Raport międzynarodowy

[AUTOPROMOCJA] Pełnej wersji podcastu posłuchasz w aplikacji Onet Audio.

Najnowszy odcinek podcastu „Raport Międzynarodowy" poświęcony jest sytuacji politycznej na Białorusi. Gościem Witolda Jurasza i Zbigniewa Parafianowicza jest Paweł Kazanecki z Wschodnioeuropejskiego Centrum Demokratycznego. W rozmowie poruszono temat znaczenia białoruskiej opozycji, która obecnie funkcjonuje głównie jako symbol, pozbawiony realnego wpływu na sytuację w kraju.

[AUTOPROMOCJA] Pełnej wersji podcastu posłuchasz w aplikacji Onet Audio.

W najnowszym odcinku „Raportu Międzynarodowego" Witold Jurasz i Zbigniew Parafianowicz dyskutują o wydarzeniach, które przeszły niemal niezauważone. Od historycznego spotkania Karola III z papieżem w Kaplicy Sykstyńskiej, przez dyplomatyczne rozgrywki Trumpa z Xi Jinpingiem, po kontrowersje wokół nowej chińskiej ambasady w Londynie.

[AUTOPROMOCJA] Pełnej wersji podcastu posłuchasz w aplikacji Onet Audio.

W najnowszym odcinku Raportu Międzynarodowego gościnią Witolda Jurasza i Zbigniewa Parafianowicza jest Karolina Wójcicka – dziennikarka Dziennika Gazety Prawnej, specjalistka od tematyki bliskowschodniej. Rozmawiamy o wojnie Izraela z Hamasem, o tym jak konflikt zmienił izraelskie społeczeństwo i jak wpłynął na postrzeganie Izraela na świecie.

[AUTOPROMOCJA] Pełnej wersji podcastu posłuchasz w aplikacji Onet Audio.

W najnowszym odcinku „Raportu Międzynarodowego" prowadzący omawiają kluczowe wydarzenia geopolityczne, kształtujące globalną scenę polityczną. W centrum uwagi znalazł się konflikt Izrael–Hamas, gdzie zawieszenie broni w Strefie Gazy budzi pytania o trwałość pokoju. Choć Izrael odniósł sukces militarny, jego wizerunek ucierpiał, a Hamas – mimo strat – przetrwał.

[AUTOPROMOCJA] Pełnej wersji podcastu posłuchasz w aplikacji Onet Audio.

Jakub Wiech, redaktor naczelny serwisu Energetyka24, miał wziąć udział w prestiżowym amerykańskim programie stypendialnym Departamentu Stanu USA. Jego udział został jednak niespodziewanie odwołany tuż przed rozpoczęciem programu, co wywołało falę pytań o kulisy tej decyzji.

Zaskakujące cofnięcie zaproszenia

Wiech przebywał już w Stanach Zjednoczonych, gdy otrzymał informację o cofnięciu zaproszenia. Jak sam przyznał, decyzja była zaskoczeniem zarówno dla niego, jak i dla amerykańskich organizatorów. Oficjalnie nie podano powodów, mimo jego wielokrotnych prób ich ustalenia.

Polityczny donos?

Nieoficjalnie Wiech ustalił, że decyzja mogła być efektem donosu ze strony jednej z frakcji polskiej prawicy. W szczególności wskazywano na wpis Pawła Rybickiego, związanego z mediami prorządowymi, który publicznie skrytykował Wiecha za jego poglądy na temat Donalda Trumpa. Rybicki miał oferować Amerykanom „screeny" z wypowiedzi Wiecha, co mogło wpłynąć na decyzję Departamentu Stanu.

Zielony konserwatysta w ogniu krytyki

Jakub Wiech określa siebie jako konserwatystę, ale jego poglądy na energetykę - w tym krytyka polskiego górnictwa i poparcie dla transformacji energetycznej - sprawiają, że bywa postrzegany jako „zielony prawicowiec". To, jak sam twierdzi, uczyniło go celem w wewnętrznych wojnach frakcyjnych na polskiej prawicy.

Pozwy i granice debaty

Wiech odniósł się również do zarzutów, jakoby pozywał ludzi za poglądy. Wyjaśnił, że sprawy sądowe, które prowadził, dotyczyły gróźb, zniesławień i nękania - nie różnicy zdań. Podkreślił, że jego działania mają charakter dziennikarski i są reakcją na dezinformację, zwłaszcza w kwestiach klimatycznych.

[AUTOPROMOCJA] Pełnej wersji podcastu posłuchasz w aplikacji Onet Audio.

"To nie Rosja się zemściła, to Ukraina się zemściła" - tak Witold Jurasz komentuje doniesienia o potężnych ostrzałach ukraińskich miast, które w mediach opisywane są jako "odwet" Władimira Putina. Wcześniej, w sobotę, Ukraińcy poważnie uszkodzili most nad Cieśniną Kerczeńską. "To Ukraina niszcząc most Krymski zemściła się za niszczenie cywilnej infrastruktury" - podkreśla dziennikarz Onetu. Mówienie o "zemście Rosji" nazywa "przyjmowaniem rosyjskiego sposobu myślenia". Zdaniem Jurasza Ukraińcy mają moralne prawo do przeprowadzania takich ataków, jak ten na most Krymski, pozostaje kalkulacja zysków i strat. "Zniszczenie mostu było widocznie na tyle istotne, że ten koszt, który Ukraina teraz poniesie, jest tego wart" - komentuje w "Raporcie międzynarodowym". Jak Ukraińcy dokonali ataku? Która teoria jest na rękę Rosji? O tym w nowym odcinku podcastu. Ponadto m.in. o laureatach tegorocznej Pokojowej Nagrody Nobla i związanych z przyznaniem nagrody kontrowersjach. "To był zły ruch Komitetu Noblowskiego, aczkolwiek na pewno chcieli dobrze" - komentuje decyzję Komitetu Witold Jurasz. Cały odcinek do wysłuchania w aplikacji Onet Audio.

Według źródeł dziennikarzy "Dziennika Gazety Prawnej" Rosja naciska na Białoruś, by ta jednoznacznie włączyła się do wojny w Ukrainie, a Putin grozi Łukaszence odsunięciem od władzy lub nawet śmiercią. Zdaniem Witolda Jurasza te doniesienia należy traktować poważnie. "Oznacza to tyle, że staje na agendzie pytanie, po raz kolejny od 28 lat, czy podjąć grę z Łukaszenką" - mówi dziennikarz Onetu i podejmuje się analizy sytuacji. "Mam wrażenie, że z tego miejsca, w którym Łukaszenka się znalazł, nie ma powrotu" - opiniuje Witold Jurasz. O wieloletnich próbach dogadania się Polski z Białorusią i kulisach fiaska resetu z Mińskiem w "Raporcie międzynarodowym". Ponadto o tym, co premier Ukrainy Denys Szmyhal powiedział Jarosławowi Gowinowi na 10 miesięcy przed rozpoczęciem wojny, o postępach kontrofensywy na południu Ukrainy i doniesieniach "New York Timesa" ws. śmierci Darii Duginy. Witold Jurasz komentuje też kontrowersyjny wpis Elona Muska na Twitterze i przypomina o ważnym fakcie z początku wojny. "Powiedział głupotę, ale nazywanie go 'rosyjskim trollem' jest głupotą mniej więcej tego samego gatunku" - podsumowuje. Cały odcinek do wysłuchania w aplikacji Onet Audio.

Kto może zastąpić Władimira Putina na fotelu prezydenta Rosji? Czyje nazwiska pojawiają się wśród tzw. "groźnych kandydatur", a które wśród tych najpoważniejszych? Czy na czele Federacji Rosyjskiej mogliby stanąć Ramzan Kadyrow lub Jewgienij Prigożyn? "To są oczywiście egzotyczne kandydatury" - ocenia prof. Hieronim Grala z UW, gość Witolda Jurasza i tłumaczy, dlaczego nie należy traktować ich poważnie. A czyją kandydaturę należy traktować poważnie? "Jest szuflada czy półka z pewną grupą polityków, którzy w polityce się zrealizowali i sprawdzili, dowiedli swoich kompetencji, nie są umoczeni w konkretnym środowisku, w jednej grupie, nadają się do nawiązywania aliansów i porozumień (…) i to jest cała grupa poważnych niegdyś zawodników, którzy nie zostali anihilowani w tej polityce" - zauważa prof. Grala i wskazuje konkretne nazwiska. W "Raporcie międzynarodowym" Witold Jurasz i jego gość dyskutują też o tym, jaki koniec może czekać Władimira Putina. Cały odcinek do wysłuchania w aplikacji Onet Audio.

Dr Witold Sokała z UJK w Kielcach, dzisiejszy gość Witolda Jurasza, analizuje ostatnie przemówienie Władimira Putina i mówi o absurdalnym rozkładzie akcentów. "Przywódcę dużego kraju, w dodatku będącego w stanie wojny, podświadomie posądzamy o jakąś racjonalność. W tym przemówieniu racjonalności nie było" - komentuje. "Jeśli to było zaplanowane, świadczyłoby o tym, że desperacja jest już skrajna" - dodaje dr Sokała. Co próbuje 'ugrać' Putin? Jak traktować jego groźby użycia taktycznej broni jądrowej? "Nie można tego całkowicie lekceważyć" - podkreśla gość "Raportu międzynarodowego". W jego opinii na Zachodzie konieczne jest zaprzestanie traktowania wojny instrumentalnie – w imię wewnętrznych politycznych interesów. Dr Witold Sokała nawiązuje tu do słów prezesa PiS Jarosława Kaczyńskiego, który w Stargardzie nazwał Rosję Władimira Putina "postkomunistyczną lewicą". "Rosja nie jest państwem lewicowym, wręcz przeciwnie, w swojej retoryce bardzo przypomina to, co pan Jarosław Kaczyński proponuje Polakom" - konstatuje gość Witolda Jurasza. W "Raporcie międzynarodowym" o prognozach końca wojny, polityce niemieckiej, skandynawskiej optyce, skrajnościach i istocie demokracji. Cały odcinek do wysłuchania w aplikacji Onet Audio.

- Dlaczego uważam, że to Rosja stoi za tym wybuchem? Z bardzo banalnego powodu. W tej chwili wysadzenie gazociągów Nord Stream nie opłaca się Zachodowi, bo zahamowanie importu rosyjskiego gazu może spowodować kryzys, być może protesty społeczne i prędzej czy później pod znakiem zapytania postawi jedność Zachodu - mówi Witold Jurasz. A czy istnieje coś takiego, jak jedność Zachodu? - Jak najbardziej. Wszelkie zastrzeżenia, które słusznie można mieć w stosunku do Niemiec, nie zmieniają faktu, że Niemcy sankcje ekonomiczne stosują i są państwem, które odgrywa zasadniczą rolę w ich wprowadzaniu - tłumaczy dziennikarz Onetu. Czy możliwe jest, aby to nie Rosja, a Zachód albo USA uszkodziły ten gazociąg? - To bez sensu. Można sobie wyobrazić, że chodziło o zmuszenie Rosjan do eksportu przez gazociąg biegnący przez Ukrainę, a tym samym do rozmów z Ukrainą, tyle, że Rosjanie nie będą układać się z Ukrainą, a z Zachodem, bo najgorszym scenariuszem z punktu widzenia Moskwy byłby ten, w którym wojna się kończy, a sankcje pozostają - ocenia Jurasz. Cały odcinek do wysłuchania w aplikacji Onet Audio.

W Polsce z jednej strony dominuje twardy, antyniemiecki przekaz, a z drugiej strony ten przekaz jest proniemiecki. Wynika to z dynamiki politycznej w naszym kraju. Czy w stanie aktualnego konfliktu politycznego w Polsce, jesteśmy w stanie dojść do punktu przyjaznej, ale równocześnie asertywnej postawy wobec Niemiec? - Niemcy mają problem z dostrzeżeniem partnerstwa narodów i państw Europy Środkowej. Polska nie jest tu wyjątkiem. Jeśli popatrzymy na klasycznie rozumianą politykę zagraniczną, to różnica między potencjałem Polski a Niemiec jest ogromna. Niemcy są mocarstwem z aspiracjami do bycia mocarstwem światowym, a Polska jest krajem, który liczy się w regionie, ale nie jest liderem. - mówi dr Krzysztof Rak,dyrektor Fundacji Współpracy Polsko-Niemieckiej. Witold Jurasz zauważa, że znaczące mogło być przemówienie Donalda Tuska w Poczdamie, bo po raz pierwszy ze strony politycznej, która jest po przeciwnej stronie niż PiS, wysłany został sygnał do Niemiec: chcemy partnerstwa, chcemy naprawić fatalne relacje, ale musicie dokonać korekty kursu. Dr Krzysztof Rak nie ma jednak wątpliwości, że niczego to nie zmieni. - Kogo w Niemczech interesuje to, co mówi Donald Tusk? Czy to, co powiedział, wstrząsnęło elitami niemiecki? Nie żartujmy - odpowiada gość podcastu "Raport Międzynarodowy" i dodaje: "To jest problem, że my dla Niemiec jesteśmy młodszym bratem, będącym gdzieś na peryferiach, a ważne jest to, co mówi Moskwa, Pekin i Waszyngton." Cały odcinek do wysłuchania w aplikacji Onet Audio.

