ฆราวาสธรรม เพื่อการเจริญสติ

"นักปฏิบัติส่วนใหญ่เวลาทำกรรมฐาน จิตจะไปแช่ไปเพ่งกับอารมณ์กรรมฐาน เพราะไม่เห็นจิตตัวเอง ไม่เห็นจิตที่เพ่ง ไม่เห็นสภาวะ จิตก็เลยไม่ตื่นออกมา พอจิตไม่ตื่น ไม่มีสัมมาสมาธิ จะเดินปัญญาก็เดินไม่ได้ ให้เราไปฝึกสติของเราให้ดี ๆ หัดดูนามธรรม ดูจิตที่มีความโลภ ความโกรธ ความหลง หรือดูร่างกายเคลื่อนไหวหยุดนิ่ง ให้สติมันเกิด แล้วเราฝึกสติไว ๆ ต่อไปใจลอยหรือว่าหลงไป ใจจะรู้ทัน หรือว่ารู้ทันสภาวะจิตที่ไหลไปเพ่ง จิตจะตื่นออกมา เป็นสภาวะของจิตที่มีสัมมาสมาธิ" --พระอาจารย์สมชาย (อ๊า) กิตฺติญาโณ คอร์สชอบธรรม 8 กันยายน 2566

"การปลีกตัวอยู่กับตัวเอง มันช่วยได้เยอะ อย่างน้อยเราไม่ต้องไปฟุ้งกับเรื่องที่มากระทบมาก ๆ ในชีวิตประจำวัน ก็จะมีความสงบอยู่ระดับนึง และอีกส่วนนึงที่ช่วย ก็คือ ที่จิตใจมันสงบ มันจะมีความสุขแบบเงียบ ๆ และความสุขตัวนี้มันทำให้จิตใจเราไม่แส่ส่ายมากนัก เวลามันสงบระงับได้ในระดับนึง เวลามันเคลื่อนไหว เวลามีผัสสะ เวลามีอะไรเข้ามากระทบ มันจะเห็นได้ชัด" --คุณกิตติยา ผลเกิด คอร์สจีนออนไลน์ ครั้งที่ 5 5 ตุลาคม 2565

"เราไม่ต้องกลัวอกุศล ให้เรามองอกุศลทั้งหลายเป็นเครื่องมือที่จะให้เราพัฒนา ให้เรามีสติที่เข้มแข็งมากขึ้น ถ้าไม่หลงก็จะไม่รู้ รักษาหรือเพ่งไว้ก็ไม่รู้เหมือนกัน ฉะนั้นไม่ว่าเป็นกุศลหรืออกุศล เราก็เอาเป็นเครื่องมือ เป็นครูสอนให้เราพัฒนาสติ สมาธิ ปัญญา ให้ยิ่ง ๆ ขึ้นไป ขณะที่เกิดอกุศลแล้วมีสติเกิดขึ้น ตรงนั้นเป็นกุศล แล้วถ้าเกิดสติบ่อย ๆ จนเป็นสติที่เป็นอัตโนมัติ เกิดขึ้นเองโดยไม่มีเจตนา ขณะนั้นก็มีศีล กิเลสจะดับ กิเลสครอบงำใจไม่ได้ ก็เท่ากับรักษาศีลได้อัตโนมัติ" --คุณนิติยา เพ็ชรไพบูลย์ คอร์สคนลาว 16-18 มิถุนายน 2566

"เอาใจที่เป็นปกติ แล้วเรียนรู้ความเป็นปกติของมัน แล้วเราจะเห็นความจริงที่มันเป็นปกติอยู่แล้ว ว่าทุกสภาวะ ล้วนแต่แสดงไตรลักษณ์ทั้งสิ้น และทุกสภาวะ ก็ไม่ใช่เรา ค่อย ๆ ดูไปนะ" --คุณนิติยา เพ็ชรไพบูลย์ คอร์สคนลาว 16-18 มิถุนายน 2566

"จิตใจมันสุดโต่งสองฝั่งอยู่แล้ว เราเรียนเป็นคู่ ๆ ไป กล้า ๆ เรียนทั้งดีและไม่ดี ทั้งดีและไม่ดีก็สอนธรรมะเราได้ และพบว่าทั้งดีและไม่ดี มันตกอยู่ใต้หลักสามัญลักษณะ คือมันเป็นไตรลักษณ์ ดีก็เกิดดับ ไม่ดีก็เกิดดับ" --คุณซอง ณพัทธ์พล คุณาธนะเศรษฐ์ คอร์สคนลาว 16-18 มิถุนายน 2566

"กิเลสอะไรที่เกิดบ่อย ทุกครั้งที่มันเกิดขึ้นมา คอยรู้ทัน ถ้าเรารู้ทันบ่อย ๆ ถึงแม้ไม่ได้อยู่ใกล้ครูบาอาจารย์ เราก็ขัดเกลาตัวเองได้ ถ้าเราอยากขัดเกลาตัวเอง เช่น เราเห็นอะไรที่เราไม่อยากทำ ถ้าเป็นกิเลส เราขัดเกลาตัวเองโดยการลงไปทำ ทุกครั้งที่เราทำ เราจะได้กำลังขึ้นมา กำลังของใจที่พร้อมจะสู้กับกิเลส แล้วใจจะเข้มแข็ง นักภาวนาจะมาตายตรงนี้ส่วนหนึ่งคือ ภาวนาแล้วไม่ได้ขัดเกลากิเลสตนเอง การขัดเกลากิเลสตนเองอยู่ในองค์มรรค คือสัมมาวายามะ มุ่งขัดเกลาบาปอุศลในใจ มุ่งรักษาไม่ให้ใจตกลงไปในอกุศล มุ่งเจริญกุศลที่ยังไม่มี ให้มี มุ่งเจริญกุศลที่ยังมีอยู่ ให้งอกงามขึ้นไป" --คุณซอง ณพัทธ์พล คุณาธนะเศรษฐ์ คอร์สคนลาว 16-18 มิถุนายน 2566

"ปัญญาไม่ใช่เรื่องลึกลับซับซ้อน มันคือการเห็นสภาวะของจริง ปัญญาคือการเห็นสภาวะที่เกิดดับ มันไม่มีคำพูด ไม่มีการพากษ์ แต่คือความเข้าใจ ตัวอย่างเช่น กิเลสเกิดแล้วดับ สิ่งไหนที่เกิดที่ดับ ไม่ใช่ตัวไม่ใช่ตนของเรา แต่ไหนแต่ไร จะมีเราโกรธ เราโลภ เราหลง แต่พอมีจิตตั้งมั่นขึ้นมา เริ่มเห็นว่าจิตมันโกรธ ความโกรธมันแทรกเข้ามา ไม่ใช่เราโกรธ การเรียนรู้สภาวะต่าง ๆ ว่าไม่ใช่ตัวไม่ใช่ตน ตัวนี้เรียกว่าการเดินปัญญา" --คุณซอง ณพัทธ์พล คุณาธนะเศรษฐ์ คอร์สคนลาว 16-18 มิถุนายน 2566

"คำสอนของพระพุทธเจ้าเป็นเสมือนแผนที่ให้เราเดิน จากที่หนึ่งไปยังอีกที่หนึ่ง เป็นแผนที่เพื่อความพ้นทุกข์ เป็นเส้นทางของมรรค เราฟังธรรมะแล้วเข้าใจ ก็ค่อย ๆ กลับไปฝึก เราค่อย ๆ เดินไป เดินไปทีละก้าว ๆ ไม่หยุด มันจะค่อย ๆ สะสมความรู้ความเข้าใจมากขึ้น แต่สักพักหนึ่ง บางทีมันก็ลืมนะ เพราะในสังสารวัฏเราสะสมมิจฉาทิฏฐิมาตลอด มันก็อดไม่ได้ที่จะกลับไปเข้าใจแบบเดิม ๆ ฉะนั้นเราก็ต้องหมั่นกลับมาฟังธรรม ฟังแผนที่ของการปฏิบัติ ฟังบ่อย ๆ แล้วค่อย ๆ เอาไปปฏิบัติ จะค่อย ๆ เห็นเอง แล้วก็จะได้เข้าใจ" --คุณนิติยา เพ็ชรไพบูลย์ คอร์สคนลาว 16-18 มิถุนายน 2566

