Osobiste rozmowy holistyczne

Jaki jest związek między ekologią, świadomymi wyborami konsumenckimi, a dobrostanem człowieka?

W integralnym podejściu do zdrowia wyróżniamy trzy podstawowe aspekty funkcjonowania. Ciało, duch i umysł są ze sobą nierozerwalnie związane i wzajemnie na siebie wpływają. Wspierające relacje społeczne i regularny kontakt z naturą to kolejne (obok diety, aktywności fizycznej, zdrowego snu, jakościowych relacji, równowagi psychicznej i pracy nad redukcją stresu) sfery, bez których nie możemy mówić o kompleksowym podejściu do zdrowia.

Tymi zagadnieniami będziemy się zajmować podczas 5. Kongresu Medycyny Integralnej, który odbędzie się 9 marca na Stadionie Legii w Warszawie. Po raz kolejny wydarzenie prowadzi Agnieszka Cegielska. Polscy i światowi eksperci i ekspertki poruszą takie tematy, jak relacja człowieka z naturą. W programie także warsztaty dla dorosłych (w tym specjalne onkologiczne) i dzieci, panel dyskusyjny i sala wystawiennicza.

Agnieszka Cegielska to dziennikarka, dyplomowana konsultantka medycyny ajurwedyjskiej i autorka książek o tematyce zdrowia. Na YouTubie prowadzi kanał „Naturalnie od kuchni”.

Porozumienie bez Przemocy (NVC) to metoda komunikacji opracowana przez amerykańskiego psychologa Marshalla Rosenberga. Opiera się na przekonaniu, że ludzie są zdolni do pełnej współczucia komunikacji i współpracy, jeśli potrafią połączyć się z własnymi potrzebami i uczuciami oraz kiedy potrafią wczuć się w potrzeby i uczucia innych.

Na czym dokładnie polega NVC? Jak zacząć prawdziwie słuchać drugiej osoby i mówić tak, by nas usłyszano? Jak w bezprzemocowy sposób zaznaczać swoje granice? Jak ćwiczyć NVC na co dzień? Czym jest empatyczna komunikacja? W dzisiejszych czasach zaprowadzenie empatycznej komunikacji wysuwa się na prowadzenie w kontekście budowania pomostów, a zdrowie na poziomie społecznym jest coraz częściej uznawane za jedną ze składowych zdrowia w ogóle. 

Anna Mills – nauczycielka MBSR, medytacją zajmuje się od ponad 20 lat. Jest absolwentką Podyplomowego Studium Trenerów Grupowych w Szkole Wyższej Psychologii Społecznej w Warszawie oraz filologii angielskiej na Uniwersytecie Warszawskim. Poza kursami uważności prowadzi szkolenia z komunikacji, rozwiązywania konfliktów i mediacji. Jest certyfikowaną trenerką Porozumienia bez Przemocy (NVC) i założycielką Akademii NVC.

Coraz więcej wiemy o prozdrowotnych korzyściach płynących z regularnego freedivingu, czyli rodzaju nurkowania polegającego na wstrzymywaniu oddechu do czasu wynurzenia się na powierzchnię, bez użycia butli. Jakie korzyści jeszcze niesie? Czy jest dla wszystkich i jak zacząć?

Freediving może pomóc w obniżeniu ciśnienia krwi, zwiększa wydolność serca i dostarczanie tlenu do tkanek. Co ciekawe, badanie naukowe na freediverach wykazało, że nurkowie ci charakteryzują się obniżonym poziomem stresu, niepokoju i negatywnej afektywności w porównaniu z osobami, które freedivingu nie doświadczały. Co dokładnie dzieje się na poziomie fizycznym i psychicznym podczas nurkowania na wstrzymanym oddechu?

Martin Petrus jest nauczycielem oddechu i jogi, instruktorem freedivingu. Po spotkaniu z Wimem Hofem postanowił dowiedzieć się więcej o korzyściach płynących z wzorców oddychania w zarządzaniu stanami psychicznymi i emocjonalnymi. Rozszerzył tę wiedzę o fizjologię układu oddechowego opracowaną przez Patricka McKeowna, założyciela Oxygen Advantage. Stosując Oddychanie Integracyjne, Martin nieustannie bada, w jaki sposób ludzie mogą skorzystać zarówno z podejścia naukowego, jak i duchowego. Martin regularnie prowadzi warsztaty, podczas których koncentruje się na treningu myślenia z wykorzystaniem oddechu i ekspozycji na zimno. Prowadzi także szkolenia dla sportowców w zakresie nowoczesnych metod treningu hipoksycznego i tradycyjnych technik pranajamy. Freediving jest ważną częścią życia Martina. Dużo czasu spędza w wodzie na treningach, uczeniu i startach w zawodach.

Mikrobiota to ogromna ilość różnorodnych komórek, takich jak bakterie, wirusy, fagi, które stanowią podstawę naszego zdrowia. Wskutek ewolucji ewaluował także mikrobiom człowieka. Ilość tego mikrobiomu i jego różnorodność decyduje o naszym zdrowiu. Jeśli jest on nieprawidłowy, prawdopodobnie dochodzi do powstania wielu chorób. Należy mieć świadomość, że to nie są nasze komórki, lecz obce, z którymi musimy żyć w symbiozie, dlatego mówi się o tym, że jest to osobny narząd. Czy istnieje jednoznaczny związek między stanem mikrobioty a stanami emocjonalnymi? Jak odbudować zaburzoną florę bakteryjną jelit? Co to są probiotyki, a czym psychobiotyki? Jak rozpoznać, które będą dla nas korzystne? Rozmawiam z prof. dr hab. n. med. Ewą Stachowską, biochemiczką i specjalistką z dziedziny żywienia człowieka, która kieruje Zakładem Biochemii i Żywienia Człowieka Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie. Zajmuje się dietoprofilaktyką i dietoterapią.

