Ko mbiiɗon?

Heɗiyannkooɓe Rfi Fulfulde on salminaama. Ka taskaram mon Ko Mbiiɗon? en yewtay hannde fii hitteendi e teddungal ngal  morɗi (morli) ɗi rewɓe Afrik naaɓe moorotoo. Ado en yewtude fii ndee toɓɓere, en heɗoto taho janntoore mawnde nde Elaaj Umaar CAAM nulltondiraaɗo RFI Fulfulde moritani waɗani en. Fahin en yewtiday e Hajja Jeynabu Kumanco JALLO winndiyannkeejo Ginenaajo hertorɗo renndo e pinal Fulɓe. Ko kanko ardii suudu. Ummu BAH

Heɗiyannkooɓe Rfi Fulfulde on salminaama. Ka taskaram mon ko mbiɗon en yewtay hannde fii rewɓe yiɓɓinooɓe filmuuji e ko taskaa e darnde maɓɓe ko faatii e tedinngol pine leyɗele Afrik . Fii ndee toɓɓere hiɗen jaɓɓii Mam Wuuri Cibu Senegaalnaajo,  yuɓɓinoowo filmuuji. Ka rajoo jokkondiraaɗo men hiɗen jaɓii Alajji Abu Njaay hooreejo rajoo Daaka Fm wonuɗo ka diiwal Madiina Gunas jeyaangal Senegaal. Ka Fulfulde faaminiinde en kaaliday e Umaar BAH ɗemɗiyankeejo mo Gine. En yewtiday e makko fii ngol konngol e ɗemngal faransiire wi’eteengol "regreter". Ka kabaaruuji men lolluɗi finaa tawaaji men en yewtay hannde fii ngoo luumo ñeeñuɓe wonungo waɗude Abijan laamorde Koddiwaar. Ko Abdul Ajij JALLO nulltondiraaɗo rfi Fulfulde waɗani en jantoore e dow ndee toɓɓere. Ummu BAH

Heɗiyannkooɓe Rfi Fulfulde on salminaama. Ka taskaram mon ko mbiiɗon en yewtay hannde fii anndugol ko honno ɗee yettooje heɓori. Fii ɓeydagol e ndee toɓɓere hiɗen jaɓɓii Abduramaan  Ngaide  jannginoowo wiɗotooɗo taariyannkeejo mo Senegaal. Ka radiyoo jokkondiraaɗo men hiɗen jaɓii Cerno Aliiwu SOW hooreejo kala ko yawtinntee ka radiyo Kaniya Zik Fm wonuɗo ka diiwal Kindiya jeyaangal Gine. Ka Fulfulde faminiinde en yewtiday e Dokter Abdu BA jannginoowo e wiɗotooɗo mo Senegaal. En yewtiday e makko fii ngol konngol wi’eteengol "ministre". Ka kabaaruuji men lolluɗi finaa tawaaji men en yewtay hannde fii yalltugol filmu yewtayɗo fii letto fayɓe. Ko Boobo Heeri Ginenaajo waɗoowo filmuuji yewtideten fii mun. Ummu BAH

 Hannde toɓɓere men no yewta ko faati e inɗe ɗe yimooɓe cuɓanto hoore maɓɓe ɓe jammitoo ɗe. Ngam keɓen ko laaɓi e ndee toɓɓere, eɗen jaɓɓii Jibril Jaw Galsen, waɗuɗo witto e dow fannu Hip Hop. Ko njimooɓe Hip Hop non ɓurata huutoraade jammooje.

E ndee yontere ɗoo, toɓɓere men ndee no yewta ko yowitii e sifaaji nguurndam men e battane majjam e neɗɗaagal men. Mbele noone ɗam nguurndam men, no wayluude neɗɗaagal men. Koɗo men e ndee yewtere ko Hajja  Jeynaba Kumanco Jallo, winndiyankeejo, renndoyanke hertorɗo pinal e finaa-tawaaji Fulɓe. Ko kanko ardii suudu Martaba Fuuta Jaloo. E nder yewtere, on keɗoto kadi  rajo gollidiiɗo RFI Fulfulde e  fulfulde faaminiinde e lullinal Ko Mbiiɗon?. Tedduuɓe ko nii woni mbaandi yewtere ndee.

