Διαδράσεις - Astra 92.8

Σήμερα στην εκπομπή Διαδράσεις, ο Χρίστος Χατζηιωάννου, o Νίκος Τριμικλινιώτης, και ο Μιχαήλ Άγγελος Αναστασίου, φιλοξενούν τον Γιώργο Κρανιδιώτη και συζητούν για τις εκλεκτικές συγγένειες μεταξύ Χριστιανισμού και Μαρξισμού. Δεδομένου ότι οι Μαρξ-'Ενγκελς είναι υλιστές και άθεοι στοχαστές, φαντάζει, εκ πρώτης όψεως, παράδοξη μια απόπειρα πραγμάτευσης της σχέσης χριστιανισμού-μαρξισμού και ανάδειξης της εκλεκτικής τους συγγένειας. Η εκπομπή αναλύει μερικούς άξονες που πιθανόν στοιχειοθετούν την εν λόγω συγγένεια, όπως ο κομμουνισμός, ο φετιχισμός του εμπορεύματος και η ειδωλολατρία του Μαμωνά, το προβάδισμα της ιστορίας έναντι της φύσης, η εσχατολογική-τελεολογική σύλληψη της ανθρώπινης ουσίας και η αρχή της ελπίδας, εξύψωση της ανθρώπινης ελευθερίας και η κριτική του αστικού ατομικισμού. Επίσης, αναφερόμαστε στο επαναστατικό κοινωνικό περιεχόμενο της Βίβλου, στο πρόβλημα της βίας, και στη δυνατότητα πολιτικής συνεργασίας χριστιανών-μαρξιστών.

Στον απόηχο της αστυνομικής βίας με τον θάνατο του 19χρονου Anisur Rahman και τις νέες επαναπροωθήσεις από Κυπριακά σκάφη της λιμενικής αστυνομίας και του πολεμικού ναυτικού στα ανοικτά του Λιβάνου, οι Διαδράσεις συζητούν με τον Δώρο Πολυκάρπου της ΚΙΣΑ) συζητούμε την αντι-προσφυγική και αντιμεταναστευτική πολιτική της κυβέρνησης. Αυτά απορρέουν από τις πρακτικές απώθησης που ακολουθεί η ΚΔ στη θάλασσα και γενικά από τη βία ενάντια σε μετανάστες/πρόσφυγες και τις καταχρήσεις στα σύνορα. Εξετάζουμε τις παραβιάσεις του διεθνούς δίκαιου της Θάλασσας και του Προσφυγικού δίκαιου και πώς οι πολιτικές που ακολουθούνται, και τη νέα πολιτική που πρόσφατα ανακοινώθηκε που έχει ως στόχο τη μείωση της πρόσβασης στο άσυλο και γενικά τις πολιτικές με σκοπό τον περιορισμό των δικαιωμάτων και πρόσβασης στη εργασία και τα επιδόματα ως μέρος της δημιουργίας εχθρικού περιβάλλοντος. Η προσπάθεια συμφωνίας με τον Λίβανο και ο χαρακτηρισμός της Συρίας ως «ασφαλούς χώρας» συνδέεται με τις διαδικασίες έγκρισης του νέου «Συμφώνου Μετανάστευσης»; Γενικά, πως η αστυνομική βία και οι αντιμεταναστευτικές πολιτικές συνδράμουν στην άνοδο του ρατσισμού και του εκφασισμού;

Σήμερα στην εκπομπή Διαδράσεις, ο Χρίστος Χατζηιωάννου, o Νίκος Τριμικλινιώτης, και ο Μιχαήλ Άγγελος Αναστασίου, φιλοξενούν τον Γιώργο Κρανιδιώτη και συζητούν για τις εκλεκτικές συγγένειες μεταξύ Χριστιανισμού και Μαρξισμού.

Δεδομένου ότι οι Μαρξ-'Ενγκελς είναι υλιστές και άθεοι στοχαστές, φαντάζει, εκ πρώτης όψεως, παράδοξη μια απόπειρα πραγμάτευσης της σχέσης χριστιανισμού-μαρξισμού και ανάδειξης της εκλεκτικής τους συγγένειας. Η εκπομπή αναλύει μερικούς άξονες που πιθανόν στοιχειοθετούν την εν λόγω συγγένεια, όπως ο κομμουνισμός, ο φετιχισμός του εμπορεύματος και η ειδωλολατρία του Μαμωνά, το προβάδισμα της ιστορίας έναντι της φύσης, η εσχατολογική-τελεολογική σύλληψη της ανθρώπινης ουσίας και η αρχή της ελπίδας, εξύψωση της ανθρώπινης ελευθερίας και η κριτική του αστικού ατομικισμού. Επίσης, αναφερόμαστε στο επαναστατικό κοινωνικό περιεχόμενο της Βίβλου, στο πρόβλημα της βίας, και στη δυνατότητα πολιτικής συνεργασίας χριστιανών-μαρξιστών.

«Οι απαρχές της βίας της ΕΟΚΑ και ο αντικομμουνισμός: Η δολοφονία του Αντώνη Τριανταφυλλίδη από την ΕΡΕΚ και η συγκάλυψη από τους αποικιοκράτες». Οι Νίκος Τριμικλινιώτης και Χρίστος Χατζηϊωάννου φιλοξένησαν στις 3/4/2024 τον Αντρίκκο Βαρνάβα, συγγραφέα του βιβλίου «Δολοφονία στην Αποικιακή Κύπρο το 1934 και οι απαρχές της ΕΟΚΑ" (Ψηφίδες, 2024). Το 1934 δολοφονήθηκε ο Αντώνιος Τριανταφυλλίδης, ένας από τους ενωτικούς παράγοντες της Δεξιάς που πίστευε πως η Ένωση θα ήταν εφικτός στόχος μέσα από τη συνεργασία με την αποικιακή Κυβέρνηση μέσα από το γνωμοδοτικό συμβούλιο που συγκρότησαν. Οι ίδιοι που δολοφόνησαν τον Τριανταφυλλίδη (η κλίκα γύρω από τον Μακάριο Μυριανθέα Κυρηνείας) αναρριχήθηκε στον αρχιεπισκοπικό θρόνο (ανέλαβε ο Κυρηνείας ως Μακάριος ΙΙ) μετά τον ύποπτο θάνατο του αρχιεπισκόπου Λέοντιου 36 μέρες μετά την εκλογή του, κι αυτοί που μεσολάβησαν με τον Μακάριο ΙΙΙ για να φέρουν Χίτη Γρίβα στη Κύπρο και συμμετείχαν ανάμεσα στους 12 που δημιούργησαν την ΕΟΚΑ. Αρχίζει τότε η εποχή της βίας.

Με αφορμή την παρουσίαση αύριο του βιβλίου του εκπαιδευτικού Αντώνη Ζαρίντα «Γιάνους Κόρτσακ. Ο πατέρας των δικαιωμάτων των παιδιών» (εκδόσεις Αλμύρα) συζητούμε δύο εξαίρετους εκπαιδευτικούς-παιδαγωγούς, τον συγγραφέα Αντώνη Ζαρίντα και την Μαρία Ιζαμπέλλα Αχιλλέως για τα δικαιώματα των παιδιών και την πραγματικότητα που βιώνουν σήμερα. Από το 1989 έχει υιοθετηθεί η Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ και κυρωθεί από όλα τα δημοκρατικά συντάγματα του κόσμου με τις 4 βασικές αρχές της Σύμβασης: Μη διάκριση (άρθρο 2), το συμφέρον του παιδιού (άρθρο 3), δικαίωμα στη ζωή, την επιβίωση και την ανάπτυξη (άρθρο 6) δικαίωμα ακρόασης (άρθρο 12). Ποια είναι η πραγματικότητα σήμερα σε σχέση με την εφαρμογή αυτών δικαιωμάτων; Άραγε τί θα έλεγε ο μεγάλος αυτός παιδαγωγός στο αντίκρισμα της κτηνωδίας της μαζικής σφαγής των παιδιών στη Γάζα; Πέραν της γενοκτονίας που συμβαίνει λίγα χιλιόμετρα από εμάς, εδώ στη Κύπρο, πόσο σοβαρά λαμβάνουμε τα δικαιώματα των παιδιών στη παιδεία, στους θεσμούς του κράτους, στα ΜΜΕ, στην οικογένεια, στην κοινωνία; Μιλούμε ονόματι των παιδιών, αλλά χωρίς να τα λαμβάνουμε υπόψη – ή ακόμα χειρότερα, ακούμε διάφορους που έχουν αποκτηνωθεί να λένε « το έχουμε παρακάνει με τα δικαιώματα» για «απανθρωπιά» δήθεν των δικαιωμάτων….

Φιλοξενούμε τον Επίκουρο Καθηγητή (Πανεπιστήμιο Λευκωσίας), Στέργιο Μήτα, και συζητούμε την επικαιρότητα της πολιτικής σκέψης της διανοούμενης Χάνα Άρεντ. Η Άρεντ έχει συνεισφέρει σημαντικά για την κατανόηση της βίας της εποχής μας, προσφέροντας έννοιες όπως «το δικαίωμα να έχεις δικαιώματα» για την προσφυγιά και τους απάτριδες, οι βάσεις του φασισμού και ιμπεριαλισμού («Απαρχές του Ολοκληρωτισμού), η «ρηχότητα» ή «κοινοτυπία του κακού» για τον Ναζιστή γραφειοκράτη, αλλά κι οποιοδήποτε άνθρωπο της διπλανής πόρτας που ενώ διαθέτει την τεχνική γνώση, δεν διαθέτει την ικανότητα να σκεφτεί τις καταστροφικές συνέπειες των πράξεων τους/της («Ο Άιχμαν στα Ιεροσόλυμα»).