Orina Krajewska rozmawia o odporności z Piotrem Łysoniewskim, naturoterapeutą, terapeutą i dietetykiem medycyny chińskiej. Medycyna chińska to mający kilka tysięcy lat system oparty o obserwacje i doświadczenie. Składa się na nią pięć podstawowych filarów, do których zaliczamy dietetykę, akupunkturę, ziołolecznictwo, techniki manualne oraz ćwiczenia. Medycyna chińska stanowi opis wpływu praw natury na człowieka. Mówi o konieczności uwzględnienia lokalnych zwyczajów żywieniowych, pory roku, pogody, uwarunkowań geograficznych, czy wieku pacjenta. Dzisiejszy styl życia (ciągły pośpiech, stres, skrajne emocje) może przyczyniać się do stanów, które będą skutkować spadkami odporności. Jak ją wzmacniać?

Świadomy ruch z kontrolą. Na czym polega pilates? Skąd się wziął? Dlaczego jest nazywany formą ruchu angażującą zarówno ciało, jak i umysł? Co to jest trening funkcjonalny? 

Pilates to rodzaj ćwiczeń opracowany na początku XX wieku przez Josepha Pilatesa. On sam nazwał swoją metodę „Contrology”. Siedzący tryb życia, stres i wieczny pośpiech sprawiają, że tracimy kontakt z własnym ciałem i wnętrzem. Pilates z założenia koncentruje się na mięśniach głębokich, tych na co dzień niedostępnych. Wymaga od osoby praktykującej skupienia i dotarcia do najgłębszych warstw ciała. Podczas treningu wzmacnia się ciało przy jednoczesnej poprawie koordynacji, elastyczności i postawy.

Anna Tytus – międzynarodowa nauczycielka pilatesu, dyplomowana tancerka, pedagożka ruchu, aktorka scen muzycznych. Absolwentka Uniwersytetu im. Antona Brucknera w Linzu oraz Studium Wokalno-Baletowego w Gliwicach. Master edukatorka, nauczycielka pilatesu ze szkoły Balanced Body ze Stanów Zjednoczonych. Jako tancerka pracowała w teatrach w Polsce i za granicą. Szkoliła się w Brukseli. Prowadziła zajęcia w Belgii. Odbywała staże i projekty w Europie oraz Stanach Zjednoczonych. Dzisiaj w Warszawie prowadzi Studio Pilates Anna Tytus.

Czym są neuroprzekaźniki i jaką funkcję pełnią? Jak bardzo nasze zdrowie na poziomie psychicznym i fizycznym jest od nich zależne? I czemu warto wiedzieć jak działają?

Neuroprzekaźniki, inaczej neurotransmitery, to cząsteczki chemiczne, dzięki którym możliwe jest przekazywanie sygnałów pomiędzy komórkami nerwowymi. Zaburzenia ich funkcjonowania mogą prowadzić do różnych schorzeń. Jednym z najbardziej znanych neuroprzekaźników jest serotonina. Jej funkcje często przypisuje się regulacji nastroju, a niskie poziomy konotowane są z depresją.

Dopamina jest znowu związana z przyjemnością i nagrodą. Zaburzenia funkcjonowania dopaminy mogą mieć związek chociażby z uzależnieniami. Czym warunkowany jest ich poziom, jak je regulować oraz wiedzę na temat jakich neuroprzekaźników warto przyswoić, by żyć w większej równowadze? 

Asia Podgórska – doktorka nauk biologicznych w dyscyplinie biochemii Instytutu Biologii Doświadczalnej PAN, konsultantka naukowa, autorka publikacji naukowych, wykładowczyni SWPS. Popularyzuje wiedzę naukową na swoim profilu na instagramie. Autorka książki „Tak działa mózg”.

Czym jest wysoka wrażliwość? Jak się objawia? Jak wpływa na nasze życie? Według badań, osoby wysoko wrażliwe stanowią około 20-30 proc. populacji. Odbierają doświadczenia sensoryczne intensywniej, są wyczulone na bodźce i mają większą tendencję do analizowania nawet drobnych szczegółów. Jak zaopiekować się swoją wrażliwością, radzi psycholożka, psychoterapeutka i seksuolożka Katarzyna Kucewicz (@psycholog_na_insta).

Osteopatia jest nieinwazyjną terapią manualną, której celem jest poprawa funkcjonowania wszystkich układów organizmu. To złożony system diagnozowania i leczenia wielu dolegliwości. Opiera się na zasadzie, że dobre samopoczucie człowieka zależy od sprawnego funkcjonowania całego organizmu.

Na czym polega osteopatia, skąd się wzięła i czym się różni od fizjoterapii opowiada osteopata, fizjoterapeuta i terapeuta manualny Jakub Stępnik.

Zoga, masaż lomi lomi, facemodeling, kobido, osteoplastyka. Wszystkie typy masażu czy terapii manualnej łączy to samo: dotyk. Czemu jest on tak ważny dla zdrowia, czym różni się masaż od terapii manualnej, skąd wiedzieć, jaka terapia manualna będzie dla nas najlepsza? Na te pytania Oriny Krajewskiej odpowiada Katarzyna Z. Węglińska, certyfikowana terapeutka i masażystka twarzy i ciała oraz naturoterapeutka.

