De Jortcast

Presentatie door Splinter Chabot, volgende week is Jort er weer. 

Van de 45 Amerikaanse presidenten stierven er acht terwijl ze nog in functie waren, en van hen werd maar liefst 18% vermoord. Het is daarmee, na de paus en monarch, een van de meest dodelijke beroepen die er bestaan, aldus onze gast dr. Peter van der Heiden. Werd Trump echt beschoten of was het enkel een glassplinter? En waarom krijgt Trump zo’n grote steun van de Amerikaanse kiezer?

Het academische jaar gaat van start met een hete herfst, constateert historicus dr. Geerten Waling. Universiteiten moeten laveren tussen links-ideologisch activisme enerzijds en een strengrechts kabinet anderzijds. Waling bezocht recent een nieuwe universiteit in de Verenigde Staten, waar de oprichters streven naar een vrijhaven voor ware intellectuele diversiteit. Wat is er aan de hand op onze universiteiten? En is de situatie in Amerika een voorbode voor wat ons te wachten staat?

Presentatie door Splinter Chabot, volgende week is Jort er weer. 

Dit is de gehele uitzending van dr Kelder en Co van zaterdag 7 september met deze week Splinter Chabot. Jort Kelder is er volgende week weer.

Splinter spreekt met historicus dr. Geerten Waling over de ‘hete herfst’ op universiteiten. De jonge dr. is Amber Zwanenburg, die onderzoek deed naar schijnconstructies. Aansluitend een gesprek met dr. Peter van der Heiden over de Amerikaanse verkiezingen en Donald Trump. Ook bellen we met CDA-Kamerlid Eline Vedder over fatbikes.

Aan de start van een nieuw academisch jaar peilt Jort de stand van de wetenschap in de Lage Landen. In hoeverre vindt ideologie zijn weg in het wetenschappelijk discours? Welke invloed heeft de media daarop? En moet de politiek niet veel vaker luisteren naar onze knappe koppen? Over deze heikele kwesties schijnt dr. Chris Aalberts zijn licht. Hij werkt onder meer als docent politieke communicatie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, is actief als politiek verslaggever en schreef meerdere boeken over Neerlands politiek. Aan zijn overzijde neemt plaats dr. Daphne Stam. Stam is als gastonderzoeker actief bij de Universiteit Leiden en werkt mee aan de Venus-missie van ESA.

Het wordt tijd dat we het eens gaan hebben over een van ‘s lands grootste wetenschappers ooit. Zijn naam: Huygens, en niet Constantijn, maar Christiaan. Niet enkel ontdekte Huygens de ringen van Saturnus en ontwierp hij het slingeruurwerk, hij hield zich eveneens bezig met buitenaards leven. Wat wist hij vierhonderd jaar geleden over ons heelal? Te gast is natuurkundige en planeetonderzoeker dr. Daphne Stam.

Er zou meer dualisme in de kamer, minder achterkamertjespolitiek én een nieuwe bestuurscultuur komen. Maar hoeveel gaat er dit jaar echt veranderen?  Het ‘breed extraparlementair programkabinet’ waar PVV, VVD, NSC en BBB op aanstuurden, heeft immers opvallend veel weg van een normaal kabinet. Dr. Chris Aalberts, politiekwatcher gespecialiseerd in rechts-populisme, ziet een coalitie van partijen zonder échte achterban en weinig voelsprieten: hij voorspelt een chaotisch politiek jaar. 

Dit is de gehele uitzending van dr Kelder en Co van 31 augustus met een politieke belletje met Arend Kisteman van de VVD over de lesmethodes die basisscholen krijgen aangeboden, de toekomst van Schoof I met dr. Chris Aalberts, de jonge dr. Emma van der Goot onderzocht het effect van politieke conflicten op de kiezer en dr. Daphne Stam vertaalde een boek van onze grootste wetenschapper Christiaan Huygens. 

De groentijd is in volle vaart en is dit jaar voorzien van een koninklijk randje. En wel in de gedaante van prinses Amalia, die toetreedt bij het hoofdstedelijke corps. Hoe is het gesteld met het imago van de thuishaven voor elite studenten? Welke invloed heeft de media daarop? En welke groepsdynamieken ontrollen zich achter gesloten deuren? In de zoektocht naar een antwoord op deze vragen schuift emeritus hoogleraar prof. dr. Leen Dorsman aan, specialist op het gebied van de geschiedenis van hoger onderwijs. Aan zijn overzijde zit psycholoog, gedragstherapeut en schrijver dr. Martin Appelo. Op zijn sofa namen meerdere studenten plaats die traumatische ervaringen overhielden aan de tijd bij hun studentenvereniging. Om toch met een opgeheven hoofd het academisch jaar in te luiden, sluit Doctorsassistent Milou Brand af met werk van M. Vasalis.

Amalia doorloopt op dit moment net als honderden andere feuten de groentijd van het corps. Het is elk jaar wachten op het volgende schandaal, maar toch is er onder studenten meer dan genoeg animo voor een lidmaatschap. Waar komt de aantrekkingskracht van het corps vandaan? Te gast is emeritus hoogleraar universiteitsgeschiedenis prof. dr. Leen Dorsman.

Het is voor een gnoe veiliger om met de kudde te lopen dan in zijn eentje over de prairie te huppelen. Maar wees niet de gnoe in het midden van de kudde. De menselijke samenleving bestaat immers bij de gratie van de avontuurlijke, creatieve of recalcitrante types aan de randen. Psycholoog dr. Martin Appelo, stelt de diagnose.

Dit is de gehele uitzending van dr Kelder en Co van 24 augustus 2024 met een studentikoze corporale editie. U hoort Kamerlid Rosanne Hertzberger (NSC) over de internationale student, dr. Martin Appelo over de middelmaat, onze jonge dr. Nienke Boderie heeft het anti-rookbeleid onderzocht. En emeritus prof. dr. Leen Dorsman weet alles over de historie van Nederlandse corpora.

Terwijl de rijken der aarde exorbitante bedragen steken in filantropische projecten, vraagt Jort Kelder zich af hoe modern ons belastingsysteem nog is. Zijn we een belastingparadijs geworden of jagen we de gegoede bovenlaag het land uit? Is een tweede huis nog wel van deze tijd en welke maatschappelijke verantwoordelijkheden komen er kijken bij een goed gevulde portemonnee?

In een zoektocht naar antwoorden op deze vragen schuift hoogleraar Belastingsrecht prof. dr. Stan Stevens aan. Stevens is eveneens voorzitter van Stichting Opleiding Belastingadviseurs en bestuurslid van de Nederlandse Orde van Belastingadviseur. Om een veelbesproken onderwerp vanuit een andere koker te bekijken wordt hij vergezeld door entomoloog prof. dr. Marcel Dicke, want wat kan onze maatschappij leren van die van de mier? Dicke is expert op het gebied van dit insect en tevens lid van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen.

Samen vormen alle mieren één organisme, met het ultieme doel: overleven. Dit maakt mierennesten een buitengewoon interessant studie-object. Wat kunnen mensen leren van de manier waarop mieren alles organiseren? Hoogleraar entomologie prof. dr. Marcel Dicke is te gast.

