Historia w Radiu Olsztyn

Dr hab. Karol Sacewicz z IPN w Olsztynie przybliża działalność żydowskiej syjonistycznej organizacji narodowo-radykalnej Bejtar (zwanej też Betar), największej, jaka funkcjonowała w II Rzeczpospolitej Polskiej. Przygotował Mirosław Sochacki.

Wojciech Kosiewicz z IPN w Olsztynie przybliża postać i działalność Seweryna Pieniężnego juniora (1890-1940), polskiego działacza na Warmii, redaktora i współwydawcy Gazety Olsztyńskiej. Przygotował Mirosław Sochacki.    

Dr hab. Karol Sacewicz, historyk IPN w Olsztynie przybliża postać Witolda Rothenburg- Rościszewskiego, adwokata, działacza Obozu Narodowo-Radykalnego. Podczas II wojny światowej był komendantem organizacji Pobudka, aktywnym konspiratorem, członkiem Delegatury Rządu na Kraj. Zaangażowany w akcję pomocy Żydom, zginął w obozie koncentracyjnym. Pośmiertnie uhonorowany odznaczeniem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata. Przygotował Mirosław Sochacki.

Wojciech Kosiewicz z IPN w Olsztynie przybliża sylwetkę i działalność Andrzeja Samulowskiego, ur. 2 kwietnia 1840 w Sząbruku, zm. 10 kwietnia 1928 w Gietrzwałdzie, warmińskiego poety, propagatora polskości, działacza i księgarza. Przygotował Mirosław Sochacki.    

Mateusz Wojciechowski z IPN w Olsztynie przybliża życiorys i polityczną działalność Józefa Cyrankiewicza, członka władz PPS i PZPR, pięciokrotnego premiera Polski w latach 1947-1952 i 1954-1970. Urząd ten sprawował najdłużej w historii Polski. Przygotował Mirosław Sochacki.

Dr hab. Karol Sacewicz z IPN w Olsztynie przybliża historię polskich korporacji studenckich, począwszy od średniowiecza po wiek XX. Przygotował Mirosław Sochacki.    

Karolina Retkowicz z IPN w Olsztynie przybliża postać Janiny Lewandowskiej, córki generała Józefa Dowbor-Muśnickiego, jedynej kobiety, zamordowanej w 1940 roku w Katyniu. Przygotował Mirosław Sochacki.

Bartłomiej Zaremba z IPN w Olsztynie przybliża kulisy i przebieg operacji „Rolling Thunder”, największej operacji powietrznej USA okresu zimnej wojny, zapoczątkowanej 2 marca 1965 roku, wymierzonej w siły Wietnamu Północnego. Przygotował Mirosław Sochacki.    

Bartłomiej Zaremba z IPN w Olsztynie przybliża kulisy i historię walk o klasztor na górze Monte Cassino we Włoszech, w okresie poprzedzającym zdobycie jej przez Polaków. Przygotował Mirosław Sochacki.    

Dawid Zagziłz IPN w Olsztynie przybliża sylwetkę komunisty, gen. Karola Świerczewskiego, którego propaganda otoczyła fałszywym mitem wybitnego dowódcy i bohatera. Przygotował Mirosław Sochacki.  

Karolina Retkowicz z IPN w Olsztynie przybliża sylwetkę ur. 08 lutego 1889 roku Zofii Zawiszanki, poetki, prozaiczki i publicystki, działaczki niepodległościowej i współpracowniczki Józefa Piłsudskiego. Przygotował Mirosław Sochacki.    

Mateusz Wojciechowski przybliża okoliczności i skutki wprowadzenia tzw. Planu Marshalla, czyli programu Stanów Zjednoczonych, mającego służyć odbudowie gospodarki krajów Europy po II wojnie światowej. Przygotował Mirosław Sochacki.    

Karolina Retkowicz z IPN w Olsztynie przybliża postać Elżbiety Zawackiej, ps. „Zo”, w latach II wojny światowej kurierki Rządu Emigracyjnego i jedynej kobiety wśród „Cichociemnych”, po wojnie aresztowanej przez UB w Olsztynie.

Wojciech Kosiewicz z IPN w Olsztynie opowiada o zwyczajach poprzedzających i towarzyszących Bożemu Narodzeniu w dawnej Polsce. Przygotował Mirosław Sochacki.     https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2024/01/004466af.mp3

Dr Krzysztof Kierski z IPN w Olsztynie przybliża sylwetkę wybitnego polskiego matematyka i kryptologa, Mariana Rejewskiego, który złamał szyfr Enigmy. Przygotował Mirosław Sochacki     https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2024/01/0044703f.mp3

Bartłomiej Zaremba z IPN w Olsztynie przybliża sylwetkę amerykańskiego lotnika polskiego pochodzenia, Franciszka Gabryszewskiego, lotniczego asa myśliwskiego okresu II wojny światowej. Przygotował Mirosław Sochacki.  

