De Jortcast

Hoe communiceert Trump en wat bedoelt Poetin bij deze onderhandelingen over het staakt-het-vuren? Jort Kelder vraagt het prof. dr. Rens Vliegenthart, gespecialiseerd in politieke communicatie en dr. Nicolaas Kraft van Ermel, Rusland- en OekraÏne-expert   

De Amerikanen en Britten zetten zich in voor een staakt-het-vuren, maar Poetin heeft nog niet bij het kruisje getekend. Ook Zelensky beweert dat de Russische president geen vrede wil. Welke strategie verschuilt zich achter die weigering? En hoe reageren de Russische media en de bevolking op de voortslepende oorlog? Zagen er al potentiële opvolgers aan de stoelpoten van de moderne tsaar? Jort Kelder vraagt het dr. Nicolaas Kraft van Ermel van de Rijksuniversiteit Groningen, die is gespecialiseerd in de contemporaine geschiedenis van Rusland én Oekraïne. 

Hoe kun je in de politiek draaien zonder de kiezer te verliezen? Afgelopen week was er een sterk staaltje Haags gekonkel bij het overleg over de financiering van ReArm Europe (800 miljard). Drie van de vier coalitiepartijen wilden dat niet via de zogenaamde eurobonds, maar uiteindelijk werd er toch een consensus bereikt. Hoe werkt dat spinnen? Jort Kelder vraagt het prof. dr. Rens Vliegenthart, hoogleraar en leerstoelhouder Strategische Communicatie aan de Wageningen Universiteit.   

Dit is de gehel uitzending van dr Kelder en Co waar Jort Kelder belt met Joost Eerdmans(JA21) die de Nederlandse Elon Musk wil zijn en ook een DOGE project hier wil. Prof. dr. Rens Vliegenthartis gespecialiseerd in politieke communicatie en analyseert onze brandjes van afgelopen week in Den Haag. Was er echt sprake van een crisisoverleg? De jonge dr. Raoul Buurke heeft onderzoek gedaan naar ons Friese en Nedersaksische dialecten. En tot slot is dr. Nicolaas Kraft van Ermel aan het woord over de huidige situatie in Rusland, nu er gesproken wordt over een mogelijk staakt-het-vuren. Wat wil Poetin eigenlijk? 

In deze Jortcast proberen we de sterke kant van Europa bloot te leggen en legt prof. dr. Bastiaan van Apeldoornuit waarom we ons toch meer moeten focussen op China ipv op de VS. Moeten we als Europa Oekraïne symbolisch cadeau doen aan die Amerikanen zodat het land wel bescherming geniet van Donald Trump? Of kunnen wij het ook?Dr. Lieke Stelling kijkt minder naar de herbewapening en de economische cijfers en zoomt uit. Ze accentueert onze Europese waarden via onze cultuur van bijvoorbeeld de eeuwenoude literatuur. 

Het is uit tussen Amerika en Europa. Met het nodige liefdesverdriet stellen we onszelf daarom de vraag: wat moeten wij zonder ons grote culturele voorbeeld? Wie wijst ons de weg na decennialang gedwee de Amerikanen gevolgd te hebben? En hebben wij Europeanen genoeg eigen cultuur om op terug te vallen? Te gast is dr. Lieke Stelling, universitair hoofddocent Engelse letterkunde aan de Universiteit Utrecht en gespecialiseerd in concepties van Europese identiteit.

We gaan veel geld betalen voor de tarievenoorlog waar Donald Trump mee dreigt. Wat betekent dit voor onze globale economie? Springen de Chinezen in een vacuüm nu Europa en de VS met elkaar ruziën? Of wordt dit werkelijk de Golden Age van de Amerikanen nu ze de havens in China snel opkopen? Jort Kelder vraagt het prof. dr. Bastiaan van Apeldoorn, politicoloog en gespecialiseerd in Global Political Economy and Geopolitics, verbonden aan de VU. 

Opiniestuk van Van Apeldoorn in de Volkskrant:https://www.volkskrant.nl/columns-opinie/opinie-laat-de-eu-vooral-vasthouden-aan-wat-donald-trump-afbreekt~bc4f84bf/

Video vanNew York Times over Trump en zijn chaos: https://www.tiktok.com/@nytopinion/video/7467635373808651551?_r=1&_t=ZN-8uTu1PzKOxS

Dit is de gehele de uitzending van dr Kelder en Co waar Jort Kelder belt met Suzanne Kröger van PvdA/GL die wil dat we klimaatwetenschappers in de VS helpen. Prof. dr. Bastiaan van Apeldoorn, politicoloog en gespecialiseerd in de geopolitiek legt het doel van de tarievenoorlog van Trump uit. Jonge dr. Bram Spoor heeft onderzoek gedaan naar de inlichtingdiensten (van defensie), onder andere in Oekraïne. En dr. Lieke Stelling legt uit wat onze Europese cultuur is. 

Nu de relatie tussen Trump en Zelensky tot een nulpunt is gedaald na een desastreuze persconferentie in het Witte Huis en de VS heeft aangegeven niet langer de beschermheer van Europa te willen zijn, wordt het tijd dat we onze eigen militaire broekriem aan gaan halen.  Na een week van overleg met EU-landen en aangrenzende landen als Canada en Turkije is het duidelijk dat we honderden mniljarden extra gaan investeren. Maar is een ‘Europees XL-leger’ überhaupt wel mogelijk? Wat is de staat van onze manschappen en welke tanks hebben we? Te gast is prof. dr. Han Bouwmeester, hoogleraar Militair-Operationele Wetenschappen bij de Nederlandse Defensie Academie.

Waarom doen onze Nederlandse films het internationaal niet goed? En woedt er sinds het aantreden van Trump een cultuurstrijd in Washington? Hollywood is vaak goed voor zo'n driekwart van de Nederlandse bioscoopcijfers, in 2024 was dat maar 66 procent. Is de invloed van Amerikaanse films tanende? Te gast is dr. Peter Verstraten, universitair docent filmstudies aan de Universiteit Leiden en gespecialiseerd in Nederlandse naoorlogse films.  

De persconferentie tussen Zelensky en Trump die eindigde in een knallende ruzie, schokte de wereld. De grote vraag is nu: hoe verder met de verdediging van Oekraïne en ons eigen Europa? 

Jort Kelder vraagt het prof. dr. Han Bouwmeester, hoogleraar militair-operationele wetenschappen bij de Faculteit Militaire Wetenschappen aan de Nederlandse Defensie Academie. 

Dit is de gehele uitzending van dr Kelder en Co waar prof. dr. Han Bouwmeester te gast is over de gevolgen van de desastreuze persconferentie, vrijdag, met Zelensky, Trump en Vance. Is de vrede nu nog verder weg? Onze jonge dr. Diederick van Thiel heeft AI ontwikkeld waar mensen kunnen checken of ze geld kunnen lenen voor investeringen, zonder de bankmedewerker. En dr. Peter Verstraten legt de cultuuroorlog uit die in Hollywood woedt.  

Dit is de nazit met prof. dr. Jos Blank, wetenschappelijk directeur van de Stichting IPSE Studies (Instituut voor Publieke Sector Efficiëntie Studies) en emeritus hoogleraar Productiviteit Publieke Sector aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Jort Kelder praat langer door over de bezuinigingen op het ambtenarenappraat. Waar valt de winst te behalen? Bij het onderwijs of het UWV? Waarom blijft het aantal managers en voorzitters van weer een nieuwe koepel zich opstapelen?

De kettingzaag die Elon Musk met zijn DOGE-project in de Amerikaanse ambtenarij zet, lijkt medogeloos. Grof wordt er gesneden in het aantal werknemers. Zou dat ook een idee zijn voor Nederland, waar het aantal ambtenaren blijft groeien en dit kabinet heeft besloten ten minste één miljard te bezuinigen?

