Zwijgen is geen optie

Waarom nog warmtepompen installeren als de ijskappen al aan het smelten zijn? Waarom nog protesteren als er toch niet geluisterd wordt? Waarom nog stemmen als de uitslag bij voorbaat vast lijkt te liggen? Kortom: heeft het zin om te blijven proberen? En zo ja, doe ik dan wel genoeg? En waar halen de Zwijgen is geen optie-gasten de energie vandaan om hun schijnbaar onmogelijke doelen te blijven nastreven? Al onze gesprekken leerden Anthony dat hij zich niet schuldig hoeft te voelen om wat hij niet doet, maar trots kan zijn op waar hij - bewust en onbewust - wel het verschil maakt. En dat schreef hij schoon, verstandig en grappig neer in dit kersverse boek, voor jou om te lezen. Omdat 'niet genoeg' toch meer dan voldoende kan zijn. Omdat hij, ongeacht het resultaat, een goed mens is. En jij ook. Koop het boek: https://zwijgenisgeenoptie.be/waarom-ik-een-goed-mens-ben-en-jij-ook/Meer over deze aflevering: https://zwijgenisgeenoptie.be/anthony-bosschem-boek Hoofdstukken: (1:12) Hoofdstuk 1: De rijkdom van dat weefsel(6:57) Hoofdstuk 2: Lieve geheugensteuntjes(10:36) Hoofdstuk 3: Mag ik hier zijn?(17:10) Hoofdstuk 4: Het bedelaarsdilemma (20:11) Hoofdstuk 5: Voor die drie (27:20) Hoofdstuk 6: One must imagine Sisyphus happy

Koen Bogaert is professor aan de vakgroep Conflict & Development van de Universiteit van Gent. Hij doceert over onze koloniale geschiedenis en is gespecialiseerd in globalisering, verstedelijking en sociale ongelijkheid in Noord-Afrika. In 2023 kwam zijn boek 'In het spoor van Fanon' uit, een groots en opvallend leesbaar werk over verzet. Met Koen hadden we het over activisme, over de geschiedenis van verzet en de nooit eindigende strijd voor een betere wereld. Over de Haïtiaanse Revolutie en de parallellen met Palestina vandaag. Over empathie en solidariteit en over hoe je te verhouden tot al het leed in de wereld. Een stevige maar heel leerrijke aflevering. Meer op https://zwijgenisgeenoptie.be/koen-bogaert Hoofdstukken (1:05) Hoofdstuk 1: Mentaal sedimentOver activisme als historisch proces dat lang duurt en dat af en toe opflakkert in momenten van massaprotest. Over Koen's zoektocht naar een militante 1 mei betoging in Barcelona. Over huis-, tuin- en keukenactivisme en het gevoel dat het niets uithaalt. (6:57) Hoofdstuk 2: Provocatieve ruimteOver de nood van zijn studenten aan een voorschrift. Wat moeten we doen? Wat moeten we denken? Over utopieën. Over de heftige geschiedenis waar Koen hen mee confronteert, in het bijzonder die van Haïti. (15:52) Hoofdstuk 3: GeweldOver empathie en solidariteit. Over het discours van terreur en barbarij dat onze empathie probeert te doorbreken. Over geweld als middel van verzet. Over Frantz Fanon en zijn visie op geweld. Over Palestina en Zuid-Afrika. (27:20) Hoofdstuk 4: Het is een luxe om pessimistisch te zijnOver de valse rol van de redelijkheid. Over institutioneel geweld en hoe Koen's ogen langzaam open gingen. Over een protestbeweging in Marokko die 8 jaar een berg bleef bezetten. Over het privilege van je terug te kunnen trekken. (35:35) Hoofdstuk 5: Het einde van de geschiedenisOver de zin van mee te doen en te blijven strijden. Over het resultaat van strijd op lange termijn. Over de wens om er van af te zijn en uit te bollen in een perfect rechtvaardige wereld. Over de onrust waarin zijn studenten zijn opgegroeid versus de (schijnbare) rust van de jaren '90. (41:57) Hoofdstuk 6: Onze collectieve neeOver het belang van chaos en het verlangen naar orde. Over een utopie om naar te blijven streven. Over 'neen' zeggen en dat collectief doen en dan op straat samen zoeken naar de 'ja'. (49:26) Hoofdstuk 7: Verandering voor het te laat is.Over de praktijk van Occupy Wall Street en hoe in de chaos van dat verzet vanalles ontstaat. Over het gevaar van het verheerlijken van in opstand komen. Over het belang van sabotage, niet omwille van de chaos, maar om het systeem tot verandering te dwingen.

Erik de Jong is de man achter Spinvis. Hij maakt al heel zijn leven muziek, maar brak pas door op zijn 41ste. Sindsdien doet hij vierkant zijn goesting. En zijn goesting, dat blijkt vooral het maken van muziek te zijn die ons raakt. Met Erik hadden we het over zijn creatieproces, over het contrast tussen alleen sleutelen aan de ene kant en optreden en interviews geven aan de andere kant. Binnenwereld en buitenwereld. Erik en Spinvis. Het is een gesprek dat net als één van zijn liedjes rond een kern van waarheid zweeft, zonder ze te benoemen. Schoon, echt, eerlijk, met beladen stiltes, dwaalsporen en onafgewerkte zinnen die Meer op https://zwijgenisgeenoptie.be/erik-de-jong Hoofdstukken (0:45) Hoofdstuk 1: We zouden toch nogErik heeft het over zijn doorbraak op zijn 41ste, over ouder worden en wat dat doet met een mens. Over de dankbaarheid van het leven hebben waar hij altijd van droomde. Over de 'wat als' van veel ex-collega's. (6:46) Hoofdstuk 2: Dat is mijn tuinOver Eriks binnen- en buitenwereld. De kern waar niemand in kan en de schil die best meegaand en gemakkelijk is. Over de moeilijkheid van elkaar te begrijpen, nooit met elkaars oren te kunnen luisteren. De verbondenheid en de afstand tegelijk. Over de geheime tuin waar hij muziek maakt en waar iedereen binnen wil. (11:24) Hoofdstuk 3: BetekenisOver humor en ironie in z'n liedjes en de drang naar ironieloze romantiek. Over al dan niet betekenis in je teksten proberen steken en de onlosmakelijke verbondenheid tussen vorm en inhoud. Over de muziek van gesproken taal. (17:00) Hoofdstuk 4: Daar is niksOver de vloek van geen controle te hebben over wat mensen met je muziek doen. Over tattoo's van zijn teksten. Over de brieven met schrijnende verhalen die hij soms krijgt en hoe daarop te reageren. Over de worsteling met die verantwoordelijkheid. En over het gevaar van beeldspraak. (26:14) Hoofdstuk 5: EngagementWe hebben alleen maar taal om elkaar te proberen begrijpen. En taal kan vanalles teweeg brengen. Over de gevolgen van daarover nadenken op je spreken. Over 'geëngageerde kunst' en een heel brede interpretatie van engagement. Over het pacifisme van zijn vader. (33:03) Hoofdstuk 6: TwijfelOver het verlies van idealen en de alles overheersende twijfel. Over de ironie van de twintiger die de wereld fileert en over wat daar later voor in de plaats komt. Over frituurhap-principes en hoe ze je leven vergemakkelijken. (38:00) Hoofdstuk 7: De oerversieOpnieuw over de kloof die gaapt tussen onze rijke innerlijke wereld en die van de ander. Een onoverbrugbare kloof die enkel met het botte instrument van de taal iets kleiner gemaakt kan worden. Over elkaar proberen begrijpen zonder taal en de taalloze oerversies van Erik's liedjes. (43:26) Hoofdstuk 8: De tijd is een vriendOver ons zelfbeeld en onze weigering om onszelf te laten vatten in foto of video of om het even welke andere samenvatting. We zijn een wereld. Over de knieval die je moet doen om je werk de wereld in te sturen en over het proces van Erik om te wennen aan de imperfectie. (49:06) Hoofdstuk 9: Daar ligt mijn vrijheidOver het liedje Stuntman, dat Erik nu achteraf eigenlijk wel heel goed vindt. Over live optreden, de zenuwen en het imposter syndrome van vroeger en hoe een avond in Roeselare dat voorgoed veranderde. Over echtheid en theater.

Valerie Trouet is een wereldautoriteit op het vlak van de dendrochronologie. Als professor aan de universiteit van Arizona deed ze onderzoek naar de klimaatgeschiedenis aan de hand van jaarringen van bomen. Ze schreef er een boek over: Wat bomen ons vertellen. In 2022 kwam ze terug naar België om het pas opgerichte klimaatcentrum te leiden. Met Valerie hadden we het over de urgentie van het klimaatprobleem en de ambitie om er iets aan te doen. Over fossiele subsidies en het gebrek aan vrouwen in de wetenschap. Over haar rol als ambtenaar en het retorisch geslalom dat daarbij komt kijken. Meer op https://zwijgenisgeenoptie.be/valerie-trouet Hoofdstukken (0:48) Hoofdstuk 1: Het epicentrumOver het contrast tussen Valerie's positie als wetenschapper aan de rand van het spinnenweb en haar positie als ambtenaar centraal in dat web. Over wat er moet gebeuren om de klimaattransitie te maken en over wat er in de weg staat. (9:57) Hoofdstuk 2: Ongezellige 'neen'Over het verschil tussen Europa en Amerika in de aanpak van de klimaatcrisis en het algemener verschil in ambitie en ondernemingszin. Over haar avonturen in de Belgische bureaucratie en de algehele logheid van ons systeem. (17:13) Hoofdstuk 3: Eyes on the prizeOver fossiele subsidies die nog altijd en masse worden verdeeld en over de absurditeit daarvan. Over laaghangend fruit in de klimaattransitie en de frustratie dat er vandaag nog laaghangend fruit is. Over kiezen waar je je energie in steekt. (23:41) Hoofdstuk 4: Stem!Over wat jij kan doen als individu en het contrast tussen dat grote probleem enerzijds en jouw veganistische maaltijd anderzijds. Over de retoriek die geshift is van de persoonlijke naar de collectieve verantwoordelijkheid. Over nadenken over het klimaat als privilege. (26:35) Hoofdstuk 5: Dat is zo veel werkOver meer psychologische inzichten rond klimaat. Hoe spreek je tegen ontkenners, tegen sceptische politici, tegen believers, tegen groenen. Over het omarmen van de pragmatiek. (32:05) Hoofdstuk 6: Brain drainEen ietwat diepere focus op de logheid van ons systeem. Enerzijds het compleet gebrek aan ambitie in de klimaattransitie. Anderzijds het compleet gebrek aan diversiteit binnen onze onderzoeksgroepen en commissies. En de link tussen die twee gebreken. (40:14) Hoofdstuk 7: Een breed speelveldAnthony benoemt de voorzichtigheid van Valerie. Ze geeft toe dat dat het effect is van haar functie, niet omdat ze bang is om die te verliezen. Wel omdat ze een brede coalitie wil bouwen. Over de spanning die dat oplevert voor iemand met een overtuigde mening.

Farah Focquaert is Doctor in de Wijsbegeerte en werkt op oneindig boeiende thema's zoals de filosofie van bestraffing en de ethiek van ingrepen in ons brein. Ze pleit voor het afschaffen van de gevangenis in haar huidige vorm. Met Farah hadden we het over schuld, boete, misdaad en straf. Over morele verantwoordelijkheid en vrije wil. Over slachtoffers en daders, leed, haat en vergelding. Over de zin of onzin van filosofie en moraliteit. Lees meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/farah-focquaert Hoofdstukken (01:21) Hoofdstuk 1: Vrije wilFarah brengt twee versies van haar vrije wil standpunt (spoiler: ze is vrije wil skepticus). Een softe en een hardere versie. Ze meanderen door het filosofische moeras van het vrije wil debat, maar wanneer het daarna over morele verantwoordelijkheid gaat, wordt het plots wél maatschappelijk relevant. (08:01) Hoofdstuk 2: Het retributieve denkenEen korte analyse van wat de gevolgen zijn van een geloof in vrije wil voor ons strafrecht. Wat is de geest van het huidige strafrecht en hoe zou het anders kunnen? (11:00) Hoofdstuk 3: Legalisering van drugs en klassieke muziekFarah neemt een zijweg en heeft het over de reden waarom mensen vandaag in de gevangenis zitten. Zo komt ze bij druggebruikers en kleine drugdealers terecht. Ze houdt een enthousiast en overtuigend pleidooi voor legalisering.  (14:56) Hoofdstuk 4: Persoonlijke verantwoordelijkheidZe gaan in op het meer algemene beeld dat we hebben van gedetineerden. Over het ontmenselijken en het neerkijken op. En nog breder over persoonlijke verantwoordelijkheid voor je leefstijlgedrag, over het voorwaardelijk maken van de gezondheidszorg en het voortdurend moreel veroordelen van elkaars gedrag. Over de klimaatcrisis als catalysator van die veroordeling. (23:05) Hoofdstuk 5: Voedingsbodem voor crimineel gedragFarah heeft het over de invloed van Kant op ons denken over straf en boete. Over de worsteling met haar eigen positie als vrije wil skepticus, maar de voordelen van die positie om het schulddenken te counteren. Over de kwalijke impact van dat schulddenken. (26:52) Hoofdstuk 6: De functie van strafFarah heeft het over haar visie op straf. Enerzijds moet die toekomstig crimineel gedrag proberen voorkomen en anderzijds moet ze een antwoord bieden op slachtoffers. Over herstelrecht en het afschaffen van de gevangenis in haar huidige vorm. (29:13) Hoofdstuk 7: We kunnen het niet wetenAnthony past Farahs vrije wil skepticisme toe op mensen die stemmen voor strenge straffen. Ook zij hebben daar niet voor gekozen. Ze praten eerlijk over de zin en onzin van haar activisme en de strijd tegen het cynisme. Over de beperkingen van onze kennis en hoe daar mee om te gaan. (33:24) Hoofdstuk 8: Preventieve detentieFarah praat open over mensen die doorschieten in het vrije wil skepticisme en alles trachten te weten en te voorspellen. Dat brengt ons bij het moeilijke thema van preventieve detentie. Het is iets dat heel erg sciencefiction klinkt, maar dat eigenlijk niet zo veraf is als je zou denken. (42:41) Hoofdstuk 9: Leed is leedOver de strenge blik op mensen in detentie en op onszelf. Over Farahs onzekerheid over haar eigen positie en de kans dat haar denken niet tot een meer humane wereld zou leiden. Over de dingen die ze wél zeker weet. (52:21) Hoofdstuk 10: SlachtoffersOver het recht op gevoelens van haat en vergelding. Over wat slachtoffers zelf willen als straf. Over Farahs persoonlijke gesprekken met slachtoffers.