Bartłomiej Zaremba z IPN w Olsztynie przybliża genezę i przebieg tzw. Wojny Zimowej, konfliktu zbrojnego między Związkiem Sowieckim i Finlandią, rozpoczętego 30 listopada 1939 roku. Przygotował Mirosław Sochacki.

Dawid Zagził z IPN w Olsztynie przybliża sylwetkę następcy Stalina, sekretarza generalnego KC KPZR, Nikity Sergiejwicza Chruszczowa. Przygotował Mirosław Sochacki.

Historyk dr. hab. Karol Sacewicz z IPN w Olsztynie przybliża kulisy i przebieg rozpoczętej 7 listopada 1942 roku operacji „Torch”, czyli początku walk wojsk amerykańskich w Afryce Północnej. Przygotował Mirosław Sochacki.

Mateusz Wojciechowski z IPN w Olsztynie przybliża okoliczności powstania i działaność United Nations Relief and Rehabilitation Administration, UNRRA (Administracja Narodów Zjednoczonych do spraw Pomocy i Odbudowy), otworzonej 7 listopada 1943 roku w Waszyngtonie. Przygotował Mirosław Sochacki.

Karolina Retkowicz z IPN w Olsztynie przybliża sylwetkę i działalność Aleksandry Piłsudskiej (z domu Szczerbińskiej), ps. Towarzyszka Ola, drugiej żony Józefa Piłsudskiego. Przygotował Mirosław Sochacki.

Dr Krzysztof Kierski z IPN w Olsztynie przybliża szczegóły pontyfikatu papieża Jana Pawła II, rozpoczętego 16 października 1978 roku. Przygotował Mirosław Sochacki.   https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2023/11/0043e0f3.mp3

Dr hab. Karol Sacewicz z IPN w Olsztynie przybliża historię walk na froncie zachodnim jesienią 1944 roku. Przygotował Mirosław Sochacki. https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2023/10/0043a14d.mp3  

Dr Krzysztof Kierski, historyk IPN w Olsztynie, przybliża historię rodziny Wiktorii i Józefa Ulmów z Markowej. W 1944 roku zostali zamorodowani przez Niemców wraz z ośmiorgiem ukrywanych przez siebie Żydów. 10 września 2023 rodzina Ulmów została beatyfikowana. Przygotował Mirosław Sochacki.   https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2023/10/004378f9.mp3

Dr hab. Karol Sacewicz, historyk IPN w Olsztynie, przybliża walki na warszawskiej Starówce w okresie Powstania Warszawskiego w sierpniu i początkach września 1944 roku. Przygotował Mirosław Sochacki.   https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2023/10/00433e90.mp3

Dr hab. Karol Sacewicz, historyk IPN w Olsztynie przybliża okoliczności i skutki zawarcia 23 sierpnia 1939 roku porozumienia między III Rzeszą i Związkiem Sowieckim, zwanego Paktem Robbentrop- Mołotow. Przygotował Mirosław Sochacki.   https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2023/10/00433779.mp3

Dawid Zagził z IPN w Olsztynie przybliża sylwetkę Ławrientija Berii, sowieckiego zbrodniaża, wieloletniego szefa NKWD, odpowiedzialnego m.in. za Zbrodnię Katyńską. Przygotował Mirosław Sochacki.   https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2023/10/00433193.mp3

30 czerwca 1943r. w okupowanej Warszawie zostaje aresztowany generał Stefan Rowecki, komendant główny Armii Krajowej. Nocą z 4 na 5 lipca tegoż roku w katastrofie lotniczej ginie gen. Władysław Sikorski, premier Rządu Rzeczpospolitej na Uchodźstwie i Naczelny Wódz. Te dwa wydarzenia wstrząsnęły nie tylko Polakami, których bezpośrednio dotyczyły, ale także światową opinią publiczną. Ich okoliczności Mirosław Sochacki w rozmowie z historykiem, dr. hab. Karolem Sacewiczem, profesorem Uniwersytetu Warmińsko- Mazurskiego i szefem delegatury IPN w Olsztynie. https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2023/08/0042a6af.mp3      

Mateusz Wojciechowski z IPN w Olsztynie przybliża postać Adolfa Marii Bocheńskiego, (ur. 13 kwietnia 1909 w Ponikwie, zginął 18 lipca 1944 pod Ankoną), polskiego pisarza i publicysty politycznego, podporucznika Polskich Sił Zbrojnych. Przygotował Mirosław Sochacki.     https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2023/07/0042b82a.mp3    

Historyk i publicysta Michał Wołłejko, autor publikacji „Bereza Kartuska. Obóz dla narodowców”, przybliża historię miejsca odosobnienia w Berezie Kartuskiej na Polesiu. Od czerwca 1934 do września 1939 roku władze sanacyjne II RP kierowały tam m.in. swoich przeciwników politycznych. Przygotował Mirosław Sochacki.    

