To był punkt zapalny, wąskie gardło” – wyznaje Yga Kostrzewa, działaczka społeczna, uczestniczka kampanii „Niech nas zobaczą”. „Kuroń odmówił wywiadu. Z tego, co mi wyjaśniła Zofia Kuratowska oraz Andrzej Potocki, bardzo długo dyskutowali o tym w sztabie wyborczym i uznali, że udzielenie przez Jacka Kuronia wywiadu do «Inaczej» byłoby ryzykowne, a przecież osoby LGBT i tak zagłosują na Jacka Kuronia. Bo jest on przedstawicielem tęczowej społeczności. Odmówili nam tego wywiadu, czego ja nie mogłem darować” – Sergiusz Wróblewski opowiada o rozmowach z politykami, którzy kandydowali w wyborach prezydenckich w roku 1995. DO CZYTANIA, OGLĄDANIA - Stowarzyszenie Lambda Warszawa http://lambdawarszawa.org/ - „Kochaj, nie zabijaj” zespołu Balkan Electrique, którego fragment usłyszeliście w odcinku – dziękujemy za możliwość użycia fragmentu nagrania https://youtu.be/2MSaK6O1aYY - Informacje o koalicji „ACT UP” https://pl.wikipedia.org/wiki/ACT_UP - Książka „Ludzie, nie ideologia” pod redakcją Bartosza Żurawieckiego https://wydawnictwo.krytykapolityczna.pl/ludzie-nie-ideologia-bartosz-zurawiecki-905 O PODKAŚCIE W podkastowym serialu Dwutygodnika „Duża ta szafa” opowiadamy o naszej polskiej powojennej queerstorii i o tym, co ukształtowało współczesny ruch praw osób nieheteroseksualnych. Od czasów PRL-u, przez lata 90., do dziś. Od akcji Hiacynt, przez pierwsze internetowe strony gejowskie, po kluby dla „kochających inaczej”. Koncepcja podkastu: Bartosz Żurawiecki Scenariusz i prowadzenie: Sylwia Chutnik i Bartosz Żurawiecki Redaktorka prowadząca: Agnieszka Słodownik Montaż: Sylwia Chutnik, Agnieszka Słodownik, Studio Plac Realizacja i produkcja: Studio Plac Projekt realizowany przy wsparciu Ambasady USA w Polsce / The project is supported by the U.S. Embassy in Poland. This podcast was funded by a grant from the United States Department of State. The opinions, findings and conclusions stated herein are those of the author and do not necessarily reflect those of the United States Department of State.

O tym, jak w czasach wojny sprawdza się, lub nie, literatura, rozmawiamy z pisarzami Sofiją Andruchowycz i Andrijem Lubką. Ponadto w odcinku podkastu także Vira Baldyniuk, nowa redaktorka działu ukraińskiego w Dwutygodniku – zastanawiamy się, jaką rolę ma w aktualnych okolicznościach do odegrania pismo kulturalne i jakie znaczenie ma codzienny „krzyżyk”. O PODKAŚCIE Podkast o najnowszych obyczajach i zjawiskach w kulturze. Autorzy „Dwutygodnika” i rozmówcy Agnieszki Słodownik przyglądają się latom 20. i opowiadają o tym, co widzą i co to znaczy. MUZYKA Utwór „Apero Hour” Kevina MacLeoda https://filmmusic.io/song/3375-apero-hour na licencji https://filmmusic.io/standard-license Dźwięki: Agnieszka Słodownik Lektorka: Maria Maj