Toczy się wielka dyskusja na temat tego, czy powinno się wpuszczać młodych Rosjan, którzy nie chcą brać udziału w wojnie do państw Unii Europejskiej. Większość państw Europy Zachodniej uważa, że należy ich wpuszczać, a Polska i państwa bałtyckie, że absolutnie nie. - Widzę argumenty zarówno na rzecz pierwszej, jak i drugiej tezy. Jeśli ktoś nie chce walczyć i chce ratować życie, to powinniśmy dać mu taką możliwość. To moralny obowiązek. Z drugiej jednak strony, jeśli nie będziemy ich wpuszczać, prawdopodobieństwo protestów rośnie" - tłumaczy Witold Jurasz i zastanawia się, które z rozwiązań jest słuszne. - Pojawia się jednak pytanie, czy nie jest tak, że skoro nie jesteśmy w stanie zerwać tej mobilizacji - a uważam, że nie jesteśmy - to czy w dalszej perspektywie ściągnięcie dodatkowego pół miliona młodych, wykształconych ludzi, nie jest bardziej osłabiające dla Rosji niż to, że będą mieć gorszego rekruta - mówi dziennikarz Onetu. Cały odcinek do wysłuchania w aplikacji Onet Audio.

Władimir Putin wystąpił z orędziem do narodu i zapowiedział częściową mobilizację. Po przemowie prezydenta Rosji doszło do protestów w kraju. Podczas środowych demonstracji zatrzymano ponad 1300 osób. "Te liczby robią na nas wrażenie, ale dlatego, że nie uwzględniamy, że policja w Rosji zatrzymuje w najlepszym wypadku co dziesiątego demonstranta. Te demonstracje są oddolne i nic nie wskazuje na to, by skala tych protestów miała w tej chwili jakieś większe znaczenie" - mówi Witold Jurasz i dodaje, że w sensie wojskowym ta mobilizacja niewiele zmieni, a z pewnością nie jest czymś, co miałoby dać Rosji zwycięstwo. "Na Charkowszczyźnie, gdzie miała miejsce udana kontrofensywa ukraińska, Ukraińcy mieli przewagę 3:1, a na niektórych odcinkach frontu nawet 6:1. To dysproporcja, którą Rosjanie muszą wyrównać. Nie po to, by przejąć inicjatywę, a po to, by kolejne kontrofensywy nie były skuteczne" - tłumaczy dziennikarz Onetu. Cały odcinek do wysłuchania w aplikacji Onet Audio.

Dr Dominik Héjj politolog i ekspert w tematyce węgierskiej, tłumaczy, jakie są Węgry Victora Orbána i na czym polega fenomen węgierskiego premiera, który zajmuje to stanowisko nieprzerwanie od 12 lat. "To jest człowiek, który chciałby przywrócenia pozycji Węgier w Europie" - wyjaśnia gość Witolda Jurasza i dodaje: "Victor Orbán zakłada, że w nowym podziale geopolitycznym Rosja będzie odgrywała tak dużą rolę, że Węgry będą beneficjentem tego układu". Zwraca przy tym uwagę, że na Węgrzech nie używa się w tym kontekście słowa "prorosyjskość", ale "prowęgierskość". O sposobie rządzenia Victora Orbána gość Witolda Jurasza mówi - "hegemoniczny", a o demokracji na Węgrzech - "ograniczona". Zdaniem dr. Héjja Unia Europejska "przespała" proces reformy sądownictwa i systemu medialnego w tym kraju. "Mam wrażenie, że teraz w pośpiechu próbuje to nadrobić, ale już się nie da. To jest nie do odczarowania" - podsumowuje. W "Raporcie międzynarodowym" o roli mediów, Ukrainie, konformizmie, korupcji i wartościach na Węgrzech. Cały odcinek do wysłuchania w aplikacji Onet Audio.

Projektowi badawczemu zrealizowanemu przez RAND Corporation Witold Jurasz poświęca najwięcej uwagi w tym odcinku. To projekt, który miał przynieść odpowiedź na pytanie - co decyduje o tym, że jedne państwa rozwijają się w sposób trwały i stają się potęgami, a inne państwa, z tożsamymi predyspozycjami, nie są w stanie się rozwijać. Dziennikarz Onetu przytacza 6 punktów, które wskazali eksperci w swoim raporcie i komentuje: "Wnioski dla Polski są oczywiste". Przygląda się też bieżącym wydarzeniom. Mówi m.in. o spotkaniu Putina z przywódcą Chin i o "wyhamowaniu" ukraińskiej kontrofensywy. "Inicjatywa taktyczna jest po stronie ukraińskiej (…), ale nie ma już takiego impetu" - ocenia Witold Jurasz. W "Raporcie międzynarodowym" także o telewizyjnym wywiadzie Joego Bidena, słowach szefowej ministerstwa obrony Niemiec, apelu Ałły Pugaczowej oraz o "paranojach" po wypadku ministra Zbigniewa Ziobry. "To jest psucie państwa" - konstatuje dziennikarz Onetu. Cały odcinek do wysłuchania w aplikacji Onet Audio.

Co dla sytuacji na Kaukazie oznacza nocny atak Azerbejdżanu na Armenię? O tym, m.in. w kontekście wojny w Ukrainie, rozmawiają Witold Jurasz i dr Witold Repetowicz z Defence24.pl. "Rosja nigdy nie traktowała Armenii jako sojusznika, tylko jako zakładnika. (…) Jakakolwiek konfrontacja militarna Rosji z Azerbejdżanem jest całkowicie wykluczona" - ocenia gość Witolda Jurasza, który o tym konflikcie mówi też w kontekście Iranu, bo jak zauważa, "Iran był obecny na Kaukazie przez setki lat i jest to region, który jest istotny dla Iranu". Wątek Iranu dominuje zresztą w drugiej części podcastu. Dziennikarz Onetu i jego gość rozmawiają m.in. o relacjach Zachodu z Iranem i relacjach Iranu z Rosją. "Pierwszy okres izolacji spowodował bardzo silne zbliżenie irańsko-rosyjskie. Do tego czasu Iran nigdy nie był sojusznikiem Rosji" - wyjaśnia dr Repetowicz. Jak decyzja Donalda Trumpa o wycofaniu się z porozumienia nuklearnego wpłynęła na te relacje? Czy jest szansa na dialog z Teheranem i powrót USA do JPCOA? W końcu, czy Iran byłby gotów na użycie broni jądrowej, gdyby ją posiadał? Na te pytania odpowiada gość "Raportu międzynarodowego". Cały odcinek do wysłuchania w aplikacji Onet Audio.

Kupiańsk, Izium i liczne mniejsze miejscowości wschodniej Ukrainy odbite z rąk Rosjan. O sukcesach ukraińskiej armii mówi w "Raporcie międzynarodowym" Witold Jurasz. "Wygląda na to, że od dawna zapowiadana kontrofensywa na południu - plan odbicia Chersonia - miała jedynie zmylić Rosjan i wszystko wskazuje na to, że ich zmyliła" - zauważa dziennikarz Onetu. Jednocześnie przestrzega przed nadmiernym optymizmem. Dlaczego upokorzenie Rosji nie jest najszybszą drogą do zakończenia wojny? O tym opowiada w tym odcinku podcastu. Tłumaczy, dlaczego nie wierzy w użycie taktycznej broni jądrowej przez Rosję, wylicza konsekwencje takiej decyzji i wskazuje na możliwą odpowiedź Zachodu. "Elita kremlowska to na szczęście złodzieje, a nie szaleńcy" - przekonuje. Odnosi się też m.in. do kwestii restrykcji wizowych dla Rosjan i do wywiadu, jakiego generał Pytel udzielił Gazecie Wyborczej. Czy PiS jest rosyjską agenturą? "Ja też na łańcuchu poszlak jestem w stanie zbudować kilka teorii spiskowych" - podsumowuje Witold Jurasz. Cały odcinek do wysłuchania w aplikacji Onet Audio.

Wiedeń nie zachwycił Jarosława Kaczyńskiego, Unia Europejska nie zachwyca polskiej prawicy. Czy polexit to realny scenariusz dla Polski? Czy jest alternatywa dla Unii Europejskiej? "Unia na obecnym etapie jest jeszcze jakimś użytecznym tworem prawno-politycznym, płaszczyzną integracji, ale to nie oznacza, że tak musi być zawsze" - mówi dr Witold Sokała z UJK w Kielcach. Zwraca jednocześnie uwagę, że "dobrowolne wypisywanie się z tej współpracy jest polityką samobójczą". "Polska z racji i swojego położenia, i doświadczeń jest krajem zachodnim i powinna starać się być krajem zachodnim coraz bardziej z uwagi na swoje przyszłe interesy, natomiast nie ma jednego Zachodu" - podkreśla gość Witolda Jurasza. W "Raporcie międzynarodowym" o fiksacjach seksualnych prawicy i jej antyniemieckich fobiach, ale też o strategicznych partnerach w polskiej polityce zagranicznej i wewnętrznych politycznych podziałach, polskich karierach politycznych i wątpliwej jakości polskiej klasy politycznej. "Ona się nie wzięła znikąd, my ją sobie sami wyhodowaliśmy przez te 30 lat" - podsumowuje dr Sokała. Cały odcinek do wysłuchania w aplikacji Onet Audio.

Co Rosjanie myślą o wojnie w Ukrainie? Jakie jest społeczne poparcie dla konfliktu zbrojnego? Czy zgodnie z przekonaniem Władimira Pastuchowa "Ukraińcy są gotowi cierpieć i są gotowi cierpieć długo, a Rosjanie byli gotowi popierać wojnę, ale wojnę krótką i zwycięską"? O rosyjskich cechach narodowych Witold Jurasz rozmawia z dr Agnieszką Bryc, politolożką z UMK w Toruniu. "Coraz bardziej wiedzą, że to jest zła wojna (…), ale jeżeli im się ta wojna nie podoba, to nie dlatego, że giną Ukraińcy i że Rosja jest państwem agresorem, tylko dlatego, że giną 'nasi chłopcy'" - komentuje rozmówczyni dziennikarza Onetu. W tym odcinku m.in. o rosyjskim cynizmie, akceptacji przemocy, umysłowym zniewoleniu i społecznych kompleksach. "Strach wraca do czasów stalinowskich" - mówi o postawie Rosjan dr Agnieszka Bryc. Czy widzi szansę na dialog? Czy w Rosji możliwe jest budowanie demokracji? W jakim kontekście pada zdanie, że "polityka nie jest porodówką", a w jakim, że "trzeba Rosji pozwolić wypełznąć z konfliktu"? Odpowiedzi w "Raporcie międzynarodowym". Cały odcinek do wysłuchania w aplikacji Onet Audio.

W debacie publicznej powraca temat reparacji, a podejmuje go prezes Prawa i Sprawiedliwości Jarosław Kaczyński. Witold Jurasz nie ma jednak złudzeń, że pieniądze od Niemiec otrzymamy. Wskazuje m.in. na element terytorialny, którego pomijanie nazywa "fundamentalnym błędem". Co musiałoby się zdarzyć, żeby szanse na reparacje wzrosły? "Polska musiałaby być dyplomatycznie silna" - podkreśla. O dyplomacji mówi zresztą szerzej, a punktem wyjścia jest spotkanie Michała Koboski (Polska 2050) z pracownikami Kongresu USA. "Być może mamy pewien kłopot w relacjach z USA" - zastanawia się Witold Jurasz. Wspomina o zaburzonych proporcjach i polskich w dyplomacji błędach. "Dyplomaci wielu państw europejskich, latynoskich czy arabskich już się przyzwyczaili, że w Polsce wysoko postawieni dyplomaci nie wiedzą, jakie są zasady". Czym to skutkuje? Odpowiedź w "Raporcie międzynarodowym". Cały odcinek do wysłuchania w aplikacji Onet Audio.

"O Gorbaczowie w Rosji w zasadzie nikt nie mówił pozytywnie" - wspomina w "Raporcie międzynarodowym" Witold Jurasz i zauważa, że śmierć ostatniego przywódcy ZSRR z punktu widzenia Władimira Putina wcale nie jest korzystna. Jaki był Michaił Gorbaczow? "Wydaje mi się, że tym, co różni go od innych przywódców sowieckich, było to, że jego skłonność do używania przemocy była ograniczona, on się zawsze cofał, widząc krew" - ocenia Jurasz. Jednocześnie zwraca uwagę na, w jego opinii, fundamentalny błąd, jaki pojawia się w myśleniu o Gorbaczowie. "Trudno jest nam w Polsce przyjmować do wiadomości, że polityka jest sztuką ambiwalencji moralnej" - co Witold Jurasz ma na myśli? O tym w dzisiejszym odcinku podcastu. Wśród poruszonych wątków także m.in. kontrofensywa ukraińska pod Chersoniem. Co realnie oznacza? Cały odcinek do wysłuchania w aplikacji Onet Audio.

Partia Jeana-Luca Mélenchona we Francji zagłosowała przeciw przyjęciu Szwecji i Finlandii do NATO. Czy to oznacza, że zachodnia lewica jest prorosyjska? "Stwierdzenie, że zachodnia lewica jest prorosyjska jest równie prawdziwe, jak stwierdzenie, że polska opozycja jest prorosyjska, bo jej częścią jest Konfederacja, która głosuje tak, jak głosuje" - mówi Jakub Dymek, publicysta tygodnika "Przegląd". Skąd się biorą radykalizmy i czy mają znaczenie, o to pyta go Witold Jurasz. "Pod pojęciem prorosyjskości można dziś niestety ukryć wszystko, można ukryć humanitaryzm, pacyfizm, ale też jawną agenturę albo zdradę własnego kraju i gadanie za moskiewskie pieniądze różnych opłacalnych bzdur" - zwraca uwagę gość dziennikarza Onetu. W "Raporcie międzynarodowym" wyjaśnia, jaką rolę odgrywa internet w wywieraniu wpływu na opinię publiczną i promowaniu postaw radykalnych, jakimi złudzeniami wobec Rosji żyła europejska lewica i jaki podział, w jego opinii, funkcjonuje dziś w polityce międzynarodowej. Cały odcinek do wysłuchania w aplikacji Onet Audio.