Michał Ostapiuk z IPN w Olsztynie przybliża sylwetkę podporucznika Olgierda Christy, żołnierza III i V Brygady Wileńskiej AK, który po wojnie został zwerbowany do współpracy z komunistyczną bezpieką. Przygotował Mirosław Sochacki. https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2023/06/Ppor_Olgierd-Christa.mp3

Kim byli najmłodsi, którzy wpisali się krwią, cierpieniem i odwagą w polską historię? Przypadający 1 czerwca Międzynarodowy Dzień Dziecka jest okazją do przypomnienia sylwetek przynajmniej niektórych z nich. Gościem audycji jest współautor wydanej w 2023 roku książki „Najmłodsi bohaterowie. Historia polskich dzieci X-XXI wieku. Opowieści o walce i cierpieniu.” prof. dr hab. Wojciech Polak z Uniwersytetu M. Kopernika.     https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2023/06/Najmłodsi-Bohaterowie.mp3

Mateusz Wojciechowski z IPN w Olsztynie przybliża okoliczności zwołania, przebieg i ustalenia Soboru Watykańskiego II, odbywającego się w Rzymie w latach 1962-65. Przygotował Mirosław Sochacki. https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2023/06/Sobor-Watykanski.mp3  

Dawid Zagził z IPN w Olsztynie przybliża kulisy tzw. „Sprawy Władysława Gomułki”, I sekretarza KC PPR (1943-1948), odsuniętego od władzy i aresztowanego w 1951 roku w wyniku intryg politycznych i wewnętrznych walk komunistów w Polsce. Przygotował Mirosław Sochacki.    

Dr hab. Karol Sacewicz z IPN w Olsztynie przybliża sylwetkę prof. Tadeusza Ostoja-Chrostowskiego, ur. 14 grudnia 1897 w Warszawie, zm. 9 listopada 1947 tamże. Był to malarz i grafik specjalizujący się w drzeworycie, profesor i rektor Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Podczas okupacji niemieckiej działał w ruchu oporu pod ps. „Dyrektor”, „Just” i „Korweta”. Od stycznia 1940 roku w ZWZ (późniejszej AK). Był założycielem i szefem Referatu 999 Oddziału II Informacyjno-Wywiadowczego Komendy Głównej Armii Krajowej, zajmującego się rozpracowywaniem komunistów. Przygotował Mirosław Sochacki.       https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2023/06/Stanisław-Ostoja-Chrostowski.mp3

Dr Krzysztof Kierski, historyk IPN w Olsztynie, przybliża sylwetkę prof. Mariana Zdziechowskiego (1861-1938). Był to historyk idei i literatury, filolog, filozof, krytyk literacki i publicysta, rektor Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie, członek Zjednoczenia Państwowego na Kresach w 1922 roku, założyciel Unii Narodowo-Państwowej w 1922 roku, w latach 1933-1938 prezes Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Wilnie. Przygotował Mirosław Sochacki.   https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2023/05/Marian-Zdziechowski.mp3  

Michał Ostapiuk z IPN w Olsztynie przytacza okoliczności i przebieg bitwy o Murowaną Oszmiankę na Wileńszczyźnie, stoczonej w nocy z 13 na 14 maja 1944 przez żołnierzy III Wileńskiej Brygady AK z litewską, kolaboracyjną formacją policyjną. Przygotował Mirosław Sochacki.     https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2023/05/Bitwa-o-Murowaną-Oszmiankę.mp3

Dr hab. Karol Sacewicz z IPN w Olsztynie przybliża sylwetkę Adama Romana Kellera, funkcjonariusza policji politycznej II RP. Przygotował Mirosław Sochacki. https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2023/05/Panteon-Polskiego-Antykomunizmu-Adam-Roman-Keller.mp3  

Dawid Zagził z IPN w Olsztynie przybliża system sowieckich obozów koncentracyjnych, zwanych GUŁAGIEM. Na przestrzeni czterech dekad przeszło przezeń kilkadziesiąt milionów ludzi, około trzech milionów straciło życie. Przygotował Mirosław Sochacki.

Michał Ostapiuk, historyk IPN w Olsztynie, przybliża okoliczności rozbicia oddziału Piotra Burdyna, ps. „Poręba”. Wydarzenie to miało miejsce w Palmową Niedzielę, 6 kwietnia 1952 roku, w podgołdapskiej wsi Rudzie. Przygotował Mirosław Sochacki. https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2023/05/krwawa-niedziela-palmowa.mp3    

Dr Krzysztof Kierski z IPN w Olsztynie przybliża postać Sergiusza Piaseckiego, (ur. 19 marca?/ 1 kwietnia 1901 w Lachowiczach, zm. 12 września 1964 w Penley. Był to polski pisarz pochodzenia białoruskiego, publicysta polityczny, oficer polskiego wywiadu, żołnierz Armii Krajowej. Pisał przede wszystkim o rzeczywistości życia na pograniczu polsko-radzieckim, ale tworzył również satyry ośmieszające „demokrację ludową”. Przygotował Mirosław Sochacki. https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2023/05/Sergiusz-Piasecki.mp3

