Alles goed?

De een staat het liefst om 7 uur ’s ochtends al in de gym terwijl de ander ‘s nachts floreert. Waarom ben je een ochtend- of een avondmens? En hoe rijm je het met je professionele en sociale leven? Karolien Debecker is een avondmens: “Ik heb ooit 1 jaar een ochtendprogramma gepresenteerd waarvoor ik om 4u moest opstaan. Dat liep mis, alles wrong tegen.” Neurologe Inge Declercq: “We zouden allemaal zoveel gelukkiger, alerter en gezonder zijn als we meer in harmonie leven met ons eigen bioritme.”

Minder werken zonder loonverlies en een betere balans tussen werk en privé. Haalbaar of niet? Franne Mullens van de VUB doet onderzoek naar de verkorte werkweek. “De jonge generatie waakt al beter over haar leven buiten de betaalde arbeid.” Sporza-collega Maarten Vangramberen werkt graag én veel. En is voorlopig niet van plan om te minderen. “Het is al gebeurd dat ik 76 dagen op rij heb gewerkt. Ik kom na een week in een focus waarin ik comfort vind om dat te doen maar het is te veel.”

Liefde op latere leeftijd. Hoe gaat dat? Is dat intenser dan kalverliefde? Heb je dan nog seks en zo ja, hoe goed is die dan nog? Linda en Jean-Marie werden dolverliefd op elkaar dankzij Hotel Romantiek. Linda: “In het begin was ik bang om me open te stellen, ook voor het seksuele. Ik heb maar 1 andere partner gehad in mijn leven.” Gerontoloog Els Messelis: “Er zijn veel vooroordelen, alsof liefdesverlangen verdwijnt op oudere leeftijd. Niets is minder waar. Maar durf er ook over te praten.”

Zijn de fameuze powernaps echt zo gezond als ze beweerd worden? Neurologe Inge Declercq: “Powernaps kunnen nuttig zijn. Maar ze mogen niet langer dan 20 minuten duren anders kom je in een diepe slaap. En doe het ten laatste 8 uur voor je aan je nacht begint. We mogen powernaps niet verheerlijken, een goede nachtrust blijft de basis!” Christel Van Dyck is verknocht aan haar dutjes: “Ik deed het al als kind. Op woensdagnamiddag na het warme eten, gezellig met het hele gezin liggen snurken”.

Als zwanger worden niet lukt op de natuurlijke manier zijn er heel wat vruchtbaarheidsbehandelingen mogelijk. Hoe zwaar weegt zo’n traject? Hoe ver ga je? En wat als het niets wordt? Radio2 collega Nele Ameloot maakte de podcast ‘Project Baby’ n.a.v. haar eigen ervaringen. “Het moeilijkste is dat je niet weet hoelang het gaat duren en hoeveel pogingen er nodig zijn.” Fertiliteitscounselor Saskia van der Laak: “Luister eens om je heen, er zitten meer mensen in zo’n verhaal dan je zou denken.”

Iedereen is wel eens verlegen maar wanneer is het 'n probleem? En past verlegenheid in 'n wereld waarin ‘tafelspringen’ de norm lijkt. Herman Brusselmans: “Ik was 'n bang en verlegen jongetje. Later volgden angststoornissen. Ik verborg me achter m’n lange haren.” Psychologe Marie-Anne Vanderhasselt: “Verlegenheid is niet hetzelfde als introversie. Het is een ongemak dat leidt tot stress. Verlegenheid kan ook positief zijn. Verlegen vrienden zijn goede vrienden die sterke banden aangaan.”

Zelfzorg is luisteren naar je lijf en je hoofd. En zo meer rust en veerkracht bereiken. Klinkt als een goed idee maar hoe doe je dat in hemelsnaam? Nina Mouton schreef het boek ‘Zelfzorg is het begin van alles’. “De 2 grote misverstanden zijn dat zelfzorg egoïstisch zou zijn en dat het me-time is. Me-time ís heel belangrijk. Maar zelfzorg gaat over psychologische zelfkennis. Goed weten wie je bent en welke patronen je hebt opgebouwd tijdens je opgroeien. En daarin dan bewuste keuzes maken.”