Meikeminne Clinckspoor is een Belgische filmmaker die genomineerd werd voor een Kids Emmy Award met haar prachtige reeks Dropje. We vonden daar geen enkel artikel over in het media-archief. Dat is op zich reden genoeg voor een gesprek. Het werd een heel mooi en oprecht gesprek over kinderfilms maken, over authenticiteit en zweverigheid, over magie en de achterkant van de coulissen, over manipuleren versus orkestreren, over smalltalk en durven voelen. Een gesprek voor iedereen die zich soms eens raar of anders voelt.   Lees meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/meikeminne-clinckspoor   Hoofdstukken (0:46) Hoofdstuk 1: Voor den homeMeikeminne vertelt over haar jeugd en hoe ze de passie voor filmmaken te pakken kreeg. Over haar moeder die 'echte' films meebracht naar huis en een camera. (4:51) Hoofdstuk 2: Een veilig kaderOver representatie en alle soorten kinderen zien op televisie. Over de authenticiteit en de puurheid van het werken met kinderen. Over het belang van casting. (10:47) Hoofdstuk 3: De fietsrem en de glimlachOver het contrast tussen voor en achter de coulissen. Over het maken van Dropje. Over praktische effecten in tegenstelling tot digitale effecten. (17:12) Hoofdstuk 4: Manipuleren of achterover leunenOver het woord manipuleren en een meer positieve invulling ervan. Over de kracht van niets doen en de dingen laten gebeuren. Over jezelf een plaats geven, over ambitie en bescheidenheid. (22:51) Hoofdstuk 5: Er is altijd een keuzeOver de boodschap die Meikeminne in haar werk probeert te steken. Over de dood van haar moeder en de impact op haar werk en leven. Over raar gevonden worden en je afzetten tegen de norm. (28:39) Hoofdstuk 6: De sparkOver smalltalk en leven op automatische piloot. Over haar zoektocht naar echtheid bij mensen en de parallel met Zwijgen is geen optie. (30:50) Hoofdstuk 7: KinderfilmsOver Meikeminnes Emmy-nominatie met Dropje en haar gevoel over de serie die won. Over allerlei soorten televisie voor allerlei soorten kinderen. Over de traagheid en de métier. Over wat Dropje met mensen deed tijdens Corona. (36:13) Hoofdstuk 8: Daar ben jeOver geen zin hebben om te voelen versus gevoelens laten zijn. Over durven huilen en weten dat je niet samenvalt met wat je voelt.

Met Nic hadden we het over de opvoedende functie van TV, over dansen voor het klimaat, over lachen in het licht van zo veel onheil. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/nic-balthazar

Met Josse hadden we het over de avonturier en de thuisblijver die beiden in hem zitten. Over kunst als vrijplaats. Over de kunstenaar die best vlak achter zijn of haar werk zit. Over focussen op verschillen ipv gelijkenissen. Over het vieren van de twijfel. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/josse-de-pauw

Met Ankie hadden we het over haar avontuur als allereerste kinderrechtencommissaris. Over strijden voor de zwakkeren. Over polarisering en politieke onwil. Over verzet. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/ankie-vandekerckhove

Met Benjamin hadden we het over ondernemen, over klimkampen, over jongeren laten groeien. Over nieuwkomers aan werk helpen. Over vooroordelen die verdwijnen bij een ontmoeting. Over impact Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/benjamin-gerard/ Hoofdstukken (02:02) Hoofdstuk 1: Nature Benjamin vertelt over Nature vzw en de klimkampen die hij geeft voor jongeren. Hij combineert probleemloos een avontuurlijk verhaal waar jongeren zin in hebben met de wollige theorieën uit de ontwikkelingspsychologie. Het resultaat is een cool kamp waarin je je eigen grenzen kiest, waarin conflict mogelijk is en waaruit persoonlijke groei kan ontstaan. (11:03) Hoofdstuk 2: Zwarte sneeuw Benjamin vertelt over de beginjaren van Nature, waarin hij zichzelf niet betaalde en in financiële problemen terecht kwam. Tot er zelfs een deurwaarder voor de deur stond. (14:34) Hoofdstuk 3: Geld en impact Over het financieren van maatschappelijke relevante projecten. Via de markt of via subsidie. Over de moeilijkheid om impact te meten. Over kwalitatief en kwantitatief bewijsmateriaal. Over hoe je iets als zelfvertrouwen moet meten. (19:44) Hoofdstuk 4: Rising You(th) Benjamin vertelt over Rising You en het model dat hij errond gebouwd heeft. Toekomstige werkgevers en de VDAB betalen mee voor het opleidingstraject van jonge vluchtelingen tot hoogtewerkers. Winwinwin. (23:13) Hoofdstuk 5: Dan kunt ge werken ook Over solliciteren, CV's en gesprekken en hoe het proces compleet ontoegankelijk is voor nieuwkomers. Over het potentieel van een manneke van 12 die helemaal alleen van Afghanistan naar hier komt. (26:47) Hoofdstuk 6: Ge kunt dat niet neerschrijven Over de vooroordelen die leven over vluchtelingen en hoe die verdwijnen wanneer die gasten effectief komen werken en aan een lunchtafel zitten met hun nieuwe collega's. Over de eerste gast die Benjamin aan job hielp.

Met Bleri hadden we het over engagement, over ambitie, over werken met jongeren met problemen (en niet met ‘probleemjongeren’). Over vaderschap en hoop. Over iets doen. Over politiek en de weigering om cynisch te zijn. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/bleri-lleshi

Met Farah hadden we het over nieuwkomers en de grote hoeveelheid drempels die te vinden zijn tussen hen en onze arbeidsmarkt. Over hoe Refu Interim dat probleem tracht aan te pakken. Over de veranderende mindset van bedrijven en zatte nonkels. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/farah-laporte

Met Bram hadden we het over het warmtenet dat ze met Beauvent cvba in Oostende aanlegden. Over verwarmen met gas, de fysica erachter en de alternatieven. Over David tegen Goliath, leren lobbyen en volharden in het optimisme. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/bram-pauwels

Met Paulien hadden we het over bloemen en de crazy externaliteiten die achter dat schone boeketje zitten dat je aan je moeder geeft. Over hoe ze het met Blommm anders doet. Over hoe moeilijk het is om goed doen en winst maken te verenigen. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/paulien-verhaest

Met Rudi hadden we het over geopolitieke conflicten en over zijn rol als kleine oorlogsjournalist in die grote gebeurtenissen. Over de zin van instrumenten naar Mosul sturen. Over de psychologische impact van de job. Een heel openhartig gesprek. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/rudi-vranckx

Met Nozizwe hadden we het over haar jeugd in Zimbabwe en haar eerste jaren in België. Over onderwijs daar en hier, over haar ontdekking van racisme en haar indrukwekkende tocht naar het voorzitterschap van de Vlaamse Jeugdraad. Over de volgende logische stap: de politiek. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/nozizwe-dube

Met Bert hadden we het over lokale energieproductie in Afrika. Over zonnekiosken in Togo. Over hoe hij daarmee lokaal ondernemerschap stimuleert en mensen aan het werk zet. Over de delicate verhouding van een witte man met Afrika en het probleem met ‘ontwikkelingshulp’. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/bert-bernolet

Met Nigel hadden we het over zijn jeugd als punker. Over zijn radicalisering en hoe niet iedereen evenveel kansen krijgt. Over samen leven in het algemeen en hoe je ondanks de verschillen toch samen in een supportersbus kan zitten. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/nigel-williams

Met Jeroen hadden we het over Boomtown, het eerste duurzame festival in ons land. Over lokale inbedding van een festival, maar ruimer ook over lokale politiek en hoe echte inspraak mogelijk kan zijn. Als je het juist aanpakt. Over mobiliteit en het politieke avontuur van Jeroen. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/jeroen-vereecke

Met Dalilla hadden we het over structureel racisme en dagelijkse strijd ertegen, over zwarte piet en haatberichten, over rolmodellen en een zacht soort activisme met empathie en geduld. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/dalilla-hermans

Met Steven hadden we het over zijn kortstondige politieke carrière, over zijn BV-schap als Low Impact Man en de impact daarvan op zijn leven. Over de strijd tegen het defaitisme in een periode waarin het klimaat heel weinig aandacht kreeg en wat te doen met de realisatie dat er moeilijke tijden aankomen. Over ondanks dat alles opnieuw vader worden. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/steven-vromman

Met Jonas hadden we het over zijn engagement. Van een oproep om niet op Bush te stemmen op het filmfestival van Cannes tot de impact van zijn tv-programma Basta. Over zijn wereldbeeld en zijn strijd met het defaitisme. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/jonas-geirnaert

Met Serge hadden we het over zijn persoonlijke bewustwording van de klimaatproblematiek. Over Al Gore, over doemdenken en techno-optimisme, over Patagonia en Tesla. Over de taak van elke burger. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/serge-de-gheldere

Met Aline hadden we het over politieke vernieuwing, over lokale inspraakprocessen en hoe haar platform CitizenLab ze mogelijk maakt voor meer mensen. Over hoe het is om als jonge vrouw te bewegen in de ondernemerswereld en de poltieke wereld. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/aline-muylaert

Met Kurt hadden we het over zijn periode bij Artsen Zonder Grenzen, over de vreselijke dilemma’s die je tegenkomt als de nood hoog is en de middelen beperkt. Over zijn antwoord op de zinloosheid en over hoe hij met filantropie van rijke mensen de wereld beter wil maken. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/kurt-peleman

Met Liesbeth hadden we het over DOK in Gent, een tijdelijke creatieve plek voor kunstenaars, ondernemers, jongeren, voor iedereen eigenlijk. Over hoe je zo’n plek écht voor iedereen maakt. En over hoe je dat democratisch georganiseerd krijgt. Over je kleine impact en de verantwoordelijkheid om daar toch iets mee te doen. Over geld. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/liesbeth-vlerick

Met Marjan hadden we het over agressie en woede en hoe we daar als samenleving helemaal niet goed mee om gaan. Over gedetineerden die het resultaat zijn van dat collectief onvermogen. Over vzw Touché en hoe Marjan op het idee kwam om een organisatie op te richten die gedetineerden begeleidt. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/marjan-gryson Hoofdstukken Hoofdstuk 1: Goesting Over hoe Marjan de overgang maakte van een half naar een volledig mens. Van een professionele psycholoog die vooral wil analyseren waarom iemand iets gedaan heeft naar een therapeute die mee mag denken met mensen over wat ze willen worden en hoe dat zou kunnen lukken. Hoofdstuk 2: Word je daar niet kwaad van? Over het ontstaan van vzw Touché vanuit een schrik om oude zagen te worden. Over het systeem en wat er mis mee was/is. Over kwaadheid als motor om in beweging te komen. Hoofdstuk 3: De muren Over de mensen die bittere comments schrijven op HLN en hoe we hun woede kunnen kanaliseren. Over de te hoge muren als verklaring voor onze binaire en oppervlakkige blik op gedetineerden. Het contrast tussen TV en het verhaal van Marjan over een project met de zware mannen van Oudenaarde. Hoofdstuk 4: Er is geen reden om iemand op te geven. Over de kwantiteit van gedetineerden die geholpen moeten worden versus de kwaliteit van de hulp die Touché biedt. De voortdurende afweging tussen impact en schaal. Over onze plicht om als maatschappij beter te doen.

Met Walter hadden we het over media en de journalistiek vroeger en vandaag, over kritisch maar beleefd zijn. Over migratie, over het onrecht aan de Middellandse Zee en het wegkijken van Europa. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/walter-zinzen

Met Maaike hadden we het over haar democratische Sudbury School in Gent, waar het kind centraal staat en op eigen tempo mag leren over wat hem of haar interesseert. Over vertrouwen en dat iedereen uiteindelijk leert lezen. Over de resultaten. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/maaike-eggermont

Met Michael hadden we het over elk jaar een conference maken over dezelfde actualiteit, over de absurditeiten in ons economisch systeem en de rol en het engagement van de comedian. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/michael-van-peel

Met Caro hadden we het over levenslang leren, over een gelijkwaardige relatie tussen leerling en leerkracht, over de goesting om te leren, over vluchtelingen voor de klas zetten. Kortom, over al het schone werk dat ze doet met Background Educations. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/caro-lemeire

Met Helena hadden we het over de meer dan 1000 kilo groenten die ze op haar eentje met Wonky gered heeft. Door dips te maken. Over haar baan bij de bank en de beslissing om Wonky te starten. Over impact en ondernemen. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/helena-gheeraert

Met Alexia hadden we het over de macht van burgers om iets te veranderen. Over Dagen zonder vlees en hoe een gezamenlijke beslissing om een maand lang geen vlees te eten superveel impact kan hebben. Over hoe het idee tot stand kwam en wat de impact is geweest. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/alexia-leysen

Met Jonathan hadden we het over de tredmolen van het moderne leven en de ontoereikende antwoorden van de politiek. Over engagement van burgers die in opstand kunnen komen en hun gezond verstand kunnen gebruiken. Over zijn jetsetleven en de verantwoordelijkheid die er bij komt kijken. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/jonathan-holslag

Met Dirk hadden we het over de reguliere psychiatrie en hoe hij er niet meer functioneerde en zijn eigen plek oprichtte voor de zware kadees. Zo ontstond Villa Voortman. Over het gebrek aan regels en de nadruk op rechten. Over elkaar als mensen behandelen en ondanks alles vertrouwen geven. Over legalisering. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/dirk-bryssinck

Met Ignace hadden we het over zijn passie voor de natuur. Over hoe je die natuur verdedigt en doet groeien binnen een kapitalistisch systeem. Over politiek lobbywerk. Over de macht van burgemeesters. Over de boomkikker. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/ignace-schops

Met Piet hadden we het over sociale ondernemers en impact investeren. Over financiële maar ook maatschappelijke return. Over finance first versus impact first. Over de vreemde eend in de Colruyt familie. Over het schuldgevoel en de verantwoordelijkheid van iemand die rijk geboren is. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/piet-colruyt

Met Jozefien hadden we het over de media, over gephotoshopte modellen en het effect op je zelfbeeld, ook al zie je de voor en de na. Over hoe ze het met Charlie Magazine anders doet. Over authenticiteit. Over praktische tips om goed te doen. Over impact en ondernemen. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/jozefien-daelemans

Met Thomas hadden we het over ons politiek systeem en hoe het eigenlijk niet meer werkt. Over echte burgerparticipatie en hoe hij de daad bij het woord voegt met zijn burgerraad en burgerlijst. Over dossiers doorploegen en toner kopen. Over de praktische problemen van de revolutie en de schoonheid die ontstaat als je mensen samenbrengt. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/thomas-goorden