Dr hab. Karol Sacewicz z IPN w Olsztynie przybliża sylwetkę Tadeusza Żenczykowskiego, ur. 2 stycznia 1907 w Warszawie, zm. 30 marca 1997 w Londynie. Był to prawnik, działacz polityczny i publicysta. Kapitan Wojska Polskiego. Od 1940 pracował w Biurze Informacji i Propagandy Komendy Głównej ZWZ/AK. Kierował Akcją N, a od 1943 był kierownikiem Podwydziału „Antyk”, zajmującego się propagandą antykomunistyczną. https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2023/04/Tadeusz-Żenczykowski.mp3

Dr hab. Karol Sacewicz z IPN w Olsztynie przybliża sylwetkę i dorobek prof. Floriana Znanieckiego. Był on twórcą polskiej socjologii akademickiej, współtwórcą metody biograficznej w socjologii. Jego prace są znane w świecie, szczególnie w USA, gdzie mieszkał i pracował przez wiele lat. Znany jest także z prac krytycznych wobec bolszewizmu i komunizmu. Przygotował Mirosław Sochacki.     https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2023/04/Florian-Znaniecki.mp3  

Wioleta Wróbel i Michal Ostapiuk z IPN w Olsztynie przybliżają kulisy, przebieg i następstwa akcji „Meksyk II”, znanej jako „Akcja pod Arsenałem”, przeprowadzonej w Warszawie 26 marca 1943 roku. Przygotował Mirosław Sochacki. https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2023/04/Akcja-Meksyk-II.mp3  

Wioleta Wróbel z IPN w Olsztynie przybliża sylwetkę księdza Kazimierza Lutosławskiego ur. 4 marca 1880 w Drozdowie, zm. 5 stycznia 1924 tamże. Był to polityk, doktor medycyny i teologii, działacz endecki, poseł na Sejm, dziennikarz, pedagog, ideowy mentor twórców skautingu i harcerstwa polskiego. Był też projektantem polskiej odznaki skautowej, która stała się pierwowzorem krzyża harcerskiego. Przygotował Mirosław Sochacki.

Wioleta Wróbel i Michał Ostapiuk z IPN w Olsztynie przybliżają sylwetkę i działalność żołnierza wyklętego, ppor. Józefa Karwowskiego, ps. Tęcza, „Ziuk”, „Tabaczyński”, „Bystry”, działacza Stronnictwa Narodowego, żołnierza ZWZ-AK i NSZ-NZW, późniejszego komendanta Powiatu NSZ Grajewo i zastępcy komendanta Okręgu NZW „Bałtyk” (Prusy Wschodnie).       https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2023/03/Józef-Karwowski-ps-Tęcza.mp3

Michał Ostapiuk z IPN w Olsztynie przybliża postać Piotra Mariana Massoniusa, polskiego filozofa, psychologa i pedagoga, działacza oświatowego, encyklopedysty i dziennikarza, wieloletniego wykładowcy Uniwersytetu Stefana Batorego. Przygotował Mirosław Sochacki.       https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2023/03/Marian-Massonius.mp3

Mateusz Wojciechowski z IPN w Olsztynie przybliża konsekwencje decyzji, podjętych na spotkaniu przywódców państw tzw. wielkiej trójki w Jałcie, podczas konferencji odbywającej się od 4 do 11 lutego 1945 roku. Przygotował Mirosław Sochacki.       https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2023/03/Europa-po-Jalcie.mp3

Dr Krzysztof Kierski, historyk IPN w Olsztynie, przybliża sylwetkę Jana Olszewskiego, ur. 20 sierpnia 1930 w Warszawie, zm. 7 lutego 2019 tamże, polskiego prawnika, polityka i publicysty, adwokata, który sprawował urząd Prezesa Rady Ministrów w latach 1991-1992. Przygotował Mirosław Sochacki. https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2023/02/Jan-Olszewski.mp3

Życie i działałność Henryka Glassa, działacza antykomustycznego, sowietologa i komunologa, żołnierza walk o niepodległość i wojny 1939-45, współtwórcy harcerstwa polskiego. Opowiada dr hab. Karol Sacewicz z IPN w Olsztynie. Przygotował Mirosław Sochacki.        

Dr hab. Karol Sacewicz, historyk IPN w Olsztynie, przybliża przebieg operacji Cedar Falls, jaką w styczniu 1967 roku wojska amerykańskiego przeprowadziły w Wietnamie. Przygotował Mirosław Sochacki. https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2023/02/Operacja-cedar-falls.mp3

Jakub Sidor z IPN w Olsztynie przybliża postać i działalność Rudolfa Weigla, polskiego biologa, wynalazcy pierwszej na świecie skutecznej szczepionki przeciw tyfusowi plamistemu, prekursora zastosowania owadów, głównie wszy odzieżowej, jako zwierzęcia laboratoryjnego do hodowli bakterii wywołującej tyfus. Przygotował Mirosław Sochacki. https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2023/01/Rudolf-Weigl.mp3      

Dr Krzysztof Kierski z IPN w Olsztynie przybliża wydarzenia tzw. zimy stulecia, przypadającej na przełom 1978/79 roku. Przygotował Mirosław Sochacki. https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2023/01/zima-stulecia.mp3