W podkastowym serialu Dwutygodnika opowiadamy o naszej polskiej powojennej queerstorii i o tym, co ukształtowało współczesny ruch praw osób nieheteroseksualnych. W ODCINKU W pierwszym odcinku podkastu „Duża ta szafa” rozmawiamy o strategiach istnienia gejów w PRL-u i o tym, gdzie były wówczas lesbijki. Czy podwójne życie zawsze jest wyłącznie kamuflażem? Jakie stereotypy funkcjonowały wewnątrz środowiska, które jeszcze nie nazywało się LGBTQIA+? „Wiedzieć jedno, a zachowywać się w towarzystwie – drugie” – mówi Tomasz Raczek, krytyk filmowy. „Spokojnie można by napisać książkę o samych kochankach Iwaszkiewicza” – sugeruje Krzysztof Tomasik, badacz, autor m.in. książki „Gejerel. Mniejszości seksualne w PRL-u”. „Ja byłem takim prywatnym gejem” – wyznaje Krzysztof Zabłocki, tłumacz. „Olukał, uznał, że tak, to wygląda na geja, więc wpuszczał” – opowiada Ryszard Kisiel, założyciel „Filo”, pierwszego polskiego pisma gejowskiego. DO CZYTANIA I OGLĄDANIA – „Transsex” (1988) Andrzeja Marka Drążewskiego w Ninatece https://ninateka.pl/vod/dokument/transsex-a-marek-drazewski/ – „Fidrek” (1989) Jerzego Waldorffa https://lubimyczytac.pl/ksiazka/293479/fidrek – Lulla La Polaca na Instagramie https://www.instagram.com/lullalapolaca/ – „Homobiografie” (2014) Krzysztofa Tomasika https://wydawnictwo.krytykapolityczna.pl/homobiografie-krzysztof-tomasik-41 – „GEJEREL. Mniejszości seksualne w PRL-u” (2018) Krzysztofa Tomasika https://wydawnictwo.krytykapolityczna.pl/gejerel-mniejszosci-seksualne-w-prl-u-wyd-2-krzysztof-tomasik-471 – „Foucault w Warszawie” (2017) Remigiusza Ryzińskiego https://dowody.com/ksiazka/remigiusz-ryzinski-foucault-w-warszawie/ – „Dziwniejsza historia” (2018) Remigiusza Ryzińskiego https://czarne.com.pl/katalog/ksiazki/dziwniejsza-historia – „Panna doktór Sadowska” (2020) Wojciecha Szota https://dowody.com/ksiazka/panna-doktor-sadowska/ – „Cała siła, jaką czerpię na życie” (2022) – świadectwa, relacje, pamiętniki osób LGBTQ+ w Polsce https://www.karakter.pl/ksiazki/cala-sila-jaka-czerpie-na-zycie – „O chłopcach dla chłopców” oraz „O dziewczętach dla dziewcząt” – książki Andrzeja Jaczewskiego https://lubimyczytac.pl/ksiazka/25515/o-chlopcach-dla-chlopcow https://lubimyczytac.pl/ksiazka/310284/o-dziewczetach-dla-dziewczat-wydanie-8 – „Perły z lamusa” – Zygmunt Kałużyński i Tomasz Raczek https://youtu.be/LyTRdvKSH7E – „Lubiewo” (2004) Michała Witkowskiego http://archiwum.ha.art.pl/wydawnictwo/katalog-ksiazek/281-michal-witkowski-lubiewo.html O PODKAŚCIE W podkastowym serialu Dwutygodnika „Duża ta szafa” opowiadamy o naszej polskiej powojennej queerstorii i o tym, co ukształtowało współczesny ruch praw osób nieheteroseksualnych. Od czasów PRL-u, przez lata 90., do dziś. Od akcji Hiacynt, przez pierwsze internetowe strony gejowskie, po kluby dla „kochających inaczej”. Koncepcja podkastu: Bartosz Żurawiecki Scenariusz i prowadzenie: Sylwia Chutnik i Bartosz Żurawiecki Redaktorka prowadząca: Agnieszka Słodownik Montaż: Sylwia Chutnik, Agnieszka Słodownik, Studio Plac Realizacja i produkcja: Studio Plac Projekt realizowany przy wsparciu Ambasady USA w Polsce / The project is supported by the U.S. Embassy in Poland. This podcast was funded by a grant from the United States Department of State. The opinions, findings and conclusions stated herein are those of the author and do not necessarily reflect those of the United States Department of State.