Met Paula hadden we het over activisme, over David tegen Goliath, over alleenstaande moeder zijn in een tijd dat daar nog geen naam voor bestond. Over de staat aanklagen en de media gebruiken. Over optimisme en geloof in verandering. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/paula-marckx

Met Wouter hadden we het over Torfs en de voortdurende afweging tussen winst en mensen. Over de maatschappelijke verantwoordelijkheid van een bedrijfsleider. Over de druk van een familiebedrijf te moeten leiden. Over duurzaamheid en hoe moeilijk het is om dat in de schoenensector in te voeren. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/wouter-torfs

Met Tom hadden we het over de staat van de journalistiek. Over economische belangen met inhoudelijke gevolgen. Over het alternatief: Apache. Over de strijd tegen de macht en de juridische gevolgen. Over clicks, likes en abonnementen. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/tom-cochez

Met Tobias hadden we het over donderdag veggiedag, Eva vzw en andere elementen die bijdragen tot een wereld van minder vlees. Over de vleesverminderaars die het vegetarisch aanbod hebben doen groeien. Over mild zijn in je activisme met het oog op impact. Over interne strijd binnen de veganistische gemeenschap. Over ondernemen. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/tobias-leenaert

Met Hans hadden we het over gevangenissen. Over wat er mis is met het huidige systeem van detentie en over zijn alternatief: De Huizen. Over de poortjes open zetten en over detentie inbedden in de samenleving. Over politieke strijd en over een elitair denken dat ten dienste staat van de zwakkeren. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/hans-claus

Met Arnoud hadden we het over Mobile Schools, over hoe je straatkinderen onderwijs kan bieden en wat we van hen kunnen leren. Over een hybride businessmodel. Over politiek en polarisering. Over impact en de druppel op de hete plaat. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/arnoud-raskin

Met Anniek hadden we het over Bond zonder naam, over de sfeer van een samenleving en de kleine impact die je daar op hebt. Over schoonheid in ontmoetingen, over zwakkeren zichtbaar maken, over hardheid en wolligheid. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/anniek-gavriilakis

Met Saskia hadden we het over opgroeien in een instelling, vroeger en nu. Over haar mooie jeugd ondanks de miserie. Over het systeem dat vandaag compleet ontoereikend is om iedereen op te vangen. Over haar persoonlijke ononderbroken strijd tegen dat systeem. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/saskia-van-nieuwenhove

Met Murielle hadden we het over duurzame mode in een wereld van fast fashion. Over kwaliteit bieden, lokaal produceren, mensen deftig verlonen, eerlijk communiceren en toch nog een bedrijf over houden. Over jezelf wegcijferen. Over de macht van de burger en de impact van een kind krijgen. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/murielle-scherre

Dit eerste gesprek van het seizoen wordt gevoerd door Anneleen de Bonte. Zij sprak met Alexander D'Hooghe, de intendant van de Oosterweelverbinding. Waar ze het niet over hadden: de Oosterweelverbinding. Over wat dan wel? Over van die vragen zonder antwoord. Als je een stad hertekent, wie houdt de pen dan vast? Iemand gemotiveerd door eigenbelang of liever door het algemeen belang. En wie beslist wat het algemeen belang is? En kan je tegen armoede zijn maar voor ongelijkheid? Of hangt dat af van je rekeninguittreksels? Aan de oppervlakte lijken Alexander en Anneleen het bijna eens. Maar verwar beleefdheid niet met consensus. Luister met ons mee in de coulissen. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/alexander-dhooghe Hoofdstukken (1:35) Hoofdstuk 1: ZelfzorgOver Alexanders moeder die hem op jonge leeftijd leerde mediteren. Over andere manieren om recht te blijven staan in de zoektocht naar oplossingen voor de grootste problemen van onze tijd. (4:30) Hoofdstuk 2: Ontworteling en empathieOver vervreemding en ontworteling als oorzaken van emancipatie. Over gemeenschapsvorming en nationalisme. Over empathie als basis voor solidariteit, maar ook als gevangenis. (11:13) Hoofdstuk 3: Vier het verschilAlexander praat over stedenbouw als een fundamenteel politiek vak. Over de consensus dat we allemaal dicht op elkaar in steden moeten gaan leven en hoe hij daar niet mee akkoord gaat. Over hoe hij zijn vak invult. Over pragmatiek als noodzaak om de grote problemen op te lossen. (17:13) Hoofdstuk 4: De moeilijkste revolutieAnneleen en Alexander denken na over huren en wonen en hoe je huisbezit zou kunnen loskoppelen van grondbezit. Over hoe iedereen op het eind van z'n leven een huis betaald heeft. Over daklozen en het precariaat. (23:43) Hoofdstuk 5: ErfzondeAnneleen en Alexander beginnen van mening te verschillen. Anneleen denkt een gemeenschappelijke oorzaak te zien voor de sociale en klimaatcrises (en dus misschien ook een gemeenschappelijke oplossing). Alexander ziet dat als het gevolg van een katholiek schuldgevoel. (26:19) Hoofdstuk 6: GeldHier wordt het spannend. Anneleen noemt geld een fictie. Alexander vindt geld energie die je ten goede kan gebruiken. Anneleen vindt dat geld zich, in tegenstelling tot energie, steeds meer concentreert. Alexander is mee maar ziet geen geweldloze uitweg. (37:19) Hoofdstuk 7: Ongelijkheid of armoede? Een interessant gedachte-experiment over de vraag of er iets mis is met ongelijkheid als de armoede gelenigd is. Over destabilisering en de vraag wat dan billijk is. (41:45) Hoofdstuk 8: Rijke mensenAnneleen worstelt met de vraag of er iets mis is met schandelijke rijkdom. Moeten we filantropie toejuichen of moet de overheid beter herverdelen? (44:55) Hoofdstuk 9: Wiens brood men eetAnneleen vraagt door naar de projecten waarop Alexander werkt en in hoeverre hij een positieve impact kan hebben, als die bijvoorbeeld zou ingaan tegen het belang van de investeerder.

In dit reüniegesprek met Thomas hadden we het voornamelijk over het laatste hoofdstuk van zijn boek Het ontstaan van de tijd. Over hoe zijn theorie de wetenschap weer onder de mensen brengt en hoe hij daarmee een antwoord geeft op de vervreemding waar Hannah Arendt voor waarschuwde.   Lees hier meer: zwijgenisgeenoptie.be/thomas-hertog-reunie/   Hoofdstukken (2:05) Hoofdstuk 1: Tijd heeft een oorsprong Over de voorzet die George Lemaître in 1931 gaf en over hoe Thomas de bal samen met Stephen Hawking binnen kopt in zijn boek. Over de band met Stephen en hoe Thomas van een wroetende mol veranderde in een cartograaf. (12:59) Hoofdstuk 2: Grenzen aan wat we kunnen weten Over de essentie van het boek van Thomas en de implicaties voor de wetenschap. Over de kwantumtheorie, toegepast op de oerknal en hoe die grenzen stelt aan wat we kunnen weten. Over de darwiniaanse evolutie van natuurwetten. Over de geschiedenis die (letterlijk) pas vorm krijgt als je er een vraag aan stelt. (24:33) Hoofdstuk 3: We komen er sterker uit Over hoe deze theorie de vervreemding, waar Hannah Arendt bang voor was, countert. Over de gevolgen van het nieuwe paradigma dat Thomas voorstelt en over hoe zijn collega's teleurgesteld zouden kunnen zijn. Over zijn tegenargument dat het loslaten van de zoektocht naar de wet der wetten de wetenschap juist sterker kan maken. (33:18) Hoofdstuk 4: How to prove you wrong? Over hoe dit nieuwe paradigma zou kunnen slagen of falen. Over de kwantumtheorie die plots veel intuïtiever voelt en zou kunnen aansluiten bij de complexiteit en de onzekerheid van ons dagelijks leven. (42:34) Hoofdstuk 5: Waar is die brug? Over de link tussen wetenschap en maatschappij en wat de coronacrisis met die link gedaan heeft. Over hoe het anders zou kunnen en over de mogelijke gevolgen mochten we die brug niet bouwen.

In dit reuniegesprek met Nadia hadden we het over het wokedebat en over polarisering, zonder dat het woord valt. Over waarom we beter de racistische nonkel op het familiefeest met rust laten en over hoe je dan wel geëngageerd kan zijn.   Lees hier meer: zwijgenisgeenoptie.be/nadia-fadil-reunie/   Hoofdstukken (3:14) Hoofdstuk 1: Als jouw waarheid tot perspectief wordt herleid Nadia vertelt over haar evolutie van tegenstem tot onafhankelijk onderzoeker en hoe ze ontsnapte aan de klauwen van het mainstream wokedebat (11:29) Hoofdstuk 2: De racistische nonkel Daar is hij weer, onze aller racistische nonkel als de oermetafoor voor de tegenstander in ons dagelijks leven. Nadia vertelt hier heel helder waarom we die nonkel misschien wel beter met rust laten en zo kiezen voor de goede vrede op het familiefeest. (18:09) Hoofdstuk 3: Sensorieel samenleven Hoe ziet dat samenleven met en ondanks de verschillen er in de praktijk uit? En hoe vermijden we dat het een beschavingsoorlog wordt? En wat doen we met dat ongemakkelijke gevoel als we een collega zien bidden? (29:57) Hoofdstuk 4: Everyday securitazation Dit gaat over het rapport dat Nadia in 2023 publiceerde. Over het effect van veiligheidsmaatregelen op de levens van enkele moslims die op een lijst terecht kwamen. Het gaat verder over hoe de moslimgemeenschap omgaat met dat in de gaten gehouden worden. (37:48) Hoofdstuk 5: We leven in twee werelden Nadia schetst een heel mooi beeld van twee jongens die in dezelfde klas zitten maar toch in totaal verschillende werelden leven. Dit hoofdstuk doet je helemaal anders kijken naar radicalisering en de preventie ervan. (44:37) Hoofdstuk 6: De cirkel open houden Over de politiek en hoe ze met de meerstemmigheid om zou moeten gaan. Over Nadia's strijd tegen dehumanisering en criminalisering. Over haar onderzoek dat haar kiest en niet omgekeerd.

Met Eva hadden we het over het schrijven van biografieën, over hoe we oordelend naar het verleden kijken en niet naar de toekomst. Over de angst voor de burger en wat er gebeurt als je burgers wel serieus neemt. Over politieke participatie. Lees hier meer over het gesprek: zwijgenisgeenoptie.be/eva-rovers Hoofdstukken (0:00) Intro (3:13) Hoofdstuk 1: Feit en fictieOver Boudewijn Büch en zijn verhalen. Over de biografie die Eva schreef, waarin ze koos niet te proberen nagaan wat echt gebeurd was en wat niet, maar juist mild keek naar de verhalen die hij vertelde en wat erachter zou kunnen gezeten hebben. Over hoe we allemaal de werkelijkheid verdraaien om een gevoel over te brengen. (11:26) Hoofdstuk 2: Waarom biografieën?Over Helene Krüller-Müller die er nooit voor gekozen heeft om haar persoonlijke brieven publiek te maken. Over de verantwoordelijkheid van de biograaf en het nut van biografieën om ons een minder zwart-wit beeld van het verleden te geven. Over de grote gebeurtenissen zien door de ogen van individuen. (18:27) Hoofdstuk 3: Druppel in de oceaanOver Eva's beweging van het verleden naar de toekomst. Over de vraag hoe je met de toekomst bezig kan zijn in deze woelige tijden, wetende dat je eigen impact zo klein is en dat je de resultaten van je activisme misschien wel nooit zal zien. (26:15) Hoofdstuk 4: VoorouderOver doemdenken en wegkijken van de miserie om overeind te blijven. Over de onmacht van het individu en de macht van het collectief om iets te veranderen. (37:46) Hoofdstuk 5: Debat of dialoogOver het burgerberaad rond de klimaattransitie dat Eva mee organiseerde in Amsterdam. Over wat er gebeurt als mensen de ruimte krijgen om ervaringen te delen. Over polarisering en verharding en de geschiedenis van de sociale strijd die altijd gepaard ging met geweld. Over hoe het anders zou kunnen. (45:12) Hoofdstuk 6: Angst voor de burgerOver de gemiddelde politicus die het goed bedoelt, maar gevangen zit in een systeem dat op korte termijn denkt en grote problemen voor zich uit schuift. Over inspraak die enkel de roepers aan het woord laat en daardoor bij de politicus een eenzijdig beeld geeft van een boze burger die vooral niet te veel te zeggen mag hebben. Over het mensbeeld dat achter dit denken zit en het alternatief dat deze vicieuze cirkel zou kunnen doorbreken.

In dit reüniegesprek met Nozizwe hadden we het over haar rechtenopleiding, haar korte uitstap naar de politiek, over het dekoloniseren van de KU Leuven en over haar recent werk rond intersectionaliteit. Lees hier meer over het gesprek: zwijgenisgeenoptie.be/nozizwe-dube-reunie Hoofdstukken (2:04) Hoofdstuk 1: SuitsOver de master Rechten die Nozizwe volgde aan de KU Leuven en de trend om daarna een bijkomende master te doen die dan niet altijd even betaalbaar blijkt te zijn. Over de opleiding die vooral focust op de glamoureuze advocaat en niet op pakweg mensenrechten. (6:28) Hoofdstuk 2: Some things you just can't reformOver Nozizwe's avontuur in de lokale politiek van Tervuren en hoe dat haar huidige visie op de politiek heeft gevormd. Over de dunne lijn tussen instanties van binnenuit proberen veranderen en gebruikt worden om de status-quo te bevestigen. Over de onmogelijkheid om bepaalde structuren te hervormen. (13:29) Hoofdstuk 3: UNDIVIDEDOver de studentenvereniging die Nozizwe aan de KU Leuven oprichtte. Over het manifest dat de vereniging schreef over dekolonisatie en wat dat betekent in de context van een universiteit. Over cancellen versus verrijken. (21:50) Hoofdstuk 4: Niet wetenschappelijkOver het argument dat de dekoloniale ideeën niet wetenschappelijk zouden zijn en wat dat betekent. Over een ander idee dat dat verwijt krijgt: intersectionaliteit. (28:49) Hoofdstuk 5: Right the wrongsOver het doctoraat van Nozizwe dat onderzoekt hoe de EU en het Hof van Justitie omgaan met intersectionele discriminatie vandaag. Over de problemen van het huidige wettelijk en juridisch kader. Discriminatie op basis van verschillende gronden kan alleen één voor één bekeken worden. En de regelgeving is zo versnipperd dat er geen complexe vormen van discriminatie aan bod kunnen komen op een eerlijke manier.