 Toɓɓere yewtere men hannde no yewta alhaali maleeji cuuɗiiɗi caggal cuɗaari debbo. Ko holɗi maleeji cuɗii caggal cuɗaari debbo?  Ko Hawaa'u Ali Joop, lollirɗo Bebe woni koɗo men hannde. E nder yewtere o anndinan en ko woni ɗee maale cuɗiiɗe caggal cuɗaari debbo. E nder yewtere ndee, en mbismoto Dr Abdu Ba ka rogere fulfulde faminiinde.

Heɗiyannkooɓe Rfi Fulfulde on salminaama. Ka taskaram mon Ko Mbiɗon? En yewtay hannde fii ko rewɓe tufata ɓalli mum.
Fii yewtugol e dow ndee toɓɓere hiɗen jaɓɓii Raabi Seydi JALLO sosiyoloogjo jiyaaɗo Senegaal. Ka Fulfulde faminiinde en yewtiday e Mammadu Muusa KEBE  ɗemɗiyannkeejo Fulfulde. En yewtiday e makko fii ngol konngol wi’eteengol Kumen.

 Hannde ka  taskaram Ko Mbiɗon? en yewtay fii gimi sukaaɓe haɓayɗi liddu doolugol rewɓe. Fii yewtugol e dow ndee toɓɓere hiɗen jaɓii Cerno Buubakar Siidi  SOW lollirɗo TBS SkyBoyz. Ko yimoowo jeyaaɗo Gine anndaaɗo. Ka radiyo gollidiiɗo RFI, hiɗen jaɓɓii  Mammadu SIH hooreejo lowere Watsap wi’eteende Rfi kawtital Pulaaku wonuɗo Beljik. Ko Umaar Mammadu SOW yewtidani en e makko. Ka Fulfulde faminiinde en yewtiday e Mammadu Haadi JALLO ginenaajo daakiiɗo Kanada hertiyannkeejo Fulfulde. En yewtiday e makko fii ngol konngol wi’eteengol "Extrait de naissance". Ka kabaruuji lolluɗi pinal en haalay fii ngol koolol waɗoyangol to Abijan laamorde Kodiwaar e lewru darotoondu nduu. Ummu BAH.

Tedduɓe heɗiiɓe Rfi fulfulde daaɗe duniyaaru on calminaama, bisimillah mon e taskaram men « Ko Mbiiɗon ». « Ko Mbiiɗon » e ndee aseweere  ñannde 17 lewru 2ɓuru hitaande 2024, toɓɓere men feewti ko e jokkondiral hakkunde maamiraaɓe e taaniraaɓe, ko ɓeydii walla ko ustii hakkunde maɓɓe, yonta hanki haa yonta hannde. Nafoore wonndannde taaniraaɓe heɓde tinndinooje ummoraade e maamiraaɓe maɓɓe. E ndee toɓɓere, en mbismoto Aamadu Tijjaani KAAN, winndiyanke, wittiyanke heertorɗo pinal Fulɓe e ganni maɓɓe. En keɗoto jiyanɗe mon onon heɗiyankooɓe e toɓɓere ndee. Njoofniren rajo gollodiiɗo. Mbismotoɗen ko Sammba Gelaajo BAH, hooreejo rajo « Ferlo FM » wonngo Daara Jolof, fuɗnaang-rewo Senegal.Tedduɓe, bismilla mon !