Blijven of vertrekken? Zo eenvoudig is de keuze natuurlijk niet als je in ‘n relatie zit. Zeker niet als je samen kinderen, een huis, een zaak of andere gedeelde projecten hebt. Wat doe je als je twijfelt of zeker bent maar de stap niet durft te zetten? Seksuologe Chloé De Bie ziet dagelijks koppels die hiermee worstelen. “Ik confronteer beiden met de vraag: wat is jouw aandeel waarom het moeilijk gaat? De kunst van een lange relatie is om samen met de ander te blijven evolueren en groeien.”

Hoe ga je om met iemand met alzheimer? Hoe zorg je ervoor dat je tijd samen kwalitatief en fijn is. Ook al is er veel weggevallen en is niets meer zoals het was. Johan Terryn z’n mama heeft al 8 jaar alzheimer maar de ziekte evolueert gelukkig traag. “In het begin irriteerde het me dat ik alles moest herhalen. Nu niet meer. Zolang we in het hier en nu goed kunnen babbelen en plezier maken, is het niet zo erg dat ze dat straks weer vergeten is. Ik ben graag bij haar en ik krijg écht iets terug.”

Hoe hou je je relatie en je seksleven interessant. Na x-aantal jaren in een vaste relatie sowieso misschien niet evident. Maar met kleine kinderen of kinderen tout court in huis, een extra uitdaging. Joris Hessels: “Mijn vriendin werkt ‘s nachts, een bijkomend obstakel.” Seksuologe Chloé De Bie: “Kinderen veranderen de dynamiek in je relatie én zorgen voor vermoeidheid. Zet als jonge ouder, als de seksualiteit wat minder is, voldoende in op intimiteit.”

De sandwichgeneratie is de generatie die voor haar opgroeiende kinderen zorgt, maar ook al instaat voor ouders die extra zorg nodig hebben. Christel Van Dyck is een ‘supersandwich’. Ze heeft nog een studerende zoon in huis, ze zorgt voor haar papa die in een rusthuis verblijft en op woensdag is ze er voor haar kleinzoon. “Ik zorg graag, maar ik moet me vaak ontdubbelen.” Gerontoloog Veerle Baert: “Geef op tijd je grenzen aan, ‘zorgen voor’ kan heel belastend zijn.”

Aanvaard je tegenslagen als ‘n deel van het leven? Of veeg je negatieve gevoelens en moeilijkheden meteen onder de mat? Niet plooien en doorgaan! Johan Terryn heeft zich verdiept in het belang van ‘n positieve mindset en toxische positiviteit. “Toxische positiviteit is geforceerde positiviteit. We willen het leven ‘liken’ en daar zit een dwang achter die niet zo positief is. Erken dat er putjes in de weg zijn.” Joris Hessels: “Ik ben niet altijd vrolijk maar ik wil er mensen niet mee belasten.”

Wat als de dag die in de boekjes wordt omschreven als ‘de mooiste van je leven’, helemaal anders verloopt dan je dacht? En je achterblijft met een leeg en ongelukkig gevoel, terwijl je wél pas mama bent van een prachtige baby. Evy Gruyaert beviel van haar eerste kind, totaal onverwacht met een spoedkeizersnede. “Ik voelde me ‘n verpakking waar het cadeautje was uitgehaald”. Noëmi Willemen: “Je moet genoeg in contact blijven met je omgeving, uitleg krijgen en je gedragen voelen.”