"กรรมฐานไหนทำแล้วเกิดสมาธิบ่อยให้ใช้อันนั้น เริ่มต้นก็ค่อย ๆ ฝึกให้เข้าใจ พอผ่านไปเมื่อเริ่มรู้ทันจิตเรื่อย ๆ ไม่ว่าจะเป็นกรรมฐานไหนถ้าทำถูก คือรู้ทันจิต ก็ใช้ได้หมด เพราะรูปแบบเป็นแค่เปลือก การสวดมนต์ เคลื่อนไหว ทำจังหวะ ร่างกายเคลื่อนไหว ก็ให้กลับมารู้ทันจิต ไม่ได้บอกว่าทำอันไหนดีกว่าอันไหน แต่มันอยู่ที่ว่าทำแล้วรู้ทันจิตไหม และกรรมฐานไม่ควรมีเกินสองอย่าง ถ้ามีเครื่องอยู่หลายแบบจะงง ทำอันไหนที่มันตรงจริตนิสัย สติเกิดได้บ่อยสมาธิเกิดได้ง่าย ทำอันนั้น" --คุณนิติยา เพ็ชรไพบูลย์ คอร์สคนลาว 16-18 มิถุนายน 2566

"บางคนใจร้อน รู้สึกว่าต้องรีบเจริญปัญญาถึงจะเข้าใจได้ธรรมะ ก็พยายามคิดนำ ขณะที่คิดขณะนั้นคือหลง ไม่ได้รู้หรอกว่าหลงไปคิด แล้วเวลาที่เจริญปัญญาเห็นไตรลักษณ์ของรูปนามกายใจ มันแค่รู้สึกขึ้นมา ไม่ได้เป็นคำพูดยาว มันแค่เห็นเหมือนเรามีสติแล้วเห็นสภาวะ ขณะที่มีสติเห็นสภาวะ ขณะนั้นมีสมาธิเกิดขึ้น และมีกำลังมากพอมีจิตตั้งมั่น เป็นผู้รู้ผู้ดู ขนาดนั้นจะเห็นความจริงว่าทุกสภาวะล้วนเกิดแล้วดับ นี่ก็เจริญปัญญาเหมือนกัน" --คุณนิติยา เพ็ชรไพบูลย์ คอร์สคนลาว 17 มิถุนายน 2566

"อะไรที่มันผิดน่ะ เราไปแก้มันยาก ต่อให้แก้สำเร็จ ก็ไม่ใช่ว่า นี่คือแก้สำเร็จนะ อันนี้คือล้างใหม่ แล้วค่อยรู้ใหม่ รู้อารมณ์กรรมฐานด้วยใจที่สบาย รู้ใหม่เลยมันง่ายกว่า ล้างกระดานใหม่บ่อยๆ ไม่ต้องกลัว ที่มันตั้งแล้วล้ม ๆ เพราะว่าเราภาวนาเป็นขณะอยู่แล้ว" --คุณซอง ณพัทธ์พล คุณาธนะเศรษฐ์ คอร์สคนลาว 16-18 มิถุนายน 2566

"พอเรียนรู้ตัวเองมากเข้า ๆ เราจะเห็นเลยว่า ทุกคนก็รักสุขเกลียดทุกข์ ทุกคนก็มีโลภ โกรธ หลงทั้งสิ้น ทุกคนก็อยากดี อยากเป็นที่ยอมรับของผู้อื่น พอเราเห็นความจริงในกายในใจนี้ เราก็เห็นว่า เราไม่ได้แตกต่างจากคนอื่นเลย เมื่อก่อนเรารู้สึกว่าตัวเองดีมาก เป็นคนดี มีเมตตา แต่จริง ๆ ขี้อิจฉา เป็นต้น เราจะเห็นว่า ที่คนอื่นเขามีกิเลสเยอะแยะ เราก็กิเลสเยอะเหมือนกัน ดูคนอื่นดูง่าย ดูตัวเองมันยาก" --คุณนิติยา เพ็ชรไพบูลย์ คอร์สคนลาว 16-18 มิถุนายน 2566

"เห็นจิตที่เคลื่อนไปเคลื่อนมา เปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลา ตรงนี้จะได้สมาธิอีกแบบนึง ที่ไม่ใช่สมาธิตั้งแช่ หรือจมแช่อยู่กับลมหายใจอย่างเดียว แต่มันจะรู้เนื้อ รู้ตัวอยู่ ได้สมาธิตรงนี้แล้ว ก็ดูร่างกาย ดูจิตใจ ที่มันทำงานไป" --คุณนิติยา เพ็ชรไพบูลย์ คอร์สคนลาว 16-18 มิถุนายน 2566

"เราภาวนาไปเรื่อย ๆ เห็นสภาวะล้วนแต่เปลี่ยนแปลง เดี๋ยวเกิด เดี๋ยวดับ บังคับอะไรไม่ได้เลย บางสภาวะก็ชอบ บางสภาวะก็ไม่ชอบ ชอบก็อยากรักษาไว้ ไม่ชอบก็อยากผลักไสมัน บางทีก็อยากแก้ไขมัน ที่ว่ามาทั้งหมดคำที่ว่า 'อยาก' ก็เป็นสภาวธรรม ให้เรารู้ลงไป แล้วเราจะเห็นเลย ว่าไม่ว่าสภาวธรรมอะไรก็ตาม มันล้วนแต่ชั่วคราว เพราะมันไม่ใช่เรา มันไม่สามารถเป็นไปได้ตามใจสั่ง หรือใจอยาก นี่คือความจริง เป็นสัจจะ" --คุณนิติยา เพ็ชรไพบูลย์ คอร์จิตหนึ่ง 4 สิงหาคม 2566

"ถ้าเราไม่มีสัมมาสติ ไม่มีสัมมาสมาธินะ อย่าเพิ่งไปดูเรื่องเดินปัญญา มันจะได้ปัญญาปลอม ไม่ได้ปัญญาของแท้ เราฝึกไปนะ ยืน เดิน นั่ง นอน คอยรู้สึกนะ กิน ดื่ม ทำ พูด คิด เรารู้สึกไป เวทนาอะไรเกิดขึ้น ความสุข ความทุกข์ ความเฉย ๆ หรือว่ากิเลสอะไรเกิดขึ้น คอยรู้สึกไปเรื่อย ๆ ถ้าเรารู้สึกไปได้บ่อย ๆ นะ รู้สึกไป ร้อยครั้ง พันครั้ง หมื่นครั้ง แสนครั้ง รู้สึกไปเรื่อย ๆ เดี๋ยวมันก็ค่อยจำสภาวะได้เอง" --พระอาจารย์สมชาย (อ๊า) กิตฺติญาโณ คอร์สจิตหนึ่ง 3 สิงหาคม 2566

"การทำในรูปแบบคือการฝึกหัดฝึกซ้อม เพราะสติและสัมมาสมาธิไม่ได้เกิดลอย ๆ ต้องเกิดจากการฝึกฝน ใจที่มีสัมมาสมาธิ เห็นร่างกายจิตใจที่เคลื่อนไหวเปลี่ยนแปลง มันก็จะเก็บข้อมูลไปเรื่อย ๆ เป็นการเก็บข้อมูลด้วยใจ ความเข้าใจในทางศาสนาพุทธ ต้องเรียนรู้ด้วยใจ ใช้ใจรู้สึกถึงความเปลี่ยนแปลงในกายในใจเรา ไม่ได้ใช้เหตุผลทางสมอง ไม่ได้ใช้ตรรกะคิดเอา ใจจะยอมรับได้ จะต้องเห็นสภาวะตามความเป็นจริงไปเรื่อย ๆ ซ้อมทุกวัน ดูทุกวัน เราสะสมข้อมูลไปเรื่อย ๆ จิตใจก็เติบโตขึ้นมาเอง ความเข้าใจนี้จะไปถอดถอนความเห็นผิดในระดับจิตใจ แล้วถึงจะถอดถอนกิเลสได้จริง งานนี้เป็นงานระยะยาว ไม่ต้องรีบ แต่ว่าต้องสม่ำเสมอ" --คุณแม่ชีอรนุช สันตยากร บ้านจิตสบาย 10 กันยายน 2566