Władimir Putin zdecydował o zwiększeniu liczebności rosyjskiego wojska o ponad 100 tysięcy osób. Jakie może mieć to znaczenie dla przebiegu wojny? Jakie dziś są straty armii rosyjskiej? Witold Jurasz przytacza ukraińskie, amerykańskie i brytyjskie statystyki i ocenia, że do decyzji Putina należy podejść z dużym spokojem. Podobnie jak do informacji o sytuacji na froncie. "Ta wojna coraz bardziej przypomina wojnę pozycyjną" - uważa dziennikarz Onetu. W tym odcinku Witold Jurasz dosadnie komentuje też postulat części środowisk prawicowych dotyczący wyjścia Polski z Unii Europejskiej. "Wyjście z UE jest niezgodne z polską racją stanu" - stwierdza. Na argument o 'powrocie suwerenności' odpowiada sarkazmem - "Ukraina też jest bardzo suwerenna". Ponadto tłumaczy, dlaczego, w jego opinii, "nadskakiwanie Niemcom nie jest dowodem życzliwości wobec Niemiec" i zdradza, jaka jest nowa "miotła" w polskim MSZ. Cały odcinek do wysłuchania w aplikacji Onet Audio.

Dr Dominik Héjj politolog i ekspert w tematyce węgierskiej, tłumaczy, jakie są Węgry Victora Orbána i na czym polega fenomen węgierskiego premiera, który zajmuje to stanowisko nieprzerwanie od 12 lat. "To jest człowiek, który chciałby przywrócenia pozycji Węgier w Europie" - wyjaśnia gość Witolda Jurasza i dodaje: "Victor Orbán zakłada, że w nowym podziale geopolitycznym Rosja będzie odgrywała tak dużą rolę, że Węgry będą beneficjentem tego układu". Zwraca przy tym uwagę, że na Węgrzech nie używa się w tym kontekście słowa "prorosyjskość", ale "prowęgierskość". O sposobie rządzenia Victora Orbána gość Witolda Jurasza mówi - "hegemoniczny", a o demokracji na Węgrzech - "ograniczona". Zdaniem dr. Héjja Unia Europejska "przespała" proces reformy sądownictwa i systemu medialnego w tym kraju. "Mam wrażenie, że teraz w pośpiechu próbuje to nadrobić, ale już się nie da. To jest nie do odczarowania" - podsumowuje. W "Raporcie międzynarodowym" o roli mediów, Ukrainie, konformizmie, korupcji i wartościach na Węgrzech.

Za nami pół roku wojny w Ukrainie. Kim są ludzie, dzięki heroicznej postawie których Ukraina wciąż się broni? Kim są ludzie Wołodymyra Zełenskiego? O tym w "Raporcie międzynarodowym" opowiada Witold Jurasz, a na liście wymienia m.in. generałów, polityków i doradców. "Mówiąc o wojnie nie sposób nie ocenić też postawy władz Polski" - stwierdza dziennikarz Onetu i wskazuje co, jego zdaniem, należy docenić w tej postawie. "To, że ta władza ma skłonność do niezważania na naszych sojuszników europejskich, w przypadku wojny w Ukrainie jest faktem pozytywnym, bo gdybyśmy mieli dostosowywać nasze działania do głównych sojuszników europejskich, to byłoby źle, a nie dobrze" - wyjaśnia Jurasz, który podejmuje także wątek unijnych wiz dla Rosjan oraz kwestię polityki Komisji Europejskiej wobec Polski w kontekście kontrowersyjnej wypowiedzi prof. Zdzisława Krasnodębskiego. "To, co powiedział prof. Krasnodębski, jest bezdennie głupie" - stwierdza Witold Jurasz, ale jak ocenia, "bezdennie głupi jest też bezkrytyczny euroentuzjazm".

Czy świat arabski zmierza w kierunku Zachodu? Jak silny wpływ na politykę międzynarodową i sytuację w Europie mają decyzje podejmowane na Bliskim Wschodzie? O tym w "Raporcie międzynarodowym" rozmawiają Witold Jurasz i Krzysztof Płomiński, arabista, były ambasador RP w Iraku i Arabii Saudyjskiej. "W Arabii Saudyjskiej dokonują się dość gruntowne zmiany, realizowane w taki sposób, żeby nie naruszyć tkanki politycznej" - zwraca uwagę gość dziennikarza Onetu. Tłumaczy, jak przebiegają reformy społeczne i obyczajowe w tym kraju i jak zmienia się pozycja kobiet. Wyjaśnia też, w jaki sposób Arabia Saudyjska przyczyniła się do upadku ZSRR i do transformacji ustrojowej w Polsce. "Bardzo często nie doceniamy geopolityki i nie łączymy decyzji saudyjskiej z tym, co doprowadziło również do przełomu we Wschodniej Europie i naszej pełnej suwerenności" - mówi Krzysztof Płomiński. W rozmowie także m.in. sprawa brutalnego zabójstwa Dżamala Chaszodżdżiego, analiza wojny iracko-irańskiej i jej konsekwencji oraz wątek porozumienia nuklearnego z Iranem.

Daria Dugina zginęła w sobotę pod Moskwą. Auto, którym podróżowała, w wyniku eksplozji stanęło w płomieniach. "Wszystko wskazuje na to, że zginęła w samochodzie, którym miał jechać jej ojciec" - mówi Witold Jurasz i przytacza hipotezy, które pojawiły się po zamachu: o odpowiedzialności "partii pokoju" lub "partii wojny" w rosyjskich służbach, odpowiedzialności służb ukraińskich, w końcu o odpowiedzialności samego Kremla. Czy informacje, które pojawiają się w przestrzeni publicznej, mogą ostatecznie rozstrzygać, że za zamachem stoją Rosjanie? "Jak ktoś głosi takie teorie, to znaczy, że Rosji nie zna" - komentuje dziennikarz Onetu. Dlaczego, jego zdaniem, nie należy wykluczać Ukraińców jako sprawców? Kim była Daria Dugina? Jaki jest faktyczny wpływ jej ojca - Aleksandra Dugina - na Władimira Putina? O tym w pierwszej części "Raportu międzynarodowego". W drugiej części Witold Jurasz opowiada o rosyjskich mitach, półprawdach i kłamstwach, które kształtują sposób myślenia zachodnioeuropejskich elit i społeczeństw na temat Rosji.

Kolejne ataki ukraińskiej armii na rosyjskie cele na Krymie. "Skoro były to ataki rakietowe, to są dwie możliwości: albo Ukraińcy zaatakowali swoimi rakietami, albo dostali rakiety do systemów HIMARS, które mają zasięg około 300 km" - analizuje Witold Jurasz. Czy w związku z tym celem ataków może stać się także most Krymski? Jaki wpłynęłoby to na sytuację na froncie? "Militarnie zniszczenie mostu nie zmieniałoby zasadniczo sytuacji" - ocenia dziennikarz Onetu. Jego zdaniem taki atak mógłby mieć w tej chwili znaczenie nie tyle wojskowe, co propagandowe. W "Raporcie międzynarodowym" także m.in. o powołaniu w Wilnie białoruskiego rządu na uchodźstwie i o tym, co publikują w internecie rosyjskie kanały opozycyjne. "Rosja to późny ZSRR z dodatkiem galerii handlowych i kredytu" - cytuje Witold Jurasz.

Według danych spisowych społeczność polska w krajach byłego ZSRR liczy ok. 700 tys. osób. Do kraju jak dotąd sprowadziliśmy ok. 10 tysięcy repatriantów. "Z jednej strony był moralny obowiązek, że trzeba tym Polakom pomóc (…), ale z drugiej strony była też koncepcja, żeby Polacy zostawali w tych nowych państwach na Wschodzie i byli 'pomostem' we wzajemnych relacjach" - mówi Andrzej Chodkiewicz, były dyrektor Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" i dyplomata. W rozmowie z Witoldem Juraszem opowiada o tym, ile Polska wydaje na repatriacje i jak wiele osób rocznie jest w stanie za te pieniądze przyjąć. Mówi, jaka jest mniejszość polska w krajach poradzieckich i jak zmienia się jej struktura. "Większość działaczy polskich to są ludzie w starszym wieku. Młodzież, korzystając z takich możliwości, jak Karta Polaka, ułatwiająca nabycie obywatelstwa polskiego, studia w Polsce, praca w Polsce, opuszcza Wschód" - tłumaczy gość dziennikarza Onetu. Czy już wkrótce na Wschodzie nie będzie polskiej mniejszości? Jaka jest sytuacja Polaków na Białorusi, a jaka w Rosji? O repatriacjach i repatriantach, polskości i depolonizacji w "Raporcie międzynarodowym".

Kłęby dymu nad Krymem. Czy zniszczenia w rosyjskiej bazie lotniczej to wynik ataku ukraińskich sił specjalnych? "Samo dostarczenie tam sił specjalnych byłoby niesamowicie skomplikowaną operacją" - mówi ekspert ds. wojskowych Jarosław Wolski i dodaje, że w jego opinii można wykluczyć taki scenariusz. Tłumaczy, w jaki sposób mogło dojść do ataku i co konkretnie było jego celem. "Rosjanie, łamiąc jakiekolwiek zasady bezpieczeństwa, między samolotami postawili cztery blaszane hale, w których składowane były setki ton amunicji. I dokładnie te cele interesowały Ukraińców" - opisuje gość Witolda Jurasza. Czy to początek kontrofensywy ukraińskiej? Odpowiedź w "Raporcie międzynarodowym". W rozmowie także o tym, jak działają sankcje nakładane na Rosję, jak wygląda wojskowa współpraca Ukrainy z Zachodem i z jakimi problemami mierzą się obie strony konfliktu. "Czas gra na korzyść Ukrainy" - konkluduje Jarosław Wolski. Ekspert rozmawia też z Witoldem Juraszem o zakupach dla polskiego wojska i politycznym podłożu problemów z nimi związanych.

Czy Białoruś jeszcze w sierpniu włączy się w wojnę w Ukrainę? Takie informacje pojawiają się ze strony białoruskiej opozycji. "Mówi się, że byłyby to siły specjalne białoruskie, które miałyby atakować wzdłuż granicy polsko-ukraińskiej punkty przerzutu zachodniego sprzętu" - przytacza Witold Jurasz, a o ryzyko takiego scenariusza pyta Annę Marię Dyner, analityczkę Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych. "Jest mi trudno uwierzyć w to, że Alaksandr Łukaszenka do tego stopnia zatracił swój polityczny instynkt, żeby się na takie działania zdecydować" - ocenia rozmówczyni dziennikarza Onetu. Czym mogłoby zakończyć się oficjalne zaangażowanie Białorusi w wojnę? Jak duży jest stopień niezależności Mińska od Moskwy? Na co cierpi białoruska opozycja? Jak dziś wygląda sytuacja na granicy polsko-białoruskiej? W "Raporcie międzynarodowym" o Białorusi w dwa lata po sfałszowanych przez reżim Łukaszenki wyborach.

Eksport ziarna z Ukrainy odblokowany, na południu trwa inicjatywa ukraińska. Jak dziś wygląda sytuacja na froncie? "To perspektywa dość odległa, ale Ukraina w istocie będzie mogła odbić Chersoń" - analizuje Witold Jurasz. Zwraca przy tym uwagę, że "zajęcie Chersonia przez Rosjan nie byłoby możliwe, gdyby nie zdrada w ukraińskich szeregach". Tę zdradę dziennikarz Onetu kategoryzuje i kolejno omawia w drugiej części podcastu. W pierwszej skupia się na kontrowersyjnym raporcie Amnesty International dotyczącym taktyki ukraińskiego wojska, która to taktyka ma, według organizacji, narażać ludność cywilną. "Pewien brak proporcji jest czymś, co powoduje, że patrzę na ten raport krytycznie" - mówi Witold Jurasz. Równocześnie jednak podkreśla, że "niestety te zarzuty są w znacznym stopniu prawdziwe, rzeczywiście taktyka strony ukraińskiej jest dość ryzykowna". W "Raporcie międzynarodowym" m.in. o politycznej poprawności, awanturze o wiarygodność i zaufaniu z dozą nieufności.

Wizyta na Tajwanie spikerki Izby Reprezentantów Stanów Zjednoczonych Nancy Pelosi spotkała się z jednoznaczną krytyką Chin i zdecydowaną reakcją Pekinu, który rozpoczął manewry wojskowe w Cieśninie Tajwańskiej. Kto prowokuje? ChRL czy USA? "Zachód występuje w samoobronie, to Chiny przestały być pokojowe" - ocenia dr Witold Sokała z UJK w Kielcach. "Nancy Pelosi, weteranka amerykańskiej polityki, potrafi stanąć na wysokości zadania i wziąć na siebie misję niewątpliwie trudną, wymagającą dobrego zdrowia i ogromnej odwagi, bo bez żadnej przesady można powiedzieć, że ona w tej podróży ryzykowała życiem" - dodaje gość Witolda Jurasza, który przypomina, co leży u podstaw napiętej sytuacji w tym rejonie świata i analizuje możliwe scenariusze rozwoju wydarzeń. "Czasem, żeby zachować pokój, trzeba zaryzykować wojnę" - mówi dr Sokała. Na ile poważne jest zagrożenie operacją wojskową Chińczyków z Pekinu na Tajwanie? Czy grozi nam III wojna światowa? O tym m.in. w "Raporcie międzynarodowym", ale także o podobieństwach i różnicach między Rosją a Chinami i o tym, czy Xi Jinping mógł mieć swój udział w doprowadzeniu do wojny w Ukrainie. Zdaniem gościa Witolda Jurasza "Putin dał się podpuścić jak dziecko".