Po co wprawiać rzeczy w ruch? Czy przedmioty potrzebują swoich narracji? Na czym polega projektowanie rozkładu? – w podkaście rozmawiamy o skomplikowanych relacjach człowieka z rzeczami Marta Krześlak najbardziej lubi przedmioty zostawione przez innych w krajobrazie – są świadkami zdarzeń, także atmosferycznych. Rozmawiamy o kompozycjach, które tworzy z tego, co znalazła. Po co wprawia je w ruch? Jest też o strachach na wróble. Wystawę artystki można obejrzeć w Miejscu Projektów Zachęty w Warszawie. Czy każdy przedmiot może mieć swoją podmiotowość? Z Agatą Szydłowską, kierowniczką Katedry Historii i Teorii Designu na Wydziale Wzornictwa ASP w Warszawie, mówimy o dynamice relacji człowieka z rzeczami w kontekście mechanizmów sprzedażowych i katastrofy klimatycznej. Jak materialne jest wirtualne i z jakich rzeczy zrezygnujemy, gdy zabraknie prądu? Na czym polega projektowanie degradacji? W odcinku także sonda wśród autorów numeru tematycznego WRAŻLIWOŚCI w „Dwutygodniku”: czego chcą od Ciebie Twoje rzeczy? Odpowiadają: Justyna Drath, Piotr Fortuna, Maciej Jakubowiak i Agata Sikora. LINKI: Wystawa Marty Krześlak „Moving Things” w Miejscu Projektów Zachęty otwarta jest do 20 lutego 2022 r. https://zacheta.art.pl/pl/wystawy/marta-krzeslak-moving-things „Spatial Composition” Marty Krześlak (wideo, 2017) http://www.martakrzeslak.com/spatial-composition.html Obiekty znalezione przez Martę Krześlak w promieniu 15 km od domu (wideo, 2015) http://www.martakrzeslak.com/collected-works.html Podkast „Everything is alive” Iana Chillaga i Jannifer Mills https://www.everythingisalive.com/ Rozmowa Zofii Król z Olgą Tokarczuk „Biodegradowalne sztućce? Też lajkowałam” („Pismo”, 2019) https://magazynpismo.pl/idee/rozmowa/olga-tokarczuk-apostorf-ksiazki-bieguni-booker/ „Zarozumiała łyżeczka” Elżbiety Szeptyńskiej to książka dla dzieci z serii „Poczytaj mi, mamo” https://lubimyczytac.pl/ksiazka/204094/zarozumiala-lyzeczka 21. odcinek audycji „Materie” Agaty Szydłowskiej i Małgorzaty Gurowskiej o nowym rzemiośle (Radio Kapitał) https://radiokapital.pl/shows/materie/21-nowe-rzemioslo/ Felieton Doroty Masłowskiej „JAK PRZEJĄĆ KONTROLĘ NAD ŚWIATEM, NIE WYCHODZĄC Z DOMU (25): Maska” https://www.dwutygodnik.com/artykul/8892-jak-przejac-kontrole-nad-swiatem-nie-wychodzac-z-domu-25-maska.html Film o metawersum Marka Zuckerberga https://www.facebook.com/zuck/videos/1898414763675286 „Blaski minionej rewolucji” to tekst Michała Gulika o festiwalu transmediale | the afterglow https://www.dwutygodnik.com/artykul/5055-blaski-minionej-rewolucji.html „Rare Earthenware”, czyli toksyczne wazy http://www.vam.ac.uk/content/exhibitions/what-is-luxury/object-in-focus-rare-earthenware-by-unknown-fields-division/ 1. odcinek audycji „Materie” o feministycznym nowym materializmie (Radio Kapitał) https://radiokapital.pl/shows/materie/1-feministyczny-nowy-materializm/ Numer tematyczny o WRAŻLIWOŚCIACH https://www.dwutygodnik.com/cykl/80-wrazliwosci.html DELFIN W MALINACH Podkast o najnowszych obyczajach i zjawiskach w kulturze. Autorzy „Dwutygodnika” i rozmówcy Agnieszki Słodownik przyglądają się latom 20. i opowiadają o tym, co widzą i co to znaczy. Nazwa podkastu nawiązuje do książki „Delfin w malinach. Snobizmy i obyczaje ostatniej dekady”, wydanej w 2017 roku przez Wydawnictwo Czarne we współpracy z „Dwutygodnikiem”. STOPKA Utwór „Past Sadness” Kevina MacLeoda na licencji https://filmmusic.io/standard-license Dźwięki: freesound.org, Agnieszka Słodownik Lektorka: Maria Maj