Prof. dr. Jos Blank, wetenschappelijk directeur van de Stichting IPSE Studies (Instituut voor Publieke Sector Efficiëntie Studies) en emeritus hoogleraar Productiviteit Publieke Sector aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, doet onderzoek naar de efficiëntie van ons ambtelijk apparaat en adviseert al decennia lang politici, beleidsmakers en vertegenwoordigers van publieke instellingen en organisaties. 
 

De onderhandelingen over de vrede in Oekraïne zijn begonnen, maar wie aan tafel gaan zitten en wat de eisen zijn, is nog ongewis. En wat moet Europa doen nu Amerika zich lijkt af te keren van onze verdragen? Stellen we überhaupt iets voor zonder de steun van de VS? Te gast is dr. Sabine Mengelberg, verbonden aan de Defensieacademie en gespecialiseerd in internationale samenwerkingsverbanden zoals de NAVO en de OVSE. 

Dit is de gehele uitzending van dr Kelder en Co, waar Jort Kelder belt met Ismail el Abassivan DENK over de zin en onzin van de vliegtaks. Dr. Sabine Mengelberg van de Defensieacademie legt uit hoe we vrede kunnen bereiken in Oekraïne. Onzejonge dr. Bram van Dijk heeft onderzoek gedaan naar de overlap tussen de verhaalstructuur van kinderen en AI Chatbots. En prof. dr. Jos Blankwordt gevraagd of wij ook de kettingzaag in de ambtenarij kunnen zetten, net als wat Elon Musk met zijn DOGE project doet in de VS. 

Aanstaande zondag zijn de verkiezingen in Duitsland en de radicaal-rechtse partij AfD, onder leiding van Alice Weidel, staat op ruim 20 procent. Wie is deze vrouw die geen conservatieve, maar juist cosmopolitische levensstijl heeft? Ze leeft samen met een vrouw, niet in Duitsalnd, maar in Zwitserland en spreekt vloeiend Mandarijns en heeft een carriere in het zakenleven achter de rug. Waarom is zij het boegbeeld van een niet progressieve partij? Dr. Willem Melching (inmiddels met emeritaat) historicus en Duitslandkenner, ligt toe. 

Gewicht verliezen is tegenwoordig een eitje met een prik van Ozempic, Wegovy of Mounjaro. Het kost wel een paar honderd euro per maand, maar blijf je dan uiteindelijk ook echt eeuwig slank? Te gast is prof. dr. Anne Roefs, hoogleraar Psychologie en neurowetenschappen van abnormaal eetgedrag aan de Universiteit Maastricht. 

Documentaire van de BBC: https://www.youtube.com/watch?v=J_03EXyhYS8

Aanmelden voor het onderzoek ‘The End of Average’  naar de obesitaspandemie en effectievere en persoonlijkere behandelingen voor overgewicht van onder andere prof. dr. Anne Roefs (Universiteit Maastricht) kan via de site: www.theendofaverage.nl

Deze zondag zijn de Duitse verkiezingen en het is al jaren niet zo spannend geweest. Zijn dit de belangrijkste verkiezingen van Duitsland sinds de Tweede Wereldoorlog? De rechtste AfD van Alice Weidel, stevent af op een dikke 20% van de stemmen. Zal de ‘Brandmauer’ nog stand houden bij een nieuw kabinet? En wat zijn nu echt de grootste problemen én angsten van de Duitse kiezer? Te gast is Duitslandkenner dr. Willem Melching.

Dit is de gehel uitzending van dr Kelder en Co, waar Jort Kelder belt met Bart Groothuis over de laatste ontwikkelingen rondom veiligheidstop in München en de situatie in Oekraïne. Dr. Willem Melchinggeeft uitleg over de Duitse verkiezingen en de opkomst van de AfD. De jonge dr. Thomas de Bruin heeft onderzoek gedaan naar zonnecollectoren in ramen. En prof. dr. Anne Roefs legt uit of afslankmiddelen zinvol zouden kunnen zijn voor iedereen met wat overgewicht. 

Bijna 5 jaar geleden kwam het coronavirus naar Nederland. Komt het nou wel of niet uit een lab? En welke maatregelen waren zinloos en welke zinvol? Was er in aan de talkshowtafel wel ruimte voor het geluid tegen de maatregelen? Te gast zijn prof. dr. Ira Helsloot, hoogleraar Besturen van Veiligheid aan de Radboud Universiteit Nijmegen en voorzitter van de Stichting Crisislab. Ook is aangeschoven, prof. dr. Marcel Levi, internist en tijdens de coronacrisis CEO van de University College London Hospitals. Tevens te gast is drs. Maarten Keulemans, wetenschapsjournalist van de Volkskrant en schreef in de eerste twee jaar van corona 459 artikelen over het virus. Ook werd hij Journalist van het Jaar in 2021 vanwege zijn 'onvermoeibare verslaggeving' over de coronapandemie.

Is onze wetenschap divers genoeg in opvattingen? En hoe houden we de academie overeind nu er 1 miljard op bezuinigd gaat worden? Te gast is prof. dr. Marcel Levi, voorzitter van de NWO,  een van de grootste verdelers van onderzoeksgeld in Nederland. Hoe bepaalt de NWO naar welke onderzoeken het geld gaat? En worden er ook onderzoeken gehonoreerd waarvan een minder politiek wenselijk uitkomst wordt verwacht?

Nu de vloggers en influencers op de eerste rij zitten bij de persconferenties van het Witte Huis en wij hier in Nederland ook een fractieleider van de grootste partij (de PVV) hebben die niet graag met de klassieke pers praat, vragen wij ons af; hoe groot is de rol van de traditionele journalistiek nog? En wat betekent dat voor de waarheidsbevinding? Want hoeveel waarheid hoor je in een podcast? Jort Kelder vraagt het prof. dr. Mark Deuze, hoogleraar Mediastudies (en in het bijzonder Journalistiek), verbonden aan de UvA. 

Dit is de gehele uitzending van dr Kelder en Co met een telefoontje met Judith Tielen (VVD) over de illegale sigarettenhandel. Prof. dr. Mark Deuze legt uit dat met Trump helemaal zichtbaar wordt dat de klassieke journalistiek niet meer zo invloedrijk is. Onze jonge dr. dr. Annebeth Erdbrink heeft onderzoek gedaan naar gedragsverandering via gamen. En prof. dr. Marcel Levi is voorzitter van de NWO en legt de waarde uit van de Nederlandse wetenschap.  

Wie of wat is de modere mens? Wat zijn eigenlijk onze eigen waarden en staan die onder druk door de moderniteit? Loopt de moraliteit van de manager en de bestuurder wel synchroon met die van de burger? En wat zijn de gevolgen van mensen die nu die macht grijpen zoals Elon Musk en nieuwe technieken als AI?  Grote vragen die gesteld worden aan prof. dr. Gabriël van den Brink en dr. Rogier Creemers in de nazit. 

2024 was een belangrijk jaar voor de democratie in de wereld. In Nederland, de Verenigde Staten en talloze andere landen werden nieuwe leiders gekozen. Het is inmiddels duidelijk dat burgers hebben gekozen voor een ander geluid. Hoe zal het ze vergaan in het centrum van de macht? En hoe zullen zij de geluiden van het burgerlijk onbehagen beantwoorden?

Te gast is prof. dr. Gabriël van den Brink, schrijver van een vuistdik boek over hoe de burger kan omgaan met de woeligheid van de moderniteit.

Heeft u het al geprobeerd, de nieuwe Chinese AI-tool Deepseek? En wat weten de Chinezen nu van u en wat willen ze ermee bereiken? We vragen het dr. Rogier Creemers, docent Moderne Chinese Studies te Leiden.

Een Vlaming met een indrukwekkend cv: 

Met een achtergrond in Sinologie en Internationale Betrekkingen, en een PhD in Rechten, richt zijn onderzoek zich op Chinees binnenlands digitaal technologiebeleid, evenals China's groeiende belang in wereldwijde digitale zaken. Hij is hoofdonderzoeker van het NWO Vidi-project "The Smart State: Big Data, Artificial Intelligence and the Law in China".