Evy Gruyaert had op haar 6de haar 1ste migraineaanval en is vandaag nog altijd op zoek naar een oplossing. “Ik heb 15 tot 20 aanvallen per maand. Dat is een grote, onzichtbare handicap. Ik voel me dan heel erg alleen en wil weg uit mijn eigen hoofd en lijf. Maar er is niemand die iets in mijn plaats kan doen.” Neurologe Adinda De Pauw: “Mensen met migraine hebben een ongelofelijk hoge pijngrens en moeten zich vooral niet schuldig voelen. Zorg dat je altijd aanvalsmedicatie bij de hand hebt.“

Wel of geen kinderen, that’s the question! Als je er wil, is dat helemaal ok en krijg je er geen vragen over. Als je beslist om géén kinderen op de wereld te zetten, komen de vragen wél en is er soms ook onbegrip. Actrice en auteur Leen Dendievel schreef er ‘n boek over: De zin van een kind. “Ik voel het niet, ik heb zelf genoeg dingen te doen.” Joris Hessels, vader van 4: “Ik kan mij zonder niet voorstellen. Ik kom uit ‘n groot nest en vanaf m’n 30ste had ik de drang om zelf vader te worden.”

Welke positieve effecten heeft ‘n dier op ons. Waarom is de ene zot van dieren en de ander niet? En hoe zit het met kantoorhonden of therapiedieren? Maarten Vangramberen: “Onze kat Zorro is ‘n extra laagje liefde over ons gezin. Onlangs toonden Aster Nzeyimana, Wim De Vilder en ik elkaar foto’s van onze kat.” Wetenschapper Joni Delanoeije: “Een dier leeft ‘in het moment’, het houdt ons in het nu. Een dier heeft ook ‘n sociaal lijmeffect. Met ‘n hond in het park, geraak je snel aan de praat.”

Hoe neem je afscheid van je doodzieke geliefde? Hoe beleef je die laatste tijd samen? Hoe ga je om met je verdriet en hoe ga je verder? Laura Verhulst is jammer genoeg ervaringsdeskundige. Ze verloor op 3 december 2021 haar man Kobe aan kanker. “We wilden hoopvol blijven. Ik moest me ook wel ergens ‘pantseren’ voor ‘n mogelijke toekomst zonder hem. Toch probeerde ik ‘t ook los te laten. Je wil niet gaan aftellen natuurlijk. Wanneer 't voor mij te emotioneel werd, zorgde Kobe dan weer voor mij.”

Leeftijdsdiscriminatie of ‘ageism’ is 1 van de laatste taboes in onze maatschappij. Waarom kijken we op ‘n negatieve en stereotiepe manier naar oudere mensen? En waarom hebben we zo’n schrik om ouder te worden? Gerontoloog Veerle Baert: “Als we die negatieve beeldvorming over ouderen in onszelf gaan opnemen, heeft dat ‘n mentale weerslag. We vinden onszelf niets meer waard. Maar ook anderen gaan dan zo over ons denken.” Maarten Vangramberen: “Ik smul net van de levenswijsheid van m’n ouders.”

Evy Gruyaert heeft haar goede vriend Herman Brusselmans uitgenodigd om het te hebben over stoppen met roken. Herman is na zijn zoveelste poging, opnieuw hervallen. “Ik heb 1 maand niet gerookt, maar ik dacht élke seconde aan de sigaret.” Professor Filip Lardon is kankerspecialist aan de Universiteit van Antwerpen: “Elk half uur sterft in België iemand door het roken. Nu is het misschien moeilijk om te stoppe)n, maar het is straks nog veel lastiger om kanker te aanvaarden.”

Het verdriet dat je voelt als een vriendschap eindigt of verwatert, kan diep snijden. Kan je het vergelijken met liefdesverdriet? Hoe ga je om met het ‘rouwproces’? En wat doe je als een vriendschap je leegzuigt in plaats van energie geeft? Psychologe Marie-Anne Vanderhasselt: “Ga het gesprek aan op een open, eerlijke en respectvolle manier.” Xavier Taveirne: “Ik vind het héél moeilijk om de rechtstreekse confrontatie aan te gaan. Mijn stem begint dan te trillen en ik word over emotioneel.”

We hebben allemaal onze eigen rituelen en persoonlijke trekjes. Maar wat als het ‘n obsessie wordt? Constant je handen wassen, uren bezig zijn met alles netjes te ordenen, ontelbare keren checken of het fornuis uitstaat. William Boeva worstelt al lang met dwangstoornissen en schreef z’n ervaringen van zich af in z’n nieuwe theatershow ‘13’. “De uren die ik eraan kwijt ben, zijn ontelbaar.” Psychiater Hannelore Tandt: “De schaamte is groot. Daarom wordt de diagnose vaak pas na 10 jaar gesteld.”