W pierwszej części odcinka rozmawiamy z profesorką biologii i badaczką oceanów Antje Boetius – o spotkaniu parasola z maszyną do szycia (tak!), o tym, jak mało wiemy o oceanach, jak mówić o nieznanym i nigdy niewidzianym, o teatrze antropocenu, w którym naukowczyni gra na scenie, trochę siebie, trochę Wyrocznię z Teb, o starych i nowych mitach morza, no i o ośmiornicach. W drugiej części dowiadujemy się od autorki bloga „Ogrodowa alternatywa” Marceliny Haremzy, czym jest permakultura i jak daleko może sięgać jako sposób myślenia i projektowania. Rozmawiamy o uważnym obserwowaniu, mokrych kapciach, hejcie na ślimaki, porozumieniu bez przemocy, problematycznych słowach takich jak „spryskiwanie” czy „chwast”, odpuszczaniu kontroli nad ogrodem i haśle wyborczym „grządka dla każdego!” – kwestiach, które dobrze przemyśleć przed następnym sezonem. Więcej: https://www.dwutygodnik.com/artykul/9864-delfin-w-malinach-odc-16-jak-zrobic-rewolucje-klimatyczna.html MUZYKA, DŹWIĘKI, GŁOSY Utwór „White Lotus” https://incompetech.filmmusic.io/song/4625-white-lotus i „Night in Venice” https://incompetech.filmmusic.io/song/5763-night-in-venice Kevina MacLeoda na licencji https://filmmusic.io/standard-license Dźwięki z bazy freesound.org i Agnieszka Słodownik Lektorka – Maria Maj Podkast powstał w ramach projektu „Nowe języki dla planety A” z finansowym wsparciem Fundacji Współpracy Polsko-Niemieckiej i we współpracy z Goethe-Institut. / Der Podcast entstand im Rahmen des Projekts „Neue Sprachen für den Planeten A” mit finanzieller Unterstützung der Stiftung für deutsch-polnische Zusammenarbeit und in Zusammenarbeit mit dem Goethe-Institut.

Sztuka niezależna nadal w Białorusi istnieje, tyle że niekoniecznie na widoku. Odcinek o trosce, nowych zadaniach dla pracowników kultury i powracających dylematach wokół sensowności sztuki, która próbuje dokonać zmian. Antonina Stebur przywołuje pewną znamienną sytuację: "Narodowe Centrum Sztuki Współczesnej w Białorusi, instytucja rządowa, rokrocznie kupuje dzieła sztuki do swojej kolekcji, ale nikt nie wie, co kupuje. Wiemy natomiast o wysokim poziomie korupcji. Nie mamy żadnych dowodów, bo nikt nic nie wie, wszystko jest zamknięte. Aliaxey wysłał im list, w którym jako obywatel Białorusi prosi o informację, jakie prace zakupili w poprzednim roku. Oczywiście list ten doprowadził do procesu sądowego, dzięki któremu wiemy, że najbardziej zamkniętą instytucją w Białorusi jest Narodowe Centrum Sztuki Współczesnej." O sztuce podczas protestów i nie tylko rozmawiamy z dwójką autorów specjalnego numeru „Dwutygodnika” o niezależnej kulturze białoruskiej. Znalazły się w nim wyłącznie teksty białoruskich autorek i autorów przełożone na język polski. Antonina Stebur napisała tekst o trosce, docenieniu kruchości. Aliaxey Talstou w swoim eseju zadał pytanie, co politycznie zaangażowana sztuka może zrobić w momencie masowego zrywu obywateli. Do czytania, oglądania, odwiedzenia: https://www.dwutygodnik.com/artykul/9818-delfin-w-malinach-odc-15-sztuka-i-protest-w-bialorusi.html MUZYKA, DŹWIĘKI I GŁOSY Utwór „White Lotus” Kevina MacLeoda na licencji https://filmmusic.io/standard-license Dźwięki z bazy freesound.org i Agnieszka Słodownik Lektorka – Maria Maj Opublikowano w ramach linii projektowej „RAZAM-RAZEM-ZUZAM” z przekazywanych przez Fundację Współpracy Polsko-Niemieckiej środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych Republiki Federalnej Niemiec. Projekt dofinansowany przez Instytut Goethego w Warszawie.