"นักปฏิบัติเวลาภาวนาอยากให้จิตพัฒนาดีขึ้นไปเรื่อย ๆ อันนี้เป็นความเข้าใจผิด ธรรมชาติของจิต เวลาภาวนาเจริญช่วงหนึ่งแล้วก็จะเสื่อม ถ้าใจเราเป็นกลาง เห็นมันเสื่อมก็รู้ว่ามันเสื่อม หรือว่าจิตดีก็รู้ว่ามันดี บางช่วงก็สติดี บางช่วงสติก็ไม่ดี บางช่วงใจก็ฟุ้งซ่านเยอะ เราก็มีหน้าที่แค่รู้ทัน รู้ทันไปเรื่อย ๆ ไม่ต้องแก้ จิตดีก็ภาวนา จิตไม่ดีก็ภาวนาไปเหมือนเดิม เพราะว่าเราต้องการเรียนรู้นะว่าจิตใจทั้งหลายทั้งปวง มันบังคับไม่ได้ มันเป็นไปตามเหตุตามปัจจัยของมัน เช่น ถ้าเรายอมรับความจริงได้ว่าตอนนี้มันฟุ้งซ่าน เราแค่เป็นคนรู้คนดู เห็นว่ามันฟุ้งซ่าน ถ้าใจเราเป็นกลางอยู่นั่นน่ะดีแล้ว แต่ถ้าไปแก้มันเรื่อย ๆ จิตมันยังชินแก้ไขอยู่ มันจะไม่ยอมรู้ตามความเป็นจริง" --พระอาจารย์สมชาย (อ๊า) กิตฺติญาโณ คอร์สจีนออนไลน์ ครั้งที่ 6 15 พฤษภาคม 2566

"ทำกรรมฐานของเราไปอย่างหนึ่ง แล้วคอยสังเกตใจเรา ถ้าทำแล้วใจแน่น รู้ทัน ทำแล้วใจหลงไป รู้ทัน ใจเป็นอย่างไรคอยรู้ทัน ยังไม่ต้องรีบเดินปัญญา เราฝึกให้เกิดสติเยอะ ๆ ก่อน ถ้าเรารีบเดินปัญญา ใจจะดิ้นรนมาก เพราะทำไปด้วยความอยาก เหมือนอย่างคนภาวนาถูกแล้ว แล้วอยากได้ของดีก็ไปเร่งภาวนา คราวนี้เสียนานเลย เพราะใจมีแต่ความโลภอยากจะได้ จริง ๆ ความอยากเป็นเหตุให้เกิดทุกข์ เราทำไปด้วยความอยาก ไม่มีทางพ้นทุกข์หรอก ทำกรรมฐานแล้วคอยสังเกตใจไป ถ้าทำไปแล้วใจเบื่อ รู้ทัน ทำแล้วใจสงบ รู้ทัน ทำแล้วใจหลง รู้ทัน คอยรู้ไปเรื่อย ๆ อย่างนี้ แล้ววันหนึ่งถ้าจิตจำสภาวะทั้งหลายเหล่านี้ได้ สัมมาสติจะเกิดขึ้นมาเอง" --พระอาจารย์สมชาย (อ๊า) กิตฺติญาโณ คอร์สจีนออนไลน์ ครั้งที่ 6 13 พฤษภาคม 2566

"ถ้าเราดูจิต ก่อนรู้ อย่าตั้งใจรู้ รู้แล้ว อย่าถลำ รู้แล้ว จิตนั้น ยินดียินร้าย ให้รู้ตาม ก็คือ ชอบ ไม่ชอบ ให้รู้ตาม ก่อนรู้ อย่าตั้งใจรู้ ถ้าไปดักรู้ พวกนี้ก็คือเพ่ง รู้แล้วอย่าถลำ" --คุณมาลี ปาละวงศ์ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช 30 กรกฎาคม 2566

"มีสติ รู้กายรู้ใจ ตามความเป็นจริง ด้วยจิตที่ตั้งมั่นและเป็นกลาง" สติตรงนี้ หมายถึงสติปัฏฐาน4 ไม่ใช่สติที่พวกเราใช้อยู่กับโลก สิ่งที่แตกต่าง 2 อย่างนี้ คือ สติที่เราใช้อยู่กับโลก เป็นสติที่เรารู้ข้างนอกหมดเลย รู้เรื่องราวข้างนอก รู้สิ่งข้างนอก รู้คนข้างนอก ยกเว้นกายกับใจของเรา แต่ถ้าสติบัฏฐาน 4 เป็นเรื่องราวที่เกี่ยวกับตัวของเราทั่งสิ้น ตัวของเรา ประกอบด้วยอะไรล่ะ กายกับใจ เพราะฉะนั้น ที่เรียนของเรา ห้องเรียนของเรา อยู่ที่ไหน ก็อยู่ที่นี่แหละ" --คุณมาลี ปาละวงศ์ บ้านจิตสบาย 1 เมษายน 2566

"ทุกวันนี้เราปฏิเสธมือถือไม่ได้ เพราะทุกอย่างอยู่ในนี้หมด แต่เอาให้พอดี พอดีของใครไม่เท่ากัน ต้องบริหารด้วยตัวเอง อยู่ที่เราเลือกที่จะเสพ เสพอันไหนแล้วเป็นประโยชน์ เสพอันไหนแล้วการภาวนาเราไม่ย่อหย่อน เสพอันไหนแล้วเรามีความสันโดดพอเพียง มักน้อย สันโดด ไม่คลุกคลี ปรารภความเพียร บางคนบอกฉันไม่ได้คลุกคลี แต่ไถมือถือ แสดงความคิดความเห็น โพสได้ตลอด อันนี้ไม่ใช่แล้ว รูปแบบของการคลุกคลีมีการเปลี่ยนแปลงไป ปรารภความเพียร ไม่ได้หมายความว่าต้องเดินจงกรมวันละหนึ่งชั่วโมง นั่งสมาธิวันละหนึ่งชั่วโมง สวดมนต์อีกวันละชั่วโมง ไม่ใช่ความหมายนี้ หัวใจของการปฏิบัติคือปฏิบัติอยู่ในชีวิตประจำวัน" --คุณมาลี ปาละวงศ์ บ้านจิตสบาย 18 มีนาคม 2566

"พวกเรามักจะแพ้หรือรู้ไม่ทันกิเลสบางตัว กิเลสที่ไม่ค่อยแรงแต่ทำให้เราไม่มีความสุข ทำให้เราซึมกระทือ ใจทื่อ ๆ แล้วเราก็ภาวนาไปเรื่อย ๆ ไม่รู้ตัวว่าตอนนั้นจิตมีโทสะอยู่ ถ้าเรารู้ทัน เราจะเห็นเลยว่าใจที่ไม่มีความสุขนี้ ถูกเรารู้สึกได้ ร่างกายก็ส่วนหนึ่ง ใจที่ไม่มีความสุขก็ส่วนหนึ่ง ตัวที่รู้สึกอยู่ต่างหาก ถ้าแยกใจที่ไม่มีความสุขออกไป จะกลายเป็นใจที่ปกติ ใจที่ปกติ คือใจที่มีความสุข แช่มชื่น ก็จะมีแรงภาวนาต่อได้ ให้สังเกตกิเลสตัวเล็กตัวน้อยที่จะบั่นทอน ที่จะทำให้เราไม่มีกำลังภาวนา" --คุณแม่ชีอรนุช สันตยากร คอร์สบ้านสติ 17 เมษายน 2566