Dziennikarz na wojnie w Ukrainie - co widzi? Michał Potocki z Dziennika Gazety Prawnej po powrocie z Ukrainy dzieli się z Witoldem Juraszem swoimi obserwacjami. "Inaczej wygląda strach, kiedy widzi się przyczyny tego strachu na co dzień, a inaczej, kiedy się go poznaje z ekranów telewizorów" - mówi o własnych doświadczeniach. A co mówi o doświadczeniach Ukraińców? "Podejście do wojny coraz bardziej się racjonalizuje" - ocenia. Jak jednak zaznacza, niezmienne pozostają mobilizacja, motywacja i wiara w sukces. Tylko czy Ukraina jest w stanie przetrwać tę wojnę gospodarczo? "Są problemy z wypłatami w budżetówce, są problemy z utrzymaniem kursu hrywny" - wylicza Michał Potocki. "Ukraina sobie gospodarczo nie poradzi bez wsparcia Zachodu, tak samo, jak nie poradzi sobie na froncie bez wsparcia Zachodu" - dodaje. W "Raporcie międzynarodowym" m.in. o tym, jak to wsparcie powinno wyglądać, jak dostawy zachodniej broni zmieniają sytuację na polu walki, ale też o wojennych celach, politycznych korektach i ryzykownych kompromisach.

Ołeniwka. Ostrzał obozu filtracyjnego, w którym zginęło kilkudziesięciu ukraińskich jeńców wojennych, obrońców kombinatu Azowstal, strona ukraińska nazywa - atakiem terrorystycznym. Rosjanie twierdzą, że jeńcy zginęli w ataku dokonanym przez Ukrainę. "Z 99% pewnością można powiedzieć, że Rosjanie kłamią" - komentuje Witold Jurasz. Jakie są tego dowody? Jakie mieli powody, żeby zaatakować? "Być może chodzi o to, żeby ukryć ślady tortur" - wyjaśnia dziennikarz Onetu. Ale hipotez jest więcej i wszystkie są możliwe. Co należy zrobić, żeby Rosja przestała mieć przekonanie, że może popełniać zbrodnie wojenne? Czy porozumienie pokojowe to jedyna realna szansa na zakończenie wojny? O tym w "Raporcie międzynarodowym". Witold Jurasz 1 sierpnia, w 78. rocznicę zrywu z 1944 roku, podejmuje także temat Powstania Warszawskiego. Kontynuuje też wątek skuteczności sankcji nakładanych na Rosję.

Książka "Demony Rosji" Witolda Jurasza swoją premierę miała 27 lipca. "To nie jest książka naukowa. (...) To coś w rodzaju portretu pamięciowego" - mówi o niej w "Raporcie międzynarodowym" autor. A zaczyna się tak:

>>W 2005 roku po zakończeniu pracy w Ministerstwie Obrony Narodowej dostałem propozycję wyjazdu na placówkę dyplomatyczną do Moskwy. Gdy wszystkie formalności miałem już za sobą, spotkałem się z kilkoma byłymi dyplomatami, prosząc ich o rady i sugestie. Usłyszałem wiele dobrych rad, ale najlepszej – nie tyle może nawet rady, ile lekcji życia – udzielił mi przyjaciel mojego ojca, wieloletni pracownik Ministerstwa Handlu Zagranicznego Andrzej Werner. Zadał mi on otóż pytanie, co będę robił jako dyplomata. Odparłem, że będę reprezentował Polskę. Andrzej Werner popatrzył na mnie z mieszaniną życzliwości i politowania. Powiedział, że sądził, że jestem trochę bardziej inteligentny, po czym wysłał mnie do kuchni, żebym zrobił jemu i sobie kawy. Gdy wróciłem po kilku minutach, mój rozmówca powiedział: „To teraz niech pan słucha i zapamięta na całe życie. Polskę reprezentuje ambasador, czasem jego zastępca… Pan jako młody dyplomata może Polskę reprezentować, tyle że w złym tego słowa rozumieniu: jak się pan spije i będzie na tyle głupi, żeby dać się jeszcze nagrać. Jako młody dyplomata nikogo i nigdy pan nie reprezentuje. I niech sobie pan wbije raz na zawsze do głowy, że na razie nie będzie pan nikim ważnym, bo w polskiej dyplomacji nadętych bubków, którzy są nikim, a sądzą, że są ważni, zawsze było za dużo. Jedyne zadanie, które pan ma w Moskwie, to chodzić wszędzie, gdzie się da, słuchać, obserwować, jak się da, zrozumieć i pisać szyfrogramy. Jak będzie pan to dobrze robił, zrobi pan karierę i kiedyś będzie pan może reprezentował Polskę". Następnie zaś dodał: „A jak będzie pan to robił za dobrze, to nigdy pan Polski nie będzie reprezentował, bo pana wykończą, przy czym nie oni, a nasi"

Od Aleksandra II przez wojnę rosyjsko-japońską po Władimira Putina – rozmowa o tym, jak historia zatacza koło, w którym momencie jest dziś Rosja i w jakim kierunku pójdzie. "To społeczeństwo jest jeszcze na etapie przekonania, że Putin sobie poradzi, że kontroluje sytuację" – ocenia prof. Hieronim Grala. Czy to jednak znaczy, że rewolucja nie nadejdzie? Gość Witolda Jurasza opowiada, jak na przestrzeni lat zmieniała się Rosja i jej podejście do świata. Mówi o cykliczności, punktach zwrotnych, ale zwraca też uwagę, że "w Rosji czas płynie inaczej". Kiedy więc może pojawić się szansa na transformację? Czy w Rosji demokracja ma rację bytu? I przed jakimi wyzwaniami staniemy, jeśli Rosja któregoś dnia faktycznie się zmieni? "To będzie inna inteligencja i inna Rosja" - przekonuje prof. Grala. Jaka? O tym w "Raporcie międzynarodowym".

Premier Węgier Victor Orban kolejny raz wzbudza kontrowersje. Tym razem wypowiedzią o przyczynach wojny, sankcjach, które "nie przynoszą efektów" i "przedłużaniem konfliktu" przez działania Europy. Jak czytać te słowa? Witold Jurasz odczytuje je jednoznacznie – jako rosyjską propagandę. "Jeżeli ktoś spodziewał się, że sankcje rzucą rosyjską gospodarkę na kolana w krótkim czasie, to nie rozumie ich istoty" - podkreśla dziennikarz Onetu. "Nikt na świecie nie ma złudzeń, że sankcje są w stanie zmienić politykę państwa-agresora" - dodaje. Jakie zatem założenia towarzyszą nakładaniu sankcji? I co faktycznie pokazują wskaźniki gospodarcze w Rosji? Odpowiedzi w "Raporcie międzynarodowym". W tym odcinku także o porozumieniu ws. eksportu ukraińskiego zboża i ostrzelaniu portu w Odessie, który to atak Witold Jurasz nazywa "komunikacją strategiczną" Putina. Tłumaczy też, jak rozumieć oświadczenie Siergieja Ławrowa o zmianie celów rosyjskiej operacji w Ukrainie. "Istotna jest nasza reakcja na to oświadczenie, a nie samo oświadczenie" - mówi. W końcu podejmuje wątek skali zakupów dla polskiej armii i tego, co mogą mówić o założeniach polskiego rządu.

"Rząd ostro krytykował te państwa Zachodu, które nie wprowadzały embarga na rosyjski węgiel natychmiast, żeby dać sobie okres przejściowy na uzupełnienie zapasów. My sobie takiego czasu nie daliśmy" - mówi Witold Jurasz, komentując problem braku węgla w Polsce. Ale to niejedyne kłopoty polskiej energetyki, na które zwraca uwagę. Dziennikarz Onetu analizuje, co jeszcze może stać za dymisją Piotra Naimskiego z funkcji pełnomocnika rządu do spraw strategicznej infrastruktury energetycznej. Czy poza brakiem węgla, grozi nam też brak gazu? O tym w "Raporcie międzynarodowym". W tym odcinku także o polskich inwestycjach zbrojeniowych. Jak Polska kupuje czołgi? Jakie czołgi kupuje? I czy to dobry wybór? "U nas jest bardzo patchworkowo" - mówi Witold Jurasz i wskazuje na trudności związane z takim stanem rzeczy. "Wielość typów sprzętu to, w razie wojny, kłopoty z obsługą i częściami zamiennymi" - podkreśla dziennikarz Onetu. Mówi też o spadku Rosji do "drugiej ligi światowych mocarstw". Tłumaczy, jakie gesty o tym świadczą i jak mogą być odczytane w Chinach.

W Unii Europejskiej mamy 27 krajów, z których jedne są bardziej doświadczone, a inne mniej. Pierwsza szóstka, która zakładała wspólnoty europejskie to 70-latkowie, a my jesteśmy zbuntowanym 18-latkiem. Mamy inny staż, inne doświadczenia i inne umiejętności. Na końcu liczy się także potencjał pojedynczych krajów. Jeśli są takie rządy i dyplomacje, które potrafią świetnie wykorzystywać potencjał tej organizacji, to efekty bycia w UE są o wiele lepsze. Polska musi zdać sobie sprawę z tego, że w Unii gra się zespołowo, a w pojedynkę niczego się nie uzyska. - mówi Małgorzata Bonikowska, prezes Centrum Stosunków Międzynarodowych. Pytana o to, z jakimi państwami trzeba rozmawiać, by odpowiednio wpłynąć na Komisję Europejską, odpowiada, że ze wszystkimi, bo na tym polega piękno Unii Europejskiej, że co do zasady, wszystkie kraje członkowskie mają równy status i każde państwo, nawet najmniejsze, może wpłynąć na losy innych państw, bo ma do tego instrumenty. Unia Europejska ma kilka zasadniczych wad i kilka zasadniczych zalet. Główną zaletą tej konstrukcji jest to, że małe państwa mogą wpływać na losy tych dużych, czego konsekwencją jest to, że ci najwięksi - czy chcą, czy nie chcą - muszą liczyć się z tymi mniejszymi - tłumaczy rozmówczyni Witolda Jurasza. Na pytanie o to, czy w Polsce jest silna grupa polityków, która rozumie reguły gry w Unii Europejskiej, odpowiada: "Zarówno w obozie Zjednoczonej Prawicy, jak i w opozycji nie brakuje osób o dość pragmatycznym i fachowym stosunku do UE. Ci ludzie są jednak w mniejszości i mają małe znaczenie polityczne." Nie mylmy jednak narracji z rzeczywistością. Ze względu na polityczną koniunkturę często mówi się bardzo radykalnie. Zjednoczona Prawica pozycjonuje się dziś jako dość antyniemiecka i trochę antyunijna, a opozycja odwrotnie. Realia się jednak takie, że Polska sporo znaczy w Unii Europejskiej. Nie dlatego, że rządzi nią taki obóz polityczny, a takie są po prostu reguły gry. Skoro jesteśmy krajem członkowskim o takim potencjale ludnościowym i gospodarczym, to znaczymy dużo w tej organizacji. - podsumowuje prezes Centrum Stosunków Międzynarodowych.

Rosjanie mają żołnierzy, ale kończy im się sprzęt. Ukraińcy natomiast mają dostęp do dostaw z Zachodu, ale problemem jest demografia. Ukraina zmobilizowała maksimum żołnierzy, jakich mogła i obecnie jednostki ukraińskie formowane są z ludzi bez żadnego doświadczenia wojskowego. - mówi Jarosław Wolski, niezależny analityk zajmujący się wojskowością. Jakie są straty po obu stronach? Można przypuszczać, że zabitych i rannych Rosjan zostało między 50 a 70 tysięcy. Straty po stronie ukraińskiej przekraczają 60 tysięcy. W proporcjach jednak Rosjanie mają więcej zabitych niż rannych, a Ukraińcy więcej rannych niż zabitych. - tłumaczy. Czego możemy się spodziewać? Ten konflikt może potrwać przynajmniej do przyszłego roku. Jest to w interesie Ukraińców, ponieważ ten rok Rosja przeżyje bez większych problemów, a przyszły spowoduje, że Rosjanie odczują sankcje. Dla Rosjan z kolei też jest ważne kontynuowanie wojny. To prowadzi nas do konstatacji, że ten konflikt będzie jeszcze trwał. - podsumowuje Jarosław Wolski.

Najpierw w Polsce było tak, że wydarzenia w Ukrainie były określane jako katastrofa. Następnie pojawił się entuzjazm, że Ukraina tę wojnę wygrywa. Później okazało się jednak, że przegrywa, a teraz ponownie ją wygrywa za sprawą kilku wyrzutni rakiet dalekiego zasięgu HIMARS. - mówi Witold Jurasz i takie podejście nazywa głupotą dwubiegunową. Oczywiście HIMARS-y mają znaczenie, bo pozwoliły Ukrainie wyeliminować kilka rosyjskich składów amunicji i punktów dowodzenia. Są to sukcesy istotne, które w jakimś stopniu niwelują przewagę Rosjan, ale nie zmieniają sytuacji w zasadniczy sposób. Częściowo rozumiem tę naprzemienną radość i depresję, bo wszyscy żyjemy tą wojną, przejmujemy się, tym, co się dzieje i kibicujemy Ukrainie, ale powinniśmy w tym wszystkim zachować zdrowy rozsądek. - dodaje dziennikarz Onetu. W najnowszym odcinku podcastu "Raport Międzynarodowy" Witold Jurasz tłumaczy także, dlaczego w jego opinii stworzenie nowego, wspólnego państwa Polski z Ukrainą jest bardzo złym pomysłem i z jakiego powodu w 79. rocznicę Krwawej Niedzieli, prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski nie odniósł się do rzezi wołyńskiej.

Rosjanie uważają nas Europejczyków za ludzi słabych i można ich "kopać" – mówi gość podcastu "Raport międzynarodowy". W jego ocenie , to duży kłopot, szczególnie w sytuacji, w której Rosja uważa się za pępek świata. Gościem Witolda Jurasza w podcaście "Raport międzynarodowy" jest Jerzy Marek Nowakowski – polski historyk, dziennikarz, publicysta i polityk. Podsekretarz stanu w KPRM, ambasador RP na Łotwie i w Armenii.