Onderzoek mieren en robotnavigatie TU Delft: https://www.science.org/doi/10.1126/scirobotics.adk0310

Documentaire Attenborough's Ant Mountain: https://www.youtube.com/watch?v=gTP3586sqRM

Op de G20-top in Brazilië is een nieuwe superrijken-taks voorgesteld. Deze extra belasting voor de rijksten zou honderden miljarden moeten gaan opleveren. Maar is het echt nodig en ook niet onbelangrijk: hoe krijg je 'm efficiënt?  Met prof. dr. Stan Stevens, hoogleraar Belastingrecht te Tilburg.

Dit is de gehele uitzending van dr Kelder en Co van zaterdag 17 augustus. Te gast zijn prof. dr. Stan Stevens over het belasten van de superrijken, en prof. dr. Marcel Dicke over die andere samenleving, van de mieren. De jonge dr. is psychiater Ronald Rijdersover empathie; hebben psychopaten dat ook?

Ook belt Jort met prof. dr. Martijn Wieling, op Lowlands over het verschil van accenten. Hij doet daar live onderzoek.

In plaats van in te krimpen, is het ambtenarenapparaat in Nederland alleen maar gegroeid. De staat is verregaand bureaucratisch georganiseerd en dat is inherent aan de moderne bestuurscultuur, legt prof. dr. Paul Frissen in deze aflevering uit. Hij ziet dat we verslaafd zijn aan de staat, die elk probleem voor ons moet oplossen - en zo positioneert diezelfde staat zich ook. Frissen meent dat we nog wel wat kunnen leren van het wantrouwen dat Italianen jegens de staat voelen. Dat en meer in deze laatste aflevering van deze Jortcast XL zomerserie, met de emeritus hoogleraar Bestuurskunde van de Tilburg University

Links:

De integrale staat van prof. dr. Frissen.

Beschermd opgevoed in met vanaf moment één een online identiteit betreedt Gen Z nu langzaamaan de werkvloer. Wat kenmerkt de generatie van ruwweg 1995 tot 2015, en is een generatie überhaupt in een archetype te vangen? Dr. Jos Alhers schetst de grove lijnen: ze kunnen heel hard werken en zijn pragmatisch, maar hebben moeite met hiërarchie en voelen minder loyaliteit voor hun baas ten opzichte van millennials en andere generaties.

In de vierde aflevering van de Jortcast Zomerspelen duiken we in de sekshormonen te duiken. Oestrogeen, progesteron, testosteron, cortisol – ze zijn allemaal van cholesterol gemaakt en kunnen in elkaar worden omgezet. Dat gebeurt in de lever, maar ook in de hersenen en in vetweefsel. Volgens prof. Dr. Iris Sommer zijn sekshormonen een onontgonnen terrein zijn waar nog veel gezondheidswinst te behalen is, vooral voor de psychiatrie. En: pilgebruik gaat in NL achteruit. Door huisartsen wordt nog steeds de oude pil voorgeschreven, die meer bijwerkingen heeft en mogelijk risico op borstkanker. Maar inmiddels is de nieuwe generatie pillen toch echt beter. Bovendien: een mannenpil, wordt het daar niet eens tijd voor? Past wel bij de emancipatie van mannen, aldus prof. dr. Sommer.

De 19e eeuw staat alom bekend als een duffe, muffe periode. Maar het is voor prof. dr. Beatrice de Graaf een van de meest interessante periodes in de geschiedenis. In deze aflevering ruim baan voor een hoofdrolspeler uit die tijd: Otto von Bismarck, de IJzeren kanselier waarvoor in het recente politieke debat, met name in Duitsland, hernieuwde belangstelling is. Maar geen enkele partij lukt het om Bismarck geheel toe te eigenen. De ambities van Bismarck, de rol van Pruisen daar in, de oorlogen tegen Denemarken (1864), Oostenrijk(1866) en Frankrijk (1870-1871): prof. Dr. De Graaf opent de deuren naar dit grijze verleden en blaast het nieuw leven in.

Aanbevolen lectuur:
"Bismarck: A Life" door Jonathan Steinberg
"Iron Kingdom: The Rise and Downfall of Prussia, 1600-1947" door Christopher Clark

De lezer kan geen onderscheid meer maken tussen de schrijver en diens ik-figuur – een typisch kwaaltje van deze tijd, meent prof. dr. Lotte Jensen. Wat is onze relatie tot literatuur en hoe is die in historisch opzicht aan verandering onderhevig? Welke rol speelt het geschreven woord in ons leven?

Deze en meer kwesties bespreekt dr Kelder in het tweede deel van de Zomerspelen, een zeskamp hersenatletiek namens de Jortcast – omdat het hoofd in deze warme dagen wel wat koele feiten kan gebruiken. Wetenschappers beantwoorden onder andere de grote vraag: wat is een waarheid waar vrijwel niemand het over met je eens is? In deze aflevering: neerlandicus en historicus prof. dr. Lotte Jensen.

De Europese muntunie is niet stabiel en niet bestendig tegen negatieve schokken. Ondertussen wordt elke crisis gebruikt om verder te integreren. Is dat erg? Verdienen we nu per saldo aan de euro en betaalt het zich allemaal terug, of niet? Dat lijkt vrijwel geen wetenschapper of econoom te willen becijferen, maar dr. Christiaan van der Kwaak schuwt de kwestie niet.

Dit is het eerste deel van de Zomerspelen, een zeskamp hersenatletiek namens de Jortcast – omdat het hoofd in deze warme dagen wel wat koele feiten kan gebruiken. Wetenschappers beantwoorden onder andere de grote vraag: wat is een waarheid waar vrijwel niemand het over met je eens is? In deze aflevering: dr. Christiaan van der Kwaak, macro-econoom verbonden aan de Rijksuniversiteit Groningen.

De besproken onderzoeken van dr. Van der Kwaak zijn te vinden op zijn website: https://sites.google.com/site/christiaanvanderkwaak/popular/eurozone-crisis?authuser=0

Ander onderzoek van dr. Van der Kwaak te vinden via: https://www.rug.nl/staff/c.g.f.van.der.kwaak/research?lang=nl

De Amerikaanse verkiezingsstrijd is in alle heftigheid losgebarsten. Vorige zaterdag nog werd Trump getroffen door een kogel. Deze week scanderen zijn aanhangers de naam van vicepresidentskandidaat Vance. Is hij, de hillbilly uit Ohio, degene die Trump in het schild zal hijsen? Welke problematiek zal de aankomend president voor de kiezen krijgen? En welke houdbaarheidsdatum mag redelijkerwijs gehanteerd worden bij de selectie van de leider van een natie? Deze week schuift aan; empirisch filosoof dr. Jelle van Baardewijk die vanuit zijn professie een licht laat schijnen op de overzeese politiek. Doctorsassistent Milou Brand sluit toepasselijk af met een gedicht dat Trump vaker aanhaalde: ‘The Snake’ van Oscar Brown jr. 

Volgens de voorspellingen stijgt onze zeespiegel aan het einde van deze eeuw met één meter.  Dr. Allert Bijleveld is gedragsecoloog en onderzoekt hoe dieren zich aanpassen, met name op de Waddenzee. Wat maakt de kanoet flexibeler dan de scholekster? Dr. Bijleveld legt het uit.