Εκλεκτός προσκεκλημένος σήμερα είναι Τουμάζος Τσιελεπής, μέλος της Γραμματείας και ΠΓ της ΚΕ ΑΚΕΛ.

Ωστόσο, πέραν του πολιτικού του ρόλου μακράς εμπειρίας, ο Δρ. Τσελεπής (Διδάκτωρ Διεθνούς Δικαίου) είναι σήμερα ο πιο βαθύς γνώστης του κυπριακού. Εστιάζουμε σήμερα στο ζήτημα των βάσεων με αφορμή τη χρήση τους ως ορμητήριο για τις γενοκτονικές επιθέσεις σε βάρος των Παλαιστινίων στη Γάζα και για βομβαρδισμό της Υεμένης.

Εξετάζουμε τον χαρακτήρα και το στάτους των βάσεων στο πολιτικό γίγνεσθαι και το διεθνές δίκαιο.

Πώς η Κυπριακή Δημοκρατία οφείλει να αντιμετωπίσει τον ιμπεριαλιστικό τους ρόλο, πως σχετίζονται αυτά με το κυπριακό και τις προοπτικές επίλυσης του;

Στο δεύτερο μέρος σχολιάζουμε την επικαιρότητα: Τα (ημι)μέτρα που πρότεινε για τους τ/κ η κυβέρνηση και τρέχοντα ζητήματα.

Ο Ορέστης Μάτσας φιλοξενεί και αναλύει με την μηχανικό περιβάλλοντος Μυρτώ Σκουρουπάθη, την νομικό Κορίνα Δημητρίου και την περιβαλλοντολόγο Νατάσσα Ιωάννου τις ς του το μείζον ζήτημα της ενεργειακής μετάβασης που αφορά την ενέργεια και το κλίμα σε σχέση με το δεκαετές πλάνο.

Η Κύπρος είναι το μέλος της ΕΕ με το ψηλότερο ποσοστό χρήσης στο ΑΕΠ (8%), και εξετάζει τα κενά και τις προβληματικές προσεγγίσει τα αποτελέσματα της ελλιπούς διαβούλευσης και συμμετοχής των πολιτών, αλλά και των τεχνοκρατών, ενώ από το πλάνο μετάβασης απουσιάζει το κοινωνικό πρόσημο εφόσον δεν λαμβάνει υπόψη την ανάγκη για πρόσβαση όλες τις κοινωνικές ομάδες.

Συζητούμε τον καθηγητή Βασίλη Τσιάνο, πρόεδρο του ακαδημαϊκού Συμβουλίου για την Μετανάστευσης την κατάσταση στη Γερμανία με 1.8 εκατομμύρια Γερμανούς στους δρόμους ενάντια στην ακροδεξιά που σήκωσε κεφάλι. Τεράστιο πολιτικό σκάνδαλο ξέσπασε μετά τη δημοσίευση έκθεσης από μη κερδοσκοπικό ερευνητικό ινστιτούτο Correctiv για μυστική συνάντηση στο ξενοδοχείο Potsdam στην οποία συμμετείχαν μέλη του ακροδεξιού κόμματος AfD («Εναλλακτικοί για την Γερμανία»), μέλη του δεξιού κόμματος της Χριστιανοδημοκρατικής Ένωσης και νεοναζιστές ακτιβιστές. Τι κάνουμε με την ακροδεξιά στη Γερμανία και την Ευρώπη; Με ανακούφιση είδαμε τις μαζικές αντι-ακροδεξιές διαδηλώσεις σε όλη την Γερμανία, αλλά σε επίπεδο πολιτικής τί γίνεται; Γιατί η Γερμανική Σοσιαλδημοκρατία, όπως κι άλλα κόμματα στην Ευρώπη, φαίνεται εν μέρη να υιοθέτει την ακροδεξιά ατζέντα για τη μετανάστευση, την ιθαγένεια και σε άλλα κοινωνικά θέματα; Επίσης, γιατί υποστηρίζουν τις γενοκτονικές πολιτικής του Ισραήλ; Τί συμβαίνει στην Ευρώπη – γιατί έχουμε άνοδο της ακροδεξιάς και σε άλλες Ευρωπαϊκές χώρες και πως αντιμετωπίζεται η ακροδεξιά σήμερα;

Ακούστε στις Διαδράσεις εδώ τη συζήτηση με τους Κώστα Μ. Κωνσταντίνου (Καθηγητή Διεθνών Σχέσεων, Παν. Κύπρου) και τον Αντρέα Πιπερίδη (νομικό κα υποψήφιο διδάκτορα Παν. Glasgow). Η καταβαράθρωση του διεθνούς δικαίου στη γειτονική μας Παλαιστίνη με τη συνεχιζόμενη μαζική βία από το κράτος του Ισραήλ που δηλώνει ότι θα «εξοντώσει τη Χαμάς» και απελευθερώσει τους ομήρους έχει ως αποτέλεσμα την ισοπέδωση της Γάζας, 20,000 Παλαιστινίους νεκρούς και δεκάδες χιλιάδες τραυματίες που προφανώς είναι εκδίκηση για την επίθεση στις 7/10/2023 που σκότωσε 1500 Ισραηλινούς Εβραίους.

 Ποιος είναι τελικά ο ρόλος του διεθνούς δικαίου σήμερα; Μετά το 2ον παγκόσμιο πόλεμο θεσπίστηκε ένα πλαίσιο που υποσχέθηκε ελευθερία και ισότητα μέσα τη διασφάλιση συλλογικών δικαιωμάτων για αυτοδιάθεση των λαών για ανεξαρτησία και ατομικών δικαιωμάτων. Ο Καταστατικός Χάρτης του ΟΗΕ ρητά απαγορεύει τη χρήση βία (εκτός για περιορισμένους και εξαιρετικούς λόγους άμυνας, αντίστασης σε κατοχή ή για αποτροπή μορφών βίας ή γενοκτονίας), ενώ το Διεθνές Ανθρωπιστικό Δίκαιο (δίκαιο των ένοπλων συγκρούσεων ή το δίκαιο του πολέμου) έχει σκοπό να προστατεύσει τα πρόσωπα τα οποία δεν εμπλέκονται, ή δεν εμπλέκονται πλέον, άμεσα στις εχθροπραξίες. Έχει, επίσης, ως σκοπό να καθορίσει τους περιορισμούς των μέσων και μεθόδων διεξαγωγής του πολέμου καιδιακηρύττει την προστασία από την εισβολή, κατοχή και καταπίεση, βία και συλλογική τιμωρία.

 Μήπως βρισκόμαστε μπροστά σε μια μεταβολή παραδείγματος στο ή μήπως αυτό που βλέπουμε είναι απλά συνέχεια ενός απαράδεκτου ηγεμονικού συστήματος ιμπεριαλισμού; Εξ ου και το Ισραήλ υπό την προστασία των ΗΠΑ μπορούν, χωρίς κυρώσεις, να παραβιάζουν σχεδόν κάθε πρόνοια του καταστατικού χάρτη του ΟΗΕ;

 Από το 1945, πέραν από τη γενοκτονία στη Ρουάντα με 1 εκατομμύριο νεκρούς (1994) και τη λεγόμενη «εθνοκάθαρση» στη Γιουγκοσλαβία, δεν έχουν πάψει ποτέ οι μαζικές εξοντώσεις πληθυσμών: Μυανμάρ, 200,000, περιοχή Σαχέλ 60,000, Αιθιοπία 1777,000-600,000, Νιγηρία 95,000, Κόγκο 65,000, Ιράκ 1215,00, Πακιστάν 46,000-61,000, Κιβου (Κογκό, Ρουάντα Μπουρούντι) 25000, Σουδάν 387,000-400,000, Μπόκο Χαράμ (Νιγηρία, Καμερούν, Νίγηρας, Τσαντ) 368,000, Συρία 505,000 -613,000, Υεμένη 377,000, Ουκρανία 100,000. Αυτή τη στιγμή στο Σουδάν συμβαίνει μια άλλη γενοκτονία για την οποία κανείς δε μιλά – βλέπουμε αναλώσιμους πληθυσμούς.