Czy można jednocześnie pamiętać o Wołyniu i być proukraińskim? Od tak trudnego pytania zaczyna się kolejny odcinek "Raportu międzynarodowego". W ocenie gościa, historia, nawet tak dramatyczna nie może wpływać na teraźniejszość, a jednocześnie na naszą przyszłość. Gościem Witolda Jurasza w podcaście "Raport międzynarodowy" jest prof. Grzegorz Motyka – polski historyk, specjalizujący się m.in. w tematyce polskiego ruchu oporu w okresie II wojny światowej i stosunkach polsko-ukraińskich.

To koniec gabinetu Borisa Johnsona. Premier Wielkiej Brytanii podał się do dymisji. Zrezygnował zarówno z funkcji premiera, jak i z funkcji lidera Partii Konserwatywnej, choć zapowiedział, że pozostanie na stanowisku do czasu wyboru następcy. W tle tej decyzji są fala rezygnacji ze stanowisk rządowych i nadużycia seksualne jednego z przedstawicieli Torysów. Witold Jurasz, jeszcze przed oficjalnym ogłoszeniem dymisji Borisa Johnsona, ocenia jego osobę jako polityka i jego karierę jako premiera Wielkiej Brytanii. "To człowiek, który ma głębokie przekonanie, że mu wszystko wolno" - mówi o Johnsonie dziennikarz Onetu i przyznaje, że w jego opinii Johnsona w polityce być nie powinno. Co decyzja premiera Wielkiej Brytanii wszystko oznacza dla sytuacji międzynarodowej w obliczu inwazji Rosji na Ukrainę? O tym m.in. w "Raporcie międzynarodowym". Witold Jurasz porusza ponadto wątek trwających w amerykańskim Kongresie przesłuchań po szturmie na Kapitol z 6 stycznia 2021 roku. Mówi też o bieżącej sytuacji w Ukrainie i skutkach ubocznych przedłużającego się konfliktu.

Dowodzenie i charyzma dowódcy - jaki mają wpływ na przebieg działań wojennych? "Musisz nie tylko zmotywować zespół, ale być jego częścią" - mówi w rozmowie z Witoldem Juraszem Piotr Gąstał, pułkownik rezerwy, były dowódca Jednostki Wojskowej GROM. "Przykład z góry powoduje, że ludzie na dole mają motywację do walki, że nie zostali zdradzeni przez swoich liderów" - tłumaczy i przyznaje, że w obliczu wojny prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski stanął na wysokości zadania. Kim jest lider na polu bitwy? Jak oswoić śmierć i utrzymać dyscyplinę? W końcu - skąd brać siłę, kiedy przychodzi kryzys? W "Raporcie międzynarodowym" rozmowa o przywództwie, heroizmie, zaufaniu i wierze w misję.

Po upadku Lisiczańska Rosjanie przejęli kontrolę nad obwodem ługańskim i kontynuują ofensywę. "Nie jest to niestety żadnym zaskoczeniem" - mówi Witold Jurasz i jak wskazuje, "bitwy czasami wygrywa się tym, co prymitywne". Jakimi siłami dysponują wojska rosyjskie? Czy dostawy broni z Zachodu mogą zmienić sytuację na froncie? M.in. o tym w "Raporcie międzynarodowym". Dziennikarz Onetu podejmuje też wątki losu jeńców wojennych i ataku na Biełgorod - rosyjskie miasto przy granicy z Ukrainą. Komentuje słowa rzecznika Kremla i występy Mateusza Piskorskiego w białoruskiej telewizji. Mówi o antysemickich incydentach w Rosji, o tym, jak należałoby na nie reagować i dlaczego jest to trudne w obecnych politycznych realiach.

Szczyt NATO w Madrycie przyniósł zmiany, które Witold Jurasz nazywa "geopolitycznym przewrotem". Jest formalne zaproszenie do Sojuszu Północnoatlantyckiego Szwecji i Finlandii, jest też nowa koncepcja strategiczna, a w niej Rosja jako "największe zagrożenie dla bezpieczeństwa". To język dyplomacji. Witold Jurasz przekłada go na język mniej oficjalny i tłumaczy, jakie przesłanie kryją sformułowania zawarte w międzynarodowych dokumentach. Wskazuje m.in. na fundamentalne różnice między stosunkiem NATO do Chin a stosunkiem wobec Rosji. W "Raporcie międzynarodowym" dziennikarz Onetu zdradza też, dlaczego jest zwolennikiem poważnej obecności Amerykanów w Polsce i przytacza definicję "geopolityka".

Rosjanie usunęli polskie flagi z cmentarza w Katyniu. Taki scenariusz przewidzieli w swojej rozmowie Witold Jurasz i prof. Hieronim Grala z Uniwersytetu Warszawskiego. Jak reagować na podobne prowokacje? Gość dziennikarza Onetu mówi przede wszystkim o działaniach prewencyjnych. "Nie wolno dopuszczać do profanacji grobów rosyjskich w Polsce" - sugeruje prof. Grala. Na pytanie, czy należy zastanowić się nad ekshumacją ofiar i przeniesieniem ich szczątków z Katynia do Polski, odpowiada: "Może dojść do sytuacji, kiedy okaże się to jedynym rozsądnym rozwiązaniem". Dwaj byli dyplomaci podejmują wątek "anty-Katynia" i rosyjskich manipulacji historią na użytek współczesnej polityki. Mówią też o likwidacji radzieckich pomników w Polsce i konfrontacji z rosyjskimi mediami. Ich dyskusja w "Raporcie międzynarodowym. Ukraina".

Siewierodonieck padł. Miasto jest już w rękach Rosjan. "Wygląda na to, że Rosjanie wcześniej czy później zrealizują swój cel zdobycia obwodów ługańskiego i donieckiego" - mówi w "Raporcie międzynarodowym. Ukraina" Witold Jurasz. Nie krytykuje nacisków Zachodu na negocjacje pokojowe z Rosją. W jego opinii "im szybciej dojdzie do rozmów, w tym lepszej sytuacji będą Ukraińcy". Komentuje też, co może przynieść szczyt NATO i dlaczego Rosja w ostatnich dniach za cel ponownie obrała Kijów. "Takie ostrzały Rosjanie traktują jako formę komunikacji strategicznej" - wskazuje dziennikarz Onetu. "To jest nic innego jak terroryzm" - dodaje. W "Raporcie międzynarodowym. Ukraina" także o rosyjskich prowokacjach u granic NATO oraz oszczędnościach w dyplomacji, które mogą nieść zgubne skutki.

"Dzisiaj mało który polityk wierzy, że program czy wartości mogą dać zwycięstwo wyborcze" - stwierdza były prezydent Aleksander Kwaśniewski. W rozmowie z Witoldem Juraszem wskazuje, co – w jego opinii – powinno zmienić się w polskiej polityce zagranicznej. "Sugerowałbym granie na jedność, redukowanie sporów, budowanie kontaktów" - mówi gość dziennikarza Onetu. Surowo ocenia obecne relacje Polski z Niemcami, pozytywnie natomiast reakcję Stanów Zjednoczonych na konflikt zbrojny w Europie. "USA przestrzegały przed tą wojną wiele miesięcy przed jej rozpoczęciem. Byliśmy po raz pierwszy w historii tak precyzyjnie informowani, co może się stać" - mówi o działaniach administracji Joego Bidena. Podziela zdanie, że jest to konflikt między demokracją a autorytaryzmem. Uważa jednak za nierealne przywrócenie ukraińskich granic sprzed inwazji w 2014 roku. "Putin popełnił historyczny błąd, z którego nie ma wyjścia, więc on tę wojnę imperialistyczną będzie kontynuował" - konstatuje Aleksander Kwaśniewski w "Raporcie międzynarodowym. Ukraina".

Jaka będzie infrastruktura bezpieczeństwa europejskiego po wojnie? Jakie skutki uboczne grożą nam w sytuacji przedłużającego się konfliktu? O wyzwaniach, jakie stoją przed Polską i Europą w obliczu wojny w Ukrainie, Witold Jurasz rozmawia z byłym ministrem spraw zagranicznych Andrzejem Olechowskim. "Europejska jedność jest wzorowa" - mówi gość dziennikarza Onetu i przyznaje, że do postawy polskiego rządu wobec rosyjskiej agresji nie ma większych zastrzeżeń. Jednocześnie ocenia, że "polska polityka zagraniczna i dyplomacja są w opłakanym stanie", a lobbowanie za szybką akcesją Ukrainy do Unii Europejskiej - jego zdaniem - może skończyć się dla Europy gigantycznymi kosztami. "Ukraina nie jest przygotowana, żeby wejść do UE" - stwierdza Andrzej Olechowski. W "Raporcie międzynarodowym. Ukraina" o cenie integracji, sile solidarności, miejscu Polski na świecie i działaniach Niemiec, ale też o tym, czy potencjalny powrót do władzy Donalda Trumpa może wyprowadzić USA z NATO.

The guest of Onet.pl's "International Report" was Dietmar Nietan, German Ministry of Foreign Affairs coordinator of German-Polish relations, Bundestag member and ruling SPDs's treasurer (member of the party's national leadership)

D. Nietan, in response to the podcast's presenter's question, whether in the event of Russia invading for example Estonia both Poland and Germany would be at war with Russia, and similarly whether Germany would be at war with Russia, had Russia invaded Poland, replied "absolutely." When asked about the status of the NATO-Russia Founding Act, he said that in his opinion the document was "dead".

The German politician also stated that Germany, taking into account the need to become independent from Russian energy resources, will have to look differently at coal, which is a factor of energy independence.

When asked about the supply of weapons from Germany to Ukraine, he stated that he understood how upset both Poland as well as other countries in the region were with the pace of these deliveries, but stressed that this was due to the fact that Germany had over many years neglected investments in German armed forces. Commenting on the issue of the supply of German tanks, which, according to President Andrzej Duda, were to be delivered to Poland in exchange for the tanks handed over by Poland to Ukraine, the representative of the German Ministry of Foreign Affairs stated that no specific arrangements had ever been made in this matter.

When asked about the status of former chancellor Gerhard Schroeder in the SPD, Dietmar Nietan stated that there was a consensus in the SPD that the former chancellor was no longer "one of us".

Referring to the anti-German campaign in the Polish state media, he noted that what it causes is that hardly anyone in Germany wants to deal with relations with Poland today. At the same time, he emphasized that he positively - from the left-wing perspective - assessed such activities of Poland's Law and Justice such as handing out child benefits. The above, according to Nietan is a departure from neoliberalism and demonstrates concern for social justice.

Gościem „Raportu Międzynarodowego" jest Dietmar Nietan, pełnomocnik MSZ Niemiec ds. kontaktów z Polską, deputowany do Bundestagu oraz członek kierownictwa rządzącej Niemcami SPD.

Nietan w odpowiedzi na pytanie Witolda Jurasza, czy w razie inwazji Rosji np. na Estonię zarówno Polska, jak i Niemcy znalazłyby się w stanie wojny z Rosją i podobnie też Niemcy znalazłyby się w stanie wojny z Rosją, gdyby ta napadła na Polskę, odparł, że „zdecydowanie tak". Pytany o status Aktu Stanowiącego NATO-Rosja zaznaczył, że dokument ten jest w jego ocenie „martwy".

Niemiecki polityk stwierdził również, że Niemcy, biorąc pod uwagę konieczność uniezależnienia się od rosyjskich surowców energetycznych, będą musiały inaczej spojrzeć na węgiel, który jest czynnikiem niezależności energetycznej.

Pytany o dostawy broni z Niemiec na Ukrainę stwierdził, że rozumie zawód Polski i państw regionu tempem owych dostaw, ale zaznaczył, że wynika to z faktu, iż Niemcy przez lata zaniedbały inwestycje w niemieckie siły zbrojne. Komentując sprawę dostaw niemieckich czołgów, które wg prezydenta Andrzeja Dudy miały być dostarczone Polsce w zamian za czołgi przekazane przez Polskę Ukrainie, pełnomocnik niemieckiego MSZ stwierdził, że w sprawie tej nie doszło do żadnych konkretnych ustaleń.

Pytany o status b. kanclerza Gerharda Schroedera w SPD Dietmar Nietan stwierdził, że w SPD panuje konsensus, że b. kanclerz już nie jest „jednym z nas". Odnosząc się do antyniemieckiej kampanii w polskich mediach państwowych zaznaczył, że powoduje ona, że w Niemczech mało kto chce się dziś zajmować relacjami z Polską. Równocześnie zaznaczył, że pozytywnie – z lewicowej perspektywy – ocenia takie działania PIS, jak 500+, które świadczy o odejściu od neoliberalizmu i dowodzi troski o sprawiedliwość społeczną.

Co trawi polską debatę publiczną? Witold Jurasz wymienia kilka chorób, które jego zdaniem, w polskiej dyplomacji lub szerzej, w dyskusjach na temat polityki zagranicznej, są wyraźnie widoczne od lat i wydają się nieuleczalne. To, jak mówi, paranoje - historyczne, posttraumatyczne, postinteligenckie – czy, niejednokrotnie już przez niego wspominane, "polskie rozwolnienie ideowe". Dziennikarz Onetu i jego rozmówczyni Joanna Kędzierska, dziennikarka i analityczka ds. stosunków międzynarodowych, rozkładają na czynniki pierwsze każdą z tych przypadłości. Po kolei je analizują, wskazują na możliwe przyczyny, przytaczają przykłady. Kiedy rację miał Lech Kaczyński? Jaki błąd popełnił Donald Tusk? Co w polskiej debacie publicznej przypomina wróżenie z fusów? A co jest wpisane w nasz kod genetyczny? Polska martyrologia, wpadanie w skrajności, moralne zwycięstwa, polityczny konformizm i stosunek do Żydów – to tylko niektóre z wątków, jakie pojawiają się w "Raporcie międzynarodowym. Ukraina".