15 grudnia 1948 rozpoczął się tzw. zjazd zjednoczeniowy PPR i PPS, podczas którego doszło do połączenia tych partii. Od tego czasu funkcjonowała Polska Zjednoczona Partia Robotnicza, która rządziła w Polsce do końca lat 80. O kulisach tego wydarzenia i o początkach działalności PZPR opowiada dr Krzysztof Kierski z IPN w Olsztynie. Przygotował Mirosław Sochacki.   https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2023/01/Utworzenie-PZPR.mp3      

Mateusz Wojciechowski z IPN w Olsztynie przybliża sylwetkę Józefa Becka, legionisty, żołnierza i dyplomaty, nazywanego architektem polskiej polityki zagranicznej. Przygotował Mirosław Sochacki. https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2023/01/Józef-Beck.mp3  

Michał Ostapiuk z IPN w Olsztynie przybliża okoliczności powstania i zbrodniczej działalności oddziału Ypatingasis burys, potocznie nazywanego strzelcami ponarskimi, litewskiej kolaboracyjnej formacji policyjnej, podporządkowanej niemieckim SD i policji bezpieczeństwa, istniejącej w latach 1941-1944. Stanowiła wyspecjalizowane komando egzekucyjne, które pod nadzorem Niemców dokonywało masowych mordów w Ponarach oraz w innych miejscach kaźni na okupowanej Wileńszczyźnie. Jej członkowie odpowiedzialni są za wymordowanie w latach II wojny światowej około 80 tys. osób. Przygotował Mirosław Sochacki. https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2023/01/Strzelcy-ponarscy.mp3

Dawid Zagził z IPN w Olsztynie przybliża sytuację polityczną w Rosji w pierwszych latach XX wieku i okoliczności, jakie doprowadziły do komunistycznej rewolucji w 1917 roku. Przygotował Mirosław Sochacki.   https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2023/01/Zarzewie-rewolucji.mp3

Dr hab. Karol Sacewicz przybliża kulisy jednego z początkowych epizodów wojny w Wietnamie: bitwy w Dolinie Ia Drang z listopada 1965 roku. Przygotował Mirosław Sochacki. https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2023/01/Bitwa-w-Dolinie-Ia-Drang.mp3

Jakub Sidor z IPN w Olsztynie przybliża życie i działalność wybitnej polskiej uczonej Marii Skłodowskiej-Curie. Przygotował Mirosław Sochacki.   https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2022/11/Maria-Skłodowska-Curie.mp3  

Wszechobecna propaganda obecna w PRL dotarła także do podręczników szkolnych. To właśnie autorzy podręczników, przy pomocy nauczycieli mówili uczniom co jest warte zapamiętania, a co zasługuje na niebyt. W jaki sposób propaganda PRL wchodziła do szkół? Przykłady podaje Krzysztof Kierski, historyk IPN w Olsztynie. Przygotował Mirosław Sochacki. https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2022/10/Propaganda-w-podręcznikach-PRL.mp3

Dr hab. Piotr Kardela przybliża historię i działaność organizacji „Wolne Orły”. Działała ona w latach 70. w USA. Rekrutowała się z byłych żołnierzy AK, ZWZ i przybyłych po wojnie do USA uciekinierów politycznych z PRL. Przez wywiad PRL nazywana była „najbardziej ekstremistyczną, polską organizacją zbrojną w Ameryce”. Przygotował Mirosław Sochacki.   https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2022/10/Wolne-Orły-w-boju.mp3

Patrycja Resel z IPN w Łodzi przybliża sylwetki kobiet zaangażowanych w działalność podziemia narodowego, m.in. Związku Jaszczurczego, Narodowej Organizacji Wojskowej czy Narodowych Sił Zbrojnych. Okazją jest 80 rocznica utworzenia Narodowych Sił Zbrojnych. Przygotował Mirosław Sochacki.   https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2022/09/Kobiety-Narodowej-Konspiracji.mp3      

W 80 rocznicę utworzenia Narodowych Sił Zbrojnych dr hab. Karol Sacewicz, historyk IPN i UWM w Olsztynie, przybliża kulisy działalności wywiadu i kontrwywiadu NSZ. Przygotował Mirosław Sochacki. https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2022/09/Wywiad-i-kontrwywiad.mp3

W cyklu audycji poświęconych 80-leciu utworzenia Narodowych Sił Zbrojnych historycy IPN w Olsztynie: dr hab. Karol Sacewicz i Michał Ostapiuk przybliżają historię i działalność oddziałów Akcji Specjalnej NSZ. Przygotował Mirosław Sochacki. https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2022/09/Oddziały-Akcji-Specjalnej.mp3

Historycy dr Rafał Sierchuła z IPN w Poznaniu i dr hab. Karol Sacewicz z IPN w Olsztynie przybliżają historię Służby Cywilnej Narodu, będącej tajną administracją Wielkiej Polski, skupiającej ekspertów i organizatorów niepodległej Rzeczpospolitej, jaka miała się odrodzić po II wojnie światowej. Przygotował Mirosław Sochacki. https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2022/09/Służba-Cywilna-Narodu.mp3

Był jednym z poetów czasów nadaremnych, a jednocześnie żołnierzem Armii Krajowej. 4 dnia Powstania Warszawskiego zginął od kuli niemieckiego snajpera, tymczasem jeszcze 5 lat później poszukiwało go UB. Wioleta Wróbel z IPN w Olsztynie przybliża postać, życiorys i okoliczności śmierci Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, żołnierza – poety. Przygotował Mirosław Sochacki.