Nie wszystkie przeżycia mają dla nas logiczne przyczyny. Mogą pojawiać się za sprawą tzw. traumy transgeneracyjnej. Rozpoznanie tego zjawiska zmieniło się bardzo na przestrzeni ostatnich lat – dzisiaj rozumiemy je o wiele szerzej. Jak bardzo jesteśmy uwarunkowani przeszłością, nie tylko naszą, ale także naszych przodków? Co dzisiaj naukowcy wiedzą o traumie transgeneracyjnej? Czy badania jednoznacznie potwierdzają, że traumatyczne doświadczenia zmieniają sposób pracy genów? Czym dokładnie jest trauma i jak rozpoznać objawy zespołu stresu pourazowego? Co robić jeśli takie nas dotkną? Na te pytania Oriny Krajewskiej odpowiada biolog i psycholog Wojciech Dragan, profesor w Instytucie Psychologii Uniwersytetu Jagiellońskiego, wiceprzewodniczący Komitetu Psychologii PAN oraz autor bloga popularno-naukowego na Facebooku „Miniblog o genach, zachowaniu i tym, co pomiędzy".

Holistyczne podejście zakłada wzajemny wpływ ciała, ducha i emocji. Jednak nie byłoby nas bez środowiska, w którym żyjemy. Do filarów zdrowego stylu życia dodaje się też regularny kontakt z naturą, którego deficyt jest już uznany za jednostkę chorobową. Niestety nie tylko natura i jej obecność mają na nas wpływ, my wpływamy na nią cały czas. Każda i każdy z nas stoi wobec codziennych wyborów, które w skali globalnej mogą zmienić wiele. Poszerzanie świadomości o to, na co zwracać uwagę w codziennych wyborach konsumenckich i nawykach może okazać się dużym krokiem w stronę równowagi, również wewnętrznej.

Jak się ma holistyczne podejście w budowaniu zdrowia i równowagi wewnętrznej do świadomych wyborów konsumenckich? Czym jest zrównoważony rozwój? Na czym polegają wzajemne związki przyrody, gospodarki i społeczeństwa? Jakie kroki możemy podjąć w swoim codziennym funkcjonowaniu, by wspierać dbałość o ekologię? Na te inne pytania odpowiada Marcelina Plichta-Wabnik, C-level excutive w wielu organizacjach, wykładowczyni SWPS (marka i strategia rozwoju na School of Form), przedsiębiorczymi, konsultantka biznesowa i strateżka.

Aktorka Orina Krajewska jest prezeską Fundacji Małgosi Braunek „Bądź” i autorką książek „Bądź. Holistyczne ścieżki zdrowia” oraz „Siła umysłu. Siła emocji. Duchowe ścieżki zdrowia”. Propaguje integralne podejście do zdrowia, w którym obok troski o ciało równie ważna jest dbałość o dobrostan psychiczny i zrównoważony model życia. Dla „Vogue Polska” Orina prowadzi cykl rozmów „Jestem i Będę” i podcast „Osobiste rozmowy holistyczne” o zdrowiu psychicznym, budowaniu wewnętrznej siły i równowagi emocjonalnej.

Do rozmowy na żywo w warszawskim KinoGramie, w towarzystwie publiczności, zaprosiła Karolinę Szaciłło, którza w swojej kulinarnej i terapeutycznej praktyce posiłkuje się staroindyjską ajurwedą. Prowadzi bloga MEDYtuJEMY oraz własną manufakturę ajurwedyjskich olejów ziołowych Prakriti. Przez lata z mężem Maciejem gotowali i prowadzili cykl na antenie „Dzień Dobry TVN”, pisali poradniki i książki kulinarne (m.in. „Karolina odNOWA”, „Karolina na detoksie”) i prowadzą warsztaty medytacji oraz życia w zgodzie w naturą.

Tematem rozmowy będzie równowaga wewnętrzna według ajurwedy. Stare systemy medyczne postrzegają zdrowie jako równowagę na poziomie ciała, umysłu i ducha. Skupiają się na naszych stanach emocjonalnych i wewnętrznej kondycji, którą traktują jako priorytet na drodze do zdrowia. Czego możemy nauczyć się od ajurwedy? Czy ajurweda to system uniwersalny? Jak żyć w większej równowadze?

Joga to system filozofii indyjskiej, zajmujący się związkami pomiędzy ciałem i umysłem. Poprzez odpowiedni trening ciała i jako praktyka rozwijania jego świadomości może okazać się zaproszeniem do podróży w głąb siebie. Niezależnie od wybranego stylu, dodając do pracy z ciałem świadomy oddech, mądra aktywność fizyczna może transformować nasze życie codzienne.

Joga Iyengara, ashtanga, vinyasa, hatha czy yin yoga? Czym różnią się między sobą szkoły poszczególne style i szkoły jogi, a co stanowi ich wspólny mianownik? Czy joga może być praktyką duchową i co wspólnego ma z medytacją? Na te pytania odpowiada Maria Prokop - Certyfikowana trenerka oddechu i nauczycielka jogi, zdobywająca swoje kwalifikacje podczas licznych kursów. Pasjonatka zdrowego i zrównoważonego życia. Po wieloletniej karierze w korporacji, ruszyła drogą nauczania jogi i technik oddechowych. Na co dzień Maria praktykuje w zgodzie z tradycjami jogi Iyengara, ashtanga vinyasa joga, yin joga, power joga, vinyasa oraz movement culture.