Konflikt zbrojny tuż za wschodnią granicą Polski wywołał uzasadnione obawy dotyczące bezpieczeństwa w Europie Środkowej. Czy także Polsce grozi dziś wojna? Na to pytanie odpowiadają Witold Jurasz i jego gość płk dr Piotr Łukasiewicz. "Armia rosyjska bardzo otwarcie sygnalizuje swoje zamiary" - wskazuje były ambasador Polski w Afganistanie. Co więc powinno wzbudzić niepokój? Czy obecność w NATO daje nam gwarancję bezpieczeństwa? O tym w "Raporcie międzynarodowym. Ukraina". Wojna w Ukrainie to jednak nie tylko pytania o pozycję Polski w strukturach międzynarodowych, ale też o kondycję polskiej armii. Intensywne zbrojenie, zmiany organizacyjne, zerwane kontrakty i polska wizja obronności to kolejne wątki, które podejmują w swojej dyskusji dwaj byli dyplomaci.

Czy można cieszyć się ze śmierci rosyjskich żołnierzy na froncie? Czy można zobaczyć we wrogu człowieka? Jak miłować nieprzyjaciół? Rozmowa o moralności i etyce w czasie wojny nie jest łatwa i dziś w przestrzeni publicznej ten temat w zasadzie nie istnieje. Podejmuje go Witold Jurasz i jako niewierzący pyta księdza o to, czy dla moralnych dylematów zawsze istnieje prosta odpowiedź. "Wojna w pewnym sensie unicestwia i moralność, i etykę" - mówi gość dziennikarza Onetu ks. Kazimierz Sowa. Jak przekonuje, "Ukraina została pozbawiona możliwości pokojowego dialogu", a w tej sytuacji "mamy do czynienia z obroną konieczną". W "Raporcie międzynarodowym. Ukraina" o ochronie życia, powszechnej krytyce papieskiego pacyfizmu i postawie polskiego Kościoła w obliczu wojny w Ukrainie.

"Każda tragedia niesie zarodek szans na zbudowanie czegoś nowego, otwiera nowe drzwi" - ocenia Wiesław Romanowski, dziennikarz i publicysta. Czy koszmar obecnej wojny może - na przekór - przynieść stałe ocieplenie relacji polsko-ukraińskich, na których cieniem wciąż kładzie się trudna historia? "Ikona Putina". Tak o Banderze mówi gość dziennikarza Onetu. Kim był Bandera? Co robił? Jakie były skutki jego działań? "Jako polityk się nie sprawdził, jedyna rzecz, którą robił dobrze i miał sukcesy to działalność terrorystyczna" - opowiada Wiesław Romanowski. Czy można zarzucać Banderze moralną odpowiedzialność za rzeź wołyńską? Jakie tło towarzyszy tej tragedii, przez Witolda Jurasza nazywanej bez cienia wątpliwości - ludobójstwem? "W samym Lwowie Ukraińcy byli obywatelami drugiej lub trzeciej kategorii" - zwraca uwagę gość "Raportu międzynarodowego. Ukraina" i tłumaczy, co doprowadziło sąsiadów do tragicznej w skutkach bratobójczej walki.

Co stanie się z ukraińskimi jeńcami, którzy trafią do Rosji? Co należałoby zrobić, gdyby obrońcy Mariupola zostali skazani w Rosji na karę śmierci? "Trzeba zrobić dokładnie to samo" - mówi Witold Jurasz i przekonuje, że zasada wzajemności wobec rosyjskich jeńców jest jedyną, którą Rosjanie są w stanie zrozumieć. Dziennikarz Onetu w tym odcinku skupia się na sytuacji na froncie i sprawach bieżących. Co powiedział Putin, jakie snuje plany, czym je uzasadnia i czy jest w tym logika – to jeden z wątków, jaki podejmuje w swoim podcaście. Surowo ocenia też pomysł stworzenia w przyszłości państwa federacyjnego z Ukrainą i szeroko tę ocenę argumentuje. Dlaczego takie rozwiązanie uznaje za chybione, a nawet ryzykowne? I dlaczego wciąż pozostaje zagorzałym zwolennikiem pragmatyzmu w polityce zagranicznej? Odpowiedzi w "Raporcie międzynarodowym. Ukraina".

Postanowił stworzyć "państwo efektywne", a za główny cel postawił sobie bezpieczeństwo Rosji. "Pod bezpieczeństwo podciągnął jednak całą sferę propagandy, sferę słowa i dość prędko zaczął mówić o możliwości obrony przed agresją Zachodu przy pomocy broni jądrowej" - zwraca uwagę Krystyna Kurczab-Redlich, dziennikarka, reportażystka, autorka biografii Władimira Putina. Kim jest prezydent Rosji? I jaką drogę przeszedł zanim stał się jednym z najpotężniejszych ludzi na świecie? "Dzieciństwo wychowało go w przekonaniu, że najważniejszą osobą na świecie jest Władimir Władimirowicz Putin" - wskazuje rozmówczyni Witolda Jurasza. W "Raporcie międzynarodowym. Ukraina" opowiada o trudnym dzieciństwie, relacjach z bliskimi, godności zdobywanej pięściami i chuligańskiej przeszłości rosyjskiego przywódcy.

Witold Jurasz podejmuje temat wizyty prezydenta Andrzeja Dudy w Egipcie i pyta o moralność spotkań z brutalnymi dyktatorami. Czy taki dialog należy potępiać? "Klaskałem, ale się nie cieszyłem, pewien niesmak pozostaje" - komentuje tę wizytę dr Witold Sokała z UJK w Kielcach. Zwraca jednak uwagę na powrót polskiej polityki zagranicznej na Bliski Wschód. Podkreśla, że ta wizyta "w samych założeniach to jest rzecz dobra dla Polski", a "demokracja i prawa człowieka pełnią funkcję służebną wobec dyplomacji". O etycznym kanonie, moralnych dylematach i sporze między wartościami a interesami w "Raporcie międzynarodowym. Ukraina". Dziennikarz Onetu i jego gość próbują też nakreślić możliwe scenariusze zmiany układu sił na świecie. Jaki efekt może wywołać wojna w Ukrainie? Gdzie dziś są Niemcy i w którym kierunku pójdą? Co dla świata oznaczałby powrót Donalda Trumpa do władzy? I gdzie w tym wszystkim jest miejsce Polski?

Kradzież zbóż i zamykanie ukraińskich portów przez Rosjan prowadzą świat na skraj kolejnego kryzysu. Jakie skutki dla świata przyniesie rosyjska wojna żywnościowa? Jak wylicza gość Witolda Jurasza, Jan Wójcik z Security for Freedom Foundation, państwa uzależnione od dostaw z Ukrainy już dziś doświadczają tzw. stresu żywnościowego, a "40 milionów ludzi na świecie jest na krawędzi głodu". Gdzie sytuacja jest najgorsza? Czy kryzys żywnościowy może doprowadzić do nowej Arabskiej Wiosny? I czy to wszystko skończy się kolejną falą migracji? W "Raporcie międzynarodowym. Ukraina" o politycznych konsekwencjach rosyjskiego szantażu, roli Chin i żywnościowej dyplomacji, ale też o rozpraszaniu uwagi przeciwnika, czyli o tym, czy Zachód powinien pomóc w zaognieniu sytuacji na Kaukazie.

Coraz gorsza sytuacja Siewierodoniecka to stan na 99. dzień wojny. "Wszystko to wygląda źle, ale nie zmienia generalnego obrazu wojny" - mówi Witold Jurasz. Widać więc zdziesiątkowane rosyjskie wojska, a na horyzoncie nowe dostawy broni dla Ukrainy – z USA, Wielkiej Brytanii i Niemiec, choć te ostatnie prawdopodobnie dopiero jesienią. O nowych pakietach pomocy militarnej dla Kijowa i nowym pakiecie sankcji wobec Moskwy opowiada w "Raporcie międzynarodowym. Ukraina" dziennikarz Onetu. Mówi też o 'ukrainosceptycznej' narracji w polskim internecie. "To endecja, która powstała w gabinecie generała Iwana Sierowa" - komentuje. W obrazowy sposób - sięgając po przykłady z popkultury - tłumaczy też, czym jest teoria MAD i opowiada, jakie treści można znaleźć na rosyjskich stronach rządowych.

Mimo dyplomatycznych kryzysów i geopolitycznych kompleksów Finlandia odnajduje swoje miejsce, a fiński pragmatyzm gra w tym procesie niemałą rolę. Czy to właśnie on doprowadził Finlandię do drzwi NATO? Witold Jurasz z byłym ambasadorem RP w Finlandii Jarosławem Suchoplesem rozmawia o historii fińskiej neutralności - począwszy od wojny zimowej aż do dziś. "Finlandia przegrała tę wojnę, ale była to zwycięska porażka" - mówi gość dziennikarza Onetu. Dlaczego więc Sowieci nie zdecydowali się zająć Finlandii, kiedy byli u szczytu potęgi? Jaką cenę zapłaciła Finlandia za swoją neutralność? Co zmieniła w Finlandii kobieta na stanowisku premiera? I jaka cecha wyróżnia fińskich przywódców? "Proszę porównać te typy kariery z karierami naszych przywódców" - zachęca Jarosław Suchoples. Jakie wnioski płyną z tego porównania? Odpowiedź w "Raporcie międzynarodowym. Ukraina".

Czy można dziś bez skrępowania pytać o korzenie Pułku Azow? Czy można zadawać pytania o ideowe oblicze obrońców Mariupola? Witold Jurasz nie dba o polityczną poprawność. Swojego gościa pyta, jaka jest dziś siła skrajnej prawicy w Ukrainie. "Podprogowa 'brunatność' w polityce ukraińskiej w żaden sposób nie odbiega od normy światowej" - odpowiada Zbigniew Parafianowicz z Dziennika Gazety Prawnej. Wskazuje przy tym, że "skrajnie prawicowe idee w Ukrainie są traktowane jako technologia polityczna". Kim więc są przedstawiciele tych idei? W "Raporcie międzynarodowym. Ukraina" o kibicowskich bojówkach, prawicowych pizzeriach, wojnie o historię i relacjach polsko-ukraińskich widzianych przez pryzmat Wołynia.

Od kogo, ile, co w zamian? Odpowiedzi na te pytania dotyczące dostaw broni do Ukrainy budzą dziś niemałe zainteresowanie. Niezrealizowana, choć obiecana, pomoc militarna z Niemiec, zdaniem Witolda Jurasza jest "absolutnie haniebna". A co z polskimi dostawami broni i sprzętu? Co wysłaliśmy, jakiej wartości, czego oczekiwaliśmy w zamian, a co zaoferowały Niemcy? I dlaczego finalny efekt tych negocjacji nie jest zadowalający? Dziennikarz Onetu zwraca uwagę, że problem z dogadaniem się mamy nie tylko z naszym bezpośrednim sąsiadem, ale też z Amerykanami. Wraca też do Kissingera i komentarzy jakie wywołały jego słowa na forum w Davos. "Polityka jest zawsze sztuką znalezienia balansu między cynizmem a idealizmem" - podsumowuje tę dyskusję Witold Jurasz. W "Raporcie międzynarodowym. Ukraina" mówi także o wpływie wojny na bezpieczeństwo żywnościowe i o tym, jakie korzyści niosłoby ze sobą zaangażowanie Polski w rozwiązanie tego problemu.

Od hiperoptymizmu do hiperpesymizmu. Witold Jurasz w "Raporcie międzynarodowym. Ukraina" komentuje nastroje, jakie towarzyszą nam na przestrzeni ostatnich tygodni, gdy nadzieje, które wzbudziło wycofanie wojsk rosyjskich z obwodu kijowskiego, zaczyna wypierać sceptycyzm w obliczu umacniania się sił najeźdźcy we wschodniej części Ukrainy. "Dowodzenie armią niczym się nie różni od zarządzania firmą, wymaga podejmowania decyzji trudnych" - przypomina dziennikarz Onetu. Tłumaczy przy tym, jak interpretować Kissingera i jaki jest cel Stanów Zjednoczonych w dostarczaniu broni Ukrainie. Wcześniej podejmuje jednak wątek szpiegomanii. Dlaczego przed nią przestrzega? Komu dziś z Rosją nie po drodze? Czy zawsze należy szukać w tym drugiego dna? W końcu - jaki sygnał obywatelom Rosji powinien wysyłać Zachód? W tym kontekście historia Olega Zakirowa - jak mówi Witold Jurasz - "historia polskiej hańby, polskiej znieczulicy i powód do ogromnego wstydu, ale też historia straszliwej polskiej głupoty". Czy ostatnia?

Obwód Kaliningradzki. "Region zmilitaryzowany, problematyczny, w warunkach eskalacji konfliktu niebezpieczny" - tak opisuje go dziennikarka Paulina Siegień, którą do rozmowy zaprosił Witold Jurasz. Co oznacza dla Polski to sąsiedztwo, kim są nasi rosyjscy sąsiedzi z Obwodu Kaliningradzkiego i czy jest to teren mniej "putinowski" niż reszta Rosji? "Kaliningrad buduje swój obraz wokół tego, że jest zachodni, jest europejski" - tłumaczy Paulina Siegień, ale podkreśla, że wciąż jest to zwyczajne rosyjskie miasto, a lojalność jego władz wobec Kremla niezaprzeczalna. W "Raporcie międzynarodowym. Ukraina" o tożsamości mieszkańców, historii regionu i potencjale separatystycznych ambicji, ale też o polskich fantazjach wobec Obwodu Kaliningradzkiego, związanych z nimi ryzykiem i "niebezpiecznej symbiozie" Rosji z Ramzanem Kadyrowem.