"จิตที่เคลื่อน คือจิตที่ฟุ้งซ่าน ขณะนั้นฟุ้งซ่านในธรรม พอเห็นว่า มันฟุ้งซ่านนะ ขณะนั้นมันจำได้ สภาวะของการเคลื่อนออกไป มันเกิดสติ พอฟุ้งซ่านดับ เกิดสมาธิทันที แล้วสิ่งนั้นที่แสดงไตรลักษณ์ ดับไปแล้ว ไม่มีอะไรคงอยู่เลย แต่มันอยู่ด้วยอะไร? ด้วยสัญญาที่มันผิด แล้วมันก็เอามาคิดนึกปรุงแต่ง ซ้ำๆๆๆๆ นั่นก็เป็นฟุ้งซ่านอีก" --คุณนิติยา เพ็ชรไพบูลย์ คอร์สบ้านสติ 17 เมษายน 2566

"เราต้องทำเอง ไปเรียนรู้ตัวเองนะ การศึกษาเนี่ย เราเป็นผู้ศึกษาอยู่เนี่ย ศึกษาคืออะไร? ก็คือไปเรียนรู้นั่นแหละ ที่นี้การเรียนรู้โดยทางธรรมนี้ก็คือ พาจิตไปให้เห็นความจริง สิ่งที่มันเกิดขึ้นภายในใจตนเอง มันไม่เหมือนการเรียนทางโลก ที่รู้แต่เรื่องข้างนอก นึกออกไหม มันแตกต่างกันเยอะ" --คุณนิติยา เพ็ชรไพบูลย์ คอร์สบ้านสติ 17 เมษายน 2566

"เวลาที่เราฝึกมาเรื่อย ๆ เราจะเห็นสภาวะมากขึ้น แล้วก็มีสภาวะที่ชอบ กับสภาวะที่ไม่ชอบ นี่เพราะเราไม่เป็นกลาง เรารู้ต่อไปเลยว่ามันไม่เป็นกลาง แต่จะทำให้มันเห็นเป็นกลาง ให้ยอมรับความจริงเลย เป็นไปไม่ได้ เพราะจิตต้องค่อย ๆ เรียนรู้ไป เราบังคับมันไม่ได้ เพราะมันเป็นของมันเอง เห็นสภาวะที่ชอบ ก็รู้ว่าชอบ เห็นสภาวะที่ไม่ชอบ ก็รู้ว่าไม่ชอบ เห็นสภาวะแล้วยอมรับมันไม่ได้ ก็รู้ว่ายอมรับไม่ได้ เห็นสภาวะแล้วอยากให้มันหายไป ก็รู้ว่าอยากให้มันหายไป นี่คือสภาวะทั้งสิ้น" --คุณนิติยา เพ็ชรไพบูลย์ คอร์สบ้านสติ 16 เมษายน 2566

"การเร่งรีบ(ปฏิบัติ)เพื่อที่จะเอา เป็นตัณหา ตัณหา ทิฏฐิ มานะทำให้เนินช้า แต่ถามว่าห้ามได้ไหม ห้ามไม่ได้ แต่ให้รู้ทัน รู้ทันแล้วก็ปฏิบัติไป เดี๋ยวมันก็ผ่านไป กิเลสก็ไม่เที่ยงเหมือนกัน เดี๋ยวมันก็มีตัวใหม่มากอีก ตัวนี้มา ตัวนี้ไป แต่ทุกครั้งที่เราเห็นกิเลส กิเลสจะครอบงำเราได้น้อยลง แล้วก็จะค่อย ๆ สะอาดมากขึ้นในเส้นทางปฏิบัติ" --คุณนิติยา เพ็ชรไพบูลย์ คอร์สบ้านสติ 16 เมษายน 2566

"มันเห็นว่าแต่ละขันธ์ ต่างคนต่างทำงานจริง ๆ มันเป็นของมันแบบนี้ มันเป็นธรรมดา แบบนี้เอง เป็นคล้าย ๆ ว่า รู้สึกอย่างงั้น แล้วมันก็รู้สึก มันอิ่มน่ะ จะบอกว่ามันคล้าย ๆ คนเอ๋อ มันไม่ปรุงอะไร มันไม่ค่อยอะไร แต่มันมีความสงบร่มเย็นอยู่ภายใน" --คุณนิติยา เพ็ชรไพบูลย์ คอร์สบ้านสติ 15 เมษายน 2566

"เราไปอยู่ตรงไหน สิ่งแวดล้อมไหน แล้วทำให้เราภาวนาได้ เห็นความจริง รูปนาม กายใจ ได้ หรือเราไปอยู่สิ่งแวดล้อมไหนแล้ว หลงตลอด กิเลสเต็มไปหมด ไม่ค่อยรู้เนื้อรู้ตัว โดนกิเลสลากไปง่าย ๆ หรือตลอดเวลา เราก็ต้องคอยสังเกต ปรับพฤติกรรมของการดำรงชีวิต แต่ก็ไม่ใช่เคร่งเครียด แทรกการปฏิบัติไปในการใช้ชีวิตทุกวัน" --คุณนิติยา เพ็ชรไพบูลย์ คอร์สบ้านสติ 15 เมษายน 2566

"เห็นจิตที่มันเคลื่อนบ่อย ๆ หรือเห็นสภาวะ ตรงตามความเป็นจริง มันจะเห็นตัวนี้ได้นะ มันต้องจำได้ จำสภาวะนั้นได้ แล้วก็ต้องรู้ทันจิตด้วย" --คุณนิติยา เพ็ชรไพบูลย์ คอร์สบ้านสติ 15 เมษายน 2566

"ทำสติ ฝึกให้มีสติ สมาธิเดี๋ยวมาเอง เมื่อไหร่ที่มีสติ ขณะนั้นมีสมาธิ ถ้าสตินั้นเป็นสติที่มันเกิดขึ้นเอง โดยไม่ได้มีเจตนา คือเป็นสัมมาสติ สัมมาสติเป็นสติที่เกิดขึ้นเองโดยไม่ประกอบไปด้วยกิเลส" --คุณนิติยา เพ็ชรไพบูลย์ คอร์สบ้านสติ 14 เมษายน 2566

"ส่วนใหญ่เวลาภาวนา ใจจะไม่ค่อยตั้งมั่น ต้องฝึกสติให้ดี ๆ ก่อน อยากจะเน้นให้เราฝึกสติ บางคนก็สงสัยว่าทำไมให้ไปฝึกเบสิก ก็ฝึกมาตั้งนานแล้ว เพราะส่วนใหญ่ที่เราทำจะเป็นสมถะ ไม่ค่อยเกิดจิตที่ตั้งมั่น ถ้าฝึกสติถูก เราจะได้สัมมาสติขึ้นมา ได้สัมมาสมาธิหรือจิตตั้งมั่นขึ้นมา เคล็ดลับก็มีแค่ว่าให้คอยรู้ทันจิตเอาไว้เท่านั้น หลังจากนั้นเรื่องเดินปัญญาไม่ยากหรอก" --พระอาจารย์สมชาย (อ๊า) กิตฺติญาโณ คอร์สบ้านสติ 14 เมษายน 2566

"ถ้าเราภาวนาถูกจะมีฉันทะ ฉันทะ วิริยะ จิตตะ วิมังสา สี่ตัวนี้จะเกิด พอทำถูกแล้วจะได้ผล จากภาวนาในรูปแบบ 5 นาที จะกลายเป็น 10 นาที เป็น 15 นาที มันจะค่อย ๆ เพิ่มไปเอง แต่ว่าใหม่ ๆ ต้องขยันทำ ไม่ต้องนาน แต่ทำบ่อย ๆ ทำถี่ ๆ สุดท้ายเวลาที่ทำสมาธิที่ถูกจะค่อย ๆ ขยายตัวออกไปเอง จะเป็นไปอย่างธรรมชาติ ไม่ต้องบังคับตัวเองเกินไป ทำให้ถูก ทำให้บ่อย ๆ ทำเนือง ๆ อันนี้จะได้ผล" --ทันตแพทย์ณัฏฐ์ ศรีวชิรวัฒน์ บ้านจิตสบาย กระบี่ 18 มีนาคม 2566 nat660318