 Που πάει το διεθνές δίκαιο εφόσον δεν προστατεύει τους λαούς και τους ανθρώπους από τη βία; Ποια είναι τα ιστορικά προηγούμενα που οδήγησαν στη κατάσταση που βλέπουμε στη Γάζα;

 Πως βλέπουμε το μέλλον; Πως μπορεί να αλλάξει η κατάσταση προς όφελος των αγωνιζομένων λαών, της δημοκρατίας και της δικαιοσύνης;

Έκθεση για την Οικονομία και Απασχόληση ΙΝΕΚ-ΠΕΟ 2023: Τα κέρδη αυξάνονται κατακόρυφα, οι μισοί μένουν καθηλωμένοι

Συζητούμε στις Διαδράσεις την κατάσταση της κυπριακής οικονομίας με βάση την Έκθεση για την Οικονομία και Απασχόληση του Ινστιτούτου Εργασίας Κύπρου-ΙΝΕΚ ΠΕΟ που παρουσιάστηκε τη Δευτέρα 11 Δεκεμβρίου 2023 μια με τους Παύλο Καλοσυνάτος (Διευθυντή του ΙΝΕΚ) και Ηλία Ιωακείμογλου (Επιστημονικό Συνεργάτη του ΙΝΕΚ ΠΕΟ).

Πρόκειται για σημαντική εργασία που εκπονείται για είκοσι χρόνια με κύριο συντελεστή τον Ηλία Ιωακείμογλου που παρακολουθεί τις τάσεις κι εξελίξεις.

Τα σημαντικότερα ευρήματα είναι τα εξής:

Κατά την περίοδο της κρίσης του covid-19 ξεκίνησε και συνεχίζεται η απαξίωση της εργασίας, η οποία προστίθεται στην απαξίωση της εργασίας των ετών 2013-2015, με αποτέλεσμα οι απώλειες των εισοδημάτων των εργαζομένων να φτάνουν στα ψηλότερα σημεία στην ιστορία.

Ταυτοχρόνως, όμως, από την πλευρά των κατόχων κεφαλαίου υπάρχει τεράστια αύξηση τη κερδοφορία. Αναμένεται απόπειρα νέας μεγάλης απαξίωσης της εργασίας εφόσον η μεγάλη μείωση του μεριδίου εργασίας στο ΑΕΠ επί τρία συναπτά τρίμηνα. Είναι λοιπόν επιβεβλημένη η επαναφορά της πλήρους ΑΤΑ και η καταβολή της σε όλους τους εργαζόμενους.

"Τεχνητή Νοημοσύνη και Κοινωνία: Από την ουτοπία που υπόσχεται αφθονία και ικανοποίηση όλων των αναγκών στην δυστοπία ενός αυτοματοποιημένου ολοκληρωτικού πολέμου και καταστροφής."

Στην εκπομπή μας, Τετάρτη 6 Δεκεμβρίου 2023 στις Διαδράσεις δύο κοινωνιολόγοι, οι Νίκος Τριμικλινιωτης και Μιχάηλ Άγγελος Αναστασίου συζητούν για τις πλοκλήσεις, τις προοπτικές, τις χρήσεις και καταχρήσεις και τους κινδύνους όπως αναπτύσσεται η τεχνητή νοημοσύνη σήμερα.

Η ανάπτυξη και η χρήση της ραγδαίας τεχνολογικής ανάπτυξης της Τεχνητής Νοημοσύνης δεν είναι κοινωνικά, ιδεολογικά ή πολιτικά ουδέτερη - εξαρτάται από τους σκοπούς που επιδιώκει να εξυπετήσει και την ιδιοκτησία της.

Ο Ορέστης Μάτσας συζητά με την Πολίνα Τραχανά και την Χριστίνα Μαύρου για το σκοπό και τις δράσεις της Συμμαχίας, όπου πολλοί οργανωμένοι φορείς, κινήσεις και δημοκρατικά σκεπτόμενοι πολίτες από διάφορες πολιτικές, ιδεολογικές και κοινωνικές οπτικές αποφασίσαν να δράσουν συντονισμένα για την αντιμέτωπιση αυτών των επικίνδυνων τάσεων.

Η αναπηρία δεν είναι φιλανθρωπία - καιρός να εισακουστί το αναπηρικό κίνημα.

Ακούστε εδώ στις Διαδράσεις τη συζήτηση με τον Χριστάκη Νικολαίδη, πρόεδρο της Κυπριακής Συνομοσπονδίας Οργανώσεων Αναπήρων (ΚΥ.Σ.Ο.Α.), τον κοινωνικό εταίρο της Κυκριακής Δημοκρατίας για θέματα αναπηρίας που φιλοξενείται από τους Νίκο Τριμικλινιώτης και Ορέστη Μάτσα. Στο απόηχο του απαράδεκτου «Ραδιομαραθώνιου» από κερδοσκοπική εταιρία που το διοργανώνει και συζητούμε τα μειζονα ζήτημα της αναπηρίας και του ρόλου του αναπηρικού κινήματος και της κοινωνίας- «η αναπηρία δεν είναι φιλανθρωπία: Ακούστε επιτέλους τι λέει το αναπηρικό κίνημα!»

Σε αυτή την εκπομπή, ο Χρίστος Χατζηιωάννου και ο Ορέστης Μάτσας φιλοξενούν τον Κλείτο Παπαστυλιανού, για να συζητήσουν, με αφορμή την πρόσφατη ιστορική δικαστική απόφαση ενάντια στην Κυπριακή Δημοκρατία και υπέρ της περιβαλλοντικής οργάνωσης «Φίλοι του Ακάμα», τη σημαντικότητα του δικαιώματος πρόσβασης στη δικαιοσύνη και του έννομου συμφέροντος των Περιβαλλοντικών Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων να προσφεύγουν στα δικαστήρια για θέματα προστασίας του περιβάλλοντος.

Ο Κλείτος Παπαστυλιανού είναι περιβαλλοντικός κοινωνικός επιστήμονας, εξωτερικός συνεργάτης περιβαλλοντικών οργανώσεων και εκπρόσωπος της Πρωτοβουλίας για την Διάσωση των Φυσικών Ακτών της Κύπρου.

Tο μείζον ζήτημα της ενέργειας στη Κύπρο υπό το φως της κατάστασης στη Παλαιστίνη και τους κινδύνους που αυτή εγκυμονεί.

Συζητούμε με τον Δρα. Τσιάρλς Έλληνα, πρώην Διευθύνων Σύμβουλο της Εταιρείας Υδρογονανθράκων Κύπρου και ειδικό σε θέματα ενέργειας και ενεργειακής πολιτικής.

Εξετάζουμε πώς οι τριμερείς συμφωνίες Κύπρου-Ελλάδας-Ισραήλ και Κύπρου-Ελλάδας-Αιγύπτου επηρεάζουν την στάση της ΚΔ στην επίθεση του Ισραήλ προς την Παλαιστίνη, αναλύουμε την ενεργειακή κρίση στην Ευρώπη και το παρόν και το μέλλον των υδρογονανθράκων σε μια περίοδο επιταχυνόμενης μετάβασης προς τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας.

Με φιλοξενούμενο τον Πρέσβη της Παλαιστίνης στην Κύπρο Αμπντάλλα Ατάρι (Abdallah Atari), συζητάμε για τη νέα έκρηξη βίας και το Παλαιστινιακό.

Συνεχίζει ο βομβαρδισμός και ο αποκλεισμός της Γάζας με χιλιάδες νεκρούς και τραυματίες, ενώ κλιμακώνεται ο πόλεμος με κίνδυνο επέκτασης του με το Λίβανο που μπορεί μετατραπεί εάν μεγάλο περιφερειακό πόλεμο.

Συζητούμε για το παλαιστινιακό και την εντεινόμενη βία, ένα συνεχιζόμενο έγκλημα κατοχής, βίαιου εκτοπισμού και επιβολής καθεστώτος απαρτχάιντ. Νομικοί και μελετητές του διεθνούς δικαίου μιλούν για γενοκτονία σε βάρος των Παλαιστινίων, ενώ η πολιορκία της Λωρίδας της Γάζας αποτελεί τη μεγαλύτερη σε διάρκεια πολιορκία στη σύγχρονη ιστορία που διαρκεί από το 2007 έως σήμερα. Συζητούμε τι προοπτικές για ειρήνευση και δικαίωση των αγώνων των λαών.

Η Ανδρούλα Χριστοφίδου είναι πρωτοστάτης της καταπολέμησης εμπορίας προσώπων στην Κύπρο και ιδρύτρια του ΜΚΟ Cyprus Stop Trafficking. Σε αυτή την συνέντευξη επικεντρωνόμαστε στις παγκόσμιες και εγχώριες διαστάσεις της εμπορίας προσώπων, εστιάζοντας στους μηχανισμούς αναπαραγωγής της. Διερευνούμε νομικές και θεσμικές ανεπάρκειες, καθώς και πως νοοτροπίες συμβάλουν στην διαιώνιση αυτού του προβλήματος.

Aκούστε στις Διαδράσεις τη συζήτηση μας με τον κοινωνιολόγο κι ακτιβιστή Avisha Ehrlich και τον νομικό Αντρέα Πιπερίδη για το παλαιστινιακό ζήτημα μετά τη μαζική βία και τον πόλεμο που μαίνεται στη γειτονική μας χώρα.

Οι Παλαιστίνιοι ζουν σε καθεστώς κατοχής των ισραηλινών όπου στην εξουσία βρίσκεται υπό τον Νετανιάχου, η πιο ακροδεξιά κυβέρνηση ποτέ με εγκληματίες στο υπουργικό. Εξετάζουμε πως ξεκίνησε αυτό το κύμα βίας και επιχειρούμε μια σύγκριση με προηγούμενες φάσης της μακράς αυτής σύγκρουση που μαίνεται από την εποχή της Βρετανική αποικιοκρατίας.