Met Bart hadden we het over het welzijn van sociale ondernemers, over hun neiging om zich op te offeren voor een betere wereld, over passie en obsessie en over technieken om gebalanceerder te leven en werknemers als mensen te behandelen. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/bart-weetjens/ Hoofdstukken (0:38) Hoofdstuk 1: Wellbeing Project Bart schetst het probleem: sociale ondernemers lopen veel meer dan anderen het risico in burn-out en depressie terecht te komen. Ze zetten de noden van anderen voor die van zichzelf en vereenzelvigen zich met hun succes en hun heldenrol. Ze vergeten daarbij hun eigen menselijke noden en dat leidt op termijn tot minder impact in de plaats van tot meer. (7:58) Hoofdstuk 2: Harde cashOver als pop op het podium in Davos gaan staan en applaus in ontvangst nemen van de rijkste mensen ter wereld, maar dan geen geld krijgen. Over de spanning tussen geld en goed doen. Over enkele succesvolle projecten die bakens van hoop zijn, maar dat eerder ondanks dan dankzij het systeem zijn. (17:03) Hoofdstuk 3: Dat doet wonderen Over de technieken en de praktijken die Bart probeert te introduceren in bedrijven. Ze zorgen ervoor dat werknemers als gehele mens aanwezig kunnen zijn op hun job en zich dus ook dieper tot elkaar kunnen relateren. Dat leidt dan weer tot meer geluk, meer samenwerking, meer effectiviteit, meer alles. (23:02) Hoofdstuk 4: Passie of obsessie? Over de titel van sociaal ondernemer en die criteria die Ashoka gebruikt om van iemand een zogenaamde 'fellow' te maken. Over obsessie en het gezonde alternatief passie. Over meer collaboratieve vormen van ondernemen en over de moeilijke vraag of Ghandi dezelfde impact had gehad als hij een meer gebalanceerd leven had geleid. (33:38) Hoofdstuk 5: Loslaten Over the one thing to fix. Als we het probleem van mentaal welzijn oplossen dan fixen we tegelijk ook alle andere problemen. Of dat is wat Bart gelooft. Over de praktische voordelen van het bewandelen van een spiritueel pad voor een ondernemer. Over durven loslaten. Over onze woede die we sluimerend meenemen in alles wat we doen en dus ook in het goede dat we denken te doen.

In dit reüniegesprek met Anneleen hadden we het over haar strijd om de financiële wereld duurzamer te maken, over blij zijn in zware tijden en over de vraag of gezondheidszorg investable is. Lees meer op https://zwijgenisgeenoptie.be/anneleen-de-bonte-reunie Hoofdstukken (0:00) Intro (2:02) Hoofdstuk 1: Aan de broek van de mamaOver Anneleens rol in adviescomités van pensioenfondsen en financiële koepelorganisaties. Over de eenzaamheid van het vertegenwoordigen van de stem van mens en natuur. Over al dan niet genoeg doen en over het vermoeiende titanenwerk van tankers proberen bijsturen. (9:21) Hoofdstuk 2: 't Is mijn gedacht maarOver hoe de meest indrukwekkende politieke resultaten nog steeds terkortschieten om onze planeet te redden. Over Anneleens rol in dat grote verhaal en het effect dat nadenken over je rol en de balans opmaken heeft. Over vrolijk zijn en huppelen in apocalyptische tijden. Over ons onvermijdbare eigen perspectief. (18:10) Hoofdstuk 3: Is Health investable?Over de vraag of onze gezondheidszorg met privémiddelen gefinancierd zou kunnen worden en over wat voor worstelingen die vraag bij Anneleen veroorzaakt. Over de focus op impact en de gaten in die benadering. (27:31) Hoofdstuk 4: KuikentjesOver Anneleens worsteling met de geneeskunde, de verwachtingen en de hoogmoed van de dokter. Over achterover leunen en jezelf als mens zien. Over de grootste uitdaging voor de geneeskunde en over het effect van dicht bij jezelf blijven op anderen.

Met Wim hadden we het over armoede. Over ons systeem van sociale zekerheid en hoe het automatisch de meest kwetsbare mensen benadeelt. Over leven in schaarste en wat dat met je mentale bandbreedte doet. Over een nieuw verhaal dat terug de solidariteit voorop stelt. Lees hier meer over het gesprek: zwijgenisgeenoptie.be/wim-van-lancker/ Hoofdstukken (2:06) Hoofdstuk 1: 40 jaar dezelfde cijfersOver de armoedecijfers. Over het falen van beleid en over de economische en culturele veranderingen sinds WOII tot nu. Over de switch van institutionele solidariteit naar wederkerigheid en persoonlijke verantwoordelijkheid. (13:57) Hoofdstuk 2: SchaarsteOver de veranderende arbeidsmarkt en de holle retoriek van het omscholen en kneden van mensen naar de nieuwe jobs. Over wat schaarste doet met een mens en waarom streng beleid averrechts werkt. Over het buikgevoel van de kiezer en waarop de politicus hem aanspreekt. Over een nieuw politiek project rond institutionele solidariteit. (26:06) Hoofdstuk 3 : Een superinteressante analyse van de sociale zekerheid deel 1Over het ontstaan van de sociale zekerheid via zogenaamde 'mutualiteiten' ofte collectieve spaarkassen van fabrieksarbeiders. Over het universeel maken van dat systeem, steunend op een eerlijke spreiding van de risico's en een gedeelde wens naar stabiliteit. Over de huidige toestand en de risico's die helemaal anders verdeeld zijn. (33:42) Hoofdstuk 4: Een superinteressante analyse van de sociale zekerheid deel 2Wim gaat in meer detail in op de financiering van de sociale zekerheid en legt uit waarom het systeem vandaag onder druk staat. Over politieke inmenging en ideologische keuzes die de meest kwetsbare mensen treffen. (41:41) Hoofdstuk 5: Welbegrepen eigenbelang of welbegrepen solidariteit?Over een nieuw verhaal waar iedereen zich in kan vinden of op z'n minst de zoektocht naar overlappende belangen zodat genoeg mensen uit welbegrepen eigenbelang kiezen voor dit samenlevingsmodel. En is er dan geen besef nodig van de luxe waarin we met 85% leven zodat er voldoende volk tegen armoede kan strijden. Want hoe kan je strijden voor een groot verhaal als je in overlevensmodus zit. En wat dan met klimaat en al die andere problemen? (55:03) Hoofdstuk 6: Center ParcsOver de luxe waarin onze Middenklasse verkeert en het moraliserend vingertje die ze daar op wijst. Over de wortel en de stok en wat is dan het welbegrepen eigenbelang van waaruit een ingenieur voor een solidair systeem zou moeten kiezen? Over dreigende instabiliteit en hoe we iets kunnen veranderen voor de problemen echt groot worden.

Met Joris hadden we het over de media, over polarisering, over klimaat en over sociale rechtvaardigheid. Over of de mens fundamenteel goed of slecht is. Over waarom het niet beter wordt. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/joris-luyendijk/ Hoofdstukken (0:00) Intro (2:50) Hoofdstuk 1: Content consumerenOver een eigenwijze Joris die niet functioneert binnen organisaties en zijn eigen weg kiest. Over de visie van Joris op media en hoe hij zelf omgaat met traditionele en sociale media. (10:26) Hoofdstuk 2: De geest is uit de flesOver kritische journalistiek die door de pyromaan gebruikt wordt om het kot in brand te steken. Over de twijfel en de nieuwsgierigheid die het moeten opnemen tegen de angst. Aan de hand van onze pereceptie over het Midden-Oosten en onze perceptie over de bankenwereld vertelt Joris over de hypocrisie onder zijn hoogopgeleide lezers. (19:14) Hoofdstuk 3: Legitieme en illegitieme grievenOver systeemkritiek en de moeilijkheid om terechte van onterechte kritiek te onderscheiden. Over het toenemende wantrouwen ten opzichte van de elite. (27:54) Hoofdstuk 4: Twee verdiepingenOver de treinchauffeurs en de installateurs van zonnepannelen enerzijds en de high potentials anderzijds. Over de onoverbrugbare kloof tussen die twee groepen en de realisatie dat Joris lezers uit groep 2 komen. Over het hiërarchisch organiseren van de samenleving en de ellende waar dat toe leidt. (33:27) Hoofdstuk 5: Twijfel aan de twijfel Een kritiek op de linkerzijde die leidt tot een bedenking over neutraliteit die niet bestaat. En dan een existentiëel gesprek over twijfel aan de twijfel, waarbij Joris eerder de autoritaire kant opgaat en liever gewoon sommige debatten buiten de publieke opinie houdt. Over burgerberaad als alternatief daarvoor. (47:04) Hoofdstuk 6: De sprookjesOver het laatste boek van Joris, De Zeven Vinkjes, en hoe hij daar wel een horizon ziet en optimisme voelt. Het contrast met de andere grote uitdagingen waarop hij werkte en een poging van Anthony om datzelfde optimisme op die domeinen toe te passen. (53:51) Hoofdstuk 7: Waarom wordt het niet beter?Over wat 'beter' betekent en over het belang van de discussie over schijnbaar neutrale woorden als beter. Over gefilosofeer als vertrager van verandering. (01:05:54) Hoofdstuk 8: De pauzeknopJoris en Anthony gaan verder over het concept van de pauzeknop. Is praten een afleiding? Of moet je grondig praten voor je iets doet? En wat doen we bij Zwijgen is geen optie? Duwen wij dan ook op de pauzeknop? En hoe weet je dat dan van iemand anders? Een pittig meningsverschil met een happy end.

Met Dilara hadden we het over emoties en de behoeftes die daar onder zitten, over polarisering en hoe we ze moeten bestrijden, over het labelen van mensen en onze feilbare hersenen, over preken voor eigen kerk of op de brug blijven staan. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/dilara-bilgic/ Hoofdstukken (2:15) Hoofdstuk 1: Emotie en behoefteOver het wegdrukken van emotie en onze collectieve incapaciteit om te vatten wat er onder onze emoties zit. Over een andere manier van praten die dat probleem zou kunnen fixen. (8:12) Hoofdstuk 2: De brugOver moeite in mensen steken terwijl zij dat niet voor jou doen. Over ergens bijhoren of je diffuse identiteit omarmen. Over begrip voor zelfs die mensen die 5 straten van de brug wonen. (15:59) Hoofdstuk 3: Impliciet racismeOver taal en labels en over ons feilbare denken. Dilara vertelt over enkele onderzoeken die aantonen dat er veel impliciet racisme is, maar ze verbindt daar optimistische conclusies aan, want als het impliciet is, dan is het gewoon kwestie van ander gedrag aan te leren. (28:30) Hoofdstuk 4: Slachtoffer impliceert daderOver Dilara's onverbeterlijk optimisme en haar weigering om in de slachtofferrol te kruipen. Over je moreel gedragen los van het nut ervan. Over in gesprek gaan met 'de andere kant' en het belang van proberen begrijpen. Over de steeds grimmiger wordende politiek in het Westen en de parallellen met het Turkije waaruit haar vader is gevlucht. (39:34) Hoofdstuk 5: Preken voor eigen kerkEven een uitstap langs het andere pad, namelijk het pad van de focus op gelijkgestemden en hoe dat ook tot verbetering zou kunnen leiden. Een analyse van de situatie tijdens Corona en de verschillende kampen die ontstaan zijn. En een mogelijk idee om uit die polarisering te geraken. (50:05) Hoofdstuk 6: PanopticonOver de onmogelijkheid om ervaringen te vergelijken. Dilara demonstreert haar oprechte empathie voor jongeren én ouderen in het lockdowndebat. Over plaats maken voor je eigen behoeftes en emoties en wat dat met je doet. Over het ressentiment dat je zou kunnen voelen voor iemand die een duidelijk moreel kompas heeft en over de bevrijding die Dilara voelde toen ze het wij-zij denken losliet.

Met Chris hadden we het over jongerenwerk, over gentrificatie en het preventieve als alternatief voor het curatieve. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/chris-van-lysebetten/ Hoofdstukken (2:15) Hoofdstuk 1: Bende of clubChris vertelt over zijn eerste projecten, waarbij hij een mandaat had van de minister om met 1 miljoen belgische frank 350 jongeren te helpen. Hij was 29 jaar en had geen ervaring. Hij vertelt heel concreet hoe hij een groep zware jongeren in Ledeberg benaderde. (11:05) Hoofdstuk 2: GentrificatieOver de Zuidpool in Gent waar 'probleemjongeren' in conflict waren met skaters en waar er nu een algemene werking is met beide groepen. Over de Nieuwe Dokken, waar de kinderen uit de sociale woonblokken slachtoffer dreigen te worden van de stadsvernieuwing en waar Habbekrats die jongeren terug zichtbaar wil maken. (16:59) Hoofdstuk 3: Triple AHet verhaal van Habbekrats Oostende en hoe ze de kinderen daar vanuit het grimmige Westerkwartier tot in een villa op zeedijk gekregen hebben. (24:33) Hoofdstuk 4: Curatief vs. preventiefOver het succesverhaal van Habbekrats binnen een steeds grimmiger wordende maatschappij. Over het curatieve dat alle centen krijgt en het preventieve dat volledig verwaarloosd wordt, ondanks dat succesverhaal.

Met Matthias hadden we het over inclusie, over subsidies en neokolonialisme, over een nieuwe vorm van leiderschap en over machtsverschuivingen binnen organisaties. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/matthias-vermael/ Hoofdstukken Hoofdstuk 1: De utopieOver circus als een groep mensen die allemaal op een bepaalde manier anders zijn. Over de utopie van al die mensen te proberen verenigen op één plek en de moeilijkheden die dat met zich meebrengt. Hoofdstuk 2: NeokolonialismeOver de spanning tussen het subsidiedossier en de realiteit. Over de termen die je moet gebruiken om geld te krijgen die in de realiteit soms meer kwaad dan goed doen. Over doelgroepen, het tellen van gehandicapte kinderen en de verplichting van tijdelijkheid. Over het gevaar van in een neokoloniaal discours terecht te komen. Hoofdstuk 3: Historische inertieOver de cultuur van een organisatie die soms verandering in de weg staat. Over macht en privilege afgeven en de conflicten die daaraan vooraf gaan. Over wie de sleutel van het materiaalkot krijgt en over nieuwkomers en Vlaams Belangers in één organisatie verenigen. Hoofdstuk 4: Nieuw leiderschapEpibraties over leiderschap, hoe we er traditioneel naar kijken en hoe dat kijken invloed heeft op de inhoud ervan. Over hoe we er ook naar zouden kunnen kijken en hoe dat organisaties veel rijker zou kunnen maken. Over plaats maken.