"การทำในรูปแบบ มีประโยชน์ตรงที่ว่า ให้เราฝึกตั้งแต่การเรียนรู้สภาวะ การจำสภาวะได้ จำสภาวะได้ จิตจะมีสติ เป็นการฝึกให้สติเราไวขึ้น ขณะที่มีสติเกิดขึ้น เราก็มีใจที่ตั้งมั่น คือสัมมาสมาธิเกิดขึ้น เพราะฉะนั้น การทำรูปแบบ เป้าหมายหลักก็คือ ฝึกตัวเครื่องมือในการเจริญปัญญา 2 ตัว คือ ฝึกสติ กับฝึกใจให้ตั้งมั่น" --คุณแม่ชีอรนุช สันตยากร บ้านจิตสบาย 12 มีนาคม 2566

"ถ้าเราเจริญสติปัฏฐานได้ทีละหนึ่งหรือสองขณะ แล้วใจก็ไหลหรือหนีไปนาน ๆ แสดงว่ากำลังสติอ่อน ต้องทำรูปแบบให้มากขึ้น ให้ต่อเนื่องมากขึ้น แล้วใจจะค่อย ๆ มีกำลัง ไม่ต้องกลัวว่าภาวนาแล้วจะผิด ให้คอยสังเกตใจ เวลาเราภาวนาแล้วบางทีใจนิ่ง รู้ว่าใจนิ่ง ใจมันก็จะค่อยรู้สึกตัวขึ้นมา บางทีใจสงบ รู้ว่าใจสงบ ใจไหลไปคิดแล้วเรารู้ทัน ใจไหลไปคิดดับ ก็เกิดความรู้สึกตัวขึ้นมา ฝึกไปอย่างนี้ ก็จะค่อย ๆ มีสติรู้สึกตัวขึ้นได้" --พระอาจารย์สมชาย (อ๊า) กิตฺติญาโณ บ้านจิตสบาย 9 เมษายน 2566

"จะแก้การติดเพ่ง ให้เห็นการเพ่งบ่อย ๆ เห็นจนจำได้ว่าเพ่งเป็นแบบนี้ พอเพ่งก็เห็นมัน เห็นอะไรก็จะไม่ติดอันนั้น ก็มีหลักอยู่อย่างนี้ เห็นสิ่งที่ไม่เป็นกลาง ใจก็จะเป็นกลาง เผลอไปเพ่ง ให้รู้ว่าเพ่ง รู้บ่อย ๆ เวลามันโผล่ตัวมาก็เห็นมันแล้ว เห็นแล้วก็จะไม่เข้าไปติด" --ทันตแพทย์ณัฏฐ์ ศรีวชิรวัฒน์ คอร์สการเจริญสติและสมาธิในชีวิตประจำวัน (กฟผ.) 8 เมษายน 2566

"พอจิตมันสว่าง มันเคลื่อนออกไป มีนิมิต ก็เหมือนกับเราเห็นเนี่ยแหละ ให้ย้อนมาดูใจ สิ่งที่นิมิตเห็นเป็นภาพ เมื่อมีภาพแล้ว มีอารมณ์อย่างไร ให้ย้อนมาดูใจตัวเองว่า ชอบหรือไม่ชอบ อันนี้คือจิตของเรา อันนั้นไม่ใช่แล้ว พอย้อนบุ๊ป มันเข้าหาจิต มันไม่ออกนอก มีหน้าที่แค่นั้นแหละ" --ทันตแพทย์ณัฏฐ์ ศรีวชิรวัฒน์ คอร์สการเจริญสติและสมาธิในชีวิตประจำวัน (กฟผ.) 8 เมษายน 2566

"เราฝึกรูปแบบ เช่น เดินจงกรม ขยับมือ ฯลฯ รู้สึกรูปเคลื่อนไหว รูปหยุดนิ่ง จิตจะจำอาการไหวและหยุดของรูป เดินจงกรม เห็นการสะเทือนและการหยุดของกาย ทำจังหวะมือ เห็นการไหวและหยุดนิ่งของมือ เวลาเราไปทำข้างนอก (ไปปฏิบัติในชีวิตประจำวัน) เห็นการเคลื่อนไหวโดยไม่เจตนา จิตก็จะตื่นขึ้นมา เพราะการไหวการหยุดนิ่งไม่ได้อยู่ที่รูปใดรูปหนึ่ง เวลาจิตไปเห็นไหวและหยุดนิ่งของรูปส่วนอื่น จิตก็จะตื่นขึ้นมา" --ทันตแพทย์ณัฏฐ์ ศรีวชิรวัฒน์ คอร์สการเจริญสติและสมาธิในชีวิตประจำวัน (กฟผ.) 7 เมษายน 2566

"มันตื่นแบบเพ่งอารมณ์ ไม่ตื่นแบบรู้ตัว ตื่นแบบเพ่งอารมณ์ เพ่งในความสว่าง มันสว่าง แล้วก็เพ่งอารมณ์ จิตมันเคลื่อนอยู่ข้างหน้า ไปเพ่งสว่างอยู่ข้างหน้า ไม่ถึงฐาน เลยฐาน ควบคุม บังคับ อันนี้คือเพียรแรงไป" --ทันตแพทย์ณัฏฐ์ ศรีวชิรวัฒน์ คอร์สการเจริญสติและสมาธิในชีวิตประจำวัน (กฟผ.) 7 เมษายน 2566

"สวดมนต์ไปแล้วให้ดูจิตไปด้วย เพราะสวดมนต์มาก ๆ แล้วจะสงบ ถ้าสงบแล้ว ก็จะเข้าไปนิ่ง ถ้าไม่เห็นจิตก็จะติดนิ่ง เวลาเราสวดมนต์บทยาว ๆ อาจมีความกังวลว่าจะสวดผิดสวดถูก จิตก็จะไปจ้องการสวด จิตก็จะเข้าไปนิ่ง ๆ ถ้าสวดไปแล้วมีความสุข จิตก็จะเข้าไปเคลิบเคลิ้ม ถ้าไม่เห็น ก็จะกลายเป็นนิ่ง ถ้านิ่งแล้วรู้ไม่ทันจิต จิตก็จะติดนิ่ง สวดมนต์ก็ดี แต่ได้ของแถมคืออาจจะติดนิ่ง แต่ถ้าสวดมนต์แล้วรู้ทันจิต จิตก็จะตื่น" --ทันตแพทย์ณัฏฐ์ ศรีวชิรวัฒน์ คอร์สการเจริญสติและสมาธิในชีวิตประจำวัน (กฟผ.) 6 เมษายน 2566

"การเดินจงกรมเมื่อขากระทบพื้นแล้วรู้การสะเทือน ขาที่กระทบหนึ่งครั้ง กระตุ้นจิตให้กลับบ้านเรียบร้อยแล้ว กลับมาหนึ่งขณะจิต หลังจากนั้นถ้ามันจะหลงก็ไม่ไปบังคับ เพราะจิตต่อไปมันก็สลับดวง เวลาทำวิธีนี้มาก ๆ จำนวนของจิตที่รู้เนื้อรู้ตัวจะมากขึ้นเอง เป็นการสะสมพลังของจิตที่ถูกต้อง มันมารวมตัวกันเอง โดยเราไม่ต้องทำอะไรเลย" --ทันตแพทย์ณัฏฐ์ ศรีวชิรวัฒน์ คอร์สการเจริญสติและสมาธิในชีวิตประจำวัน (กฟผ.) 6 เมษายน 2566

"ภาวนาไปจิตจะค่อยๆ เข้าใจ มันต้องใช้เวลาเรียนรู้ อย่าคิดว่านานเท่าไร ไม่รู้กี่ภพกี่ชาติก็ได้นะ มันต้องสะสม แต่วันนี้มันเป็นก้าวแรกที่เราเริ่มต้น เมื่อมีก้าวแรก ก้าวที่ร้อยมันก็ถึง แต่เส้นทางนี้ เราไม่รู้ว่าก้าวที่เท่าไร มีแต่ว่าเราทำสะสมไปด้วยความอดทน 'อดทน' เป็นธรรมะที่ดีทั้งทางโลกและทางธรรม" --คุณมาลี ปาละวงศ์ บ้านจิตสบาย 19 กุมภาพันธ์ 2566