Ewa Radanowicz określa siebie jako „edukacyjnego zmieniacza”. Nauczycielka i wieloletnia dyrektorka szkoły podstawowej w Radowie Małym, wsi w okolicach Szczecina, jest jedną z bohaterek festiwalu „Warszawa w budowie”, który w tym roku pyta: „jak robić szkołę?”. Rozmawiamy o empatyzacji szkoły, zauważaniu i zaspokajaniu potrzeb dzieci oraz teatralizacji zajęć – z tradycyjnych jednostronnych lekcji stają się przygodą z odrobiną tajemnicy, nieomal jak podchody. Zastanawiamy się też, czy szkołę należy trzymać z dala od rynku, jak mówi jedno z haseł na wystawie w Muzeum Sztuki Nowoczesnej nad Wisłą. Radanowicz: „Jeśli pracujemy z dziećmi, miejmy odwagę skupiać się na tym, co ważne”. DO CZYTANIA, OGLĄDANIA, ODWIEDZENIA: > książka Ewy Radanowicz „W szkole wcale nie chodzi o szkołę” https://www.sensorradanowicz.pl/produkt/ewa-radanowicz-w-szkole-wcale-nie-chodzi-o-szkole/ > festiwal „Warszawa w budowie 13: Jak robić szkołę” https://wwb13.artmuseum.pl/pl/ > kampania społeczna „Wolna Szkoła” https://www.wolnaszkola.org/ > „Szkoła czy więzienie?” – „Korespondencja z sieci” Krzysztofa Katkowskiego https://www.dwutygodnik.com/artykul/9336-szkola-czy-wiezienie.html DELFIN W MALINACH Brzmi znajomo? Nazwa naszego kolejnego po „Odbiorniku” podkastu to nawiązanie do książki „Delfin w malinach. Snobizmy i obyczaje ostatniej dekady”, wydanej w 2017 roku przez Wydawnictwo Czarne we współpracy z „Dwutygodnikiem”. Nasi autorzy pisali wówczas o bogactwie, radościach, smutkach poprzedniej dekady: przeprowadzce na Facebooka, hipsterrealizmie w kinie polskim, vaporwave, bece jako źródle udręki i uciechy, wysypie memów, GIF-ów i sucharów czy modzie na bieganie. Dziś wraz z naszymi autorami i rozmówcami przyglądamy się nowej dekadzie i słuchamy, co widzą. MUZYKA, DŹWIĘKI I GŁOSY > Utwór „White Lotus” Kevina MacLeoda na licencji https://filmmusic.io/standard-license > Dźwięki delfinów nagrane przez użytkownika felix.blume i udostępnione w bazie freesound.org > Reszta dźwięków z bazy freesound.org i Agnieszka Słodownik > Lektorka – Maria Maj