Για να κατανοήσει κανείς το παλαιστινιακό πρέπει να εξετάσει το ιστορικό υπόβαθρο που δημιούργησε τις περίεργες «ζώνες» που επέβαλαν οι κατακτητές. Επίσης, πρέπει να εξετάσει στη συμφωνία του Όσλο που υποσχέθηκε δύο χωριστά κράτη με κοινή πρωτεύουσα την Ιερουσαλήμ, αλλά με πολλές αδικίες σε βάρος των Παλαιστινίων.

Οι συμφωνίες ανάμεσα στο κράτος του Ισραήλ και την Οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης (PLO) από το 1993 προνοούσαν άσκηση του δικαιώματος αυτοδιάθεσης, αλλά δεν πραγματώθηκε η άσκηση του δικαιώματος αυτού. Κι από τότε τα πράγματα έχουν αλλάξει ριζικά με ένα ανισομερή πόλεμο αντοχής. Η ΟΑΠ, υπό τον γηραιό Μαχμούντ Αμπάς, βρίσκεται σε φθίνουσα πορεία αλλά διοικεί τη Δυτική Όχθη υπό την επιτήρηση/ανοχή του Ισραήλ.

Στη Γάζα εξουσία ασκεί η Ισλαμική (φονταμενταλιστική) Χαμάς – και στις δύο περιοχές κυρίαρχος όμως είναι το κράτος του Ισραήλ.. Δεν έχουν γίνει εκλογές από το 2006. Εξετάζουμε λοιπόν το διεθνές δίκαιο και θεωρίες πολέμου σήμερα και τους κινδύνους μπροστά μας με εξάπλωσης και κλιμάκωση της βίας.

Εξετάζουμε τις πολιτικές και κοινωνικές πραγματικότητες στα εδάφη υπό τον έλεγχο των Ισραηλινών και τις προοπτικές για το μέλλον.

Ξεκινήσαμε με τις Νέες Διαδράσεις. Αποφασίσαμε να συνεχίσουμε για δέκατο χρόνο με τη νέα σεζόν με μια εκπομπή αναβαθμισμένη, ανανεωμένη και εμπλουτισμένη με νέα πρόσωπα, αλλά κυρίως με ιδέες και δυναμικότητα.

Στην εκπομπή live, εκτός από τους Νίκος και Χρίστο, ήταν η δημοσιογράφος και podcaster Ελένη Αντωνίου και ο κοινωνιολόγος Μιχαηλάγγελος Αναστασίου.

Τηλεφωνικώς είχαμε τον Ορέστη Μάτσα που είναι συνεργάτης μας για οικολογικά ζητήματα και τον Αντρέα Πιπερίδη, νομικό.

Ανοίξαμε τη συζήτηση για τις μελλοντικές μας εκπομπές για τις προκλήσεις τη εποχής μας: Πόλεμοι, συγκρούσεις, τα μεγάλα οικολογικά ζητήματα και προκλήσεις μπροστά μας με θέματα διεθνούς πολιτικής δικαίου, ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ασύλου και μετανάστευσης, ισότητα και διακρίσεις, εργασιακά και τα ταξικές συγκρούσεις, ταυτότητες φύλου, σεξουαλικότητας, πολιτιστικά και παιδείας και άλλα κοινωνικά ζητήματα στην Κύπρο και τον κόσμο.

Δώσαμε το στίγμα των Nέων Διαδράσεων για τη χρονιά που μπαίνει. Θα ανοίξουμε τις θεματικές συζητήσεις για τις προκλήσεις του κόσμου- παγκόσμιες, περιφερειακές, τοπικές.

Στη δίωρη αυτή έκτακτη εκπομπή Διαδράσεις (30 Αυγούστου 2023) συζητούμε τα γιατί και πως έγινε το πογκρόμ στη Χλώρακα και τι αυτό σημαίνει. Με τους καθηγητές Γιώργο Τσιάκαλο (ομοτ. Καθ. Θεσσαλονίκης) και Βασίλη Τσιάνο (Κίελο, Πρόεδρος Συμβουλίου για τη Μετανάστευση Γερμανία) Ορέστη Μάτσας (κοινοβουλευτικό συνεργάτη των Οικολόγων) και Αντρέα Πιπερίδη (νομικό, υποψήφιο διδάκτορα) αναλύουμε την εκρηκτική και σοβαρή κατάσταση μετά τις βίαιες ρατσιστικές επιθέσεις στη Χλώρακα.

Η εκπομπή έγινε μετά την έρευνα πεδίου που διενηργήσαμε επί τόπου που καταδεικνύει ότι ήταν ήδη προβλέψιμο ότι θα φτάναμε εκεί, αν δε λαμβάνονταν μέτρα. Η επιτόπια έρευνα μας καταδεικνύει ότι το πογκρόμ ήταν καλά σχεδιασμένο κι εκτελέστηκε στη βάση σχεδίου, στοχευμένα ενάντια στους Σύριους που είναι πλήρως ενταγμένοι στην κοινωνία.

Ποια μέτρα θα έπρεπε να είχαν να ληφθεί;

Τι μέτρα μπορούν να ληφθούν σήμερα για την αποκλιμάκωση της έντασης; Τι θα γίνει με τη διασπορά ψευδών ή διογκωμένων/διαστρεβλωμένων ειδήσεων στα ΜΜΕ και τα ΜΚΔ που βάζουν λάδι στη φωτιά;

Πως θα καταπολεμηθεί ο νεοφασισμός και ο ρατσισμός που φαίνεται να ενδυναμώνεται στις μέρες μας;

Η εκπομπή Διαδράσεις θα επιχειρήσει να απαντήσει στα πιο πάνω ερωτήματα και να σκιαγραφήσει το προφίλ της εποχής που ζούμε, σε Κύπρο, Ελλάδα και σε άλλες χώρες, με την άνοδο της ακροδεξιάς και τη στοχοποίηση των «άλλων», των «ξένων».

Πώς δηλαδή μετατραπήκαμε από πρόσφυγες και θύματα πολέμου σε θύτες αυτών που τράπηκαν σε φυγή από τις χώρες τους για να βρουν ασφαλές καταφύγιο στις δικές μας. Η εκπομπή επιχειρεί να θέσει τα βασικά ερωτήματα και να συμβάλεις τη συζήτηση για ένα μείζον ζήτημα για τη δημοκρατία και τον πολιτικό πολιτισμό στη χώρα μας.

Στις Διαδράσεις 21-6-2023, η τελευταία ζωντανή εκπομπή μας, συζητούμε το “Κουμμουνιστικόν Μανιφέστον” στη νέα του μετάφραση στα ε/κυπριακά (εν αναμονή της τ/κυπριακής μετάφρασης) με τον Ιάκωβο Χατζηπιερή (μεταφραστή της έκδοσης) και τον Τζιοβάννη Γεωργάκη (επιμελητή).

Το βασικό ερώτημα που εξετάζουμε είναι γιατί πρέπει να διαβάζουμε το Μανιφέστο σήμερα. το 2023. Μια νέα μετάφραση πάντα εν μια νέα μαθκιά, μια νέα οπτική στα δεδομένα του συγκεκριμένου κοινωνικού σχηματισμού που έχει συγκεκριμένα γλωσσικά-πολιτιστικά χαρακτηριστικά για τον οποίον γίνεται η μετάφραση τζιαι επιχειρεί να συνομιλίσει μαζί του στη δίκη του γλώσσας.

Κι αυτό γιατί η γλώσσα εν ζωντανό πράμα που εξελίσσεται στη βάση των δεδομένων επί του εδάφους, ενώ κάθε νέα μετάφραση αναγκάζεται εκ των πραγμάτων να πραγματευτεί με τα δεδομένα της εποχής και του χώρου αλλά και να ισορροπίσει με το κείμενο που γράφτηκε σε μια άλλη εποχή και μέσα σε άλλες συνθήκες.

Αν το καταφέρνει ή όχι, εξαρτάται από το αποτέλεσμα επί του εδάφους.

Εμείς παίζουμε σε όλα τα ταμπλό, εναλλάσσοντας την κοινή ελληνική με τη ε/κυπριακήν τζιαι εισάγοντας όπου κρίνουμε άλλες έννοιες τζιαι λέξεις όπου θεωρούμε ότι βοηθά τη συζήτηση. Ακούστε την εκπομπή μας δαμαί

Συζητούμε το μέιζον ζήτημα της βίας κατά των τ/κ και των μεταναστών που πολλαπλασιάζεται, παρά το γεγονός ότι η καταπληκτική πλειοψηφία των Κύπριων καταδικάζει και εκφράζει αποτροπιασμό.

Το καθεστώς άρνησης που θέλει να βλέπει μόνο «μεμονωμένα περιστατικά» και η άρνηση ότι πρόκειται για φυλετική/εθνοτική βία, τη στιγμή που η βία γίνεται καθημερινή και υπάρχει και οργανωμένη βία, αποτελεί μείζον θεσμικό ζήτημα.