"จุดแรกของการนั่งสมาธิ หรือเดินจงกรมก็ตาม คุณต้องรู้ตัวก่อน รู้ตัวจริงๆ วันนี้ เราจะฝึกรู้ตัวนะ ฝึกรู้ตัวจริงๆ เอ้า! ตัวนี้นั่งอยู่ จะเดิน อยู่หัวจงกรม รู้ก่อนว่า ตอนนี้ยืนอยู่ เอาตั้งแต่จุด Start" --คุณมาลี ปาละวงศ์ บ้านจิตสบาย 11 กุมภาพันธ์ 2566

"'อย่าลืมความสุข' พวกเราเวลาลงมือปฏิบัติจะลืมคำนี้ไป เราจะจริงจังกันมาก เพราะมีคำว่าต้องดี คำว่าต้องดีมันหลอกเรามากเลย เราไม่ต้องดี แต่ต้องไม่ชั่วเท่านั้นเอง จับหลักที่หลวงพ่อสอน มีสติรู้ตามความเป็นจริง ความเป็นจริงจะเป็นอะไรก็ได้ จะโมโห จะหงุดหงิด แต่ไม่ล้นออกไปเท่านั้นเอง" --คุณมาลี ปาละวงศ์ บ้านจิตสบาย 28 มกราคม 2566

"กรรมฐานเป็นเรื่องง่าย แต่พวกเราคิดเยอะ ทิฐิเยอะ เวลาเราจะภาวนา ก็ภาวนานิดๆ หน่อยๆ แล้วก็ไปคิดเอา ภาวนาอย่างไรจะถูก หาวิธีทำไปเรื่อยๆ มันไม่มีวันถูกหรอก แต่ถ้าเราจับหลักการภาวนาได้ เราค่อยๆ ทำไป พวกเราแต่ละคนมีอินทรีย์บารมีไม่เท่ากัน บางคนฝึกสติแป๊บเดียว มีสติมีสมาธิแล้ว ฝึกเดินปัญญาได้ บางคนฝึกสติตั้งนานหลายปี ถึงจะเกิด ตัวนี้อยู่ที่พื้นฐานของเราเอง ต้องค่อยๆสะสมเอา" --พระอาจารย์สมชาย (อ๊า) กิตฺติญาโณ บ้านจิตสบาย 8 มกราคม 2566

"สภาวะต่างๆ ทางกายหรือทางใจ ใช้ความรู้สึกไปรับรู้ การดูใจ ดูอาการทางกาย ดูอารมณ์ต่างๆ ดูสิ่งที่ถูกรู้ ใช้ความรู้สึกไปรับรู้ ไม่ต้องไปเพ่ง แค่รู้สึก ก็รู้เรียบร้อยแล้ว รู้ชัดหรือรู้ไม่ชัด ก็คือเห็นเท่ากัน ใจที่ไปรู้แทบไม่ต้องมีภาระ แค่รู้สึก แค่หัดรู้สึก ต้องหัดรู้สึก เราต้องการความรู้สึกที่ไร้เจตนา" --ทันตแพทย์ณัฏฐ์ ศรีวชิรวัฒน์ บ้านจิตสบาย 4 กุมภาพันธ์ 2566

"เวลาอารมณ์มากระทบ จิตต้องหวั่นไหว แล้วก็มีสติรู้เอา อันนี้ถึงเป็นจิตรู้สึกตัวที่ถูกต้อง ถ้าอารมณ์กระทบมาแล้วนิ่ง ก็จะไม่มีทางพัฒนา เพราะอาการเพ่งหรือนิ่ง ไปปิดกั้นอายตนะทางใจ ความปรุงแต่งเป็นกำแพงมาบล๊อกไว้ ความรู้ความเห็นอะไรก็เข้าไม่ถึง ชนกำแพง ความเป็นไตรลักษณ์ก็เข้าไม่ถึงจิต" --ทันตแพทย์ณัฏฐ์ ศรีวชิรวัฒน์ บ้านจิตสบาย 7 มกราคม 2566

"รูปแบบนี่จำเป็นและสำคัญ เพราะมันเป็นการฝึกจิต ตรงนั้น ซึ่งเราเรียกว่า จิตตสิกขา ในทุกๆ วันที่เราทำ ไม่ว่าจะครึ่งชั่วโมง หรือ 15 นาทีก็ตาม ที่เราลงมือทำรูปแบบจริงจัง เป็นการเอาจิตมาเรียนรู้ความเป็นจริงของกายกับใจ" --คุณมาลี ปาละวงศ์ สนทนาธรรม มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช 15 มกราคม 66

"ทุกๆ วันก่อนที่เราจะเดินจงกรมหรือนั่งสมาธิ  โดยเฉพาะคนที่รู้ตัวว่าบังคับหรือเพ่งอยู่ ให้เราตั้งใจว่าเราจะปฏิบัติบูชาพระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ หรือครูบาอาจารย์  ตรงนี้จะเป็นจุดที่ช่วยเราไม่ให้ปฏิบัติด้วยความโลภ  ถ้าเราปฏิบัติบูชาฯ ความโลภในขณะนั้นจะไม่ครอบงำเรา  ถ้าเราอธิษฐานจิตอย่างนี้ทุกวันจะช่วยเราได้เยอะ" --คุณมาลี ปาละวงศ์ บ้านจิตสบาย 1 ตุลาคม 2565

"เวลาที่เราลงมือปฏิบัติ เราทำผลไม่ได้ เราทำความตั้งมั่นไม่ได้ แต่เราต้องรู้ว่าเหตุอะไรที่ทำให้จิตตั้งมั่น ก็คือต้องทำสมาธิที่มีความสุขความสบาย สมาธิที่ประกอบด้วยความตั้งมั่นถึงเกิด เราต้องทำเหตุ เหมือนที่เราอยากมีสติ อยากฝึกสติ เราต้องทำให้จิตจำสภาวะได้ โมโห หงุดหงิด ดีใจ เสียใจ เรารู้ไป เรารู้บ่อยๆ จิตถึงจำสภาวะได้ เราต้องทำเหตุ เราต้องสร้างเหตุ" --คุณมาลี ปาละวงศ์ บ้านจิตสบาย 18 ธันวาคม 2565

"วันนี้หลวงพ่อเน้นศีล ศีลก็จะเป็นตัวช่วยเราได้ ค่อนข้างมาก จากนั้นก็ค่อยๆ พัฒนาการดูใจดูกายในแต่ละวัน จนกระทั้งเกิดสติอัตโนมัติ ศีลอัตโนมัติ สมาธิอัตโนมัติ จากนั้นต้องปล่อยให้จิตเค้าทำงานของเค้าไป แต่หน้าที่เราทำตามรูปแบบทุกวัน จนวันหนึ่งเราจะเห็นเลย ว่าความทุกข์มันก็ไม่เที่ยง ความสุขที่เรารู้สึกอินเยอะๆ ก็ไม่เที่ยง มันก็ไปเหมือนกัน สิ่งอะไรที่มันเกิด มันก็ดับ แล้วมันก็ดับด้วยที่เราเห็นด้วยตัวเราเอง วันหนึ่งจิตใจตัวนี้มันเข้าใจ แล้วมันพอ จะรู้ว่ากายนี้ไม่ใช่เรา ใจนี้ไม่ใช่เรา เราบังคับมันไม่ได้ นี้คือเส้นทางที่พระโสดาบันท่านเห็น" --คุณมาลี ปาละวงศ์ บ้านจิตสบาย 21 สิงหาคม 2565