Jej zajęcia to kogiel-mogiel tych metod, a ich hasłem przewodnim jest „slowly slowly”. Największy nacisk kładzie na oddech, który jest wspólnym mianownikiem każdej formy ruchu oraz bezruchu. Nauka świadomego oddechu jest jej pasją i pragnie przekazać tę wiedzę jak najszerszemu gronu odbiorców, uświadamiając im, jak cenny jest do dar i jak potężne narzędzie, o czym w życiu codziennym często zapominamy.

Czy naturą ludzkiego umysłu jest to, że zawsze chcemy mieć więcej? Jak zacząć cieszyć się tym, co mamy? Jakie konsekwencje niesie za sobą ambicja? Emocjonalne koszty na poziomie indywidualnym i społecznym mogą prowadzić do braku równowagi wewnętrznej i radości życia. Co kryje się pod hasłem "wystarczająco dobrze”? Jak się ma wystarczająco dobrze do szczęścia?

Pretekstem do naszego dzisiejszego spotkania jest niedawno wydana płyta "Dziewczyny chcą więcej” Kasi Miller, jednej z najbardziej znanych polskich psychoterapeutek i felietonistek.

Czasami zdarza się, że coś, co już „przepracowaliśmy”, nagle odzywa się w nas starym głosem, jakby mechanizm, który wydawało się, że pożegnaliśmy, był w nas cały czas obecny. Innym razem mamy dostęp jednocześnie do dwóch perspektyw, które powodują wewnętrzny konflikt. Czy słusznie traktujemy umysł jako uformowaną jedność? I czy tak naprawdę możemy nad nim zapanować? O terapii IFS rozmawiamy z Michałem Pasterskim.

Terapia IFS (Internal Family Systems) zakłada, że nasza osobowość składa się z różnych części. Zgodnie z tą ideą w każdym z nas żyją tzw. subosobowości, np. Wewnętrzny Krytyk, Wewnętrzne Dziecko, Leń, Pracoholik czy Perfekcjonista. Rozwijają one złożony system relacji między sobą. IFS zakłada nie tylko wejście w dialog i budowanie relacji z częściami, które w sobie odnajdujemy – jego istotą jest pomaganie częściom. Niektóre potrzebują wsparcia w uwolnieniu się od destrukcyjnych ról, które odgrywają, a inne wsparcia w uwolnieniu się od ciążących im uczuć czy przekonań, które nabyły w rozmaitych sytuacjach z przeszłości.

Nad czym można pracować podczas terapii IFS? Jak wygląda ona w praktyce? Czy można pewnie założenia z IFS wdrożyć samodzielnie? Na te pytania odpowiada Michał Pasterski, założyciel Life Architect, Planets i Fundacji Świadomej Edukacji, który na co dzień pracuje jako coach, praktyk terapii IFS. Jest autorem książki „Insight. Droga do mentalnej dojrzałości” oraz jednego z najpopularniejszych w Polsce blogów na temat rozwoju osobistego i edukacji Michalpasterski.pl.

Nie wychowuje nas tylko dom i rodzice. Wpływ mają też na nas rówieśnicy, podwórko, wydarzenia losowe. Dojrzałość to ciągła podróż, rozpoznawanie i umiejętność zaopiekowania się swoimi potrzebami. To właśnie one jeśli regularnie w dzieciństwie nie były zaspokajane mogą prowadzić do dysfunkcji w dorosłym życiu.

Jak właściwie rozumieć dysfunkcję i gdzie sięgają jej początki? Czy zawsze na drodze rozwoju musimy sięgnąć przeszłości? Co staje się największą przeszkodą na drodze do dojrzałości? Te i inne pytania Orina Krajewska stawia psycholożce i terapeutce Joannie Flis w drugim w tym sezonie odcinku „Osobistych rozmów holistycznych”

Co już̇ dziś wiadomo o działaniu i obserwacji natury na zdrowie psychiczne? I czym dokładnie jest ornitologia terapeutyczna?

Holistyczne podejście do zdrowia zakłada, że wszystko jest ze sobą połączone. Że każdy aspekt wewnątrz nas oddziałuje na siebie wzajemnie. I tak jak dzisiaj nie jesteśmy już w stanie podważyć wzajemnego wpływu umysłu na ciało, tak w holistycznych założeniach coraz częściej mówi się też o połączeniu tego co w nas z tym co wokół nas. Mówimy o więziach z innymi ludźmi, ze zwierzętami i z naturą. Coraz więcej badań wskazuje na dobroczynny wpływ przebywania w przyrodzie na zdrowie zarówno na poziomie fizycznym jak psychicznym. W niektórych krajach wprowadzane są już tzw. Zielone recepty w których lekarze mogą przepisywać konkretne interwencje oparte o kontakt z naturą.

Jak więc przebywać w naturze, żeby miała na nas dobroczynny wpływ?

Dr hab. n. med. Sławomir Murawiec

specjalista psychiatra, psychoterapeuta. Członek Zarządu Głównego i rzecznik prasowy Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego. Redaktor naczelny kwartalnika „Psychiatria Spersonalizowana”. Główny ekspert do spraw psychiatrii Akademii Zdrowia Psychicznego Harmonii. Współautor wraz z Prof. Piotrem Tryjanowskim książki „Ornitologia terapeutyczna” . Autor wielu publikacji naukowych na temat wpływu obserwacji ptaków na zdrowie psychiczne, a także autor materiałów edukacyjnych o tej tematyce adresowanych do osób z zaburzeniami psychicznymi.

Jak rozpoznać, jaką mamy relację z jedzeniem? I jak się ona ma do naszej równowagi wewnętrznej i poczucia własnej wartości? A dalej: jak się ma do tego przyjemność i kultura konsumpcji? Globalne statystyki wskazują na to, że coraz częściej dysfunkcyjnie posługujemy się jedzeniem. Widać rozdźwięk pomiędzy prawdziwym celem pożywienia, jakim jest zaspokojenie głodu fizjologicznego, a tym, w jak szkodliwy sposób dla zdrowia to robimy.