ASML wordt een geopolitieke speelbal: de VS wil dat 'onze' chipmachinefabrikant niet meer levert aan of onderhoud doet voor China. Hét moment, vindt empirisch filosoof dr. Jelle van Baardewijk, om pal voor ASML te staan. Het is namelijk niet zomaar een bedrijf – het is politiek goud. Dat en meer bespreekt hij in deze aflevering.

Dit is de gehele uitzending van dr Kelder en Co van 20 juli waar Jort Kelder belt met Europarlementariër Bart Groothuis(VVD) over de sancties tegen Rusland. Hij bespreekt de gevolgen van de globalisering voor het bedrijfsleven metdr. Jelle van Baardewijk. Onze jonge dr. Joeke Kuyvenhoven deed onderzoek bij kinderenen hoeveel last ze hebben van een verhuizing. En dr. Allert Bijleveldweet alles over de Waddenzee en de gevolgen van klimaatverandering op dit UNESCO-gebied. 

De seksuele driften van Neerlands knuffelmarokkaan resulteren in een strafeis van twee jaar, zo heeft u afgelopen vrijdag mogen vernemen. De schreeuw naar spelregels voor onder de lakens is oorverdovend. Hoe incorporeren we consent zonder afbreuk te doen aan de geiligheid in de slaapkamer? Welke vormen van flirten kunnen nog door de beugel? En welke extra verantwoordelijkheden draagt de BN’er? Seksuologe dr. Marieke Dewitte, verbonden aan Maastricht University, biedt soelaas en schijnt haar licht over wederzijds lichamelijk genot. Onmisbaar in dit gesprek is een analyse van het nieuws van de afgelopen week, geboden door hoogleraar Mediastudies prof. dr. Mark Deuze. Seks voor en seks na, zo dacht ook Doctorsassistent Milou Brand. Haar poëtische keus viel op een passage uit ‘Neem nooit een beste vriend’ van Erna Sassen.

Hoe houd je je liefdesleven spannend, zeker als je er dergelijke woorden aan verbindt? Seksuoloog dr. Marieke Dewitte weet raad, in een tijd waar monogamie uit is en open relaties in. Weinig lasten, veel lusten – een kwart van de jongeren spreekt het wel aan. Logisch, want seksueel verlangen in een relatie daalt vaak na verloop van tijd.

Ons beeld van oorlogen in Oekraïne en Gaza wordt behoorlijk bepaald door de lens die journalisten ons geven. Maar objectiviteit is onmogelijk, ook in tijden van oorlog. En terwijl bijna alle verslaggevers PTSS oplopen, ziet het thuisfront het toch ook als entertainment. Hoogleraar Mediastudies prof. dr. Mark Deuze is te gast en constateert: oorlogsverslaggeving is topsport - en je kunt het bijna niet goed doen.

Dit is de gehele uitzending van dr Kelder en Co van 13 juli met een belletje over Biden met senator drs. Koen Petersen, tevens Amerikanist.  We hebben het over oorlogsjournalistiek met prof. dr. Mark Deuze. Onze jonge dr. Max Velthoven deed onderzoek naar de aanpak van belastingontduiking op Europees niveau. En dr. Marieke Dewitte legt uit dat de laatste trend van een open relatie een blijvende is. 

Zijn vuurdoop als minister-president zit erop, en was hier en daar wat stijfjes en gespannen. Wat kan Schoof opsteken van grote namen op het wereldtoneel? Hoe krijgt hij de status van een Obama of Churchill? Politicoloog en directeur van het Hot Politics Lab dr. Gijs Schumacher graaft in zijn archief in een poging om antwoord te geven op deze kwesties. Aan zijn overzijde zit dr. Sabine Mengelberg. Als onderzoeker bij de Nederlandse Defensie Academie, weet zij als geen ander hoe men met stevig leiderschap in roerige tijden de kiezers om de vingers kan winden.

Is politiek weer hot, na het levendige debat afgelopen week en consternatie rond hoofddoekjes en omvolking? Of wil de kiezer dit spektakel helemaal niet? Met politicoloog dr. Gijs Schumacher verbonden aan de UvA en tevens directeur van het Hot Politics Lab. 

Deze week vindt de NAVO-top in Washington D.C. plaats waar dit bondgenootschap de eenheid aan de buitenwereld moet tonen. Er zal ook gesproken worden over een mogelijke uitbreiding. Is dat goed nieuws? Dr. Sabine Mengelberg, verbonden aan de Nederlandse Defensie Academie weet waar de (militaire) pijnpunten zitten tussen de 32 landen die aangesloten zitten bij de NAVO.

Dit is de gehele uitzending van dr Kelder en Co van zaterdag 6 juli waar we bellen met Kamerlid Ilana Rooderkerk (D66) over de BTW-verhoging op cultuur, dr Sabine Mengelberg over de NAVO-top. Onze jonge dr. Isabel Schuurmans heeft onderzoek gedaan naar stress en het effect op de hersenen en we reflecteren op het ietwat ordinaire debat van afgelopen week - welk effect heeft deze negativeit op de kiezer, met politicoloog dr. Gijs Schumacher. 

Soms schaterlachend bekleedde Mark Rutte vier kabinetstermijnen lang het ambt van landskapitein. Terwijl Schoof schoorvoetend zijn intrede maakt, neemt Jort Kelder de balans op. Welke vruchten hebben zijn leiderschap afgeworpen? Welk politiek klimaat laat hij achter? En welke ambtsbekleders kunnen wij herkennen in de Hagenaar? In de zoektocht naar antwoord op deze vragen, schiet parlementair journalist drs. Leonard Ornstein te hulp. Momenteel werkt Ornstein aan een documentaire over de aanstaand secretaris-generaal van de NAVO. Aan zijn overzijde zit dr. Alexander van Kessel, werkzaam als senior onderzoeker bij het Centrum voor Parlementaire Geschiedenis. Al die jaren Rutte, wat hadden we er eigenlijk aan?

In deze aflevering bladeren we door de dagboeken van een jonkheer die nauwelijks zichtbaar alle touwtjes in handen had van de Haagse ambtenarij en het Koninklijk Huis, onder maar liefst 9 premiers. Het betreft de dagboeken van jonkheer Van Nispen tot Pannerden, die vijftig jaar gesloten bleven voor het ‘normale volk’. Parlementair historicus dr. Alexander van Kessel heeft hierover een (prachtig) boek samengesteld. 

Vandaag staat Schoof I op het bordes. In gesprek over de types die er tussen staan, populisme en aanverwante zaken met drs. Leonard Ornstein, parlementair journalist en biograaf van Pim Fortuyn.

Dit is de gehel uitzending van dr Kelder en Co van 29 juni met een gesprek met Ines Kostićvan de PvdD over bitterballen, over populisme en omvolkings-uitspraken met parlementair journalist drs. Leonard Ornstein. Onze jonge dr. Maarten Koreman heeft dé oplossing om jongeren op het platteland te houden en we spitten het persoonlijk dagboek door van jonkheer Van Nispen tot Pannerden met parlementair historicus dr. Alexander van Kessel. 