"นั่งให้สบายก่อน ยังไม่ต้องทำอะไร นั่งสบาย ดูอะไรก็แล้วแต่ ทำความรู้สึกสบาย เสร็จแล้ว หายใจออกไปนิดนึง แล้วก็เห็นร่างกายนี้ หายใจเข้า หายใจออก ถ้าเราทำจนชิน ร่างกาย กับการหายใจ เป็นของที่มันเกิดตลอดเวลา นี่คือสิ่งที่พระพุทธเจ้าสอนให้เราเห็นบ่อยๆ ยกเว้นว่าเราไม่ดู แต่ถ้าเมื่อไหร่เราดู เราก็จะเห็นหายใจอยู่ดี นั่นแหละ ตรงนี้ คือจุดพักของเราได้ ก็จะเป็นวิหารธรรมไปโดยอัตโนมัติได้ เมื่อย้อนมาที่ร่างกายแล้ว มันก็จะทำให้จิตมีกำลังมากขึ้น" --คุณมาลี ปาละวงศ์ บ้านจิตสบาย 20 พฤศจิกายน 2565

"เราอยากพ้นทุกข์ ถ้าเราคิดว่าเราอยากได้ธรรมะเบื้องต้น การเจริญทั้งทางโลก และทางธรรม ทำได้นะ เราเป็นฆราวาส เราทำได้หมด แต่เราต้องเข้าใจก่อน ถ้าคิดว่าเป้าหมายในชีวิตเรา คือการพ้นทุกข์ งานหลักของเรา คือ ภาวนา งานที่อยู่กับโลก ทำแค่พออยู่พอกิน เลี้ยงครอบครัวได้ ตามความรับผิดชอบ เลี้ยงคุณพ่อคุณแม่ได้ อันนั้นคือหน้าที่ แต่งานหลักเรา คือภาวนา ภาวนาเพื่ออะไร เรามีเป้าหมายเพื่อพ้นทุกข์" --คุณมาลี ปาละวงศ์ บ้านจิตสบาย 18 กันยายน 2565

"ถ้าปัจจุบันจะนั่งทำฌาน ก็เหมือนที่หลวงพ่อพุธท่านว่า ชาตินี้เลยไม่ต้องเจริญปัญญา สุดท้ายชีวิตนี้ก็ขาดทุน เพราะถ้าจะเข้าฌานก็เข้าไม่ได้ เข้าแบบเพ่งๆ ก็ไม่ได้สมถะจริง ทั้งชีวิตก็ติดอยู่แค่นั้น จิตก็เคร่งเครียด สุดท้ายก็ได้จิตที่เป็นอกุศล ทำฌานไม่เหมาะ ไม่เหมาะกับยุคสมัยด้วย วิธีที่เหมาะกับปัจจุบัน วิธีที่ใช้การเจริญสตินำ สติสำคัญที่สุด สายวิปัสสนายานิกจะเจริญสตินำ แล้วสมาธิจะตามมาเอง เมื่อสติถูก ความรู้สึกตัวถูก อารมณ์มันต่อเนื่องก็เกิดสมาธิ แล้วความสุขก็มา แต่สุขไม่ถึงฌาน แต่พอที่จะเจริญปัญญา แล้วพอที่จะคลายความทุกข์ เจริญวิปัสสนาได้" --คุณหมอณัฏฐ์ ศรีวชิรวัฒน์ คอร์สการเจริญสติในชีวิตประจำวัน 27 พฤศจิกายน 2565

"ลดความจงใจ มันก็จะไม่เหนื่อย มันไปตั้งใจมากไป มันจะแข็งไปนิดนึง จ้องยังกับอะไรล่ะ เหมือนยืนอยู่บนเส้นลวด กลัวตกอะไรอย่างนี้ ไต่ลวดน่ะ เหมือนกายกรรม มันไม่ต้องขนาดนั้น ท่องไม่ต้องถี่ยิบก็ได้ ท่องสบายๆ ลดความจงใจ ลดการเพ่งลง จ้องจุดเดียว มองจุดเดียว อันนี้แหละเหนื่อยแน่นอน ลองห่างๆ ท่องสบายๆ เหมือนถ้าใช้ความคิด ก็ไม่ต้องนึกดัง นึกเบาๆหน่อย" --คุณหมอณัฏฐ์ ศรีวชิรวัฒน์ คอร์สการเจริญสติในชีวิตประจำวัน 25 พฤศจิกายน 2565

"ควรจะทำยังต่อไป จับหลักให้ถูก แล้วก็ทำ มีแค่นั้น ไม่มีอะไรมากกว่านั้นเลยนะ การภาวนา ไม่มีอะไรซับซ้อน ไม่มีอะไรยุ่งยาก ทุกคน ตั้งแต่ภาวนาใหม่ๆ จนภาวนานานแล้ว ก็ทำแบบเดียวกันหมดเลย ไม่มีอะไรเปลี่ยนแปลงเลยนะ กระบวนท่าทำเหมือนเดิมทุกอย่าง แต่ที่เปลี่ยนคือ ความรู้ความเข้าใจ ประสบการณ์" --คุณหมอณัฏฐ์ ศรีวชิรวัฒน์ คอร์สการเจริญสติในชีวิตประจำวัน 25 พฤศจิกายน 2565

"ทำเรื่องจิตให้มันถูกก่อน ทำเรื่องจิตให้ถูกเนี่ยท่านใช้คำว่า จิตตสิกขา เรียนรู้เรื่องจิตเพื่ออะไร? ยังไงก็ต้องมีสมาธิ มากน้อยก็อย่างที่พระอาจารย์ท่านสอน แล้วแต่จริต แต่ยังไงก็ต้องมีสมาธิ สมาธิ หรือจะว่าเป็น ความรู้สึกตัวก็ได้ หรือจิตผู้รู้ ถ้าเกิดสมาธิมันมาก มันก็จะมีจิตผู้รู้ขึ้นมา อะไรก็ได้ ต้องให้มีสักอันหนึ่งก่อน ถ้าไม่มี มันก็จะดูยากมากเลยนะ มันไม่มีสมาธิเนี่ย จะดูอารมณ์อะไร ก็ดูไม่ไหว ถึงมีบางครั้งยังดูไม่ไหวเลย ถ้าอารมณ์ที่มากระทบแรง มันก็ดูไม่ไหว ถ้าไม่มีเลย ดูไม่ได้ มันจะยากมาก เหมือนคนแทบไม่ทำเลย แล้วจะมาตามดูอย่างนี้ จิตมันจะฟุ้ง มันจับไม่ไหว มันไม่มีกำลัง เพราะฉะนั้น เบื้องต้นต้องทำจิตให้มันดีก่อน" --คุณหมอณัฏฐ์ ศรีวชิรวัฒน์ คอร์สการเจริญสติในชีวิตประจำวัน 24 พฤศจิกายน 2565

"คนกิเลสแรง เวลาภาวนาก็ยากลำบาก ต้องอดทน อย่างพระอาจารย์ บางทีภาวนาไปช่วงหนึ่ง โทสะแรง โทสะทั้งวัน ดูแทบไม่ทันเลย แต่อดทนดูไป วิธีแก้โทสะง่ายที่สุด คือ ปิดปากไว้ ปิดมือไว้ แค่นั้นแหละ ปิดปากก็คือ เวลามีโทสะ มันก็จะชอบพูดอะไรที่ไม่ดี ก็ต้องปิดปากไว้ และก็ไม้มือ ก็เก็บไว้ ผลสุดท้ายแล้วก็ดูเอา ดูไปอย่างนี้ สู้ไปเรื่อยๆ โทสะก็ค่อยๆ เบาบางลง พอโทสะเบาบาง เดี๋ยวราคะขึ้นมาอีก ราคะขึ้นมา ทำยังไง ก็ต้องดูอีก อดทน ทนไปอีก" --พระอาจารย์สมชาย (อ๊า) กิตฺติญาโณ คอร์สจีนออนไลน์ ครั้งที่5 5 ตุลาคม 2565

"สมาธิที่ใช้เพื่อความพันทุกข์นี้ เป็นสมาธิที่ครูบาอาจารย์เรียกว่า สัมมาสมาธิ หรือว่า จิตตั้งมั่น มีจิตผู้รู้ สมาธิตัวนี้ เป็นสมาธิที่จะใช้ทำ วิปัสสนา ถ้าเรายังไม่มีสมาธิตัวนี้ ยังทำวิปัสสนาไม่ได้" --พระอาจารย์สมชาย (อ๊า) กิตฺติญาโณ คอร์สจีนออนไลน์ ครั้งที่5 3 ตุลาคม 2565