Tedduɓe heɗiiɓe Rfi Fulfulde daaɗe duniyaaru, on calminaama. Bismillah mon e taskaram men “Ko Mbiiɗon ?”. E ndee aseweere hannde 24 lewru 2ɓuru hitaande 2024 toɓɓere men ko “Darnde sukaaɓe e dow mejaaje renndo ngam ɓamtaare ɗemngal Fulfulde”. Eɗen mbismoto Inna Aliiwu, suka debbo ɓiɗɗo kamerun, cosɗo lowre e dow internet wi’teende “Fulfulde Class”,  omo  janngina e dow mayre ɗemngal Fulfulde.
En mbismoto kadi Muhammadu Cuub, lolliirɗo Masafuu, suka senegalnaajo, laatinoowo filmuuji e ɗemngal fulfulde.
E rogere rajo gollodiiɗo men, koɗo men ko Mammadu SI, jooɗiiɗo Belgik, hooreejo lowre Watsap wi’eteende “Rfi Kawtal Pulaagu”. Tedduɓe, bismilla mon !

Tedduɓe heɗiiɓe Rfi fulfulde daaɗe duniyaaru on calminaama, bisimillah mon e taskaram men « Ko Mbiiɗon ». « Ko Mbiiɗon » e ndee aseweere hannde 17 lewru 2ɓuru hitaande 2024, toɓɓere men feewti ko e jokkondiral hakkunde maamiraaɓe e taaniraaɓe, ko ɓeydii walla ko ustii hakkunde maɓɓe, yonta hanki haa yonta hannde. Nafoore wonndannde taaniraaɓe heɓde tinndinooje ummoraade e maamiraaɓe maɓɓe. E ndee toɓɓere, en mbismoto Aamadu Tijjaani KAAN, winndiyanke, wittiyanke heertorɗo pinal Fulɓe e ganni maɓɓe. En keɗoto jiyanɗe mon onon heɗiyankooɓe e toɓɓere ndee. Njoofniren rajo gollodiiɗo. Mbismotoɗen ko Sammba Gelaajo BAH, hooreejo rajo « Ferlo FM » wonngo Daara Jolof, fuɗnaang-rewo Senegal.
Tedduɓe, bismilla mon !

Taskaram men ko mbiiɗon ? no jaɓɓii hannde Binta Tall lollirɗo "Rihana" yimoowo rap jeyaaɗo Moritani. Enen e makko en yewtiday ko faati e alhaali darjinngol sukaaɓe rewɓe e nder gimi Rap. En wernay kadi Kajjatu BA yimoowo Malinaajo saatiiɗo yalltinngol kooral mum ɗiɗaɓal. En jonnoyay kadi konngol yoga e heɗiyannkooɓe men. Koɗo men on hannde ka rogere  rajo gollidiiɗo amen ko Awa RUGGA DOTIYA gollowoo ka rajo "Jaloge fm" wonuɗo Benen. Ka joofinngol oo taskaram men hannde  ka rogere Fulfulde faaminiinde hiɗen jaɓɓii Porofeseer Ñaali Boli Dikko jannginoowo fowtiiɗo Jeyaaɗo, Mali. Ummu BAH

Heɗiyannkooɓe Rfi Fulfulde on salminaama. En yewtay hannde fii ko sukaaɓe sinncata piiji kesi. Fii yewtugol e dow ndee toɓɓere, hiɗen jaɓii Ibrahiima JALLO ginenaajo hocoowo poore waɗtaa ɗum kuɓɓam (karbiran). Fahin  en yewtiday e dow toɓɓere en e Faatuma Meega wonɗo Doori, Burkina Faso, moƴƴinoowo kosam na’i. En jonnoyay kadi konngol woɓɓe e heɗiyannkooɓe men. Koɗo men on ka rajo gollidiiɗo men ko Mammadu Aadama JALLO hooreejo yiiloowo "Liberte Fm" wonuɗo ka diiwal Njerekore e nder Gine. Ka Fulfulde faaminiide hiɗen jaɓɓii hannde Ñaliboni DIKKO jannginoowo fowtiiɗo mo Mali. Ka joofinngol ndee yewtere men ka kabaruuji pinal e nder yontere men en yewtay fii koolol pulaaku saatiingol waɗugol e nder nduu lewru ɗoo, Burkina Faso. En yewtiday e Bureyma BARI gooto e daraniiɓe ngol koolol. Ummu BAH