Voor het Leiden Asia Centre leidt hij een project over China en wereldwijde cyberveiligheid, gefinancierd door het Nederlandse Ministerie van Buitenlandse Zaken. Hij is tevens medeoprichter van DigiChina, een gezamenlijk initiatief met Stanford University en New America.

Dit is de gehele uitzending van dr Kelder en Co waar Jort Kelder belt met Kamerlid Michiel van Nispen (SP) en zijn motie over de aanpak van 'spookkamerleden', Dr. Rogier Creemers legt uit hoe baanbrekend het Chinese Deepseek is. De jonge dr. Marieke Zoodsma heeft onderzoek gedaan naar de huidige trend van excuses van regeringen (zoals voor het slavernijverleden) en die internationaal vergeleken. Enprof. dr. Gabriël van den Brink ligt zijn nieuwe boek toe  ‘De Actualiteit van het Archaïsche’ dat gaat over waarom wij als mens worstelen met de moderne tijd. 

Dit is de 'nazit' van Jort Kelder metdr. Martijn van der Linden, lector 'New Finance' aan de Haagse Hogeschool. Wat is de toekomst van de traditionele banken en kunnen we ook op een andere manier ons vermogen veilig stellen? 

Het aantal demonstraties neemt enorm toe, niet alleen in Amsterdam, maar ook landelijk is het aantal protestbijeenkomsten met ruim 300% gestegen. Waarom staan we opeens weer veelvuldig op de barricades? En waarom gaan we voor het ene onderwerp wel massaal de straat op en voor het andere niet? Te gast is de Nederlandse protestprofessor prof. dr. Jacquelien van Stekelenburg van de VU. 

Na de overwinning van Trump in november en na zijn inaugeratie, is crypto aan een nog stijlere opmars bezig. Maar wat wil Trump eigenlijk met het digitale geld? Wil hij wel de digitale dollar of weet hij dat hij die strijd al van Chinese digitale Yuan heeft verloren? En waarom zijn juist die MAGA's zulke beleggers in crypto? Te gast is dr. Martijn van der Linden, lector 'New Finance' aan de Haagse Hogeschool. 

Interview met Van der Linden in de Volkskrant: 

https://www.volkskrant.nl/economie/geen-bedrijf-geniet-zoveel-voordeeltjes-als-de-bank-hoog-tijd-om-daar-het-mes-in-te-zetten-zegt-deze-lector~b9e7c57b/

Trump en Davos: 

https://www.youtube.com/watch?v=gICjAtoSJgY

Dit is de gehele uitzending van dr Kelder en Co, waar Jort Kelder belt met Kamerlid Christine Teunissen(PvdD) over het afschaffen van de paardenmarkten. We rekenen ons al rijk met crypto en Trump, is dat terecht? Met dr. Martijn van der Linden. Onze jonge dr. Elke Boers heeft onderzoek gedaan naar wat we hebben geleerd van onze NAVO-missies in de Balkan. Enprof. dr. Jacquelien van Stekelenburgweet alles over demonstreren en beantwoordt de vraag waarom we tegenwoordig zo vaak de straat op gaan. 

Wat weten we wel en wat weten we niet over oorlogen zoals die in Oekraïne?Jort Kelder vraagt het prof. dr. Rob de Wijk en dr. Bart van der Sloot. 

Wat heb je liever: vrijheid van meningsuiting of betrouwbaar nieuws? En als je voor het laatste kiest, wie mag dan bepalen wat écht is en wat nep? Meta-oprichter Mark Zuckerberg heeft de factchecks op Instagram en Facebook afgeschaft - met wereldwijde paniek tot gevolg. Maar is het eigenlijk erg dat de factchecks zijn afgeschaft? Of is het hoog tijd dat we een gesprek gaan voeren over wie mag bepalen wat de waarheid is? Te gast is dr. Bart van der Sloot, associate professor aan het Tilburg Institute for Law, Technology, and Society.

Artikelen over de bedwantsen in Parijs: 

https://nos.nl/artikel/2492854-massahysterie-in-frankrijk-om-nepnieuws-over-bedwantsen-in-parijs

https://www.nrc.nl/nieuws/2024/05/27/vervuilde-seine-en-bedwantsenplaag-in-parijs-frankrijk-is-een-favoriet-doelwit-van-russische-desinformatie-a4199268

https://nos.nl/artikel/2515669-rusland-voert-aanvallen-op-frankrijk-met-nepnieuws-op

Hoe ziet de wereld eruit met Trump als president? Te gast is prof. dr. Rob de Wijk (o.a. denktank HCSS en Universiteit Leiden). Zal dit het einde van tijdperk Poetin betekenen? Of is dat al aan de gang? 

Dit is de gehele uitzending van dr Kelder en Co van 18 januari. Jort Kelder belt met Mirjam Bikker van de ChristenUnie. Te gast zijn verder prof. dr. Rob de Wijk (over Trump), jonge dr. Mark Hulsbos (over ijzerverbranding) en dr. Bart van der Sloot (over factchecken bij social media). 

Volgende week reist een Nederlandse delegatie af naar het World Economic Forum, het ‘elitecongres’ in Davos, Zwitserland. Het WEF werd ooit vooral gehaat door links, maar is inmiddels ook doelwit van extreemrechts en complotdenkers. Wat wordt er allemaal besproken op het WEF? Heeft het eigenlijk nut? En waarom zijn uitgerekend deze bijeenkomst en oprichter Klaus Schwab het mikpunt van complotdenkers?

Te gast is prof. dr. Henk Volberda, hoogleraar strategisch management en innovatie aan de Amsterdam Business School van de Universiteit van Amsterdam. Volberda is verantwoordelijk voor de verzameling van Nederlandse data voor WEF-rapporten en bracht meermaals een bezoek aan Davos.

Jort Kelder praat met prof. mr. dr. Reijer Passchier (o.a. universitair docent staatsrecht en rechtstheorie voor de Open Universiteit) en dr. Chris Aalberts (onderzoeker en journalist, specialiteit 'politieke communicatie') over hoe we rijkdom beter zouden kunnen verdelen en we in deze tijden van automatisering en AI niet te afhankelijk worden van Big Tech (tsja, moeten we nou bang zijn voor Elon Musk, Jeff Bezos en Mark Zuckerberg of juist hun ondernemingsdrift vieren?!). Zou dat via property owning democracylukken of toch beleggen? 

Van Passchier verscheen onlangs het boek 'De vloek van Big Tech'. 

Terwijl we de overheid steeds meer taken toevertrouwen om de burger te behoeden voor en bevrijden van elk mogelijk ongemak, moet zij ook kleiner (lees: minder ambtenaren) en efficiënter. Daarvoor vertrouwen we op digitalisering, maar dat is volgens prof. dr. Reijer Passchier, hoogleraar Digitalisering en Democratische Rechtsstaat, geen goed idee. Volgens hem verliezen we steeds meer controle aan algoritmes en data: geen bureaucratie, maar een datacratie. Ondertussen glijden we af naar een modern feodaal systeem, met de grote techbedrijven als nieuwe machthebbers. Al met al een zonnig vooruitzicht op 2025 – gelukkig heeft de prof ideeën over een mogelijke uitweg. 

Er zijn al flink wat weddenschappen gelegd wanneer dit kabinet gaat vallen. Of is onze parlementaire journalistiek zo belabberd dat we alleen de bijzaken van kleine rellen volgen en blijft de coalitie van BBB, NSC, VVD en PVV bijeen in 2025? Welke politieke communicatielessen vallen er te trekken uit de nieuwjaarswensen van de verschillende partijen? We vragen het onderzoeker en journalist dr. Chris Aalberts.