"โลกเป็นอย่างที่เขาเป็น โลกไม่ได้เป็นอย่างที่เราอยากให้เขาเป็น เวลามีปัญหาเกิดขึ้น เราอยากให้ปัญหาหายไป ปัญหาไม่ได้หายไปเพราะว่าเราอยาก ปัญหาหายไปด้วยเหตุด้วยผล ด้วยเหตุปัจจัยของเขา ทุกครั้งที่เราเผชิญปัญหา เราเติบโตขึ้น ใจเราวางมากขึ้น เข้าใจแล้ววาง ต่อไปการกระเพื่อมหวั่นไหวทางโลก กระทบเข้ามาไม่ถึงใจเรา เพราะว่าเป็นการเติบโต เป็นความเข้าใจ ใจยอมรับความจริง ว่าโลกเป็นไปตามเหตุปัจจัยของมัน ไม่ได้เป็นอย่างที่เราอยาก นี่เป็นผลของการปฏิบัติฯ" --คุณแม่ชีอรนุช สันตยากร คอร์สจีนออนไลน์ ครั้งที่5 3 ตุลาคม 65

"เรารีบภาวนาของเราไปก่อน อย่าไปท้อแท้ใจอะไรเยอะ ท้อแท้ได้นิดหน่อยพองาม ครูบาอาจารย์ท่านสอนว่า ขยันก็ปฏิบัติ ขี้เกียจก็ปฏิบัติ ขยันก็ปฏิบัติมากหน่อย ขี้เกียจก็ต้องปฏิบัติ เพราะว่าความทุกข์มันรออยู่ข้างหน้า ถ้าเราไม่ปฏิบัติ อย่างไรก็ไม่พ้นทุกข์ ก็จมอยู่ในสังสารวัฏนี่แหละ เกิดตายๆ ไปเรื่อยๆ เราไม่รู้นะว่าจะมีครูบาอาจารย์มาสอนเราอีกเมื่อไร เราประมาทไม่ได้ ตอนนี้เรามีชีวิตอยู่ เรารีบขวนขวายภาวนาของเราไป" --พระอาจารย์สมชาย (อ๊า) กิตฺติญาโณ คอร์สจีนออนไลน์ ครั้งที่5 1 ตุลาคม 2565

"เวลาวัดความก้าวหน้าในการภาวนา ให้เราวัดว่าเรายึดถือสิ่งต่างๆ ในโลกน้อยลงไหม เวลากิเลสเกิดขึ้น เรารู้ทันได้เร็วขึ้นไหม ใจเรามีความสุขมากขึ้นไหม เราไม่ได้วัดที่จิตดีจิตสงบ เพราะจิตดีจิตสงบเป็นผลของกำลังสมาธิ พอสมาธิเสื่อมลง มันก็จะฟุ้งซ่าน ซึ่งมันจะมีธรรมชาติเจริญแล้วเสื่อม เราวัดคุณภาพของจิตของเรา ว่าเราเข้าใจธรรมชาติของโลกมากขึ้นไหม" --คุณแม่ชีอรนุช สันตยากร คอร์สจีนออนไลน์ครั้งที่ 5 30 กันยายน 2565

"ถ้าเราอยากภาวนา อยากได้ของดี เราต้องตั้งใจ ถ้าเราไม่ตั้งใจ มันไปไม่ถึงจุดหมายปลายทางหรอก ถ้าอยากได้ดี ของฟรีไม่มี ครูบาอาจารย์บอกว่ามันยากนะ แต่ถ้าเราฝึกสติถูก ฝึกให้สมาธิตั้งมั่นถูก และฝึกเดินปัญญาได้ มรรคผลนิพพานไม่ไกล" --พระอาจารย์สมชาย (อ๊า) กิตฺติญาโณ บ้านจิตสบาย 13 พฤศจิกายน 2565

"ถ้าเราหวังความพ้นทุกข์ในชีวิตนี้ จำเป็นมากที่พวกเราต้องมีใจที่อยากจะเรียนรู้กายใจของเรา ให้เราใส่ใจในกายในใจ ใส่ใจคือการสอนจิตให้มีความคุ้นเคยที่จะคอยมาเรียนรู้กายใจ ให้นึกถึงร่างกายจิตใจเป็นระยะๆ นึกถึงบ่อยๆ ถ้าเราไม่ใส่ใจ เราก็จะไม่มีวันเข้าใจ เรารักษาศีล ทำในรูปแบบทุกวัน แต่ระหว่างวันเราไม่ใส่ใจกายและใจเรา กำลังมันจะไม่พอที่จะภาวนาให้พ้นทุกข์" --คุณแม่ชีอรนุช สันตยากร บ้านจิตสบาย 11 ธันวาคม 2565

"การภาวนาคือการสะสม สะสมไปทุกวันๆ จนกระทั่งวันหนึ่งมันพอ แต่ตอนที่เราสะสม เราก็สะสมไป เราไม่รู้หรอกว่าก้าวไหน ถ้าเรารู้ว่าก้าวที่หนึ่งล้านเราจะถึง อันนี้ไม่ยาก แต่มันยากตรงที่เราไม่รู้ว่าก้าวไหน เราต้องค่อยๆ พากเพียรสะสมไป เราไม่ภาวนาชาตินี้ชาติเดียว เราภาวนากันข้ามอสงไขย ข้ามสังสารวัฏ ตรงนี้อาศัยความอดทน" --คุณมาลี ปาละวงศ์ บ้านจิตสบาย 5 พฤศจิกายน 2565

"สุดท้ายแล้ว นักภาวนาต้องทำได้ทุกอย่าง ไม่ว่านั่ง เดิน หรือนอนภาวนา เพราะเราไม่รู้เลยว่าจิตสุดท้ายเราจะไปตอนไหน แต่ถ้าเราไม่แน่ใจ เราก็ทำอย่างเดียวก่อน จนเราแน่ใจแล้วกับสมาธิตัวนี้ คือเรารู้หลักแล้ว จากที่เดินเราจะปรับเป็นนั่ง ที่นั่งแล้วจะปรับเป็นเดิน ก็สามารถทำได้" --คุณมาลี ปาละวงศ์ บ้านจิตสบาย 16 ตุลาคม 65

"ถ้าเราไม่ได้ทำรูปแบบทุกวัน โอกาสที่จิตจะตั้งมั่นนั้นยาก คือเราต้องสู้กับกิเลสให้ได้ การทำในรูปแบบให้ได้ทุกวันต่อเนื่อง เหมือนเราชนะกิเลสได้ทุกๆวัน เราฝืนกิเลส เราสู้กับกิเลสข้างในของเรา ในวันที่ทำ เราชนะ และเราก็ต้องชนะแบบนี้ทุกวัน ถ้าเราไม่ชนะ เราก็ต้องเป็นทาสมัน ถ้าวันไหนที่เราทำงานมาเหนื่อยมากจริงๆ อย่างน้อยต้องเดินไปกลับให้ได้สามรอบแล้วค่อยขึ้นเตียง ถ้าวันแรกเรายอม วันที่สองก็ตามมา วันต่อๆไปก็สู้มันไม่ได้" --คุณมาลี ปาละวงศ์ บ้านจิตสบาย 3 กันยายน 2565

"ถ้าจะให้จิตมีกำลัง ต้องมีคำบริกรรมด้วย ต้องมีกรรมฐานหนึ่งอย่าง คือแรงที่เป็นจากสมถะ มันเกิดจากการที่เราบริกรรมต่อเนื่องยาวขึ้น แต่เมื่อบริกรรมและสังเกตจิตไปด้วย มันจะไม่ติดเพ่ง มันจะได้สมถะที่ดี สมถะ แม้แต่จิตที่มีผู้รู้ ก็ถือว่าเป็นสมถะ เป็นสมถะที่ดี ที่เอามาเจริญปัญญาได้" --คุณหมอณัฏฐ์ ศรีวชิรวัฒน์ คอร์สการเจริญสติและสมาธิในชีวิตประจำวัน 13 สิงหาคม 65