Heɗiyannkooɓe Rfi Fulfulde on salminaama. En yewtay hannde fii ɓee waɗay manokenyaagl.Fii ndee toɓɓere hiɗen jaɓii Fatima GEEY senegalnaajo jokkuɗo fii manokenyaagal e Buubakar JALLO lollirɗo Pooti ko manokenjo kiɗɗo.En jonnoyay kadi konngol woɓɓe e heɗiyannkooɓe men. Koɗo men on ka radiyo gollidiiɗo men ko Astra Muwabuna halfinaaɗo kala e ko faati e taskaram Fulfulde ka radiyo Sawtu linjiila FM wonuɗo Kamerun. Ka Fulfulde faminiide hiɗen jaɓii hannde Guro JAAL hertorɗo ɗemngal fulfulde mo Mali. Ka joofinngol ndee yewtere men kabaruuji lolluɗi ka finaa-tawaaji en yewtay fii yaltinngol wideyo ka YouTube ngol gimol El Tak E Dikko Fils e lewru darotoondu. Ummu BAH

Aset, hannde, 01 lewru 04ɓuru, hitaande 2023 njeewtuten ko ko faati e taariindi. Mbelle sukaaɓe afriknaaɓe no mbaɗti hakkil e caɗeele ngummotooɗe e bonnugol walla belsinagol taariindi?Ababakaar Barahim BA sukka moritaninaajo e Iisa Aamadu ANN (Hanne) lollirɗo Paate ANN, senegalnaajo, hertiyankooɓe, yarlitiiɓe, dillooɓe e  fannu taariindi, ɓe aran ɗoo ɓe yewta en ko ɓe humpitii e ndee toɓɓere.

Heɗiyannkooɓe Rfi Fulfulde on salminaama. Ka taskaram men ko mbiiɗon toɓɓere men nden hannde no yewti  fii ko sukaaɓe ɓen huutorta kon Tik Tok. Ngam kaalude e dow ndee toɓɓere hiɗen jaɓɓii Mariyam KORERA lollirɗo Riyaa pullo yimoowo Senegalnaajo daakiiɗo e nder mejaaji renndo Tik Tok. Fahin kadi fii mun hi ɗen werni Tijjaani SOW anndiraaɗo ka mejaaji renndo "Tijjaan la puissance. Hino tawa kadi e woɓɓe ɓen ka yewtete ɗoo Kajjatu JALLO holloowo ka mejaare renndo  tik tok ko faati e laɓinntinagol. Koɗo men on hannde ka rajoo jokkondiraaɗo men ko Ceerno SOW hooreejo Rajoo CAAPY Fm immorde Bambe ɗoo e Senegaal. En homnbiray kaa taskaram men hannde Fulfulde faminiide. Hiɗen jaɓɓii Abdu BA jannginoowo wiɗtotooɗo e duɗe mawɗe Senegaal. Ummu BAH

E ndee yewtere njaɓɓiɗen ko yimɓe ɗiɗo tawi ko dillooɓe nalankaagal. Ɓen ko "Dj Ose" e "Mister Lilli". Hitaande kala hiɓe laatina koolol noddirteengol "kunkane" festi Art to wuuro Kunkande e nder diiwal Kolda, worgo leydi ndi Senegal. Caggal ɗum ko  Fulfulde faaminiinde  nde Pr. Fari Ka, ngasnirten ndee tewtere ko radioyo gollodiiɗo rfi.