Οφείλουμε να αναλύσουμε τέτοιου τύπου βίαιες συμπεριφορές, ο μοτίβο, τη δομή της βίας, ενώ απαιτείται άμεση θεσμική και κοινωνική δράση τώρα για να παταχθεί η ρατσιστική βία και το ιδεολογικό και θεσμικό υπόβαθρο που την αναπαράγει.

Συζητούμε με τον Μιχάλη Σπουρδαλάκη, ομότιμο Καθηγητή πολιτικών επιστημών στο ΕΚΠΑ τα αποτελέσματα των εκλογών, την στρατηγική ήττα του ΣΥΡΙΖΑ και την ηγεμονία της ΝΔ με το σύστημα απλής αναλογικής ενόψει και του δεύτερου γύρου.

Πως όμως να ερμηνεύσουνε τα αποτελέσματα των εκλογών; Υπάρχει συντηρικοποίση ή μήπως είναι η ήττα του ΣΥΡΙΖΑ μια διαδιακασία τιμωρίας για την απουσία στρατηγικής που να εκφράσει τη μάζα των υποτελών τάξεων και απουσία κατεύθυνσης που να πείσει;

Ή πάλι μήπως είναι απλώς έκφαση του τέλους της συγκυρίας που εκτόξευσε τον ΣΥΡΙΖΑ και εξέφραζε μια παγκόσμια τάση; Τι είναι διατιθεμένη η Αριστερά να πράξει στρατηγικά παρά τη διαφωνία που φαίνεται να υπάρχει ως προς το τι ακριβώς σημαίνει «συντηρικοποίηση της κοινωνίας». Αλλά πως μετριέται αυτή; Τι κάνει τώρα η Αριστερά συνολικά;

Με αφορμή το βιβλίο των Αλέξη Αλέκου και Σπύρου Σακελλαρόπουλου «Ιστορία του Κομμουνιστικού Κόμματος Κύπρου 1923-1944 (εκδ. Τόπος) συζητούμε με τον Σπύρο Σακελλαρόπουλο τα μεγάλα ζητήματα που ανοίγουν σε σχέση με τη γένεση της και τη εξέλιξη της Κυπριακής κομμουνιστικής αριστεράς. Συμπληρώνονται εκατό χρόνια από την εμφάνιση των πρωτοπόρων κομμουνιστών, κατά την ύστερη περίοδο της βρετανικής αποικιοκρατίας στην Κύπρο, όπου γεννιέται ένα καινούριο ενδιαφέρον για την ιστορία και τις παρακαταθήκες του κομμουνισμού στη χώρα μας.

Εξετάζουμε λοιπόν τους παράγοντες που γέννησαν και επέτρεψαν στην Αριστερά να ριζώσει και να αγκαλιάσει τις μάζες των εργαζομένων, αλλά και θέσεις, τις αντιφάσεις, τις μεταπτώσεις και τα διλήμματα για την αντιαποικιακή στρατηγική και στοχους (ανεξάρτητη σε μια σοσιαλιστική ομοσπονδία, αυτοκυβερνηση, Ένωση κτλ), σχέσεων με ΤΚς, το χαρακτήρα του κομματος και τη μετεξέλιξη του ΚΚΚ στο ΑΚΕΛ που εξηγεί και πολλά ζητήματα για το κόμμα σήμερα.

Ποιες οι παρακαταθήκες και οι προκλήσεις μας μετά το τέλος της πανδημίας; Η ανακοίνωση του ΠΟΥ ότι τέλειωσε η πανδημία μας δίνει τη αφορμή να αναστοχαστούμε στη βάση σχετικής έρευνας που διενεργήσαμε στη Κύπρο τα δυο αυτά χρόνια με τίτλο:

«Πολιτότητα εν κινήσει, καθεστώτα εξαίρεσης και (μη)συνοριακά καθεστώτα στη μεταπανδημικη Κύπρο (Mobile Citizenship, States of Exception and (non)Border Regimes in post- COVID-19 Cyprus).

Συζητούμε σήμερα λοιπόν τι άφησε στη Κύπρο και τον κόσμο η πανδημία: Πέραν των ζωών πολλών ανθρώπων, η πανδημία άφησε και τη στίγμα της στη δημοκρατία και κράτος πρόνοιας, διεύρυνση των ανισοτήτων και διακρίσεων και πολώσεων, και τη διακυβέρνηση του πλανήτη.

Είχαμε πολλαπλασιασμό των καθεστώτων εξαίρεσης με την αναστολή δημοκρατικων δικαιωμάτων κι ελευθεριών μέσα απο μέτρα έκτακτης αναγκης, οι προκλήσεις μπροστά μας- δικαιώματα, πολιτική, τις σχέσεις ανάμεσα στις δυο κοινότητες και τη υπονόμευση των προοπτικών επανένωσης. την ελεύθερη διακίνηση και το ξενόφοβο τρόπο διαχείρησης της μετανάστευσης και ασύλου με πρωτοφανή μέτρα.

Ωστόσο, στον αντίποδα αυτών ως αποτέλεσμα αυτής της δύσκολης κατάστασης αναδύθηκαν σημαντικές μορφες αντίστασης κι αλληλεγγύης από τα κάτω, κόντρα στον αυταρχισμό, τον ρατσισμό και τους λογής σκοταδισμούς και αποκλεισμούς που εμφανίστηκε. Επιχειρούμε ακροθιγώς να εντάξουμε το τοπικό στον παγκόσμιο πλαίσιο.

Στις Διαδράσεις σήμερα συζητούμε με τον ιστορικό Αντώνη Χατζηκυριακου το εξαιρετικό του έργο «Χερσαίο Νησί» (εκδ. Ψηφίδες, 2023).

Η Κύπρος ως «χερσαίο νησί» εντάσσεται λοιπόν στον οθωμανικό κόσμο μέσα από μια κοινή μεσογειακή διεργασία με έμφαση στην τοπικό στοιχείο όπου οι ταραχώδεις διεργασίες των πρώτων δεκαετιών του 19ου αιώνα αποτελούν κομμάτι της εποχής των επαναστάσεων.

Το γεωγραφικό και πολιτικο-οικονομικό πλαίσιο στην ανατολική Μεσόγειο δημιουργεί αυτό που ο ιστορικός Χατζηκυριάκου καταδεικνύει πειστικά ότι ιστορικά ένα νησί όπως η Κύπρος δεν είναι απλώς ένα κομμάτι γης που περιβάλλεται στο σύνολό του από το υδάτινο στοιχείο.

Ενώ συχνά λέγεται ότι είμαστε «αιχμάλωτοι της γεωγραφίας», τίποτε δεν είναι ποτέ στατικό, καθώς η γεωγραφία αλλάζει με την πάροδο του χρόνου.

Η Κύπρος είχε ιδιαίτερη γεωστρατηγική σημασία, αλλά αυτό δεν ισχύει καθ' όλη τη διάρκεια της ιστορίας της, καθώς το ιστορικό πλαίσιο αλλάζει τη σημασία του τόπου.

«Η ανάδυση αυταρχικών καθεστώτων εξαίρεσης και των αντιστάσεων που προμηνύει προοπτικές για νέες πολιτότητες μετά την πανδημία στην Ευρώπη και τη Κύπρο».

Συζητούμε με τον καθηγητή Βασίλη Τσιάνο, πρόεδρο του Συμβουλίου για τη Μετανάστευση στη Γερμανία που είναι το ακαδημαϊκό σώμα που συμβουλεύει τη Γερμανική Κυβέρνηση συζητήσαμε το ζήτημα της μετανάστευσης και της προσφυγιάς στη Κύπρο και Ευρώπη σήμερα.

Βρίσκεται στη Κύπρος με αφορμή το συνέδριο που παρουσιάζει τα ευρήματα της έρευνας για απόπειρες περιορισμού της κινητικότητας και εμβάθυνσης της ντε φάκτο διχοτόμησης της χώρας, των αυταρχικών καθεστώτων εξαίρεσης και ρατσισμού αλλά και εκφάνσεων αντίστασης και αλληλεγγύης (έρευνα Πανεπιστημίου Λευκωσίας με το London School of Economics and Political Science με χρηματοδότηση από το Hellenic Centre & Ίδρυμα Λεβέντη).

Συζητούμε την κατάσταση σε σχέση με την μετανάστευση, την προσφυγιά στην Ευρώπη και τη Κύπρο μετά την πανδημική κρίση και τον πόλεμο στην Ουκρανία.

Σε αυτή την εκπομπή συζητήσαμε με τον Αναπληρωτή Καθηγητή του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Δρα Παύλο Αντωνιάδη, για τη σχέση μουσικής με νέες τεχνολογίες, για διαδραστικά συστήματα, για τον Ιάννη Ξενάκη, καθώς επίσης και για διάφορες πολιτικές προεκτάσεις.