Toen politica Gwendolyn Rutten bekende dat ze in de ‘overgang’ zit, bracht dat een tsunami aan reacties op gang. Vrouwen die hetzelfde meemaken en zich herkennen in haar verhaal. Maar ook een vraag naar meer aandacht en erkenning voor vrouwen in de menopauze. Gwendolyn Rutten: ”Mochten mannen dit moeten meemaken dan stond het bovenaan de lijst van prioriteiten.” Menopauze-consulente Leen Steyaert: “Wereldwijd zit de grootste groep vrouwen in de menopauze. Niemand van hen hoeft af te zien.”

Supplementen zijn tegenwoordig overal te vinden én voor alles te gebruiken. Tekort aan ijzer? Betere weerstand? Jongere huid? Te veel stress? Maar zijn ze echt nodig of is het vooral ‘commerce’? Wat neem ik best en is gezonde voeding dan niet genoeg? Dokter Servaas Bingé: “Supplementen kunnen heel nuttig zijn. Zelfs gezonde voeding is armer dan vroeger. We leven in een waanzinnig tempo en we worden blootgesteld aan toxische stoffen. Maar 1 pilletje lost niet alles op. Ik zal nooit supplementen v

Spijt, weet je wel, dat knagende gevoel over wat je niet, anders of eerder had moeten doen. Waarom blijft spijt zo lang onder je vel zitten? En wat moet je ermee? Johan Terryn is een expert in spijt. Hij maakte er een podcast en een theatervoorstelling over. En hij schreef ook nog eens het boek: ‘Tot onze grote spijt’. “Spijt moet je eerst omarmen, voordat je het kan loslaten.” Ann Reymen: “Sommige dingen die gebeurd zijn, zijn ‘spijtig’. Maar ik heb van weinig keuzes echt spijt”.

Méér plantaardig eten. Hoe begin ik eraan? Is het lekker? Heb ik er wel tijd voor? En heb je geen vlees nodig om gezond te zijn en te blijven? Dokter Servaas Bingé: “Kies voor meer plantaardige producten, aangevuld met goede vis en vlees. We moeten niks. Begin al eens met 1 maaltijd per week zonder vlees en bouw langzaam op. Maarten Vangramberen: “Ik kies op restaurant regelmatig voor een vegetarische schotel. Ik ben altijd verrast hoe smakelijk dat is. Maar thuis eten we toch vaak vlees.”

Hoogsensitieve personen verwerken meer prikkels op een diepgaandere manier. Psychologe Séverine Van De Voorde is ervaringsdeskundige en schreef er het boek ‘Hoogsensitief omgaan met stress’ over. "Er zijn nog veel misverstanden. Het is géén modeverschijnsel en al zeker niet hetzelfde als overprikkeling en overgevoeligheid. Het brein en het zenuwstelsel werken gewoon anders. Als je op een juiste manier kan omgaan met jouw behoeftes, kan je als hoogsensitief persoon alleen maar floreren.”

Ruim 10% van de mensen heeft een beperking. Is onze maatschappij daar genoeg op afgestemd? Wat zijn de obstakels en wat zijn de vooroordelen over mensen met een beperking? Harry Viaene is blind geboren: “Wie mij niet kent, vindt mijn beperking erger dan dat ik het zelf vind.” Karolien Debecker draagt al 26 jaar een prothese aan haar linkerbeen: “Door er veel over te praten en me te tonen, heb ik een deel van mijn schaamte overwonnen. Zonder het zelf te willen, ben ik zo een rolmodel.”

ADHD, volgens de één gewoon een hype - “vroeger bestond dat allemaal niet” - voor de ander een label waar je wel degelijk mee moet en kàn leren leven. VRT-collega Inès Boukhalfa heeft ADHD: “Mijn brein werkt anders. Dat is niet altijd gemakkelijk voor mijn omgeving, maar ik kan er niets aan doen. De opmerking: Heb je je pilletje gepakt, kan ik niet meer horen!” Psychologe Séverine Van de Voorde: “Mensen met ADHD hebben andere behoeftes. Als we daaraan tegemoet komen, is er géén probleem.”