Heɗiyannkooɓe Rfi Fulfulde on salminaama. En yewtay hannde fii ko sukaaɓe sinncata piiji kesi. Fii yewtugol e dow ndee toɓɓere, hiɗen jaɓɓii Ibrahiima JALLO ginenaajo hocoowo poore waɗtaa ɗum kuɓɓam (karbiran). Fahin  en yewtiday e dow toɓɓere en e Faatuma Meega wonɗo Doori, Burkina Faso, moƴƴinoowo kosam na’i.  En jonnoyay kadi konngol woɓɓe e heɗiyannkooɓe men. Koɗo men on ka rajo gollidiiɗo men ko Mammadu Aadama JALLO hooreejo yiiloowo "Liberte Fm" wonuɗo ka diiwal Njerekore e nder Gine. Ka Fulfulde faaminiide hiɗen jaɓɓii hannde Ñaliboni DIKKO jannginoowo fowtiiɗo mo Mali. Ka joofinngol ndee yewtere men ka kabaruuji pinal e nder yontere men en yewtay fii koolol pulaaku saatiingol waɗugol e nder nduu lewru ɗoo, Burkina Faso. En yewtiday e Bureyma BARI gooto e daraniiɓe ngol koolol. Ummu BAH. 7-10-2023

Heɗiyannkooɓe Rfi Fulfulde on salminaama. Hannde ka taskaram Ko Mbiɗon? en yewtay fii ɗee balle neɗɗiyankooje ɗe naalannkooɓe waɗata ngam wallitagol yimɓe jojjanɓe. Hiɗen jaɓɓii Lobbo DIKKO yimoowo mo Burkina Faso ko yewta fii mayre. En yewtiday kadi e Jawwaadu BAH cukko hooreejo fedde ñeeñuɓe Fulɓe Gine. Hiɗen jaɓɓii  kadi Buubakaar BALDE hooreejo rajo wi’eteeɗo Kayar Fm wonuɗo e nder diiwal Cees jeyaangal Senegaal. Ka Fulfulde faminiinde en yewtiday e Mammadu Muusa KEBE ɗemɗiyankeejo mo Senegaal. En yewtiday e makko fii ngol konngol wi’eteengol Suudu sertinanaandu wiɗtooji gannde. Ka kabaruuji lolluɗi pinal, en haalay fii ngol koolol waɗungol Sarlon. Ko Kajjatu JALLO nulltondiraaɗo men gila Fritawon waɗani en janntoore mawnde e dow mun. Ummu BAH

Heɗiyannkooɓe Rfi Fulfulde on salminaama. En yewtay hannde fii ɓee sukaaɓe ɗanniiɓe ɓe laawol mun feewaali ruttii e leyɗe maɓɓe Afrik. Ko holno ɓe woni e fuɗɗitoraade ɗam ngurdam maɓɓe. Hiɗen jaɓɓii Buubakar JALLO ɗanniyannkeejo kiɗɗo rutiiɗo e ngoo wuro wi’eteengo Jinkuya Baaba-Galle jeyaango ka diiwal Tammbakunda e nder Senegaal . Fahin en heɗoto Sambojel KOBORE moritaninaajo naatuɗo Amerik e ɗee balɗe yawtuɗe. Ka rajo jokkondiraaɗo men hi ɗen jaɓii  Gapili BLEES hooreejo haraleeɓe rajo w’ieteeɗo 'Terre Nouvelle" wonungo ka diiwal Mayo Kebbi nokku wonntirɗo ka fuɗnaage  Caad. Ka Fulfulde faminiinde en yewtiday e Mammadu Haadi JALLO ginenaajo daakiiɗo Kanada hertiyannkeejo Fulfulde. En yewtiday e makko fii ngol konngol wi’eteengol "fergu/ ɗanle". Ka kabaruuji men lolluɗi finaatawaaji men en haalay fii ndee hirde saatiinde waɗeede e lewru darotoondu ndu to Konaakiri laamorde Gine nodirteende "Killi Killi". Fii ndee toɓɓere hiɗen jaɓɓii Teli JALLO gooto e hooreejo  ngol koolol. Ummu BAH.