Zijn podcast heet 'Hoe het allemaal misging' en is hier te vinden: https://open.spotify.com/show/1keJZdNw0S7VgcQTALYDoW

Het artikel over Den Helder is hier te lezen: https://chrisaalberts.nl/2024/12/29/waarom-de-pvv-nog-heel-lang-groot-blijft-en-groenlinks-pvda-daar-niets-aan-verandert/

Dit is de gehele uitzending van dr Kelder en Co van 4 januari waar Jort Kelder belt met BBB-Kamerlid Marieke Wijen-Nass over kamerverhuur voor daklozen (via het Leger des Heils). Met dr Chris Aalberts bekijken we de nieuwjaarswensen van de politieke partijen. En met prof. mr. dr. Reijer Passchier bespreken we zijn laatste boek 'De vloek van Big Tech' over de gevaren van de grote technische bedrijven.  

Zijn universiteiten en financieringsorganisaties zoals de NWO te eenzijdig? Er is ruimte voor onderzoek steunen dat bestaande ideeën over klimaat, gender en diversiteit (van mensen) bevestigt en er is aanleiding om aan te nemen dat kritische tegengeluiden worden genegeerd. Hebben machtsinstituties als de KNAW en de NWO (met de beste bedoelingen) een monster gecreëerd? Jort Kelder leidt het debat met zijn gasten, dr. Steije Hofhuis, docent cultuurgeschiedenis en postdoctoraal onderzoeker aan het Wissenschaftszentrum Berlin, literatuurhistoricus en 18e eeuw-expert dr. Marleen de Vries en dr. Matthijs Lok, historicus Europese Geschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam en conservatisme-kenner. Over de anti-intellectualiteit van het huidige debat, en het onder druk staan van uit de 18e eeuw verworven waarden als en vrijdenken.

Hebben we een migratiecrisis of een opvangcrisis? En is Nederland in de basis tolerant, of willen we dat vooral graag geloven? Het zijn vragen die ervoor hebben gezorgd dat de migratiewetenschap hét onderwerp werd van het politieke debat. En volgens dr. Steije Hofhuis voeren migratie-optimisten hierin de boventoon. Is er genoeg ruimte voor een kritisch verhaal over migratie? En waren de gevoerde discussies over migratie wel inhoudelijk, of draaide het enkel om semantiek? Hofhuis doet onderzoek naar het inzetten van ons migratieverleden in het publieke debat, en stelt de diagnose. 

Dr Kelder & de redactie (bij monde van Milou Brand) spoelen het jaar terug en bespreken de mooiste momenten in de breedste zin des woords. Van competitie met prof. dr. Andreaas Kinneging tot hormonale gesprekken met prof. dr. Iris Sommer – en alles daar tussenin.

Dit is de gehele uitzending van dr Kelder en Co, waar Jort Kelder met drie gasten in gesprek gaat over valse nostalgie. Waar zijn wij onterecht nostalgisch over? Aan tafel zit historicus dr. Steije Hofhuis met wie Jort praat over de staat van onze migratiewetenschap. Met dr. Marleen de Vries hebben we het over de vergeten achttiende eeuw. Ook te gast is dr. Matthijs Lok, die gespecialiseerd is in het conservatieve gedachtegoed

In deze Jortcast doet Milou Brand een uitspraak over de Arabische wereld waar het volgens haar meer om vergelding dan zelfverdediging zou draaien in conflicten, zij vindt die uitspraak achteraf ongepast. Avrotros en Milou Brand betreuren deze uitspraak en Milou Brand biedt excuses aan eenieder die hier aanstoot aan heeft genomen.

Juffrouw Brand heeft zich ongelukkig uitgedrukt en niet willen generaliseren. Ze sluit graag af, zoals altijd in de Jortcast, met een verzoenend gedicht. Bij deze, het einde van een gedicht van Lucas Rijneveld:

Het volgende moeten we onthouden: dat we allemaal als

vluchteling geboren worden, op zoek naar de juiste plek,

naar veiligheid en wat voorspoed, een liefkozende blik.

Dus maak vrij baan in het hart, want daar is een onmeetbare

ruimte. En bedenk dit: in ieder welkom zit een schuilkelder.

Als de oorlog komt, mag Jort dan bij jou? Volgens navo-baas Mark Rutte moeten mensen er rekening mee gaan houden dat er oorlog uit kan breken. Een roep die vooral gericht is aan de politiek, die meer geld aan defensie moet besteden? Of moeten we ons serieus zorgen gaan maken? En áls -ie dan uitbreekt, hoeveel potentie staat er dan op ons front? Te gast is prof. dr. Wim Voermans, hoogleraar bestuurs- en staatsrecht aan de universiteit in Leiden. Ook aangeschoven is dr. Daniela Hooghiemstra, auteur en historicus, die schreef dat de mannen weer de overhand lijken te krijgen. En natuurlijk de ‘doctorsassistente’ Milou Brand, met een gedicht van een heel jonge poëet genaamd Job, beschreven door VK-columnist Merel van Vroonhoven.

Een terugblik op het verleden jaar, deel II, waarin vrouwen als Merkel en Harris het veld ruimden. Daarvoor in de plaats? Musk, Trump... Dr. Daniela Hooghiemstra voorspelt dat 2025 het Jaar van de Man wordt. Ook memoreert dr Kelder de andere (grapje, red.) rampspoed op het wereldtoneel, met dr. David Criekemans, de Rob de Wijk van Vlaanderen, en de staatsrechtkundige prof. dr. Wim Voermans uit Leiden.

Tot voor kort was het concept ‘rechtsstaat’ hoogstens een handzame stok om mee te slaan naar bananenrepublieken en af en toe een goed scrabblewoord. In het jaar 2024 is dit concept uitgegroeid tot een belangwekkend begrip dat politici betwisten. Al in de kabinetsformatie werd bekeken hoe het beoogde beleid kan stroken met de grondwet. Later werd een poging gedaan de kamer buitenspel te zetten in het migratiedebat. Het extra-parlementaire systeem en haar gebrek aan coalitiediscipline heeft geleid tot een vorm van mes op de keel-politiek. Kortom, het Haagse politieke jaar is bewogen geweest. Prof. dr. Wim Voermans, dr. Daniela Hooghiemstra en prof. dr. David Criekemans nemen het graag even met u door.

Dit is de gehele uitzending van dr Kelder en Co, waar Jort Kelder prof. dr. Wim Voermans, dr Daniela Hooghiemstra en prof. dr. David Criekemans te gast heeft. Aan de hand van fragmenten van het afglopen jaar nemen ze ons nieuwe kabinet én onze positie in de wereld door. Hoe sterk is Schoof? Was dit het jaar van de man? En wat betekent de waarschuwing van Rutte dat we ons geestelijk moeten voorbereiden op een oorlog?  

Wat betekent de moord op een CEO door Luigi Mangione in de Verenigde Staten? Is dat het begin van een revolutie en is de klassenstrijd nu losgebarsten? Te gast zijn tech-investeerder dr. Eva de Mol die veel in de VS komt en dus ook veel in aanraking komt met ook die grote bedrijven. Ook aangeschoven bij Jort Kelder is prof. dr. Marcel Lubbers, hoogleraar Interdisciplinaire sociale wetenschap. Hij doet onder andere onderzoek naar kiesgedrag, ook onder jongeren. En natuurlijk is de ’doctorssassistente’ Milou Brand er. Zij leest tot slot tevens een gedeelte van het gedicht voor ‘bijna dertig’ van Menno Wigman. 

Zijn Gen-Z’ers conservatiever dan de generaties die hen voorgingen? Of zijn Andrew Tate en TradWives slechts extremen terwijl de meeste jongeren dapper strijden voor gelijke rechten, klimaat en de queer community? Het afgelopen decennium is er toch echt sprake van een daling in liberaal stemmen en in 2023 werd door zowel jonge mannen als jonge vrouwen het meest conservatief gestemd sinds 1971. Wat is er toch met onze jongeren aan de hand? Te gast is socioloog prof. dr. Marcel Lubbers.