Agnieszka Słodownik i Agata Sikora oglądają film „Obiecująca. Młoda. Kobieta” i rozmawiają o przezroczystości agresji seksualnej przed #metoo, płonności indywidualnej zemsty, scenie w aptece i wszystkich innych. A więc: SPOILER ALERT oraz odcinek nie nadaje się do słuchania przez dzieci. Agata Sikora jest autorką książek „Wolność. Równość. Przemoc. Czego nie chcemy sobie powiedzieć” oraz „Szczerość. O wyłanianiu się nowoczesnego porządku komunikacyjnego” a także wielu tekstów publikowanych na łamach Dwutygodnika. Mieszka w Londynie. DO CZYTANIA - Felieton Marii Poprzęckiej z cyklu NA OKO „Ona krzyczy” o Janie Shostak https://www.dwutygodnik.com/artykul/9583-na-oko-ona-krzyczy.html - Tekst Klary Cykorz w Krytyce Politycznej „«Obiecująca. Młoda. Kobieta»: historia pewnego dyskomfortu” https://krytykapolityczna.pl/kultura/film/klara-cykorz-obiecujaca-mloda-kobieta-historia-pewnego-dyskomfortu/ - Tekst Moniki Talarczyk „Masz wiadomość od Kassandry” https://www.dwutygodnik.com/artykul/9436-masz-wiadomosc-od-kassandry.html - Książka Jona Krakauera „Missoula. Gwałty w amerykańskim miasteczku uniwersyteckim” https://czarne.com.pl/katalog/ksiazki/missoula - Tekst „Dojrzeć rzeczność” Filipa Springera https://www.dwutygodnik.com/artykul/9603-dojrzec-rzecznosc.html DELFIN W MALINACH Brzmi znajomo? Nazwa naszego kolejnego po „Odbiorniku” https://www.dwutygodnik.com/cykl/66-podkast-odbiornik.html podkastu to nawiązanie do książki „Delfin w malinach. Snobizmy i obyczaje ostatniej dekady”, wydanej w 2017 roku przez Wydawnictwo Czarne we współpracy z „Dwutygodnikiem”. Nasi autorzy pisali wówczas o bogactwie, radościach, smutkach poprzedniej dekady: przeprowadzce na Facebooka, hipsterrealizmie w kinie polskim, vaporwave, bece jako źródle udręki i uciechy, wysypie memów, GIF-ów i sucharów czy modzie na bieganie. Dziś wraz z naszymi autorami i rozmówcami przyglądamy się nowej dekadzie i słuchamy, co widzą. MUZYKA, DŹWIĘKI I GŁOSY - Utwór „White Lotus” Kevina MacLeoda https://incompetech.filmmusic.io/song/4625-white-lotus na licencji https://filmmusic.io/standard-license - Dźwięki delfinów nagrane przez użytkownika felix.blume i udostępnione w bazie freesound.org https://freesound.org/people/felix.blume/sounds/161691/ - Dźwięk „Visco Space Drums” użytkownika XHALE303 z bazy freesound.org https://freesound.org/people/XHALE303/sounds/470659/ - Dźwięki owiec chrupiących łąkę nad Odrą – Filip Springer - Reszta dźwięków – Agnieszka Słodownik - Lektorka – Maria Maj

„Kultura dla klimatu” to praktyczny przewodnik dla instytucji i ludzi kultury i sztuki, którzy chcieliby zabrać się za ekologizację swoich działań i miejsc. Stworzony został przez dziewięć pracowniczek instytucji kultury, organizacji pozarządowych, przedstawicielkę samorządu, a także niezależne twórczynie i kuratorki, które postulują: „Musimy wymyślić na nowo funkcjonowanie naszych instytucji i określić obowiązki kultury”. Ewa Chomicka na co dzień pracuje w Muzeum POLIN, w którym kieruje Laboratorium Praktyk Muzealnych. Jest antropolożką kultury, polonistką, muzealniczką i kuratorką sztuki współczesnej. Aleksandra Jach jest autorką multimedialnej opowieści „Zakopane słońce” o problemach transformacji energetycznych. Jest historyczką sztuki, kuratorką, facylitatorką, coacherką, edukatorką. W odcinku także Maciej Sieńczyk w wersji wokalnej. DO CZYTANIA - Przewodnik „Kultura dla klimatu” https://www.kulturadlaklimatu.pl/ - Multimedialna opowieść „Zakopane słońce” Aleksandry Jach i Michała Dąbrowskiego wyprodukowana przez Biennale Warszawa http://zakopaneslonce.com/ - W 3. odcinku „Delfina w malinach” rozmawialiśmy z Bartoszem Sadulskim o depresji klimatycznej https://www.dwutygodnik.com/artykul/9099-delfin-w-malinach-odc-3-depresja-klimatyczna.html - W tekście „Może będzie tu szpital” Arka Gruszczyńskiego przeczytacie m.in. o inicjatywie „Muzea dla Klimatu” https://www.dwutygodnik.com/artykul/8925-moze-bedzie-tu-szpital.html - „Nadzieje antropocenu” Kamila Fejfera https://www.dwutygodnik.com/artykul/9464-nadzieje-antropocenu.html - „Uczciwa nadzieja pesymistów” – polemika Dawida Juraszka z tekstem Kamila Fejfera https://www.dwutygodnik.com/artykul/9473-uczciwa-nadzieja-pesymistow.html - „Planeta na kozetce” to rozmowa Błażeja Strzelczyka z Magdaleną Budziszewską, psycholożką, przewodniczącą zespołu doradczego ds. kryzysu klimatyczno-ekologicznego powołanego przez rektora Uniwersytetu Warszawskiego https://www.dwutygodnik.com/artykul/9486-planeta-na-kozetce.html - Serial Karoliny Iwaszkiewicz „Pokątnik złowieszczek” ma 4 odcinki i trzyma w napięciu do ostatniego https://www.dwutygodnik.com/artykul/8317-pokatnik-zlowieszczek-owadzi-seks.html DELFIN W MALINACH Brzmi znajomo? Nazwa naszego kolejnego po „Odbiorniku” https://www.dwutygodnik.com/cykl/66-podkast-odbiornik.html podkastu to nawiązanie do książki „Delfin w malinach. Snobizmy i obyczaje ostatniej dekady”, wydanej w 2017 roku przez Wydawnictwo Czarne we współpracy z „Dwutygodnikiem”. Nasi autorzy pisali wówczas o bogactwie, radościach, smutkach poprzedniej dekady: przeprowadzce na Facebooka, hipsterrealizmie w kinie polskim, vaporwave, bece jako źródle udręki i uciechy, wysypie memów, GIF-ów i sucharów czy modzie na bieganie. Dziś wraz z naszymi autorami i rozmówcami przyglądamy się nowej dekadzie i słuchamy, co widzą. MUZYKA „White Lotus”, Kevin MacLeod Link: https://incompetech.filmmusic.io/song/4625-white-lotus Licencja: https://filmmusic.io/standard-license PODZIĘKOWANIA Fragment opowieści „Zakopane słońce” publikujemy w odcinku dzięki uprzejmości Biennale Warszawa.