Przyglądając się naszej relacji z jedzeniem, możemy dużo dowiedzieć się o nas samych. Często jest ona wyrazem problemów zaniedbywanych przez lata. Okazuje się, że możemy być najedzeni, ale wciąż głodni… miłości, akceptacji, uwagi lub spełnienia. Jak zacząć dawać sobie to, czego naprawdę potrzebujemy?

Elżbieta Lange – psychoterapeutka specjalizująca się w nurcie Gestalt. Psychodietetyczka, dyplomowana diet coach. Od lat prowadzi prywatną praktykę w gabinecie, warsztaty oraz grupy terapeutyczne. Autorka książek „Emocje na talerzu”, „Nie t(ł)ucz się dietami”, „Gdybym tylko schudła…”. Jako ekspertka występuje w audycjach radiowych i telewizyjnych. Aktualnie razem z innymi ekspertkami od żywienia współtworzy Fundację „Kobiety bez diety”, która ma na celu przeciwdziałać przemocy wobec ciała i opresji odchudzania. Na co dzień wspiera kobiety, które doświadczają różnych problemów z ciałem. W swojej pracy reprezentuje podejście holistyczne.

Żegnamy wyjątkowo wymagający rok, pełen trudności, ale też współczucia dla innych. Doświadczyliśmy tego, jak okazana pomoc daje coś wyjątkowego w zamian: bliskość, wdzięczność, wsparcie. Nauka potwierdza, że przetrwają najbardziej współczujący.

Jak możemy zdefiniować współczucie? Jak i po co je praktykować? Kiedy jest odpowiedni moment na okazanie współczucia sobie? Te pytania Orina Krajewska stawia dr Julii E. Wahl, psycholożce i trenerce podejścia uważności i współczucia.

Od kilku lat mokra i sucha ekspozycja na zimno przybiera na popularności, chociaż zanurzanie się i pływanie w zimnej wodzie ma tradycję sięgającą starożytności. Czy kontrolowana ekspozycja na stres może przynieść nam korzyści? Jak to bezpiecznie robić? Czy morsowanie można traktować jako praktykę? Coraz więcej badań klinicznych sugeruje że hartowanie się wspiera nie tylko odporność organizmu i zdrowie, ale mogą nawet działać antydepresyjnie. O morsowaniu rozmawiamy z nauczycielem oddechu i jogi oraz instruktorem freedivingu Marcinem Petrusem.

Wywodząca się z psychologii buddyjskiej teoria pięciu energii mądrości, propagowana na Zachodzie przez tybetańskiego mistrza Chogjama Trungpę Rinpocze, otwiera drzwi do zrozumienia ludzkiej świadomości. O mocy koloru rozmawiamy z Asią Jakubowicz, trenerką Pięciu Energii Mądrości w Polsce. Wieloletnia uczennica mistrzyni zen Małgosi Braunek obecnie prowadzi własną grupę medytacyjną. Ukończyła Five Wisdom Institute w Kalifornii.

Szukając narzędzi, które pomogą złagodzić skutki stresu, przemęczenia czy lęku, też zdarza nam się ulegać presji. Jak ważny w dbaniu o higienę psychiczną jest odpoczynek? Co składa się na odporność psychiczną? Jak ją budować? Rozmawiam z Sylwią Wójcik, terapeutką metody pracy z traumą i z chronicznym stresem, współzałożycielką Polskiego Stowarzyszenia Somatic Experiencing, członkinią kolektywu Instytut Dobrej Śmierci.

Regularna aktywność fizyczna to podstawa dbania o zdrowie. Niektóre tradycyjne formy ruchu zawsze stawiały sobie za cel nie tylko wzmocnienie na poziomie ciała ale jego integrację z umysłem i zaprowadzenie równowagi wewnętrznej. To było ze sobą nierozerwalnie związane. Taki całościowy cel stawia sobie wywodzące się z Chin praktyki Tai chi i Qi gong, które w ostatnich latach przeżywają swój renesans. 

Czym są te praktyki? Czym różnią się od "zwykłego" ćwiczenia? Czy są dla każdego i w jakim celu mogą być wykorzystywane? 

Qigong to wywodzący się ze starochińskiej tradycji sposób wspierania zdrowia - system ćwiczeń oddechowych połączonych z lekką gimnastyką jest po dziś dzień skutecznym aspektem taoistycznegopielęgnowania długowieczności. Qigong poza swoimi walorami zdrowotnymi, stanowi również podbudowę wielu sztuk walki, przez co jest niezwykle bogaty, z mnóstwem różnorodnych ćwiczeń przeznaczonych konkretnym celom. Tai Chi tylko z pozoru ogranicza się do bycia sztuką walki czy zbiorem ćwiczeń fizycznych - w rzeczywistości jest wysublimowaną sztuką ucieleśniania powrotu do pierwotnej harmonii.