“Hebben ze niet genoeg brood? Laat ze dan cake eten!” Van een revolutie mag dan misschien geen sprake zijn, de kloof in Nederland wordt met de dag groter, aldus prof. dr. Ewald Engelen. Om dat standpunt te verdedigen neemt de financieel geograaf, verbonden aan de UvA, plaats aan tafel bij Jort Kelder. Want wat zegt een welvaartsindex als je nog geld hebt voor een droge cracker? En wie gaat soelaas bieden? De linker- of de rechterflank? 

Wie weet had de Britse koningin Elizabeth II wel wat spionnen, maar Elizabeth I had ze zeker. Welk vergif gebruikten ze? Hoe maakten ze doorzichtige inkt in tijden waar de citroenen nog niet zo makkelik verkrijgbaar waren? Prof. dr. Nadine Akkerman schreef er een boek over, getiteld Spycraft, Tricks and Tools of the Dangerous Trade from Elizabeth I to the Restorationwaarin ze methodes van de spionnen die bewaard zijn gebleven in de archieven van de Britse kastelen, onderzocht. 

Shownote (over Luns)

https://www.nrc.nl/nieuws/2022/12/26/het-bvd-dossier-over-joseph-luns-seks-corruptie-en-wapens-a4152475

Wat is er nodig voor de boze burger om berusting te vinden in deze bijna aangebroken nieuwe regeringsperiode?  Prof. dr. Ewald Engelen is financieel geograaf, verbonden aan de UvA, en schreef een persoonlijke reflectie op de boosheid onder Nederlandse burgers. Volgens Engelen is een belangrijke oorzaak te vinden bij de regelzucht van de linkse 'kletsende klasse'.

Boek van Ewald Engelen ‘Boze Burgers en Boeren’: https://www.botuitgevers.nl/product/ewald-engelen-boze-burgers-en-boeren/ 

Hét congres (Politieke Documentaire): https://npo.nl/start/serie/2doc/seizoen-1/het-congres-politieke-documentaire/afspelen 

Dit is de gehele uitzending van dr Kelder en Co van 22 juni waar we bellen met SGP-Kamerlid André Flach over de versobering van de giftenaftrek. Prof. dr. Ewald Engelen is te gast en wil meer begrip voor de boze burger. Onze jonge dr. Wessel Coppes heeft onderzoek gedaan naar de popopleiding en prof. dr. Nadine Akkerman vertlet over spionagetechnieken, afkomstig uit de 17e eeuw. 

Op de dag dat Nederland zijn eerste wedstrijd van het EK speelt, geheel tegen verwachting, een Jortcast over sport. Houden vrouwen zich een beetje staande op het voetbalveld? En welke uitlaatklep biedt voetbal voor de oorlogszuchtige mens? Dat en meer bespreekt Jort Kelder met prof. dr. Mark van Vugt, evolutionair psycholoog en schrijver van o.a. FC Sapiens. In dit boek beantwoordt Van Vugt vanuit zijn evolutionair psychologische expertise de vraag waarom de mens aan voetbal doet en van voetbal houdt. Met aan de overzijde doctorsassistent Milou Brand om Jort zo nu en dan van repliek te dienen en een broodnodige portie poëzie te serveren. Dit keer met jonge sla als hoofdbestanddeel, vers uit de keuken van Rutger Kopland. 

Microben. ‘Kleijne diertgens’, noemde Antoni van Leeuwenhoek ze in 1674. Klein zijn microben zeker, maar de invloed is groot: bacteriën en schimmels beïnvloeden onze hersenen, darmen, stemming en gedrag. Microbioloog prof. dr. ir. Remco Kort legt er in de uitzending zaterdag het vergrootglas op.

Nu de nieuwe ministers staan te trappen aan te treden op het bordes naast de koning en ze binnenkort hun staf van tienduizenden ambtenaren kunnen aansturen, rijst de vraag; wat is goed leiderschap? Wanneer straalt iemand gezag uit en waarom kiezen we voor de ene leider? Prof. dr. Mark van Vugt is evolutionair psycholoog en onderzoekt het al jaren en is te gast.

Dit is de gehele uitzending van dr Kelder en Co, met aandacht voor leiderschap met prof. dr. Mark van Vugt. - bevat deze nieuwe ministerploeg goede leiders? We bellen Sandra Palmen (NSC) over de online stemhulp. Onze jonge dr. Sietske van der Veen onderzocht de vooroorlogse Joodse elite en we hebben aandacht voor het allerkleinste levende, de microbe, met prof. dr. ir. Remco Kort. 

Jonge mensen hebben steeds minder vertrouwen in onze democratie. Een derde van hen staat zelfs open voor een dictatuur. Er is een grote behoefte aan zekerheden die links zou moeten bieden, maar men gaat rechts shoppen om ze daadwerkelijk te krijgen. Is onze democratie vitaal of zijn verwarring? Volgens prof. Dr. Ronald van Raak, hoogleraar Erasmiaanse Waarden aan de Erasmus Universiteit is er te weinig onderhoud gepleegd en zitten we in een decadente fase. Hij diagnosticeert onze samenleving en deelt zijn visie op een gezonde democratie, en het belang van waarden als vrijheid en tolerantie. Ook aan tafel: arbeidssocioloog dr. Fabian Dekker. Doctorsassistent Milou Brand draagt ten slotte het gedicht Zo Gemaakt voor van Stefaan Pauwels.

Demonstraties en werkstakingen nemen de afgelopen tien jaar toe. Arbeidssocioloog dr. Fabian Dekker schreef het boek “Fabriekswerk, de vergeten arbeidersklasse” en ziet onder arbeiders een overheersend gevoel van onderwaardering. Ze voelen zich, vooral door theoretici, niet serieus genomen. 

Het Europese gevoel en de eenheid laten zich slechts definiëren door grote verscheidenheid. Dat is meteen de continentale uitdaging. In deze aflevering een aanzet tot een debat over de waarden van een gemeenschappelijke munt en parlement met prof. dr. Ronald van Raak, hoogleraar Erasmiaanse Waarden te Rotterdam.

Een telefoontje over vliegtuigen en boeren met GroenLinks Kamerlid Laura Bromet. Een gesprek over wat wij, Europeanen, precies willen met Europa (en of er nog hoop is, met prof. dr. Ronald van Raak, hoogleraar Erasmiaanse Waarden. Jonge doctor Evert-Jan Govaers over het opvallende fenomeen ‘Minister van Staat’. En een gesprek over de ‘vergeten’ arbeidersklasse, met arbeidssocioloog dr. Fabian Dekker. 

Het is geen ongebruikelijk beeld meer: mannen met bivakmutsen omhuld door een groene band, maar wat weten we nu eigenlijk van Hamas? Hoe steekt de organisatie in elkaar en wat zijn hun beginselen? Ook niet onbelangrijk: in hoeverre verschilt de organisatie van Hezbollah en IS? In een zoektocht naar een antwoord, schuift aan dr. Joas Wagemakers, universitair hoofddocent Islam & Arabisch aan de Universiteit Utrecht. Momenteel werkt hij aan een boek over Hamas, waar hij eerder al 'De moslimbroederschap' schreef. In tijden van oorlog, verschijnt Doctorsassistent Milou Brand ten tonele met een witte vlag en een gedicht om de gemoederen te sussen. Dit keer van de hand van Kees Torn.