Stoppen of minderen met alcohol is goed voor je lijf én je hoofd. Meer en meer mensen maken dan ook de klik en kiezen voor een alcoholvrij leven. Dokter Servaas Bingé geeft tips om te minderen of te stoppen: “Probeer het gewoon. Begin eens met een paar dagen en kijk wat het geeft.” Ann Reymen vertelt waarom zij nauwelijks nog een glas drinkt: “Ik heb géén alcohol in huis. Ik voel me de dag erna mottig en dat vind ik géén fijn gevoel.”

Een snurkende partner, gewoel naast je, een ander slaapritme of gewoon graag veel plaats voor jezelf in bed: samen slapen is niet altijd een feest! Daarom kiezen steeds meer koppels ervoor om (af en toe) in aparte kamers te slapen. Zo ook Xavier Taveirne en zijn partner Bas. Het is goed voor hun nachtrust én relatie. Slaapexperte Inge Declercq legt uit waarom het géén taboe hoeft te zijn en heeft ook alternatieven voor wie dat apart slapen écht niet ziet zitten.

Kinderen grootbrengen, een gezin draaiende houden, als koppel samen opvoeden én ook nog wat tijd en zuurstof hebben voor elkaar... Niet simpel! Maar hoe doe je dat in een nieuw samengesteld gezin? Waar alles nog nét iets uitdagender is? Wat zijn de valkuilen en hoe vind je meer rust en harmonie? Evy praat met Joris Hessels, papa in een nieuw samengesteld gezin met 4 kinderen. En met relatietherapeute Cindy Schepers. Zij begeleidt elke dag koppels en heeft een pak inzichten én goede tips.

Ruim de helft van de Belgen worstelt met zijn work-life balance. En daar tellen Evy Gruyaert en Ann Reymen zichzelf ook bij. Hoe komt het toch dat een evenwicht vinden zo moeilijk is? Wordt er te veel van ons verwacht of leggen we ons zelf te veel druk op? En hoe zorgen we ervoor, ook al houden we van onze job, dat we niet uitgeblust geraken. Joni Delanoeije, is wetenschapper aan de KU Leuven, FWO Vlaanderen en expert in werknemerswelzijn. Zij geeft duidelijke inzichten en haalbare tips.

Eenzaamheid lijkt een epidemie geworden. Steeds meer mensen, oud maar ook jong, lijden eronder. Wanneer ben je eenzaam? Wat doet het met je? En hoe geraak je uit de vicieuze cirkel? Evy Gruyaert zoekt antwoorden samen met Xavier Taveirne en psychologe Marie-Anne Vanderhasselt. "We zijn sociale wezens en zoeken verbinding met anderen. Als we dat niet vinden, ervaren we een leegte en kan eenzaamheid ontstaan."

Bye bye zomer, welkom chaos! Hoe geraak ik weer op tijd in en uit mijn bed? Hoe zorg ik op het werk én thuis voor een haalbare planning? En hoe krijg ik gezond eten op tafel? Kortom: hoe vind ik mijn ritme terug? Lobke Gielkens is ‘n expert in organiseren en brengt redding. “Sinds ik mama ben, werk ik met ‘n strakke organisatie, anders ben ik verloren.” Slaapexperte Inge Declercq deelt slaaptips: “Less is more. Wees in de overgangsperiode tevreden met minder maar wel kwaliteitsvolle slaap.”

'Alles goed?' Hoe vaak stellen we die vraag niet aan mensen die we tegenkomen? Vaak is niet alles goed, maar antwoorden we ‘ja, ja en met jou’. Maar wat als we nu gewoon zouden stoppen met die nonsense en zouden zeggen waar het op staat, wat ons wakker houdt en stress bezorgt? In deze podcast duikt Evy Gruyaert in de jungle van het leven en haalt er één thema uit waar ze zich in verdiept. Dat doet ze niet alleen, maar samen met een expert ter zake, met jou én één van haar podcastvrienden.