Jortcast met dr. Jasper Lukkezen over bezuingingen: #814- Slappe hap van Heinen. https://open.spotify.com/episode/7umknK0rLmuRSAGnKcoLjb?si=6f84224f701740fa

Zit u lekker? Waarschijnlijk wel. Uw Amerikaanse evenknie is daarentegen in het zweet des aanschijns zijn brood aan het verdienen. De Verenigde Staten kent inmiddels 641 unicorns, bedrijven die meer dan een miljard waard zijn, de EU zet daar tegenover een schamele 128 unicorns neer. De vergelijking gaat mank. Dr. Eva de Mol, wetenschapper en ondernemer pur sang, komt ons uitleggen dat het niet alleen aan deze tastbare zaken ligt.

Het geestelijk klimaat in Europa, met name in het immer behoudende en voorzichtige Nederland, werkt voor de gemiddelde ondernemer als een afstompende factor. Als de ondernemer zijn nek uitsteekt kan hij rekenen op regelgevend zand in de motor en een ambtelijke out-of-office melding. Hoe maken we van Nederland een toekomstbestendige en interessante broedplaats van nieuw techtalent? Waarom moeten we op scholen programmeren? Kortom, hoe gaan we in Nederland groot leren denken?

Dit is de gehele uitzending van dr Kelder en Co van zaterdag 14 december. Jort belt met Kamerlid Diederik van Dijk (SGP) over de situatie in Syrië en met name die van de christenen. Te gast is dr. Eva de Mol over waarom Europa en Nederland zo achterlopen op de economische groei van de VS. Hoe kunnen wij ook zo worden als de Amerikanen? Dejonge dr. Hanne Stegeman heeft onderzoek gedaan naar online sekswerk en prof. dr. Marcel Lubbersdoet onderzoek naar het kiesgedrag van onder andere jongeren en het verschil in stemmen tussen jongens en meisjes.  

Waarom gaat dat aantal geboortes maar niet omhoog ondanks dat veel mensen toch parttime werken en dus redelijk de tijd hebben om een kind te verwerken en verzorgen? Jort Kelder  vraagt het demograaf emeritus prof. dr. Jan Latten en onze mobiliteitsexpert die vooral in de mannensector van tech en AI zit (wat dan weer typisch Nederlands is?) dr. Carlo van de Weijer. 

Sommige dingen horen waarschijnlijk binnenkort tot het verleden en een van die dingen is de ronkende motor van een Alfa Romeo of een Porsche. We gaan uiteindelijk toch over op de elektrische auto en die zal steeds vaker uit China komen. Kan onze Europese auto-industrie dit overleven? Of rijden we straks allemaal in een zelfrijdende leenauto of supersnelle trein? Te gast is dr. Carlo van der Weijer, verbonden aan de TU/e en visionair wat betreft onze mobiliteit. 

Nu de nieuwe berekeningen over het inwonertal van Nederland bekend zijn, is het debat in de Tweede Kamer nog verder opgevlamd. Hoe gaan we met elkaar en de ruimte om? De meeste ophef veroorzaakte de motie van Bente Becker (VVD): ‘die de regering verzoekt gegevens over culturele en religieuze normen en waarden van Nederlanders met een migratieachtergrond bij te houden’. 

Wat willen we met Nederland? Vooral veel mensen en dan vooral grijze en nieuwe Nederlanders? Of we kunnen doorgroeien en ook net zo opgeruimd zijn als Singapore. Of de rem erop. Of juist oproepen meer baby's te krijgen. Te gast is emeritus prof. dr. Jan Latten, voormalig hoofddemograaf van het CBS, die al jaren waarschuwt voor de 23 miljoenste inwoner. 

Dit is de gehele uitzending van dr Kelder en Co waar Jort Kelder belt met Jesse Six Dijkstra(NSC) over 'Manifest Lokaal Gezag' van de regioburgemeesters. Hij spreek emeritus prof. dr. Jan Lattenover de motie van Beckers (VVD) die voor veel ophef zorgde en wat we moeten doen met een uitdijende Nederland. De jonge dr. Bram Vroege deed onderzoek naar de samenwerking van de EU-lidstaten qua defensiebeleid en ontwikkeling van wapens. En we hebben het over de auto, verdwijnt die uit het straatbeeld? Met dr. Carlo van de Weijer.   

Vol = vol, deze week bemoeide zelfs Links zich ermee nadat de berekeningen van de Staatscommissie Demografische Ontwikkelingen 2050 bekend werden. Prof. Dr. Jan Latten, ex hoofddemograaf van het CBS, roept al jaren op tot meer discussie over het aantal inwoners. En: auto’s. Kunnen we de Europese auto-industrie ten grave dragen en sjezen we straks allemaal Chinees? En belangrijker: wat doet dat met het straatbeeld… Techexpert dr. ir Carlo van de Weijer verbonden aan de TU Eindhoven schuift aan.

Jort Kelder slijt zijn laatste dagen op een Caribisch miljonairseiland voordat hij zaterdag weer terug is in Nederland en vraagt zich af of veel zon en geen zorgen de sleutel voor een gelukkig leven zijn. Te gast, op afstand isprof. dr. Ap Dijksterhuis, psycholoog en hoogleraar Sociale en Cultuurpsychologie aan de Radboud Universiteit te Nijmegen. Tevens is hij schrijver van boeken als ‘Op naar geluk’, ‘Maakt geld gelukkig’ en ‘inspiratie: hoe we tot grootse prestaties komen’. Dijksterhuis schijnt zijn licht op het pad naar een gezond geluksgevoel, in deze laatste donkere dagen van het jaar. 

Omdat Jort Kelder nog steeds op dat Caribische eiland zit, neemt Milou Brand het nog een keer over.

Elon Musk, Jeff Bezos, Mark Zuckerberg. Daar zit geen vrouw tussen. Waarom zijn vrouwen zo ondervertegenwoordigd in de huidige techbusiness, maar ook de wereld van rijkdom in het algemeen. Zijn vrouwen simpelweg minder succesvol of is er een andere oorzaak? Te gast bij Milou Brand zijn prof. dr. Thijs Bol, hoogleraar sociologie (UvA) en gespecialiseerd in sociale stratificatie en ongelijkheid. Tevens is aangeschoven dr. Hugo-Pieter Iglesias van Montfort, net cum laude gepromoveerd aan de TU Delft.

Het gedicht waarmee ‘doctorsassistente’ Brand eindigt is van Judith Herzberg.

Dit is de gehele uitzending van dr Kelder en Co, deze week gepresenteerd door Jojanneke van den Berge. Ze belt met Jimmy Dijk (SP) over betaalbaar gezond eten. Dr. Krijn Thijs legt uit dat het bijzonder is dat Angela Merkel bondskanselier is geworden als ex-inwoner van de DDR. Onze jonge dr. Hugo-Pieter Iglesias van Montfort heeft onderzoek gedaan naar naar CO2 elektrolyse. En prof. dr. Thijs Bol legt uit waarom nepo-baby's als Noa Vahle niet af te schaffen zijn.  

In de uitzending van zaterdag 30 november:

Groene toekomstmuziek

Dé oplossing voor onze energietransitie is het recyclen van CO2. Jonge dr. Hugo-Pieter Iglesias van Montfort promoveerde in Delft op CO2 elektrolyse, een techniek waarmee CO2 uit de lucht of oceaan kan worden gehaald en vervolgens omgezet wordt in brandstoffen. Een klimaatneutrale techniek, zegt de promovendus, want de CO2 die gebruikt wordt is immers al uitgestoten. In Amerika vliegen er al vliegtuigen op deze klimaatneutrale kerosine. Nederland worstelt echter met het uitrollen ervan op industriële schaal. Want wie gaat dat hier betalen?

Stop de nepo-baby!