Τι επιλογές συνεργασίας υπάρχουν μεταξύ Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων στον τομέα της ενέργειας; Μήπως θα έπρεπε αντί να συζητάμε για το ενεργειακό υπό το πρίσμα του κυπριακού, να κάναμε το αντίθετο, να μιλάμε για το κυπριακό με όρους οικολογίας; Φιλοξενούμενοι στο στούντιο, θα είναι η Ανδρομάχη Σοφοκλέους και ο Ορέστης Μάτσας. Συζητάμε για τη σχέση του κυπριακού προβλήματος με τα περιβαλλοντικά και ενεργειακά ζητήματα. Μπορεί όντως το αέριο να υποβοηθήσει τη βελτίωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων και την επίλυση του κυπριακού;

Ακούστε τον καθηγητή Μιχάλη Χατζημιχαήλ όπου συζητούμε το βιβλίο του «Bob Marley and Media, Representation and Audiences/ Bob Marley και ΜΜΕ, Αναπαράσταση και Κοινό» ROWMAN & LITTLEFIELD» με την ευκαιρία της παρουσίασης του αύριο, 23/3/ 2023 στις 6,00μμ στην αίθουσα UNESCO Building, University of Nicosia, ακολουθούμενη με cocktail.

O συγγραφέας πέραν από γνωστός καλλιτέχνης-δημιουργός (aka Haji Mike), στη κορύφωση της ακαδημαϊκής του καριέρας και παρουσιάζει ένα έργο ζωής όπου συνδέει την επιστημονική του γνώση στις Πολιτιστικές Σπουδές με τη αγάπη του για τη μουσική, και ειδικά με την reggae στο βιβλίο τoΠαρά τον απεριόριστο θαυμασμό του, αποφεύγει να την αγιοποίηση ή θεοποίηση του Marley αλλά και την υποβίβαση σε εμπορικό προϊόν προς μεταθανάτια εμπορική εκμετάλλευση.

Συζητούμε τον Μάρλεϊ, όπως τον αρθρώνει ο καθηγητής που βλέπει τον ρόλο του καλλιτέχνη, ως μεγάλο τροβαδούρο «οργανικό διανοούμενο» όπου από τις αρχές της δεκαετίας του 1970, «η λυρική του δύναμη δεν μειώθηκε ποτέ.» Θέματα που συζητούμε είναι η μουσική παραγωγή, το περιεχόμενο, η ανισότητα, ο ρατσισμός, η αποικιοκρατία κι ο ιμπεριαλισμός, αλλά και οι αγώνες και η επανάσταση των αδικημένων.

Με αφορμή τη ρατσιστική επίθεση που δέχτηκε την προηγούμενη εβδομάδα μαύρος μαθητής σε σχολείο στη Λάρνακα, συζητάμε για τη ρητορική και τα εγκλήματα μίσους με τον Δρα Ανδρέα Χατζηγεωργίου, Δικηγόρου, Μέλος της Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου. 

Έρευνες κατέδειξαν ότι η ρητορική μίσους συνδέεται με άσκηση πραγματικής σωματικής βίας.

 Η ρητορική μίσους που επισυμβάνει στα ΜΚΔ αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι μιας ευρύτερης διαδικασίας θυματοποίησης, η οποία ξεκινά από τα ΜΚΔ και μεταφέρεται στον φυσικό κόσμο. 

Το κρίσιμο ερώτημα είναι τι κάνουμε, είτε προληπτικά είτε πυροσβεστικά, για να αντιμετωπίσουμε τη ρητορική και τα εγκλήματα μίσους; Υπάρχει νομική κάλυψη; Υπάρχει θεσμική αντιμετώπιση;

Σε αυτή την εκπομπή, συζητάμε με τον Δρα Ανδρέα Τόφα για το νέο του βιβλίο, "Άνθρωπος και Ηθική: Έννοιες και ζητήματα στη σχέση μεταξύ νοσηλευτικής και φροντίδας" (Εκδόσεις Παπαζήση).

Στις Διαδράσεις σήμερα συζητούμε με τον ιστορικό και καθηγητή Άριστο Κάτση «Το καθήκον της μνήμης, της δημόσιας ιστορίας και πως αυτό ορίζει τον παρόν και μέλλον: Αποκαθήλωση του Γρίβα;»

 Σε όλον κόσμο τίθεται επί τάπητος η αποκαθήλωση των αγαλμάτων που υμνούν αποικισμό, την καταπίεση, τον ρατσισμό και την ακροδεξιά ως συμβολικούς πολέμους συλλογικής μνήμης.

 Βλέπουμε μαζικές κινητοποιήσεις για αποκαθήλωση την Αμερική (αγάλματα του των Νοτίων) μέχρι την Νότιο Αφρική (Βρετανοί αποικιστές κι ηγέτες του απαρτχάιντ) τη Βρετανία (αποικιστές, Τσώρτσιλ, Θάτσερ) μέχρι την Ισπανία (αποκαθήλωση του Φράγκο). 

Πότε θα τεθεί με καθαρούς όρους η ανάγκη για αποκαθήλωση ενός εγκληματία που τον βάφτισαν «ήρωα», κι αναφερόμαστε στον Γρίβα, όπως τίθεται σε τόσες άλλες χώρες για τους διάφορους ακροδεξιούς σφαγείς; 

Κι όμως, παρατηρείται έντονη αντιπαράθεση και πόλωσης καθώς υπάρχουν κινήσεις προς την αντίθετη κατεύθυνση με αναθεωρητές της ιστορίας με απολογητές της αποικιοκρατίας, του Ναζισμού και Φασισμού, και της χούντας στην Ελλάδα. 

Το 2022 η Κυπριακή Βουλή εγκρίνει ποσό  μουσείο Γρίβα, γεγονός που ωθεί τον ιατρικό Κάτση στη έκδοση του βιβλίου του «Διάλογοι για τον Γρίβα»: Εκεί αναδημοσιεύει ενδιαφέρουσες δημόσιες συζητήσεις από το 1975-1999. Μπορούμε άραγε να απελευθερωθούμε από τους πολέμους της μνήμης και τα φαντάσματα του παρελθόντος και να μάθουμε από την ιστορία κοιτάζοντας με ελπίδα στο μέλλον;

Στις Διαδράσεις συζητούμε με το καθηγητή Βασίλη Ιωακειμίδη: «Φιλανθρωπία ή αλληλεγγύη και καθολικά δικαιώματα στο κοινωνικό κράτος». 

Συζητάμε την αλληλεγγύη της ισότιμης αλληλοστήριξης κόντρα στην άνιση ελεημοσύνη του οίκτου, τις κινηματικές λογικές κόντρα στην καπηλεία με εικονικά κατασκευάσματα των ΜΜΕ και ΜΚΔ την εποχή των πολλαπλών κρίσεων  όπου επανέρχεται η ανάγκη σημασία του κοινωνικού κράτους.

Οι Τουρκοκύπριοι κι εμείς μετά τον σεισμό του αιώνα: Μετεκλογική ανάλυση για την αλληλεγγύη και τις προοπτικές λύσης

Με τους Nuri Sılay (ακτιβιστή με δικοινοτική δράση) και τον Χάρη Ψάλτη (Καθηγητή Κοινωνικής Ψυχολογίας) αναλύουμε τα δεδομένα μετά τον κατατροφικό σεισμό που σκότωσε πάνω 40,000 άτομα στη Τουρκία και Συρία, ανάμεσα τους και 35 Τουρκοκύπριοι. 

Καθώς οι Τουρκοκύπριοι συμπατριώτες μας θάβουν αγαπημένα πρόσωπα, κυρίως παιδιά ομάδας βόλεϊ, ένα κύμα αλληλεγγύης και  νέα «διπλωματία των σεισμών» βρίσκεται σε εξέλιξη. 

Επίσης, παρά το αρνητικό αποτέλεσμα των εκλογών, έρευνες καταδεικνύουν ότι 85% ανάμεσα στους ε/κ τις προοπτικές λύσης ΔΔΟ. Υπάρχει ελπίδα.

https://dialogos.com.cy

Μετά την κατάρρευση των δημοσκοπήσεων που έπεσαν έξω παντελώς, αναλύουμε διαλεκτικά στις Διαδράσεις τα δεδομένα και τις προοπτικές μετά την πρώτη Κυριακή, αναδεικνύοντας το βασικό διακύβευμα των εκλογών στο δεύτερο γύρο.

Στη εκπομπή μας, ενόψει  των εκλογών συζητούμε πως αντιστεκόμαστε στη ακροδεξιά τάση όπου κεντροδεξιά κινείται όλο και δεξιότερα υιοθετώντας την ακροδεξιά ατζέντα, νομιμοποιώντας και κανονικοποιώντας το ρατσισμό και ακόμα τους νεοναζί. 

Την εποχή της καταβαράθρωσης των δημοκρατικών θεσμών και την μεταφορά εισοδήματος από τους εργαζόμενους στο κεφάλαιο, υπάρχει αντίσταση, ελπίδα κι όραμα.

Το διακύβευμα της επαναφοράς της ΑΤΑ είναι κορυφαίο κοινωνικό και ταξικό ζήτημα την εποχή της δομικής κρίσης του καπιταλισμού.

 Σήμερα στην εκπομπή μας, συζητούμε με τον Ηλία Ιωακείμογλου για τη κοινωνική και οικονομική διάσταση της διεκδίκησης επαναφοράς της ΑΤΑ, σε μια εποχή όπου ο πληθωρισμός θερίζει μέσα από πολλαπλές κρίσεις και πολιτικές αναδιανομής σε βάρος των εργαζομένων, και που οι εργαζόμενοι θέτουν άμεσα ένα αντισταθμιστικό μέτρο για επιβίωσή τους. 