'Het is onverstandig is, zelfs gevaarlijk, om de samenleving zo in te richten dat de mensen, die ongeschikt zijn om te besturen, regeren. Het zijn uitsluitend degenen die de juiste kwaliteiten bezitten, die moeten regeren.' Dat schrijft dr. Jordi Wiersma in zijn proefschrift. Wat die juiste kwaliteiten zijn, daarover gaat dr Kelder met hem in gesprek.

Streven ze nog naar de volledige vernietiging van Israël, zoals in hun oorspronkelijke handvest stond? Of zijn deze doelen met de jaren veranderd? Dr. Joas Wagemakers is universitair hoofddocent Islam & Arabisch aan de Universiteit Utrecht en komt in de herfst met een nieuw boek over Hamas. Volgens Wagemakers is Hamas een stuk pragmatischer dan vaak gedacht wordt. 

Dit is de gehele uitzendingvan dr Kelder en Co waar Jort Kelder zich verdiept in de structuur van Hamas met dr. Joas Wagemakers: "Wie zijn toch die mensen?". 

De jonge dr. Josette Daemen heeft net haar proefschrift bij de Universiteit Leiden verdedigd en haar onderzoek gaat over onze zoektocht naar zekerheid. 

Ook te gast is dr. Jordi Wiersma, hij filosofeert over onze democratie en of die zou verbeteren als we meer aristocratie zouden toelaten. 

Het meest rechtse kabinet dat Nederland ooit heeft gekend, verdedigde vorige week zijn hoofdlijnenakkoord voor een afgeladen Tweede Kamer. Gaat Wilders de verandering brengen die hij beloofd heeft en hoe zit het nu eigenlijk met dat rechtse karakter? Dat en meer bespreekt Jort met prof. dr. Tom van der Meer, hoogleraar Politicologie aan de UvA en schrijver van het boek ‘Waardenloze politiek’ (2024). Dit alles gebeurt onder het toeziend oog van prof. dr. Anneke Smelik, emeritus hoogleraar Visuele Cultuur aan de Radboud Universiteit. In tijden waarin de gemoederen hoog op kunnen lopen, stilt doctorsassistent Milou Brand onze trek met een snelle hap, naar recept van Menno Wigman, genaamd ‘Burger King’. 

Laten we wel zijn, vroeger was álles beter en zeker als het op ons gevoel voor mode aan komt. Tegenwoordig flaneren meisjes door Amsterdam in boxershorts, jogging-en pyjamabroeken. Van strak in pak tot totale slonzigheid. Of snappen wíj het nou gewoon niet? Deze zeer belangrijke kwestie leggen we voor aan prof. dr. Anneke Smelik, emeritus hoogleraar visuele cultuur aan de Radboud Universiteit.

Nu sinds kort bekend is dat ook wij hier in Nederland zullen worden geleid door een niet gekozen minister-president met de naam Dick Schoof, kijken we met een schuin oog naar die andere verkiezingen die er aan zitten te komen, de Europese, waar we ook weer niet direct de leider kunnen kiezen. 

Toch is er bij deze verkiezingen weinig twijfel wie die nieuwe voorzitter van de Europese Commissie zal worden - de Spitzenkandidaat Ursula von der Leyen. 

In deze Jortcast XL verdiept Jort Kelder zich in deze Duitse afgestudeerde econome en gepromoveerde arts, voormalig wetenschapper, begnadigd ruiter en tevens moeder van zeven.

Aangeschoven isdr. Chris Aalberts, die werkt als onderzoeker en docent bij de Erasmus Universiteit en al jaren als onafhankelijk journalist kritisch over de Europese Unie schrijft (en ook podcasts maakt). 

Tevens te horen is dr. Hanco Jürgens, wetenschappelijk medewerker van het Duitsland Instituut Amsterdam en fellow van het Montesquieu Instituut in Den Haag. Jürgens houdt zich bezig met de moderne geschiedenis van Duitsland in Europees perspectief. 

Een stevig debat is het fundament van de democratie. Maar politicoloog dr. Tom van der Meer stelt dat het politieke midden het belang van inhoudelijk politiek conflict verwaarloost. Daardoor is de politiek richtingloos, waardenloos en alternatiefloos geworden. Hoe redt het politieke midden zich uit deze crisis?

Boek 'Waardenloze politiek' van Tom van der Meer: https://www.singeluitgeverijen.nl/querido/boek/waardenloze-politiek/

Fragment uit Pauw & Witteman met Thierry Baudet en Jesse Klaver: https://www.youtube.com/watch?v=1F_sHGCpfR0

Dit is de gehele uitzending van dr Kelder en Co, gepresenteerd door Jort Kelder. We bellen met Europarlementariër Bart Groothuis (VVD) over de Russen die onze samenleving proberen verder te polariseren. 

Prof. dr. Tom van der Meer(UvA) legt uit waarom een stevige oppositie nodig is voor meer democratie. De jonge dr. Leon Trapman onderzocht hoe democratisch onze verkiezingen en partijen zijn. Enprof. dr. Anneke Smeliklegt uit waarom we ondanks dat we helemaal vrij zijn aan te doen wat we willen, we er toch hetzelfde uitzien. 

Dr Kelder heeft een aantal slapeloze nachten gehad, op gehoorafstand werd er flink op los gedemonstreerd. Hij vraagt zich af: wat drijft deze studenten? En waarom zijn sommigen zo radicaal en willen ze de universiteit slopen? Hoe kan het dat zij in zo grote getalen zijn gemobiliseerd? In een zoektocht naar een antwoord, schuiven aan empirisch filosoof dr. Jelle van Baardewijk en onderzoeksjournalist dr. Dieuwertje Kuijpers. Doctorsassistent Milou Brand sluit af, even actueel als altijd, met het gedicht 'Mijn moeder is mijn naam vergeten' van Neeltje Maria Min in een poging een ode te brengen aan de placenta.

Benjamin Netanyahu, de langszittende premier van Israël is de motor achter het ogenschijnlijk onvermoeibare offensief op Gaza na de Hamas-aanval van 7 oktober. Zelfs een arrestiebevel van ICC lijkt hem niet tegen te houden. 

Wie is (Bibi) Netanyahu, wat drijft hem en wie zijn zijn vrienden? En waarom blijven de Israeli's deze politicus al decennia massaal steunen, ondanks de corrutieschandalen? Te gast is prof. dr. Bart Wallet, hoogleraar Joodse Studies: Vroegmoderne en moderne joodse geschiedenis. 

Hij legt Netanyahu's pad naar de macht uit en verklaart de Israëlische politiek. 

Met geleerde gasten bespreekt dr Kelder het 26,5 pagina tellende hoofdlijnenakkoord van PVV, VVD, NSC en BBB. Econoom prof. dr. Bas Jacobs verheugt zich niet op het aanstaand kabinet: hij maakt zich zorgen over de economische plannen en mist consistentie. Cultuurfilosoof dr. Jelle van Baardewijk ziet potentie en ontwaart meer ruimte voor het debat. En defensie-specialist dr. Dieuwertje Kuijpers, verantwoordelijk voor de titel van deze aflevering, denkt in mogelijkheden.

Onderdeel van de eisen van pro-Palestinademonstranten is het publiceren en opzeggen van samenwerkingsverbanden met Israël. Veel universiteiten veren teveel mee met die eisen, zegt filosoof dr. Jelle van Baardewijk. Ook te gast: defensie-expert dr. Dieuwertje Kuijpers en econoom prof. dr. Bas Jacobs.