Met een goede achternaam kom je een heel eind. Kijk maar naar Hollywood, genoeg sterren van wie je je af kan vragen of ze het ook zo ver hadden geschopt zonder een beroemde papa of mama. Maar ook buiten de showbizz liegen de cijfers er niet om. Zo heb je met een vader als politicus, zelf zo’n 110 x meer kans om politiek actief te worden. Hoe verhoudt dit zich tot het ideaal van een meritocratische samenleving? We zouden toch alles moeten kunnen bereiken door te manifesteren en hard te werken? Socioloog prof. dr. Thijs Bol onderzoekt de willekeur van succes, en ziet hoe we meer dan ooit geloven in maakbaarheid. Maar hoe gelijk is de kans op succes werkelijk?  En wat is de invloed op de maatschappij als macht telkens wordt doorgegeven?

We willen groter, voller en meer. Steeds meer mensen laten zich inspuiten met botox of fillers. Zien we er straks allemaal standaard uit als Sylvie Meis of Donny Roelvink? En wat betekent dat voor onze waarden over schoonheid nu alles maakbaar is? Verschuift en verandert alles wat we mooi vinden en hoe kan dat? Letten we tegenwoordig te veel op het uiterlijk en te weinig op de inhoud? Wat is het nut van het perfecte uiterlijk; een beter salaris of slechts meer aandacht en meer bedpartners? Jort Kelder is nog even op een Caribisch eiland, daarom neemt Milou Brand de honneurs waar en gaat ze in gesprek met cultuurfilosoof dr. Jelle van Baardewijk en cosmetisch arts dr. Tom Decates. 

Dit is de gehele uitzending van dr Kelder en Co, gepresenteerd door Jojanneke van den Berge (Jort is nog twee weekeinden op een tropisch eiland). Gebeld wordt met Tweede Kamerlid Ilana Rooderkerk(D66) over de ontlezing bij jongeren. Dr. Jelle van Baardewijklegt uit waarom polarisatie helemaal zo slecht nog niet is. Onze jonge dr. Keyla Green heeft onderzoek gedaan naar de welzijn van jongeren. En dr. Tom Decates is cosmetisch arts en onderzoekt waarom er zo veel mensen tegenwoordig fillers nemen.   

Waarschijnlijk zat jij de afgelopen dagen te bibberen op de fiets terwijl je door de natte sneeuw ging. Of stond je in een van de lange files van afgelopen week. Maar niet uw presentatorJort Kelder. Die zit op een tropisch eiland met uitzicht op een blauwe zee, omringd door luxe bars en restaurants. Jort voert zijn werk nu als digital nomad uit, met de laptop op de veranda. En mocht hij het toch wat warm krijgen, kan hij duik nemen in zijn zwembad dat een temperatuur heeft van 28 graden, net iets koeler dan de buitenlucht. 

Wie wil dit niet?

Wat is een digital nomad en kan iedereen in de toekomst zo zijn werk doen? Of is dat alleen voor een elite weggelegd? Inmiddels zijn er al ruim 54 landen waar je met het juiste paspoort, inkomen en verzekering maanden kunt 'thuiswerken'. Aangeschoven om dit fenomeen te duiden, en breder over de toekomst van werk te praten, zijn dr. Emilie Rademakers (UU) en prof. dr. Hans Koster (VU). 

*Brand-editie*

In 2025 is AI net zo intelligent als de mens – als men OpenAI-baas Sam Altman mag geloven. Wat betekent al die technologische vooruitgang voor de mens? Net als de uitvinding van de boekdrukkunst, het tijdperk van radio en film, dat van TV en vervolgens de internetrevolutie gaat AI de rol die media spelen in het leven van de mens ingrijpend veranderen.

Filosoof en wetenschapper Paul McLuhan zei het al in 1964: The medium is the message. Belangrijker dan de inhoud van het bericht, is de manier waarop dat bericht wordt geleverd. Met de huidige ontwikkelingen rond AI houdt dat onder andere in dat we op een steeds natuurlijker manier communiceren met machines, computers en andere apparaten. Wat betekent dat?

Milou Brand in gesprek over de (on)menselijke trekjes van AI met dr. Maarten Sukel, die promoveerde op AI en het boek De AI-revolutie schreef. Ze sluit af met poëzie, ditmaal geschreven door AI-taalmodel Claude in de stijl van Herman de Coninck. 

Jort Kelder is naar een tropisch eiland en presentatrice Jojanneke van den Berge neemt de honneurs waar. Ze belt met europarlementariër Bart Groothuis (VVD/Renew) over de herverkiezing van Trump en de gevolgen voor Europa. Over de kabinetscrisis en de woordkeuze van de politici is dr. Bert Bakker gespecialiseerd in politieke communicatie (UvA) te gast. De jonge dr. is Maarten Sukel die alles weet over de praktische kant van AI, hoe kunnen we het goed gebruiken bij complexe vraagstukken?  En historica dr. Lotte Houwink ten Cate legt uit wat de nieuwe feministische beweging 4B precies is.  

Het was een week met veel spanningen in de samenleving, zowel in de VS tijdens de verkiezingen, als in Nederland na de rellen van de wedstrijd Ajax- Maccabi Tel Aviv.

Wat kunnen we verwachten van onze politieke leiders wereldwijd en hoe moeten we met elkaar omgaan in deze tijden van polarisatie en stijgende kosten voor ons levensonderhoud?

Te gast bij Jort Kelder in het Allard Pierson zijn prof. dr. Kees van den Bos, hoogleraar Sociale Psychologie en prof. dr. Roel Beetsma, hoogleraar Macro-economie. En wie niet mag ontbreken is doctorsassistent Milou Brand!

Economisch is Europa vies, lelijk en oud. Moeten we om dit tegen te gaan op onze knietjes naar Brussel kruipen om toch nog een keer de handen ineen te slaan? En hoe komen we in hemelsnaam aan die 800 miljard komen die volgens Draghi nodig is om Europa te moderniseren? Te gast is prof. dr. Roel Beetsma, die komt uitleggen welke economische maatregelen Europa moet gaan nemen nu Trump president wordt. Moet het Europese antwoord MEGA zijn, als in Make Europe Great Again?

Het is nog steeds onrustig in Amsterdam na de rellen tussen de supporters van Maccabi Tel Aviv en Ajax. Is dit een trede hoger in de trap van de polarisatie van onze samenleving? En hoe gaat dat nu in de VS na de verkiezingsoverwinning van Trump? Te gast is prof. dr. Kees van den Bos, hoogleraar Sociale Psychologie en gespecialiseerd in maatschappelijke conflicten in de democratische rechtsstaat. Hij is tevens schrijver van de boeken: “Waarom mensen radicaliseren” en “Elkaar eerlijk behandelen”.

Dit is de gehele uitzending van dr Kelder en Co van 9 november, waar Jort belt met CDA'er Harmen Krul over de rellen in Amsterdam en zijn motie voor een staatscommissie over zorg. Prof. dr. Roel Beetsmageeft tips hoe wij net zo rijk kunnen worden als de Amerikanen (ook met behulp van Draghi). Onze jongedr. Lotte Brinkhof heeft onderzoek gedaan naar het belang van veerkracht bij senioren. En prof. dr. Kees van den Bos legt uit waarom woorden als garbage Trump mede aan een winst hebben geholpen. 

Hoe word je 'vrij van een staat' en geheel soeverein of autonoom? Een moestuin, zonnecellen en je BSN-nummer verbranden? Of is een enkeltje Paraguay genoeg? Te gast zijn autonomen-expert dr. Luuk de Boer (RUG) en 'soevereine vorst-expert', historicus dr. Joost Welten. 

Doctorsassistent Milou Brand leidt het gesprek in met dit artikel: https://www.trouw.nl/buitenland/viruswaarheid-bouwt-in-paraguay-een-toevluchtsoord-voor-nederlanders-die-het-zat-zijn~b4d0bd68/

Ruim 200 jaar geleden kreeg de over-over-over-over (etc) grootvader van onze huidige koning Willem-Alexander de kroon van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden en dat was Willem I. 