Paweł Raszkiewicz

Instruktor, który miał szczęście uczyć się od najlepszych. Od najmłodszych lat fascynacja samorozwojem oraz filozofią wschodu rozbudziła w nim zainteresowanie taoistyczną ścieżką. Na swej drodze miał przyjemność spotykać znakomitych nauczycieli, jednak przełomowym okresem był siedmioletni pobyt zagranicą, gdzie trafił na chińskiego mistrza, który nakłonił go do zostania instruktorem, ale również zainicjował powrót do kraju w 2011 roku, żeby właśnie tu dzielić się zdobytymi umiejętnościami. Na codzień uczy w Suwałkach i Olecku. Prowadzi też sesje online. 

www.drogadao.pl 

Jesteśmy tym, co jemy. W gąszczu dietetycznych możliwości tracimy rozeznanie, a w efekcie wracamy do utartych, często niezdrowych nawyków. A dieta jest przecież podstawą budowania zdrowia fizycznego i psychicznego.

O czym należy pamiętać przy wyborze diety? Z jakimi niedoborami najczęściej się zmagamy? Jak mądrze suplementować?

Lekarka Nina Nicheska pracowała w Ministerstwie Zdrowia Macedonii Północnej, w firmach farmaceutycznych i własym biznesie. Dziś w poszukiwaniu życiowej równowagi i z troski o zdrowie swoje i swojej rodziny oraz naszej planety współtworzy nikalab.

Czym jest zdrowa relacja z ciałem? Jak ją nawiązać? Do czego może doprowadzić długoterminowe odcięcie się od ciała? Jak pracować z rozpoznanymi w nim emocjami? Czy w przypadku ich zawieszenia możemy sięgnąć po konkretne ćwiczenia? I czy możemy praktykować je w domu?

Metoda Aleksandra Lowena nazywana jest powszechnie analizą bioenergetyczną. Opierając się na przekonaniu, że to ciało integruje osobowość, proces terapeutyczny odbywa się nie tylko na drodze analizy intelektualnej, ale równolegle za pomocą diagnozy i pracy przez ciało. Jeżeli zostanie mu przywrócona miękkość i swoboda, powróci też żywotność. Z nią przyjdzie radość istnienia i przyjemność z życia.

Gościnią odcinka jest Marzena Barszcz – psychoterapeutka i terapeutka manualna, która ukończyła Certified Training Program the Florida Society for Bioenergetic Analysis. Autorka książki „Psychoterapia przez ciało”, prowadząca Instytut Analizy Bioenergetycznej w Warszawie. Dyrektorka czteroletniego szkolenia psychoterapeutycznego w nurcie analizy bioenergetycznej afiliowanego przez FSBA.

Powszechnie wiadomo, że aby utrzymać się w zdrowiu, należy swoją codzienną dyscyplinę oprzeć na filarach zdrowego stylu życia. Należą do niego przede wszystkim odpowiednia dieta, zdrowy sen, czy regularne ćwiczenia. Ten zestaw nie uwzględnia jednak prawidłowego oddechu, który w ostatnich latach coraz częściej wymieniany jest jako jeden z najważniejszych czynników wpływających na stan zdrowia.

Czy można w ogóle oddychać nieprawidłowo? Jak oddech ma się do stresu krótkotrwałego a przewlekłego? Czym jest autonomiczny układ nerwowy? Czy niepokój i stres mogą być zakorzenione w nieprawidłowym oddychaniu? Jakie konkretne ćwiczenia oddechowe najlepiej sprawdzają się w uspokojeniu umysłu i emocji? Te pytania stawiam lekarzowi medycyny i trenerowi oddechu Elżbiecie Dudzińskiej.

lek. med. ElżbietaDudzińska - lekarz medycyny oraz lekarz medycyny integralnej. Trenerka oddechu według metody Buteyko i metody Wima Hofa. Ukończyła liczne kursy i szkolenia dla trenerów oraz zdobyła certyfikaty w Instytucie Medycyny Behawioralnej: Center for Mindfulness in  Medicine przy University of Massachusetts Medical School w Stanach Zjednoczonych (certyfikaty z zakresu technik redukcji stresu). Od lat zajmuje się edukacją w obszarze zdrowia, redukcji stresu. www.treneroddechu.pl

Aktywność fizyczna to jeden z podstawowych filarów zdrowego stylu życia, zarówno pod względem fizycznym, jak i psychicznym. Regularny ruch zmniejsza też ryzyko wielu chorób.

Jaki rodzaj aktywności fizycznej będzie dla nas długofalowo najbardziej optymalny i jak go uprawiać, żeby skutecznie wpływać na poprawę samopoczucia?

Slow jogging – bieganie w bardzo wolnym tempie – ma wszystkie zalety typowego biegania, a jednocześnie jest pozbawiony jego wad. Poprawnie wykonywany, zapobiega otyłości, cukrzycy, chorobom krążenia, a nawet depresji. Na czym polega? Czym różni się od zwykłego biegania i nordic walkingu? Co znaczy bieganie w rytmie niko-niko? I czy slow jogging może być traktowany jako medytacja w ruchu oraz dlaczego warto taką uprawiać?

Edyta Dawiskiba

Instruktorka slow joggingu oraz Regionalna Liderka Mazowsza. Propagatorka wolnego biegania jako umiarkowanej aktywności dla każdego na zdrowie, długowieczność i witalność. Pełni funkcję wiceprezeski w Stowarzyszeniu Slow Jogging Polska, jest również instruktorką metody oddechowej prof. Butejki. Zafascynowana naturą oddechu i ruchu.

Zmysły stanowią nasze połączenie pomiędzy światem zewnętrznym a naszym ciałem i światem wewnętrznym. Zmysł węchu ma ogromny wpływ na zdrowie i samopoczucie, związana jest z nim jedna z najpopularniejszych prozdrowotnych praktyk, czyli aromaterapia.