Heɗiyannkooɓe Rfi Fulfulde on salminaama. En yewtay hannde fii alhaali ɗii jamfaaji taskaaɗi e dow internet. Fii yewtugol e dow ndee toɓɓere hiɗen jaɓɓii Aamadu Wuuri JALLO gooto e fedde lorririiɓe sabu ɗii janfaaji dow internet Gine. Fahin hiɗen jaɓɓii kadi Raamata KAAN ronndoyankeejo mo Moritani. Ka rogere rajo gollidiiɗo RFI,  hiɗen jaɓɓii  Gapili BLEJE hooreejo haranlaaɓe rajo  w’ieteeɗo "Terre Nouvelle" wonuɗo ka diiwal Mayo Kebbi nokku wonntirɗo ka fuɗnaage  Caad. Ka Fulfulde faminiinde en yewtiday e Mammadu Muusa KEBE ɗemɗiyannkeejo mo Senegaal. En yewtiday e makko fii ngol konngol wi’eteengol "ngaddamaaku". Ka kabaruuji men pinal lolluɗi finaatawaaji men en yewtay fii ngol koolol yowitiiɗo e kirɗinngol ka ɗemɗe muynaaɗe. Fii ndee toɓɓere hiɗen jaɓɓii Mammadu JALLO gooto e hooreejo  ngol koolol. Ummu BAH

Heɗiyannkooɓe Rfi Fulfulde on salminaama. Ka taskaram men Ko Mbiiɗon toɓɓere men nden hannde no yewta  fii ko sukaaɓe ɓen huutorta kon Tik Tok. Ngam yewtude e dow ndee toɓɓere hiɗen jaɓɓii Mariyam KORERA lollirɗo "Riyaa Pullo" yimoowo Senegalnaajo daakiiɗo e nder mejaaje renndo Tik Tok. Hiɗen werni kadi Tijjaani SOW anndiraaɗo ka mejaaje renndo "Tidiane la Puissance". Hino tawaa kadi e hoɓɓe ɓen ka yewtete ɗoo, Kajjatu JALLO holloowo ka mejaare renndo  "Tik Tok" ko faati e laɓinntinagol. Koɗo men on hannde ka rajoo jokkondiraaɗo men ko Ceerno SOW hooreejo Rajo CAAPY Fm immorde Bammbe  Senegaal. En homnbiray kaa taskaram men hannde Fulfulde faminiide. Hiɗen jaɓɓii Dr Abdu BA jannginoowo wiɗtotooɗo e duɗe mawɗe Senegaal. Ummu BAH

Heɗiyannkooɓe Rfi Fulfulde on salminaama. Hannde ka taskaram Ko Mbiɗon? en yewtay fii ɗee balle neɗɗiyankooje ɗe naalannkooɓe waɗata ngam wallitagol yimɓe jojjanɓe. Hɗen jaɓɓii Lobbo DIKKO yimoowo mo Burkina Faso ko yewta fii mayre. En yewtiday kadi e Jawwaadu BAH cukko hooreejo fedde ñeeñuɓe Fulɓe Gine. Hiɗen jaɓɓii  kadi Buubakaar BALDE hooreejo rajo wi’eteeɗo Kayar Fm wonuɗo e nder diiwal Cees jeyaangal Senegaal. Ka Fulfulde faminiinde en yewtiday e Mammadu Muusa KEBE ɗemɗiyankeejo mo Senegaal. En yewtiday e makko fii ngol konngol wi’eteengol Suudu sertinanaandu wiɗtooji gannde. Ka kabaruuji lolluɗi pinal, en haalay fii ngol koolol waɗungol Sarlon. Ko Kajjatu JALLO nulltondiraaɗo men gila Fritawon waɗani en janntoore mawnde e dow mun. Ummu BAH