Dit is de gehele uitzending van dr Kelder en Co, waar te gast zijn de econoom prof. dr. Bas Jacobs (VU) over de plannen van het mogelijke nieuwe kabinet. Naast hem zit onderzoeksjournalist dr. Dieuwertje Kuijpers (o.a. Follow the Money en Vrij Nederland) die de Haagse wandelgangen, lobby en vooral defensie in de gaten houdt. En cultuurfilosoof dr. Jelle van Baardewijk (VU & Hogeschool Rotterdam) kijkt kritisch naar onze universiteiten in de tijden van onrust. 

Nu de eindexamenscholieren gebogen ploeteren achter hun eenzame tafeltjes, vragen wij ons af: heeft TikTok onze spanningsboog werkelijk teruggebracht naar acht seconden? Hoogleraar cognitieve psychologie prof. dr. Stefan van der Stigchel ontkracht concentratiemythes. We kunnen ons nog nét zo goed concentreren als 30 jaar geleden. Maar alle tips zijn natuurlijk welkom.

We krijgen nauwelijks informatie over de formatie, en dus fantaseren we er vrolijk op los. Marloes Lemsom gaat in gesprek met dr. Bert Bakker over hoe politici communiceren over de formatie, wat we daarvan zien op sociale media en welke (soms verkeerde) conclusies we daaruit trekken.

Dit is de gehele uitzending van dr Kelder en Co met deze week Marloes Lemsom, politiek verslaggever van EenVandaag aan het roer. Jort Kelder is er volgende week weer. 

In deze uitzending bellen we met Kamerlid Joost Sneller (D66) en besteden we nog meer aandacht aan Den Haag en wel de communicatie rondom de formatie met dr. Bert Bakker. Welk nut hebben al die tweets van Wilders en formatiecollega's?

De jonge dr. Valérie van Hezik-Wester heeft de kosten/baten analyse onderzocht van de hulphond bij epilepsiepatiënten en tot slot legt prof. dr. Stefan van der Stigchel ons uit hoe we ons beter kunnen concentreren. 

Met Nationale Dodenherdenking in het kielzog stelt Jort Kelder zichzelf de vraag: ‘Wat doet de werking van de tijd met onze herinneringen aan de oorlog?’ In een zoektocht naar een antwoord, schuift prof. dr. Frank van Vree aan, Cleveringahoogleraar en voormalig directeur van het NIOD en emeritus hoogleraar Geschiedenis van ‘oorlog, conflict en herinnering’. Zijn recente boek ‘Nederland en de herinnering aan de Jodenvervolging’ is actueler dan ooit. Aan de overzijde dr. Marko Jelicic, hoogleraar Neuropsychologie en Recht en verbonden aan de Universiteit Maastricht. Terwijl Van Vree het pand verlaat neemt Jelicic uitgebreid de tijd om zich te buigen over kijkersvragen aangaande onze bovenkamer. Doctorsassistente Milou Brand roept de hulp in van Gerrit Komrij, in een poging om ‘s werelds brandhaarden te blussen. 

Het menselijk brein is feilbaar, en zo ook het geheugen. Sommige mensen hebben aan bepaalde momenten ‘geen actieve herinnering’. Waarom slaan je hersenen die ene gebeurtenis wel op en de andere komt pas weer bovendrijven als je naar een bepaalde foto kijkt. En waarom herinnert iedereen zich bij een klassenreünie de examenstunt weer totaal anders? Te gast is dr. Marko Jelicic die onderzoek doet naar herinneringen en pseudo-herinneringen en hoe je die kennis bijvoorbeeld kunt gebruiken in de politiek of in de rechtszaal. 

De eerste Nationale Dodenherdenking was op 31 augustus 1945, op de verjaardag van koningin Wilhelmina, in het Olympisch Stadion. Hoe is de herdenking sindsdien veranderd? Volgens prof. dr. Frank van Vree, emeritus hoogleraar Geschiedenis van Oorlog, Conflict en Herinnering en voormalig directeur van het NIOD, is de Dodenherdenking altijd een onderwerp van discussie geweest. Wat is de invloed van actuele conflicten op de Nederlandse herinneringscultuur? 

Dit is de gehele uitzending van dr Kelder en Co waar we bellen metReinier van Lanschot (VOLT). Te gast is prof. dr. Frank van Vree over hoe de Nationale Dodenherdenking is veranderd, terwijl de geschiedenis hetzelfde bleef. Onze jonge dr. Arjan Nuijten heeft onderzoek gedaan naar het Nederlandse drugsbeleid. En uit Maastricht is dr. Marko Jelicic over hoe een herinnering ontstaat en waarom die vervaagt.  

Mensen zijn vaak bang voor zwarte gaten. Maar dat is niet nodig, zegt sterrenkundige dr. Lieke van Son. We zijn er namelijk niet naar op weg, we zijn er gewoon langzaam omheen aan het draaien. Van Son deed aan tal van instellingen onderzoek naar ons universum, waaronder aan de Universiteit van Leiden en momenteel aan Harvard, bij het het Centre of Astrophysics. Ook aan tafel zit rechtsfilosoof Andreas Kinneging. Dit gesprek is opgenomen in februari 2024. Oh ja, en zware sterren zijn het coolst - aldus dr. Van Son.

Demonstreren op Dodenherdenking: een heel slecht idee, zegt prof. dr. Sjoerd Beugelsdijk, 'professor of International Business and Economics' in South Carolina. Op Koningsdag spreekt dr Kelder hem over (het belang van) tradities en polarisatie.

Ze heeft bijna een miljard op de bank staan dankzij de boeken en films over haar tovenaarsleerling Harry Potter. Zijn zielenroerselen hebben een gehele generatie beïnvloedt en nu wordt ze juist door deze jongeren die fan zijn van haar personage, uitgespuugd. 

Waarom is Rowling zo volhardend in haar tweets over transgenders? Te gast is theatermaker, schrijver en podcastmaker Michiel Lieuwma(van de podcast Boze Geesten|Open Geesten) die uitlegt waarom juist dit online gevecht tekenend is voor het culturele debat in onze huidige maatschappij. 

Ook zijn er bijdragen te horen van Prof. dr. Vanessa Joosen, hoogleraar Engelse letterkunde en jeugdliteratuur aan de Universiteit Antwerpen

De podcast van Michiel Lieuwma [Boze Geesten| Open Geesten] is hier te luisteren.  

Iedereen is rationeel gesproken tegen het Koningshuis. Maar gevoelsmatig is er wat voor te zeggen. 'Stick to the lie', zegt historica en koningshuisdeskundige dr. Daniela Hooghiemstra. Ze geeft haar visie op het Koningshuis, republiekeinen en werpt een blik op de nieuwe generatie: de jonge, ambitieuze, Spaanse Leonor, en onze Amalia. 

Dit is de gehele uitzending van dr Kelder en Co met dr. Daniela Hooghiemstra over de populariteit van ons koningshuis. En we bellen met econoom prof. dr. Sjoerd Beugelsdijk over hoe we polarisatie tegen kunnen gaan. 