Wie was deze man die na 18 jaar eindelijk weer voet aan wal zetten aan de kust van Scheveningen en zich gelijk tot soeverein vorst liet kronen in 1815? Wat wilde hij met het toenmalige grote Koninkrijk en waarom zijn 'we' België verloren? Te gast is historicus dr. Joost Welten. Welten publiceerde vorig jaar een dik boek over de hofhouding van Willem I getiteld 'Dansen rond de troon van Willem I'.  

Nu we wachten op de uitslag van de verkiezingen, kijken we nog eens goed naar de die kiezers. Wie zijn toch die soevereinen waar Trump vaak aan refereert in zijn taalgebruik ('swamp') en symboliek? En hoe lijken de Nederlandse autonomen, die zich nu gaan vestigen in Paraguay, op hun Amerikaanse geestverwanten? 

Te gast is dé onderzoeker en specialist op dit gebied, dr. Luuk de Boer, gepromoveerd op dit onderwerp in Princeton en nu werkzaam bij de Rijksuniversiteit Groningen. 

Dit is de gehele uitzending van dr Kelder en Co van zaterdag 2 november.

Jort belt met Henk Vermeer (BBB) over anti-homowetgeving in Georgië. We hebben het over de soevereinen, die in de VS en Nederland een steeds grotere groep worden, met dr. Luuk de Boer. En we hebben het over de soevereine vorst, Willem I (1815- 1840) met dr. Joost Welten. En de jonge dr. Geesje Duursma heeft onderzoek gedaan naar gastvrijheid. 

Wie bepaalt wat de president van de Verenigde Staten mag zeggen? Hebben zij de macht in handen of zijn het de puissant rijke donateurs die de regels bepalen?

De campagnes voor de verkiezingen van dit jaar zijn de duurste ooit. De campagne van Trump kostte al zo’n 1,5 miljard dollar. Die van Harris zelfs 1,8 miljard. Welke invloed heeft geld op de belangrijkste verkiezingen van dit jaar?

Te gast bij Jort Kelder zijnprof. dr. Bastiaan van Apeldoorn, hoogleraar Mondiale Politieke Economie en Geopolitiek aan de VU, prof. dr. Peter Barthel, emeritus hoogleraar astrofysica aan de RuG. En terug van weggeweest: onze doctorsassistent Milou Brand, met een gedicht van Rob van Essen. 

Er is geen lucht, geen geluid en geen weer, en de temperatuur varieert van -180 tot +120 graden Celsius. Ondanks deze onaardse omstandigheden willen we maar wat graag terug naar de maan. De Verenigde Staten, China, Rusland, India en ondernemers zoals Elon Musk hebben plannen klaarliggen. Waarom willen we toch zo graag naar de maan? En waarom hebben we niet dezelfde fascinatie voor de zon? Te gast is hoogleraar astrofysica prof. dr. Peter Barthel.

Het mooiste woord in het woordenboek als het aan Trump ligt? Tariffs. Specifieker: importtarieven. Als gevolg van Trumps protectionistische voorstellen verwachten economen een krimp van de mondiale markt. Prof. dr. Bastiaan van Apeldoorn legt uit dat het hoe dan ook mis gaat: waar wij Trump voorstellen als de enige ‘protectionistische tsaar’, kunnen Harris en Biden er ook wat van.

Op 2 november 2024 is het twintig jaar geleden dat Theo van Gogh werd vermoord door de radicale moslim Mohammed B. B. vond dat Van Gogh de islam had beledigd, onder meer met de film Submission. Van Gogh kon mensen onophoudelijk sarren met het woord. Niet alleen moslims, maar ook joden, christenen en BN'ers. Hij streed, zoals hij zelf verkondigde, voor het vrij woord. 

Biograaf en historicus dr. Jaap Cohen schreef zeven jaar aan het boek ' De Bolle Gogh' en is te gast bij Jort Kelder. Cohen heeft twintig dozen aan knipsels en brieven gelezen en 150 mensen rondom Van Gogh geinterviewd.

Ook Jort heeft Theo gekend, als collega en tafelgenoot bij debatprogramma's. Was Theo van Gogh uniek in het verkondigen van het vrij woord in columns, tv-programma's en films? Of hoort hij thuis in een Nederlandse traditie van polemisten? 

Dit is de gehel uitzendig van dr Kelder en Co van zaterdag 26 oktober. Jort belt met VVD'er Wim Meulenkamp over kweekvlees. Prof. dr. Bastiaan van Apeldoorn legt uit welk internationaal economisch beleid Harris en Trump willen voeren. Onze jonge dr. Kris van der Pas over het strategisch procederen van ngo's bij asielaanvragen. En prof. dr. Peter Barthel, emeritus hoogleraar Astrofysica legt uit waarom we de maan moeten koesteren en niet ook nog vol moeten bouwen. 

Kunnen we de economische onwtikkelingen voorspellen als Trump de verkiezingen wint? Welke lessen kunnen we trekken uit de onderzoeken van de winnaar van de Nobelprijs voor Economie, Daron Acemoğlu? En hoe gaat het met onze eigen economie en het inkomen van de burger? Is Nederland de beste plek om te wonen?

Te gast bij Jort Kelder is prof. dr. Coen Teulings, econoom en universiteitshoogleraar aan de Universiteit Utrecht. Onlangs verscheen van hem het boek 'The Microeconomics of Market Failures and Institutions'over het belang van gezonde instituties. 

Hedonisme betaalt zich uit, kijk maar naar evenementen zoals ADE. Naast verdoving en beneveling is een bruisend nachtleven een belangrijke magneet voor mensen om naar een stad te trekken. Maar hoe houd je een club hip en levendig in een stad met een groot aanbod? Te gast is dr. Timo Koren, die de clubcultuur onderzoekt in toonaangevende steden als Amsterdam en Berlijn.

Prof. dr. Coen Teulings legt uit waarom Daron Acemoğlu één van de terechte winnaars is van de Nobelprijs voor Economie, die vorige week bekend is gemaakt. Acemoğlu onderzoekt het verband tussen gezonde sociale instellingen en de economische groei. Hoe beter een staat met al zijn facetten zoals bijvoorbeeld onderwijs, hoe beter de economie functioneert. Teulings onderwijst dit ook aan zijn klas van studenten én ambtenaren. Het geheim van een goede economie voor iedereen is stabiele instellingen waar ook die ambtenaar weer werkzaam is. 

Voor de shownotes: 

Podcast van Teulings en Kelder: https://open.spotify.com/show/4vASbGJSPLHqSKWwfLnK1m

Laatste boek van prof. dr. Coen Teulings: The Microeconomics of Market Failures and Institutions

De trailer van The Apprentice: https://www.youtube.com/watch?v=0tXEN0WNJUg

Podcast met Trump en Impaulsive: https://www.youtube.com/watch?v=xrFdHO7FH8w&t=110s

Artikel The Economist: https://www.economist.com/finance-and-economics/2024/10/17/inside-the-secret-oil-trade-that-funds-irans-wars

Dit is de volledige uitzending van dr. Kelder en Co van zaterdag 19 oktober, waarin Jort Kelder belt met Barbara Kathmann (GroenLinks-PvdA) over TikTok-moderatoren. Met econoom prof. dr. Coen Teulings bespreken we het werk van Nobelprijswinnaar Daron Acemoğlu en de oorsprong van mondiale welvaartsverschillen. Ook te gast is dr. Timo Koren, die clubcultuur onderzoekt in toonaangevende steden zoals Amsterdam en Berlijn. Onze jonge dr. Annelotte Janse vertelt over samenwerkingen tussen Duitse neonazi’s en rechtsextremisten uit de VS.