Met Saar hadden we het over mensen op de vlucht, de kampen in Calais en Duinkerke en de overtocht naar het VK. Over het absurde spel tussen Engeland en Frankrijk en het gevecht tegen cynisme. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/saar-depuydt/ Hoofdstukken Hoofdstuk 1: TransitEen schets van de situatie van mensen op de vlucht in Duinkerke begin 2022. Over de wens om naar het Verenigd Koninkrijk te gaan en de moeilijkheden die je onderweg tegenkomt. Over mensen die over geraken en hoe dan. Over smokkelbendes en politieraids. Over waarom juist Engeland en over de minieme legale route naar Europa. Hoofdstuk 2: "Ongevallen"Het vervolg van het absurde spel dat gespeeld wordt tussen overheid, mensen op de vlucht en hulporganisaties. Over het grotere schaakspel tussen staten en de gevolgen voor de mensen in de bootjes. Over de 27 mensen die gestorven zijn op de Noordzee en hoe safe passage dat zou kunnen voorkomen. Hoofdstuk 3: De hypotheek en een glas roséOver hoe 7 jaar in Calais en Duinkerke Saar veranderd hebben. Over haar vrienden en familie vroeger en nu. Over functioneren in onze wereld als je die andere wereld kent en de energie die soms ontbreekt om de ander te overtuigen van het nut van solidariteit. Hoofdstuk 4: Oorverdovende stilteOver de selectieve aandacht van de media voor dit probleem. Over het gevecht met cynisme als gevolg van die ongevoeligheid. Over de gelijkwaardigheid die er vaak niet is en de traumatische gebeurtenissen die deze mensen hebben meegemaakt tijdens hun tocht. Hoofdstuk 5: Ik heb u gezienOver hoe er op politiek vlak helemaal niets gebeurt, maar op het niveau waar Saar zit wel vanalles beweegt. Over haar bescheiden rol in dat complexe geheel. Over helpen of ondersteunen. Over ons Westers superioriteitsgevoel dat eigenlijk vrij ongefundeerd is.

Met Stijn hadden we het over Europese wetgeving, de werking van warmtepompen, risico-rendementsverhoudingen en je energiefactuur. Een gesprek om veel van bij te leren. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/stijn-de-roo/ Hoofdstukken Hoofdstuk 1: BiodieselStijn vertelt over zijn avonturen met biobrandstoffen. Over palmolie telen in de Grote Meren regio in Tanzania en over de klimaatdoelstellingen die toen een stuk minder ambitieus waren. Hoofdstuk 2: Spin in een webEen voorstelling van Wattson, watt ze doen en het businessmodel dat dat mogelijk maakt. Een eerste duik in de complexiteit van energierenovatie. Over het financieren van de projecten, het opvolgen en de perfecte combinatie vinden tussen het praktische, het technische, het financiële en het juridische. Hoofdstuk 3: Waarom ben je niet rijker?Over langetermijnrelaties met klanten en hoe moeilijk dat vandaag is. Over voorspelbaarheid en de ingewikkelde mix van investeringen die ervoor zorgt dat het geheel bankable is. Over impact linken aan financiële incentives zodat het goede ook economisch het meest interessante wordt. Over waarom Stijn nog geen miljonair is en hoe de energieprijzen daarmee te maken hebben. Hoofdstuk 4: TaxshiftEen analyse van de problemen die ervoor zorgen dat de transitie niet snel genoeg gaat om de doelstellingen van 2050 te halen. Enerzijds de overdreven belasting van gas ten opzichte van electriciteit en de nood aan een taxshift. Anderzijds de beperkingen van nieuwe technologieën zoals de warmtepomp en de nood aan deep renovation. Hoofdstuk 5: We vinden wel ietsOver het plan van ons beleid om de doelstellingen te halen en de enorme gap tussen droom en daad. Over hoe een warmtepomp werkt als een omgekeerde frigo en over techno-optimisme. Hoofdstuk 6: Langemarck-PoelkappelleEen gedachte-experiment over het klimaatneutraal maken van Poelkappele en de stappen die we daarvoor zouden moeten zetten. Over afbraak, warmtenetten en wijkrenovatie. Over de grote hoeveelheid praktische bezwaren tussen droom en daad. Een samenvatting en een finale inschatting van hoe hoopvol of depressief we moeten zijn met het zicht op 2050.

Met Lynn hadden we het over hoe langdurig zieken in onze maatschappij worden behandeld. Over de stelsels en de stigma’s. Over inclusie als de beste preventie. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/lynn-formesyn/ Hoofdstukken Hoofdstuk 1: GroeipijnLynn vertelt over haar diagnose en hoe lang die op zich liet wachten. Over haar tocht langs de goedkope-geneesmiddelen-rayon en het bestrijden van de pijn. Hoofdstuk 2: Premie voor rendementsverliesOver werken met een diagnose, inclusieplannen en ergonomische stoelen. Over het rendementsdenken en de slachtoffers ervan. Over wat inclusie voor iedereen zou kunnen betekenen en over hoe onlogisch ons systeem en onze werkcultuur in elkaar zitten. Hoofdstuk 3: Een supervoorwaardelijk basisinkomenOver de paradox van gaan werken onder het stelsel van invaliditeit. Over het vangnet en de absurditeit van een systeem dat geen tussenweg kent. Over het knelpuntberoep van adviserend arts en de besparingen die op termijn vooral geld kosten aan onze maatschappij. Hoofdstuk 4: Er is geen collectieve oplossingOver de boosheid die leeft bij Lynn en andere langdurig zieken. Over gedwongen worden tot slachtofferschap en de paradoxale positie van iemand die het lot van zichzelf en lotgenoten wil verbeteren, maar dat niet te actief mag doen omdat ze anders gestraft wordt.

Met Jihad hadden we het over de media en hun onvermogen om een veilige ruimte voor iedereen te creëren. Over online belaging en de gecoördineerde haat die Jihad zelf over zich kreeg. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/jihad-van-puymbroeck Hoofdstukken Hoofdstuk 1: GemuilkorfdJihad vertelt voor het eerst over haar start bij de VRT en de gigantische golf van negatieve reacties die ze over zich kreeg omwille van haar naam. En over hoe dat pestgedrag op Twitter eigenlijk wel werkt. Niet omdat ze ontslagen werd, wel omdat ze zich de facto gemuilkorfd voelde. Hoofdstuk 2: Drie problemen Over de problemen tussen traditionele media en mensen van kleur. Over de vicieuze cirkel, van we vinden ze niet en we vertrouwen ze niet. Over de reden waarom mensen van kleur gevraagd worden, de manier waarop ze gebracht en geframed worden en tenslotte de nazorg die altijd nodig is, maar meestal ontbreekt. Hoofdstuk 3: Een collectief olifantenvelOver de mentale gevolgen van de backlash. Over het gecoördineerde karakter van die backlash en hoe krachtig dat werkt als taktiek om hele groepen te muilkorven. Over het mes dat langs twee kanten snijdt en de macht van sociale media om dingen aan te kaarten die vroeger nooit aangekaart werden. Over het verschil tussen de man en de bal. Hoofdstuk 4: Jihad VanOver het onderzoek naar Schild en Vrienden, het dossier, en Jihads beslissing om zich eerst als benadeelde persoon en vervolgens als burgerlijke partij te stellen. Over dat ene kindje dat op de speelplaats opstaat en tegen de pesters in gaat.

Met Jozefien hadden we het grondig, open en genuanceerd over zelfdoding en over hoe dat geen individueel maar een collectief probleem is. En dus ook een collectieve verantwoordelijkheid. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/jozefien-mombaerts Hoofdstukken Hoofdstuk 1: Gezien wordenJozefien vertelt over het begin van haar relatie met Johan Heldenbergh. Johan zat in een depressie en de roddelpers schilderde haar af als evil stiefmoeder. Over hoe toen 2 zinnetjes in een lezersbrief in de Dag Allemaal troost boden. Hoofdstuk 2: KousevoetenkermisOver de titel van Jozefiens voorstelling 'Een pleidooi voor zelfmoord'. Over de heftigheid van woorden en het doel van haar voorstelling. Over de reacties van mensen die zelfdoding van dichtbij hebben meegemaakt en zij die er niet mee te maken hebben gehad. Hoofdstuk 3: Kunnen we het erover hebben?Jozefien gaat in op het thema zelfdoding en waarom ze denkt dat haar voorstelling en het erover hebben preventief kan werken. Het gaat over het grotere maatschappelijke probleem en het pleidooi voor zelfmoord dat onze samenleving eigenlijk voortdurend voert. Over schuld en verantwoordelijkheid. Hoofdstuk 4: Practice what you fucking preach Over het je toe-eigenen van het verhaal van iemand anders en of dat wel mag. Over hoe hard we zijn voor elkaar en hoe Jozefien ondanks die hardheid blijft gaan. Over het moederschap. Hoofdstuk 5: BetekenisHet meest filosofische stuk over onze collectieve zoektocht naar betekenis. En dat het misschien normaal is als je heel diep zit om na te denken over je nietigheid. Hoofdstuk 6: Een betoging van zelfmoordenaarsWat gebeurt er als we van die mensen die er niet meer zijn protagonisten maken? Wat zouden ze zeggen? Is dat uiteindelijk niet de schoonste aanklacht tegen het systeem dat hen tot die keuze dwong?

Met Jaouad hadden we het niet enkel over LGBT moslims, maar over het grotere probleem dat nog steeds in onze samenleving bestaat rond LGBT. Over trauma en het vinden van jezelf. Over muziek en de universele menselijke conditie. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/jaouad-alloul Hoofdstukken Hoofdstuk 1: BeleefdheidOver ouder worden. Over de strijd voor lgbt-rechten en wat je al dan niet in je leven kan zien veranderen. Over beleefdheid als ultieme doel en het laten bestaan van onbegrip. Over het waardenkader dat religie ons al duizenden jaren oplegt. Hoofdstuk 2: Onvoorwaardelijke liefdeOver seks en de confrontatie met onze dierlijke kant. Over goed en kwaad en het construct van dat binaire denken. Over het theater dat we allemaal spelen en de worsteling met onszelf. Het verhaal van Jaouad die als kind in de verkeerde echokamer zat en van zichzelf dacht dat hij slecht was. En over het grotere probleem dat we hebben met onvoorwaardelijke liefde. Hoofdstuk 3: Muziek en de grazende koeOver muziek als de meest ongrijpbare vorm die Jaouad beoefent. Over het universele van muziek en over dat we in onze fundamentele menselijkheid allemaal gelijk zijn. Grazende koeien, vretende, poepende wezens die niet goed of slecht bezig zijn, maar gewoon zijn. Hoofdstuk 4: Geen crewOver Jaouads vertrek thuis en de daarop volgende zoektocht naar zichzelf. Over het ontbreken van een crew en de fundamentele eenzaamheid van iemand die de status-quo wil doorbreken. Over het hoogtepunt van zijn eenzaamheid en de kracht die die ervaring heeft gegeven.

Met Nadia hadden we het over hoofddoeken en de Europese identiteit, over de uitvinding van het individu en de godsdienst van het liberalisme. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/nadia-fadil Hoofdstukken Hoofdstuk 1: Europese IdentiteitNadia praat over een hoofddoekendebat dat ze in de lagere school al voerde. En over hoe er eigenlijk weinig veranderd is sindsdien. Over de Islam in het publieke debat en de voortdurende framing die haar onderzoek moet ondergaan. Over hoe de Europese identiteit grotendeels tot stand kwam door zich af te zetten van de andere, de moslim en hoe dat vandaag nog altijd gebeurt. Hoofdstuk 2 : Ik ben een doorgeefluikOver een alternatief model om naar identiteit te kijken. We bestaan niet in een vacuüm als losstaand individu. Neen, we bestaan omdat we afhankelijk zijn van anderen. We zijn onlosmakelijk verbonden met de andere. Over hoe en wanneer en waarom we het individu uitgevonden hebben en welk doel dat dient. Hoofdstuk 3: De praktische pragmatische dimensieOver de Westerse bril en de illusie van de neutraliteit. Over de publieke ruimte en hoe we ze werkelijk van iedereen kunnen maken. Over de beschavingsoorlog die gevoerd wordt en die eigenlijk niet nodig is als je gewoon pragmatisch naar de dingen kijkt. Hoofdstuk 4: Kottekes en volgordeOver het heersende Westerse paradigma als een voortdurend opdelen van de werkelijkheid in kottekes en in een volgorde. Over wat dat mogelijk maakt en wat dat kapot maakt. Over ons evolutiedenken en de angst om te verliezen wat we hebben. Over onze eigen rol in het scheppen van die angst. Hoofdstuk 5: Gemoedsrust voor nen euro of 10Over een gebrek aan zingeving en de verschillende antwoorden daarop die vandaag bestaan. Over oude religies en over het liberalisme als religie. Over een mogelijk antwoord vanuit de kwantummechanica en hoe ons dat eigenlijk gewoon terugbrengt tot de epistemologische bescheidenheid. We don’t know.

Met Mohamed Barrie hadden we het over racisme en zelfliefde, over sociaal werk in tijden van Corona en over compassie en afhankelijkheid. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/mohamed-barrie Hoofdstukken Hoofdstuk 1: Wie bepaalt?Mohamed praat over modellenwerk en over hoe moeilijk dat is als je je bewust bent van beeldtaal en hoe die historisch gebruikt werd. Over de vermoeiende afleiding die racisme is en over de onmogelijkheid om uit het kader dat voor jou gecreëerd werd te ontsnappen. Hoofdstuk 2: In jullie ogen ben ik zwartHet migratieverhaal van Mohamed. Op zijn 12 jaar komt hij in België terecht. Enkele jaren later verlaat hij de veilige cocon van zijn ouders en begint hij door te hebben hoe ons systeem in elkaar zit en hoe het niet-witte mensen behandelt. Hoofdstuk 3: Van Grinta naar Zamzam Over het verzet dat bij Mohamed ontstond in het vijfde leerjaar. De Grinta die hem energie geeft om zich tegen het systeem te verzetten. Maar na het wegduwen van dat systeem ontstaat er ruimte en in die ruimte kon hij zichzelf terugvinden. Over de zelfliefde en de creatie als centrale concepten in Mohamed's leven. Hoofdstuk 4: Hoe veel generaties nog?Over het belang van gemeenschap. Over de kritiek dat je dan verdeelt in de plaats van verbindt. Over het relletje tussen Mohamed en Walter Zinzen en over het grotere falen van progressief België. Hoofdstuk 5: CompassieOver onze onderdrukte compassie en de maatschappij die systematisch ons gevoel wegduwt. Mohamed verbindt ruziemakende kindjes met hamsteraars in de supermarkt en met belastingontduikende miljardairs. Hoofdstuk 6: Schaarste wordt in uw ziel gedroptOver de geldbedragen die mensen met migratieroots elke maand terugsturen naar hun land van herkomst. Over wat dat zegt over onze en andere culturen. Wij zien onszelf als een losstaand project dat al zijn successen en al zijn falen te danken heeft aan zichzelf. Wat als we onze kinderen iets anders zouden leren? Hoofdstuk 7: Waar zijn we bang voor?Over onze traditie van kleurenblindheid. Over hoe dat zwarte mensen onzichtbaar maakt in de statistieken en het onmogelijk wordt om iets aan hun positie te veranderen. Over de ultieme vraag: waarom heeft het witte systeem zwarte mensen nodig?