Het vorige kabinet viel erover en het werpt eveneens een deken over de huidige formatiegesprekken: migratie. Hoeveel kost het? En hoe gelukkig worden we ervan? In de zoektocht naar een antwoord op deze vragen schuift aan dr. Jan van de Beek, wiskundige en migratie-econoom. Zijn onderzoek 'Grenzeloze verzorgingsstaat', werd hem door mede-wetenschappers niet erg in dank afgenomen. Aan weerszijde van de tafel: dr. Michael Vlerick, wetenschapsfilosoof verbonden aan de Universiteit van Tilburg en schrijver van het boek 'Waarom we niet gelukkiger zijn'. Doctorsassistente Milou Brand neemt poolshoogte van de migratieperikelen in het dierenrijk aan de hand van het gedicht 'Vondelpark 1987' van Judith Herzberg.

Deze aflevering is ook te bekijken op YouTube, op het kanaal van NPO Radio 1: https://www.youtube.com/watch?v=t8wufIKS1FQ&t=4s

Hoewel negatieve gedachten behoorlijk snel verdwenen kunnen zijn, blijven we er ondanks onszelf toch vaak in hangen. Het algehele welvaartsniveau is gestegen en toch voelt vrijwel geen Nederlander zich gelukkiger dan zijn voorouders. In zijn boek Waarom we niet gelukkiger zijn kraakt dr. Michael Vlerick de gelukscode, aan dr Kelder geeft hij de nodige tips.

Bij migratie lopen feiten en fictie door elkaar heen: zelfs wetenschappers hanteren verschillende cijfers en is er verschil van zienswijze. Maar het is wel een belangrijk onderwerp in de formatie. Het onderzoek van dr. Jan van de Beek naar de economische effecten van migratie is controversieel, maar toch schoof ook hij op uitnodiging van Wilders en Omtzigt in Den Haag aan. Kan je wel een prijskaartje hangen aan migratie? En als van de Beek het migratiebeleid zou mogen maken, hoe zou dat er dan uit komen te zien?

Rapport 'Grenzeloze Verzorgingsstaat': https://upload.gscdn.nl/uploads/09cf2e23d8_Grenzeloze_Verzorgingsstaat.pdf

Dit is de gehele uitzending van dr Kelder en Co waarin Jort belt met burgmeester Marvin Polak van Oostzaan over een mogelijke gezamenlijke actie tegen antisemtisme. Te gast is dr Jan van de Beek over de kosten van migratie, de jonge dr. Aranka Ballering heeft onderzoek gedaan naar pijn bij mannen en vrouwen. Tot slot probeert Jort zijn geluksgevoel op te krikken met dr. Michael Vlerick (schrijver van het boek 'Waarom we niet gelukkiger zijn')

Je kunt het rustig een trend noemen, de inzet van de rechter als instrument voor politiek activisme: kijk naar de rechtszaken tegen Shell en ING. Dat creëert echter wel een rechtstatelijk probleem, denkt prof. dr. Mr. Anniek de Ruijter, hoogleraar gezondheidsrecht aan de UvA. Prof. Dr. Jan Rotmans is het niet met haar eens. Hij werkt enerzijds samen met Shell en ING en is anderzijds oprichter van Urgenda, die rechtszaken aanspant tegen deze bedrijven. Hij kent zodoende beide kanten en slaat bruggen. De doctorsassistent Milou Brand snijdt de kwestie-Sywert aan, naar aanleiding van zijn interview in het FD. Ze verklaart niet te willen meedoen aan Het Grote Pootjes Uittrekken van dergelijke easy targets en pleit tenslotte voor verdraagzaamheid met een gedicht van Judith Hertzberg.

Bekijk deze aflevering op YouTube: https://www.youtube.com/watch?v=RSu0Jy3EjHM&t=1159s

Recht op slank zijn? 

Hoe kan de wet ons beschermen tegen ongezond gedrag? Of hoe kunnen wij burgers het recht gebruiken om gezonder te leven? Er komen grote vragen op ons af, met de vergrijzing en de voorspelling dat meer dan de helft van onze bevolking te dik zal zijn. Deze factoren brengen allemaal extra kosten en zorguren met zich mee. Hebben we recht op een gezond leven of moeten we daar toch echt zelf zorg voor gaan dragen? We vragen het prof. dr. Anniek de Ruijter die hier onderzoek naar doet, ook op Europees niveau - in dat kader starten we dit gesprek met de Pandemiewet.

De milieubeweging is naiëf, wat grondstoffen betreft, en het te snel willen behalen van klimaatdoelen is niet slim en onnatuurlijk bovendien. Prof. dr. Jan Rotmans, hoogleraar transitiekunde en duurzaamheid aan de Erasmus Universiteit kaart de problemen aan en weet wat Nederland en Europa te doen staat.

Omarm de chaos: https://www.singeluitgeverijen.nl/de-geus/boek/omarm-de-chaos/

Dit is de gehele uitzending van dr Kelder en Co met een politiek belletje met Tweede Kamerlid Ruben Brekelmans(VVD) over raketten naar Oekraïne en prof. dr. Jan Rotmans is te gast over ons grondstoffentekort.

Voorts heeft onze jonge dr. Willem Ouwehand onderzoek gedaan naar Joop den Uyl en tot slot is prof. dr. mr. Anniek de Ruijter over het recht op gezondheid. 

Kunnen we allemaal gezond 100 worden of is dat alleen voor de rijken weggelegd? Jort Kelder in gesprek met ouderdomsprofessor prof. dr. Jan Hoeijmakersen prof. dr. David Smeulders, gespecialiseerd in de energietransitie en verbonden aan de TU/e. Doctorsassistente Milou Brand schuift aan met zéér korte gedichten van Frederik van der Kamp, pseudoniem van Vic van Reijt, die reflecteren op de misère bij Ajax.

Vanaf volgend jaar is er een nieuwe Amerikaanse president en dat gaat ons ook aan. Wie het ook wordt: bejaard zal hij zijn. Beide heren Trump en Biden hebben de pensioengerechtigde leeftijd ruimschoots gepasserd en volgend jaar, als nog in leven, zit daar weer een jaar bij. Hoe scherp ben je nog als je grijze massa al zo lang meedraait? Relevante vraag voor iedereen, want we worden allemaal gemiddeld ouder. Beter zou zijn als we allemaal verjongen. Verschillende mensen wereldwijd wagen een poging en besteden er miljoenen aan. Is dat echt mogelijk? We vragen het ouderdomsprofessor Jan Hoeijmakers. 

De Groninger gasleidingen gaan voorgoed op slot, Shell wordt mogelijk door de rechter gekneveld - allemaal om onze Co2 uitstoot te verminderen, maar is dit wel het juiste plan? Prof. dr. David Smeuldersvan de TU/e (alwaar hij wetenschappelijk directeur van het  Eindhoven Energy Institute is) legt uit waarom de actieve stappen naar groene energie niet vanuit de emotie maar vanuit de ratio moeten worden genomen.  