„W pewnym sensie laicyzacja w Polsce jest nieuchronna” – mówi Andrzej Leder, autor tekstu „Czy możliwa jest Polska bez Kościoła katolickiego?”. W odcinku rozmawiamy o pokoleniowej zmianie, kulturze obłudy i nowych świeckich rytuałach. Więcej informacji na stronie Dwutygodnika: https://www.dwutygodnik.com/artykul/9438-delfin-w-malinach-11-pl-bez-kk.html

Dlaczego ludzie nienawidzą siebie, kręcą nienawistne filmiki? Dlaczego tak nas wkurzają pozostawione gdzie bądź elektryczne hulajnogi? Dlaczego marki stały się głównym narzędziem regulowania relacji międzyludzkich? Jak pielęgnowanie przydomowego ogródka może być przejawem biofobii? Rozmowa z Markiem Krajewskim. Więcej informacji na stronie Dwutygodnika: https://www.dwutygodnik.com/artykul/9382-delfin-w-malinach-10-nienawidzenia.html

O czytaniu pism, o byciu na ich łamach i trochę o podkastach – opowiadają Jagoda Szelc, Anna Smolar, Paweł Sołtys i Karol Radziszewski – zespół redakcyjny 300. numeru Dwutygodnika. Więcej informacji na stronie: https://www.dwutygodnik.com/artykul/9353-delfin-w-malinach-9-300.html

Strajk Kobiet – aktywistyczny maraton – trwa. Rozmawiamy z Pauliną Jędrzejewską i Piotrem Grabowskim z fundacji Culture Shock oraz Natalią Saratą z RegenerAkcji o wypaleniu aktywistycznym, które nie dotyczy już wyłącznie trzeciego sektora. Przypominamy, żeby zadbać o siebie, choćby po to, żeby móc działać dalej. Więcej informacji na stronie https://www.dwutygodnik.com/artykul/9341-delfin-w-malinach-8-wypalenie-aktywistyczne.html