Aromaterapia stosowana jest od wieków. Uznawana jest za formę medycyny niekonwencjonalnej, która jednak dzięki coraz większej ilości badań klinicznych potwierdzających jej skuteczność, coraz częściej służy jako komplementarna terapia uzupełniająca nurt akademicki. Opiera się ona na naturalnych właściwościach olejków eterycznych. Naturalny wyciąg z liści, łodyg, kwiatów, owoców i nasion pozyskuje się poprzez destylację, co pozwala w naturalny sposób zachować najwyższą ilość właściwości.

W czym najlepiej sprawdza się aromaterapia? Jak ją stosować? Jakie są najbardziej znane olejki eteryczne wykazujące działanie odprężające dla organizmu, na poprawę nastroju i mające działanie uspokajające?

Magda Lewandowska

Dietetyczka, psychotraumatolożka. W swojej pracy wykorzystuje motodę RTT, praktyki oddechowe i aromaterapię. Prowadzi sesje indywidualne, wykłady, webinaria i grupowe kursy wspierające kobiety.

iewykorzystane do działania hormony stresu są dla nas bardzo niszczące. Ich biologicznym efektem są objawy większości dotykających nas chorób. Nasza własna chemia która kiedyś miała nas ratować, zostaje zamknięta jak w garnku pod przykrywką na pełnym ogniu. Czy można jej uniknąć? Jak z nią skutecznie pracować?

Jon Kabat Zin twórca podstawowego treningu mindfulness, opracował go w latach siedemdziesiątych dedykując go weteranom wojny w Wietnamie, którzy cierpieli na zespół stresu pourazowego. Program uczył, że nawet w najbardziej krytycznej sytuacji, doświadczając bezradności i bólu, zawsze można coś dla siebie zrobić, codziennie medytując i ćwicząc uważność choćby przez chwilę. Udowodnił, że poprzez systematyczną praktykę i dzięki neuroplastyczności mózgu możemy osiągać zmiany na poziomie wręcz anatomicznym.

Uważność to rodzaj postawy życiowej, która pojawia się w momencie, kiedy człowiek zadba o siebie, trening swojego umysłu i świadomie zarządza jego aktywnością. Trening mindfulness to zestaw ćwiczeń który właśnie tego ma nas nauczyć.

Na czym dokładnie polega? Czy jest dla każdego? Czy i na ile osadzanie się w chwili obecnej może naprawdę poprawić jakość naszego życia i zdrowia?

Małgorzata Jakubczak

Fundatorka Polskiego Instytutu Mindfulness POLIM, od 2008 roku promująca mindfulness w Polsce, wykładowczyni i mentorka w jedynym w Polsce Studium Nauczycielskim MBSR. Promowanie Mindfulness w Polsce jest zarówno jej osobistą pasją jak i znaczącym obszarem jej działalności społecznej. Współorganizuje i współkoordynuje projekt Uważna Szkoła, wprowadzający mindfulness do szkół poprzez trening mindfulness dla nauczycieli i uczniów. Systematycznie udziela konsultacji indywidualnych i prowadzi mentoring. Jest autorką książki „Rozwijanie uważności na co dzień”.

Słowo „emocja” pochodzi od łacińskiego „e movere”, co znaczy „w ruchu”. Emocje towarzyszą nam każdego dnia. Jest ich wiele; nie zawsze są przyjemne, ale niewątpliwie są bardzo ważne, ponieważ stanowią podstawową informację zwrotną o nas samych i naszych głębokich potrzebach. Nasze zdrowie jest nierozerwalnie związane z emocjami. Całe spektrum emocji i wypracowanych przez życie postaw i przekonań wpływa na jakość naszej codzienności.

Wiele z nich, jak na przykład wrażliwość, kojarzy się stereotypowo ze słabością, staramy się więc ją ukryć albo boimy się po nią sięgnąć. Jak się okazuje, jeśli tylko potraktowana z odpowiednią uważnością, może stać się źródłem siły, kreatywności i samopoznania. Jak definiować wrażliwość? Czy słusznie kojarzy się z kruchością? Jak się nią zaopiekować, by była naszą siłą i ułatwiała głęboki kontakt z sobą i innymi? Jak odkryć w sobie odwagę do przełamywania wstydu? Czy zazdrość może być w czymś nam pomocna?

Joanna Chmura, psycholożka specjalizująca się w tematyce autentyczności, wstydu i odwagi. Uczennica dr Brené Brown z Uniwersytetu w Teksasie. Pracuje z klientami w tematyce wewnętrznego przywództwa i związanych z nim autentyczności, poczucia własnej wartości oraz odwagi. Prowadzi warsztaty, wykłady, webinaria, coachingi indywidualne, grupowe i zespołowe. Wierzy, że cała poprzednia droga prowadziła ją do bycia najlepszą wersją siebie. Jej wiodącą inspiracją jest dr Brené Brown.

Czym depresja kliniczna różni się od stanów depresyjnych? Na jakie rodzaje depresji jesteśmy najczęściej narażeni i skąd się biorą? A najważniejsze - jak , zarówno w przypadku depresji klinicznej i stanów depresyjnych, mądrze się sobą zaopiekować?

Smutek i odczuwanie innych trudnych emocji to normalne elementy codziennego życia i naturalna reakcja organizmu na niepowodzenia czy rozczarowania. Kiedy jednak trwają one zbyt długo albo nawracają zbyt intensywnie może się okazać, że świadczą o postępującej depresji i potrzebujemy kompleksowego wsparcia. Depresja to poważne zaburzenie, które wg definicji WHO, objawia się smutkiem, utratą zainteresowań i przyjemności, poczuciem winy, niską samooceną, zaburzeniami snu i apetytu, uczuciem zmęczenia i osłabieniem koncentracji. Może dotknąć osoby w każdym wieku.