Sytuacja na wojennym froncie to przede wszystkich drobne ruchy i powolne postępy rosyjskiego wojska. Powolne, ale widoczne. "Zdobycze rosyjskie są dziś większe od wszystkich łącznych zdobyczy sprzed 8 lat" - opisuje Witold Jurasz w "Raporcie międzynarodowym". W którym miejscu faktycznie jest dziś Ukraina? Jakie straty ponosi? Jak opis wojennej rzeczywistości wygląda w Polsce, a jak na świecie? Dziennikarz Onetu przytacza siedem scenariuszy rozwoju zdarzeń, stworzonych przez think-thank CEPA. Wskazuje, które z nich wydają się bardziej, a które mniej prawdopodobne i zwraca uwagę na ważny szczegół - żaden z tych scenariuszy nie zakłada powrotu Krymu do Ukrainy. "Zamrożony konflikt to jest to, czego przez lata zawsze pragnęła Rosja" - komentuje Witold Jurasz i analizuje, dlaczego takie pomysły w ogóle się pojawiają.

Zawiłe relacje rosyjskich patriarchów prawosławnych z Kremlem prowadzą nas do czasów Cyryla, który wojennej propagandy nie stara się dziś nawet kamuflować. Historia zna już jednak podobne przypadki, choćby z czasów II wojny światowej. "Zaczynają się odbywać nabożeństwa polowe, pojawiają się potwierdzone przypadki niesienia ikon przed wojskiem. Cerkiew angażuje się bardzo mocno" - opowiada w rozmowie z Witoldem Juraszem prof. Hieronim Grala. Tak Rosyjski Kościół Prawosławny zdaje egzamin z lojalności i lojalnym władzy w zasadzie już pozostaje. Późniejszy dialog polskiego Kościoła Katolickiego z Cerkwią też zresztą ma przysłużyć się wyższym celom politycznym. Nie duchowe pojednanie, lecz międzynarodowy interes ma być podstawą do jego rozpoczęcia. O "agentach z agendy", długich pielgrzymkach negocjatorów w Moskwie i polskiej naiwności, ale też o rosyjskiej moralności i wpływie na nią epoki radzieckiej w "Raporcie międzynarodowym. Ukraina".

Gdy Finlandia i Szwecja składają wnioski o dołączenie do NATO, na drodze do szybkiej akcesji staje Turcja. Czy jest szansa na kompromis? Władze Turcji nakreśliły listę oczekiwań wobec obu państw, ale "90% żądań jest nierealistycznych" - ocenia Witold Repetowicz z Defence24. Gość Witolda Jurasza przekonuje, że Turcja od dawna pozostaje z Rosją w bardzo dobrych relacjach. "Jedną nogą jest po stronie rosyjskiej" - konstatuje. W co gra Recep Tayyip Erdogan? Czy Ankara zamierza zrezygnować z interesów z Moskwą? Jakie narzędzia nacisku na Turcję mają w rękach Amerykanie? O tym w "Raporcie międzynarodowym. Ukraina". Dziennikarz Onetu i jego gość rozmawiają też o tym, skąd bierze się "moda na Turcję" i analizują, czy możliwy jest scenariusz, w którym Turcja znajdzie się poza NATO.

Czy wojna w Ukrainie może spowodować zmianę polskiej polityki na lepsze? To pytanie zadaje w "Raporcie międzynarodowym. Ukraina" Witold Jurasz. Odpowiada prof. Antoni Dudek z UKSW. "Kryzys rodzi zmianę" - przyznaje gość dziennikarza Onetu, ale jednocześnie nie pozostawia złudzeń, że na poprawę jakości w polskiej polityce przyjdzie nam poczekać. "Szansa na wejście nowych ludzi jest dziś znikoma" - stwierdza prof. Dudek. Dlaczego polska polityka jest taka, jaka jest? Dlaczego rywalizacja wypiera kooperację, kto podzielił naszą scenę polityczną i kiedy ten konflikt się wypali? W tym odcinku o lokalnej polityce na tle globalnego kryzysu.

Jedność to nie tylko żelazne interesy. Znaczenie ma też bliskość kulturowo-cywilizacyjna. "Dziś Rosja cywilizacyjnie popłynęła do Azji" - mówi w "Raporcie międzynarodowym. Ukraina" gość Witolda Jurasza Jerzy Marek Nowakowski. Były ambasador RP opowiada, co dziś łączy Zachód i w czym ten Zachód ma przewagę nad Rosją. Tłumaczy też, jak konflikt w Ukrainie uratował polską politykę zagraniczną. Dziennikarz Onetu i jego rozmówca wspólnie zastanawiają się, czy dzisiejsza Ukraina może zająć miejsce Polski, która "od XVI wieku zawsze była pomiędzy", bo dziś, gdy Warszawa "zarzuciła kotwicę na Zachodzie" o podobny sukces walczy nasz sąsiad ze wschodu. Odpowiadają też na pytanie, czy gdyby rządził Trump, Putin napadłby na Ukrainę?

Czy to "wypadek przy pracy" rosyjskich propagandzistów, czy jednak Rosja szykuje się do zmiany retoryki? Wypowiedź Michaiła Chodarionoka w rosyjskiej telewizji państwowej, który wskazywał m.in. na całkowitą izolację Rosji, można interpretować dwojako – jako niepożądany komentarz lub zamierzone działanie. Dziennikarz Onetu przestrzega jednak przez szukaniem teorii spiskowych. Dlaczego? O tym w "Raporcie międzynarodowym. Ukraina". W odcinku także sprawozdanie z bieżących spraw - czy Rosja próbuje 'podpalić' Bałkany, dlaczego Indie wycofały się z umowy na zakup rosyjskich śmigłowców i czy Turcja może znaleźć się poza NATO - odpowiada Witold Jurasz.

Kiedy gra w dyplomacji ma sens? "Tylko wtedy, kiedy mamy dobrze określone cele" - mówi Krzysztof Rak, dyrektor Fundacji Współpracy Polsko-Niemieckiej i gość Witolda Jurasza. Czy więc można porównać dyplomację do tanga, czy jednak dyplomacja to twarde stąpanie po ziemi? W "Raporcie międzynarodowym. Ukraina" historia dyplomatycznych wysiłków od II RP i Piłsudskiego do Łukaszenki i czasów współczesnych. Dziennikarz Onetu i jego gość próbują tłumaczyć, czym jest gra w dyplomacji i dlaczego nie zawsze przynosi efekt. Dyskutują też o tym, jak dziś powinniśmy balansować w polityce międzynarodowej. "Dyplomacja nie jest czarno-biała, to poruszanie się w strefie szarości" - konstatuje Witold Jurasz. Ocenia też decyzję o ewakuacji rannych żołnierzy z kombinatu Azowstal i tłumaczy, czym - w jego ocenie - różni się polska wizja heroizmu od tej, którą dziś obserwujemy w Ukrainie.

Czy przynależność partyjna w Stanach Zjednoczonych ma wpływ na nieustępliwość polityków? Kto jest twardzielem, a kto mięczakiem? Do rozmowy o amerykańskich stereotypach Witold Jurasz zaprosił redaktora naczelnego Onetu. Bartosz Węglarczyk zdradza m.in. kulisy wycofania amerykańskich wojsk z Afganistanu i analizuje, czy w tym kontekście teorie spiskowe, które mają swoje źródło w Rosji, mogą zawierać w sobie pierwiastek prawdy. Opowiada o tym, jak "robi się politykę" w USA i kim właściwie jest Joe Biden. "Biden wie o Rosji więcej niż wszyscy polscy politycy razem wzięci" - ocenia. Ale pojawiają się też wątki europejskie. W "Raporcie międzynarodowym Ukraina" o tym, jak wojna w Ukrainie zmieniła cały kontynent, jaki efekt psychologiczny przyniosła i kto w rzeczywistości stoi za telefonami Macrona do Putina.

W ciągu pierwszych dwóch miesięcy inwazji na Ukrainę z Rosji mogło wyjechać nawet 2-3 miliony ludzi. To szacunki, na które w "Raporcie międzynarodowym. Ukraina" powołuje się Aleksander Bondariew - Rosjanin, dziennikarz, opozycjonista. Gość Witolda Jurasza nie pozostawia jednak złudzeń - "ogromna część tych ludzi myśli jak Putin". Dlaczego więc uciekają? Kim są rosyjscy emigranci dziś, a kim byli kiedyś? Z czego wynika, że wciąż nie widzą w Putinie zbrodniarza i najeźdźcy? "Żeby myśleć, że Rosja napadła na jakiś kraj, trzeba myśleć, że ten kraj istnieje" - wyjaśnia Aleksander Bondariew. Tłumaczy też, czym jest kultura powszechna w Rosji, co leży u jej podstaw, skąd słabość do Putina oraz niechęć wobec demokracji i w końcu na czym polega metoda "siedzenia między dwoma krzesłami".

"To jak dodatkowy zmysł. Pozwala słyszeć nawet te dźwięki, których nie ma" - miał powiedzieć o "rosyjskiej duszy" reżyser Andrzej Żuławski, oskarżany o jej obrazę. Ta historia otwiera "Raport międzynarodowy. Ukraina", a przytacza ją Hieronim Grala z UW. Rozmowa o "rosyjskiej duszy" to rozmowa o podkreślaniu "odrębności i wyjątkowości" Rosjan przez nich samych. Ta "wyjątkowość" w ich mniemaniu ma polegać jednak wyłącznie – co podkreśla gość Witolda Jurasza – na prawach, a nie na obowiązkach. W rozmowie także odpowiedzi na pytania: czy podobieństwa do tej narracji można znaleźć również w Polsce? Co o "rosyjskiej duszy" mówił marszałek Piłsudski? Oraz czym jest "nach*izm" i jak ten stworzony przez Wiktora Jerofiejewa termin odnosi się do głównego tematu dyskusji? Dziennikarz Onetu i jego gość rozmawiają też o tym, kiedy i w jakich okolicznościach Rosja zupełnie odsunęła się od Europy.

Parada Zwycięstwa na Placu Czerwonym w Moskwie 9 maja z udziałem m.in. ambasadora Nigerii. Zaskoczenie? Niekoniecznie. Rosja wciąż w wielu częściach świata pozostaje cennym partnerem. To nie tylko kraje afrykańskie, ale też Ameryka Łacińska czy kraje arabskie. Wszędzie tam, gdzie dominacja USA nie jest mile widziana, zacieśniają się więzi z Moskwą. "Jest to w jakiś sposób zrozumiałe" - mówi w rozmowie z Witoldem Juraszem Witold Sokała z UJK w Kielcach i jak dodaje: "miejsce zamieszkania determinuje emocje, sympatie i tolerancję". Ale na liście państw stosujących wobec Rosji "miękką politykę" jest też miejsca dla kraju, którego obecność może być niespodzianką. "Wpływ interesów ekonomicznych i specyficznej gry o bezpieczeństwo w swoim bliskim sąsiedztwie" - to przyczyny takiego stanu rzeczy, na które wskazuje gość dziennikarza Onetu. O jaki kraj chodzi? Odpowiedź w "Raporcie międzynarodowym. Ukraina".

Reakcje na atak na ambasadora Rosji w Polsce okazały się dwojakie. Komentarze niektórych przedstawicieli polskich władz - zaskakujące. "Wypowiedź rzecznika rządu jest skandaliczna" - jednoznacznie komentuje Witold Jurasz. Co wzbudziło niesmak? Czy taka sytuacja ma miejsce po raz pierwszy? W "Raporcie międzynarodowym. Ukraina" dziennikarz Onetu wskazuje, dlaczego - w jego ocenie - polscy dyplomaci nie mogą liczyć na polskie władze i przytacza historie, które tę opinię zdają się potwierdzać. Mówi o nowej narracji, która ma rzucić nowe światło na relacje polsko-amerykańskie. Tłumaczy, kto bezrefleksyjnie lubi Moskwę i dlaczego Unia Europejska nie powinna wycofywać się z zasady konsensusu, nawet w obliczu problemów z zatwierdzeniem szóstego pakietu sankcji wobec Rosji.

Dwaj znakomici komentatorzy, Michał Broniatowski z Politico i Witold Jurasz z Onetu, o echach incydentu z udziałem ambasadora Rosji w Polsce i wydźwięku przemówienia Władimira Putina na Placu Czerwonym w Moskwie - wyjątkowo krótkiego jak na najważniejszy dzień w rosyjskim kalendarzu. Pięciominutowe wystąpienie zaskoczyło, ale nie treścią, a raczej jej brakiem. "Powinniśmy się cieszyć, że to przemówienie nas zawiodło" - mówi Michał Broniatowski. Co wysunęło się w nim na pierwszy plan? Co pozostało tłem? Na co Władimir Putin położył główny akcent? Wnioski obu dziennikarzy są wyjątkowo zgodne. Nie tylko w tej kwestii. Także jeśli chodzi o atak na ambasadora Rosji w Polsce. "Rząd nie dopełnił obowiązku chronienia immunitetu dyplomatycznego" - słyszymy. "To gorzej niż błąd" - komentują Broniatowski i Jurasz. Czym ten błąd może skutkować? Odpowiedź w "Raporcie międzynarodowym. Ukraina".

Kontrowersyjne, niefortunne, szkodliwe – słowa Franciszka, które padły po agresji Rosji na Ukrainę oceniane są jednoznacznie, także przez członków Kościoła. W "Raporcie międzynarodowym. Ukraina" ateista i katolik, czyli Witold Jurasz i Cezary Kościelniak z UAM, komentują postawę Stolicy Apostolskiej wobec toczącej się wojny. Czy papież jest politykiem? Czego oczekuje prosty katolik? Czy można czynić zło w imię wyższego dobra? I czym jest zasada podwójnego skutku? To rozmowa o moralności, zimnych kalkulacjach, teoriach spiskowych i eksperymentach myślowych. Obszerna analiza działań i zaangażowania nie tylko Franciszka, ale też jego poprzedników w sprawy międzynarodowe.