Φιλοξενούμενη  η γλωσσολόγος, Δρα Μαριλένα Παρασκευά, η οποία μας μιλά για τη μελέτη που ερεύνησε τους αντιεμβολιαστικούς λόγους που εκφωνήθηκαν σε αντιεμβολιαστικές διαμαρτυρίες στην Κύπρο. 

Οι λόγοι (discourses) του αντιεμβολιαστικού κινήματος στην Κύπρο. 

Ποια αφηγηματικά μοτίβα και ρητορικές πειθούς αναπτύχθηκαν από το αντιεμβολιαστικό κίνημα για την COVID-19 στην Κύπρο; 

Ποια πολιτικά ή/και άλλα μηνύματα υποστήριζαν αυτά τα αφηγηματικά μοτίβα; 

Η έρευνα εντόπισε και ανέλυσε τα κύρια θέματα που περιλάμβαναν οι ομιλίες αυτές, τις επιρροές/πηγές τους καθώς επίσης και τις γλωσσικές στρατηγικές που χρησιμοποιήθηκαν προκειμένου να πείσουν το κοινό για ορισμένες αντιεμβολιαστικές ιδέες. 

Φιλοξενούμενος  ο γλωσσολόγος, Δρ Φοίβο Παναγιωτίδη, Διδάκτορας του Πανεπιστημίου του Essex, στην οποία μιλήσαμε για γλώσσα και θεωρητική γλωσσολογία, με αφορμή το νέο του βιβλίο "Μέσα από τις λέξεις" (Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου, 2021). 

 Η εκπομπή αυτή έγινε μετά από μια γεμάτη μέρα. Πορευτήκαμε μαζί με τους απεργούς εργάτες της Wolt σε αυτή την ιστορική απεργία.

 Στο ρεπορτάζ μιλούν οι ίδιοι οι απεργοί μιλούν κι ακολουθεί ανάλυση. Είναι η πρώτη απεργία των μεταναστών εργατών στη Κύπρο, εργατών στις χαμηλότερες βαθμίδες της εργατικής ιεραρχίας που παίρνουν την τύχη στα χέρια τους και μετατρέπονται πρωτοπόρους. Δεύτερο, γιατί η απεργιακή κινητοποίηση εντάσσεται σε μια νέα οικουμενικής αλυσίδας εργατικών αντιστάσεων που εργάζονται σε ψηφιακές πλατφόρμες.

 Σήμερα πάνω από 28 εκατομμύρια άνθρωποι στην ΕΕ εργάζονται μέσω ψηφιακών πλατφορμών κι υπολογίζεται ότι μέχρι το 2025, θα φτάσει τα 43 εκατομμύρια άτομα. Είναι ιστορική γιατί αγκαλιάστηκε άμεσα, συνειδητά και συγκεκριμένα από το Κυπριακό συνδικαλιστικό κίνημα.  Η απεργία ήταν το αποκορύφωμα μιας  απαράδεκτης κατάστασης που έβαινε προς το χειρότερο.

Η Κύπρος συνδυάζει το εκμεταλλευτικό κι αρύθμιστο μοντέλο «gig economy» (οικονομία της πλατφόρμας) με το Κυπριακό καθεστώς εκμετάλλευσης από μεσαζόντων που παρασιτούν λόγω των περιοριστικών μετανάστευσης και ασύλου της Κυπριακής Δημοκρατίας.  

Ο αγώνας των διανομέων  της WOLT σε όλες τις πόλεις της Κύπρου δεν είναι μόνο ένας εργατικός αγώνας για τους όρους και τις αξιοπρεπή συνθήκες εργασίας. Είναι παράλληλα ένας αγώνας ενάντια στις βλαβερές συνέπειες του συνδυασμού του θεσμικού ρατσισμού στη μεταναστευτική πολιτική και την πολιτική ασύλου της κυβέρνησης, του αρπακτικού καπιταλισμού και του διεφθαρμένου και δυσλειτουργικού κράτους.

Η Αστάθμητη Κυπριακότητα (Μέρος Β): Aπό το 1990 στο 2030. 

Συνεχίζουμε τη συζήτηση μας σήμερα με τον κοινωνιολόγο Αντρέα Παναγιώτου, καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Frederick με αφορμή το θέμα «Ταυτότητα, Κυπριακότητα και Οικουμενική -Συνείδηση». 

Προχωρούμε τη συζήτηση εκεί που την αφήσαμε στη προηγούμενη φορα,  ανοίγοντας τα μεγάλα ζητήματα από την οπτική του σήμερα: Η Κύπρος μετά το 1974 υπέστη τεράστιες  κοινωνικές μεταβολές, ιδίως μετά το 1990. Κι όμως ταλανιζόμαστε ακόμα το τι έγινε τότε – η κατάρα του Γρίβα και της ΕΟΚΑ Β’, οι προ-1974 διακοινοτική βία, ο πόλεμος και η διαίρεσης συνεχίζουν. Θεματικά και ουσιαστικά  υπάρχει μια μετατόπιση της συζήτησης για την πολιτική και κοινωνική ταυτότητα των Κυπρίων σε ένα νέο  κόσμο: Η Κύπρος παραμένει μια συνοριακή κοινωνία στο κόσμο της ανισότητα και και συγκρούσεων του 21ου αιώνα. 

Αφορμή η έκδοση του βιβλιου «Ανθολογία Κυπριωτισμού», που συνεπιμελήθηκαν οι Αντρέας Παναγιώτου με τους Νίκο Μούδουρο και Αννα Μισιαούλη (εκδ. Νεοκυπριακός Σύνδεσμος).

Οι βασικές έννοιες της Στωικής φιλοσοφίας και η  πολιτική φιλοσοφία των Στωικών.  

Προσκεκλημένος  ο Διδάκτωρας Φιλοσοφίας, Ροβέρτο Χέλλερ. 

 Υπέρ της ζωής κόντρα στη βαρβαρότητα: Οι διασώστες απέναντι στο διαρκές έγκλημα της απαγωγής και παράνομης απώθησης ναυαγών και προσφύγων

Αρχές του Σεπτέμβρη 2022: «Μαμά διψάω», ψιθυρίζει  η τετράχρονη Louijin Ahmed Nasif. Ήταν οι τελευταίες λέξεις πριν ξεψυχήσει αγκαλιά της μητέρας της. Πέθανε από δίψα, αφού η Ελλάδα και Μάλτα αρνήθηκαν να στείλουν διασωστικό στα 62 άτομα που πέρασαν μέρες σε κίνδυνο παρασυρόμενα στη ζώνη έρευνας και διάσωσης της Μάλτας κοντά στην Κρήτη.

 Σε τρεις ώρες θα ήταν εκεί αν το έστελναν – η Louijin θα ζούσε σήμερα. Περισσότεροι από 1.200 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στη Μεσόγειο κατά το 2022, προσθέτοντας στον τρομακτικό απολογισμό των σχεδόν 25.000 θανάτων από το 2014. Συζητούμε με το Ιάσονα Αποστολόπουλο, διασώστη στο ναυαγοσωστικό «Μάρε Ιόνιο» στη κεντρική Μεσόγειο με καθημερνό τους έργο είναι να διασώζουν ανθρώπους στη θάλασσα, αλλά βρίσκονται αντιμέτωποι ένα διαρκές έγκλημα. Η συνειδητή απόφαση των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων για έλεγχο των συνόρων έναντι της διάσωσης στη θάλασσα αποτελεί το κύριο λόγο για την τρομακτική αύξηση των θανάτων τα τελευταία χρόνια.

 Οι αρχές έπαψαν να ανταποκρίνονται ή να στέλνουν SOS όταν λαμβάνουν τέτοια μηνύματα, όταν πρόκειται για βάρκες με πρόσφυγες, εκτός κι αν στο πλεούμενο βρίσκεται κανένας λευκός δυτικός. Ήταν η μοναδική περίπτωση που στάλθηκε από τις λιμενικές αρχές SOS με την εξής παρένθεση: (American Citizen on board). Οι κρατικές πολιτικές είναι η απώθηση, η αποτροπή και η «εξωτερίκευση» των ελέγχων μέσα από παράνομες πρακτικές pushbacks και επαναπροωθήσεις αιτούντων ασύλου που απαγορεύει το διεθνές δίκαιο, η ΕΕ και τα κρατικά δίκαια. Κόντρα στη βαρβαρότητα της ρατσιστικής  μεταχείρισής που αποφασίζει ποιος θα ζήσει και αν αξίζουν οι ζωές των ανθρώπων παλεύει η αλληλεγγύη των διασωστών που είναι προϊόν κι απάντηση των Ιταλικών κινημάτων στην παρανομία της κυβέρνησης τους.

Πρόκειται για ένα τιτάνιο έργο των σωστικών σκαφών που δε θα έπρεπε να ήταν η δουλειά των κινημάτων,  αλλά των κρατών.  Αντί αυτού, τα κράτη υπονομεύουν τη διάσωση με παρενοχλήσεις από τα Λιμενικά, τις κατασχέσεις τους, την κατασυκοφάντηση των διασωστών και την προσπάθεια διασυρμού τους από κυβερνήσεις: Ελλάδα, Ιταλία, Μάλτα και Κύπρος, όλες επιχειρούν ένα ιστορικό πισωγύρισμα με αξιακή μετατόπιση στη εποχή της βαρβαρότητάς. Οδηγούν έτσι στο θάνατο και τη βία με τις βάναυσες παραβιάσεις του δικαίου που απαιτεί τη διάσωση οποιουδήποτε βρίσκεται σε κίνδυνο στη θάλασσα.