Met Ish hadden we het over de combinatie kunst en ondernemen, over bruggen bouwen, trouw blijven aan jezelf en elkaar ondersteunen. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/ish-ait-hamou Hoofdstukken (2:38) Hoofdstuk 1: De tomaatIsh heeft het over het delen van ideeën en over het alleen zijn met een idee. Over gefilterd praten, nadenken over wat je zegt en of het wel jouw doel dient. Over de vorm waarin je iets brengt en de omstandigheden die de perfecte tomaat-eet-ervaring opleveren. (10:36) Hoofdstuk 2: Van Zwitsers zakmes naar stok Over creatief ondernemen en de passie van Ish voor alle details van zijn projecten. Over hoe de release van een boek soms leuker is dan het schrijven. Over het creëren van ervaringen. Over efficiënt met je tijd leren omgaan en ‘neen’ leren zeggen. Over hoe Ish evolueerde van een Zwitsers zakmes met 12 functionaliteiten naar een stok waarmee hij alles kan doen. (19:25) Hoofdstuk 3: ToegangOver hoe Ish ooit een een fake e-mailadres aanmaakte voor zijn fake assistent. Over de relatie tussen een kunstenaar en een producent en de onderhandelingen die die relatie bemoeilijken. Over vorm en inhoud en hoe vorm ons veel te vaak toegang geeft of ontzegt. Tot plekken, tot discotheken, tot instellingen, tot professionele opportuniteiten, tot de harten van mensen. Over de neiging om je vorm aan te passen zodat je toegang krijgt en daarna hopelijk op je inhoud wordt beoordeeld. (29:20) Hoofdstuk 4: NiaOver dansen en schrijven en de rol van het gevoel. Over melodrama en overacting en de mislukte pogingen om mensen naar een gevoel te manipuleren. Over de capaciteit van de mens om authenticiteit bij de ander te detecteren. We begrijpen de Nia, de bedoelingen van iemand, zonder al te veel aanwijzingen. Over huilen op het podium. (40:36) Hoofdstuk 5: Fix-it-FelixOver de oude Ish, de bruggenbouwer tegen wil en dank. De verbindende figuur die in tv-studio’s en kranten opdook en voortdurend bezig was met het fixen van onze grootste maatschappelijke problemen. Over hoe Ish die periode meemaakte en over hoe slopend het is om de verwachtingen van zoveel mensen op je schouders te dragen. (48:00) Hoofdstuk 6: Wees dat bijpersonageOver de parallel tussen onze levens en een goed geschreven film. Over mensen die er geraken en anderen die halverwege gestrand zijn en over hoe we bijpersonages moeten zijn die hen over de drempels helpen. Over de beste manier om de wereld te veranderen en de verplichting om dat te doen. Dat het ok is als je het niet kan dragen en dat niet iedereen een marathon moet lopen.

Met Yassine Boubout hadden we het over politiegeweld, etnisch profileren, de zwijgcultuur bij de politie en #defundthepolice. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/yassine-boubout Hoofdstukken Hoofdstuk 1: Meer blauw op straatOver de dociele houding van de politiek ten opzichte van de politie. Over het SRT team in Antwerpen en de ingebakken veronderstelling dat meer blauw op straat de veiligheid verhoogt. Over militairen op straat. Hoofdstuk 2: Foie gras in de studieOns beleid is altijd een reactie op, een bestraffing, een indekken. We werken te weinig preventief. Over Community Oriented Policing en hoe dat eigenlijk veel beter werkt. Over de absurd korte politieopleiding in België. Hoofdstuk 3: Jagers en jachthondenOver etnisch profileren en het compleet gebrek aan erkenning van het probleem. Ondanks de positieve voorbeelden uit het buitenland. Over de politiemensen zelf, van goede en minder goede wil. Over de hiërarchische structuur van de politie en de zwijgcultuur die er heerst. Hoofdstuk 4: Dat is toch ook straffeloosheidYassine vertelt over zijn eerste aanvaringen met de politie en het effect dat dat heeft op jonge leeftijd. Over het systematisch criminaliseren van slachtoffers van politiegeweld en de zwijgcultuur die er heerst binnen de politie. Hoofdstuk 5: Geen woordEen aanklacht tegenover de politiek die de problemen bij de politie niet aanpakt. Meer over de giftige dynamieken die de status quo in stand houden. Over rotte appels die het politieuniform niet waardig zijn. Over het zelfbeeld van de politie en de moeite die ze hebben met zelfkritiek. Hoofdstuk 6: Defund the policeYassine legt uit wat defund the police in de praktijk zou betekenen. Hij schetst een wereld met een politie die meer preventief werkt en geflankeerd wordt door andere organisaties. Een wereld die er veel schoner uitziet voor iedereen.

Met Wim hadden we het over zijn jeugd in extreem rechtse kringen, over zijn vader die bij de SS zat. Over zijn deradicalisering en zijn strijd om woorden. Over polarisering, Schild en Vrienden en hun methodes. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/wim-claeys Hoofdstukken Hoofdstuk 1: Nooit meer oorlogOver de geschiedenis van de Vlaamsche beweging en hoe die tussen de twee wereldoorlogen vervelde richting facisme. Het verhaal van Wim's vader die uiteindelijk naar het Oostfront vertrok met het idee dat hij de Vlaamse strijd aan het voeren was. Hoofdstuk 2: Het voordeel van de duidelijkheidDe morele consequenties van de collaboratie en de impact op een jonge Wim. Over het contrast tussen het beeld dat hij van zijn papa had en hoe de geschiedenis oordeelt over de Oostfronters. Over de holocaust en de eerste barstjes in zijn wereldbeeld. Hoofdstuk 3: Het was maar om te lachenWim vertelt over zijn tijd bij het VNJ en het sluimerende racisme dat altijd aanwezig was, maar nooit expliciet werd. Over hoe je onder het mom van 'het was maar om te lachen' heel ver kan gaan, zonder ooit echt vragen te stellen bij het wereldbeeld dat achter die grappen zit. Over de parallel met Schild en vrienden. Hoofdstuk 4: De deradicalisering van Wim ClaeysOver de 5 jaar waarin Wim nog bij extreem rechts bleef en steeds meer worstelde met het gedachtengoed. Over zijn uiteindelijke breuk en wat ertoe leidde. Hoofdstuk 5: Onze woordenOver traditie en het belang van een nieuw verhaal vertellen vanuit oude verhalen. Over woorden, zinnen, liedjes, dansen en kleuren die we associëren met foute ideeën, maar die we moeten terugclaimen. Hoofdstuk 6: Ik geloof hemOver Wim's liefde voor zijn vader en hoe hij vandaag, 20 jaar na de dood van zijn vader, het beeld van de SS'er verenigt met dat van de lieve papa.

Met Marieke hadden we het over leven en dood, over stilte en empathie, over de absurditeit en de knikkerbaan die het leven is. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/marieke-de-mare Hoofdstukken Hoofdstuk 1: De wereld die op onredelijke wijze zwijgtOver de absurditeit van ons bestaan en de 3 mogelijke antwoorden van Camus. Over antwoord 3: het omarmen van de absurditeit en léven en feesten. Over de dood en Mariekes angst om te sterven. Over die bizarre combinatie van leven en dood op hetzelfde moment. Hoofdstuk 2: WitruimteOver wat tussen de regels in de witruimte staat. Over het gebrek aan witruimte in het leven en de nood aan zwijgen. We zien het leven vaak als een lijn naar boven maar wat als we ernaar zouden kijken als een lijn naar beneden? Over de mens en de schildpad. Hoofdstuk 3: Verlangen naar OntroostbaarheidOver de andere opties van Camus. Over zelfmoord en de donkere kant van de absurditeit. Over een verlangen naar ontroostbaarheid en twee manieren van krabben. We zoomen nog meer uit en beseffen dat er geen lijn is. Niet naar boven en niet naar beneden. Er zijn alleen loopings. Over leven zoals een schildpad versus leven alsof je morgen dood kan zijn. Over de wilde rit op de knikkerbaan van het leven. Hoofdstuk 4: EmpathieOver de moeilijkheden van samen leven, het gebrek aan gemeenschap en het daaruit voortvloeiende gebrek aan empathie. Over de rol van het onderwijs daarin. Hoofdstuk 5: Het heeft deugd gedaanOver engagement en het beeld dat die term oproept van een wild gesticulerend persoon op een zeepkist op het marktplein. Over wat Marieke dan wel met haar werk wil bereiken en hoe dat de wereld toch stiekem wel een beetje beter maakt, ook al is dat niet per se de bedoeling.

Met Naima hadden we het over migratie en de droom van een wereld met open grenzen, over racisme, het hoofddoekendebat en andere maatschappelijke gevoeligheden. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/naima-charkaoui Hoofdstukken Hoofdstuk 1: DisclaimersOver onze rol in het licht van de geschiedenis, de blinde vlekken en absurditeiten waar we ons vandaag nog niet bewust van zijn. Over het nut van disclaimers en de neiging om je standpunten voortdurend te omringen door kussentjes. Over hoe Naima zich actief verzet tegen die neiging. Hoofdstuk 2: De waarheid ligt niet per se in het middenOver polarisering en een sterk standpunt innemen. Over containertermen die het echte debat wegmoffelen en ons allen aan de oppervlakte houden. Over Naima's altijd aanwezige engagement dat uiteindelijk haar beroep werd. Hoofdstuk 3: Actief pluralismeOver Naima's frustratie met de kwaliteit van het debat, toegepast op het hoofddoekendebat. Over hoe we ook zouden kunnen omgaan met religieuze en culturele verschillen. Hoofdstuk 4: Sociaal verkeerOver populisme en andere misbruikte termen. Over het belang van semantiek. Over het verschil tussen bedoeling en effect in het racismedebat en de culturele verandering die we vandaag doormaken. Hoofdstuk 5: Niet in mijn naamEen interessante vergelijking tussen de wereldeconomie en de Carrefour. Over waarom we het idee hebben dat het geluk van anderen dat van ons in de weg staat. Over het belang van preken voor eigen kerk als aanmoediging. Over jezelf dwingen om niet meer weg te kijken en mee te bouwen aan een betere wereld. Over 'neen' zeggen.

Met Wannes Cappelle hadden we het over kwetsbaarheid en mannelijkheid, over de schijnbaar ongevaarlijke artiest en over zijn rise to the top met het Zesde Metaal. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/wannes-cappelle/ Hoofdstukken Hoofdstuk 1: De woorden zijn met veel te veelWannes vertelt over de gemiddelde West-Vlaming die niet per se kampioen is in het uiten van emoties. Over hoe hij zelf misschien wel een gemiddelde West-Vlaming was en over hoe hij geleerd heeft toch zichzelf te zijn in die wereld. Hoofdstuk 2: Wien es der hier de minst stoeren?Over de rode draad die door al het werk van Wannes loopt: Ontferm u, maak uzelf minder sterk. Want het is dat opbod dat burn-outs veroorzaakt, dat relaties doet stuklopen en dat oorlogen start. Hoofdstuk 3: De pluimen da’ ‘k van junder è afgepaktOver de minder mooie kanten aan de rise to fame en het overdreven zelfvertrouwen dat Wannes al heel vroeg had. Over de vriendschap versus de carrière, over soep maken en fuck de radio. Over een vader die met één zin zijn zoon de energie geeft om jaren te blijven vechten. Hoofdstuk 4: Ge zie min volk, dak u verheffeOver de blijde boodschap van Willem Vermandere en Messiaanse opdracht van Wannes Cappelle. Over een nummer dat al lachend de waarheid vertelt. Hoofdstuk 5: Met wa woorden op een bladje en wa noten in mineurOver de valse underdogpositie van de zanger en de macht die je hebt als je op een podium staat en de waarheid kan verhullen met akkoorden. Over de Romeinse redenaars die de kunst van het bekritiseren zonder gepakt te kunnen worden al beheersten. Hoofdstuk 6: Maar ‘k è altid de meeste marbelsTerug naar de jeugd van Wannes. Over hoe zijn overlevingsstrategie in de jungle van de speelplaats tot stand kwam. Over jongens op zoek naar zichzelf in de fitness en over een mogelijk alternatief voor de oude beelden van mannelijkheid.

Met Jeroen hadden we het over ironie en cynisme, over spiritualiteit en moraliteit, over onze onderlinge verbondenheid, over de media en de literatuur. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/jeroen-olyslaegers/ Hoofdstukken Hoofdstuk 1: IronieJeroen praat over de kantelmomenten in zijn professionele leven. Over de postmoderne ironie van de jaren ’90 die hij van zich af moest werpen alvorens hij echt schrijver kon worden. Over het ontstaan van zijn engagement. Hoofdstuk 2: De constatatie van het miraculeuze In- en uitzoomen in tijd en ruimte met Jeroen Olyslaegers. Jeroen introduceert zijn vorm van spiritualiteit, hij verbindt een verstopte wc met de kosmische grap die ons bestaan is en hij schetst het existentiële berglandschap waarin we allemaal verdwaald zijn. Hoofdstuk 3: WIJ Jeroen schuift verbondenheid en verhalen naar voor als de medicijnen tegen alle grote problemen. Over klimaat en hoe een collectieve verantwoordelijkheid veel beter zou werken dan een persoonlijk schuldgevoel. Over de Europese Unie die vergeten is verhalen te blijven vertellen. Hoofdstuk 4: Mycelisch bewustzijn Over het oude en een mogelijk nieuw model van communicatie. Over netwerken van schimmels die ons anders naar onze eigen realiteit kunnen doen kijken. Over de invloed van de wetenschap op onze manier van kijken, over de fluïditeit van moraliteit en hoe die in Wil zit, maar eigenlijk ook al in het begin van onze literatuurgeschiedenis. Hoofdstuk 5: Moraliteit is een shortcutOver ratio en emotie en de overschatting van het eerste ten koste van het tweede. Over stemgedrag, ruzie binnen de relatie en het onbenoembare heden. Over de moraliteit die ons helpt om snel te oordelen maar niet om de complexiteit van de werkelijkheid te begrijpen. Hoofdstuk 6: Jezelf in the equation brengenOver de geschiedenis van de wrok die nooit ophoudt. Over onze erfzonde en onze voortdurende strijd met onszelf. Jeroen pleit in dit hoofdstuk voor radicale eerlijkheid (in combinatie met zelfliefde) en hij geeft het goede voorbeeld door die op zichzelf toe te passen. Hoofdstuk 7: Genadeloze spiritualiteitHet verhaal van hoe Jeroen van een kleine Jim Morrison evolueerde naar een voorvechter van het genadeloze zelfonderzoek. Over zijn hoogst persoonlijke vorm van harde spiritualiteit die andere, zachtere vormen niet veroordeelt, maar die wel nodig is om hem tot inkeer te brengen. Hoofdstuk 8: ZombielandEen mediakritiek die respectvol blijft voor de mensen die in de media werken maar de hele mediawereld wel vergelijkt met een zombiefilm. Jeroen is hard, maar biedt daarna een alternatief. Of hij practicet alleszins wat hij in vorige hoofdstukken preacht en neemt zichzelf mee in the equation. Hoofdstuk 9: Collectieve pijn Over een bijna bovenmenselijk begrip voor de haters. Over de pijn die eigenlijk niet zo heel verschillend is bij verschillende mensen en het fundamentele basisakkoord waarmee wel allemaal meetrillen.