Podczas gdy w Rosji bolszewicy siali krwawy terror, w rzeszy niemieckiej rodził się drugi z XX – wiecznych totalitaryzmów. Równie kłamliwy i bezwzględny jak komunizm, narodowy socjalizm miał doprowadzić do zagłady milionów. Gość programu – Dawid Zagził, historyk IPN w Olsztynie, przybliża kulisy narodowego socjalizmu (nazizmu), dominującego systemu w Niemczech hitlerowskich. Przygotował Mirosław Sochacki.       https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2022/08/Utopia-nazizmu.mp3

Krzysztof Kierski z IPN w Olsztynie przybliża historię niemiecko obozu zagłady w Treblince. W ciągu kilkunastu miesięcy jego funkcjonowania zamordowano tam ok. 800 tysięcy Żydów. Przygotował Mirosław Sochacki.         https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2022/07/Treblinka.mp3      

Dr hab. Karol Sacewicz przybliża kulisy powstania organizacji „Wachlarz”, struktury ZWZ-AK, ukierunkowanej na akcje dywersyjne przeciw niemieckiemu okupantowi na wschodzie. Przygotował Mirosław Sochacki. https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2022/07/Narodziny-Wachlarza.mp3

Michał Ostapiuk, historyk IPN w Olsztynie, przybliża historię generała Bolesława Wieniawy-Długoszowskiego, nazywanego „pierwszym ułanem Rzeczpospolitej”, zmarłego śmiercią samobójczą 1 lipca 1942 roku. Przygotował Mirosław Sochacki.         https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2022/07/Wieniawa-Dlugoszowski.mp3  

Wioleta Wróbel z IPN w Olsztynie przybliża sylwetkę Eugeniusza Bodo, który był gwiazdą estrady II Rzeczpospolitej. 26 czerwca 1941 roku został aresztowany przez NKWD, zmarł w 1943 roku, w sowieckim łagrze w Kotłasie. Przygotował Mirosław Sochacki.     https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2022/07/Eugeniusz-Bodo.mp3

13 czerwca 1946 roku w Polsce został wprowadzony tzw. „Mały Kodeks Karny”, czyli dekret o przestępstwach szczególnie niebezpiecznych w okresie odbudowy państwa. Przewidywał on m.in. kary za tzw. „propagandę szeptaną”, czyli na przykład opowiadanie dowcipów politycznych. Jak realizowały to prawo sądy województwa olsztyńskiego – opowiada Krzysztof Kierski z IPN w Olsztynie. Przygotował Mirosław Sochacki.

Był bezwględnym oprawcą i katem, przygotowującym masowe ludobójstwo europejskich Żydów. 80 lat po udanym zamachu na jego życie postać „Rzeźnika z Pragi” wciąż dowodzi skali okrucieństwa nazizmu. Dawid Zagził, historyk IPN w Olsztynie, przedstawia historię życia Reinharda Heydricha, hitlerowskiego zbrodniarza wojennego, który zmarł 4 czerwca 1942 roku w wyniku ran odniesionych w zamachu na jego życie. Przygotował Mirosław Sochacki. https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2022/06/Reinhard-Heydrich.mp3

Dr hab. Karol Sacewicz z IPN w Olsztynie przybliża kulisy jednej z kluczowych bitew II wojny światowej na Pacyfiku – rozstrzygniętej 4 czerwca 1942 roku bitwy o wyspę Midway. Przygotował Mirosław Sochacki. https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2022/06/Bitwa-o-Midway.mp3

Dawid Zagził, historyk IPN w Olsztynie, przybliża ideę Goralenvolk. Była to inicjatywa, na podstawie której Niemcy w czasie II wojny światowej na terenie przedwojennego powiatu nowotarskiego chcieli zantagonizować ludność polską. Przygotował Mirosław Sochacki.   https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2022/06/Goralenvolk.mp3  

Wioleta Wróbel z IPN w Olsztynie przybliża sylwetkę Jana Karskiego (właściwe nazwisko: Jan Romuald Kozielewski). Podczas kampanii wrześniowej był oficerem artylerii Wojska Polskiego, następnie kurierem i emisariuszem władz Polskiego Państwa Podziemnego. Jako świadek Holocaustu stał się utorem raportów, opisujących sytuację polityczną oraz humanitarną na terenach okupowanej przez Niemców II Rzeczypospolitej, obok raportów Pileckiego pierwszego źródła na temat Holocaustu na świecie. Przygotował Mirosław Sochacki. https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2022/06/Jan-Karski.mp3