Cirkelen de gieren al boven Schoof I? Komt een val van het kabinet sommige politici helemaal niet zo slecht uit? Te gast bij Jort Kelder zijn dr. Bart Jansen, universitair docent bedrijfsethiek en rechtsfilosofie (o.a. in New York en Nyenrode) en dr. Koen Damhuis, politicoloog en universitair docent aan de Universiteit Utrecht.

Afgelopen week werd het nieuws gedomineerd door het uitpluizen van ons demonstratierecht. Hebben we demonstraties nodig voor een gezonde en weerbare democratie? En hoe vitaal is onze rechtsstaat nu politici over elkaar heen buitelen over de vraag of beslissingen wel of niet rechtsstatelijk zijn? Te gast is rechtsfilosoof dr. Bart Jansen, die de zin en onzin van de weerbare democratie komt uitleggen.

Elke week zijn er (kleinschalige) protesten van ambtenaren. Mag dat? En hoe kijken politici naar ambtenaren? Politicoloog dr. Koen Damhuisheeft samen met  zijn collega's een grootschalig onderzoek gedaan naar de kritiek van Kamerleden op de ambtenaar op X. Ook schreef Damhuis eerder een boek over de PVV en haar kiezers getiteld 'Wegen naar Wilders' en legt hij uit hoe we de X-strategie van de PVV-leider moeten interpreteren.  

Dit is de gehele uitzending van dr Kelder en Co van 12 oktober waar Jort Kelder belt met Laurens Dassen (VOLT) over een emigratie-tax. Politicioloog dr. Koen Damhuis heeft onderzoek gedaan naar de mening over ambtenaren. Onze jonge dr. Meike Reusken heeft onderzocht hoe je met wiskunde voedselversplilling tegen kunt gaan. En met dr. Bart Jansen hebben we het na een roerige week van protesten over het demonstratierecht. 

Nu het gros van de diersoorten wereldwijd het loodje leggen, stellen wij onszelf de vraag wie we eigenlijk liever willen redden: de ijsbeer of de ijskast? Want zijn we wel bereid in te leveren in ruil voor een wereld met biodiversiteit? Of ligt het antwoord voor die betere wereld juist in innovatie?

In deze extra lange aflevering een debat, onder leiding van Jort Kelder, met emeritus prof. dr. Matthijs Schouten, bijzonder hoogleraar ecologie en filosofie van het natuurherstel aan de WUR. Naast hem journalist, documentairemaker en eco-modern dr. Hidde Boersmaen auteur en filosoof drs. Lisa Doeland. 

En natuurlijk poëzie (van Kees Torn), voorgedragen door niemand minder dan Milou Brand, doctorsassistent des huizes.

Het Allard Pierson, de thuisbasis van de Jortcast, heeft een tentoonstelling gewijd aan de uitstervende dieren getiteld 'De roep van de o'o. Natuur onder druk'. Ga dat zien, tot 26 januari 2025.

We zitten in een fase waar we op zoek zijn naar autoritair leiderschap. Wat voor eigenschappen moet diegene hebben die de roedel aanvoert? Verwachten we vriendelijkheid en zorgzaamheid of juist rechtlijnigheid en autoriteit? Hoe ziet de leider van de toekomst eruit? Voldoen dan wel Trump of Harris hieraan? En hoe lastig is het voor onze onpartijdige Schoof? Te gast is evolutionair psycholoog prof. dr. Mark van Vugt.

Kan de oorlog in het Midden-Oosten alleen gestopt worden door de Amerikanen, zoals afgelopen week in het nieuws betoogd werd? Te gast is dr. Kenneth Manusama, jurist en Amerika-deskundige en tevens schrijver van het boek 'Democratie van het Wilde Westen’. 

Waarom reageert Biden weinig op Netanyahu? En welke kant kiezen Kamala Harris en Donald Trump in de campagne? 

Dit is de gehele uitzending van dr Kelder en Co waar Jort Kelder belt met Joost Eerdmans (JA21) over zijn motie over lokhomo's. Hij praat met dr. Kenneth Manusama over de VS als vredesduif bij het conflict in het Midden-Oosten. Onze jonge dr. Bodyl Brand deed onderzoek naar de behandelmethode van, speciaal, vrouwen die een psychose hebben. En prof. dr. Mark van Vugt fileert het leiderschap van o.a. Dick Schoof.  

Bestaat er zoiets als politieke waarheid? Of kun je juist in de politiek makkelijk en zonder problemen cijfers anders interpreteren? Wat is de functie van waarheid in de politiek? Vooral nu we veel crises, zoals de asielcrisis en de klimaatcrisis, moeten bevechten? Of bestaan die crises alleen op papier? Waarom kun je als Kamerlid Agema zo’n draai maken in je overtuigingen nadat je minister Agema bent geworden? Hoe werkt dat? Te gast bij Jort Kelder zijn prof. dr. Marcel Canoy, bijzonder hoogleraar gezondheidseconomie aan de VU, dr. Wytske Versteeg, auteur en politicoloog en uiteraard schuift Milou Brand, doctorsassistent des huizes, aan. Zij draagt een vers voor van Kees Torn.

Zijn er in een debat altijd twee waarheden? Of heeft één van de twee het altijd fout? En hoe herken je dan de echte kennis? Politicoloog en schrijfster dr. Wytske Versteeg verkent deze vragen in haar boek Waar: over de kunst van het (niet) weten en neemt met dr Kelder door welke rol de waarheid nog speelt in de zogenaamde post truth-samenleving.

Jortcast op YouTube: https://www.youtube.com/watch?v=0piDgoIrJ2c&t=1s

Hoe organiseer je de zorg gezond? Prof. dr. Marcel Canoy, gezondheidseconoom en verbonden aan de VU heeft zorgen over de plannen van dit kabinet in het algemeen en zorgminister Fleur Agema in het bijzonder

Dit is de gehele uitzending van dr Kelder en Co van 28 september waar we bellen met Jan Paternotte (D66) over de Nederlandse levering van onderdelen aan de F-35. Prof. dr. Marcel Canoy over de kosten van de zorg en het kabinetsbeleid. Onze jonge dr. Pauline Dirven heeft onderzoek gedaan naar de historie van de Britse forensische expert. En we hebben het over de waarheid met dr. Wytske Versteeg.  

Hebben we nou een asielcrisis, krijgen we een spoedwet? Niets is duidelijk na talloze uren van debatteren afgelopen week. We adviseren minister Faber naar Denemarken te kijken, want dit land doet altijd alles net iets handiger . Zo ook de opvang van asielzoekers (en daar ging ze dan ook een paar dagen na deze opname heen).
Te gast in deze aflevering van de Jortcast zijn macro-econoom dr. Jasper Lukkezen, hoogleraar politieke communicatie prof. dr. Claes de Vreese en natuurlijk ook aangeschoven is de doctorsassistente Milou Brand. Zij draagt tevens het gedicht voor getiteld Doors of Perception van Riekus Waskowsky. 

De nieuwe minister van Financiën, Eelco Heinen, verkondigde vanaf dag één van zijn ministerschap dat hij korte metten wil maken met de slappe begrotingsmoraal van voorgaande kabinetten. Zien we dit terug in zijn eerste Miljoenennota? Of rekent Kabinet-Schoof zich rijk? Te gast is macro-econoom dr. Jasper Lukkezen.

Iedereen, inclusief minister Faber, heeft het over Denemarken en het Deense Model. Want daar in Denemarken hebben ze ook veel partijen en polarisatie, maar wel een robuust politiek systeem én zijn ze tevreden met hun asielsysteem. Hoe doen wij het in vergelijking met de Denen? Zijn onze politici te bozig en twitteren ze te veel?
Hoe stevig was dat debat van de Algemene Politieke Beschouwingen afgelopen week? Kunnen we een winnaar en een verliezer aanwijzen? Te gast is prof. dr. Claes de Vreese, hoogleraar Politieke Communicatie, zowel Deen als expert in de politieke taal.