Met Lionel hadden we het uitgebreid over de bouwsector en over bouwmaterialen, over circulair bouwen, hergebruik en recyclage, over beton als één van de grootste historische fouten, over het statuut van handenarbeid en de rol van technologie. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/lionel-devlieger/ Hoofdstukken Hoofdstuk 1: De inerte tankerOver een hypothetische schooldirecteur die een gebouw moet laten afbreken en graag bepaalde elementen gerecupereerd wil zien. Over diezelfde directeur die dan een nieuw gebouw moet zetten en graag gerecupereerd materiaal zou gebruiken. Over de obstakels die hij tegenkomt en de gigantische inertie van de tanker die de bouwsector is. Hoofdstuk 2: De coulissen van de maatschappijOver de afbraak van gebouwen in België en de zogenaamde recyclage van bakstenen en beton tot puin dat vandaag nul euro per ton waard is. Hoofdstuk 3: De democratisering van cementOver de rol van cement in het onbruikbaar maken van alles wat het aanraakt. En dat terwijl het een fenomenale hoeveelheid C02 de lucht in spuwt. Over de tikfout die dat mogelijk gemaakt heeft en de algehele spijtigheid van nooit meer te ontmantelen gebouwen. Hoofdstuk 4: De geschiedenis van hergebruik Over het hout van Europa dat we eerst opgebruikt hebben. Over de omschakeling van bouwen met the end in mind naar bouwen met superglue en het afschaffen van zorgvuldige afbraak onder druk van vastgoedprijzen. Deze geschiedenis vertelt Lionel aan de hand van het Manhattan van de jaren '20. Hoofdstuk 5: Handenarbeid herwaarderenOver de precedenten die ons tonen hoe het ook kan. Over de renovatiegolf die eraan komt en hoeveel hergebruikte materialen die zal bevatten. Over handenarbeid en de culturele switch die nodig is om de negatieve perceptie rond handenarbeid te veranderen. Hoofdstuk 6: Appropriate TechnologyOver de rol van technologie in de toekomst van de bouwsector. Over belachelijke innovatie die niet meer dan een statussymbool is voor individuen en instituties. Over manieren om de culturele shift te bewerkstelligen.

Met Geert hadden we het over biotechnologie, genetische modificatie, de geschiedenis ervan, over CRISPR en de Europese wetgeving errond, over technologie en de fundamentele tegenstelling tussen tovenaar en profeet. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/geert-de-jaeger Hoofdstukken Hoofdstuk 1: Zeer coole machineGeert leert ons de beginselen van de moleculaire biologie. Genen coderen voor eiwitten. Eiwitten vormen coole moleculaire machines en de allercoolste is ATP-synthase. Hoofdstuk 2: We zijn als godenOver hoe de mens eigenlijk al heel lang ingrijpt op het niveau van de genen, verteld via het verhaal van de domesticatie van maïs. Over de Europese definitie van een GGO vandaag en het politieke probleem dat daaruit volgt. Hoofdstuk 3: De tovenaar en de profeet Over de tegenstand en hun oprechte zorgen. De bezwaren tegen GGO's, van voedselveiligheid, over milieu tot de socio-economische zorgen vanuit de biosector. Het deconstrueren van de discussie. Hebben we het over een techniek of over een landbouwsysteem? Hoofdstuk 4: Glyfosaat, permacultuur en herbebossingOver herbiciden, de voor- en nadelen ervan en meer specifiek het geval glyfosaat. Over permacultuur en of dat ooit ons huidige landbouwsysteem zou kunnen vervangen. Over de perfecte mix tussen grootschalig en kleinschalig. Hoofdstuk 5: EcopragmatismeOver de huidige politieke situatie rond GGO's en de mogelijke versoepeling die er zit aan te komen. Over de eerste kleine stapjes in die versoepeling die de publieke perceptie zouden kunnen overleven.

Met Fleur hadden we het over kunst en activisme, over mensenrechten en lgbtqia+, over intersectionaliteit en een nieuw soort humanisme. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/fleur-pierets Hoofdstukken Hoofdstuk 1: De derde ruimteWat is normaliteit? Bestaat die persoon die volledig voldoet aan de norm wel? Over een derde ruimte waarin je de norm in vraag kan stellen zonder je er compleet tegen af te zetten. Fleur leeft en werkt in die ruimte. Hoofdstuk 2: Van kwaadheid naar liefdeHoe ver staan we met de strijd? Wordt het beter of slechter? Een zoektocht naar de kwaadheid van Fleur en een voortdurende slingerbeweging tussen optimisme en pessimisme, van het diepste dal tot bij het sprankeltje hoop. En dat in 11 minuten. Hoofdstuk 3: We zitten er allemaal op te kijkenHoe passen witte mannen in het verhaal? Over intersectionaliteit en hoe dat net iedereen zou kunnen dienen. Over quota en de voordelen van sociale media. Over de vocale minderheid en het stille midden. Hoofdstuk 4: Luchtig activismeOver de impact van één individu en de daaruit volgende verantwoordelijkheid. Over een luchtig activisme dat verbindt ipv verdeelt. Over de afstand tot jouw activisme en de verantwoordelijkheid die bij je privilege komt kijken. Hoofdstuk 5: Whatever worksOver de Stoïcijnen en het aanvaarden van wat is. En er dan iets mee doen. Voor Fleur gaat dit op voor het verlies van haar geliefde, maar ook voor hoe ze haar werk aanpakt. Ze erkent de messyness van de realiteit en zoekt naar positieve actie om er iets mee te doen. Hoofdstuk 6: QueerEen eerlijk gesprek over het nut van alle minderheden onder één paraplu te verenigen en de moeilijkheden die daarbij komen kijken. Over de vrijheid van de één en waar die eindigt en of de ander dan nog mag beledigen. Een voorzichtige uitstap over de rol van de comedian vandaag. Wat mag en wat mag niet? Hoofdstuk 7: Zo groots ben ik nietOver de tegenstand, over de strijd die niet los kan staan van de inhoud. Over de onmogelijke eis van de Voltaire quote. Over strengheid en de verantwoordelijkheid van de minderheden om elkaar te steunen in de strijd.

Met Philip hadden we het over ons onderwijs en de rol van leerkrachten in onze samenleving, over jezuïeten en pedagogische theorieën, over van buiten leren en zelfactiverend leren en over de retoriek van het opklimmen. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/philip-brinckman Hoofdstukken Hoofdstuk 1: Plus est en vous Philip verzet zich tegen de beleveniseconomie die zegt dat alles leuk moet zijn en daarbij vergeet dat er meer in ons zit. Onderwijs moet dat in ons naar boven halen, zoals een game dat altijd net iets moeilijk wordt, waardoor je steeds je grenzen verlegt. Hoofdstuk 2: Kameel, Leeuw & Kind Philip vat Nietzsche samen: Kinderen moet leren als kamelen in een spoor lopen, vervolgens moeten ze leeuwen worden en zich verzetten tegen de regels, weg van het spoor hun eigen weg kiezen. Enkel dan kunnen ze Kind (met hoofdletter) worden en dankbaar en vol verwondering in het leven staan. Volgens Philip willen we vandaag de kameelfase te vaak overslaan. Hoofdstuk 3: De retoriek van het opklimmenDe markt is het onderwijs binnen gedrongen en zorgt ervoor dat er waarde (lees: economische waarde) wordt gegeven aan richtingen. Het onderwijs is het slachtoffer van de problemen van de maatschappij maar wordt wel verondersteld al die maatschappelijke problemen op te lossen.  Hoofdstuk 4: De taak van het onderwijs Philip gelooft in het onderwijsmodel van Gert Biesta met de 3 pijlers: kwalificatie, cultuur en persoonlijke ontwikkeling. Die 3 pijlers moeten elkaar in evenwicht houden en nu is dat niet zo. Hoofdstuk 5: Mensen een plaats geven Philip zoomt nog meer uit naar de alleroudste functie van het onderwijs: mensen een plaats geven in het culturele verhaal dat verteld wordt. Religie deed dat, maar met de secularisering is er ook iets wezenlijk verdwenen. Hoofdstuk 6: 7x8=54 Philip verzet zich hevig tegen het zelfactiverend leren waarbij de leraar een facilitator/coach is die zichzelf moet wegcijferen en alles uit het kind zelf moet laten komen. Daar tegenover staat de leraar die weet wat hij de kinderen wil leren en ze zo efficiënt mogelijk daar waar hij ze wil krijgen brengt. Hoofdstuk 7: Het afstootplankjePhilip heeft het over wat een leraar goed maakt. Een goede leraar is als een afstootplankje bij het verspringen, iemand waartegen je je kan afzetten om verder te springen. Dat is een moeilijk meetbaar iets, het gaat voornamelijk over passie en talent.

Met Thijs hadden we het over geopolitieke verhoudingen vroeger en nu, over de energietransitie en de internationale besluitvorming, over olie en de impact op het sociaal contract van Saoudi-Arabië, over Iran en China. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/thijs-van-de-graaf/ Hoofdstukken (0:00) Intro (02:30) Hoofdstuk 1: EnergietransformatieOver het getouwtrek tussen de transitiebelievers en de fossiele lobby, goede gesprekken met mensen uit de fossiele brandstofindustrie en de harde feiten over de energietransformatie. (10:55) Hoofdstuk 2: Het verhaal van IRENAOver competitie tussen internationale organisaties, de pogingen van olielanden om zich klaar te maken voor de toekomst en de mogelijke gevolgen van een transitie voor landen als Tsjaad en Nigeria. (22:04) Hoofdstuk 3: We hebben dit al eens meegemaakt Over de oliecrisis in de jaren 70 en de complacency die daarna terug kwam, over het kartel dat in koloniale tijden de oliemarkt verdeelde en de daarop volgende assertiviteit van de olielanden. (30:25) Hoofdstuk 4: Saoudi-Arabië Over ons aandeel in het financieren van oorlog en terreur, over de banden van Iran en Saoudi-Arabië met het westen en Amerika. En over patatten. (37:17) Hoofdstuk 5: Macht en waardenHoe moeten we naar het nieuws kijken? Hoe gaan we om met de hypocrisie van de wereldpolitiek? (42:27) Hoofdstuk 6: Het sociaal contract Het vervolg van de geschiedenisles over de nationaliseringen van de oliereserves in het Midden-Oosten. Het ontstaan van de oliemarkt en de daarbij horende bubbels. Over de gevolgen van die gigantische schommelingen in de olieprijs en over hoe Saoudi-Arabië langzaam zijn wereldmacht verliest en vatbaarder wordt voor revolutie. (53:17) Hoofdstuk 7: Hoe ons wel te verhouden?Over in hoeverre de resource curse te maken heeft met het koloniale verleden. Over de rol van het westen in die hele puinhoop en hoe ons dan te gedragen om alles wat minder puinhoop te maken? Over de gordel van instabiliteit, over Libië en Marokko. Over de tanende rol van het westen op het wereldtoneel en het gigantische potentieel van India. (01:01:04) Hoofdstuk 8: China Over dat land dat allerlei gemene dingen doet op het wereldtoneel en dan blijkt dat wij net hetzelfde doen/deden. Over de dominantie van China in de energietransitie en de laatste strohalmen van Europa om een rol te spelen. De hoofdrol is helaas al bezet, maar ze zoeken nog iemand om cafégast 3 te spelen... (01:09:43) Hoofdstuk 9: Kyoto vs. Parijs Over dwingend klimaatbeleid opleggen versus iedereen zijn goesting laten doen. Over hoe in het Parijsakkoord niet één keer de term 'fossiele brandstoffen' staat. Over de scharniermoment waarin we ons bevinden.