Kto tęskni za czasami sowieckimi? Co łączy Białoruś z Zachodem? A co Ukrainę? O różnicach, podobieństwach, budowaniu tożsamości i cywilizacyjnej przepaści Witold Jurasz rozmawia ze Zbigniewem Parafianowiczem z "Dziennika Gazety Prawnej". "Rosja to projektowanie swojej potęgi, życie sentymentem" - mówi gość "Raportu międzynarodowego. Ukraina". Sentymentem do czasów sowieckich, który pojawia się też wśród mieszkańców, przede wszystkim wschodniej, Ukrainy. Jak jednak podkreśla Parafianowicz: "Putin przyczynił się do tego, że ten sentyment stopniał". Ukraina i Białoruś to dziś kraje, które z Zachodem mają coraz więcej wspólnego. Na tapecie znajdą się m.in. obyczaje drogowe. Na początek jednak wspomnienie Stanisława Szuszkiewicza, byłego przewodniczącego Rady Najwyższej Republiki Białorusi. "Przegrał, bo był zbyt przyzwoity" - mówi o nim Witold Jurasz. A czy można o nim powiedzieć - polityk wybitny? Odpowiedź w "Raporcie międzynarodowym. Ukraina".

Victim blaming, czyli o tym, jak Franciszek kolejny raz wzbudził kontrowersje. "To jak mówienie zgwałconej kobiecie, że do gwałtu by nie doszło, gdyby się inaczej ubrała" - obrazowo tłumaczy Witold Jurasz. Słowa papieża o NATO, które 'ujada' pod drzwiami Rosji, zdaniem dziennikarza Onetu są nie do obrony. I choć Jurasz widzi w wypowiedzi Franciszka fragmenty, które zasługują na uznanie, to konstatuje jego postawę jednoznacznie: "papież nie jest w stanie wyzwolić się z latynoamerykańskiej perspektywy". Co ma na myśli, wyjaśnia w "Raporcie międzynarodowym. Ukraina". To odcinek o kremlowskiej narracji, scenariuszu moskiewskiej defilady 9 maja i "harakiri" Ławrowa. Ale także o czterech kategoriach urzędników polskiego MSZ i polskiej polityce zagranicznej – to w ramach remanentu, podobnie jak wątek o raporcie Fundacji Batorego.

Witold Sokała z Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach, publicysta, mason - mierzy się z pytaniem, czy światem rządzą Żydzi i masoni? W tym kontekście Witold Jurasz pyta też o ostatnie wypowiedzi Siergieja Ławrowa? "Zachowuje się jak kompletny amator, a w dodatku idiota" - odpowiada gość dziennikarza Onetu. Sytuację w Europie z uwagą śledzą przywódcy Chińskiej Republiki Ludowej. I właśnie relacje Chin z Zachodem to główny wątek dyskusji. Witold Sokała mówi m.in. o nowym kulcie jednostki w Chinach i komentuje przyjętą przez ChRL koncepcję polityki międzynarodowej. Czy Tajwan powinien obawiać się scenariusza z Ukrainy? A może Chiny idą w kierunku pokojowego wchłonięcia Tajwanu? Jaki skutek wywołałoby nałożenie sankcji gospodarczych na ChRL? Odpowiedzi w "Raporcie międzynarodowym. Ukraina".

"Rosjanie w zasadzie żadnych poważniejszych postępów nie dokonują" - stwierdza Witold Jurasz, komentując bieżącą sytuację na froncie. Rosji trudno będzie do 9 maja ogłosić sukces. To oznacza, że Moskwa musi sięgać po coraz bardziej wyszukane narzędzia propagandy. "Groźby Rosji zaczynają być coraz bardziej absurdalne" - wskazuje dziennikarz Onetu, ale wątek rosyjskiej propagandy to tylko jeden z wielu, jakie podejmuje w tym odcinku "Raportu międzynarodowego. Ukraina". Pod lupę bierze też to, co ukazuje się w polskich mediach i tłumaczy, dlaczego należy unikać wszelkiego rodzaju teoretyków zafascynowanych geopolityką.

Nic nie możemy zrobić, nie warto nic robić. To postawa, którą Jakub Dymek, publicysta "Przeglądu", nazywa "nicniedasizmem", a która przez lata towarzyszyła zachodnim rządom i instytucjom. Czy napaść Rosji na Ukrainę kładzie kres temu zjawisku? Zdaniem gościa Witolda Jurasza – tak. "Mamy trzy kryzysy, które złamały dotychczasowy porządek" - podkreśla Jakub Dymek. Wojna w Ukrainie, w jego ocenie, jest tutaj kropką nad i. "Przyjęcie, że 'nic nie możemy zrobić' to postawa wręcz samobójcza" - przekonuje gość "Raportu międzynarodowego. Ukraina". Z kolei Witold Jurasz tłumaczy, dlaczego, jego zdaniem, nie warto przesadzać z obawami dotyczącymi użycia broni jądrowej przez Rosję. "Rosja jeszcze nie oszalała" - mówi dziennikarz Onetu, ale dodaje też, że "na razie nie zmądrzała".

"Nie ma już złudzeń wobec Rosji" - mówi w "Raporcie międzynarodowym. Ukraina" Witold Jurasz. Zachód coraz śmielej wspiera militarnie Ukrainę i coraz głośniej wskazuje cel - zwycięstwo Ukrainy w wojnie z Rosją. O ile wzmacnianie ukraińskiej armii przez państwa zachodnie to dobra wiadomość, to jest też ta zła - sytuacja na froncie. Z czego może wynikać "usztywnienie" ukraińskich wojsk? Czy Ukraina boi się powtórzenia scenariusza z Buczy? Interpretacje są dwie. O obu opowiada dziennikarz Onetu. Mówi też o niepokojącym braku rezultatów wizyty sekretarza generalnego ONZ w Moskwie i podkreśla: "to może oznaczać, że Rosjanie stali się już całkowicie irracjonalni". W tym odcinku także zaskakujący gość, z którym Witold Jurasz rozmawia o... motoryzacji. Czy w motoryzacji widać charakter narodowy? I czy rosyjska motoryzacja jest imperialna? O tym w "Raporcie międzynarodowym. Ukraina".

Rosyjski kurek z gazem zakręcony. Dostawy do Polski zostały wstrzymane, bo nie było woli płatności za gaz w rublach. Ale "ta decyzja ma też element niemiecki w tle" - mówi Witold Jurasz. Jaki to element? O tym w rozmowie z Krzysztofem Rakiem, historykiem i dyrektorem Fundacji Współpracy Polsko-Niemieckiej, który jednocześnie zwraca uwagę na szczegóły wtorkowej wizyty premiera Mateusza Morawieckiego w Berlinie i spotkania z kanclerzem Olafem Scholzem. "Do tej pory Niemcy grały na czas" - mówi Krzysztof Rak i dodaje, że dziś wiele wskazuje na zmianę podejścia. Z czego to wynika? Czy ta zmiana przyniesie realne efekty? Skąd bierze się słabość Berlina do Moskwy? Na czym polega kryzys klasy politycznej w Niemczech? Odpowiedzi w "Raporcie międzynarodowym. Ukraina".

Czy Rosjanie wyciągają wnioski z porażki w pierwszej fazie wojny w Ukrainie? Na to wygląda. Jarosław Wolski, ekspert i analityk ds. Wojskowych, w rozmowie z Witoldem Juraszem wskazuje na liczne zmiany jakie zaszły w sztuce operacyjnej armii rosyjskiej i mówi o intensywności walk nienotowanej od czasów II wojny światowej. "Rosjanie prowadzą brutalny walec artyleryjski" - stwierdza gość dziennikarza Onetu. Czy zwycięstwo Ukrainy jest w tej sytuacji możliwe? Jakie straty ponosi ukraińskie wojsko? Jaki wpływ na przebieg walk może mieć pomoc militarna z Zachodu? I w końcu - jaki scenariusz czeka Azowstal? O tym w drugiej części podcastu. W pierwszej Witold Jurasz tłumaczy, dlaczego nie należy przejmować się słowami Siergieja Ławrowa o "realnym ryzyku wybuchu III wojny światowej" i skąd obawy Ukrainy w związku z wizytą sekretarza generalnego ONZ w Moskwie.

Stosunek państw bałtyckim do wojny w Ukrainie to główny wątek, jaki w tym odcinku "Raportu międzynarodowego. Ukraina" podejmuje Witold Jurasz. Nie sam. Gościem dziennikarza Onetu jest Kazimierz Popławski, redaktor naczelny "Przeglądu Bałtyckiego". Skąd bierze się odwaga państw bałtyckich, które na konflikt reagują nie strachem, lecz wsparciem? "Pamięć historyczna jest ciągle obecna" - wskazuje Kazimierz Popławski i przytacza wydarzenia z przeszłości, które przyczyniły się do obecnej postawy Litwy, Łotwy i Estonii. Jakie wnioski wyciągają państwa bałtyckie? Dlaczego to właśnie Estonia jest dziś najlepiej przygotowana do wojny? Odpowiedzi w rozmowie Witolda Jurasza z jego gościem. Dziennikarz Onetu komentuje też wybory prezydenckie we Francji i zastanawia się, czy Emmanuel Macron puści w niepamięć ostatnie nieprzychylne komentarze polskiego premiera? "Polska jako jedyny kraj Unii Europejskiej i NATO w ostentacyjny sposób wspierała Marine Le Pen" - przypomina Witold Jurasz. A to może mieć swoje konsekwencje.

W czasie wojny gościmy ich w swoich domach, oferujemy pomoc i wsparcie, ale jak wyglądały nasze relacje z Ukraińcami na przestrzeni ostatnich lat? Czy nie towarzyszyły nam wobec naszych sąsiadów pewne uprzedzenia? "Nie jesteśmy w tym wyjątkowi" - mówi dziennikarz i pisarz, gość Witolda Jurasza, Ziemowit Szczerek, ale jak dodaje: "to jest mechanizm socjologiczny, który należy zidentyfikować i działać na rzecz jego rozmontowania". Jak to zrobić? Czy Władimir Putin przyczyni się do pojednania polsko-ukraińskiego? A może przeszkodzi w tym polityka historyczna polskiego rządu? Witold Jurasz proponuje "przestać myśleć kategoriami kresowymi - nie zapomnieć, ale pozbyć się tego nalotu". O potrzebnej zmianie perspektywy na relacje z sąsiadami w "Raporcie międzynarodowym. Ukraina".

Doprowadzenie do zamknięcia ambasady rosyjskiej w Polsce wcale nie musi nam służyć, bo jak mówi Witold Jurasz: "w naszym interesie jest posiadanie ambasadora w Rosji. Tymczasem zasada wzajemności w dyplomacji działa zawsze i w każdych okolicznościach. Historia zna przypadki pobić, włamań i wypadków samochodowych. Dziennikarz Onetu w "Raporcie międzynarodowym. Ukraina" przytacza te historie i tłumaczy, jak Polska powinna odpowiedzieć dziś na działania Rosji wobec polskich dyplomatów w Moskwie. W tym odcinku także o rosyjskiej propagandzie i o tym, dlaczego spory o nazewnictwo i kategoryzację wojennych okrucieństw Rosjan "nie mają żadnego znaczenia".

Między Rosją a Zachodem. Alaksandr Łukaszenka ma świadomość, że pozostanie sam na sam z Moskwą nie jest dla Białorusi pożądanym scenariuszem. "Jedyną możliwością, żeby uniknąć turbulencji, jest puszczenie oka do państw zachodnich" - komentuje obecną sytuację Mińska Anna Maria Dyner z Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych. W "Raporcie międzynarodowym. Ukraina" zaproszona przez Witolda Jurasza ekspertka przypomina o tym, co doprowadziło Białoruś do miejsca, w którym dziś się znajduje. "Nie ma nic za darmo w takich przypadkach" - komentuje. Czy Łukaszenka mógł uniknąć scenariusza zbliżenia się do Moskwy? I czy Zachód powinien podejmować z nim grę oraz dawać pole manewru? Odpowiedzi w "Raporcie międzynarodowym. Ukraina".

Szczepan Twardoch – w roli nie tylko pisarza, ale też eksperta – jako gość Witolda Jurasza w "Raporcie międzynarodowym. Ukraina" rozprawia m.in. o polskiej inteligencji. Dlaczego jej nie lubi? "Bycie polskim inteligentem nie polega na byciu inteligentnym" - stwierdza gorzko. Czym więc jest polska inteligencja? Dlaczego nie udaje się w Polsce budowa jednolitego narodu? To tylko niektóre wątki poruszane w tym odcinku. Nie każdy wie, że wielokrotnie nagradzany polski prozaik specjalizuje się też w tematyce broni. Jak ważna jest broń ręczna na współczesnym polu walki i dlaczego duża różnorodność broni niekoniecznie musi służyć Ukraińcom? O to Szczepana Twardocha pyta dziennikarz Onetu.

Jak o możliwe, że radary krążownika "Moskwa" nie zauważyły dwóch nadlatujących rakiet – zastanawia się w "Raporcie międzynarodowym. Ukraina" Witold Jurasz. "Ten okręt niewątpliwie był przestarzały, ale nie całkowicie" - stwierdza dziennikarz Onetu i wskazuje na inną, jego zdaniem bardziej prawdopodobną, przyczynę. "Takie możliwości mają tylko ci, którzy wspierają Ukrainę, bo sama Ukraina niekoniecznie" - słyszymy. O co chodzi? I dlaczego eskalacja w relacjach z Rosją jest, według Jurasza, właściwym kierunkiem? Odpowiedzi w "Raporcie międzynarodowym. Ukraina".