Michał Ostapiuk, historyk IPN w Olsztynie, przybliża historię życia i ostatniej misji Rudolfa Hessa, jednego z przywódców III Rzeszy. Należał do najbliższych współpracowników Adolfa Hitlera i do zakończenia swej kariery politycznej w maju 1941 był zastępcą Hitlera i formalnie trzecią, po Hermannie Göringu, osobą w państwie. Drugą połowę życia (czterdzieści sześć lat) spędził w niewoli i w zakładach karnych. https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2022/06/Rudolf-Hess.mp3

Krzysztof Kierski z IPN w Olsztynie przybliża historię Święta Pracy w Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej. Przygotował Mirosław Sochacki. https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2022/05/Swieto-pracy-w-PRL.mp3  

Michał Ostapiuk, historyk IPN w Olsztynie, przybliża ostatnie dni życia wodza III Rzeszy, Adolfa Hitlera. Przygotował Mirosław Sochacki. https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2022/05/Koniec_Adolfa_Hitlera.mp3

Dr. hab. Karol Sacewicz, historyk IPN w Olsztynie, przybliża przebieg, kulisy i konsekwencje bitwy o japońską wyspę Okinawa. Stoczona w okresie od kwietnia do czerwca 1945 roku była ostatnią wielką operacją wojsk amerykańskich na Pacyfiku. W wyniku poniesionych strat Amerykanie zdecydowali o użyciu w ofensywie na Japonię broni atomowej. Przygotował Mirosław Sochacki.     https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2022/04/bitwa-o-okinawe.mp3

Historia Antoniny i Jana Żabińskich, małżeństwa związanego z warszawskim ogrodem zoologicznym. Dzięki ich zangażowaniu w ratowanie Żydów w okresie okupacji niemieckiej, ocalonych zostało kilkaset osób. Opowiada Dawid Zagził, historyk IPN w Olsztynie. Przygotował Mirosław Sochacki. https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2022/04/Sprawiedliwi-z-warszawskiego-ZOO.mp3  

Rok 2022 jest rokiem Józefa Mackiewicza – polskiego pisarza, przeciwnika totalitaryzmów i strażnika dziedzictwa polsko-litewskiego. W 120 rocznicę urodzin tego wybitnego Polaka jego sylwetkę przypomina Michał Ostapiuk, historyk IPN w Olsztynie. Przygotował Mirosław Sochacki.     https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2022/04/Jozef-Mackiewicz.mp3

Wioleta Wróbel z IPN w Olsztynie przybliża sylwetkę Henryka Sławika, dziennikarza, powstańca śląskiego, działacza Polskiej Partii Socjalistycznej. W czasie II wojny światowej był jednym z organizatorów pomocy polskim uchodźcom (w tym Żydom), którzy znaleźli się na Węgrzech. Zamordowany przez Niemców w KL Mauthausen-Gusen. Po wojnie uhonorowany tytułem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata. Pośmiertnie odznaczony Orderem Orła Białego. Okazją jest przypadający 24 marca Dzień Polaków Ratujących Żydów.     https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2022/04/Henryk-Sławik.mp3

Michał Ostapiuk, historyk IPN w Olsztynie, przedstawia historię stawiacza min ORP Gryf. W marcu 1938 roku przybył ze stoczni we Francji do portu w Gdyni. Aż do wybuchu wojny był największym bojowym okrętem polskiej marynarki wojennej. Nim został zatopiony, bohatersko walczył do 3 września 1939 roku, broniąc polskiego morza.     https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2022/03/ORP-Gryf.mp3

Wioleta Wróbel z IPN w Olsztynie przybliża życiorys Żołnierza Niezłomnego, por. Kazimierza Żebrowskiego, ps. „Bąk”, „Dziadek”, ostatniego komendanta białostockiego okręgu Narodowego Zjednoczenia Wojskowego. Zginął w 1949 roku od samobójczego strzału w walce z siłami reżimowymi, wcześniej dobijając rannego w boju syna, Jerzego. https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2022/03/Kazimierz-Żebrowski-Bąk.mp3

Jak szybko pokonać III Rzeszę? To pytanie zadawali sobie alianccy przywódcy od pierwszych dni wojny. W lutym 1942 roku gabinet wojenny Wielkiej Brytanii zezwolił na zrównanie Niemiec z ziemią. Opowiada dr hab. Karol Sacewicz z IPN w Olsztynie. Przygotował Mirosław Sochacki.     https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2022/02/Powietrzna-ofensywa-aliantow.mp3

Dawid Zagził, historyk IPN w Olsztynie, przybliża sylwetkę Zygmunta Berlinga, wojskowego i polityka, podpułkownika piechoty Wojska Polskiego (II RP), zdegradowanego w 1943 roku za dezercję, awansowanego przez Józefa Stalina do stopnia generała broni Wojska Polskiego, dowódcy I Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki i I Armii WP. Przygotował Mirosław Sochacki.   https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2022/02/zdrada-Berlinga.mp3