Met Marjan hadden we het over wetenschap en twijfel, over het nut van de wetenschap en waarom ze geld moet krijgen, over communicatie en over de parallellen met kunst en religie. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/marjan-doom Hoofdstukken Hoofdstuk 1: Wetenschap & Religie Hoofdstuk 2: Spraakverwarring Hoofdstuk 3: Waarom moet wetenschap geld krijgen? Hoofdstuk 4: De nutteloosheid Hoofdstuk 5: De grens van het meetbare

Met Christophe hadden we het over daders en slachtoffers, over polarisering en de link met technologie, over het midden en de mensenrechten en de moeilijkheid om dat te verkopen, over ons koloniale verleden, schuld en verantwoordelijkheid en over het belang van preventie. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/christophe-busch Hoofdstukken Hoofdstuk 1: DaderschapHoofdstuk 2: Premie voor delictHoofdstuk 3: Technologie is niet neutraalHoofdstuk 4: Vroeger in de cascadeHoofdstuk 5: DekoloniserenHoofdstuk 6: Relaties smeed je in vredestijdHoofdstuk 7: De kaartclubHoofdstuk 8: Identiteit en burgerschapHoofdstuk 9: Kleine goedheid

In dit reüniegesprek met Serge hadden we het over de strijd tegen klimaatopwarming en de strijd tegen kanker. Over the European Green Deal en de gevolgen. Over Klimaatzaak, over hoop en wanhoop. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/serge-de-gheldere-reunie Hoofdstukken Hoofdstuk 1: 237 miljard per jaarHoofdstuk 2: Schop in de grondHoofdstuk 3: De StokHoofdstuk 4: Scepsis en twijfelHoofdstuk 5: The Dark SideHoofdstuk 6: Minder goed nieuws

Met Karine hadden we het over tennis, rotiferen en hun ongeslachtelijke voortplanting, over wetenschap en politiek, over onsterfelijkheid en ruimtereizen. Over kunst. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/karine-van-doninck/ Hoofdstukken Hoofdstuk 1: Toeval en langetermijnKarine vertelt over hoe ze Justine Henin in het ziekenhuis tenniste. Over haar jeugd en het contrast tussen de harde deeltjesfysica van haar vader en een frivole bezigheid als de evolutionaire biologie. Over de grote vragen, hoe het leven ontstaan is en de rol die toeval en de lange termijn daarin gespeeld hebben. Hoofdstuk 2: Rotiferen, een evolutionaire paradoxOver het onderzoek van Karine, de rotiferen, hun aseksuele voortplanting, hun talent om zichzelf uit te drogen en te regenereren. Over hoe crazy die diertjes eigenlijk zijn. Hoofdstuk 3: What is the use of a baby?Over de waanzinnige natuur en wat ze allemaal kan. Over het grote Rotiferen-congres, over Nobelprijzen en hoe onvoorspelbaar de wetenschap is. Over het nut van wetenschap en het beste antwoord ooit op die vraag. Over de ERC-beurs die Karine kreeg. Over wetenschap omwille van de wetenschap en wetenschap omwille van de toepassingen. Hoofdstuk 4: Secretaris-generaalOver de politieke ambities van Karine en dat wetenschappers zich vandaag de dag moeten moeien. Over de nood aan correcte data om iets te veranderen en de plekken waar zij die data vindt. Hoofdstuk 5: Ethisch dilemmaOver de ethische implicaties van haar onderzoek en hoe ze daar niet mee wil bezig zijn. Over GGO’s en onsterfelijkheid. Hoofdstuk 6: Het schijnbaar nuttelozeOver kunst en wetenschap en de capaciteit van beide domeinen om ver te denken. Over het belang van mensen die ver denken voor onze wereld. Over interdisciplinariteit en het mengen van humane en exacte wetenschappen. Hoofdstuk 7: De zorgvuldige waarnemingOver twijfel en het gebrek aan definitieve kennis. Over de waarneming als basis en de paradox van het waarnemen. Over dé vraag rond raderdiertjes en de ambitie van Karine.

Met Thomas hadden we het over ondernemen, over klimaat, over de verantwoordelijkheid van het bedrijfsleven, over Umicore en het koloniale verleden. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/thomas-leysen Hoofdstukken Hoofdstuk 1: We gaan dat kunnenHoofdstuk 2: VertrouwenHoofdstuk 3: Umicore, het succesverhaalHoofdstuk 4: TransitieHoofdstuk 5: WespennestenHoofdstuk 6: De sociaal gecorrigeerde vrijemarkteconomieHoofdstuk 7: Herstelbetalingen

Met Thomas hadden we het over de fysica, over zijn samenwerking met Stephen Hawking en over de filosofische gevolgen van hun onderzoek naar zwarte gaten. Over de waarneming en de kwantummechanica. Over het engagement van wetenschappers. Lees hier meer: https://zwijgenisgeenoptie.be/thomas-hertog/ Hoofdstukken (02:37) Hoofdstuk 1: Een nieuwe theorie (07:05) Hoofdstuk 2: Unificatie (20:28) Hoofdstuk 3: De mens terug in het midden (31:48) Hoofdstuk 4: Zalige magie (41:30) Hoofdstuk 5: Woordenboek (50:07) Hoofdstuk 6: Global conversation (01:05:29) Hoofdstuk 7: De ivoren toren (01:13:33) Hoofdstuk 8: Het verhaal van het donkere heelal (01:26:43) Hoofdstuk 9: Nieuw paradigma

Theoloog Bert Roebben schreef een boek, “Volharden in de broosheid”, dat er elegant in slaagt schijnbare tegenstellingen te verzoenen. Genoeg voer voor een gesprek. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/bert-roebben Hoofdstukken Hoofdstuk 1: Tussen twee stoelenHoofdstuk 2: Welbegrepen eigenbelangHoofdstuk 3: De deur blijft altijd op een kierHoofdstuk 4: Kan je gelovig worden?Hoofdstuk 5: Ouvre tes mainsHoofdstuk 6: Het voorlaatste woord

Met Angelique hadden we het over de wetenschappelijke methode en de academische realiteit. Over ruimtevaart en de ESA. Over kinderen enthousiasmeren voor wetenschap. Over ons brein. Over ambitie en innovatie. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/angelique-van-ombergen Hoofdstukken Hoofdstuk 1: 2+2=4Hoofdstuk 2: FonkeltjesHoofdstuk 3: De academische jungleHoofdstuk 4: SuperhumansHoofdstuk 5: Nieuw tijdperkHoofdstuk 6: Neuroplasticiteit

Met Sigrid hadden we het over kunst en subsidies, over tijd, rust, het artistieke proces en het juiste moment. Lees meer over het gesprek hier: https://zwijgenisgeenoptie.be/sigrid-bousset Hoofdstukken Hoofdstuk 1: Vroeger en nuHoofdstuk 2: Literarisches BemittlungHoofdstuk 3: KairosHoofdstuk 4: SubsidiesHoofdstuk 5: De toelating

Met Katleen hadden we het over filosofie en technologie, over ambitie, data, het verkeer, de dood en de Stoïcijnen. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/katleen-gabriels Hoofdstukken Hoofdstuk 1: De mens is de zwakste schakelHoofdstuk 2: Techniek en ethiekHoofdstuk 3: ReguleringHoofdstuk 4: GelatenheidHoofdstuk 5: FeminismeHoofdstuk 6: SterfelijkheidHoofdstuk 7: NutsdenkenHoofdstuk 8: Het Goede Leven

Met Benjamin hadden we het over kunst en verzet, over het kleine doen wanneer de wereld je duwt naar het grote, over verzamelen en zijn, over optimisme en pessimisme. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/benjamin-verdonck Hoofdstukken Hoofdstuk 1: Violently HappyOver Benjamins geschiedenis in de toneelschool en zijn rebellie tegen het mainstream theater van dat moment. Tegen de grote ambities en de grote gevoelens, voor het kleine, het lokale en het échte. Hoofdstuk 2: Sociale sculptuurOver Benjamins projecten in de publieke ruimte. Hij bouwde zaken en dat materiële is belangrijk, maar het gaat evengoed over de gesprekken die plaatsvinden naar aanleiding van zijn werk. Dat noemt hij de sociale sculptuur. Hoofdstuk 3: To withdraw gracefullyOver verzet en de kracht van iets niet doen. Over de ultieme vraag wat ons nog rest als we de complete impact van de klimaatcrisis beseffen. Over ons terugtrekken van het voortoneel. Hoofdstuk 4: Individuele verantwoordelijkheidOver de breuklijn tussen individuele en collectieve verantwoordelijkheid. Over de vraag of we allemaal de morele plicht hebben om vegetariër te worden en met de trein te reizen. En de vraag of dat zin heeft. Hoofdstuk 5: VrijheidOver Benjamins Handvest, waarin hij een oproep doet aan kunstenaars om eens iets te proberen. Een voorstelling te maken in de letterlijke betekenis. Om nederig om te springen met materiaal en met afstanden. Over de discussie die daaruit ontstond. Hoofdstuk 6: Een actief archiefOver zijn in het hier en nu en Benjamins gewoonte om rondellen te verzamelen en te documenteren. Over envie en besoin en dat de meeste dingen gewoon beginnen als een goestingske voor wij er allerlei grotere betekenissen aan gaan hangen. Hoofdstuk 7: Hoe het zou kunnen zijnHet meest existentiële deel, tussen hoop en wanhoop, tussen Gramsci en Bloch. Waarbij Benjamin toch duidelijk naar de hoop neigt en niet anders kan dan het leven vieren en de strijd voor een betere wereld verder te zetten.

Met Damya hadden we het over haar onderzoek naar een kankervaccin, over ambitie en de wetenschappelijke carrière combineren met een gezin, over te veel nadenken in de plaats van te leven. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/damya-laoui Hoofdstukken Hoofdstuk 1: KankervaccinOver Damyas jeugd tussen drie religies die eigenlijk fudamenteel hetzelfde vertellen. Over haar onderzoek naar dendritische cellen en een kankervaccin. Over vaccins in het algemeen en het meest optimistische scenario voor haar onderzoek. Hoofdstuk 2: Een leuk laboOver geld voor kankeronderzoek en hoe je het krijgt. Over je carrièreplanning als wetenschapper en de plaats van je naam op een publicatie. Over ambitie. Over de moeilijkheid van het zwangerschapsverlof in een academische context en de burnout waarin Damya terechtkwam toen het niet combineerbaar bleek. Hoofdstuk 3: Wetenschappers makenOver Damyas traject, vanuit een moeilijke sociale context naar haar huidige positie als topwetenschapper. Over vertrouwen en investeren in jezelf. Over elkaar optillen en aanmoedigen en over onze nood aan andere mensen. Over Damyas job om niet alleen aan onderzoek te doen, maar ook om nieuwe wetenschappers te maken. Hoofdstuk 4: Mentaal verwendOver Damyas strengheid voor zichzelf en voor anderen. Over de existentiële vragen die in de weg staan en soms zelfs de oorzaak zijn van onze mentale problemen. Over weerbaarheid en veerkracht. Over minder werken en wat te doen met de tijd die vrijkomt. Hoofdstuk 5: Wat is een goed leven?Over de dood, terugkijken op je leven en content zijn of spijt hebben. Over echte problemen en luxeproblemen en het nut van relativeren. Hoofdstuk 6: Burgers omdraaienAlles wat voorafgaat wordt toegepast op mensen die als job burgers omdraaien. Zijn er mensen die dat graag doen? Moeten die nadenken over het nut van hun job en van hun leven? Moeten die mediteren zodat ze het aankunnen? Moeten we een oordeel vellen over die job en ervoor willen zorgen dat niemand dat moet doen?

Met Frans hadden we het over de schone job van bankier, over ethisch bankieren, vermogens belasten en de financiële waarde van een uitzicht. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/frans-de-clerck

"Van nu af aan is vrijheid immers de regel en wat niet mag de uitzondering" mailde het crisiscentrum ons vorige week opgetogen. Interessant. Want. Beschouwen wij onszelf als vrij? Als dat zo is, welke gevolgen heeft dat? Of wat verandert er als we beseffen dat we niet helemaal vrij zijn? Helemaal niet vrij zijn? Willen we wel vrij zijn? Ja? Waarom? Meer vragen dan antwoorden. En zo hoort het ook. Bekijk de aflevering hier: zwijgenisgeenoptie.be/hoe-vrij-zijn-wij Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/

Elke regel waar wij ons in dit land - en in elk land, om volledig te zijn - aan houden, is met de pennentrek van een politicus tot stand gekomen. Elke regel. De regel die bepaalt dat een vliegtuig goedkoper is dan de trein: een pennentrek. De regel die bepaalt dat multinationals belastingen kunnen ontwijken en kleine bedrijven niet: een pennentrek. De regel die bepaalt dat er te weinig handen zijn in de zorg: een pennentrek. Is het dan niet meer dan logisch dat wij die vinden dat de wereld beter kan, wij die vinden dat de wereld beter moet, onze tijd en energie zouden spenderen aan politiek? En als dat het geval is, waarom doen we het dan niet? Een moeilijke, moeilijke vraag. En de start van onze vierde aflevering: "Moeten we in de politiek?" Bekijk de aflevering hier: zwijgenisgeenoptie.be/moeten-we-in-de-politiek Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/

We weten niet waar jullie wakker van liggen. Klimaat, ongelijkheid, discriminatie of democratie. Op grote schaal - gaan we onder de twee graden opwarming blijven? - of in jouw eigen leven - ga ik het einde van de maand wel halen? In al deze gevallen is er iets dat ons bindt: we willen beter. En we geloven dat beter kan. Maar wat als beter niet lukt? Wat als de doelen die je voor jezelf stelt, omdat je gelooft dat ze terecht zijn, omdat je gelooft dat de wereld er een betere plaats van zou worden, onhaalbaar blijken? Wat als blijkt dat jouw geloof onterecht was? Een moeilijke, grote vraag. En daarom. De start van onze derde aflevering. Bekijk de aflevering hier: https://zwijgenisgeenoptie.be/wat-als-het-niet-lukt Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/

Van links tot rechts, boven tot onder en zelfs in het moedige midden, overal horen we mensen over Het Systeem praten. Wat er allemaal mis mee is. Waarom het in de weg zit van een betere wereld. En hoe we dat vermaledijde Systeem kunnen veranderen. Maar waarom loopt er eigenlijk zoveel mis met Het Systeem? En wat kan je daar als individu aan doen? Heeft het zin om jouw tijd daaraan te spenderen? Dat blijkt potdikke geen gemakkelijke vraag. Eerder een grote. En dus uitermate geschikt om onze tanden in te zetten. Deze keer samen met Piet Colruyt, Ingrid De Jonghe, Patrick Doyen, Charlotte Prové, Koen Verwee, Paulien Verhaest, Hans Claus, Marc Cosyns en Dirk Bryssinck. Schone bende. Bekijk de aflevering hier: https://zwijgenisgeenoptie.be/hoe-veranderen-we-het-systeem/ Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/

Ben je machteloos als individu? Waarom zou je een probleem willen oplossen als de rest van de wereld niet meedoet? Is het naïef om een steen in de rivier te willen verleggen? Of is dat schuldgevoel waar je mee worstelt terecht? Samen met Alexander Devriendt, Arnoud Raskin, Bart Weetjens, Dalilla Hermans, Marian Donner, Jonathan Holslag en Olivia Rutazibwa gaan we op zoek naar een antwoord op onze eerste Grote Vraag: "Zijn we druppels op een hete plaat?" Bekijk de aflevering hier: https://zwijgenisgeenoptie.be/druppels-op-een-hete-plaat/ Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/

De onderklasse heeft geen geld, de middenklasse heeft geen tijd. Het zijn dat soort schijnbaar eenvoudige uitspraken waarmee Meryem grote waarheden deelt. Ze tonen hoe goed belezen ze is en hoeveel tijd ze spendeert aan het nadenken over de problemen van deze tijd. We spraken met haar over onderwerpen die voor ons - en velen met ons - nog te nieuw zijn. De historiek van de islam, bijvoorbeeld, of de evolutie van het leven van gastarbeiders in ons land. Er bestaat geen slecht moment om uw geest te openen. Gewoon doen joh. Bekijk het gesprek hier: https://zwijgenisgeenoptie.be/meryem-kanmaz Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/