Ο ρόλος των ΜΚΔ συζητείται ολοένα και πιο έντονα τον τελευταίο καιρό για αρνητικούς λόγους, αναδεικνύοντας τον σκοτεινό ρόλο που μπορούν να επιτελέσουν. 

Ωστόσο, τα ΜΚΔ έχουν και δυνατότητες θετικής παρέμβασης, ως χρήσιμα εργαλεία κοινωνικών μετασχηματισμών. Πώς έχει χρησιμοποιηθεί το Twitter ως εργαλείο διπλωματίας από τους ηγέτες των δύο κοινοτήτων κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων επίλυσης του κυπριακού; 

Πώς μπορούν τα ΜΚΔ να μετασχηματίσουν κοινωνικές ταυτότητες και να συμβάλουν στην επίλυση διεθνών και δικοινοτικών προβλημάτων; Πώς μπορούν να αποτελέσουν χώρο όπου εκφράζονται εναλλακτικές απόψεις και αφηγήματα; Αυτά και άλλα, συζητάμε με την Δρ Χριστιάνα Καραγιάννη, Λέκτορα ΜΜΕ και Πολιτισμικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Frederick.  

Ακολουθήστε τον Astra92,8 στοFacebookκαιTwitter

Με προσκεκλημένους τους Δρ Μιχάλη Σπουρδαλάκη, Ομότιμο Καθηγητή στο Τμήμα Κοινωνιολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, και τον Δρα Βασίλη Τσιάνο, Καθηγητή Κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Κιέλου, συζητούμε τις προκλήσεις της Αριστεράς κατά τον 21ον αιώνα, τόσο σε διεθνές όσο και σε τοπικό επίπεδο.

 Η ανάγκη για συζήτηση για το πως θα παρέμβει η Αριστερά στη παρούσα συγκυρία είναι τεράστια: ειδικά στην μεταπανδημική εποχή, και με τη συγκυρία του πολέμου στην Ουκρανία και τα νέα δεδομένα που διαμορφώνονται, τη μεταναστευτική κρίση, και άλλα πολλά καλούμαστε να θέσουμε την πρόταση της Αριστεράς με τρόπο συγκεκριμένο αλλά και όραμα που να εμπνέει και να δίνει ελπίδα διεξόδου  από τη δυστοπική εποχή στην οποία ζούμε.

Συζήτηση με τον Ηλία Ηλίαδη, πρώην Πρέσβη. Διετέλεσε στην διπλωματική υπηρεσία του Υπουργείου Εξωτερικών για 25 χρόνια μεταξύ άλλων ηταν γενικός Πρόξενος στην Νέα Υόρκη και επίτιμος πρόξενος στην Μπογκοτά στην Κολομβία. Διετέλεσε καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Χαβεριάνα στην Μπογκοτά. 

Τι σηματοδοτεί η νίκη του Λούλα για τον κόσμο, ποιες προοπτικές αλλά και τα εμπόδια μπροστά του σε αυτή τη τεράστια χώρα και ποιο το αντίκτυπο στο κόσμο.

 Η ήττα του Μπολσονάρου σηματοδοτεί άραγε μια καμπή για αναχαίτηση του νέου φασισμού και αυταρχισμού στο κόσμο, ή μήπως θα δούμε εμφύλιο πόλεμο και διδακτορία; Ποια η σημασία της ήττας του ακροδεξιού για τη Βραζιλία, τους εργαζόμενους και τον Βραζιλιάνικο λαό μετά τόσα δεινά από τον αποικισμό στις αιμοσταγείς δικτατορίες;

 Επί Μπολσονάρου η περιβαλλοντική υποβάθμιση μέσω της αποψίλωση των δασών είχε πάρει μαζικές διαστάσεις κι αυτό έχει άμεσες επιπτώσεις σε παγκόσμια ζητήματα όπως η κλιματική αλλαγή και η απώλεια της βιοποικιλότητας. Τι σηματοδοτεί η νίκη του Λούλα για τον κόσμο, ποιες προοπτικές αλλά και τα εμπόδια μπροστά του σε αυτή τη τεράστια χώρα και ποιο το αντίκτυπο στο κόσμο.

(Μέρος Α μέχρι το 1990) - Η Αστάθμητη Κυπριακότητα: Συζήτηση με τον Αντρέα Παναγιώτου.

Οι Διαδράσεις φιλοξενούν τον κοινωνιολόγο Αντρέα Παναγιώτου, καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Frederick με θέμα «Ταυτότητα, Κυπριακότητα και Οικουμενική -Συνείδηση». Με αφορμή της παρουσίαση του βιβλίου «Ανθολογία Κυπριωτισμού», που συνεπιμελήθηκε με τους Ν. Μούδουρο και Α. Μισιαούλη (εκδ. Νεοκυπριακός Σύνδεσμος) και είναι αφιερωμένο στον αείμνηστο Ιωσήφ Παγιάτα, ιδρυτικό μέλος και πρόεδρος του Συνδέσμου. Ο καθηγητής με το τον χειμαρρώδη λόγο του αναπτύσσει το βασικές θεματικές του βιβλίου. 

Πρόκειται για ένα βιβλίο -σταθμό που συγκεντρώνει και συμπυκνώνει τις βασικές  ιστορικές πηγές και κοινωνική και πολιτική γνώση με σχολιασμό γύρω από τη Κύπρο από τις απαρχές της σύγχρονης εποχής μέχρι σήμερα. Ξεκινά με το ερώτημα του Παλαιστινίου διανοούμενου Edward Said (Έντουαρντ Σαΐντ): Υπάρχουμε; Τί αποδείξεις έχουμε; Και στη συνέχεια εξηγεί τί είδους ταυτότητα είναι η κυπριακή. 

Η συζήτηση περιστρέφεται γύρω από ιστορικά, κοινωνικά-οικονομικά ζητήματα μέχρι τη δεκαετία του 1990. 

Εξετάζει τη σχέση πολιτικής με τον πολιτισμό/κουλτούρα στη μετααποικιακή διαιρεμένη νήσο, τη σημασία των κοινωνικών τάξεων, εθνοτικών και πολιτιστικών ταυτοτήτων, την Κυπριακότητα, τον εθνικισμό και την οικουμενικότητα και την προβληματική σχέση με τις λεγόμενες «μητέρες πατρίδες».

Η Δημοκρατία απέναντι στο Δίκαιο της Ισχύος.

Γινόμαστε αυτές τις μέρες παθητικοί μάρτυρες μιας εθνικιστικής έξαρσης, η οποία φαίνεται να νομιμοποιεί το Δίκαιο της Ισχύος, μέσα από ψευδο-γεωπολιτικές αναλύσεις. Το αποτέλεσμα είναι η εγχώρια διάβρωση της ίδιας της δημοκρατίας. Μόνη θεραπεία η εμβάθυνση των δημοκρατικών θεσμών. Προσκεκλημένος στο στούντιο ο Καθηγητής Κοινωνιολογίας και Κοσμήτορας της Σχολής Κοινωνικών Επιστημών του Πανεπιστημίου του Αιγαίου, Νίκος Ναγόπουλος.

Με αφορμή την υπόθεση Predator, αλλά και δημοσιοποιήσεις ιδιωτικών συνομιλιών πολιτικών, συζητάμε με τον Philippe Jougleux, Αναπληρωτή Καθηγητή και Αναπληρωτή Κοσμήτορας στη Νομική Σχολή του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου,  για τη σχέση παρακολουθήσεων, ελεύθερης πληροφόρησης, έκφρασης και της προστασίας της ιδιωτικής ζωής μέσα από μηχανισμούς ελέγχου στην εποχή της ψηφιακότητας.

Συζητάμε με ακτιβιστές για τα δικαιωμάτων των ζώων για την απελευθέρωση των ζώων, για τον σπισισμό, για την τεχνολογία και άλλα.

Ο ρόλος της παιδείας σε ζητήματα αποδοχής της διαφορετικότητας, κοσμικότητας, και δημοκρατίας. Προσκεκλημένος ο εκπαιδευτικός Αντώνης Παπαγεωργίου, Αντιπρόεδρος της ACCEPT.

Συζήτηση γύρω από μια σημαντική δικαστική μάχη που κερδήθηκε κατά του Δημοσίου από εργαζομένους στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, καθώς επίσης και συζήτηση για τα ευρύτερα ζητήματα του ακαδημαϊκού πρεκαριάτου και πώς το εργασιακό καθεστώς επηρεάζει την ποιότητα της παιδείας. Φιλοξενούμενοι ο δικηγόρος Λάκης Χριστοδούλου, ο Πρόεδρος της ΔΕΔΕ, Χρίστος Χατζηιωάννου, καθώς επίσης και το ιδρυτικό μέλος της ΔΕΔΕ, Χάρης Καλύβας.