Po czym poznać depresję i co należy do jej objawów? Jaką terapię wybrać, jeśli już się na nią zdecydujemy?

Joanna Frejus. Psycholożka i psychoterapeutka w trakcie szkolenia poznawczo-behawioralnego. Od lat wspiera kobiety w powrocie do równowagi, budowaniu poczucia bezpieczeństwa i odporności psychicznej. Pomaga w nauce uważności, akceptacji i czułości, szczególnie tej dla siebie. Wspiera w wychodzeniu z depresji i zaburzeń lękowych oraz w zapobieganiu ich nawrotom. W swojej pracy koncentruje się na wspieraniu kobiet w okresie okołoporodowym. Dzieli się swoją wiedzą na blogu i profilach społecznościowych @omatkodepresja @dobrzejestnierycz Prowadzi konsultacje indywidualne, warsztaty i grupy wsparcia #CzułeWojowniczki.

Czymś co determinuje nasze codzienne życie, podobnie jak dieta, sen czy aktywność fizyczna, bez dwóch zdań są nowe technologie. Na dzisiejszym etapie rozwoju cywilizacyjnego jesteśmy od nich praktycznie uzależnieni. Jak naprawdę na nas wpływają? Czy są dla nas bezpieczne i jak oddziałują na nasze ogólnie pojęte zdrowie i emocje?

Dziedzinami w których coraz częściej wykorzystuje się VR jest psychiatria i neuropsychologia. Dzięki wirtualnej rzeczywistości, osoby zmagające się z depresją, lękami czy fobiami mogą w kontrolowanych warunkach oswajać się z wywołującymi strach i panikę sytuacjami oraz uczyć się zarządzać swoimi reakcjami. VR może też wpływać na poprawę jakości życia pacjentów, zwiększać skuteczność terapii i przyspieszyć powrót do zdrowia osób ze schorzeniami neurologicznymi.

Jak i w czym jeszcze VR może nam na codzień pomóc? A na co w jego kontekście trzeba uważać? Dokąd zmierza rozwój nowych technologii?

Gośćmi podcastu są Elżbieta Włodarska i Mateusz Kierepka – założyciele Biominds.

Elżbieta Włodarska – wiceprezeska zarządu w firmie Biominds.

Neuropsycholożka i psycholożka z 16-letnim doświadczeniem klinicznym. Koordynatorka procesu rehabilitacji, konsultantka programów terapeutycznych. Członkini Polskiego Towarzystwa Alzheimerowskiego i Polskiego Towarzystwa Neurologicznego.

Mateusz Kierepka – CEO firmy Biominds.

Ekspert z 20-letnim doświadczeniem w branży IT na poziomie międzynarodowym. Twórca najważniejszych polskich start-upów, takich jak MedApp. Mentor i doradca. Znalazł się na liście „50 najbardziej wpływowych osób w polskiej branży start-upów”, opracowanej przez redaktorów naTemat i InnPoland.

Czy naprawdę na nowo musimy się uczyć kontaktu z przyrodą? Okazuje się, że tak. Rozwój cywilizacyjny, zawrotna prędkość, życie przed ekranem – to domena naszych czasów. Związane z nimi stres, choroby autoagresywne, depresja, izolacja czy zaburzenia lękowe mogą się zaostrzać w wyniku braku kontaktu z naturą. Istnieje nawet jednostka chorobowa: deficyt kontaktu z naturą.

Terapia lasem to przebadana naukowo metoda, która pozwala osiągnąć spokój i poprawę zdrowia psychicznego – ale nie tylko. Wędrówki po lesie podnoszą odporność, wspomagają leczenie wielu chorób, takich jak astma, alergie czy depresja. Jak praktykować kąpiele leśne, żeby były dla nas jak najzdrowsze? Czym terapia lasem różni się od zwykłego spaceru po lesie? I jak często należy chodzić po lesie, żeby poczuć pozytywne efekty leśnych kąpieli?

W drugim odcinku „Osobistych rozmów holistycznych” rozmawiamy z Katarzyną Simonienko – doktor etnobotaniki, toksykologii oraz psychiatrii, która na co dzień pracuje z pacjentami w szpitalu w Białymstoku. Jest certyfikowaną przewodniczką kąpieli leśnych związaną z Puszczą Białowieską. Bada wpływ natury na zdrowie i dobrostan człowieka. Swoim pacjentom przepisuje las na receptę. Jest autorką książek „Lasoterapia” i „Nerwy w las”.

Ajurweda, starohinduski system leczniczy, nazywana jest też „wiedzą o życiu”. Jest sztuką leczenia, ale przede wszystkim zachowania pierwotnej równowagi organizmu. Medycyna spotyka się w niej z psychologią i filozofią. Razem mają służyć długiemu, dobremu życiu. Równowaga wewnętrzna nie zależy tylko od naszej pracy z emocjami, od tego, czy dzisiaj postanowimy sobie czuć się dobrze. Ajurweda precyzyjnie określa, jaki wpływ ma nasz codzienny harmonogram. Niewielkie, ale systematycznie wprowadzane zmiany mogą sprawić, że odzyskamy energię, będziemy kontrolować naszą wagę, sen i poziom stresu. Przemek Wardejn, eksdziennikarz, DJ i prezenter radiowy, 20 lat temu porzucił swoje dotychczasowe życie i wszystkie destrukcyjne nawyki, które się z nim wiązały. Po wielu latach podróżowania i zgłębiania ajurwedy został ajurwedyjskim konsultantem, nauczycielem medytacji i instruktorem technik oddechowych.