Na początku tego roku opublikowaliśmy w Dwutygodniku cykl „2020”, w którym autorzy i redaktorzy wskazywali jedno zjawisko z minionej dekady, na podstawie którego prognozowali, jak będzie wyglądała kultura i nasze życie w rozpoczynających się latach dwudziestych. Teraz spotkaliśmy się w gronie redakcyjnym, żeby porozmawiać, jak tamte przewidywania mają się do roku pandemii i strajków. W części artystycznej odcinka zapraszamy do wysłuchania słuchowiska Marii Magdaleny Kozłowskiej „Bajka o lepszym jutrze”. Więcej na stronie Dwutygodnika: https://www.dwutygodnik.com/artykul/9302-delfin-w-malinach-7-podsumowanie-2020-i-bajka-o-lepszym-jutrze.html

Każde z nas ma swojego bzika: coś, co odstaje – trochę wstydliwe, trochę głupie, śmiertelnie poważne. W 6. odcinku podkastu Grzegorz Uzdański opowiada o rozgrywaniu drewnianych meczy, a Kasper Bajon analizuje tablice rejestracyjne pojazdów. Cały numer tematyczny BZIK na stronie dwutygodnik.com: https://www.dwutygodnik.com/cykl/71-bzik.html

W 5. odcinku naszego obyczajowego podkastu rozmawiamy o covidowej izolacji oraz wspominamy luksusowy obóz internowania dla kobiet w Gołdapi z okresu stanu wojennego. Więcej informacji na stronie Dwutygodnika: https://www.dwutygodnik.com/artykul/9251-delfin-w-malinach-5-areszt-domowy.html

W odcinku rozmawiamy z autorkami Dwutygodnika Kają Puto, Klarą Cykorz oraz Agatą Sikorą o formach protestów. Więcej informacji na https://www.dwutygodnik.com/artykul/9164-delfin-w-malinach-4-protesty.html

W podkaście rozmawiamy z Bartoszem Sadulskim o solastalgii i opowiadamy o słuchowisku „Chłopi 2050, czyli Agronauci w czasach katastrofy klimatycznej” Cezarego Zbierzchowskiego

W drugim odcinku podkastu rozmawiamy z Michałem Wieczorkiem i Alex Freiheit o koncertach do kamerki, głuchej ciszy zamiast oklasków, występach hologramów, i fitnesie do dobrej muzyki (oraz uciekających lajkach). Jest też nieco literatury higienicznej. Więcej info na stronie Dwutygodnika: https://www.dwutygodnik.com/artykul/8946-delfin-w-malinach-2-oklaski-na-czacie.html Opowiadanie Weroniki Murek „Organizacja snu w przedszkolu” czyta Adam Ferency. Dziękujemy Wydawnictwu Czarne za możliwość wykorzystania opowiadania Weroniki Murek z książki „Uprawa roślin południowych metodą Miczurina”.

Nowy podkast magazynku kulturalnego dwutygodnik.com. Właśnie mieliśmy ruszać w Dwutygodniku z nowym podkastem, w studio, z gośćmi, gdy świat się zawirusował, a my przeszliśmy na fizyczny dystans i pracę z domów. Dlatego podkast „Delfin w malinach” będzie póki co podkastem domowo-skajpowym. W 1. odcinku są z nami Michał R. Wiśniewski, Aldona Kopkiewicz i Maciej Wasielewski. Rozmawiamy o karnawale zarazy, wiralu z dyrektorką sanepidu w Słubicach oraz Polsce obsianej grupami widzialnych rąk. I medytujemy na spokój z Marią Magdaleną Kozłowską. Scenariusz, montaż, dźwięki: Agnieszka Słodownik Medytacja (tekst i muzyka): Maria Magdalena Kozłowska Sound design medytacji: Jan Tomza - Osiecki Delfin w malinach Brzmi znajomo? Nazwa naszego nowego podkastu to nawiązanie do książki „Delfin w malinach. Snobizmy i obyczaje ostatniej dekady” wydanej w 2017 roku w Wydawnictwie Czarne we współpracy z Filmoteką Narodową – Instytutem Audiowizualnym. Nasi autorzy pisali wówczas o jej bogactwie, radościach, smutkach: przeprowadzce na Facebooka, hipsterrealizmie w kinie polskim, vaporwave, bece jako źródle udręki i uciechy, wysypie memów, gifów i sucharów, czy modzie na bieganie. Dziś wraz z naszymi autorami przyglądamy się nowej dekadzie i słuchamy, co widzą.