Shownotes: 

Artikel dat David Smeulders noemde: https://www.volkskrant.nl/kijkverder/v/2024/staat-hier-de-toekomst-van-groene-waterstof~v1051103/

Over de documentaire: https://oplossinggroningen.nl/

In deze aflevering van dr Kelder en Co rekent dr Kelder af met de aftakeling en ontrafelen we de uiteraard wetenschappelijke valide geheimen van de eeuwige jeugd. Prettig dat we ouder worden, kunnen we in 2050 meteen checken of al die vrome klimaatpraatjes reëel zijn. Bijvoorbeeld: kunnen we wel van het gas, is Shell-bashen wel zo slim en hoe zit het met de warmtenetten van Rob Jetten? O ja, we bellen nog even met een politicus die zich zorgen maakt dat u een Chinese auto koopt….  

Hoe houden we de wensen van het bedrijfsleven en de politiek in balans zodat we internationaal nog blijven meetellen? En welke rol spelen vriendschappen daarbij? Politici en zakenlui ontmoeten elkaar bij de schatkist. Jort Kelder gaat in gesprek met econome prof. dr. Barbara Baarsma en politiek historicus dr. Yuri van Hoef. De doctorsassistente Milou Brand sluit af met een gedicht van C. Buddingh, getiteld 'Kooitje' voor de veroordeelde crypto-handelaar Sam Bankman-Fried die de komende jaren zijn vrienden niet zal kunnen bezoeken.

Deze aflevering is ook te bekijken op YouTube op het kanaal van NPO Radio 1: https://www.youtube.com/watch?v=o6Gjq2eYls0&t=17s

Churchill en Roosevelt, Kohl en Mitterrand, Reagan en Thatcher: allen waren ze dikke vrienden. Politiek historicus dr. Yuri van Hoef doet onderzoek naar persoonlijke vriendschappen tussen staatshoofden van verschillende landen, en het belang daarvan. Zo is de Frans-Duitse vriendschap is van eminent belang voor het marcheren van de Europese Unie. Maar waar Kohl en Mitterand dikke matties waren, loopt het tussen Macron en Scholz wat stroever. 

Eerst werden ze getergd, onze grote bedrijven, nu worden ze weer gepaaid. Groeifonds of Doeifonds – hallo Den Haag, wat willen jullie nou? Econoom prof. dr. Barbara Baarsma pleit voor meer voorspelbaarheid en een betere onderlinge verhouding tussen bedrijfsleven en politiek. Want hoe je het ook went of keert: we hebben de belasting die grote bedrijven in Nederland betalen hard nodig.

Dit is de gehele uitzending van dr Kelder en Co (met een gedeelte van de persconferentie van Ede...).
Te gast is econome prof. dr. Barbara Baarsmaover ons vestigingsklimaat. De jonge dr. is Ineke Smit die de gang van paarden heeft onderzocht. Aansluitend dr. Yuri van Hoefover iets heel anders, namelijk internationale vriendschappen tussen politici. En we bellen de VVD'er Peter de Groot over kraken. 

Met als voorbeeld de economische situatie in Argentinië en de ‘anarcho-kapitalistische’ president Javier Milei, bespreekt Jort Kelder met econoom prof. dr. Sweder van Wijnbergen wat het falen van naties veroorzaakt. Hoe komt een land in de moeilijkheden terecht? Democratieën doen het best goed en populisten doen het slecht. Doctorsassistent Milou Brand snijdt de kwestie puppy-yoga aan en sluit af met een rijmpje van Godfried Bomans.

Als de wittebroodsweken van de formatie voorbij zijn, wil dit nieuwe kabinet, naast alle andere grote problemen, het dossier over de pensioenwet toch ook weer openbreken. Volgens NSC en PVV moeten mensen zelf kunnen kiezen welke pensioenvorm ze krijgen en de PVV wil zelfs dat we ondanks de vergrijzing toch op ons 65ste met pensioen gaan. Econoom prof. dr. Sweder van Wijnbergen had al grijze haren en is al pensioengerechtigd, maar krijgt van deze voorstellen onstuimig jeugdige bravoure (zoals we die van hem kennen) en trekt ten strijde tegen deze 'populistische plannen’. Jongeren, spits de oren, want jullie zullen dit allemaal moeten betalen.

Het boek van Bregman was het gesprek van de week en daarom in deze aflevering aandacht voor morele ambitie en burgerschap. Volgens prof. dr. Menno Hurenkamp, hoogleraar Democratie als Mensenwerk aan de Universiteit voor Humanistiek, hebben we niet zozeer een gebrek aan morele ambitie. We blijven vooral te weinig buiten onze eigen, veilige bubbels. 

Dit is de gehele uitzending van dr Kelder en Co waar we bellen met Europarlementatiër Tom Berendsen van het CDA over de spionage van de Chinezen.

Econoom prof. dr. Sweder van Wijnbergen is te gast is over de pensioenplannen van NSC en de PVV.

Onze jonge dr. is David de Buisonjé die onderzoek heeft gedaan of je beter kunt belonen of straffen voor gezond gedrag.

Tot slot schuift prof. dr. Menno Hurenkamp (politicoloog en werkzaam bij Humanistiek) over 'morele ambitie', een combinatie van woorden die we dankzij Rutger Bregman afgelopen week veel hebben gehoord.  

Vrouwen kunnen in Rusland ongestraft geslagen worden en Nederland is qua emancipatie ‘Pakistan in de Polder’. In het Allard Pierson zijn aan tafel bij Jort aangeschoven prof. dr. Hans van Koningsbrugge, hoogleraar Geschiedenis en Politiek van Rusland en dr. Sanne Feenstra, organisatiepsycholoog gespecialiseerd in vrouwelijk leiderschap. Doctorsassistent Milou Brand sluit af met verzoenende poëzie, ditmaal een liefdesgedicht van Martin Bril.

In de week dat Geert Wilders toch niet de bureaulades in het Torentje mag inruimen, zou het zo maar kunnen dat er een vrouw (jawel, voor de eerste keer in Nederland) het land gaat besturen als premier. Zou Nederland dan veranderen? In gesprek over vrouwelijk leiderschap met organisatiepsycholoog dr. Sanne Feenstra.

Link naar Volkskrant: https://www.volkskrant.nl/wetenschap/beter-af-met-vrouwen-aan-de-macht-wat-te-verwachten-in-zeven-lessen-en-een-blik-op-het-dierenrijk~bd25e14d/

Afgelopen weekend 'verkiezingen' in Rusland, hoe zit het ook alweer met de Russische democratie? We bespreken de machtsverhoudingen in het Kremlin, en daarnaast de huidige Russische oorlogseconomie.. Die zou lekker op stoom zijn, maar louter tanks en bommen bouwen is nou niet echt wat je kunt noemen een duurzame investering. Te gast is Hans van Koningsbrugge, hoogleraar Geschiedenis en politiek van Rusland en directeur van het Nederland-Rusland Centrum.

Dit is de gehele uitzending van dr Kelder en Co waarin we bellen met VVD'er Thom van Campenover de nieuwe Dierenwet, wat moet anders?

Over politiek gesproken,prof. dr. Hans van Koningsbrugge legt uit hoe hoe gemanipuleert de verkiezingen in Rusland zijn. 

Onzejonge dr. Lars Nickolson heeft onderzoek gedaan naar de discussie in de politiek romdom vrijheid en gelijkheid. 

Met dr. Sanne Feenstrapraten we over de toekomst van meer vrouwen aan de macht, wat zou dat betekenen?