Krzysztof Kierski z IPN w Olsztynie przybliża wojenne losy polskich zimowych olimpijczyków II Rzeczpospolitej. Choć nie zdobyli żadnego medalu, z dumą reprezentowali polskie barwy na międzynarodowych arenach, większość wzięła też udział w walkach o niepodległość Polski. Przygotował Mirosław Sochacki. https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2022/02/zimowi-olimpijczycy.mp3

Po raz pierwszy został aresztowany przez sowietów 21 stycznia 1941 roku. 5 lat później wydał rozkaz o rozwiązaniu Armii Krajowej. Nim zginął w moskiewskich kazamatach, bronił honoru swych podkomendnych. Opowiada Michał Ostapiuk, historyk IPN w Olsztynie. Przygotował Mirosław Sochacki.         https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2022/01/Leopold-Okulicki.mp3

Mimo niemieckiej agresji na sowietów i upadku postanowień paktu Ribbentrop-Mołotow, Moskwa nie wyrzekła się swoich imperialnych i zaborczych dążeń wobec Polski i Polaków. Sowieckie Ministerstwo Spraw Zagranicznych za sprawą tego dokumentu z 16 stycznia 1943 roku, uderzało w polską suwerenność, niepodległość i integralność terytorialną. Opowiada dr hab. Karol Sacewicz z IPN w Olsztynie. Przygotował Mirosław Sochacki. https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2022/01/Nota-Narkomindiełu.mp3

W pierwszych dniach grudnia 1941 roku niemieckie szpice były 30 km od murów Kremla. Boże Narodzenie żołnierze Hitlera chcieli świętować już w stolicy Związku Sowieckiego. Trzymiesięczna operacja Tajfun zakończyła się oficjalnie 7 stycznia 1942 roku, najdotkliwszą z dotychczasowych klęsk poniesionych przez Niemcy w tej wojnie. Opowiada dr hab. Karol Sacewicz, historyk IPN w Olsztynie Przygotował Mirosław Sochacki.       https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2022/01/Bitwa_o_Moskwe.mp3

Dla jednych – swawolnik i rozpustnik. Dla innych – mistyk i człowiek święty. Do śmierci 30 grudnia 1916 roku był szarą eminencją imperium carów. Opowiada Michał Ostapiuk, historyk IPN w Olsztynie. Przygotował Mirosław Sochacki.     https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2022/01/Grigorij-Rasputin.mp3

Wraz z wprowadzeniem stanu wojennego w Polsce, trafiły tam tysiące działaczy opozycji antykomunistycznej. Dla większości internowanych, Boże Narodzenie 1981 roku miało być najsmutniejszy w życiu. Opowiada Krzysztof Kierski, historyk IPN w Olsztynie. Przygotował Mirosław Sochacki. https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2022/01/wigilia_81_zza_krat.mp3

Była najpoważniejszym działaniem operacyjnym SB prowadzonym przeciw członkom olsztyńskiej Solidarności. To dzięki informacjom zdobytym w ramach tej sprawy 13 grudnia 1981 roku Służba Bezpieczeństwa na temat olsztyńskiej Solidarności wiedziała prawie wszystko. Opowiada dr Paweł Warot, historyk IPN w Olsztynie. Przygotował Mirosław Sochacki.     https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2021/12/sprawa-obiektowa-krag.mp3

Tora! Tora! Tora! Tymi słowami przerywając ciszę radiową, japoński dowódca pilotów nadał sygnał potwierdzający, że atak jest pełnym zaskoczeniem dla Amerykanów. W niedzielę 7 grudnia 1941 roku rozpoczynała się wojna na Pacyfiku. Opowiada dr hab. Karol Sacewicz, historyk IPN w Olsztynie. Przygotował Mirosław Sochacki.       https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2021/12/Pearl-Harbor.mp3  

Polskojęzyczni mieszkańcy byłych Prus Wschodnich po zakończonej II wojnie światowej przeżyli dramat. Za sprawą sowietów i komunistycznego aparatu represji spotkało ich to samo, co niemieckich sąsiadów. Opowiada dr Paweł Warot, historyk IPN w Olsztynie. Przygotował Mirosław Sochacki. https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2021/12/UB_wobec_warmiakow.mp3  

Jej funkcjonariusze byli pretorianami niemieckiego komunizmu. Przez prawie 40 lat strzegli czerwonego reżimu. Listopad 1989 roku był początkiem końca tej najskuteczniejszej formacji policyjnej bloku wschodniego. Opowiada Michał Ostapiuk, historyk IPN w Olsztynie. Przygotował Mirosław Sochacki. https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2021/12/Stasi.mp3

Był niechlubnym bohaterem mającego swą premierę w listopadzie 1993 roku filmu Lista Schindlera. Amon Goeth osobiście zamordował 500 ludzi. Tysiące innych zginęły z jego rozkazu. Opowiada Michał Ostapiuk, historyk IPN w Olsztynie. Przygotował Mirosław Sochacki.     https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2021/11/amon_goeth.mp3

Kim był człowiek, który dał Polsce wolność, granice, moc i szacunek? Opowiada Sebastian Nowakowski. Przygotował Mirosław Sochacki     https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2021/11/Pilsudski_tworcy.mp3